Nghiệp vụ tín dụng - Chương XII: Bảo đảm tiền vay

70 trang nguyendu 3390

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Nghiệp vụ tín dụng - Chương XII: Bảo đảm tiền vay", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

nghiep_vu_tin_dung_chuong_xii_bao_dam_tien_vay.pdf

Nội dung text: Nghiệp vụ tín dụng - Chương XII: Bảo đảm tiền vay

CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 369 CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY A. CƠ CẤU CHƯƠNG 1. Mét sè kh¸i niÖm 2. Nguyªn t¾c b¶o ®¶m tiÒn vay 3. Nh÷ng quy ®Þnh chung 3.1. Môc ®Ých cña b¶o ®¶m tiÒn vay 3.2. Danh môc tµi s¶n dïng ®Ó b¶o ®¶m tiÒn vay 3.3. §iÒu kiÖn ®èi víi tµi s¶n b¶o ®¶m 3.4. §iÒu kiÖn ®èi víi bªn b¶o l·nh 3.5. Ph¹m vi b¶o ®¶m tiÒn vay 3.6. Møc cho vay so víi gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m 3.7. Bán, chuyển đổi tài sản cầm cố, bảo lãnh 3.8. Rút bớt, bổ sung, thay thế tài sản bảo đảm 3.9. Khai thác công dụng và hưởng lợi tức từ tài sản bảo đảm 4. C¸c biÖn ph¸p / h×nh thøc b¶o ®¶m tiÒn vay 4.1. B¶o ®¶m tiÒn vay b»ng tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp cña kh¸ch hµng vay hoÆc b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba 4.2. B¶o ®¶m tiÒn vay b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay. 4.3. Cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n 5. §Þnh k× ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n ®¶m b¶o Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 370 B. NỘI DUNG CHƯƠNG 4. Một số khái niệm Xem phÇn gi¶i thÝch thuËt ng÷ cho c¸c kh¸i niÖm sau: - B¶o ®¶m tiÒn vay - Cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n - Tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay - Tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay - B¶o ®¶m tiÒn vay b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay - B¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba 5. Nguyªn t¾c b¶o ®¶m tiÒn vay - Ng©n hµng cã quyÒn lùa chän vµ quyÕt ®Þnh viÖc cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n hoÆc cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ quyÕt ®Þnh cña m×nh. - Tr−êng hîp cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n theo chØ ®Þnh cña ChÝnh phñ, th× tæn thÊt do nguyªn nh©n kh¸ch quan cña c¸c kho¶n cho vay nµy sÏ ®−îc ChÝnh phñ xö lý. - Tr−êng hîp cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n, song trong qu¸ tr×nh sö dông vèn vay, ng©n hµng ph¸t hiÖn kh¸ch hµng vay vi ph¹m cam kÕt trong hîp ®ång tÝn dông, ng©n hµng cã quyÒn yªu cÇu kh¸ch hµng vay thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n hoÆc thu håi nî tr−íc h¹n. - Tr−êng hîp kh¸ch hµng vay hoÆc bªn b¶o l·nh kh«ng thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn kh«ng ®óng nghÜa vô tr¶ nî ®· cam kÕt, ng©n hµng cã quyÒn xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay ®Ó thu håi nî. - Sau khi xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay, nÕu kh¸ch hµng vay hoÆc bªn b¶o l·nh vÉn ch−a thùc hiÖn ®óng hoÆc thùc hiÖn ch−a ®ñ nghÜa vô tr¶ nî, ng©n hµng cã quyÒn yªu cÇu kh¸ch hµng vay hoÆc bªn b¶o l·nh cã tr¸ch nhiÖm tiÕp tôc thùc hiÖn ®óng nghÜa vô tr¶ nî ®· cam kÕt. 6. Nh÷ng quy ®Þnh chung 3.1. Môc ®Ých cña b¶o ®¶m tiÒn vay - Nh»m n©ng cao tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn cam kÕt tr¶ nî cña Bªn vay - Nh»m phßng ngõa rñi ro khi ph−¬ng ¸n tr¶ nî dù kiÕn cña Bªn vay kh«ng thùc hiÖn ®−îc, hoÆc x¶y ra c¸c rñi ro kh«ng l−êng tr−íc. - Nh»m phßng ngõa gian lËn. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 371 3.2. Danh môc tµi s¶n dïng ®Ó b¶o ®¶m tiÒn vay 3.2.1. C¸c lo¹i tµi s¶n cÇm cè: - M¸y mãc, thiÕt bÞ, ph−¬ng tiÖn vËn t¶i, nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, vËt liÖu, hµng tiªu dïng, kim khÝ qóy, ®¸ quý vµ c¸c vËt cã gi¸ trÞ kh¸c; - Ngo¹i tÖ b»ng tiÒn mÆt, sè d− trªn tµi kho¶n tiÒn göi t¹i tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n b»ng tiÒn ViÖt Nam vµ ngo¹i tÖ; - Tr¸i phiÕu, cæ phiÕu, tÝn phiÕu, kú phiÕu, chøng chØ tiÒn göi, sæ tiÕt kiÖm, th−¬ng phiÕu, c¸c giÊy tê kh¸c trÞ gi¸ ®−îc b»ng tiÒn, cæ phiÕu do TCTD kh¸c ph¸t hµnh; - QuyÒn tµi s¶n ph¸t sinh tõ quyÒn t¸c gi¶, quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp quyÒn ®ßi nî, quyÒn ®−îc nhËn sè tiÒn b¶o hiÓm, c¸c quyÒn tµi s¶n kh¸c ph¸t sinh tõ Hîp ®ång hoÆc tõ c¸c c¨n cø ph¸p lý kh¸c; - QuyÒn ®èi víi phÇn vèn gãp trong doanh nghiÖp, kÓ c¶ trong doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi; - QuyÒn khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; - Tµu biÓn theo quy ®Þnh cña Bé LuËt Hµng h¶i ViÖt Nam, tµu bay theo quy ®Þnh cña LuËt Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam trong tr−êng hîp ®−îc cÇm cè; - Tµi s¶n h×nh thµnh trong t−¬ng lai lµ ®éng s¶n h×nh thµnh sau thêi ®iÓm ký kÕt giao dÞch cÇm cè vµ sÏ thuéc quyÒn së h÷u cña bªn cÇm cè nh− hoa lîi, lîi tøc, tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay, c¸c ®éng s¶n kh¸c mµ bªn cÇm cè cã quyÒn nhËn; - C¸c tµi s¶n kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. L−u ý: - CÇn tho¶ thuËn tr−íc víi kh¸ch hµng vÒ viÖc lîi tøc vµ c¸c quyÒn ph¸t sinh tõ TSCC còng thuéc TSCC nÕu ph¸p luËt kh«ng cã quy ®Þnh g× kh¸c. - T−¬ng tù, nÕu TSCC ®−îc b¶o hiÓm th× kho¶n tiÒn b¶o hiÓm còng thuéc TSCC. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 372 - §èi víi ®éng s¶n kh«ng cã giÊy së h÷u: chi nh¸nh chØ nªn nhËn nh÷ng lo¹i ®éng s¶n phæ biÕn nh− kim lo¹i quý, ®¸ quý, ®å dïng gia dông - Chi nh¸nh chØ nªn nhËn cÇm cè tµi s¶n lu©n chuyÓn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nÕu qu¶n lý chÆt ®−îc hµng ho¸ lu©n chuyÓn ®ã. - §èi víi ®éng s¶n cã giÊy chøng nhËn së h÷u: chi nh¸nh chØ nªn nhËn nh÷ng lo¹i tµi s¶n phæ biÕn nh− ph−¬ng tiÖn vËn t¶i c¸c lo¹i - Tr−êng hîp cÇm cè b»ng sè d− tµi kho¶n tiÒn göi/tiÕt kiÖm/tÝn phiÕu/kú phiÕu t¹i c¸c tæ chøc tÝn dông, chi nh¸nh chØ thùc hiÖn nÕu ¸p dông ®−îc c¸c biÖn ph¸p phong to¶ sè d− sö dông ®Ó cÇm cè trªn tµi kho¶n. - Tr−êng hîp nhËn cÇm cè b»ng quyÒn vÒ tµi s¶n, chi nh¸nh nªn thuª tæ chøc t− vÊn, tæ chøc chuyªn m«n x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cô thÓ. 3.2.2. C¸c lo¹i tµi s¶n thÕ chÊp - Nhµ ë, c«ng tr×nh x©y dùng g¾n liÒn víi ®Êt, kÓ c¶ c¸c tµi s¶n g¾n liÒn víi nhµ ë, c«ng tr×nh x©y dùng vµ c¸c tµi s¶n kh¸c g¾n liÒn víi ®Êt; - Gía trị quyền sử dụng đất theo quy định tại Nghị định 79/NĐ-CP ngày 1/11/2001 của Chính phủ: + Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp, đất lâm nghiệp, được Nhà nước giao hoặc do nhận quyền sử dụng đất hợp pháp được thế chấp giá trị quyền sử dụng đất, tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất để vay vốn hoạt động sản xuất kinh doanh. + Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất được thế chấp gía trị quyền sử dụng đất như nêu ở trên, thì cũng được quyền bảo lãnh bằng giá trị quyền sử dụng đất. + Tổ chức kinh tế được thế chấp giá trị quyền sử dụng đất khi có một trong các điều kiện sau: Đất do Nhà nước giao có thu tiền. Đất do nhận chuyển nhượng quyền sử dụng hợp pháp. Đất do Nhà nước cho thuê mà đã trả tiền thuê đất cho cả thời gian thuê hoặc cho nhiều năm mà thời hạn thuê đất đã được trả tiền còn lại phải trên 1 năm. Riêng đối với doanh nghiệp Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 373 có vốn đầu tư nước ngoài được thế chấp giá trị quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất trong thời hạn thuê đất, thuê đất đã trả tiền còn lại ít nhất 05 năm. Thời hạn cho vay phải phù hợp với thời hạn thuê còn lại. Trong trường hợp tổ chức kinh tế được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, làm muối, hoặc được Nhà nước cho thuê đất mà trả tiền thuê đất hàng năm thì chỉ được thế chấp tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất đó. + Tổ chức kinh tế được thế chấp giá trị quyền sử dụng đất như đã nêu ở trên thì cũng được quyền bảo lãnh bằng giá trị quyền sử dụng đất. - Tµu biÓn theo quy ®Þnh cña Bé LuËt Hµng h¶i ViÖt Nam, tµu bay theo quy ®Þnh cña LuËt Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam trong tr−êng hîp ®−îc thÕ chÊp; - C¸c tµi s¶n kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Hoa lîi, lîi tøc vµ c¸c quyÒn ph¸t sinh tõ TSTC còng thuéc TSTC, nÕu chi nh¸nh vµ kh¸ch hµng cã tháa thuËn hoÆc ph¸p luËt cã quy ®Þnh; tr−êng hîp TSTC ®−îc b¶o hiÓm th× kho¶n tiÒn b¶o hiÓm còng thuéc TSTC. - Tr−êng hîp thÕ chÊp toµn bé tµi s¶n cã vËt phô, th× vËt phô ®ã còng thuéc TSTC. Trong tr−êng hîp thÕ chÊp mét phÇn bÊt ®éng s¶n cã vËt phô, th× vËt phô chØ thuéc TSTC nÕu cã sù tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng. L−u ý: - CÇn tho¶ thuËn tr−íc víi kh¸ch hµng vÒ viÖc lîi tøc vµ c¸c quyÒn ph¸t sinh tõ TSTC còng thuéc TSTC nÕu ph¸p luËt kh«ng cã quy ®Þnh g× kh¸c. - T−¬ng tù, nÕu tµi s¶n thÕ chÊp ®−îc b¶o hiÓm th× kho¶n tiÒn b¶o hiÓm còng thuéc TSTC. 3.2.3. Tµi s¶n b¶o l∙nh Tµi s¶n cña bªn thø ba dïng ®Ó b¶o ®¶m thùc hiÖn nghÜa vô b¶o l·nh bao gåm c¸c tµi s¶n theo quy ®Þnh t¹i tiÕt 3.2.1 vµ 3.2.2 cña ®iÓm 3.2 phÇn nµy. 3.3. §iÒu kiÖn ®èi víi tµi s¶n b¶o ®¶m Tµi s¶n dïng ®Ó b¶o ®¶m tiÒn vay ph¶i ®¸p øng ®ñ 4 ®iÒu kiÖn nªu sau: Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 374 - Thuéc quyÒn së h÷u, quyÒn qu¶n lý, sö dông cña kh¸ch hµng vay hoÆc bªn b¶o l·nh: §Ó chøng minh ®−îc ®iÒu kiÖn nµy, kh¸ch hµng vay hoÆc bªn b¶o l·nh ph¶i xuÊt tr×nh GiÊy chøng nhËn së h÷u, quyÒn qu¶n lý sö dông tµi s¶n. Tr−êng hîp thÕ chÊp quyÒn sö dông ®Êt, kh¸ch hµng vay hoÆc bªn b¶o l·nh ph¶i cã giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt vµ ®−îc thÕ chÊp theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ®Êt ®ai. §èi víi tµi s¶n mµ Nhµ n−íc giao cho doanh nghiÖp Nhµ n−íc qu¶n lý, sö dông, doanh nghiÖp ph¶i chøng minh ®−îc quyÒn ®−îc cÇm cè, thÕ chÊp hoÆc b¶o l·nh tµi s¶n ®ã. - Thuéc lo¹i tµi s¶n ®−îc phÐp giao dÞch: Tµi s¶n ®−îc phÐp giao dÞch ®−îc hiÓu lµ c¸c lo¹i tµi s¶n mµ ph¸p luËt cho phÐp hoÆc kh«ng cÊm mua, b¸n, tÆng, cho, chuyÓn ®æi, chuyÓn nh−îng, cÇm cè, thÕ chÊp, b¶o l·nh vµ c¸c giao dÞch kh¸c - Kh«ng cã tranh chÊp t¹i thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång b¶o ®¶m: §Ó tho¶ m·n ®iÒu kiÖn nµy, chi nh¸nh yªu cÇu kh¸ch hµng vay, bªn b¶o l·nh cam kÕt b»ng v¨n b¶n vÒ viÖc tµi s¶n kh«ng cã tranh 'chÊp vÒ quyÒn së h÷u hoÆc quyÒn sö dông, qu¶n lý tµi s¶n ®ã vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc ph¸p luËt vÒ cam kÕt cña m×nh. - Ph¶i mua b¶o hiÓm nÕu ph¸p luËt cã quy ®Þnh: §èi víi c¸c tµi s¶n mµ ph¸p luËt quy ®Þnh ph¶i mua b¶o hiÓm th× chi nh¸nh yªu cÇu kh¸ch hµng vay, bªn b¶o l·nh xuÊt tr×nh Hîp ®ång mua b¶o hiÓm trong thêi h¹n b¶o ®¶m tiÒn vay. Tr−êng hîp kho¶n vay cã thêi h¹n dµi, kh¸ch hµng vay vµ bªn b¶o l·nh cã thÓ xuÊt tr×nh Hîp ®ång mua b¶o hiÓm cã thêi h¹n ng¾n h¬n song ph¶i cã cam kÕt b»ng v¨n b¶n vÒ viÖc tiÕp tôc mua b¶o hiÓm trong thêi gian tiÕp theo cho ®Õn khi hÕt thêi h¹n b¶o ®¶m. Nh»m b¶o ®¶m kh¶ n¨ng thu nî an toµn, chi nh¸nh nªn tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng vay, bªn b¶o l·nh vÒ viÖc chuyÓn tªn ng−êi h−ëng trong Hîp ®ång b¶o hiÓm lµ NHNo trong tr−êng hîp cã rñi ro x¶y ra. Tr−êng hîp kh«ng tho¶ thuËn ®−îc ®iÒu nµy, chi nh¸nh buéc kh¸ch hµng ph¶i cam kÕt b»ng v¨n b¶n vÒ viÖc chuyÓn toµn bé sè tiÒn ®−îc ®Òn bï theo Hîp ®ång b¶o hiÓm ®Ó thanh to¸n nî gèc, nî l·i vµ c¸c chi phÝ kh¸c t¹i NHNo. 3.4. §iÒu kiÖn ®èi víi bªn b¶o l·nh (bªn thø ba) Bên bảo lãnh phải có đủ các điều kiện sau đây: Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 375 - Có năng lực pháp lụât dân sự, năng lực hành vi dân sự. + Bên bảo lãnh là pháp nhân, cá nhân Việt Nam: Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật Việt Nam. + Bên bảo lãnh là pháp nhân, cá nhân nước ngoài,: Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật nhà nước mà bên bảo lãnh là pháp nhân nước ngoài có quốc tịch hoặc cá nhân nước ngoài đó được Bộ Luật Dân sự của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các văn bản phápluật khác của Việt Nam quy định hoặc điều ước quốc tế mà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký kết hoặc tham gia quy định; trong trường hợp pháp nhân, cá nhân nước ngoài xác lập, thực hiện việc bảo lãnh tại Việt Nam, thì phải có năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật Việt Nam. - Có tài sản đủ điều kiện theo quy định tại điểm 3.3 mục 3 chương XII Sổ tay Tín dụng. + Trường hợp bên bảo lãnh là tổ chức tín dụng, cơ quan quản lý ngân sách Nhà nước thì thực hiện bảo lãnh theo quy định của pháp luật về bảo lãnh ngân hàng, bảo lãnh ngân sách nhà nước và hướng dẫn của Tổng Giám đốc NHNo. + Để thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh, bên bảo lãnh phải cầm cố, thế chấp tài sản tại NHNo. 3.5. Ph¹m vi b¶o ®¶m tiÒn vay - Ng©n hµng cã thÓ ¸p dông mét hoÆc nhiÒu biÖn ph¸p b¶o ®¶m tiÒn vay ®èi víi mét kho¶n vay. - Gi¸ trÞ TSBĐ ®−îc x¸c ®Þnh t¹i thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång b¶o ®¶m vµ ph¶i lín h¬n gi¸ trÞ nghÜa vô ®−îc b¶o ®¶m, trõ tr−êng hîp Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng vay tho¶ thuËn b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n nh− mét biÖn ph¸p bæ sung ®èi víi kho¶n vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n. - Mét tµi s¶n cã thÓ ®−îc dïng ®Ó b¶o ®¶m cho nhiÒu kho¶n vay kh¸c nhau t¹i mét ng©n hµng. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 376 - Mét tµi s¶n cã thÓ ®−îc dïng ®Ó b¶o ®¶m cho c¸c kho¶n vay kh¸c nhau t¹i c¸c ng©n hµng kh¸c nhau nh−ng ph¶i ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn nªu t¹i c¸c kho¶n 1,2,3 cña nghÞ ®Þnh sè 85/2002/N§-CP cña ChÝnh phñ. - Mét kho¶n vay cã thÓ ®−îc b¶o ®¶m b»ng nhiÒu tµi s¶n kh¸c nhau. - Thø tù −u tiªn thanh to¸n gi÷a c¸c ng©n hµng cho vay ®−îc x¸c ®Þnh theo thø tù ®¨ng kÝ giao dÞch b¶o ®¶m. Tr−êng häp c¸c ng©n hµng cho vay cïng nhËn b¶o ®¶m tho¶ thuËn thay ®æi thø tù −u tiªn thanh to¸n th× ph¶i ®¨ng kÝ viÖc thay ®æi ®ã t¹i c¬ quan ®¨ng kÝ giao dÞch b¶o ®¶m. - Tr−êng hîp nhiÒu bªn cïng b¶o l·nh cho mét nghÜa vô cña kh¸ch hµng vay th× c¸c bªn b¶o l·nh ph¶i liªn ®íi thùc hiÖn viÖc b¶o l·nh, trõ tr−êng hîp cã tho¶ thuËn hoÆc ph¸p luËt cã quy ®Þnh b¶o l·nh theo c¸c phÇn ®éc lËp; NHNo nhËn b¶o l·nh cã thÓ yªu cÇu bÊt cø mét trong sè c¸c bªn b¶o l·nh thùc hiÖn toµn bé nghÜa vô b¶o l·nh. Tr−êng hîp NHNo nhËn b¶o l·nh cã thÓ bï trõ nghÜa vô víi kh¸ch hµng vay ®−îc b¶o l·nh th× bªn b¶o l·nh kh«ng ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô b¶o l·nh. 3.6. Møc cho vay so víi gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m - Tuú tõng tr−êng hîp cô thÓ, ng©n hµng tù tÝnh to¸n vµ quyÕt ®Þnh møc cho vay so víi gi¸ trÞ TSBĐ. MiÔn lµ, kÕt qu¶ tÝnh to¸n cho thÊy, trong tr−êng hîp cã rñi ro x¶y ra, ng©n hµng cã thÓ thu ®−îc nî gèc, nî l·i vµ c¸c chi phÝ kh¸c tõ viÖc xö lý TSBĐ. - Nh»m b¶o ®¶m thu nî an toµn, trong tõng thêi kú, Tæng gi¸m ®èc sÏ quy ®Þnh møc cho vay tèi ®a so víi gi¸ trÞ TSBĐ. HiÖn t¹i, møc cho vay tèi ®a so víi gi¸ trÞ TSBĐ ®−îc quy ®Þnh nh− sau: - Tài sản thế chấp: Mức cho vay tối đa bằng 75% giá trị TSBĐ. Riêng mức cho vay tối đa so với giá trị quyền sử dụng đất do Tổng Giám đốc quy định cụ thể từng thời kỳ trong phạm vi mức nói trên. Đối với bộ chứng từ xuất khẩu thế chấp cho vay: Mức cho vay tối đa bằng 100% gía trị bộ chứng từ hoàn hảo. - Tài sản cầm cố: + TSCC là giấy tờ có giá: Mức cho vay tối đa bằng số tiền gốc cộng lãi chứng từ có giá trừ số lãi phải trả cho ngân hàng trong thời gian xin vay. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 377 + TSCC do khách hàng vay, bên bảo lãnh giữ, sử dụng hoặc bên thứ ba giữ: Mức cho vay tối đa bằng 50% giá trị TSBĐ. + TSCC do ngân hàng giữ: Mức cho vay tối đa bằng 75% giá trị TSBĐ. 3.7. Bán, chuyển đổi tài sản cầm cố, bảo lãnh Việc chấp thuận cho khách hàng vay, bên bảo lãnh được bán, chuyển đổi TSCC, bảo lãnh là vật tư hàng hóa đang luân chuyển trong quá trình sản xuất, kinh doanh; hoặc chấp thuận được bán, cho thuê do Giám đốc chi nhánh NHNo quyết định và phải được ghi rõ trong Hợp đồng bảo đảm tiền vay. 3.8. Rút bớt, bổ sung, thay thế tài sản bảo đảm Trong thời hạn bảo đảm, khách hàng vay, bên bảo lãnh có thể được rút bớt, bổ sung, thay thế TSBĐ với điều kiện gía trị của những tài sản còn lại hoặc thay thế đáp ứng các quy định tại mục 4.1.1.3 và mục 3.6 chương XII STTD. 3.9. Khai thác công dụng và hưởng lợi tức từ tài sản bảo đảm Khách hàng vay hoặc bên bảo lãnh có thể khai thác công dụng và hưởng lợi tức từ TSBĐ nếu đảm bảo thực hiện nghĩa vụ trả nợ của tài sản và được sự đồng ý của chi nhãnh NHNo. 7. C¸c biÖn ph¸p/h×nh thøc b¶o ®¶m tiÒn vay C¨n cø n¨ng lùc tµi chÝnh cña kh¸ch hµng vay, tÝnh kh¶ thi vµ hiÖu qu¶ cña kho¶n vay vµ t×nh h×nh thùc tÕ, Ng©n hµng cã thÓ lùa chän ¸p dông mét hoÆc mét sè biÖn ph¸p b¶o ®¶m tiÒn vay ®−îc nªu d−íi ®©y. - C¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m tiÒn vay b»ng tµi s¶n: + CÇm cè, thÕ chÊp b»ng tµi s¶n cña kh¸ch hµng vay; + B¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba; + B¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay. - C¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m tiÒn vay trong tr−êng hîp cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n: + Ng©n hµng chñ ®éng lùa chän kh¸ch hµng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n. + Cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n theo chØ ®Þnh cña ChÝnh phñ; cña NHNN VN vµ h−íng dÉn cña Tæng gi¸m ®èc Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 378 4.1. B¶o ®¶m tiÒn vay b»ng tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp cña kh¸ch hµng vay hoÆc b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba 4.1.1.Quy tr×nh nhËn tµi s¶n b¶o ®¶m 4.1.1.1. NhËn vµ kiÓm tra hå s¬ tµi s¶n b¶o ®¶m - T− vÊn CBTD chÞu tr¸ch nhiÖm h−íng dÉn, gi¶i thÝch cô thÓ ®Ó kh¸ch hµng vay hoÆc bªn b¶o l·nh cã thÓ hiÓu ®Çy ®ñ c¸c tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô c¬ b¶n cña bªn vay ®èi víi TSBĐ. Tr−êng hîp cÇn thiÕt, CBTD liÖt kª c¸c lo¹i tµi liÖu giÊy tê cÇn xuÊt tr×nh ®Ó thùc hiÖn b¶o ®¶m tiÒn vay nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho kh¸ch hµng. - NhËn vµ kiÓm tra s¬ bé hå s¬ tµi s¶n b¶o ®¶m: Khi nhËn hå s¬ TSBĐ, CBTD kiÓm tra s¬ bé c¸c yÕu tè sau nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng kh¸ch hµng ph¶i bæ sung söa ch÷a nhiÒu lÇn: + §ñ lo¹i vµ ®ñ sè l−îng theo yªu cÇu. + Cã ch÷ ký vµ dÊu x¸c nhËn cña c¬ quan liªn quan. + Phï hîp vÒ mÆt néi dung gi÷a c¸c tµi liÖu kh¸c nhau trong hå s¬ + C¸c lo¹i giÊy tê cô thÓ trong bé hå s¬ tµi s¶n b¶o ®¶m 4.1.1.2. ThÈm ®Þnh tµi s¶n b¶o ®¶m - Nguån th«ng tin ®Ó thÈm ®Þnh ViÖc thÈm ®Þnh tµi s¶n b¶o ®¶m ®−îc tiÕn hµnh trªn c¬ së 3 nguån th«ng tin + Hå s¬ tµi liÖu vµ th«ng tin do kh¸ch hµng cung cÊp: §©y lµ nguån th«ng tin chñ yÕu ®Ó xem xÐt ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng vµ gi¸ trÞ cña tµi s¶n b¶o ®¶m v× vËy cè g¾ng thu thËp cµng nhiÒu cµng tèt. + Kh¶o s¸t thùc tÕ: KÕt qu¶ kh¶o s¸t thùc tÕ nh»m kh¼ng ®Þnh l¹i c¸c th«ng tin thu thËp ®−îc tõ kh¸ch hµng vµ ph¸t hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò míi cÇn thÈm ®Þnh tiÕp. KÕt qu¶ kh¶o s¸t thùc tÕ cÇn ghi l¹i d−íi d¹ng Biªn b¶n lµm viÖc vµ cã Ýt nhÊt hai ch÷ ký nh»m b¶o ®¶m tÝnh kh¸ch quan cña c¸c th«ng tin ®· nªu. + C¸c nguån kh¸c (ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, c«ng an, toµ ¸n, c¬ quan ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m, c¸c ng©n hµng kh¸c, hµng xãm lµng giÒng, b¸o chÝ ): Kinh nghiÖm cho thÊy th«ng tin thu thËp ®−îc tõ nguån nµy th−êng mang tÝnh kh¸ch quan vµ chÝnh x¸c cao, ®Æc biÖt ®èi víi Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 379 viÖc x¸c ®Þnh quyÒn së h÷u, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m. KÕt qu¶ c¸c buæi lµm viÖc víi c¬ quan h÷u quan còng cÇn ghi chÐp l¹i, cã ch÷ ký cña Ýt nhÊt hai ng−êi vµ l−u gi÷ còng c¸c hå s¬ kh¸c. Tr−êng hîp lÊy th«ng tin tõ b¸o chÝ, Intemet còng cÇn chôp, in ®Ó l−u . - Néi dung thÈm ®Þnh Qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh tµi s¶n b¶o ®¶m ph¶i tËp trung lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò sau: + QuyÒn së h÷u tµi s¶n b¶o ®¶m cña kh¸ch hµng vay/ bªn b¶o l·nh: CBTD ph¶i kiÓm tra xem kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh cã xuÊt tr×nh ®ñ c¸c lo¹i giÊy tê chøng minh quyÒn së h÷u/quyÒn sö dông tµi s¶n dïng lµm b¶o ®¶m kh«ng. CÇn hÕt søc l−u ý c¸c dÊu hiÖu söa ch÷a, m©u thuÉn, tÝnh ph¸p lý cña c¸c lo¹i giÊy tê uû quyÒn, tÝnh ph¸p lý trong tr−êng hîp ®ång së h÷u tµi s¶n Khi kh¶o s¸t thùc tÕ hoÆc thu thËp thªm th«ng tin tõ nh÷ng nguån kh¸c cÇn t×m c¸ch kiÓm chøng l¹i quyÒn së h÷u TSBĐ cña kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh. + Tµi s¶n hiÖn kh«ng cã tranh chÊp: viÖc kh¼ng ®Þnh tµi s¶n b¶o ®¶m hiÖn cã tranh chÊp hay kh«ng lµ kh¸ phøc t¹p v× vËy ngoµi viÖc tù xem xÐt thÈm ®Þnh, c¸n bé tÝn dông cÇn yªu cÇu kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh x¸c nhËn b»ng v¨n b¶n kh¼ng ®Þnh tµi s¶n hiÖn kh«ng cã tranh chÊp vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc ph¸p luËt vÒ cam kÕt cña m×nh. + Tµi s¶n ®−îc phÐp giao dÞch: Ngoµi c¸c tµi s¶n th«ng dông, ®−îc mua b¸n tù do trªn thÞ tr−êng, chi nh¸nh cÇn hÕt søc thËn träng khi xem xÐt c¸c lo¹i tµi s¶n b¶o ®¶m cã tÝnh ®Æc biÖt chuyªn dông, quÝ, hiÕm. NÕu xÐt thÊy cÇn thiÕt, c¸n bé tÝn dông yªu cÇu kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh xuÊt tr×nh bæ sung c¸c lo¹i v¨n b¶n cña ph¸p luËt nªu râ lo¹i tµi s¶n ®ã ®−îc phÐp giao dÞch b×nh th−êng. + Tµi s¶n dÔ chuyÓn nh−îng: Môc tiªu cho vay cña ng©n hµng lµ thu håi ®ñ nî gèc vµ nî l·i tõ viÖc thùc hiÖn ph−¬ng ¸n dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh mµ kh«ng ph¶i tµi s¶n b¶o ®¶m. Tuy nhiªn CBTD cÇn thÈm ®Þnh kü tÝnh dÔ chuyÓn nh−îng cña tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó dÔ dµng xö lý (nÕu ph¶i thùc hiÖn). + X¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m: X¸c ®Þnh gi¸ trÞ TSB§ nh»m lµm c¬ së x¸c ®Þnh møc cho vay tèi ®a vµ tÝnh to¸n kh¶ n¨ng thu håi nî vay trong tr−êng hîp buéc ph¶i xö lý TSB§. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 380 + Kh¶ n¨ng thu håi nî vay trong tr−êng h¬p ph¶i xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m: §Ó thÈm ®Þnh ®−îc néi dung nµy CBTD cÇn rµ so¸t toµn bé hå s¬ giÊy tê TSB§ do kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh cung cÊp, ®Ò xuÊt c¸c ®iÒu kho¶n cÇn quy ®Þnh râ trong Hîp ®ång b¶o ®¶m nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi cña ng©n hµng trong tr−êng hîp buéc ph¶i xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. Ngoµi ra, gi¸ trÞ tµi s¶n th«ng th−êng biÕn ®éng theo thêi gian vµ t×nh h×nh thÞ tr−êng. V× vËy, CBTD cÇn tham kh¶o c¸c th«ng tin liªn quan, tÝnh to¸n sù t¨ng/gi¶m gi¸ trong thêi h¹n cho vay; dù b¸o kh¶ n¨ng thu håi nî vay tõ nguån xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. + §Ò xuÊt c¸c biªn ph¸p qu¶n lý tµi s¶n b¶o ®¶m an toµn vµ hiÖu qu¶: Tuú tõng tr−êng hîp cô thÓ, c¸n bé tÝn dông ®Ò xuÊt bªn nµo gi÷ TSB§ th× hîp lý. Ng©n hµng cÇn gi÷ c¸c lo¹i giÊy tê g×? Ph−¬ng ph¸p kiÓm tra TSB§ nh− thÕ nµo? Thêi gian kiÓm tra Ngoµi ra CBTD còng cÇn ®Ò xuÊt h−íng xö lý trong mét sè t×nh huèng nh− tho¶ thuËn rót bít hay bæ sung tµi s¶n b¶o ®¶m, thêi ®iÓm ng©n hµng cã quyÒn xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m, quyÒn ®−îc b¶o ®¶m cïng lóc cho nhiÒu nghÜa vô kh¸c nhau - ViÕt b¸o c¸o thÈm ®Þnh + CBTD chÞu tr¸ch nhiÖm viÕt b¸o c¸o thÈm ®Þnh tr×nh phô tr¸ch phßng. B¸o c¸o thÈm ®Þnh ®−îc lËp sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh hoÆc ngay trong khi thÈm ®Þnh TSB§. Ngoµi ra, nÕu biÖn ph¸p b¶o ®¶m ®¬n gi¶n vµ/hoÆc qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh TSB§ diÔn ra ®ång thêi víi qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh cho vay, b¸o c¸o thÈm ®Þnh TSB§ ®−îc lËp chung víi b¸o c¸o thÈm ®Þnh cho vay. + B¸o c¸o thÈm ®Þnh cÇn ®−îc thÓ hiÖn m¹ch l¹c, s¹ch sÏ, kh«ng tÈy xo¸ trung thùc c¸c th«ng tin thu thËp, tæng hîp ®−îc. CBTD ph¶i cã ý kiÕn riªng, râ rµng vÒ c¸c néi dung sau (Phô lôc 12A): 4 Hå s¬ b¶o ®¶m tiÒn vay cã ®Çy ®ñ theo quy ®Þnh; 4 TÝnh ph¸p lý cña tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè, b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba; 4 Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, dù b¸o vÒ gi¸ trÞ, kh¶ n¨ng chuyÓn nh−îng, ph−¬ng ph¸p qu¶n lý tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè, tµi s¶n cña kh¸ch hµng vay/bªn thø b¶o l·nh ®−îc dïng ®Ó b¶o l·nh; 4 Dù b¸o c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi biÖn ph¸p b¶o ®¶m vµ c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ c¸c rñi ro ®ã; Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 381 4 KÕt luËn: nªu râ cã ®ång ý nhËn TSB§ hay kh«ng? Tr−êng hîp ®ång ý th× trÞ gi¸ ®Þnh gi¸ bao nhiªu? C¸c ®iÒu kiÖn vµ ph−¬ng ph¸p qu¶n lý tµi s¶n cÇm cè/thÕ chÊp? C¸c ®Ò xuÊt kh¸c. Møc cho vay tèi ®a ®èi víi tµi s¶n ®ã. + Tr−êng hîp cÇn thiÕt ph¶i t¸i thÈm ®Þnh, c¸n bé t¸i thÈm ®Þnh thùc hiÖn c¸c b−íc nh− quy ®Þnh ®èi víi c¸n bé trùc tiÕp cho vay vµ cã thÓ lùa chän hoÆc (i) LËp b¸o c¸o thÈm ®Þnh riªng hoÆc (ii) Bæ sung ý kiÕn vµo B¸o c¸o thÈm ®Þnh do c¸n bé trùc tiÕp cho vay lËp. + Phô tr¸ch Phßng chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm tra l¹i c¸c th«ng tin nªu t¹i b¸o c¸o thÈm ®Þnh vµ ghi mét trong c¸c ý kiÕn sau: (i) NhÊt trÝ víi c¸c néi dung nªu t¹i b¸o c¸o; (ii) §Ò nghÞ CBTD lµm râ hoÆc bæ sung thªm mét sè néi dung; (iii) Yªu cÇu c¸n bé kh¸c thùc hiÖn viÖc t¸i thÈm ®Þnh nÕu nhËn thÊy b¸o c¸o thÈm ®Þnh kh«ng ®¹t yªu cÇu, kh«ng b¶o ®¶m tÝnh kh¸ch quan hoÆc do biÖn ph¸p b¶o ®¶m qu¸ phøc t¹p v−ît kh¶ n¨ng lµm viÖc cña c¸n bé trùc tiÕp cho vay; (iv) Thuª bªn thø ba (®éc lËp) thÈm ®Þnh. + Phô tr¸ch phßng tÝn dông/kinh doanh ký tªn vµo b¸o c¸o thÈm ®Þnh vµ tr×nh Gi¸m ®èc/ phã gi¸m ®èc chi nh¸nh. 4.1.1.3. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay - Nguyªn t¾c chung + TSB§ tiÒn vay ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ t¹i thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång b¶o ®¶m; viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm nµy chØ ®Ó lµm c¬ së x¸c ®Þnh møc cho vay vµ kh«ng ¸p dông khi xö lý tµi s¶n ®Ó thu håi nî. + ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ TSB§ tiÒn vay cÇn lËp thµnh v¨n b¶n riªng, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c tr−êng hîp tµi s¶n ®¶m b¶o lµ tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín, gi¸ c¶ biÕn ®éng, hoÆc quyÒn sö dông ®Êt. + Gi¸ trÞ TSBĐ ®−îc x¸c ®Þnh bao gåm c¶ hoa lîi lîi tøc vµ c¸c quyÒn ph¸t sinh tõ tµi s¶n ®ã. Trong tr−êng hîp TSTC lµ toµn bé bÊt ®éng s¶n cã vËt phô, th× gi¸ trÞ cña vËt phô còng thuéc gi¸ trÞ TSTC; nÕu chØ thÕ chÊp mét phÇn bÊt ®éng s¶n cã vËt phô, th× gi¸ trÞ vËt phô chØ thuéc gi¸ trÞ TSTC khi c¸c bªn cã tháa thuËn. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 382 + Trong tr−êng hîp cã tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng dïng vÒ viÖc thÕ chÊp quyÒn sö dông ®Êt vµ tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt th× gi¸ trÞ TSB§ bao gåm gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt céng gi¸ trÞ tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt. - X¸c ®Þnh gi¸ TSB§ kh«ng ph¶i lµ quyÒn sö dông ®Êt. + §èi víi tµi s¶n lµ ngo¹i tÖ b»ng tiÒn mÆt, sè d− trªn tµi kho¶n tiÒn göi t¹i Tæ chøc tÝn dông b»ng tiÒn ViÖt Nam, ngo¹i tÖ: Gi¸ trÞ TSB§ b»ng ®óng víi gi¸ trÞ ngo¹i tÖ b»ng tiÒn mÆt hoÆc sè d− tiÒn ViÖt Nam trªn tµi kho¶n. + §èi víi tµi s¶n lµ giÊy tê trÞ gi¸ ®−îc b»ng tiÒn: Chi nh¸nh c¨n cø gi¸ trÞ ghi trªn mÆt chøng tõ cã gi¸, tham kh¶o thªm gi¸ thÞ tr−êng c«ng khai nÕu cã (tin c«ng bè cña NHNN, C«ng ty chøng kho¸n, b¸o chÝ ) vµ c¸c nguån th«ng tin kh¸c ®Ó tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh vÒ møc gi¸ trÞ cña TSB§. + §èi víi tµi s¶n lµ m¸y mãc, thiÕt bÞ, nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, vËt liÖu hµng tiªu dïng: Chi nh¸nh c¨n cø gi¸ trÞ ghi trªn ho¸ ®¬n mua hµng, gi¸ trÞ cßn l¹i ghi trªn sæ s¸ch sau khi ®· trõ ®i gi¸ trÞ khÊu hao, gi¸ c«ng bè trªn b¸o chÝ, gi¸ chµo b¸n cña c¸c ®¹i lý b¸n hµng ®Ó tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh vÒ gi¸ trÞ b¶o ®¶m. + Tr−êng hîp xÐt thÊy phøc t¹p, n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm cña chi nh¸nh kh«ng cho phÐp x¸c ®Þnh gi¸ trÞ TSB§ mét c¸ch chÝnh x¸c, chi nh¸nh cã thÓ tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng vay bªn b¶o l·nh vÒ viÖc thuª mét tæ chøc chuyªn m«n x¸c ®Þnh. Trong tr−êng hîp nµy, kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh ph¶i chÞu mäi chi phÝ do viÖc thuª tæ chøc chuyªn m«n ®ã. - X¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n lµ quyÒn sö dông ®Êt: + T¹i tõng thêi ®iÓm, Tæng gi¸m ®èc sÏ ban hµnh Quy ®Þnh cô thÓ vÒ viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n lµ quyÒn sö dông ®Êt. + Chi nh¸nh tham kh¶o khung gi¸ ®Êt do UBND tØnh, thµnh phè ban hµnh vµ gi¸ ®Êt thùc tÕ chuyÓn nh−îng t¹i ®Þa ph−¬ng t¹i thêi ®iÓm thÕ chÊp ®Ó tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh vÒ gi¸ trÞ cña TSB§, bao gåm c¸c lo¹i sau: 4 §Êt do Nhµ n−íc giao cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n sö dông ®Êt ®Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, ®Êt ë; Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 383 4 §Êt mµ hé gia ®×nh, c¸ nh©n nhËn chuyÓn nh−îng quyÒn sö dông ®Êt hîp ph¸p; 4 §Êt do Nhµ n−íc giao cã thu tiÒn ®èi víi tæ chøc kinh tÕ; 4 §Êt mµ tæ chøc kinh tÕ nhËn chuyÓn nh−îng quyÒn sö dông ®Êt hîp ph¸p. + Gi¸ ®Êt chuyÓn nh−îng thùc tÕ t¹i ®Þa ph−¬ng ®−îc x¸c ®Þnh dùa trªn gi¸ chuyÓn nh−îng ®¨ng b¸o; gi¸ chuyÓn nh−îng tham kh¶o t¹i phßng ®Þa chÝnh cña ph−êng, x·; Gi¸ chuyÓn nh−îng tham kh¶o cña Trung t©m kinh doanh ®Þa èc vµ c¸c nguån th«ng tin kh¸c. Tr−êng hîp kh«ng thu thËp ®−îc c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr−êng b»ng v¨n b¶n, chi nh¸nh cã thÓ lËp B¶n ghi chÐp kh¶o s¸t gi¸ thÞ tr−êng, cã ch÷ ký cña Ýt nhÊt hai (02) c¸n bé. C¸c th«ng tin tham kh¶o thu thËp ®−îc cÇn sao chôp hoÆc ghi chÐp ®Çy ®ñ vµ l−u gi÷ trong hå s¬ thÕ chÊp, b¶o l·nh. + §èi víi ®Êt do Nhµ n−íc cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n, tæ chøc kinh tÕ thuª mµ ®· tr¶ tiÒn thuª ®Êt cho c¶ thêi gian thuª hoÆc ®· tr¶ tiÒn thuª ®Êt cho nhiÒu n¨m, th× gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt ®−îc thÕ chÊp, b¶o l·nh gåm tiÒn ®Òn bï thiÖt hai, gi¶i phãng mÆt b»ng khi ®−îc Nhµ n−íc cho thuª ®Êt (nÕu cã), tiÒn thuª ®Êt ®· tr¶ cho Nhµ n−íc sau khi trõ ®i tiÒn thuª ®Êt cho thêi gian ®· sö dông. + Tr−êng hîp thÕ chÊp gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt mµ ng−êi thuª ®Êt ®−îc miÔn, gi¶m tiÒn thuª ®Êt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, th× gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt ®−îc tÝnh theo gi¸ trÞ thuª ®Êt tr−íc khi ®−îc miÔn, gi¶m. 4.1.1.4. LËp hîp ®ång b¶o ®¶m - Hîp ®ång cÇm cè, thÕ chÊp, b¶o l·nh ®−îc lËp thµnh v¨n b¶n riªng. - §èi víi cho vay cÇm cè c¸c giÊy tê cã gi¸, hîp ®ång b¶o ®¶m tiÒn vay ®−îc ghi trong hîp ®ång tÝn dông (MÉu sè 04E/CV ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh sè 72/Q§-H§QT-TD ngµy 31/03/2002) - Chi nh¸nh l−u ý ghi râ c¸c néi dung sau trong Hîp ®ång b¶o ®¶m: + Tr−êng hîp doanh nghiÖp nhµ n−íc cÇm cè, thÕ chÊp tµi s¶n lµ toµn bé d©y chuyÒn c«ng nghÖ chÝnh theo quy ®Þnh cña c¬ quan qu¶n lý ngµnh kinh tÕ - kü thuËt, th× ph¶i cã v¨n b¶n ®ång ý cña c¬ quan quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp ®ã. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 384 + §èi víi tµi s¶n cÇm cè, b¶o l·nh lµ vËt t− hµng hãa lu©n chuyÓn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, th× kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh chØ ®−îc b¸n, chuyÓn ®æi trong tr−êng hîp cã chÊp thuËn bµng v¨n b¶n cña chi nh¸nh trùc tiÕp cho vay nhËn cÇm cè. §èi víi tµi s¶n thÕ chÊp, b¶o l·nh lµ nhµ ë, c«ng tr×nh x©y dùng ®Ó b¸n, ®Ó cho thuª th× kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh chØ ®−îc b¸n, cho thuª trong tr−êng hîp cã chÊp thuËn b»ng v¨n b¶n cña chi nh¸nh trùc tiÕp cho vay nhËn thÕ chÊp. + Tr−êng hîp cÇm cè quyÒn tµi s¶n (quyÒn t¸c gi¶, quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, quyÒn ®ßi nî, quyÒn ®−îc nhËn sè tiÒn b¶o hiÓm, quyÒn ®èi víi phÇn vèn gãp trong doanh nghiÖp, quyÒn khai th¸c tµi nguyªn ), th× kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh ph¶i giao cho chi nh¸nh b¶n chÝnh giÊy tê chøng minh vÒ quyÒn tµi s¶n ®ã + §èi víi c¸c tµi s¶n, ph−¬ng thøc b¶o ®¶m ph¶i ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ph¶i thùc hiÖn thñ tôc ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m theo quy ®Þnh hiÖn hµnh t¹i NghÞ ®Þnh 08 vµ th«ng t− 01/2002/TT-BTP. a. Chứng thực, chứng nhận trên hợp đồng bảo đảm Việc chứng thực, chứng nhận của cơ quan công chứng Nhà nước hoặc UBND cấp có thẩm quyền trên hợp đồng thực hiện như sau: - Đối với giá trị quyền sử dụng đất và các bất động sản gắn liền trên đất thực hiện theo Thông tư liên tịch số 03/2003/TTLT-BTP-BTNMT ngày 4/7/2003 của Bộ Tư pháp, Bộ Tài nguyên môi trường hướng dẫn về trình tự, thủ tục đăng ký và cung cấp thông tin về thế chấp, bảo lãnh bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất. Cụ thể là: + Trường hợp đăng ký thế chấp, bảo lãnh bằng quyền sử dụng đất hoặc quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất thì hồ sơ đăng ký gồm: Đơn yêu cầu đăng ký thế chấp, bảo lãnh (3 bản). Hợp đồng thế chấp, hoặc bảo lãnh (3 bản). Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở (nếu đất ở, nhà ở tại đô thị). Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 385 Trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính, đối với trường hợp trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất chưa thể hiện sơ đồ thửa đất. Chứng từ nộp tiền thuê đất (trường hợp là đất do Nhà nước cho thuê). + Trường hợp đăng ký thế chấp, bảo lãnh bằng tài sản gắn liền với đất thì hồ sơ đăng ký gồm: Đơn yêu cầu đăng ký thế chấp, bảo lãnh (3 Bản). Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (nếu tài sản đó phải đăng ký quyền sở hữu). - Các trường hợp nhất thiết phải có công chứng: + Thế chấp, cầm cố tài sản thực hiện nhiều nghĩa vụ tại các tổ chức tín dụng. + Bảo đảm tiền vay bằng biện pháp bảo lãnh của bên thứ ba (trừ bảo lãnh bằng giá trị quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất, bảo lãnh bằng giấy tờ có giá). - Các trường hợp khác: do Giám đốc chi nhánh NHNo thỏa thuận với khách hàng việc có công chứng hay không. - Lệ phí công chứng do khách hàng vay hoặc bên bảo lãnh trả. b. Đăng ký, xóa đăng ký giao dịch bảo đảm Việc đăng ký, xóa đăng ký giao dịch bảo đảm thực hiện theo quy định của Chính phủ về đăng ký giao dịch bảo đảm (xem thêm Phụ lục 12I): - Các trường hợp sau đây phải đăng ký tại cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm: + Việc cầm cố, thế chấp tài sản mà pháp luật quy định tài sản đó phải đăng ký quyền sở hữu. + Việc cầm cố, thế chấp tài sản mà pháp luật không quy định phải đăng kí quyền sở hữu nhưng các bên thỏa thuận bên cầm cố, bên thế chấp hoặc ngưòi thứ ba giữ tài sản. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 386 + Việc cầm cố, thế chấp một tài sản để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ. + Văn bản thông báo về việc xử lý TSBĐ. - Nơi đăng ký giao dịch bảo đảm đối với các loại tài sản là cơ quan đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm và chi nhánh thực hiện đăng ký giao dịch bảo đảm trừ trường hợp sau: + Cơ quan đăng ký tàu biển và chi nhánh thực hiện đăng ký giao dịch bảo đảm đối với tàu biển + Cục hàng không dân dụng Việt Nam thực hiện việc đăng ký giao dịch bảo đảm đối với tàu bay. + Sở Tài nguyên môi trường hoặc UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất đăng ký giao dịch bảo đảm đối với quyền sử dụng đất, tài sản, gắn liền trên đất. - Nơi nào cấp giấy chứng nhận đăng ký giao dịch bảo đảm nơi đó xóa đăng ký giao dịch bảo đảm. - Người vay chịu trách nhiệm làm thủ tục đề nghị đăng ký, đăng ký thay đổi, đăng ký gia hạn, cung cấp thông tin về giao dịch bảo đảm và phải nộp lệ phí theo quy định. c. Bộ hồ sơ bảo đảm tiền vay bằng tài sản cầm cố, thể chấp, bảo lãnh Bộ hồ sơ bảo đảm tiền vay bằng tài sản cầm cố, thế chấp bảo lãnh của khách hàng vay, bảo lãnh của bên thứ ba gồm: - Hợp đồng bảo đảm tiền vay, tuỳ từng trường hợp cụ thể sử dụng một trong các mẫu sau: + Hợp đồng thế chấp tài sản (không gắn liền với quyền sử dụng đất) mẫu số 02/BĐTV. + Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất (mẫu Thông tư 03/2003/TTLT/BTP- BTNMT). + Hợp đồng cầm cố tài sản (Mẫu 01/BĐTV), trường hợp cầm cố giấy tờ có giá sử dụng Mẫu 04E/CP. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 387 + Hợp đồng bảo lãnh bằng tài sản (không gắn liền với quyền sử dụng đất) Mẫu 03/BĐTC. + Hợp đồng bản lãnh bằng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất (mẫu Thông tư 03/2003/TTLT/BTP- BTNMT) + Biên bản xác định giá trị tài sản bảo đảm (Mẫu 10/BĐTV). - Hợp đồng thuê tổ chức chuyên môn xác định giá trị tài sản bảo đảm, kèm theo phiếu ghi kết quả giám định chất lượng và giá trị tài sản bảo đảm của tổ chức chuyên môn. - Hợp đồng giao cho bên thứ ba giữ tài sản cầm cố, thế chấp (Mẫu 06/BĐTV) trong trường hợp chi nhánh NHNo và khách hàng vay, bên bảo lãnh thỏa thuận cho bên thứ ba giữ tài sản. - Các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản thế chấp cầm cố: + Trường hợp thế chấp tài sản giá trị quyền sử dụng đất: Giấy chứng nhận quyền sở dụng đất. Sơ đồ thửa đất (nếu có). Chứng từ nộp tiền thuê đất (trường hợp được thuê đất). + Trường hợp tài sản có đăng ký quyền sở hữu phải có giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản. Chi nhánh NHNo phải giữ bản chính giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản. - Văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đồng ý cho doanh nghiệp được cầm cố thế chấp tài sản để vay vốn (đối với doanh nghiệp đã có quyết định khoán hoặc cho thuê). - Văn bản đồng ý của cơ quan quyết định thành lập doanh nghiệp (trường hợp cầm cố, thế chấp tài sản là toàn bộ dây chuyền công nghệ chính). - Các giấy tờ khác có liên quan đến tài sản bảo đảm tiền vay (phiếu nhập kho, các giấy tờ về bảo hiểm tài sản, ) - Đối với tài sản thế chấp, cầm cố có mua bảo hiểm tài sản, chi nhánh NHNo phải giữ giấy chứng nhận bảo hiểm và quản lý tiền bồi thường Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 388 của cơ quan bảo hiểm để thu nợ (nếu có rủi ro) thỏa thuận này phải được ghi rõ trong hợp đồng bảo đảm. Hîp ®ång cÇm cè, thÕ chÊp tµi s¶n ph¶i cã c¸c néi dung chñ yÕu sau (MÉu hîp ®ång liÖt kª t¹i §iÒu 18, §iÒu 22 Quy ®Þnh ban hµnh kÌm theo Q§ sè 300/Q§- H§QT-TD ngµy 24/09/2003) + Tªn, ®Þa chØ cña chi nh¸nh cho vay, kh¸ch hµng vay, ngµy, th¸ng, n¨m ký kÕt Hîp ®ång b¶o ®¶m + NghÜa vô ®−îc b¶o ®¶m; + M« t¶ tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp: danh môc, sè l−îng, chñng lo¹i, ®Æc ®iÓm kü thuËt, hoa lîi, lîi tøc ph¸t sinh; nÕu lµ bÊt ®éng s¶n, quyÒn sö dông ®Êt, th× ph¶i ghi râ vÞ trÝ, diÖn tÝch, ranh giíi, c¸c vËt phô kÌm theo; + Gi¸ trÞ cña tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp: ghi râ gi¸ trÞ cña tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp theo v¨n b¶n x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n kÌm theo mµ c¸c bªn ®· tho¶ thuËn x¸c ®Þnh. + Bªn gi÷ tµi s¶n, giÊy tê cña tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp; + QuyÒn, nghÜa vô cña c¸c bªn. + C¸c tháa thuËn vÒ tr−êng hîp xö lý vµ ph−¬ng thøc xö lý tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp; + C¸c tháa thuËn kh¸c. Hîp ®ång b¶o l∙nh b»ng tµi s¶n ph¶i cã c¸c néi dung chñ yÕu sau (MÉu hîp ®ång liÖt kª t¹i §iÒu 18, §iÒu 22 Quy ®Þnh ban hµnh kÌm theo Q§ sè 300/Q§- H§QT-TD ngµy 24/09/2003): + Tªn ®Þa chØ cña c¸c bªn, ngµy, th¸ng, n¨m; + Cam kÕt cña bªn b¶o l·nh vÒ viÖc thùc hiÖn nghÜa vô thay cho bªn ®−îc b¶o l·nh; + NghÜa vô ®−îc b¶o l·nh, ph¹m vi b¶o l·nh vµ bªn ®−îc b¶o l·nh; + Danh môc, sè l−îng, chñng lo¹i, ®Æc ®iÓm, gi¸ trÞ cña tµi s¶n b¶o l·nh; + QuyÒn, nghÜa vô cña bªn b¶o l·nh, bªn nhËn b¶o l·nh, bªn ®−îc b¶o l·nh; Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 389 + C¸c tho¶ thuËn vÒ tr−êng hîp xö lý vµ ph−¬ng thøc xö lý tµi s¶n b¶o l·nh; + C¸c tháa thuËn kh¸c. Cầm cố, thế chấp, bảo lãnh bằng tài sản của DNNN Doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) được cầm cố, thế chấp tài sản mà nhà nước giao cho doanh nghiệp đó quản lý, sử dụng để vay vốn tại NHNo. Tổng Công ty nhà nước được cầm cố, thế chấp, bảo lãnh bằng tài sản mà nhà nước giao cho quản lý, sử dụng, sau khi trừ đi giá trị tài sản đã giao cho các doanh nghiệp thành viên hạch toán độc lập. Khi DNNN cầm cố, thế chấp tài sản là toàn bộ dây chuyền công nghệ chính theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã có quyết định khoán kinh doanh hoặc cho thuê, thì việc cầm cố, thế chấp tài sản vay vốn tại NHNo phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền đồng ý bằng văn bản. Đối với DNNN mà cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã có quyết định giao cho tập thể người lao động trong doanh nghiệp, hoặc bán doanh nghiệp, hoặc chuyển đổi thành Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, thì hợp đồng và thủ tục cầm cố, thế chấp tài sản thực hiện như quy định của pháp luật đối với khách hàng vay không phải là DNNN. 4.1.1.5. Bµn giao tµi s¶n b¶o ®¶m - Sau khi hîp ®ång b¶o ®¶m cã hiÖu lùc, chi nh¸nh vµ kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh thùc hiÖn bµn giao hå s¬, TSBĐ vµ lËp biªn b¶n bµn giao. Tuú theo tõng lo¹i tµi s¶n, ph−¬ng thøc gi÷ TSBĐ cã thÓ ®−îc thùc hiÖn theo 1 trong 3 ph−¬ng thøc sau: + Chi nh¸nh cho vay gi÷ vµ qu¶n lý tµi s¶n + Kh¸ch hµng vay, bªn b¶o l·nh ®−îc qu¶n lý tµi s¶n, chi nh¸nh trùc tiÕp cho vay gi÷ hå s¬ + Bªn thø 3 ®−îc giao, thuª gi÷ tµi s¶n, chi nh¸nh trùc tiÕp cho vay gi÷ hå s¬. Trong tr−êng hîp nµy chi nh¸nh, kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh cïng bªn thø 3 gi÷ vµ qu¶n lý tµi s¶n ph¶i cã hîp ®ång tay Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 390 3 giao, thuª gi÷ tµi s¶n trong ®ã ghi râ viÖc giao, xuÊt tµi s¶n ph¶i cã lÖnh gi¶i to¶ cña NHNo. - §èi víi tµi s¶n cÇm cè. + Khi cÇm cè tµi s¶n, kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh cã nghÜa vô giao tµi s¶n cÇm cè cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay gi÷; hoÆc giao cho bªn thø 3 ®−îc ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay chØ ®Þnh gi÷ (nÕu tµi s¶n nhËn cÇm cè kh«ng thÓ cÊt gi÷ t¹i kho cña Ng©n hµng); NÕu tµi s¶n cÇm cè cã ®¨ng ký quyÒn së h÷u, th× c¸c bªn cã thÓ tho¶ thuËn kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh ®−îc gi÷ vµ sö dông tµi s¶n cÇm cè hoÆc giao cho ng−êi thø ba gi÷, nh−ng ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ph¶i gi÷ b¶n chÝnh giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u tµi s¶n. + Tr−êng hîp cÇm cè sè d− tiÒn göi t¹i NHNo: §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay thùc hiÖn phong to¶ sè d− tµi kho¶n ®Ó cÇm cè, cã th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n (trong tr−êng hîp tµi kho¶n tiÒn göi/ sæ tiÕt kiÖm ®−îc më t¹i chi nh¸nh NHNo kh¸c) cho Chi nh¸nh cã sè d− sö dông v/v sè d− sö dông ®· ®−îc phong to¶. + Tr−êng hîp cÇm cè sè d− tiÒn göi t¹i TCTD kh¸c: §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay yªu cÇu bªn cÇm cè lµm c¸c thñ tôc phong to¶ tµi kho¶n cña m×nh vµ ph¶i cã x¸c nhËn b»ng v¨n b¶n cña tæ chøc tÝn dông n¬i göi tiÒn: (i) cam kÕt phong to¶ sè d− dïng ®Ó b¶o ®¶m tiÒn vay; vµ (ii) cam kÕt mét c¸ch v« ®iÒu kiÖn - trÝch tiÒn tõ tµi kho¶n phong to¶ ®Ó thanh to¸n cho NHNo trong tr−êng hîp kh¸ch hµng vay kh«ng tr¶ ®−îc nî khi cã yªu cÇu b»ng v¨n b¶n NHNo §ång thêi, bªn cÇm cè ph¶i cã uû quyÒn cho NHNo ®−îc quyÒn yªu cÇu trÝch tiÒn tõ tµi kho¶n phong to¶ (kÓ c¶ quyÒn ph¸ vì kú h¹n, thiÖt h¹i do viÖc ph¸ vì kú h¹n do bªn cÇm cè chÞu) ®Ó thu nî trong tr−êng hîp kh¸ch hµng vay kh«ng tr¶ ®−îc nî ®Õn h¹n - Uû quyÒn cã thÓ ®−îc lËp thµnh v¨n b¶n riªng hoÆc ghi trong hîp ®ång tÝn dông vµ hîp ®ång b¶o ®¶m. + Tr−êng hîp cÇm cè c¸c chøng tõ cã gi¸ kh¸c: ViÖc phong to¶ còng ®−îc thùc hiÖn t−¬ng tù - §èi víi tµi s¶n thª'chÊp Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 391 + Khi thÕ chÊp tµi s¶n, tµi s¶n thÕ chÊp do kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh gi÷, trõ tr−êng hîp c¸c bªn tháa thuËn giao cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay hoÆc bªn thø ba gi÷. NÕu tµi s¶n thÕ chÊp lµ tµi s¶n cã ®¨ng ký quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông ®Êt th× ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ph¶i gi÷ b¶n chÝnh giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u tµi s¶n, giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt. + §èi víi tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp lµ ph−¬ng tiÖn vËn t¶i, ph−¬ng tiÖn ®¸nh b¾t thñy h¶i s¶n cã giÊy chøng nhËn ®¨ng ký theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt (gäi t¾t lµ giÊy chøng nhËn ®¨ng ký), ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ph¶i gi÷ b¶n chÝnh giÊy chøng nhËn ®¨ng ký. Kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh dïng b¶n sao cã chøng nhËn cña C«ng chøng Nhµ n−íc vµ x¸c nhËn cña ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®Ó l−u hµnh ph−¬ng tiÖn trong thêi h¹n cÇm cè, thÕ chÊp. §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay chØ x¸c nhËn vµo mét b¶n sao giÊy chøng nhËn ®¨ng ký sau khi ®· cã chøng nhËn cña C«ng chøng Nhµ n−íc. + NÕu tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp lµ tµu bay, tµu biÓn tham gia ho¹t ®éng trªn tuyÕn quèc tÕ, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay gi÷ b¶n sao giÊy chøng nhËn ®¨ng ký cã chøng nhËn cña C«ng chøng Nhµ n−íc. + Néi dung x¸c nhËn ®¨ng ký sau khi ®· cã chøng nhËn cña C«ng chøng Nhµ n−íc: "B¶n chÝnh ®ang l−u gi÷ t¹i . tõ ngµy th¸ng . . . n¨m ®Õn ngµy . th¸ng . n¨m " vµ ch÷ ký cña Gi¸m ®èc/Phã gi¸m ®èc, dÊu cña ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay + Trong tr−êng hîp kho¶n vay cã liªn quan ®Õn tµi s¶n b¶o ®¶m ®−îc gia h¹n nî, th× ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay x¸c nhËn gia h¹n thêi h¹n l−u hµnh b¶n sao giÊy chøng nhËn ®¨ng ký phï hîp víi thêi h¹n gia h¹n nî. + B¶n sao giÊy chøng nhËn ®¨ng ký cã chøng nhËn cña C«ng chøng nhµ n−íc vµ x¸c nhËn cña ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay chØ cã gi¸ trÞ l−u hµnh ph−¬ng tiÖn trong thêi h¹n cÇm cè; thÕ chÊp kÓ c¶ thêi h¹n ®−îc gia h¹n nî (nÕu cã). V× vËy, khi hÕt h¹n sö dông b¶n sao giÊy chøng nhËn ®¨ng ký hoÆc khi tr¶ hÕt nî, th× kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh ph¶i nép l¹i cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay. - Tr−êng hîp cÇm cè, thÕ chÊp tµi s¶n cho kho¶n vay hîp vèn Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 392 + §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ c¸c tæ chøc tÝn dông tham gia hîp vèn tho¶ thuËn cö ®¹i diÖn qu¶n lý tµi s¶n vµ giÊy tê cña tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay (viÖc tho¶ thuËn ph¶i b»ng v¨n b¶n); + Biªn b¶n bµn giao giÊy tê vµ tµi s¶n b¶o ®¶m; + Khi nhËn bµn giao giÊy tê vµ tµi s¶n b¶o ®¶m tõ kh¸ch hµng, chi nh¸nh ph¶i lËp Biªn b¶n bµn giao nh»m x¸c ®Þnh râ vÒ mÆt ph¸p lý c¸c chi tiÕt liªn quan ®Õn viÖc bµn giao; + Néi dung Biªn b¶n bµn giao bao gåm c¸c néi dung chÝnh: (i) Hä tªn vµ chøc vô cña bªn bµn giao (chñ së h÷u hîp ph¸p hoÆc ng−êi ®−îc uû quyÒn cña chñ së h÷u) vµ bªn nhËn bµn giao (Gi¸m ®èc chi nh¸nh hoÆc ng−êi ®−îc uû quyÒn); (ii) §Þa ®iÓm nhËn bµn giao; (iii) C¸c lo¹i giÊy tê bµn giao (ghi cô thÓ tõng lo¹i giÊy tê; lµ b¶n chÝnh hay b¶n chôp; C¸c lo¹i tµi s¶n bµn giao, ghi râ sè l−îng, chñng lo¹i vµ m« t¶ t×nh tr¹ng tµi s¶n b¶o ®¶m lóc nhËn bµn giao); (iv) Môc ®Ých bµn giao giÊy tê/tµi s¶n; (v) C¸c néi dung kh¸c liªn quan. + Biªn b¶n bµn giao giÊy tê vµ tµi s¶n ph¶i ®−îc lËp Ýt nhÊt lµ hai b¶n, cã gi¸ trÞ ngang nhau, mçi bªn gi÷ mét b¶n vµ ph¶i ®−îc l−u tr÷ cÈn thËn . 4.1.2. Qu¶n lý tµi s¶n b¶o ®¶m vµ c¸c lo¹i giÊy tê liªn quan 4.1.2.1. Yªu cÇu chung - Qu¶n lý tµi s¶n b¶o ®¶m vµ c¸c lo¹i giÊy tê liªn quan ®−îc hiÓu lµ qu¸ tr×nh theo dâi, kiÓm tra, ®¸nh gi¸ nh»m b¶o ®¶m tµi s¶n vµ c¸c lo¹i giÊy tê vÉn ®ang trong t×nh tr¹ng b×nh th−êng hoÆc kÞp thêi ph¸t hiÖn c¸c sù cè liªn quan lµm gi¶m gi¸ trÞ cña tµi s¶n b¶o ®¶m/c¸c lo¹i giÊy tê liªn quan so víi c¸c dù kiÕn nªu t¹i Hîp ®ång b¶o ®¶m. - C¸n bé tÝn dông lµ ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh trong suèt qu¸ tr×nh qu¶n lý tµi s¶n b¶o ®¶m vµ c¸c lo¹i giÊy tê liªn quan. - Chi nh¸nh cÇn thùc thi c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp ngay khi ph¸t hiÖn kh¸ch hµng hoÆc bªn thø 3 vi ph¹m c¸c cam kÕt t¹i Hîp ®ång b¶o ®¶m Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 393 4.1.2.2. Tr−êng hîp tµi s¶n b¶o ®¶m do bªn kh¸ch hµng vay/bªn thø ba gi÷, b¶o qu¶n vµ/hoÆc sö dông - Tuú tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña tµi s¶n b¶o ®¶m, c¸n bé tÝn dông cÇn chñ ®éng ®Ò xuÊt vµ thùc hiÖn kiÓm tra TSBĐ Ýt nhÊt 06 th¸ng/1Çn theo c¸c néi dung sau: + §¸nh gi¸ t×nh tr¹ng tµi s¶n hiÖn t¹i; Nh÷ng thay ®æi (sè l−îng vµ chÊt l−îng) so víi hiÖn tr¹ng khi nhËn tµi s¶n b¶o ®¶m. + T×nh h×nh sö dông vµ b¶o qu¶n tµi s¶n b¶o ®¶m. + C¸c tr−êng hîp vi ph¹m cam kÕt cña kh¸ch hµng vay/bªn thø ba theo quy ®Þnh t¹i Hîp ®ång b¶o ®¶m. . . - Tr−êng hîp tµi s¶n b¶o ®¶m cã sè l−îng lín, tÝnh chÊt kü thuËt phøc t¹p hoÆc viÖc kiÓm tra ®ßi hái ph¶i mÊt nhiÒu thêi gian vµ søc lao ®éng, CBTD cÇn chñ ®éng ®Ò xuÊt bæ sung c¸n bé cïng kiÓm tra kÓ c¶ viÖc ®Ò xuÊt tr−ëng/phã phßng cïng tham gia kiÓm tra tµi s¶n b¶o ®¶m. - C¸c lo¹i giÊy tê kh¸c liªn quan ®Õn tµi s¶n b¶o ®¶m, chøng minh t×nh tr¹ng hiÖn t¹i cña tµi s¶n (nÕu cã), c¸n bé tÝn dông nªn thu thËp vµ l−u gi÷ hå s¬ ®Çy ®ñ. - Tr−êng hîp ph¸t hiÖn c¸c vi ph¹m cam kÕt cña kh¸ch hµng vay/bªn thø ba g©y t¸c ®éng xÊu ®Õn tµi s¶n b¶o ®¶m, c¸n bé tÝn dông cÇn tiÕn hµnh c¸c b−íc sau: + LËp biªn b¶n nªu râ tÝnh chÊt nghiªm träng cña sù viÖc, nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cô thÓ mµ bªn vi ph¹m ph¶i g¸nh chÞu, c¸c biÖn ph¸p ng©n hµng sÏ ¸p dông nh»m sím chÊm døt t×nh tr¹ng vi ph¹m. . . cã ch÷ ký ®Çy ®ñ cña kh¸ch hµng vay/bªn thø ba. + B¸o c¸o ngay sù viÖc cho l·nh ®¹o phßng/Gi¸m ®èc chi nh¸nh biÕt, ®Ò xuÊt biÖn ph¸p xö lý thÝch hîp. + Göi c«ng v¨n ®Õn kh¸ch hµng vay/bªn thø ba th«ng b¸o c¸c biÖn ph¸p ng©n hµng ¸p dông nh»m chÊm døt ngay t×nh tr¹ng vi ph¹m. + Mçi lÇn kiÓm tra tµi s¶n b¶o ®¶m, CBTD cÇn lËp Biªn b¶n kiÓm tra cã ch÷ ký cña c¸c bªn liªn quan vµ l−u gi÷ hå s¬ ®Çy ®ñ. 4.1.2.3. Tr−êng hîp tµi s¶n b¶o ®¶m do chÝnh chi nh¸nh gi÷ vµ b¶o qu¶n - §èi víi tµi s¶n b¶o ®¶m lµ giÊy tê cã gi¸: + Ngay sau khi nhËn bµn giao tµi s¶n lµ giÊy tê cã gi¸ tõ kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh, CBTD chÞu tr¸ch nhiÖm tiÕn hµnh thñ tôc bµn Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 394 giao vµ b¶o qu¶n tµi s¶n lµ giÊy tê cã gi¸ t¹i phßng ng©n qòy cña chi nh¸nh. + Biªn b¶n bµn giao bao gåm c¸c néi dung chÝnh nh− sau: (i) Ngµy giê ®Þa ®iÓm cô thÓ bµn giao; (ii) Tªn bªn giao, bªn nhËn tµi s¶n; (iii) LiÖt kª c¸c lo¹i giÊy tê bµn giao, nªu râ lo¹i giÊy tê ®ã lµ b¶n sao hay b¶n chÝnh; (iv) Tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña mçi bªn. + L−u ý: nªn chôp toµn bé c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ göi l−u gi÷ t¹i phßng ng©n qòy ®Ó tiÖn cho qu¸ tr×nh lµm viÖc, tr¸nh t×nh tr¹ng CBTD ph¶i nhiÒu lÇn lÊy l¹i/xem l¹i giÊy tê cã gi¸. - §èi víi tµi s¶n b¶o ®¶m kh¸c cßn l¹i: + Trong nhiÒu tr−êng hîp, ng©n hµng buéc ph¶i trùc tiÕp gi÷ vµ b¶o qu¶n tµi s¶n b¶o ®¶m kh«ng ph¶i lµ giÊy tê cã gi¸ nh− nhµ cöa, «t«, hµng ho¸ Trong nh÷ng tr−êng hîp nµy, chi nh¸nh nªn thuª mét bªn thø ba ®øng ra b¶o qu¶n hé. Thñ tôc thuª b¶o qu¶n cÇn ®−îc thÓ hiÖn b»ng Hîp ®ång, nªu râ tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô thùc hiÖn cña mçi bªn. + Trong c¶ hai tr−êng hîp: (i) ng©n hµng trùc tiÕp gi÷ vµ b¶o qu¶n tµi s¶n b¶o ®¶m; (ii) thuª bªn thø ba chÞu tr¸ch nhiÖm gi÷ vµ b¶o qu¶n tµi s¶n b¶o ®¶m chi nh¸nh ®Òu ph¶i thùc hiÖn viÖc kiÓm tra ®Þnh kú tµi s¶n b¶o ®¶m theo c¸c nguyªn t¾c chÝnh nªu t¹i môc nµy + Do tÝnh chÊt phøc t¹p cña c«ng viÖc qu¶n lý vµ b¶o qu¶n tµi s¶n trong khi NHNo kh«ng cã kho riªng vµ nh©n sù cã chuyªn m«n v× vËy chi nh¸nh nªn h¹n chÕ tù tr«ng gi÷ vµ b¶o qu¶n tµi s¶n b¶o ®¶m kh«ng ph¶i lµ giÊy tê cã gi¸. 4.1.2.4. §èi víi c¸c lo¹i giÊy tê liªn quan ®Õn tµi s¶n b¶o ®¶m C¸c lo¹i giÊy tê liªn quan ®Õn tµi s¶n b¶o ®¶m lµ nh÷ng b»ng chøng ph¸p lý quan träng chøng minh viÖc cÇm cè thÕ chÊp tµi s¶n cña kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh, ®ång thêi lµ biÖn ph¸p quan träng ®Ó ng©n hµng cã thÓ qu¶n lý tèt tµi s¶n b¶o ®¶m. ChÝnh v× vËy, cÇn hÕt søc quan t©m vµ b¶o qu¶n chÆt chÏ c¸c lo¹i giÊy tê nµy theo chÕ ®é b¶o qu¶n giÊy tê cã gi¸ vµ l−u gi÷ theo quy ®Þnh 4.1.3. Xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m 4.1.3.1. C¸c nguyªn t¾c chung. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 395 - Mäi kh¸ch hµng vay vèn t¹i NHNo cã nghÜa vô tr¶ nî khi ®Õn h¹n hoÆc tr¶ nî tr−íc h¹n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Bªn b¶o l·nh cho kh¸ch hµng vay vèn t¹i NHNo cã nghÜa vô tr¶ nî thay cho kh¸ch hµng vay, nÕu kh¸ch hµng vay kh«ng thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn kh«ng ®óng nghÜa vô tr¶ nî. Trong tr−êng hîp kh¸ch hµng vay/bªn b¶o l·nh kh«ng thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn kh«ng ®óng nghÜa vô tr¶ nî, th× tµi s¶n dïng ®Ó b¶o ®¶m nghÜa vô tr¶ nî t¹i NHNo (tµi s¶n b¶o ®¶m) ®−îc xö lý ®Ó thu håi nî. - Tµi s¶n b¶o ®¶m ®−îc xö lý theo ph−¬ng thøc ®· tháa thuËn trong hîp ®ång tÝn dông hoÆc hîp ®ång cÇm cè, hîp ®ång thÕ chÊp, hîp ®ång b¶o l·nh (sau ®©y gäi chung lµ hîp ®ång b¶o ®¶m) gi÷a NHNo vµ kh¸ch hµng vay, bªn b¶o l·nh (sau ®©y gäi chung lµ bªn b¶o ®¶m). Trong tr−êng hîp c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng kh«ng xö lý ®−îc tµi s¶n b¶o ®¶m theo ph−¬ng thøc ®· tháa thuËn, th× ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay cã quyÒn chñ ®éng lùa chän ¸p dông mét hoÆc mét sè trong c¸c ph−¬ng thøc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m sau ®©y ®Ó thu håi nî: + B¸n tµi s¶n b¶o ®¶m: B¸n tµi s¶n b¶o ®¶m trùc tiÕp cho ng−êi mua. + NhËn chÝnh tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó thay thÕ cho viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®−îc b¶o ®¶m. + Uû quyÒn b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n cho trung t©m b¸n ®Êu gi¸ hoÆc doanh nghiÖp b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n theo quy ®inh cña Ph¸p luËt vÒ b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n. + Uû quyÒn hoÆc chuyÓn giao cho tæ chøc cã chøc n¨ng mua b¸n tµi s¶n ®Ó b¸n. + NhËn c¸c kho¶n tiÒn, tµi s¶n mµ bªn thø ba ph¶i tr¶ hoÆc ph¶i giao cho bªn b¶o ®¶m: NhËn c¸c kho¶n tiÒn, tµi s¶n mµ bªn thø ba ph¶i tr¶ hoÆc ph¶i giao cho bªn b¶o ®¶m lµ viÖc NHNo trùc tiÕp nhËn kho¶n tiÒn hoÆc tµi s¶n mµ bªn thø ba ph¶i tr¶ hoÆc ph¶i giao cho bªn b¶o ®¶m theo c¸c thñ tôc quy ®Þnh t¹i Th«ng t− 03/2001/ TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt. - C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay cã quyÒn chuyÓn giao quyÒn thu håi nî hoÆc ñy quyÒn cho bªn thø ba xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. Bªn thø ba ph¶i lµ Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 396 tæ chøc cã t− c¸ch ph¸p nh©n vµ ®−îc thùc hiÖn quyÒn thu håi nî hoÆc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt (bªn thø 3 cã thÓ lµ c«ng ty AMC). Trong tr−êng hîp ®−îc c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay chuyÓn giao quyÒn thu håi nî, bªn thø ba cã quyÒn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó thu håi nî hoÆc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m nh− c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay. Tr−êng hîp ®−îc c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ñy quyÒn xö lý tµi s¶n, th× bªn thø ba ®−îc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m trong ph¹m vi ®−îc ñy quyÒn. - ViÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m ph¶i tu©n thñ nguyªn t¾c c«ng khai, thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn, nhanh chãng, b¶o ®¶m quyÒn, lîi Ých cña C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng vµ tiÕt kiÖm chi phÝ. - Trong tr−êng hîp chñ së h÷u tµi s¶n b¶o ®¶m bÞ khëi tè vÒ mét hµnh vi ph¹m téi kh«ng liªn quan ®Õn viÖc vay vèn cña C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay hoÆc kh«ng liªn quan ®Õn nguån gèc h×nh thµnh tµi s¶n b¶o ®¶m, th× tµi s¶n b¶o ®¶m cña ng−êi ®ã kh«ng bÞ kª biªn vµ ®−îc xö lý theo quy ®Þnh t¹i Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C, trõ tr−êng hîp ph¸p luËt cã quy ®Þnh kh¸c. 4.1.3.2. C¸c ph−¬ng thøc vµ thñ tôc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m C¸c quy ®Þnh cña Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C ®−îc ¸p dông ®Ó xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m lµ quyÒn sö dông ®Êt, tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt ®· thÕ chÊp tr−íc ngµy NghÞ ®Þnh sè 178 cã hiÖu lùc. - QuyÒn sö dông ®Êt, tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt ®· cã ®Çy ®ñ giÊy tê, hå s¬ phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt t¹i thêi ®iÓm thÕ chÊp hoÆc phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt t¹i thêi ®iÓm NghÞ ®Þnh 178 cã hiÖu lùc; - QuyÒn sö dông ®Êt tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt ®· cã ®ñ ®iÒu kiÖn nh−ng ch−a xö lý ®−îc do hîp ®ång thÕ chÊp thiÕu chøng nhËn cña c«ng chøng nhµ n−íc hoÆc thiÕu chøng nhËn cña Uû ban nh©n d©n cã thÈm quyÒn; - QuyÒn sö dông ®Êt, ®Êt cã tµi s¶n g¾n liÒn mµ t¹i thêi ®iÓm thÕ chÊp, ng−êi thÕ chÊp cã giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, hoÆc giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u nhµ ë vµ quyÒn sö dông ®Êt ë hoÆc mét trong c¸c giÊy tê quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 3 NghÞ ®Þnh sè 17 vµ cã quyÒn thÕ chÊp quyÒn sö dông ®Êt; Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 397 - Tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt mµ t¹i thêi ®iÓm thÕ chÊp, ng−êi thÕ chÊp cã quyÒn së h÷u hîp ph¸p ®èi víi tµi s¶n ®ã vµ cã c¸c giÊy tê vÒ quyÒn sö dông ®Êt hoÆc giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u nhµ ë vµ quyÒn sö dông ®Êt ë, hoÆc mét trong c¸c giÊy tê quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 3 NghÞ ®Þnh sè 17 nh−ng kh«ng cã quyÒn thÕ chÊp quyÒn sö dông ®Êt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ®Êt ®ai; trong tr−êng hîp nµy, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®−a tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt ra b¸n ®Êu gi¸ t¹i Trung t©m b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n. Sau khi hoµn thµnh viÖc b¸n ®Êu gi¸, Trung t©m b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n göi hå s¬ ®Õn c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn ®Ó ®Ò nghÞ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho ng−êi tróng ®Êu gi¸ theo h×nh thøc ®−îc nhµ n−íc giao ®Êt cho thuª ®Êt hoÆc nhËn nhËn chuyÓn nh−îng quyÒn sö dông ®Êt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ®Êt ®ai. Khi xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m lµ quyÒn sö dông ®Êt, tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt theo c¸c tr−êng hîp trªn, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay göi hå s¬ hiÖn cã ®Õn c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 3 môc III phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C ®Ó xin phÐp b¸n ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt. Sau khi ®−îc c¬ quan Nhµ n−íc cã thÈm quyÒn cho phÐp b¸n ®Êu gi¸, NHNo tiÕn hµnh c¸c thñ tôc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo quy ®Þnh t¹i Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C. a. Xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo tháa thuËn (i) Nguyªn t¾c Tµi s¶n b¶o ®¶m ®−îc xö lý theo tháa thuËn gi÷a C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ bªn b¶o ®¶m t¹i hîp ®ång tÝn dông hoÆc hîp ®ång b¶o ®¶m. C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng cã thÓ tháa thuËn söa ®æi, bæ sung hoÆc tháa thuËn míi vÒ viÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. ViÖc tháa thuËn nµy ph¶i lËp thµnh v¨n b¶n. (ii) Tr×nh tù xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo tho¶ thuËn: - Tr−íc khi xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m, C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay thùc hiÖn c¸c thñ tôc sau ®©y: + Th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho bªn b¶o ®¶m vÒ viÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m vµ ®¨ng ký th«ng b¸o yªu cÇu xö lý b¶o ®¶m theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m (nÕu giao dÞch b¶o ®¶m ®ã ®· ®−îc ®¨ng ký). V¨n b¶n th«ng b¸o xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m cã c¸c néi dung chñ yÕu sau ®©y: (i) Lý do xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m; Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 398 (ii) Gi¸ trÞ nghÜa vô ®−îc b¶o ®¶m; (iii) Lo¹i tµi s¶n xö lý: ®Æc ®iÓm, chÊt l−îng, sè l−îng; (iv) Ph−¬ng thøc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m; (v) Thêi ®iÓm xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m; (vi) Thêi h¹n vµ ®Þa ®iÓm chuyÓn giao tµi s¶n b¶o ®¶m (nÕu cã); + C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay Ên ®Þnh thêi ®iÓm xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m trong th«ng b¸o xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m, nh−ng kh«ng ®−îc sím h¬n 7 ngµy ®èi víi tµi s¶n cÇm cè, 15 ngµy ®èi víi tµi s¶n thÕ chÊp, kÓ tõ ngµy ®¨ng ký th«ng b¸o yªu cÇu xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m t¹i c¬ quan ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m. §èi víi giao dÞch b¶o ®¶m kh«ng ph¶i ®¨ng ký hoÆc ch−a ®¨ng ký do c¬ quan ®¨ng ký quèc gia giao dÞch b¶o ®¶m ch−a ho¹t ®éng, th× thêi h¹n 7 ngµy vµ 15 ngµy nªu trªn ®−îc tÝnh tõ ngµy c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay göi th«ng b¸o xö lý tµi s¶n cho bªn b¶o ®¶m. Trong tr−êng hîp tµi s¶n b¶o ®¶m cã nguy c¬ dÔ h− háng th× c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay xö lý tµi s¶n ngay sau khi th«ng b¸o xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. + Bªn b¶o ®¶m phèi hîp víi NHNo thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p chuÈn bÞ cho viÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m nh− bµn giao tµi s¶n b¶o ®¶m cho C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay, bµn giao giÊy tê cã liªn quan ®Õn tµi s¶n b¶o ®¶m theo yªu cÇu cña NHNo (trong tr−êng hîp bªn b¶o ®¶m hoÆc bªn thø ba gi÷ giÊy tê, tµi s¶n b¶o ®¶m), t¹o ®iÒu kiÖn cho bªn mua tµi s¶n vµ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt kh¸c ®Ó xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. + Trong tr−êng hîp bªn b¶o ®¶m hoÆc bªn thø ba gi÷ giÊy tê, tµi s¶n b¶o ®¶m (sau ®©y gäi chung lµ bªn gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m), c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay Ên ®Þnh ngµy giao giÊy tê, tµi s¶n ®ã ®Ó xö lý trong th«ng b¸o xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m; nÕu bªn gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m kh«ng thùc hiÖn, th× c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay cã quyÒn yªu cÇu c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p buéc bªn gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m ph¶i giao giÊy tê, tµi s¶n theo quy ®Þnh t¹i môc XI phÇn B th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C. - Thñ tôc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo tho¶ thuËn + C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay tiÕn hµnh lËp biªn b¶n xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. Biªn b¶n xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m ph¶i ghi râ viÖc bµn giao, tiÕp nhËn tµi s¶n b¶o ®¶m, ph−¬ng thøc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m, Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 399 quyÒn, nghÜa vô cña c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay, kh¸ch hµng vay vµ c¸c tháa thuËn kh¸c (nÕu cã). + Tr−êng hîp c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ¸p dông biÖn ph¸p buéc bªn gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m ph¶i giao tµi s¶n b¶o ®¶m cho bªn cho vay ®Ó xö lý, c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay lËp biªn b¶n thu gi÷ tµi s¶n theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm 3.3 kho¶n 3 môc XI phÇn B Th«ng t− 03. + Sau khi thùc hiÖn viÖc th«ng b¸o xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m, quyÒn cña c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay, nghÜa vô cña bªn b¶o ®¶m vµ bªn thø ba gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m ®−îc quy ®Þnh theo kho¶n 4, 5 Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C (xem Phô lôc 12B) . + Thùc hiÖn xö lý tµi s¶n theo 1 trong c¸c ph−¬ng thøc sau: (xem phÇn 4.1.3.1) - Sau khi xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo tho¶ thuËn Sau khi tµi s¶n b¶o ®¶m ®· ®−îc xö lý ®Ó thu håi nî, c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay hoÆc bªn b¶o ®¶m tiÕn hµnh xãa ®¨ng ký xö lý tµi s¶n, xãa ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m. (iii) C¸c ph−¬ng thøc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo tháa thuËn. - B¸n tµi s¶n b¶o ®¶m + ViÖc b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m thùc hiÖn theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 34 NghÞ ®Þnh sè 178/1999/N§-CP ngµy 29/12/1999 cña ChÝnh phñ vÒ b¶o ®¶m tiÒn vay. C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng vay tháa thuËn ®Þnh gi¸ tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó b¸n theo quy ®Þnh t¹i môc VII phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/ NHNN-BTP-BCA-BTC- TC§C (Phô lôc 12C) + Hîp ®ång mua b¸n tµi s¶n ®−îc lËp thµnh v¨n b¶n gi÷a bªn ®−îc b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m vµ bªn mua tµi s¶n b¶o ®¶m. Trong tr−êng hîp bªn b¶o ®¶m vµ c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay kh«ng cã tháa thuËn hoÆc kh«ng tháa thuËn ®−îc bªn b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m, th× c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay quyÕt ®Þnh bªn b¸n theo mét trong c¸c tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 34 NghÞ ®Þnh sè 178. - NhËn chÝnh tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó thay thÕ cho viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®−îc b¶o ®¶m. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 400 + C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ bªn b¶o ®¶m lËp biªn b¶n nhËn tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó thay thÕ cho viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®−îc b¶o ®¶m. Biªn b¶n ph¶i ghi râ viÖc bµn giao, tiÕp nhËn, ®Þnh gi¸ xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m vµ thanh to¸n nî tõ viÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo quy ®Þnh t¹i Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C. + Sau khi nhËn tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó thay thÕ cho viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®−îc b¶o ®¶m, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®−îc lµm thñ tôc nhËn chuyÓn giao quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông tµi s¶n b¶o ®¶m theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - NhËn c¸c kho¶n tiÒn, tµi s¶n mµ bªn thø ba ph¶i tr¶ hoÆc ph¶i giao cho bªn b¶o ®¶m. + §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay hoÆc bªn b¶o ®¶m ph¶i th«ng b¸o cho bªn thø ba biÕt, yªu cÇu bªn thø ba giao c¸c kho¶n tiÒn, tµi s¶n ®ã cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay. b. Xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 34 NghÞ ®Þnh sè 178 (Xö lý th«ng th−êng kh«ng cã tho¶ thuËn riªng). (i) Nguyªn t¾c xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m Khi xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo c¸c tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 34 NghÞ ®Þnh sè 178, c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ bªn b¶o ®¶m thùc hiÖn c¸c thñ tôc tr×nh tù quy ®Þnh t¹i kho¶n 2, kho¶n 3 môc I phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/ NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C; quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 4 môc I phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/ NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C. - Sau khi xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay hoÆc bªn b¶o ®¶m thùc hiÖn viÖc xãa ®¨ng ký xö lý tµi s¶n, xãa ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m. - Trong qu¸ tr×nh xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo c¸c ph−¬ng thøc quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 34 NghÞ ®Þnh sè 178, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ bªn b¶o ®¶m cã quyÒn tháa thuËn, tháa thuËn l¹i, tháa thuËn míi vÒ ph−¬ng thøc xö lý tµi s¶n, quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng vµ c¸c tháa thuËn kh¸c phï hîp víi c¸c quy ®Þnh t¹i Th«ng t− 03 vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt. (ii) C¸c ph−¬ng thøc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 401 C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay cã quyÒn chñ ®éng thùc hiÖn mét trong c¸c ph−¬ng thøc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m sau ®©y: - Trùc tiÕp b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m. + H×nh thøc tù b¸n c«ng khai trªn thÞ tr−êng. + Ph−¬ng thøc vµ thñ tôc thùc hiÖn: (xem Phô lôc 12C) + C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ph¶i th«ng b¸o c«ng khai vÒ viÖc b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m vµ ®−îc tiÕn hµnh b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m sau thêi h¹n quy ®Þnh t¹i tiÕt b ®iÓm 2. 1 kho¶n 2 môc I phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C. + Hîp ®ång mua b¸n tµi s¶n gi÷a §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ bªn mua tµi s¶n ®−îc lËp thµnh v¨n b¶n. §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay quyÕt ®Þnh gi¸ b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m theo quy ®Þnh t¹i môc VII phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C - C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ñy quyÒn b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m cho Trung t©m b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n hoÆc doanh nghiÖp b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n (cã tµi liÖu gäi lµ tæ chøc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n). + C¸c tr−êng hîp ñy quyÒn b¸n ®Êu gi¸: √ Lùa chän b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m theo ph−¬ng thøc ñy quyÒn cho tæ chøc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n; √ Tµi s¶n b¶o ®¶m lµ quyÒn sö dông ®Êt theo quy ®Þnh t¹i môc III phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC- TC§C vµ c¸c tµi s¶n kh¸c mµ ph¸p luËt quy ®Þnh ph¶i ®−îc b¸n t¹i tæ chøc b¸n ®Êu gi¸ chuyªn tr¸ch. + Hîp ®ång ñy quyÒn b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n ®−îc ký kÕt gi÷a ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ tæ chøc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n. §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ bªn b¶o ®¶m cã thÓ tháa thuËn ®Ó bªn b¶o ®¶m tù yªu cÇu b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n b¶o ®¶m. + Thñ tôc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n ¸p dông theo c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n (xem Phô lôc 12D). - C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ñy quyÒn hoÆc chuyÓn giao viÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m cho tæ chøc cã chøc n¨ng ®−îc mua tµi s¶n ®Ó b¸n. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 402 + Tæ chøc cã chøc n¨ng ®−îc mua tµi s¶n ®Ó b¸n lµ: C«ng ty AMC, C«ng ty Thuª mua tµi chÝnh. + C«ng ty mua b¸n nî Nhµ n−íc (khi ®−îc thµnh lËp) + Tæ chøc kh¸c ®−îc ñy quyÒn hoÆc chuyÓn giao viÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m cã quyÒn xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo quy ®Þnh t¹i môc III phÇn A Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C vµ c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt kh¸c cã liªn quan. + §èi víi quyÒn sö dông ®Êt vµ tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt, C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay chØ ñy quyÒn hoÆc chuyÓn giao xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m khi tæ chøc ®ã thùc hiÖn ph−¬ng thøc b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m th«ng qua ®Êu gi¸. - NhËn chÝnh tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó thay thÕ cho viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®−îc b¶o ®¶m (trõ tµi s¶n b¶o ®¶m lµ quyÒn sö dông ®Êt, tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt); + Trong tr−êng hîp nµy, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay kh«ng cÇn tháa thuËn l¹i víi bªn b¶o ®¶m. Thñ tôc nhËn chÝnh tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó thay thÕ cho viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®−îc b¶o ®¶m theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm 5.2 kho¶n 5 môc I phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/ NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C (hoÆc t−¬ng tù nh− môc 1.3.2 phÇn xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo tho¶ thuËn). - NhËn c¸c kho¶n tiÒn, tµi s¶n mµ bªn thö ba ph¶i tr¶ hoÆc ph¶i giao cho bªn b¶o ®¶m. + ViÖc nhËn c¸c kho¶n tiÒn, tµi s¶n mµ bªn thø ba ph¶i tr¶ hoÆc ph¶i giao cho bªn b¶o ®¶m theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt hoÆc theo tháa thuËn cña c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng vay t¹i hîp ®ång b¶o ®¶m. Tr×nh tù, thñ tôc nhËn c¸c kho¶n tiÒn, tµi s¶n ®−îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm 5.3 kho¶n 5 môc I phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C (hoÆc t−¬ng t− nh− môc 1.3.3 phÇn xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo tho¶ thuËn). + Trong tr−êng hîp bªn thø ba kh«ng giao c¸c kho¶n tiÒn, tµi s¶n nãi trªn theo yªu cÇu cña ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay, th× ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay cã quyÒn yªu cÇu c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn ¸p dông thñ tôc buéc bªn thø ba ph¶i giao tµi s¶n theo quy ®Þnh t¹i Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 403 môc XI phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC- TC§C hoÆc khëi kiÖn ra Tßa ¸n. c. Xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m lµ quyÒn sö dông ®Êt, tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt. (i) Nguyªn t¾c: - ViÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m lµ quyÒn sö dông ®Êt, tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt ®−îc thùc hiÖn theo tháa thuËn cña C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng trong hîp ®ång tÝn dông, hîp ®ång b¶o ®¶m. - Tr−êng hîp tµi s¶n b¶o ®¶m lµ quyÒn sö dông ®Êt, tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt kh«ng xö lý ®−îc theo tháa thuËn cña ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng trong hîp ®ång, th× ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay khëi kiÖn t¹i Tßa ¸n. (ii) Tr×nh tù viÖc b¸n ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt: - C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay göi hå s¬ ®Ò nghÞ c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn cho phÐp b¸n ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt; cô thÓ: + §èi víi quyÒn sö dông ®Êt ®· thÕ chÊp cña hé gia ®×nh, c¸ nh©n: UBND cÊp huyÖn; + §èi víi quyÒn sö dông ®Êt ®· thÕ chÊp cña c¸c tæ chøc : ñy ban nh©n d©n cÊp tØnh. - Hå s¬ ®Ò nghÞ cho phÐp b¸n ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt bao gåm: + §¬n ®Ò nghÞ cho phÐp b¸n ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt; + B¶n sao hîp ®ång tÝn dông, hîp ®ång b¶o ®¶m (§¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ký sao); + B¶n sao giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt hoÆc giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u nhµ ë vµ quyÒn sö dông ®Êt ë hoÆc giÊy tê kh¸c theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm 7.3 kho¶n 7 môc I th«ng t− 03 (§¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ký sao). - Trong thêi h¹n 15 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®−îc hå s¬, ñy ban nh©n d©n cÊp cã thÈm quyÒn sÏ ra c¸c v¨n b¶n tr¶ lêi theo c¸c h−íng nh− sau: + Ra v¨n b¶n cho phÐp b¸n ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt ®èi víi tr−êng hîp ®−îc chuyÓn nh−îng quyÒn sö dông ®Êt; Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 404 + H−íng dÉn cho lµm c¸c thñ tôc cÇn thiÕt ®èi víi tr−êng hîp hå s¬ ch−a ®Çy ®ñ, sau ®ã ra v¨n b¶n cho phÐp b¸n ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt; + Tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n vÒ viÖc kh«ng ®−îc b¸n ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt ®èi víi c¸c lo¹i ®Êt kh«ng ®−îc phÐp chuyÓn nh−îng theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 30 LuËt §Êt ®ai. L−u ý: Riªng ®èi víi ®Êt n«ng nghiÖp trång c©y hµng n¨m ®−îc nhµ n−íc giao cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n th× ng−êi tham gia ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt ph¶i cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn quy ®Þnh t¹i §iÒu 9 NghÞ ®Þnh sè 17/1999/N§ CP ngµy 27/3/1999 cña ChÝnh phñ vÒ thñ tôc chuyÓn ®æi, chuyÓn nh−îng cho thuª, cho thuª l¹i, thõa kÕ quyÒn sö dông ®Êt, thÕ chÊp vµ gãp vèn b»ng gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt (sau ®©y gäi chung lµ NghÞ ®Þnh sè 17). - Sau khi ®−îc ñy ban nh©n d©n cÊp cã thÈm quyÒn cho phÐp b¸n ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt, c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay tiÕn hµnh c¸c thñ tôc nh− môc 2.2.2 vµ ñy quyÒn cho Trung t©m b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n thùc hiÖn viÖc b¸n ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt. - Sau khi hoµn thµnh viÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m lµ quyÒn sö dông ®Êt, tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay cã tr¸ch nhiÖm lµm c¸c thñ tôc xãa ®¨ng ký th«ng b¸o xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m, xãa thÕ chÊp, xãa ®¨ng ký thÕ chÊp vµ tiÕn hµnh thñ tôc chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, chuyÓn quyÒn së h÷u tµi s¶n cho bªn nhËn chuyÓn nh−îng, bªn mua tµi s¶n, trõ tr−êng hîp do Trung t©m b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n thùc hiÖn theo ph¸p luËt vÒ b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n. (Phô lôc 12E vµ Phô lôc 12G) d. Xö lý tµi s¶n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp khi chia, t¸ch, hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn hãa. (i) Nguyªn t¾c: Kh¸ch hµng vay, bªn b¶o l·nh lµ doanh nghiÖp chia, t¸ch, hîp nhÊt, s¸p nhËp chuyÓn ®æi, cæ phÇn ho¸ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt hoÆc quyÕt ®Þnh cña c¬ quan Nhµ n−íc cã thÈm quyÒn, nÕu doanh nghiÖp kh«ng tr¶ ®−îc nî tr−íc khi chia, t¸ch, hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn ho¸, th× c¸c doanh nghiÖp h×nh thµnh sau khi chia, t¸ch, hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn ho¸ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm nhËn nî vµ thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 405 (ii) §iÒu kiÖn thùc hiÖn xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m khi doanh nghiÖp chia t¸ch, hîp nhÊt, s¸t nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn ho¸: - §èi víi doanh nghiÖp chia, t¸ch: Tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay kh«ng thÓ ph©n chia ®−îc t−¬ng øng víi nghÜa vô tr¶ nî vµ c¸c doanh nghiÖp chia, t¸ch kh«ng cã tho¶ thuËn kh¸c vÒ biÖn ph¸p b¶o ®¶m. C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay cã quyÒn xö lý tµi s¶n ®Ó thu håi nî tr−íc khi doanh nghiÖp chia, t¸ch, hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn hãa - §èi víi doanh nghiÖp hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn ho¸: Tµi s¶n b¶o ®¶m cho c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp tr−íc khi hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn ho¸ ®−îc tiÕp tôc dïng lµm tµi s¶n b¶o ®¶m cho c¸c kho¶n nî ®ã cña c¸c doanh nghiÖp míi sau khi hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn ho¸. (iii) Tr×nh tù thñ tôc - Trong tr−êng hîp doanh nghiÖp míi h×nh thµnh sau khi chia, t¸ch, hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn hãa nhËn nî vµ tiÕp tôc dïng tµi s¶n b¶o ®¶m cña doanh nghiÖp tr−íc ®ã ®Ó b¶o ®¶m cho nghÜa vô tr¶ nî (chuyÓn giao nghÜa vô b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 13 nghÞ ®Þnh 178), ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng vay hoÆc bªn b¶o l·nh lµ doanh nghiÖp sau khi chia, t¸ch, hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn ho¸ ph¶i tho¶ thuËn ký kÕt l¹i hîp ®ång b¶o ®¶m. Sau ®ã viÖc xö lý tµi s¶n theo quy ®Þnh t¹i Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN- BTP-BCA-BTC-TC§C. - Trong tr−êng hîp tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay ch−a xö lý ®−îc ®Ó thu håi nî mµ doanh nghiÖp ®· chia, t¸ch, hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn hãa, th× c¸c doanh nghiÖp h×nh thµnh sau khi chia, t¸ch, hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn hãa ph¶i nhËn nî vµ thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay. Trong tr−êng hîp doanh nghiÖp h×nh thµnh sau khi chia, t¸ch, hîp nhÊt, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi, cæ phÇn hãa kh«ng thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay cã quyÒn xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m theo quy ®Þnh. e. Xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m trong tr−êng hîp bªn b¶o ®¶m chÕt hoÆc v¾ng mÆt t¹i n¬i c− tró vµo thêi ®iÓm xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay tiÕn hµnh xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m trong tr−êng hîp ®Õn h¹n tr¶ nî hoÆc ph¶i tr¶ nî tr−íc h¹n mµ bªn b¶o l·nh thÕ chÊp cÇm cè hoÆc b¶o Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 406 l·nh chÕt hoÆc cè ý v¾ng mÆt t¹i n¬i c− tró vµo thêi ®iÓm xö lý tµi s¶n ®· ®−îc th«ng b¸o tr−íc. Ng−êi gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m (nÕu cã) hoÆc ng−êi thõa kÕ tµi s¶n cña bªn b¶o ®¶m (trong tr−êng hîp bªn b¶o ®¶m chÕt) cã nghÜa vô giao tµi s¶n cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®Ó xö lý theo th«ng b¸o cña ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay. Trong tr−êng hîp ng−êi gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m, ng−êi thõa kÕ tµi s¶n cña bªn b¶o ®¶m kh«ng chÞu giao tµi s¶n cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®Ó xö lý, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ph¶i yªu cÇu c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p buéc bªn gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m ph¶i giao tµi s¶n b¶o ®¶m cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®Ó xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. f. Khai th¸c, sö dông tµi s¶n b¶o ®¶m trong thêi gian ch−a xö lý. - Trong thêi gian tµi s¶n b¶o ®¶m ch−a ®−îc xö lý ®Ó thu håi nî, c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay nªn khai th¸c, sö dông tµi s¶n b¶o ®¶m hoÆc cho phÐp bªn b¶o ®¶m hoÆc uû quyÒn cho bªn thø ba khai th¸c, sö dông tµi s¶n b¶o ®¶m theo ®óng tÝnh n¨ng vµ c«ng dông cña tµi s¶n. ViÖc cho phÐp hoÆc uû quyÒn khai th¸c, ph−¬ng thøc khai th¸c vµ viÖc xö lý hoa lîi, lîi tøc tõ viÖc khai th¸c, sö dông tµi s¶n b¶o ®¶m ph¶i ®−îc lËp thµnh v¨n b¶n. - Hoa lîi, lîi tøc thu ®−îc ph¶i h¹ch to¸n riªng (trõ tr−êng hîp c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng cã tho¶ thuËn kh¸c); sau khi trõ ®i c¸c chi phÝ cÇn thiÕt cho viÖc khai th¸c, sö dông tµi s¶n (bao gåm: chi phÝ qu¶n lý, tu bæ, söa ch÷a tµi s¶n, c¸c lo¹i thuÕ, phÝ khai th¸c tµi s¶n vµ c¸c chi phÝ cÇn thiÕt, hîp lý kh¸c), sè tiÒn cßn l¹i ®−îc thanh to¸n nî cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay theo quy ®Þnh t¹i môc VIII phÇn B Th«ng t− 03/2001/TTLT/NHNN-BTP-BCA-BTC-TC§C. 4.1.3.3. §Þnh gi¸ tµi s¶n b¶o ®¶m khi xö lý - C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ bªn b¶o ®¶m tho¶ thuËn vÒ gi¸ xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m t¹i thêi ®iÓm xö lý vµ lËp biªn b¶n tho¶ thuËn viÖc ®Þnh gi¸ tµi s¶n. - Tr−êng hîp c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng kh«ng tho¶ thuËn ®−îc vÒ gi¸ xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m th× viÖc ®Þnh gi¸ ®−îc tiÕn hµnh nh− sau: Tr−íc khi quyÕt ®Þnh gi¸ xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m , ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay thuª tæ chøc t− vÊn, tæ chøc chuyªn m«n x¸c ®Þnh gi¸ hoÆc tham kh¶o gi¸ ®· ®−îc tæ chøc t− vÊn, tæ chøc chuyªn m«n x¸c ®Þnh, gi¸ thùc tÕ t¹i Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 407 ®Þa ph−¬ng vµo thêi ®iÓm xö lý, gi¸ quy ®Þnh cña Nhµ n−íc (nÕu cã) vµ c¸c yÕu tè kh¸c vÒ gi¸. - Trong tr−êng hîp tµi s¶n b¶o ®¶m mµ cã sù chªnh lÖch lín vÒ gi¸ gi÷a nh÷ng ng−êi cïng ®¨ng ký mua tµi s¶n hoÆc khi cã nhiÒu ng−êi cïng ®¨ng ký mua tµi s¶n th× quyÕt ®Þnh gi¸ xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m trªn c¬ së gi¸ tr¶ cao nhÊt hoÆc ®−a ra b¸n ®Êu gi¸ ®Ó thu håi nî. - Tr−êng hîp uû quyÒn cho tæ chøc b¸n ®Êu gi¸ th× viÖc x¸c ®Þnh gi¸ xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m ®−îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n. - Tr−êng hîp uû quyÒn hoÆc chuyÓn giao cho bªn thø ba xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m th× cã thÓ x¸c ®Þnh gi¸ xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m hoÆc tho¶ thuËn ®Ó bªn thø ba x¸c ®Þnh gi¸ xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. 4.1.3.4. Thanh to¸n thu nî tõ viÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m: (i) ViÖc thanh to¸n thu nî ®−îc tiÕn hµnh theo thø tù sau: - C¸c chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m: Chi phÝ b¶o qu¶n, qu¶n lý, ®Þnh gi¸, qu¶ng c¸o b¸n tµi s¶n, niªm yÕt, th«ng b¸o c«ng khai viÖc b¸n tµi s¶n, vËn chuyÓn tµi s¶n, b¸n tµi s¶n, tiÒn hoa hång, chi phÝ, lÖ phÝ b¸n ®Êu gi¸, chi phÝ lµm c¸c thñ tôc chuyÓn quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông (nÕu cã) vµ c¸c chi phÝ cÇn thiÕt, hîp lý kh¸c liªn quan ®Õn xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. C¸c kho¶n chi phÝ nµy ph¶i cã ho¸ ®¬n, chøng tõ phï hîp víi chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh cña Nhµ n−íc. - ThuÕ vµ c¸c kho¶ng phÝ nép ng©n s¸ch nhµ n−íc (nÕu cã). - Nî gèc, l·i vay, l·i qu¸ h¹n tÝnh ®Õn ngµy bªn b¶o ®¶m hoÆc bªn gi÷ tµi s¶n giao tµi s¶n cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®Ó xö lý. (ii) C¸c tr−êng hîp ®Æc biÖt: - Tr−êng hîp ®· cho vay øng tr−íc c¸c chi phÝ xö lý tµi s¶n. Tr−êng hîp ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay øng tr−íc ®Ó thanh to¸n c¸c chi phÝ xö lý tµi s¶n hoÆc c¸c kho¶n thuÕ, phÝ nép ng©n s¸ch nhµ n−íc, th× ®−îc thu håi l¹i sè tiÒn øng tr−íc nµy tr−íc khi thanh to¸n nî gèc, l·i vay, l·i qu¸ h¹n, trõ tr−êng hîp bªn b¶o ®¶m ®· thanh to¸n l¹i sè tiÒn øng tr−íc cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay. - Xö lý sè tiÒn chªnh lÖch do b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 408 + Trong tr−êng hîp sè tiÒn thu ®−îc khi b¸n tµi s¶n vµ c¸c kho¶n thu tõ viÖc khai th¸c sö dông tµi s¶n b¶o ®¶m trong thêi gian ch−a xö lý (sau khi trõ ®i c¸c chi phÝ cÇn thiÕt cho viÖc khai th¸c, sö dông tµi s¶n) lín h¬n sè nî ph¶i tr¶ th× xö lý nh− sau: √ NÕu ®· hÕt nî NHNo phÇn chªnh lÖch thõa ®−îc hoµn tr¶ l¹i cho bªn b¶o ®¶m. √ Tr−êng hîp kh¸ch nî vÉn cßn nh÷ng kho¶n nî kh¸c ®èi víi NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC mµ nh÷ng kho¶n nî nµy ®· qu¸ h¹n vµ kh¸ch nî ch−a cã nguån ®Ó tr¶ nî th× sè tiÒn cßn l¹i nªu trªn ®−îc sö dông ®Ó trùc tiÕp tr¶ nî cho NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC, nÕu kh«ng cã tho¶ thuËn kh¸c gi÷a NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC víi kh¸ch nî. √ Tr−êng hîp kh¸ch nî kh«ng cßn nî ®èi víi NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC th× sè tiÒn cßn l¹i nªu trªn ®−îc tr¶ l¹i cho kh¸ch nî hoÆc c¸ nh©n ®−îc quyÒn thõa kÕ tµi s¶n cña kh¸ch nî nÕu kh¸ch nî ®· ®−îc ph¸p luËt x¸c ®Þnh lµ ®· chÕt, mÊt tÝch (®èi víi c¸ nh©n) hoÆc cho tæ chøc nÕu kh¸ch nî ®· gi¶i thÓ, ph¸ s¶n (®èi víi tæ chøc) theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. √ Tr−êng hîp kh¸ch nî ®· ®−îc c¬ quan cã thÈm quyÒn x¸c ®Þnh lµ ®· chÕt, mÊt tÝch (®èi víi c¸ nh©n ) hoÆc ®· gi¶i thÓ, ph¸ s¶n (®èi víi tæ chøc) nh−ng kh«ng cã ng−êi, tæ chøc ®−îc thõa kÕ hoÆc ®−îc qu¶n lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt th× sè tiÒn cßn l¹i sÏ ®−îc h¹ch to¸n vµo thu nhËp bÊt th−êng cña NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC. √ Tr−êng hîp tµi s¶n b¶o ®¶m ®−îc giao cho NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC theo b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh cña toµ ¸n ®· cã hiÖu lùc thi hµnh th× NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC t¹m gi÷ kho¶n tiÒn chªnh lÖch ®ã vµ th«ng b¸o ngay cho c¬ quan thi hµnh ¸n. + Trong tr−êng hîp sè tiÒn thu ®−îc khi b¸n tµi s¶n vµ c¸c kho¶n thu tõ viÖc khai th¸c, sö dông tµi s¶n b¶o ®¶m trong thêi gian ch−a xö Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 409 lý (sau khi trõ ®i c¸c chi phÝ cÇn thiÕt cho viÖc khai th¸c, sö dông tµi s¶n) nhá h¬n sè nî ph¶i tr¶, xö lý nh− sau: √ Bªn b¶o ®¶m cã nghÜa vô tiÕp tôc tr¶ nî nÕu kho¶n tiÒn thu ®−îc kh«ng ®ñ ®Ó thanh to¸n kho¶n nî ph¶i tr¶ vµ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m. √ §èi víi nî ®äng nÕu sè tiÒn b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m sau khi ®· trõ ®i c¸c chi phÝ thùc tÕ, hîp lý nãi trªn mµ kh«ng ®ñ ®Ó thu nî th× phÇn chªnh lÖch ®−îc xö lý b»ng nguån dù phßng rñi ro cña NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC vµ tiÕp tôc theo dâi, thu håi nî. - Tr−êng hîp nhËn tµi s¶n: Tr−êng hîp NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC nhËn chÝnh tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó thay thÕ cho viÖc thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî, nÕu sè tiÒn thu ®−îc khi xö lý tµi s¶n lín h¬n d− nî cña kh¸ch hµng t¹i thêi ®iÓm ký v¨n b¶n nhËn tµi s¶n b¶o ®¶m, th× phÇn chªnh lÖch thõa thuéc quyÒn së h÷u cña NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC. Ng−îc l¹i, nÕu tiÒn thu ®−îc tõ viÖc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m kh«ng ®ñ thu håi nî, th× phÇn chªnh lÖch thiÕu ®−îc xö lý b»ng nguån dù phßng cña NHNo, C«ng ty thuª mua tµi chÝnh, C«ng ty AMC. Tr−êng hîp bªn mua tµi s¶n kh«ng ®ñ tiÒn thanh to¸n ngay. §èi víi nh÷ng tµi s¶n b¶o ®¶m bªn mua kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ngay ®Ó thu nî, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®−îc ¸p dông ph−¬ng thøc thu nî tõng phÇn theo kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng−êi mua. §¬n vÞ cho vay x¸c ®Þnh sè nî gèc, l·i, l·i qu¸ h¹n vµ c¸c chi phÝ ph¶i thu tÝnh ®Õn ngµy xö lý b¸n tµi s¶n b¶o ®¶m. - Tr−êng hîp mét tµi s¶n b¶o ®¶m cho nhiÒu nghÜa vô + Trong tr−êng hîp mét tµi s¶n ®−îc sö dông ®Ó b¶o ®¶m cho nhiÒu nghÜa vô t¹i ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay hoÆc ®¬n vÞ kh¸c thuéc NHNo, nÕu ph¶i xö lý tµi s¶n ®Ó thùc hiÖn mét nghÜa vô tr¶ nî ®Õn h¹n th× c¸c nghÜa vô tr¶ nî kh¸c tuy ch−a ®Õn h¹n còng ®−îc coi lµ ®Õn h¹n vµ ®−îc xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó thu nî. + §èi víi mét tµi s¶n b¶o ®¶m cho nhiÒu nghÜa vô trong tr−êng hîp cho vay hîp vèn, nÕu ph¶i xö lý tµi s¶n ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî ®Õn Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 410 h¹n, th× ®−îc thanh to¸n cho c¸c thµnh viªn tham gia theo tû lÖ hîp vèn. - T¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m vµ/hoÆc tµi s¶n ®−îc mua b¶o hiÓm + Tr−êng hîp bªn b¶o ®¶m lµm t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m (nh− söa ch÷a hoÆc n©ng cÊp tµi s¶n ) trong qu¸ tr×nh trùc tiÕp qu¶n lý, sö dông tµi s¶n b¶o ®¶m, th× phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña tµi s¶n b¶o ®¶m ®−îc coi lµ mét phÇn trong gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó b¶o ®¶m thùc hiÖn nghÜa vô ban ®Çu. Khi xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®−îc thanh to¸n nî tõ c¶ phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña tµi s¶n b¶o ®¶m. + Trong tr−êng hîp tµi s¶n b¶o ®¶m ®· ®−îc mua b¶o hiÓm, th× tiÒn b¶o hiÓm do c¬ quan b¶o hiÓm tr¶ ®−îc tr¶ trùc tiÕp cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®Ó thu nî. Sè tiÒn nµy sÏ ®−îc dïng ®Ó thanh to¸n kho¶n nî cña bªn b¶o ®¶m. 4.1.3.5. Thñ tôc yªu cÇu bªn gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m ph¶i giao tµi s¶n b¶o ®¶m cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay: §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®−îc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p sau ®©y: - Yªu cÇu bªn gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m giao tµi s¶n b¶o ®¶m ®ang qu¶n lý cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay. - Sau khi ®· ¸p dông biÖn ph¸p trªn mµ bªn gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m vÉn kh«ng giao tµi s¶n b¶o ®¶m, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay göi v¨n b¶n tíi Uû ban nh©n d©n vµ c¬ quan C«ng an n¬i c− tró cña bªn b¶o ®¶m hoÆc n¬i cã tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ò nghÞ phèi hîp, hç trî thu håi tµi s¶n b¶o ®¶m. - Trong tr−êng hîp bªn thø ba gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay th«ng b¸o cho bªn b¶o ®¶m phèi hîp víi ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay buéc bªn gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m ph¶i giao tµi s¶n b¶o ®¶m cho ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay. - Sau khi hÕt thêi h¹n Ên ®Þnh trong th«ng b¸o ¸p dông biÖn ph¸p buéc giao tµi s¶n mµ bªn gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m kh«ng giao tµi s¶n ®Ó xö lý, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay tiÕn hµnh thu gi÷ tµi s¶n b¶o ®¶m cïng víi sù hç trî cña Uû ban nh©n d©n vµ c¬ quan C«ng an (xem Phô lôc 12H). Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 411 4.2. B¶o ®¶m tiÒn vay b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay Tr−êng hîp ¸p dông: - Chi nh¸nh ®−îc quyÒn lùa chän ¸p dông viÖc b¶o ®¶m tiÒn vay b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay, nÕu kh¸ch hµng vay vµ tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay ®¸p øng ®−îc c¸c ®iÒu kiÖn quy ®Þnh cña viÖc b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay nªu t¹i môc 4.2.1 d−íi ®©y. - Ngoµi ra, chi nh¸nh ®−îc quyÒn cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay khi ChÝnh phñ, Thñ t−íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh giao cho NHNo cho vay ®èi víi kh¸ch hµng vay vµ ®èi t−îng vay trong mét sè tr−êng hîp cô thÓ. 4.2.1. - §iÒu kiÖn ¸p dông b¶o ®¶m tiÒn vay b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay: 4.2.1.1. §èi víi kh¸ch hµng vay: - Cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ cã c¸c nguån thu hîp ph¸p ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî. - Cã dù ¸n ®Çu t− ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô kh¶ thi vµ cã hiÖu qu¶, hoÆc cã dù ¸n, ph−¬ng ¸n phôc vô ®êi sèng kh¶ thi phï hîp víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - Cã møc vèn tù cã (vèn cña chñ së h÷u) tham gia vµo dù ¸n ®Çu t− vµ gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay b»ng c¸c biÖn ph¸p cÇm cè, thÕ chÊp, b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba ®¸p øng ®−îc 1 trong 3 tr−êng hîp sau ®©y: + Cã møc vèn tù cã tham gia vµo dù ¸n ®Çu t− hoÆc ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô, ®êi sèng, tèi thiÓu b»ng 15% tæng møc vèn ®Çu t−. + Cã møc vèn tù cã tham gia vµo dù ¸n ®Çu t− hoÆc ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô, ®êi sèng céng víi gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay b»ng c¸c biÖn ph¸p cÇm cè, thÕ chÊp, b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba tèi thiÓu b»ng 15% tæng møc vèn ®Çu t−. + Cã gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay b»ng mét hoÆc nhiÒu biÖn ph¸p cÇm cè, thÕ chÊp, b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba tèi thiÓu b»ng 15% tæng møc vèn ®Çu t−. 4.2.1.2. §èi víi tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 412 - Tµi s¶n ®−îc h×nh thµnh tõ vèn vay dïng lµm b¶o ®¶m tiÒn vay ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc. + QuyÒn së h÷u hoÆc quyÒn qu¶n lý sö dông cña kh¸ch hµng vay: §èi víi tµi s¶n cña doanh nghiÖp nhµ n−íc ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc quyÒn qu¶n lý, sö dông cña doanh nghiÖp ®ã vµ ®−îc dïng ®Ó b¶o ®¶m tiÒn vay theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. §èi víi tµi s¶n lµ bÊt ®éng s¶n g¾n liÒn víi ®Êt th× kh¸ch hµng vay ph¶i cã giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cña khu ®Êt mµ trªn ®ã tµi s¶n sÏ ®−îc h×nh thµnh vµ ph¶i hoµn thµnh c¸c thñ tôc vÒ ®Çu t− x©y dùng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. + Tµi s¶n ®−îc phÐp giao dÞch vµ kh«ng cã tranh chÊp. - §èi víi tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay lµ vËt t− hµng ho¸ ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ph¶i cã kh¶ n¨ng qu¶n lý gi¸m s¸t tµi s¶n b¶o ®¶m. - §èi víi tµi s¶n mµ ph¸p luËt cã quy ®Þnh ph¶i mua b¶o hiÓm th× kh¸ch hµng vay ph¶i cam kÕt mua b¶o hiÓm trong suèt thêi h¹n vay vèn khi tµi s¶n ®· ®−îc h×nh thµnh ®−a vµo sö dông. 4.2.1.3. Bộ hồ sơ bảo đảm tiền vay bằng tài sản hình thành từ vốn vay a. Đối với khách hàng cho vay theo quyết định của Chính phủ: thực hiện theo quyết định của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước và hướng dẫn của Tổng Giám đốc. b. Đối với các khách hàng theo quy định tại mục 4.2.1.1 phần này: - Phụ lục cầm cố, thế chấp tài sản hình thành từ vốn vay (Mẫu 04/BĐTV). - Hợp đồng cầm cố, thế chấp tài sản hình thành từ vốn vay sau khi tài sản từ vốn vay đã hình thành (Mẫu 05/BĐTV). - Báo cáo kế hoạch và tiến độ hình thành tài sản từ vốn vay do khách hàng lập (Mẫu 07/BĐTV). - Các giấy tờ sở hữu tài sản hình thành từ vốn vay sau khi tài sản đã hình thành. 4.2.2. Mức cho vay bảo đảm bằng tài sản hình thành từ vốn vay Tổng Giám Đốc NHNo quy định mức cho vay tối đa so với giá trị tài sản hình thành từ vốn vay từng thời kỳ. Tuỳ theo điều kiện của khách hàng vay; tài sản hình Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 413 thành từ vốn vay và mức cho vay tối đa, Giám đốc chi nhánh NHNo quyết định mức cho vay cụ thể. 4.2.3. Quy tr×nh nhËn b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay: VÒ c¬ b¶n tr×nh tù thñ tôc nhËn tµi s¶n b¶o ®¶m h×nh hµnh tõ vèn vay gièng tr×nh tù thñ tôc nhËn tµi s¶n b¶o ®¶m thÕ chÊp cÇm cè th«ng th−êng nh− ®· nªu t¹i môc 4.1.1. Tuy nhiªn, cÇn l−u ý thªm mét sè vÊn ®Ò sau: - H−íng dÉn kh¸ch lËp hå s¬ cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c tµi liÖu tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn quy ®Þnh. Trong tr−êng hîp b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay theo quyÕt ®Þnh cña ChÝnh phñ, Thñ t−íng ChÝnh phñ, chi nh¸nh ph¶i l−u gi÷ c¸c c«ng v¨n, giÊy tê cã liªn quan vµ thùc hiÖn theo ®iÒu kiÖn, tr×nh tù thñ tôc phï hîp víi quyÕt ®Þnh ®ã. - ViÖc thÈm ®Þnh biÖn ph¸p b¶o ®¶m thùc hiÖn ®ång thêi víi thÈm ®Þnh cho vay theo ®ã quyÕt ®Þnh chÊp nhËn biÖn ph¸p b¶o ®¶m thùc hiÖn cïng víi quyÕt ®Þnh cho vay. B¸o c¸o thÈm ®Þnh tµi s¶n ®−îc kÕt hîp chung víi b¸o c¸o thÈm ®Þnh cho vay vµ ph¶i ghi râ: + Kh¸ch hµng cã ®ñ ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m tiÒn vay b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay hay kh«ng? + Gi¸ trÞ tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay ®−îc dïng lµm b¶o ®¶m? + Ph©n tÝch ®iÒu kiÖn, ph−¬ng ph¸p qu¶n lý tµi s¶n b¶o ®¶m h×nh thµnh tõ vèn vay. Nghiªn cøu kü vÒ ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n, sö dông, ®Þa chØ/®Þa ®iÓm cÊt gi÷ cña tµi s¶n, c¸c hîp ®ång cã liªn quan (nh− hîp ®ång thuª kho, ) + Ph©n tÝch kh¶ n¨ng chuyÓn nh−îng cña tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè. + C¸c cam kÕt cña kh¸ch hµng vµ biÖn ph¸p thay thÕ khi c¸c cam kÕt b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay bÞ vi ph¹m. + Chi nh¸nh nªn thùc hiÖn viÖc kh¶o s¸t thùc tÕ ®Þa ®iÓm tµi s¶n sÏ/®· h×nh thµnh, cÊt gi÷. ViÖc kh¶o s¸t viÖc thùc tÕ kÕt hîp víi kh¶o s¸t khi cho vay. + Trong tr−êng hîp c¸c tµi s¶n khã kiÓm ®Þnh, khã x¸c ®Þnh ®−îc chÊt l−îng ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ph¶i thuª bªn thø 3 lµ c¸c tæ chøc t− vÊn, c¬ quan cã chuyªn m«n cã chøc n¨ng gi¸m ®Þnh tµi s¶n. 4.2.3.1. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m h×nh thµnh tõ vèn vay: Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 414 Gi¸ trÞ cña tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay dïng ®Ó quyÕt ®Þnh møc cho vay vµ ký hîp ®ång b¶o ®¶m ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ph−¬ng ¸n, dù ¸n ®−îc duyÖt vµ/hoÆc ®−îc ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay chÊp nhËn. L−u ý ®èi víi c¸c tr−êng hîp tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay g¾n liÒn víi ®Êt hoÆc tµi s¶n kh¸c th× quyÒn sö dông ®Êt vµ c¸c tµi s¶n kh¸c còng sÏ lµ tµi s¶n thÕ chÊp t¹i ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña quyÒn sö dông ®Êt vµ c¸c tµi s¶n kh¸c g¾n liÒn víi tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay thùc hiÖn nh− thÕ chÊp cÇm cè th«ng th−êng. 4.2.3.2. LËp hîp ®ång b¶o ®¶m tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay + Hîp ®ång cÇm cè, thÕ chÊp tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay ®−îc lËp thµnh v¨n b¶n theo mÉu. Tuú tõng tr−êng hîp cô thÓ, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng vay vèn ®Ó bæ sung hoÆc thay ®æi c¸c ®iÒu kho¶n cho phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn thùc tÕ. + Thñ tôc ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång cÇm cè, thÕ chÊp tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay, ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m ®èi víi viÖc b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ giao dÞch b¶o ®¶m. Hîp ®ång cÇm cè, thÕ chÊp tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay cã chøng nhËn cña C«ng chøng Nhµ n−íc hoÆc chøng thùc cña Uû ban nh©n d©n cÊp cã thÈm quyÒn nÕu c¸c bªn cã tho¶ thuËn, trõ tr−êng hîp ph¸p luËt cã quy ®Þnh kh¸c. 4.2.4. Theo dâi, qu¶n lý vµ ký kÕt hîp ®ång thÕ chÊp bæ sung Trong suèt qu¸ tr×nh tµi s¶n h×nh thµnh b»ng vèn vay, c¸n bé tÝn dông cã tr¸ch nhiÖm theo dâi s¸t vµ kiÓm tra tiÕn ®é thùc hiÖn. Tuú theo néi dung cam kÕt tho¶ thuËn, ngay khi cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc gi¸ trÞ cña tµi s¶n, c¸n bé tÝn dông cïng tr−ëng phã phßng (trong tr−êng hîp cÇn thiÕt cã thÓ lµ ®¹i diÖn ban l·nh ®¹o) thùc hiÖn x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp ®· thùc sù h×nh thµnh vµ ký kÕt phô lôc hîp ®ång bæ sung cho hîp ®ång thÕ chÊp. Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n h×nh thµnh b»ng vèn vay vµ ký kÕt hîp ®ång thÕ chÊp bæ sung chËm nhÊt nªn thùc hiÖn ngay khi cã biªn b¶n hoµn c«ng, biªn b¶n quyÕt to¸n hoÆc khi c«ng tr×nh dù ¸n b¾t ®Çu ®i vµo ho¹t ®éng. 4.2.5. NhËn, qu¶n lý vµ xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m h×nh thµnh tõ vèn vay: Sau khi hoµn chØnh tõng phô lôc hîp ®ång, Chi nh¸nh thùc hiÖn viÖc nhËn/ giao qu¶n lý tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè, qu¶n lý vµ xö lý tµi s¶n b¶o ®¶m h×nh thµnh tõ vèn Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 415 vay theo tr×nh tù vµ thñ tôc nh− nhËn bµn giao tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè nªu t¹i môc 4.1.1; 4.1.2 vµ 4.1.3. 4.3. Cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n Tr−êng hîp ¸p dông - §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®−îc quyÒn chñ ®éng lùa chän kh¸ch hµng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n. - §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®−îc ¸p dông cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n trong tr−êng hîp ChÝnh phñ, Thñ T−íng ChÝnh phñ cã quy ®Þnh vÒ cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n ®èi víi kh¸ch hµng vay vµ nhu cÇu vay vèn cô thÓ. - §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay kh«ng ®−îc cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n ®èi víi c¸c ®èi t−îng: + Tæ chøc kiÓm to¸n, kiÓm tra viªn ®ang kiÓm to¸n l¹i tæ chøc tÝn dông, KÕ to¸n tr−ëng, Thanh tra viªn. + Doanh nghiÖp cã mét trong nh÷ng ®èi t−îng lµ Thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ, ban kiÓm so¸t, Tæng gi¸m ®èc ( Gi¸m ®èc), Phã tæng gi¸m ®èc (Phã gi¸m ®èc) cña Tæ chøc tÝn dông, ng−êi thÈm ®Þnh xÐt duyÖt cho vay, Bè mÑ vî chång con cña thµnh viªn H§QT, ban kiÓm so¸t, Tæng Gi¸m ®èc (Gi¸m ®èc), Phã Tæng gi¸m ®èc (Phã Gi¸m ®èc) së h÷u trªn 10% vèn ®iÒu lÖ cña doanh nghiÖp ®ã. 4.3.1. §iÒu kiÖn ®èi víi kh¸ch hµng vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n. - Sö dông vèn vay cã hiÖu qu¶ vµ tr¶ nî gèc, l·i vèn vay ®óng h¹n tÝnh to¸n t¹i thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång tÝn dông kh«ng cã nî gèc qu¸ h¹n hoÆc chËm tr¶ l·i vèn vay ®èi víi NHNo vµ c¸c Tæ chøc tÝn dông kh¸c. Nî gèc qu¸ h¹n, l·i vèn vay chËm tr¶ kh«ng bao gåm nî khoanh, nî ®−îc gi·n, nî chê xö lý theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ l·i vèn vay chËm tr¶ ph¸t sinh tõ kho¶n nî nµy. - Cã dù ¸n ®Çu t−, ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô kh¶ thi cã hiÖu qu¶; hoÆc cã dù ¸n ®Çu t−, ph−¬ng ¸n phôc vô ®êi sèng kh¶ thi, phï hîp víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - Cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 416 - Cam kÕt thùc hiÖn biÖn ph¸p b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n theo yªu cÇu cña ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay nÕu sö dông vèn vay kh«ng ®óng cam kÕt trong hîp ®ång tÝn dông ®ång thêi cam kÕt tr¶ nî tr−íc h¹n nÕu kh«ng thùc hiÖn ®−îc c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n theo quy ®Þnh. - Riªng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, ®Ó ®−îc vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n, ngoµi c¸c ®iÒu kiÖn nh− trªn cßn ph¶i lµ kh¸ch hµng tÝn nhiÖm (theo tiªu chÝ t¹i hÖ thèng tÝnh ®iÓm vµ xÕp h¹ng tÝn dông) - Tr−êng hîp kh¸ch hµng vay cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ®−îc vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n, ®¬n vÞ trùc tiÕp cho vay vµ kh¸ch hµng vÉn cã thÓ tho¶ thuËn vÒ viÖc bªn thø ba cã uy tÝn vµ n¨ng lùc tµi chÝnh cam kÕt tr¶ nî thay b»ng v¨n b¶n, nÕu kh¸ch hµng vay kh«ng tr¶ ®−îc nî. 4.3.2. Tr−êng hîp cho vay kh«ng b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n theo chØ ®Þnh cña ChÝnh phñ Tr−êng hîp kh¸ch hµng hoÆc nhu cÇu vay vèn cô thÓ ®−îc ChÝnh phñ hoÆc Thñ t−íng ChÝnh phñ chØ ®Þnh cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n. §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay l−u ý mét sè vÊn ®Ò sau: - Thùc hiÖn ®óng c¸c quy ®Þnh cña ChÝnh phñ, Thñ t−íng ChÝnh phñ ®èi víi kho¶n cho vay ®−îc chØ ®Þnh vµ tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt trong qu¸ tr×nh xem xÐt cho vay, kiÓm tra sö dông vèn vay vµ thu håi nî (bao gåm c¶ gèc vµ l·i). - Tæ chøc theo dâi riªng c¸c kho¶n cho vay theo chØ ®Þnh vµ b¸o c¸o t×nh h×nh sö dông vèn vay, kh¶ n¨ng thu håi nî, kiÕn nghÞ xö lý nh÷ng tæn thÊt trong c¸c tr−êng hîp kh«ng thu håi ®−îc nî theo quy ®Þnh. - Tr−êng hîp ph¸t sinh tæn thÊt c¸c kho¶n vay theo chØ ®Þnh cña ChÝnh phñ do nguyªn nh©n kh¸ch quan th× viÖc xö lý theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ h−íng dÉn cña NHNN VN. 4.3.3. H¹n møc cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n: Nh÷ng kh¸ch hµng ®¸p øng ®ñ ®iÒu kiÖn cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n, Gi¸m ®èc NHCV ®−îc quyÕt ®Þnh møc cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n ®èi víi mét kh¸ch hµng tèi ®a b»ng møc ph¸n quyÕt cho vay cña chi nh¸nh. 4.3.4. GiÊy tê kÌm theo bé hå s¬ cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n: - §èi víi kh¸ch hµng theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ: Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 417 + §èi víi hé n«ng d©n, trang tr¹i: GiÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt hoÆc giÊy x¸c nhËn cña UBND x·, ph−êng, thÞ trÊn vÒ diÖn tÝch ®Êt ®ang sö dông kh«ng cã tranh chÊp. + §èi víi hîp t¸c x· lµm dÞch vô cung øng vËt t−, c©y con gièng: Hîp ®ång tiªu thô. + §èi víi hîp t¸c x· s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, lµng nghÒ truyn thèng: Hîp ®ång xuÊt khÈu hoÆc ®¬n ®Æt hµng kh¶ thi - §èi víi kh¸ch hµng ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n: + Biªn b¶n häp héi ®ång tÝn dông thèng nhÊt cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n trong ®ã nªu râ nh÷ng c¨n cø ®Ó thèng nhÊt cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n. + Cam kÕt thùc hiÖn biÖn ph¸p b¶o ®¶m tiÒn vay trong tr−êng hîp sö dông vèn vay kh«ng ®óng cam kÕt trong hîp ®ång tÝn dông. + C¸c giÊy tê theo quy ®Þnh vÒ bé hå s¬ b¶o ®¶m tiÒn vay b»ng tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp, b¶o l·nh trong tr−êng hîp ph¶i thùc hiÖn b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n. 8. §Þnh k× ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n ®¶m b¶o §Ó tr¸nh rñi ro, gi¸ trÞ tµi s¶n ®Þnh k× Ýt nhÊt lµ 06 th¸ng ph¶i ®−îc ®¸nh gi¸ l¹i 01 lÇn vµ ngay sau khi cã sù biÕn ®éng lín vÒ gi¸ trÞ tµi s¶n/gi¸ trÞ tµi s¶n bÞ gi¶m do tµi s¶n hao mßn, l¹c hËu (gi¶m gi¸ trªn 10% so víi lóc nhËn thÕ chÊp, cÇm cè) trªn thÞ tr−êng. Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n b¶o ®¶m, c¸c ®¬n vÞ cho vay trùc tiÕp yªu cÇu kh¸ch hµng bæ sung tµi s¶n b¶o ®¶m hoÆc gi¶m gi¸ trÞ d− nî t−¬ng øng cho phï hîp vµ lËp hîp ®ång b¶o ®¶m bæ sung theo quy ®Þnh. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 418 9. Phô lôc PHỤ LỤC 12A. MỘT SỐ NỘI DUNG CHỦ YẾU CẦN NÊU TẠI TỜ TRÌNH/ BÁO CÁO THẨM ĐỊNH VÀ ĐỊNH GIÁ TÀI SẢN BẢO ĐẢM Khi ph©n tÝch ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m, c¸c c¸n bé trùc tiÕp cho vay vµ c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i qu¸n triÖt t− t−ëng: Nguån tr¶ nî ng©n hµng an toµn nhÊt, c¬ b¶n nhÊt lµ nguån thu tõ dù ¸n do ®ã dù ¸n vay vèn ph¶i cã hiÖu qu¶, cã l·i. V× vËy ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt khi xÐt duyÖt chi vay lµ tÝnh kh¶ thi vµ vµ hiÖu qu¶ cña dù ¸n. Tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè hoÆc b¶o l·nh lµ c¸c nguån thu dù phßng trong tr−êng hîp kÕ ho¹ch tr¶ nî cña kh¸ch hµng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc. Ngoµi néi dung vµ kÕt qu¶ thÈm ®Þnh tµi s¶n b¶o ®¶m (theo h−íng dÉn cña NHNo), c¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm ®Þnh tµi s¶n thÕ chÊp, kh¶o s¸t thùc tÕ vµ nghiªn cøu cña c¸c c¸n bé, néi dung ph©n tÝch ghi trªn giÊy tê tr×nh cßn ph¶i thÓ hiÖn ®−îc: 1. §èi víi cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o: - C¬ së ph¸p lý cña viÖc cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m (Dùa vµo c¸c v¨n b¶n nµo) - So s¸nh víi c¸c ®iÒu kiÖn cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o theo quy ®Þnh cña NHNo vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cã liªn quan. - §èi chiÕu d− nî víi møc cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o §¬n vÞ trùc tiÕp cho vay ®−îc phÐp thùc hiÖn. 2. §èi víi cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n cña kh¸ch hµng - Tªn, c¬ së ph¸p lý, giÊy tê ph¸p lý cña tµi s¶n b¶o ®¶m, ph¶i tr¶ lêi ®−îc tµi s¶n thÕ chÊp cã phï hîp víi quy ®Þnh kh«ng. - TriÓn väng cña tµi s¶n, sù tranh chÊp, thõa kÕ, ®ång së h÷u - TrÞ gi¸, xu h−íng biÕn ®éng gi¸ c¶ (t¨ng, gi¶m), dù kiÕn trÞ gi¸ ph¸t m¹i khi ®Õn h¹n tr¶ nî, kh¶ n¨ng ph¸t m¹i trªn thÞ tr−êng. C¬ së ph¸p lý cña viÖc ®Þnh gi¸ tµi s¶n. - Kh¶ n¨ng, ph−¬ng ¸n qu¶n lý tµi s¶n. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.
CHƯƠNG XII. BẢO ĐẢM TIỀN VAY 419 - §èi chiÕu víi d− nî vay, x¸c ®Þnh tû lÖ % vay so víi tµi s¶n b¶o ®¶m ( l−u ý: §èi víi tµi s¶n cã tÝnh thanh kho¶n cao nh− sæ tiÕt kiÖm, tr¸i phiÕu, kú phiÕu møc cho vay tèi ®a trong giíi h¹n gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m, b¶o ®¶m thu nî gèc vµ l·i. §èi víi c¸c tµi s¶n kh¸c b»ng trÞ gi¸). - Thñ tôc cÇm cè, kÕt qu¶ ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m, thêi gian vµ møc b¶o hiÓm tµi s¶n (Nªó tµi s¶n ph¶i b¶o hiÓm theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt). 3. §èi víi b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø 3: - Nªu râ c¸c yÕu tè vÒ tµi s¶n cña bªn thø 3. - Nªu râ mèi quan hÖ gi÷a ng−êi ®i vay vµ ng−êi b¶o l·nh. - Néi dung cam kÕt, thêi h¹n cam kÕt, ®iÒu kiÖn cam kÕt ( nÕu cã) 4. §èi víi viÖc b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay - Nªu râ cam kÕt thÕ chÊp tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c cña kh¸ch hµng. - Nªu râ c«ng v¨n cña ChÝnh phñ cho phÐp ®−îc b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay (nÕu viÖc ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay theo chØ thÞ cña ChÝnh phñ). L−u ý c¸c nguyªn t¾c: NÕu cÇm cè b»ng hµng ho¸ th× cÇn ph¶i nªu râ hîp ®ång thuª kho bªn thø ba, hay ®Ó t¹i kho ®¬n vÞ, kho ng©n hµng (nÕu cã;. Tªn chñ kho, uy tÝn cña chñ kho; Ph¶i cã cam kÕt cña kh¸ch hµng khi hµng xuÊt khái kho ph¶i cã giÊy gi¶i chÊp cña Ng©n hµng. Hµng b¸n ®Õn ®©u th× ph¶i chuyÓn hÕt tiÒn tr¶ nî Ng©n hµng. Sổ tay Tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CTF Ltd.