Kế toán ngân hàng - Chuyên đề 2: Chứng khoán

47 trang nguyendu 8110

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Kế toán ngân hàng - Chuyên đề 2: Chứng khoán", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

ke_toan_ngan_hang_chuyen_de_2_chung_khoan.ppt

Nội dung text: Kế toán ngân hàng - Chuyên đề 2: Chứng khoán

Chuyªn ®Ò 2: chøng kho¸n 1
Kh¸i niÖm: Chøng kho¸n Chứng khoán là bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát hành. Chứng khoán được thể hiện dưới hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử, bao gồm các loại sau đây: a) Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ; b) Quyền mua cổ phần, chứng quyền, quyền chọn mua, quyền chọn bán, hợp đồng tương lai, nhóm chứng khoán hoặc chỉ số chứng khoán. 2
§Æc ®iÓm CK - TÝnh thanh kho¶n: Khả năng chuyển đổi nhanh sang tiền mặt - TÝnh rñi ro: sai biệt giữa thu nhập thực tế và mức sinh lời kỳ vọng - Rủi ro hệ thống: rủi ro thị trường, như: lạm phát, lãi suất, tỷ giá - Rủi ro phi hệ thống: rủi ro của doanh nghiệp - TÝnh sinh lîi: Thu nhập Phân loại chứng khoán 1. Cæ phiÕu 2. Tr¸i phiÕu 3. Chøng chØ quü ®Çu t 4. Chøng kho¸n ph¸i sinh 3
Các mức rủi ro tương đối của danh mục 20 CP 18 Đánh giá về vốn công ty nhỏ 16 14 12 CP công ty lớn 10 Tăng trưởng TPCP thu nhập trung hạn 8 TP DN 6 dài hạn E(R) 4 TPKB TPCP dài hạn Lạm phát 2 Ổn định Thu nhập 0 0 6 12 18 24 30 36 SD (%) 4
Cæ phiÕu u ®·i cæ tøc Ví dụ: Xem xét báo cáo số liệu vốn góp của cổ đông Cổ phiếu thường, Mệnh giá: 50$; 4,000 CP được phát hành $ 200,000 Cổ phiếu ưu đãi, 9%, Mệnh giá: $100 ; 1,000 CP được phát hành $ 100,000 Tổng vốn góp $ 300,000 Năm 2005, công ty chi trả cổ tức bằng tiền trị giá $5,000. Năm 2006, công ty chi trả cổ tức bằng tiền trị giá $42,000. 5
Cổ phiếu ưu đãi cổ tức CP ưu đãi CP thường Nếu CPExample: ưu đãi không Consider tích luỹthe cổ following tức partial Statement of Năm 2005 Trả cổ tức $ Stockholders’5,000 Equity.$ 5,000 $ - Năm 2006 BướcCommon 1: Cổ stock, tức ưu $50 đãi parnăm value;nay (2006) 4,000 shares$ 9,000 Bước authorized, 2: Phần còn issued lại của and cổ outstandingphiếu thường $ 200,000$ 33,000 Preferred stock, 9%, $100 par value; 1,000 Nếu shares CP ưu authorized, đãi tích luỹ issuedcổ tức and outstanding 100,000 NămTotal 2005 contributedTrả cổ tức capital $ 5,000 $ 5,000$ 300,000$ - Năm 2006 BướcDuring 1: Cổ 2000, tức tíchthe luỹdirectors (2005) declare cash$ dividends 4,000 of $5,000. Bước 2: In Cổ year tức 2001,ưu đãi thenăm directors nay (2006) declare cash 9,000 dividends Bước 3: Phần còn lại củaof cổ $42,000. phiếu thường $ 29,000 Tổng cộng $ 13,000 $ 29,000 6
C¸c lo¹i Cæ phiÕu u ®·i theo LuËt DN ViÖt Nam (tiÕp) CP u ®·i biÓu quyÕt: CP’ cã sè phiÕu biÓu quyÕt nhiÒu h¬n so víi CP’ thêng ⚫ Kh«ng ®îc chuyÓn nhîng CP ⚫ C¸c quyÒn kh¸c gièng C§ thêng ⚫ Chỉ cã gi¸ trị 3 năm, sau đã thµnh CP phổ th«ng (Trõ trêng hîp ®iÒu lÖ c«ng ty cã quy ®Þnh riªng) CP’ u ®·i hoµn l¹i: ®îc c«ng ty hoµn l¹i vèn gãp theo những ®iÒu kiÖn nhất định 7
Theo khả năng chuyÓn nhîng CP’ ký danh (ghi danh): ghi râ tªn cña ngêi së hữu trªn bÒ mÆt CP’ ë d¹ng chøng chØ. Nhîc ®iÓm: viÖc chuyÓn nhîng rÊt phøc t¹p, kh«ng ®îc tù do chuyÓn nhîng mµ ph¶i ®¨ng ký t¹i c¬ quan ph¸t hµnh vµ ph¶i ®îc H§QT cho phÐp CP’ v« danh: kh«ng ghi tªn cña ngêi së hữu ViÖc chuyÓn nhîng rÊt ®¬n gi¶n. 8
Thu nhập cổ phiếu Cổ tức: ⚫ Phần lợi nhuận sau thuế dùng để trả cổ tức ⚫ Cổ tức có thể trả bằng: Tiền mặt Cổ phiếu của công ty Tài sản khác => Tuỳ thuộc chính sách cổ tức của công ty Lãi vốn (Thặng dư vốn): chênh lệch giá bán và mua cổ phiếu CP thượng hạng CP tăng trưởng CP phòng vệ CP thu nhập CP chu kỳ CP thời vụ 9
Ví dụ Bót to¸n: Nî: TK TiÒn - Toµn bé tiÒn thu b¸n cæ phiÕu. Cã: TK Vèn gãp cæ phÇn - Sè cæ phiÕu ph¸t hµnh x MÖnh gi¸ Cã: TK ThÆng d vèn (Th©m hôt vèn) - chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n vµ mÖnh gi¸ VÝ dô: Ph¸t hµnh 100.000 cæ phiÕu, mÖnh gi¸ 10.000 ®ång, gi¸ b¸n 35.000 ®ång 10
Hạn chế rủi ro cổ phiếu Khó loại bỏ hoàn toàn rủi ro, nhưng nhà đầu tư có thể hạn chế được Rủi ro gắn liền với mức sinh lợi kỳ vọng (mức sinh lời kỳ vọng càng lớn thì rủi ro càng cao) Hạn chế rủi ro: ⚫ Thiết lập danh mục đầu tư hiệu quả: Loại trừ rủi ro phi hệ thống ⚫ Đầu tư uỷ thác ⚫ Đầu tư thông qua các định chế quỹ ⚫ Sử dụng công cụ rào chắn (CK phái sinh) 11
2.Trái phiếu Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần vốn nợ của tổ chức phát hành Bản chất: quan hệ tín dụng Xác nhận nghĩa vụ trả nợ của tổ chức phát hành (người vay tiền) cho người nắm giữ (người đi vay) với khoản tiền xác định (gốc và lãi) vào một thời điểm nhất định (ngày đáo hạn) 12
Tr¸i chñ ®îc hëng quyÒn lîi nhÊt ®Þnh tõ chñ thÓ ph¸t hµnh: §îc hëng lîi tøc TrP §îc hoµn vèn §îc quyÒn b¸n, chuyÓn nhîng, chuyÓn ®æi, cÇm cè §îc thanh to¸n trớc c¸c CP khi cty thanh lý gi¶i thÓ (nÕu lµ TrP cty) 13
Phân loại trái phiếu ◆ Trái phiếu được phân loại căn cứ vào tổ chức phát hành (issuer), lãi suất coupon (coupon rate) và thời gian đáo hạn (maturity). ◆ Giá trị bề mặt của trái phiếu gọi là mệnh giá ◆ Các trái phiếu khác nhau có hình thức trả lãi và gốc khác nhau 4-14 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
Phân loại trái phiếu Tiêu thức 1: Căn cứ vào TCPH a. Trái phiếu Chính phủ và chính quyền địa phương b. Trái phiếu công ty c. Các loại TP khác: Chính phủ nước ngoài, Ngân hàng Thế giới 4-15 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
Phân loại trái phiếu Tiêu thức 2: Căn cứ vào tính bảo đảm a. Tr¸i phiÕu kh«ng cã tÝnh b¶o ®¶m b. Tr¸i phiÕu ®¶m b¶o Tiêu thức 3: Căn cứ vào kỳ hạn a. Ngắn hạn b. Trung hạn(1 to 10 years) c. Dài hạn d. Mở về thời gian đ¸o hạn e. Tr¸i phiÕu kiÓu chuçi (serial bond) 4-16 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
Phân loại trái phiếu: Dòng tiền Tiêu thức 4: C¨n cø vµo dßng tiÒn cña TP ◆ Coupon ◆ zero coupon ◆ Lãi suất thả nổi (variable rate) ◆ Trái phiếu CP theo chỉ số lạm phát ◆ Trả gốc và lãi gọn 4-17 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK,17 Khoa NH-TC
Các loại TP đặc biệt ◆ Trái phiếu chuyển đổi: Là TP có thể chuyển đổi thành cổ phiếu của DN phát hành ra TP ◆ Trái phiếu hoán đổi: Là TP có thể hoán đổi thành cổ phiếu của công ty khác 4-18 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
§Æc ®iÓm cña tr¸i phiÕu • MÖnh gi¸ • Thêi gian ®¸o h¹n • L·i suÊt tr¸i phiÕu 4-19 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
Rñi ro l·i suÊt • Lµ rñi ro do sù thay ®æi l·i suÊt trªn thÞ trêng. Khi l·i suÊt t¨ng thêi gi¸ tr¸i phiÕu sÏ gi¶m; khi l·i suÊt gi¶m th× gi¸ tr¸i phiÕu sÏ t¨ng • TÊt c¶ c¸c lo¹i tr¸i phiÕu, trõ tr¸i phiÕu cã l·i suÊt th¶ næi, ®Òu ph¶i chÞu rñi ro l·i suÊt. • Møc ®é nh¹y c¶m cña gi¸ tr¸i phiÕu tríc nh÷ng thay ®æi trong l·i suÊt thÞ trêng phô thuéc vµo nh÷ng ®Æc tÝnh kh¸c nhau cña ®ît ph¸t hµnh, nh l·i cuèng phiÕu vµ thêi gian ®¸o h¹n. Nã còng phô thuéc vµo nh÷ng lùa chän kÌm theo ®ît ph¸t hµnh (®iÒu kho¶n mua l¹i vµ b¸n l¹i) 4-21 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
Rñi ro t¸i ®Çu t • Kh¶ n¨ng thay ®æi cña l·i suÊt t¸i ®Çu t cña mét chiÕn lîc x¸c ®Þnh do sù thay ®æi cña l·i suÊt thÞ trêng, tõ ®ã dÉn tíi tÝnh kh«ng ch¾c ch¾n cña lîi tøc dù kiÕn nhËn ®îc tõ tr¸i phiÕu, ®îc gäi lµ rñi ro t¸i ®Çu t. • Rñi ro nµy sÏ lín h¬n ®èi víi nh÷ng thêi kú n¾m gi÷ dµi h¬n, vµ ®èi víi nh÷ng tr¸i phiÕu cã c¸c dßng tiÒn lín vµ sím, nh tr¸i phiÕu cã l·i suÊt cuèng phiÕu cao. • Rñi ro l·i suÊt vµ rñi ro t¸i ®Çu t cã nh÷ng hiÖu øng triÖt tiªu nhau 4-22 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
Rñi ro thanh to¸n • Rñi ro thanh to¸n cßn gäi lµ rñi ro tÝn dông, lµ rñi ro mµ ngêi ph¸t hµnh mét tr¸i phiÕu cã thÓ vì nî, tøc lµ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n ®óng h¹n c¸c kho¶n l·i vµ gèc cña ®ît ph¸t hµnh • Rñi ro thanh to¸n ®îc x¸c ®Þnh b»ng møc xÕp h¹ng chÊt l- îng do c¸c c«ng ty xÕp h¹ng tÝn nhiÖm Ên ®Þnh, c¨n cø vµo nh÷ng ®iÒu kho¶n trong khÕ íc vay, kh¶ n¨ng thu nhËp vµ hÖ sè trang tr¶i nî, kh¶ n¨ng thanh kho¶n vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña c«ng ty ph¸t hµnh 4-23 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
Rñi ro l¹m ph¸t • Rñi ro l¹m ph¸t, cßn gäi lµ rñi ro søc mua, ph¸t sinh do sù biÕn ®æi trong gi¸ trÞ cña c¸c dßng tiÒn mµ mét chøng kho¸n ®em l¹i, do l¹m ph¸t, ®îc ®o lêng b»ng søc mua • Tr¸i phiÕu cã l·i suÊt th¶ næi cã rñi ro l¹m ph¸t ë møc thÊp h¬n, trong chõng mùc l·i suÊt ph¶n ¸nh ®îc tû lÖ l¹m ph¸t dù ®o¸n. 4-24 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
Rñi ro tû gi¸ hèi ®o¸i • Lµ rñi ro x¶y ra khi cã sù biÕn ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i kh«ng nh dù kiÕn • NÕu tr¸i phiÕu ®îc thanh to¸n b»ng ®ång ViÖt Nam, mµ ®ång ViÖt Nam l¹i gi¶m gi¸ so víi ®« la Mü, th× ngêi ®Çu t sÏ nhËn ®îc Ýt ®« la Mü h¬n. §ã lµ rñi ro tû gi¸. Trong trêng hîp ngîc l¹i, ®ång ViÖt Nam t¨ng gi¸ so víi ®« la Mü, th× ngêi ®Çu t sÏ cã lîi. 4-25 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
Rñi ro thanh kho¶n • Rñi ro thanh kho¶n tïy thuéc vµo viÖc tr¸i phiÕu cã dÔ dµng ®îc b¸n theo gi¸ trÞ hay gÇn víi gi¸ trÞ kh«ng. Thíc ®o chñ yÕu ®èi víi tÝnh thanh kho¶n lµ ®é lín kho¶ng c¸ch gi÷a gi¸ hái mua vµ gi¸ chµo b¸n tr¸i phiÕu mµ nhµ giao dÞch yÕt lªn 4-26 NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
TrP cã thÓ thu håi tríc h¹n Đ©y lµ lo¹i TrP cho phÐp ngêi PH cã quyÒn thu håi TrP tríc khi TrP ®¸o h¹n Khi PH TrP nµy ngêi PH ®· nªu ra ®iÒu kho¶n thu håi tríc thêi h¹n vµ x¸c ®Þnh gi¸ mua l¹i nÕu nh ngêi PH thu håi tríc h¹n Nguồn lợi của trái phiếu Lãi định kỳ, lãi gộp Chênh lệnh giá mua bán 27
HÖ sè tÝn nhiÖm cña TrP: K/n: hÖ sè tÝn nhiÖm lµ sù ®¸nh gi¸ hiÖn thêi vÒ møc ®é s½n sµng vµ kh¶ n¨ng tr¶ gèc vµ l·i ®èi víi CK nî cña 1 nhµ ph¸t hµnh trong suèt thêi gian tån t¹i cña CK ®ã Sù cÇn thiÕt: ViÖc ®¸nh gi¸ HSTN nh»m môc ®Ých chñ yÕu b¶o vÖ lîi Ých cho ngêi ®Çu t 28
C¸c c¨n cø ®¸nh gi¸ HSTN §èi víi DN ⚫ YÕu tè vÒ KD ⚫ YÕu tè vÒ qu¶n lý ⚫ YÕu tè vÒ tµi chÝnh: tÝnh æn ®Þnh cña doanh thu, lîi nhuËn, kÕt cÊu vèn. Tû lÖ nî, kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi, kh¶ n¨ng sinh lêi’ Víi quèc gia : YÕu tè rñi ro vÒ chÝnh trÞ YÕu tè rñi ro vÒ kinh tÕ 30
T¸c dông cña xÕp h¹ng tÝn nhiÖm §èi víi nhµ ®Çu t: ⚫ HSTN lµ 1 chØ tiªu râ rµng, ®¬n gi¶n vµ dÔ hiÓu ®Ó xem xÐt quyÕt ®Þnh ®Çu t ⚫ Lµ nh©n tè quan träng trong viÖc ®¸nh gi¸ mèi quan hÖ rñi ro vµ lîi nhuËn thu ®îc ⚫ Lµ c«ng cô qu¶n lý danh môc ®Çu t ⚫ Lµ c«ng cô ®Ó ®¸nh gi¸ mét sè rñi ro cã liªn quan 31
T¸c dông cña xÕp h¹ng tÝn nhiÖm (Tiếp) §èi víi nhµ ph¸t hµnh ⚫ Gióp ngêi PH më réng TT trªn 2 khÝa c¹nh: cã thÓ tham gia vµo nhiÒu TT vèn kh¸c nhau vµ më réng c¸c nhµ ®Çu t tiÒm n¨ng ⚫ Duy tr× sù æn ®Þnh cña TT, n©ng cao tÝnh minh b¹ch vµ hiÖu qu¶ cña TT nî, t¨ng tÝnh thanh kho¶n cña TT ⚫ Gi¶m chi phÝ vay th«ng qua viÖc t¹o c¬ héi cho nh÷ng nhµ PH tham gia vµo TT vèn §èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý TTCK: HSTN cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ nguyªn t¾c TT cho qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh cña CP, vµ cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ ChÝnh phñ cho céng ®ång quèc tÕ 32
3. Chøng chØ quü ®Çu t Kh¸i niÖm: Chứng chỉ quỹ là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với một phần vốn góp của quỹ. 33
Quỹ đầu tư CK Là tổ chức tập hợp các nguồn vốn của các nhà đầu tư thông qua việc phát hành và bán các chứng chỉ quỹ đầu tư và dùng số vốn huy động được tham gia đầu tư trên thị trường trong đó chủ yếu là đầu tư chứng khoán 34
Đặc điểm Đầu tư của quỹ chủ yếu là đầu tư CK Luật CK 2006: ≥60% tổng vốn đầu tư Quỹ thường ít tham gia điều hành DN mà nó đầu tư Mục đích: thu lợi từ hoạt động đầu tư 35
Theo mô hình tổ chức Mô hình c«ng ty Mô hình hîp ®ång (tín thác) 36
Theo cơ cấu huy động vốn Quü ®Çu t chøng kho¸n d¹ng Quü ®Çu t chøng kho¸n d¹ng më ®ãng ⚫ Ph¸t hµnh liªn tôc c¸c ⚫ Chøng chØ chØ ®îc ph¸t chøng chØ ra c«ng chóng hµnh 1 lÇn víi sè lîng x¸c ®Þnh kh«ng h¹n chÕ vÒ sè lîng ⚫ Quü kh«ng mua l¹i CCQ ⚫ Quü s½n sµng mua l¹i khi khi c¸c nhµ ®Çu t cã nhu c¸c nhµ ®Çu t cã nhu cÇu cÇu b¸n l¹i b¸n ⚫ Kh«ng ph¸t hµnh bæ sung ⚫ Kh«ng ®îc mua bán trªn ⚫ Nhµ ®Çu t cã thÓ mua ’ TTCK mµ chØ ®îc giao dÞch b¸n CCQ trªn TTCK trùc tiÕp víi Quü hoÆc ®¹i lý cña quü 37
§Æc ®iÓm Gi¶m chi phÝ Gi¶m thiÓu rñi ro T¨ng tÝnh chuyªn nghiÖp 38
Phân biệt quỹ thành viên và quỹ đại chúng (Theo Luật Chứng khoán 2006) Quỹ đại chúng là quỹ đầu tư phát hành chứng chỉ quỹ ra công chúng (VF1, BF1) Quỹ thành viên là quỹ đầu tư CK có số thành viên tham gia góp vốn không quá 30, chỉ bao gồm thành viên pháp nhân. 39
So s¸nh viÖc ®Çu t vµo quü vµ cty CP Cty CP Quü Kho¶n tiÒn CĐ ®ãng gãp vµo cty CP ®îc Ngêi mua CCQ còng gãp tiÒn vµo quü, dïng ®Ó ®Çu t vµo những tµi s¶n nhng ®»ng sau ®ã kh«ng cã tµi s¶n thùc, t¹o nªn 1 DN, cã ho¹t ®éng SX- thùc ®¶m b¶o, mµ chØ cã tµi s¶n tµi KD hoÆc cung cÊp 1 dÞch vô cô thÓ chÝnh nh tiÒn hoÆc c¸c kho¶n ®Çu t CĐ lµ ngêi ®ång së hữu cty CP, cã quyÒn Ngêi mua CCQ chØ cã 1 quyÒn duy nhÊt tham dù vµo ĐHCĐ vµ tham gia biÓu lµ ®îc hëng kho¶n thu nhËp tõ KD quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn DN cña quü cty CP cã thÓ chia lîi tøc toàn bộ hay Ýt Kho¶n lîi nhuËn cña quü (hµng năm) sÏ h¬n sè lîi nhuËn thu ®îc (phô thuéc ®îc chia hÕt cho ngêi gãp vèn, cty vµo chiÕn lîc sö dông vèn cña HĐQT qu¶n lý quü chØ giữ l¹i kho¶ng 2% lµm vµ sù th«ng qua cña ĐHCĐ) chi phÝ qu¶n lý 40
2. C¨n cø theo cÊu tróc vËn ®éng vèn 2.1 Quü ®Çu t d¹ng ®ãng : Ph¸t hµnh CCQ/CP ra c«ng chóng 1 lÇn ; kh«ng thùc hiÖn viÖc mua l¹i CCQ/CP theo yªu cÇu cña nhµ ®Çu t. Nhµ ®Çu t cã thÓ chuyÓn nhîng l¹i cho nhµ ®Çu t kh¸c trong quü hoÆc giao dÞch th«ng qua sµn CK. CCQ d¹ng ®ãng cã thÓ ®îc niªm yÕt. Gi¸ c¶ CCQ cã thÓ tho¸t ly NAV. 2.2 Quü ®Çu t d¹ng më Liªn tôc ph¸t hµnh CCQ/CP ra c«ng chóng vµ thùc hiÖn mua l¹i CP/CCQ khi nhµ ®Çu t yªu cÇu. Gi¸ giao dÞch cña CP/CCQ lu«n g¾n liÒn víi NAV cña Quü. CP/CCQ më kh«ng ®îc niªm yÕt. 41
3. C¨n cø theo m« h×nh tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña Quü 3.1 Quü ®Çu t d¹ng c«ng ty : Quü cã t c¸ch ph¸p nh©n ; c¬ quan ®iÒu hµnh cao nhÊt lµ Héi ®ång qu¶n trÞ Quü. C¸c chñ thÓ tham gia : C¸c nhµ ®Çu t gãp vèn vµo Quü lµ c¸c cæ ®«ng vµ bÇu ra H§QT. H§QT thay mÆt c¸c nhµ ®Çu t qu¶n lý toµn bé ho¹t ®éng cña Quü, lùa chän Cty QLQ vµ gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña Cty QLQ. Cty QLQ ®ãng vai trß nh 1 nhµ t vÊn ®Çu t ®îc H§QT quü thuª vµ ®îc hëng phÝ tõ ho¹t ®éng qu¶n lý ®Çu t, víi nhiÖm vô chÝnh lµ ph©n tÝch ®Çu t vµ qu¶n lý danh môc ®Çu t. Ng©n hµng lu ký : cÊt gi÷, b¶o qu¶n c¸c tµi s¶n cña Quü, thùc hiÖn thanh to¸n c¸c giao dÞch cña Quü. Ngoµi ra, cã thÓ cã sù tham gia cña ®¹i lý chuyÓn nhîng hoÆc nhµ b¶o l·nh ph¸t hµnh : ®¹i lý chuyÓn nhîng ®îc uû nhiÖm ®Ó mua b¸n CP quü (®èi víi Quü d¹ng më) ; Nhµ b¶o l·nh ph¸t hµnh gióp quü chµo b¸n vµ ph©n phèi CP quü cho c¸c nhµ ®Çu t. 42
3.2 Quü ®Çu t d¹ng hîp ®ång : Quü kh«ng cã t c¸ch ph¸p nh©n, cßn gäi lµ m« h×nh quü tÝn th¸c ®Çu t. C¸c chñ thÓ tham gia : C«ng ty QLQ : ®øng ra thµnh lËp Quü ; thùc hiÖn huy ®éng vèn vµ ®Çu t theo nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra trong §iÒu lÖ Quü. Ng©n hµng Gi¸m s¸t : ngoµi chøc n¨ng cÊt gi÷, b¶o qu¶n tµi s¶n vµ thanh to¸n giao dÞch, NHGS cßn thùc hiÖn chøc n¨ng gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña Cty QLQ ®Ó ®¶m b¶o tu©n thñ c¸c môc tiªu, chÝnh s¸ch, giíi h¹n ®Çu t cña Cty QLQ. Nhµ ®Çu t tham gia vµo Quü b»ng c¸ch mua c¸c CCQ do Cty QLQ thay mÆt quü ph¸t hµnh. Nhµ ®Çu t kh«ng ph¶i lµ cæ ®«ng mµ chØ lµ ngêi thô hëng kÕt qu¶ ®Çu t tõ quü. 43
Chøng kho¸n ph¸i sinh Hîp ®ång kú h¹n lµ mét tho¶ thuËn gi÷a ngêi mua vµ ng- êi b¸n thùc hiÖn mét giao dÞch hµng ho¸ ë mét thêi ®iÓm ch¾c ch¾n trong t¬ng lai víi khèi lîng vµ møc gi¸ x¸c ®Þnh. Hîp ®ång kú h¹n kh«ng trao ®æi trªn thÞ trêng, kh«ng ®îc ®Þnh gi¸ hµng ngµy. Hîp ®ång kú h¹n kh«ng ph¶i theo tiªu chuÈn cña thÞ trêng riªng biÖt, ngµy thùc hiÖn hîp ®ång ®îc x¸c ®Þnh tuú theo tõng hîp ®ång. Gi¸ trong hîp ®ång kú h¹n lµ gi¸ giao hµng, t¹i thêi ®iÓm ký hîp ®ång 44
Chøng kho¸n ph¸i sinh Hîp ®ång t¬ng lai (H§TL) lµ mét tho¶ thuËn ®Ó mua hoÆc b¸n mét tµi s¶n vµo thêi ®iÓm ch¾c ch¾n trong t¬ng lai víi mét møc gi¸ x¸c ®Þnh. Chøc n¨ng kinh tÕ c¬ b¶n cña c¸c thÞ trêng H§TL lµ cung cÊp mét c¬ héi cho nh÷ng ngêi tham gia thÞ trêng ®Ó phßng ngõa rñi ro vÒ nh÷ng biÕn ®éng gi¸ bÊt lîi vµ lµ c«ng cô cho c¸c nhµ ®Çu c¬. C¸c hîp ®ång t¬ng lai dùa trªn c¬ së mét c«ng cô tµi chÝnh hay mét chØ sè tµi chÝnh ®îc gäi lµ H§TL tµi chÝnh, bao gåm H§TL chØ sè cæ phiÕu; H§TL l·i suÊt; H§TL tiÒn tÖ. 45
Chøng kho¸n ph¸i sinh Hîp ®ång kú h¹n Hîp ®ång t¬ng lai ⚫ Lµ hîp ®ång riªng biÖt gi÷a hai Lµ hîp ®ång trao ®æi trªn thÞ bªn trêng ⚫ Kh«ng chuÈn ho¸ hîp ®ång Tiªu chuÈn ho¸ hîp ®ång ⚫ Thêng chuyÓn giao hµng ho¸ vµo ngµy riªng Ngµy giao hµng nhÊt ®Þnh ⚫ Thanh to¸n ë thêi ®iÓm chÊm døt Thanh to¸n hµng ngµy hîp ®ång Hîp ®ång thêng ®ãng tr¹ng ⚫ Giao hµng hoÆc thanh to¸n tiÒn th¸i tríc khi thùc hiÖn mÆt thêng ®îc thùc hiÖn 46
Chøng kho¸n ph¸i sinh QuyÒn chän: cho phÐp ngêi n¾m gi÷ nã ®îc mua (nÕu lµ quyÒn chän mua) hoÆc ®îc b¸n (nÕu lµ quyÒn chän b¸n) mét khèi lîng hµng ho¸ c¬ së nhÊt ®Þnh t¹i mét møc gi¸ x¸c ®Þnh vµ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. C¸c hµng hãa c¬ së nµy cã thÓ lµ: cæ phiÕu, chØ sè cæ phiÕu, tr¸i phiÕu, chØ sè tr¸i phiÕu, tiÒn hay hîp ®ång t¬ng lai. Mét hîp ®ång quyÒn chän bÊt kú ®Òu bao gåm 4 ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau ⚫ Lo¹i quyÒn (quyÒn chän b¸n hoÆc chän mua) ⚫ Tªn hµng hãa c¬ së vµ khèi lîng ®îc mua hoÆc b¸n theo quyÒn ⚫ Ngµy ®¸o h¹n ⚫ Gi¸ thùc thi Cã 4 ®èi tîng tham gia trªn thÞ trêng quyÒn chän: ⚫ Ngêi mua quyÒn mua ⚫ Ngêi b¸n quyÒn mua ⚫ Ngêi mua quyÒn b¸n ⚫ Ngêi b¸n quyÒn b¸n 47