Nguyên lý kế toán - Phần 1: Nguyên lý của báo cáo thu nhập

Nội dung text: Nguyên lý kế toán - Phần 1: Nguyên lý của báo cáo thu nhập

1. BAÙO CAÙO THU NHAÄP NHÖÕNG CAÂU HOÛI VEÀ BAÙO CAÙO THU NHAÄP 1. Keá toaùn theo tieàn maët vaø keá toaùn theo thöïc teá phaùt sinh? 2. Cô sôû lyù thuyeát ñeå xaùc ñònh doanh thu vaø chi phí? 3. Phaân nhoùm doanh thu vaø chi phí? 4. Lieân keát baùo caùo thu nhaäp vaø baûng caân ñoái keá toaùn? 5. Qui trình caên baûn: baùo caùo thu nhaäp ñöôïc laäp nhö theá naøo? Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 1 2 29-Sep-03 29-Sep-03 CHU KYØ KINH DOANH Haøng PHAÀN 1: Mua haøng toàn kho Baùn haøng NGUYEÂN LYÙ CUÛA BAÙO CAÙO THU NHAÄP Tieàn Khoaûn maët phaûi thu Thu tieàn Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 3 4 29-Sep-03 29-Sep-03 KYØ KEÁ TOAÙN KEÁ TOAÙN THEO TIEÀN MAËT (Cash Accounting) 9 Caàn phaûi coù nhöõng khoaûng thôøi gian coù ñoä daøi ñoàng • Doanh thu ñöôïc ghi nhaän khi coâng ty thöïc thu tieàn maët, chi phí ñöôïc ghi nhaän khi coâng ty thöïc chi tieàn maët. nhaát ñeå ño löôøng keát quaû kinh doanh 9 Khoâng nhaát thieát phaûi truøng vôùi chu kyø kinh doanh Ví duï: Coâng ty Allen trong thaùng 1: – Voán goùp cuûa chuû sôû höõu $20,000 9 Khoâng nhaát thieát phaûi truøng vôùi nieân lòch – Vay $12,000 vôùi laõi suaát 12%/naêm 9 Thöôøng tính theo naêm taøi khoùa – Mua haøng $40,000 traû tieàn maët $26,000 – Traû tieàn thueâ nhaø $4,000 cho hai thaùng 9 Coù theå tính theo thaùng hay quyù – Traû tieàn baûo hieåm $2,400 cho caû naêm – Baùn haøng $50,000 (giaù voán $32,000), thu tieàn maët $34,000 – Traû löông $5,000 Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 5 6 29-Sep-03 29-Sep-03 1
2. KEÁ TOAÙN THEO TIEÀN MAËT (tieáp) HAI NHÖÔÏC ÑIEÅM CUÛA KEÁ TOAÙN TIEÀN MAËT –Voán goùp cuûa chuû sôû höõu $20,000 –Vay $12,000 vôùi laõi suaát 12%/naêm 1. Khoâng lieân keát doanh thu vôùi caùc chi phí duøng ñeå taïo ra doanh –Mua haøng $40,000 traû tieàn maët $26,000 thu –Traû tieàn thueâ nhaø $4,000 cho hai thaùng –Traû tieàn baûo hieåm $2,400 cho caû naêm ¾ Tieàn thueâ nhaø vaø tieàn baûo hieåm? –Baùn haøng $50,000 (giaù voán $32,000), thu tieàn maët $34,000 –Traû löông $5,000 ¾ Tieàn mua haøng? Tieàn maët thu töø khaùch haøng $34,000 2. Thöôøng laøm cho doanh thu bò ghi nhaän chaäm laïi Tröø caùc chi phí tieàn maët: ¾ Mua haøng veà kho Coâng ñoaïn quan Mua haøng $26,000 ¾ Thuyeát phuïc khaùch haøng troïng nhaát Traû löông 5,000 ¾ Giao haøng hay thöïc hieän dòch vuï Thueâ nhaø 4,000 ¾ Baûo hieåm 2,400 Thu tieàn töø khaùch haøng Coäng caùc khoaûn chi tieàn maët 37,400 ¾ Chôø ñeán khi heát haïn baûo haønh Thôøi ñieåm ghi Chi vöôït thu (3,400) nhaän doanh thu Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 7 8 29-Sep-03 29-Sep-03 KEÁ TOAÙN THÖÏC TEÁ PHAÙT SINH (Accrual Accounting) THÔØI ÑIEÅM GHI NHAÄN THEO THÖÏC TEÁ PHAÙT SINH • Ñònh nghóa doanh thu: • Thôøi ñieåm ghi nhaän doanh thu: – Khoaûn taêng cuûa Voán chuû sôû höõu – Ñaõ giao haøng, hoaëc ñaõ hoaøn thaønh toaøn boä hay haàu heát dòch – Laø keát quaû cuûa vieäc taêng taøi saûn hoaëc giaûm traùch nhieäm nôï vuï döï kieán phaûi thöïc hieän. (thu tieàn maët, taêng khoaûn phaûi thu, giaûm khoaûn öùng tröôùc) – Nhaän ñöôïc tieàn, hoaëc nhaän ñöôïc phieáu ghi nôï, hoaëc moät taøi – Laø keát quaû cuûa vieäc giao haøng hoaëc thöïc hieän dòch vuï cho saûn coù giaù trò xaùc ñònh. khaùch haøng • Ñònh nghóa chi phí: • Thôøi ñieåm ghi nhaän chi phí: – Khoaûn giaûm cuûa Voán chuû sôû höõu – Chi phí gaén lieàn saûn phaåm: ghi nhaän vaøo thôøi ñieåm phaùt sinh – Laø keát quaû cuûa giaûm taøi saûn hoaëc taêng traùch nhieäm nôï doanh thu. (chi tieàn maët, taêng khoaûn phaûi traû) – Chi phí theo thôøi gian: ghi nhaän theo thôøi kyø coâng ty söû duïng – Laø keát quaû cuûa vieäc taïo ra doanh thu ích lôïi cuûa taøi saûn ñoù. Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 9 10 29-Sep-03 29-Sep-03 BAÙO CAÙO THU NHAÄP THEO THÖÏC TEÁ PHAÙT SINH TRÔÛ LAÏI VÔÙI KEÁ TOAÙN TIEÀN MAËT –Voán goùp cuûa chuû sôû höõu $20,000 –Vay $12,000 vôùi laõi suaát 12%/naêm –Mua haøng $40,000 traû tieàn maët $26,000 • Moãi khi baùo caùo lôïi nhuaän baèng phöông thöùc keá toaùn –Traû tieàn thueâ nhaø $4,000 cho hai thaùng theo thöïc teá phaùt sinh, laõi (loã) roøng laø phaàn taêng (giaûm) –Traû tieàn baûo hieåm $2,400 cho caû naêm –Baùn haøng $50,000 (giaù voán $32,000), thu tieàn maët $34,000 voán chuû sôû höõu. –Traû löông $5,000 Doanh thu baùn haøng . $50,000 Tröø caùc chi phí: Nhöôïc ñieåm thöù ba, cuõng laø nhöôïc ñieåm lôùn nhaát Giaù voán haøng baùn . $32,000 cuûa keá toaùn tieàn maët: Chi phí löông 5,000 Chi phí thueâ nhaø . 2,000 Keá toaùn tieàn maët khoâng theå hieän ñöôïc söï Chi phí baûo hieåm . 200 Chi phí laõi vay . 120 taêng hay giaûm cuûa voán chuû sôû höõu Toång chi phí . 39,320 Lôïi nhuaän roøng $10,680 Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 11 12 29-Sep-03 29-Sep-03 2
3. ÑO LÖÔØNG DOANH THU DOANH THU KHAÙC VÔÙI THU 1. Khoaûn döï kieán khoâng thu ñöôïc (Uncollectible • Thu tieàn khaùch haøng nôï khoâng phaûi doanh thu: Accounts.) – Taêng tieàn maët 2. Khoaûn döï kieán giaûm giaù do khaùch haøng thanh toaùn – Giaûm khoaûn phaûi thu sôùm (Sales Discounts.) Æ Khoâng taêng voán CSH 3. Khoaûn döï kieán haøng bò traû laïi hoaëc phaûi giaûm giaù (Sales Returns & Allowances.) • Thu phaùt haønh coå phaàn khoâng phaûi doanh thu: – Taêng tieàn maët vaø taêng voán CSH 4. Haøng baùn traû chaäm quaù moät naêm: phaûi tính doanh thu – Khoâng phaûi keát quaû cuûa giao dòch vôùi khaùch haøng baèng hieän giaù cuûa doøng tieàn döï kieán seõ thu ñöôïc. Khi coù nghi ngôø, haõy trôû laïi xem ñònh nghóa ÎCoøn laïi laø doanh thu thuaàn (doanh thu roøng) Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 13 14 29-Sep-03 29-Sep-03 CHI PHÍ GAÉN LIEÀN SAÛN PHAÅM BAÙN RA CHI PHÍ GAÉN VÔÙI THÔØI GIAN: LAÕI VAY • Ñoái vôùi coâng ty thöông maïi: • Laõi vay ñöôïc tính vaøo chi phí trong kyø, cho duø coâng ty khoâng Giaù voán haøng toàn kho ñaàu kyø thöïc chi tieàn maët trong kyø. + Giaù voán haøng mua theâm trong kyø - Giaù voán haøng toàn kho cuoái kyø • Laõi vay laøm taêng chi phí vaø giaûm lôïi nhuaän chòu thueá, do ñoù = Giaù voán haøng baùn trong kyø laõi vay coøn coù teân laø “laù chaén thueá” (taxshield) • Ñoái vôùi coâng ty saûn xuaát: Giaù voán thaønh phaåm toàn kho ñaàu kyø • Vieäc tính laõi vay theo phaùt sinh, khoâng theo tieàn maët coù phaûi laø hôïp lyù? + Giaù voán thaønh phaåm saûn xuaát ra trong kyø - Giaù voán thaønh phaåm toàn kho cuoái kyø = Giaù voán haøng baùn trong kyø • Vaán ñeà: xaùc ñònh giaù voán thaønh phaåm saûn xuaát trong kyø? Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 15 16 29-Sep-03 29-Sep-03 CHI PHÍ GAÉN VÔÙI THÔØI GIAN: KHAÁU HAO CAÙC CHI PHÍ KHAÙC • Khaáu hao: phaàn giaûm giaù trò cuûa taøi saûn coá ñònh theo thôøi • Chi phí quaûng caùo tieáp thò coù ñöôïc tính vaøo moät naêm? gian ñöôïc chuyeån thaønh chi phí trong quaù trình taïo ra doanh thu . • Chi phí ñaøo taïo vaø tö vaán coù neân tính vaøo moät naêm? • Khaáu hao laøm taêng chi phí vaø giaûm lôïi nhuaän chòu thueá, do ñoù – Neáu tính vaøo moät naêm: coù theå vi phaïm quy öôùc veà thôøi cuõngtaïora“laùchaénthueá” (taxshield) ñieåm töông xöùng – Neáu phaân boå cho caùc naêm sau: coù theå vi phaïm quy öôùc veà • Khaáu hao coù phaûn aùnh hao moøn thöïc hay giaûm giaù trò thöïc tính thaän troïng cuûa taøi saûn? Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 17 18 29-Sep-03 29-Sep-03 3
4. CHI PHÍ KHAÙC VÔÙI CHI BAÙO CAÙO THU NHAÄP VAØ ÑAÚNG THÖÙC KEÁ TOAÙN • Chi tieàn mua haøng nhaäp kho khoâng phaûi chi phí: – Giaûm tieàn maët hoaëc taêng khoaûn phaûi traû – Taêng haøng trong kho Taøi saûn = Traùch nhieäm nôï + Voáân CSH Æ Khoâng giaûm voán CSH Taøi saûn = T/n nôï + Voáân goùp + Lôïi nhuaän giöõ laïi • Chi traû coå töùc khoâng phaûi laø chi phí: – Giaûm tieàn maët vaø voán CSH – Khoâng phaûi laø giao dòch ñeå taïo ra doanh thu Taøi saûn = T/n nôï + Voáân goùp + Lôïi nhuaän roøng – Coå töùc • Thueá thu nhaäp doanh nghieäp coù phaûi laø chi phí ??? Taøi saûn = T/n nôï + Voáân goùp + Doanh thu – Chi phí – Coå töùc Khi coù nghi ngôø, haõy trôû laïi xem ñònh nghóa Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 19 20 29-Sep-03 29-Sep-03 SOÁ LIEÄU THÔØI ÑIEÅM vs. SOÁ LIEÄU THÔØI KYØ • Baûng caân ñoái theå hieän böùc tranh taøi chính taïi moät thôøi ñieåm PHAÀN 2: • Baùo caùo thu nhaäp cho thaáy hieäu quaû kinh QUY TRÌNH KEÁ TOAÙN doanh qua moät thôøi kyø: – Theå hieän caùc doanh thu vaø chi phí trong moät thôøi kyø – Giaûi thích söï thay ñoåi giöõa baûng caân ñoái ñaàu kyø vaø cuoái kyø Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 21 22 29-Sep-03 29-Sep-03 TAØI KHOAÛN THÖÔØNG XUYEÂN VAØ TAÏM THÔØI CAÙC BÖÔÙC CAÊN BAÛN TRONG QUY TRÌNH • Caùc taøi khoaûn cuûa baûng caân ñoái laø taøi khoaûn thöôøng xuyeân 1. Ghi nhaät kyù keá toaùn • Caùc soá lieäu ñöôïc tích luõy töø khi coâng ty baét ñaàu hoaït ñoäng 2. Nhaäp vaøo soå caùi (taøi khoaûn hình T) 3. Laäp baûng caân ñoái thöû 4. Ñieàu chænh baûng caân ñoái thöû • Caùc taøi khoaûn cuûa baùo caùo thu nhaäp laø taøi khoaûn taïm thôøi 5. Khoùa soå caùc taøi khoaûn thu chi • Caùc taøi khoaûn luoân luoân ñöôïc baét ñaàu baèng soá 0 • Caùc taøi khoaûn luoân ñöôïc ñöa veà soá 0 khi khoùa soå 6. Laäp baûng caân ñoái keá toaùn vaø baùo caùo thu nhaäp Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 23 24 29-Sep-03 29-Sep-03 4
5. GHI NHAÄT KYÙ KEÁ TOAÙN NHAÄP VAØO SOÅ CAÙI (TAØI KHOAÛN CHÖÕ T) Maõ Soá Taøi saûn Traùch nhieäm nôï Ngaøy Taøi khoaûn vaø chuù giaûi taøi Ghi nôï Ghi coù Tieàn maët Kh/haøng traû tröôùc TT khoaûn Ghi nôï Ghi coù Haøng trong kho Khoaûn phaûi traû Ghi nôï Ghi coù Ghi nôï Ghi coù Ghi nôï Ghi coù 12/8 1 Tieàn maët 111 423 + - - + + + Voán goùp chuû sôû höõu 222 423 - - Khoaûn phaûi thu Chuû sôû höõu goùp voán baèng tieàn maët Ghi nôï Ghi coù Taøi saûn coá ñònh Voán CSH Ghi nôï Ghi coù Lôïi nhuaän giöõ laïi + - Voán goùp Ghi nôï Ghi coù 13/8 2 Haøng trong kho 333 15 + - Ghi nôï Ghi coù Tieàn maët 111 15 Khaáu hao tích luõy - + Mua haøng nhaäp kho ñeå baùn Ghi nôï Ghi coù - + Giaù voán haøng baùn - + Doanh thu Ghi nôï Ghi coù Ghi nôï Ghi coù • Ñaây laø böôùc mang tính phaân tích nhaát, caùc böôùc sau chuû yeáu thieân veà qui + + - trình maùy moùc. - • KHOÂNG BAO GIÔØ GHIBui SOÁ Van -AÂM!!!!!!!!! Tan Binh Bui Van - Tan Binh 25 26 29-Sep-03 29-Sep-03 NHAÄP VAØO SOÅ CAÙI (TAØI KHOAÛN CHÖÕ T) BAÛNG CAÂN ÑOÁI THÖÛ TRÖÔÙC ÑIEÀU CHÆNH • Moãi taøi khoaûn T coù theå laø moät hay nhieàu trang trong soå caùi Teân taøi khoaûn Nôï Coù • Toång coäng khoâng caân hai beân coù nghóa laø chaéc chaén sai. • Chuùng ta luoân hình dung caùc taøi khoaûn theo ba nhoùm: Taøi • Toång coäng caân hai beân: khoâng saûn, Traùch nhieäm nôï, vaø Voán chuû sôû höõu coù nghóa laø chaéc chaén ñuùng! • Löu yù caùc taøi khoaûn nghòch ñaûo (contra account) • Khoâng bao giôø coù soá aâm! • (Taïi sao??) Khaáu hao tích luõy Ghi nôï Ghi coù • Khoâng coù vuøng xaùm!!!! - + • Löu yù caùc taøi khoaûn taïm thôøi • YÙ nghóa cuûa con soá toång coäng? Doanh thu Giaù voán haøng baùn Chi phí löông Ghi nôï Ghi coù Ghi nôï Ghi coù Ghi nôï Ghi coù Coäng + + + - Bui Van Tan Binh - Bui Van - Tan Binh 27 28 29-Sep-03 29-Sep-03 CAÙC MUÏC ÑIEÀU CHÆNH CAÙC MUÏC ÑIEÀU CHÆNH (tieáp) • Loaïi ñieàu chænh thöù nhaát: Tìm vaø khaéc phuïc caùc sai soùt laøm cho • Löu yù cho loaïi ñieàu chænh thöù hai: hai phía cuûa baûng caân ñoái khoâng caân. – Moãi ñieàu chænh taùc ñoäng ñeán ít nhaát moät taøi khoaûn thöôøng xuyeân vaø ít nhaát moät taøi khoaûn taïm thôøi • Loaïi ñieàu chænh thöù hai: ghi caùc doanh thu vaø chi phí chöa theå – Khoâng bao giôø ñöôïc pheùp ñieàu chænh Nôï hay Coù treân taøi hieän trong nhaät kyù khoaûn tieàn maët – Caùc doanh thu phaùt sinh trong kyø vaø ñaõ thu tröôùc – Caùc doanh thu phaùt sinh trong kyø nhöng chöa thu • Nhaéc nhôû cho nhöõng ngöôøi hay queân: – Caùc chi phí phaùt sinh trong kyø vaø ñaõ chi tröôùc – Taøi khoaûn taïm thôøi laø taøi khoaûn cuûa baùo caùo thu nhaäp, taøi – Caùc chi phí phaùt sinh trong kyø nhöng chöa chi khoaûn thöôøng xuyeân laø taøi khoaûn cuûa baûng caân ñoái. – Chi phí khaáu hao laø taøi khoaûn taïm thôøi, trong khi khaáu hao • Keát quaû thu ñöôïc: baûng caân ñoái thöû sau khi ñieàu chænh tích luõy laø taøi khoaûn thöôøng xuyeân. Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 29 30 29-Sep-03 29-Sep-03 5
6. ÑOÙNG (KEÁT CHUYEÅN) CAÙC TAØI KHOAÛN BAÛNG CAÂN ÑOÁI THÖÛ SAU KHI KEÁT CHUYEÅN • Taát caû caùc taøi khoaûn taïm thôøi phaûi ñöôïc ñöa veà 0 • Tieâu chuaån baét buoäc: Caùc taøi khoaûn taïm thôøi phaûi mang soá 0 • Trong soá caùc taøi khoaûn thöôøng xuyeân, chæ coù duy nhaát moät taøi • Taát caû caùc taøi khoaûn trong baûng naøy vaø giaù trò cuûa chuùng seõ xuaát khoaûn bò taùc ñoäng: Lôïi nhuaän giöõ laïi hieän treân baûng caân ñoái keá toaùn cuoái kyø. • Xem muïc 17 trong ví duï veà tieäm giaøy Stephen (chöông 3) Nôï Coù Doanh thu baùn haøng (SE) . . . . . . . . . . . . 625.000 • Nhö vaäy chuùng ta coù theå thaáy boán loaïi baûng caân ñoái thöû: Doanh thu laõi vay (SE) . . . . . . . . . . . . . . 150 – Baûng caân ñoái thöû ñaàu kyø Doanh thu cho thueâ (SE) . . . . . . . . . . . . . . 50 – Baûng caân ñoái thöû cuoái kyø tröôùc ñieàu chænh Chi phí haøng baùn (SE) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 390.000 Ñaây laø con Chi phí löông (SE) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116.000 soá cheâm – Baûng caân ñoái thöû cuoái kyø sau ñieàu chænh vaøo ñeå caân Chi phí laõi (SE) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.000 hai phía – Baûng caân ñoái thöû cuoái kyø sau khi keát chuyeån (ñoùng caùc taøi Chi phí baûo hieåm (SE) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 500 (Plug) khoaûn taïm thôøi). Chi phí khaáu hao (SE) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30.000 Thu nhaäp giöõ laïi (SE) . . . . . . Bui. . . Van . . .- . Tan. . .Binh . . 80.700 Bui Van - Tan Binh 31 32 29-Sep-03 29-Sep-03 LAÄP BAÙO CAÙO THU NHAÄP VAØ BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN BAÙO CAÙO THU NHAÄP ÑÔN BÖÔÙC VAØ ÑA BÖÔÙC Doanh thu baùn haøng 625000 • Thöïc ra baùo caùo thu nhaäp ñaõ ñöôïc laøm nhaùp trong quaù trình keát Doanh thu Giaù voán haøng baùn (390000) chuyeån (ñoùng caùc taøi khoaûn taïm thôøi). Doanh thu baùn haøng 625000 Lôïi nhuaän goäp 235000 Doanh thu laõi 150 Chi phí löông 116000 Doanh thu cho thueâ 50 Chi phí baûo hieåm 500 • Baùo caùo thu nhaäp coù theå theo nhieàu möùc ñoä chi tieát khaùc nhau. Toång doanh thu 625200 Chi phí khaáu hao 30000 Tröø Chi phí Toång chi phí hoaït ñoäng (146500) Chi phí haøng baùn 390000 Lôïi nhuaän hoaït ñoäng 88500 • Baûng caân ñoái keá toaùn chæ laø saép xeáp laïi baûng caân ñoái thöû sau Chi phí löông 116000 Doanh thu laõi 150 cuøng theo moät traät töï môùi. Chi phí laõi 8000 Doanh thu cho thueâ 50 Chi phí baûo hieåm 500 Toång doanh thu khaùc 200 Chi phí khaáu hao 30000 Lôïi nhuaän tröôùc laõi vaø thueá 88700 Toång chi phí (544500) Chi phí laõi (8000) Lôi nhuaän roøng 80700 Lôïi nhuaän tröôùc thueá 80700 Thueá thu nhaäp 0 Lôïi nhuaän roøng 80700 Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 33 34 29-Sep-03 29-Sep-03 KHOÂNG COØN LO KHUÛNG BOÁ NÖÕA!!! BAÛN CHAÁT CUÛA ÑIEÀU CHÆNH DOANH THU • Caùc doanh thu phaùt sinh trong kyø vaø ñaõ thu tröôùc Bin Laden ñaõ (Ñoàng tieàn ñi tröôùc) tuyeân boá chuyeån sang haønh ngheà keá toaùn, theo tin môùi Nhaän tieàn nhaát ñaêng treân tröôùc khi Traùch Doanh thu taïp chí Nhaø kinh thöïc hieän nhieäm nôï teá. dòch vuï Taïo ra Ñieàu chænh Baûng caân ñoái keá toaùn Baùo caùo thu nhaäp Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 35 36 29-Sep-03 29-Sep-03 6
7. BAÛN CHAÁT CUÛA ÑIEÀU CHÆNH DOANH THU (2) BAÛN CHAÁT CUÛA ÑIEÀU CHÆNH CHI PHÍ – Caùc doanh thu phaùt sinh trong kyø nhöng chöa thu tieàn • Caùc chi phí phaùt sinh trong kyø vaø ñaõ chi tröôùc (Ñoàng tieàn ñi sau) (Ñoàng tieàn ñi tröôùc) Ñieàu chænh Thöïc hieän Doanh thu dòch vuï theo (trong baùo thôøi gian caùo thu nhaäp) Chi tieàn maët vaø Taøi saûn phi tröôùc khi Chi phí tieàn maët nhaän dòch vuï Taøi saûn phi tieàn Taïo ra Ñieàu chænh maët (trong Nhaän ñöôïc baûngcaânñoái) tieàn maët Baûng caân ñoái keá toaùn Baùo caùo thu nhaäp Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 37 38 29-Sep-03 29-Sep-03 BAÛN CHAÁT CUÛA ÑIEÀU CHÆNH CHI PHÍ (2) NHAÉC LAÏI QUY TRÌNH KEÁ TOAÙN – Caùc chi phí phaùt sinh trong kyø nhöng chöa chi Keát quaû giao dòch kinh teá Baûng caân (Ñoàng tieàn ñi sau) ñoái keá toaùn cuoái kyø Ñieàu chænh Tieâu duøng Chi phí (trong Buùt toaùn vaøo Baûng caân nhaät kyù Baûngcaânñoái dòch vuï theo baùo caùo thu ñoái keá toaùn thöû sau khi keát thôøi gian nhaäp) ñaàu kyø Baùo caùo chuyeån (ñoùng) caùc taøi khoaûn thu nhaäp cho taïm thôøi Nhaäp soå caùi caû kyø vaø (taøi khoaûn T) Traùch nhieäm Thanh toaùn nôï (trong baûng Keát chuyeån caân ñoái) tieàn maët Laäp baûng Ñieàu chænh Baûngcaânñoái (ñoùng) caùc taøi caân ñoái thöû baûng caân ñoái sau ñieàu chænh khoaûn taïïm thôøi Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 39 40 29-Sep-03 29-Sep-03 GIAÙ VOÁN HAØNG BAÙN • Doanh nghieäp thöông maïi: BAÙO CAÙO THU NHAÄP Mua vaøo Baùn ra CHO DOANH NGHIEÄP SAÛN XUAÁT • Doanh nghieäp saûn xuaát Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 41 42 29-Sep-03 29-Sep-03 7
8. CAÁU THAØNH CUÛA GIAÙ VOÁN HAØNG BAÙN KEÁ TOAÙN CHÆ LAØ TOAÙN LÔÙP MOÄT • Cho bieát ba trong boán soá, ñeà BAO GOÀM: VUØNG XAÙM? KHOÂNG GOÀM nghò tính soá coøn laïi? • Nguyeân lieäu • Baûo hieåm nhaø • Löông giaùm ñoác • Nhieân lieäu xöôûng? • Thueâ vaên phoøng • Nhaéc laïi: soá thôøi ñieåm khaùc • Löông thuû kho vaø soá thôøi kyø, hay toàn kho khaùc • Löông coâng nhaân • Marketing Soá ñaàu kyø quaûn ñoác? doøng chaûy (dung löôïng khaùc saûn xuaát tröïc tieáp • Ñaøo taïo Coäng: Taêng theâm trong kyø vôùi löu löôïng) • Khaáu hao nhaø • Löu kho vaø vaän • Laõi vay Tröø: Giaûm ñi trong kyø xöôûng maùy moùc chuyeån? Soá cuoái kyø • Toân troïng nguyeân taéc thöôùc • Ñieän nöôùc vaø tieän ño baèng tieàn ích cho nhaø xöôûng • Toân troïng nguyeân taéc giaù goác Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 43 44 29-Sep-03 29-Sep-03 NHÖNG VAÃN THÖÔØNG XUYEÂN TÍNH SAI XAÙC ÑÒNH GIAÙ TRÒ HAØNG TOÀN KHO Thaønh phaåm toàn kho ñaàu kyø Coäng: Saûn xuaát theâm trong kyø Boán phöông phaùp cô baûn: Tröø: Giaù voán haøng baùn trong kyø • Vaøo tröôùc ra tröôùc (FIFO) Hoaøn toaøn khoâng lieân quan Thaønh phaåm toàn kho cuoái kyø • Vaøo sau ra tröôùc (LIFO) ñeán thöù töï xuaát nhaäp thöïc Baùn thaønh phaåm toàn kho ñaàu kyø • Tính bình quaân troïng soá teá cuûa haøng hoùa Coäng: Saûn xuaát theâm trong kyø • Tính töøng ñôn vò haøng Tröø: Söû duïngï trong kyø Baùn thaønh phaåm toàn kho cuoái kyø Caùc phöông phaùp khaùc: Toàn kho nguyeân lieäu ñaàu kyø •NIFO Coäng: Mua nguyeân lieäu trong kyø • NINO Tröø: Tieâu thuï nguyeân lieäu trong kyø Toàn kho nguyeân lieäu cuoái kyø Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 45 46 29-Sep-03 29-Sep-03 GHI NHAÄN CHI PHÍ KHAÁU HAO GHI NHAÄN CHI PHÍ KHAÁU HAO (2) • Khaáu hao laø quaù trình phaân boå khoaûn chi phí ñaàu tö thaønh • Khaáu hao laø moät chi phí khoâng phaûi tieàn maët chi phí hoaït ñoäng trong caùc kyø. • Khi naøo thì chi phí khaáu hao giuùp doanh nghieäp taêng tieàn • Khaáu hao khoâng phaûi laø quaù trình ñònh giaù laïi taøi saûn. maët? • Coù theå coù ba loaïi voøng ñôøi khaùc nhau: • Traû lôøi caâu hoûi kyø tröôùc: taïi sao thueá traû chaäm laïi laø traùch – Voøng ñôøi kinh teá nhieäm nôï daøi haïn? – Thôøi gian khaáu hao theo qui ñònh keá toaùn – Do khaùc nhau veà thôøi gian khaáu hao – Thôøi gian khaáu hao theo qui ñònh cuûa cô quan thueá – Do khaùc nhau veà phöông phaùp khaáu hao • Daønh cho nhöõng ngöôøi thích tieáng Anh: – Coù phaûi laø heä thoáng hai soå baát hôïp phaùp? – Depreciation / Depletion / Amortization Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 47 48 29-Sep-03 29-Sep-03 8
9. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP KHAÁU HAO CAÁU HÌNH BAÙO CAÙO THU NHAÄP COÂNG TY HYPOTHETICAL • Theo thöïc teá hao moøn hay theo ñôn vò (unit depreciation) 1. THU NHAÄP TÖØ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG THÖÔØNG XUYEÂN Doanh thu 295 • Theo ñöôøng thaúng (SLN: straight-line depreciation) Giaù voán haøng baùn (165) Lôïi nhuaän goäp 130 • Caân baèng giaûm daàn (DB: declining balance) Khaáu Chi phí baùn haøng vaø haønh chaùnh (67) • Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng kinh doanh 63 hao • Caân baèng giaûm daàn keùp (DDB: double declining balance) Doanh thu taøi chaùnh (laõi vay) 7 gia Chi phí taøi chaùnh (laõi vay) (22) Laõi (loã) do baùn thieát bò 3 • Toång cuûa soá thöù töï caùc naêm (SYD: sum of the year digits) toác Lôïi nhuaän tröôùc thueá töø hoaït ñoäng thöôøng xuyeân 51 Thueá thu nhaäp doanh nghieäp (17) Lôïi nhuaän töø nhöõng hoaït ñoäng thöôøng xuyeân 34 Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 49 50 29-Sep-03 29-Sep-03 CAÁU HÌNH BAÙO CAÙO THU NHAÄP (2) CAÁU HÌNH BAÙO CAÙO THU NHAÄP (3) 2. THU NHAÄP, LAÕI, LOÃ TÖØ BOÄ PHAÄN NGÖØNG HOAÏT ÑOÄNG 3. LAÕI VAØ LOÃ BAÁT THÖÔØNG Laõi (loã) töø hoaït ñoäng cuûa boä phaän kinh doanh bò Laõi do thanh toaùn traùi phieáu ñaùo haïn (ñaõ ñieàu chænh thueá) 0 baùn ñi trong naêm (ñaõ ñieàu chænh thueá thu nhaäp) 2 4. ÑIEÀU CHÆNH DO THAY ÑOÅI PHÖÔNG PHAÙP KEÁ Laõi do baùn boä phaän ngöøng kinh doanh (ñaõ ñieàu TOAÙN chænh thueá thu nhaäp) 40 AÛnh höôûng thueá cuûa vieäc thay ñoåi phöông phaùp keá toaùn 0 THU NHAÄP ROØNG (1) + (2) + (3) + (4) 76 Thu nhaäp töø boä phaän ngöøng hoaït ñoäng 42 • Taïi sao phaûi baùo caùo rieâng cho boä phaän ngöøng kinh doanh? • Taïi sao phaûi ñieàu chænh thueá? Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 51 52 29-Sep-03 29-Sep-03 CAÁU HÌNH BAÙO CAÙO THU NHAÄP (3) MOÄT SOÁ PHÖÔNG PHAÙP GHI NHAÄN ÑAËC BIEÄT 5. THU NHAÄP CUÛA MOÃI COÅ PHIEÁU THÖÔØNG Kyø keá toaùn Döï kieán tieàn Döï kieán chi Töø caùc hoaït ñoäng thöôøng xuyeân 3,09 maët nhaän ñöôïc tieâu tieàn maët Töø caùc boä phaän ñaõ ngöøng kinh doanh 3.82 1 1.000 1.600 Töø caùc khoaûn baát thöôøng 0 2 1.000 4.000 3 2.000 4.000 Do thay ñoåi phöông phaùp keá toaùn 0 4 4.000 - THU NHAÄP ROØNG MOÃI COÅ PHIEÁU 6.91 5 4.000 - Ghi nhaän doanh thu vaø chi phí Total 12.000 9.600 • Theo keá toaùn tieàn maët • Cô quan kieåm toaùn yeâu caàu phaûi theå hieän thu nhaäp treân moãi coå phieáu thöôøng • Theo phaàn traêm hoaøn thaønh • Khoâng goàm coå phieáu öu ñaõi (preferred stock) vaø coå phieáu ngaân quyõ • Vaøo thôøi ñieåm baøn giao • Thu nhaäp caên baûn: tính theo bình quaân soá coå phieáu thöôøng ñang löu haønh • Theo töøng phaàn thanh toaùn nhaän ñöôïc • Thu nhaäp suy vi (!) : soá coå phieáu thöôøng ñang löu haønh coäng theâm soá coù theå • Theo phöông phaùp thu hoài chi phí tröôùc phaùt sinh neáu caùc coå ñoâng thöïc hieän quyeàn chuyeån ñoåi cuûa mình Bui Van - Tan Binh Bui Van - Tan Binh 53 54 29-Sep-03 29-Sep-03 9