Tài chính ngân hàng - Tổng quan thị trường tài chính – Ngân hàng

Nội dung text: Tài chính ngân hàng - Tổng quan thị trường tài chính – Ngân hàng

1. 6/3/2012 LOGO TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG ThS. Nguyễn Tiến Hưng www.ub.com.vn U&Bank Community Nội dung www.ub.com.vn 1 Vị trí NHTM trong hệ thống tài chính 2 Đặc trưng HĐKD và vai trò 3 Các mô hình NHTM 4 Khái quát các nghiệp vụ KD chính U&Bank Community 1
2. 6/3/2012 KHÁI QUÁT VỀ HỆ THỐNG TÀI CHÍNH www.ub.com.vn Trung gian tài chính Người cho vay TTTC Người đi vay Thị trường tài chính U&Bank Community KHÁI QUÁT VỀ HỆ THỐNG TÀI CHÍNH www.ub.com.vn Chức năng TTTC A Chức năng dẫn vốn B Chức năng tiết kiệm C Chức năng thanh khoản Add Your Text U&Bank Community 2
3. 6/3/2012 KẾT CẤU THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH www.ub.com.vn THỜI HẠN TÍNH CHẤT THỊ TRƯỜNG THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ NỢ THỊ TRƯỜNG THỊ TRƯỜNG VỐN CỔ VỐN PHẦN U&Bank Community KHÁI NIỆM NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI www.ub.com.vn NHTM là loại hình Ngân hàng được KHÁI thực hiện toàn bộ hoạt đông ngân hàng NIỆM và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan đến mục tiêu lợi nhuận Luật Tổ chức tín dụng - 2010 U&Bank Community 3
4. 6/3/2012 ĐẶC TRƯNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NHTM www.ub.com.vn 1 Nhận tiền gửi và KD tiền gửi 2 Quan hệ mật thiết với hệ thống lưu thông tiền tệ và hệ thống thanh toán quốc gia 3 Hoạt động đa dạng phong phú và có phạm vi rộng lớn 4 Luôn luôn tiềm ẩn rủi ro U&Bank Community www.ub.com.vn Chúng ta không nên quên rằng chức năng kinh tế cơ bản của các thực thể được điều tiết này là chấp nhận rủi ro. Nếu chúng ta giảm thiểu việc chấp nhận rủi ro để giảm xác suất thất bại xuống bằng 0 thì theo định nghĩa, chúng ta đã loại bỏ chính mục đích của hệ thống ngân hàng. Alan Greenspan U&Bank Community 4
5. 6/3/2012 Thảo luận www.ub.com.vn Hoạt động ngân hàng tiềm ẩn những loại rủi ro gì? U&Bank Community Rủi ro trong hoạt động ngân hàng www.ub.com.vn Rủi ro thị trường S S Ổ Ổ Rủi ro tài chính Rủi ro tín dụng Ổ KINHDOANH Rủi ro NGÂN trong Rủi ro thanh khoản hoạt động Rủi ro hoạt động HÀ ngân NG Rủi ro phi tài chính Rủi ro danh tiếng hàng Rủi ro pháp luật U&Bank Community 5
6. 6/3/2012 Mục tiêu quản trị Tài sản – Nợ www.ub.com.vn Rủi ro lãi suất Rủi ro giá cổ phiếu Rủi ro thị trường Rủi ro tỷ giá Rủi ro Rủi ro giá tài sản tài chính Rủi ro tín dụng Rủi ro thanh khoản ALM Sổ ngân hàng U&Bank Community MÔ HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA NHTM www.ub.com.vn Theo • NH chuyên môn hóa lĩnh vực hoạt động • NH đa năng Theo quy mô, • NH bán lẻ khối lượng • NH bán buôn GD U&Bank Community 6
7. 6/3/2012 KHÁI QUÁT NGHIỆP VỤ KINH DOANH CỦA NHTM www.ub.com.vn TÀI SẢN NGUỒN VỐN Ngân quỹ Huy động vốn Cho vay Đi vay Đầu tư tài chính Nghiệp vụ tạo vốn khác NV tài sản có khác Vốn tự có U&Bank Community KHÁI QUÁT NGHIỆP VỤ KINH DOANH CỦA NHTM www.ub.com.vn Dịch vụ tư vấn Kinh doanh Dịch vụ ủy thác dịch vụ Dịch vụ bảo hiểm Dịch vụ bảo quản và cho thuê TS Nghiệp vụ Nghiệp vụ bảo lãnh Nghiệp vụ phái sinh ngoại bảng Nghiệp vụ chứng khoán hóa U&Bank Community 7
8. 6/3/2012 Dịch vụ khác www.ub.com.vn U&Bank Community Công ty bảo hiểm BIDV www.ub.com.vn U&Bank Community 8
9. 6/3/2012 Một số sản phẩm điển hình www.ub.com.vn U&Bank Community www.ub.com.vn Thị trường Ngân hàng Việt nam U&Bank Community 18 9
10. 6/3/2012 Tổng quan về thị trường ngân hàng Việt Nam www.ub.com.vn Nước ngoài quan Hiện nay lĩnh vực tài chính Việt nam đã được sự quan tâm mạnh mẽ của các nhà tâm đầu tư nước ngoài. 5 ngân hàng 100% vốn nước ngoài đã được thành lập Ngân hàng Nhà nước đã đua ra các qui định về mức vốn tối thiểu cho các ngân hàng Vốn yêu cầu thương mại, nhằm tạo ra một hệ thống ngân hàng tập trung và đủ mạnh trong tiến trình hội nhập với thị trường Quốc tế Do cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, quá trình cổ phần hoá của SOCBs đã bị Cổ phần hóa chậm trễ. Trong ngắn hạn của chính phủ sẽ tập trung vào bình ổn hệ thống , hạn chế những Quy định tập trung thay đổi và cải cách lớn Tập trung tại các Hoạt động ngân hàng chủ yếu tập trung tại các thành phố lớn và khu đô thị- Hà Nội TP lớn và TP HCM. Thâm nhập thấp Mức độ sủ dụng các dịch vụ Ngân hàng thấp - chỉ có 20% dân số có tài khoản ngân hàng , 14% phương tiện thanh toán là không dùng tiền mặt. SOCBs thống trị SOCBs chiếm trên 50% thị phần với trọng tâm mạnh mẽ về cho vay doanh nghiệp Chỉ có 12 / 35 JSCBs có vốn trên 5000 tỷ, 2/35 có vốn dưới 3000 tỷ động (PG và Củng cố Bảo Việt) U&Bank Community Tổng quan về thị trường Việt Nam www.ub.com.vn • Các chủ thể: Tổng tài sản – 31 Dec 2010 - 5 ngân hàng thuộc sở hữu Joint venture Others banks 5% nhà nước 11% - 35 ngân hàng thương mại cổ phần State banks - 50 chi nhánh của ngân hàng Joint Stock 50% nước ngoài Commercial (Including VCB) Bank - 4 ngân hàng liên doanh, 5 34% ngân hàng nước ngoài (100%) Tổng lượng tiền gửi – 31 Dec 2010 - 18 công ty tài chính - 12 công ty cho thuê tài chính Joint venture banks Others 8% 2% Joint Stock Commercial State banks banks 56% 34% (Including VCB) U&Bank Community 20 10
11. 6/3/2012 Tổng quan về thị trường Việt Nam www.ub.com.vn • Các chủ thể: Tổng dư nợ – 31 Dec 2010 - SOCBs thống trị thị trường cho Joint venture vay (nhưng khách hàng chủ yếu là banks Others các doanh nghiệp) 10% 3% - JSB mức vốn tương đối với tài sản là cao hơn đáng kể so với Joint Stock SOCBs Commercial State banks banks 58% - JSB tỷ lệ tiền vay / tiển gửi nhìn 29% (Including VCB) chung thấp hơn SOCBs (VIB đạt tỷ lệ 80-83%) Tổng vốn điều lệ – 31 Dec 2010 Others Joins venture 10% State banks banks 28% 12% (Including VCB) Joint Stock Commercial banks 50% U&Bank Community CÂU HỎI THẢO LUẬN www.ub.com.vn Phân tích những thay đổi trong hệ thống NHTM Việt Nam thời gian qua, LIÊN HỆ VỚI BIDV U&Bank Community 11
12. 6/3/2012 Xu hướng www.ub.com.vn Hiện đại Sáp Toàn Liên kết hóa nhập, cầu hóa ngân công hợp hàng nghệ nhất bảo ngân hiểm hàng ` U&Bank Community Xu hướng phát triển của BIDV trong giai đoạn vừa qua www.ub.com.vn • Chủ động, quyết liệt thực thi hiệu quả chính sách tiền tệ quốc gia 1 gắn với phát triển kinh tế đất nước • Chuyển đổi toàn diện hoạt động theo mô hình ngân hàng hiện 2 đại, tậptrung phát triển ngân hàng bán lẻ • Tiếp tục minh bạch công khai sâu rộng các hoạt động kinh doanh 3 theo thông lệ và chuẩn mực quốc tế. • Tăng nhanh mạng lưới kênh phân phối và nâng cao chất lượng 4 nguồn nhân lực • Tiếp tục mở rộng và khẳng định vị thế, uy tín trong quan hệ hợp 5 tác kinh tế quốc tế • Đoàn kết, đồng thuận, thống nhất trong việc xây dựng, giữ gìn 6 và bồi đắp giá trị văn hoá BIDV U&Bank Community 12
13. 6/3/2012 Phân tích và đánh giá hoạt động Ngân hàng www.ub.com.vn 1. Xác định mục tiêu dài hạn của ngân hàng 2. Phân tích hoạt động ngân hàng (Mô hình CAMELS) 3. Các chỉ tiêu đo lường khả năng sinh lời U&Bank Community Xác định mục tiêu dài hạn của ngân hàng www.ub.com.vn Đạt tốc độ tăng trưởng dài hạn Ổn định, tối thiểu hóa rủi ro Mục tiêu then chốt của ngân hàng: Tối đa hóa giá trị ngân hàng U&Bank Community 13
14. 6/3/2012 www.ub.com.vn U&Bank Community Đánh giá khái quát hoạt động ngân hàng www.ub.com.vn Đánh giá hoạt động M=Chất lượng S=Độ nhạy & chất lượng TS NH quản lý Mô hình CAMELS U&Bank Community 14
15. 6/3/2012 Tổng tài sản BIDV www.ub.com.vn U&Bank Community Tài sản - Ngân quỹ www.ub.com.vn Tiền mặt tại quỹ, tiền gửi tại NHTW, tiền gửi tại các TCTD Đặc điểm  Khả năng thanh khoản rất cao  Khả năng sinh lời rất thấp Yêu cầu  Đảm bảo đáp ứng hoàn hảo nhu cầu thanh khoản của NH  Tránh dự trữ dư thừa gây lãng phí U&Bank Community 15
16. 6/3/2012 Tài sản - Ngân quỹ www.ub.com.vn  Quy mô của tiền mặt và các khoản tương đương TM bao nhiêu là hợp lý?  Quy mô phụ thuộc vào các yếu tố sau: o Mức độ phát triển của hệ thống thanh toán không dùng TM o Mức độ phát triển của TTTC, đặc biệt là TTTT o Quy mô và tính chất hoạt động của NH o Tính chất thời vụ U&Bank Community Tài sản - Chứng khoán đầu tư www.ub.com.vn  Tín phiếu kho bạc, Chứng chỉ tiền gửi, hối phiếu, CPs, và các giấy tờ có giá ngắn hạn đủ điều kiện để tái chiết khấu.  Đặc điểm Khả năng thanh khoản cao Khả năng sinh lời trung bình Cung ứng nguồn thanh khoản bổ sung cho NH U&Bank Community 16
17. 6/3/2012 Tài sản - Đầu tư chứng khoán www.ub.com.vn Chứng khoán sẵn sàng để bán (Bộ phận thanh khoản) Chứng khoán nợ (Tín phiếu kho bạc, Chứng chỉ tiền gửi, công trái, trái phiếu, thương phiếu ) Chứng khoán vốn (Cổ phiếu của các TCTD và các hãng kinh doanh) Khả năng thanh khoản cao Khả năng sinh lời trung bình Cung ứng nguồn thanh khoản bổ sung cho NH  Chứng khoán Giữ đến ngày đáo hạn (Bô phận sinh lời): Trái phiếu chính phủ, trái phiếu công ty  Khả năng thanh khoản thấp;Khả năng sinh lời cao  Tạo thu nhập, phân tán rủi ro cho ngân hàng U&Bank Community Tài sản - Đầu tư chứng khoán www.ub.com.vn Quy mô chứng khoán đầu tư phụ thuộc vào:  Nhu cầu thanh khoản, sinh lời và tính chất hoạt động của NH  Sự phát triển của thị trường  Tính chất chu kỳ của nền kinh tế Tỷ lệ chứng khoán đầu tư tại 1 số NHTM VN  ACB: 12% (2009), 13% (2010)  BIDV: 8,2% (2010), 7,7% (2011) U&Bank Community 17
18. 6/3/2012 Tài sản – Cho vay www.ub.com.vn Thành phần Cho vay và tạm ứng cho khách hàng (cho vay tiêu dùng, cho vay kinh doanh, cho vay các TCTD khác) Dự phòng rủi ro tín dụng •Dự phòng cụ thể •Dự phòng chung U&Bank Community Tài sản – Cho vay www.ub.com.vn Đặc điểm Chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản của NHTM, tuy nhiên, tỷ trọng có xu hướng giảm dần trong những năm gần đây •Agribank: 70% (2010) 68,9%(2011) BIDV: 67,4% (2010), 70,4% (2011) Đem lại nguồn thu chủ yếu cho ngân hàng •(Agribank: thu lãi chiếm 82,5% tổng thu nhập, BIDV, thu lãi chiếm 80% tổng thu nhập) Khả năng thanh khoản thấp Mức độ rủi ro cao U&Bank Community 18
19. 6/3/2012 QuyÕt ®Þnh 493/2005/QD- NHNN vÒ ph©n lo¹i c¸c kho¶n cho vay vµ trÝch lËp dù phßng RRTD www.ub.com.vn  Dù phßng cô thÓ ®•îc lËp cho tõng nhãm nî nh• sau:  Nî ®ñ tiªu chuÈn (nhãm 1): 0%  Nî cÇn chó ý ( 360) (nhãm 5): 100%  Dù phßng chung: Đ•îc lËp nh»m ®¶m b¶o dù phßng chung b»ng 0.75% gi¸ trÞ cña c¸c kho¶n cho vay vµ t¹m øng cho kh¸ch hµng, c¸c kho¶n b¶o l·nh vµ cam kÕt ngo¹i trõ c¸c kho¶n ®· thuéc Nî nhãm 5 U&Bank Community Tài sản – Tài sản cố định www.ub.com.vn Tiêu chuẩn tài sản cố định  Thời gian  Giá trị  Lợi ích kinh tế  Xác định nguyên giá Tỷ trọng thấp (<50% /Vốn tự có cấp 1) Thể hiện quy mô hoạt động, hình ảnh của ngân hàng U&Bank Community 19
20. 6/3/2012 Nguồn vốn – Vốn vay www.ub.com.vn Thành phần:  Vay NHTW  Vay các TCTD khác Đặc điểm  Chiếm tỷ trọng nhỏ  Đáp ứng yêu cầu thiếu hụt tạm thời Ưu thế của nguồn vốn vay là gi? U&Bank Community Nguồn vốn – Vốn chủ sở hữu www.ub.com.vn Thành phần  Vốn điều lệ (Vốn cổ phần)  Vốn đầu tư XDCB  Thặng dư vốn  Lợi nhuận để lại  Các quỹ (quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ, quỹ dự phòng tài chính, quỹ XDCB, quỹ KTPL) U&Bank Community 20
21. 6/3/2012 Nguồn vốn – Vốn chủ sở hữu www.ub.com.vn  Đặc điểm  Chiếm tỷ trọng nhỏ (<10%)  Tính ổn định cao  Đóng vai trò quan trọng  Đảm bảo an toàn trong HĐKD  Cơ sở tổ chức các hoạt động kinh doanh của NH  Điều chỉnh hoạt động kinh doanh của NH  Thể hiện uy tín hình ảnh của NH U&Bank Community Đo lường khả năng sinh lời www.ub.com.vn Tỷ lệ đo lường khả năng sinh lời •Tỷ lệ lợi nhuận trên vốn CSH (ROE: Return on equity) •Tỷ lệ lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA: Return on Asset) •Tỷ lệ thu nhập lãi ròng (NIM: Net interest margin) •Tỷ lê thu nhập ngoài lãi ròng •Tỷ lệ thu nhập hoạt động ròng U&Bank Community 21
22. 6/3/2012 ROE: Lợi nhuận trên vốn CSH www.ub.com.vn Lợi nhuận sau thuế ROE = * 100% Vốn CSH bq Phản ánh thu nhập mà các cổ đông nhận được từ hoạt động kinh doanh ngân hàng. Đây là chỉ tiêu tổng hợp đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh của NHTM U&Bank Community Ph©n tÝch hÖ sè ROE www.ub.com.vn LN sau thuÕ  Thu nhËp  TS b×nh qu©n ROE = x x  Thu nhËp  TS b×nh qu©n  Vèn CSH b×nh qu©n Tû lÖ sinh lêi Tû lÖ hiÖu qu¶ Tû träng vèn ROE = ho¹t ®éng x sö dông tµi s¶n x chñ së h÷u (NPM) (AU) (EM) LN sau thuÕ Tæng tµi s¶n ROE = x Tæng tµi s¶n Tæng vèn chñ së h÷u Tæng tµi s¶n ROE = ROA x Tæng vèn chñ së h÷u U&Bank Community 22
23. 6/3/2012 ROA: Lợi nhuận trên tổng tài sản www.ub.com.vn Lợi nhuận sau thuế ROA = * 100% Tổng tài sản bq Khả năng của hội đồng quản trị trong việc chuyển tài sản của ngân hàng thành thu nhập ròng. Chỉ tiêu này càng cao càng tốt. U&Bank Community Ph©n tÝch hÖ sè ROA www.ub.com.vn Thu l·i - CP tr¶ Thu ngoµi l·i - CP ngoµi C¸c kho¶n thu chi ®Æc ROA = + - l·i l·i biÖt Tæng tµi s¶n Tæng tµi s¶n Tæng tµi s¶n Thu nhËp l·i Thu nhËp ngoµi l·i Møc ®é t¸c ®éng cña c¸c ROA = + - thuÇn thuÇn GD ®Æc biÖt tíi TN rßng U&Bank Community 23
24. 6/3/2012 NIM: Tỷ lệ thu nhập lãi ròng www.ub.com.vn Thu nhập lãi ròng NIM = * 100% Tổng tài sản có sinh lời Phản ánh tốc độ tăng trưởng nguồn thu từ lãi so với tốc độ tăng chi phí. Chỉ tiêu này càng cao phản ánh NH đã tối đa hóa các nguồn thu từ lãi và giảm thiểu chi phí trả lãi. U&Bank Community Tỷ lệ thu nhập ngoài lãi ròng (NNIM) www.ub.com.vn Tỷ lệ TN Thu nhập ngoài lãi ngoài lãi = ròng * 100% ròng Tổng tài sản bq U&Bank Community 24
25. 6/3/2012 Tỷ lệ thu nhập hoạt động ròng www.ub.com.vn Tỷ lệ TN Lợi nhuận trước thuế hoạt động = * 100% ròng Tổng tài sản bq U&Bank Community www.ub.com.vn Một ngân hàng có các thông tin sau: - Thu lãi: 1500 tỷ đồng - Chi phí trả lãi: 1000 tỷ đồng - Tổng tài sản: 12500 tỷ đồng - Tổng nợ: 10500 tỷ đồng - Thu ngoài lãi chiếm 20% thu lãi - Chi phí ngoài lãi chiếm 25% chi phí trả lãi - Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp: 25% Yêu cầu: Tính ROE, ROA của ngân hàng Nếu ngân hàng muốn giữ nguyên tỷ lệ ROE thì quy mô tài sản phải thay đổi như thế nào để tỷ lệ ROA tăng 30%? U&Bank Community 25