Tài chính doanh nghiệp - Chương 29: Quản trị tín dụng

pdf 15 trang nguyendu 8360
Bạn đang xem tài liệu "Tài chính doanh nghiệp - Chương 29: Quản trị tín dụng", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdftai_chinh_doanh_nghiep_chuong_29_quan_tri_tin_dung.pdf

Nội dung text: Tài chính doanh nghiệp - Chương 29: Quản trị tín dụng

  1. C H Ö Ô N G 2 9 QUAÛN TRÒ TÍN DUÏNG 1 Quaûn trò tín duïng thöông maïi laø gì? Quaûn trò tín duïng thöông maïi traû lôøi 5 caâu hoûi sau: Caâu hoûi 1: „ Doanh nghieäp baùn haøng hay dòch vuï vôùi ñieàu kieän gì? „ Thôøi gian bao laâu ñeå thanh toaùn tieàn? „ Doanh nghieäp coù giaûm giaù cho khaùch haøng thanh toaùn nhanh khoâng? 2 Quaûn trò tín duïng thöông maïi laø gì? Caâu hoûi 2 „ Doanh nghieäp ñaûm baûo gì veà soá tieàn khaùch haøng nôï? „ Chæ caàn khaùch haøng kyù vaøo bieân nhaän, hay buoäc khaùch haøng kyù moät loaïi giaáy nhaän nôï chính thöùc naøo khaùc? Caâu hoûi 3: Phaân loaïi khaùch haøng: „ Loaïi khaùch haøng naøo coù theå traû tieàn vay ngay? „ Doanh nghieäp coù nghieân cöùu hoà sô quaù khöù hay caùc baùo caùo taøi chính ñaõ qua cuûa khaùch haøng khoâng? Hay doanh nghieäp döïa vaøo chöùng nhaän cuûa ngaân haøng? 3 1
  2. Quaûn trò tín duïng thöông maïi laø gì? Caâu hoûi 4 „ Doanh nghieäp daønh cho töøng khaùch haøng nhöõng möùc tín duïng nhö theá naøo naøo ñeå traùnh ruûi ro? „ Doanh nghieäp coù töø choái caáp tín duïng maø Doanh Nghieäp nghi ngôø? Hay chaáp nhaän ruûi ro? Caâu hoûi 5 „ Bieän phaùp naøo maø Doanh nghieäp thu nôï khi ñeán haïn? „ Doanh nghieäp theo doõi thanh toaùn nhö theá naøo? 4 28.1 ÑIEÀU KIEÄN BAÙN HAØNG Moät ngöôøi baùn thöôøng cho pheùp thôøi haïn thanh toaùn daøi hôn trong tröôøng hôïp: „ Neáu coâng vieäc laøm aên cuûa khaùch haøng coù möùc ruûi ro thaáp. „ Neáu taøi khoaûn cuûa khaùch haøng lôùn. „ Neáu khaùch haøng caàn thôøi gian ñeå xaùc minh chaát löôïng haøng hoaù. „ Neáu haøng khoâng baùn ñöôïc nhanh choùng. 5 28.1 ÑIEÀU KIEÄN BAÙN HAØNG Ñeå khuyeán khích khaùch haøng traû tieàn tröôùc thôøi haïn thöôøng thì caùc doanh nghieäp daønh moät phaàn giaûm giaù cho khaùch haøng thanh toaùn nhanh. Caùc khoaûn giaûm giaù thöôøng raát lôùn. Thí duï moät khaùch haøng mua haøng theo ñieàu kieän 5/10 net 30 : nghóa laø khaùch haøng coù theâm tín duïng cho 20 ngaøy nhöng chæ phaûi traû theâm 5% tieàn mua haøng, töông ñöông vôùi vay tieàn vôùi laõi suaát 155%/naêm. 6 2
  3. 28.2 CAÙC COÂNG CUÏ TÍN DUÏNG THÖÔNG MAÏI 1- Taøi khoaûn mua baùn chòu (open account) ƒ Vieäc baùn haøng thöôøng xuyeân cho khaùch haøng trong nöôùc luoân ñöôïc thöïc hieän baèng moät vaø chæ bao haøm moät hôïp ñoàng aån. ƒ Chæ caàn moät buùt toaùn trong soå cuûa ngöôøi baùn vaø moät bieân nhaän do ngöôøi mua kyù teân 7 28.2 CAÙC COÂNG CUÏ TÍN DUÏNG THÖÔNG MAÏI 2- Leänh phieáu (promissory note). Neáu ñôn ñaët haøng lôùn vaø khoâng coù caùc quy ñònh giaûm giaù phöùc taïp, khaùch haøng coù theå ñöôïc yeâu caàu kyù moät leänh phieáu. Ñaây chæ laø moät giaáy höùa traû nôï IOU. 8 28.2 CAÙC COÂNG CUÏ TÍN DUÏNG THÖÔNG MAÏI Vieäc söû duïng leänh phieáu ít phoå bieán nhöng noù coù hai öu ñieåm: Thöù nhaát, khi leänh phieáu ñöôïc chi traû “theo leänh “hay” cho ngöôøi caàm phieáu”, ngöôøi naém giöõ leänh phieáu coù theå baùn leänh phieáu hay söû duïng laøm vaät theá chaáp ñeå vay tieàn. Thöù hai, leänh phieáu giuùp traùnh ñöôïc nhöõng tranh chaáp veà khoaûn nôï. 9 3
  4. 28.2 CAÙC COÂNG CUÏ TÍN DUÏNG THÖÔNG MAÏI 3-Hoái phieáu (commercial draft) Neáu doanh nghieäp muoán coù söï cam keát roõ raøng töø ngöôøi mua, thuû tuïc ñôn giaûn nhaát laø laäp moät hoái phieáu 1- Phieáu yeâu caàu thanh toaùn tieàn + Chöùng töø göûi haøng NGÖÔØI BAÙN NGAÂN HAØNG KHAÙCH HAØNG 2- Hoái phieáu thöông naïi Traû tieàn ngay Chöùng töø hoaëc Chaáp göûi haøng Hoái phieáu ñöôïc ngaân nhaän nôï haøng chaáp nhaän KHAÙCH HAØNG (bank acceptances) 10 28.2 CAÙC COÂNG CUÏ TÍN DUÏNG THÖÔNG MAÏI 4- Tín duïng thö khoâng huûy ngang (irrevocable letter of credit): ñeå ñaûm baûo möùc ñoä chaéc chaén hôn cho vieäc thanh toaùn. 2- Thö thoâng baùo ñaõ môû L/C NGAÂN HAØNG NGAÂN HAØNG NGÖÔØI BAÙN KHAÙCH HAØNG 4- Chöùng töø göûi haøng Chöùng töù göûi haøng 1- Hôïp ñoàng mua haøng NGÖÔØI BAÙN KHAÙCH HAØNG 3- Göûi haøng 11 28.2 CAÙC COÂNG CUÏ TÍN DUÏNG THÖÔNG MAÏI 5- Baùn coù ñieàu kieän (conditional sale) ƒ Doanh nghieäp baùn vaãn giöõ quyeàn sôû höõu ñoái vôùi haøng hoùa cho ñeán khi ngöôøi mua traû heát tieàn. ƒ Baùn coù ñieàu kieän raát thoâng duïng ôû Chaâu AÂu. ÔÛ Myõ caùch naøy chæ söû duïng cho haøng hoùa mua traû goùp. 12 4
  5. 28.3 PHAÂN TÍCH TÍN DUÏNG ƒ Caùc doanh nghieäp khoâng ñöôïc pheùp ñoái xöû phaân bieät giöõa caùc khaùch haøng baèng caùch tính giaù caû khaùc nhau. ƒ Doanh nghieäp cuõng khoâng ñöôïc ñoái xöû phaân bieät baèng caùch tính cuøng giaù caû nhöng cung caáp caùc ñieàuNhöng kieän doanh tín duïng nghieäp khaùccoù theå ñöanhau. ra caùc ñieàu kieän baùn haøng khaùc nhau cho caùc loaïi khaùch haøng khaùc nhau. 13 28.3 PHAÂN TÍCH TÍN DUÏNG Coù nhieàu phöông phaùp ñeå doanh nghieäp tìm hieåu khaùch haøng coù theå traû nôï hay khoâng? ƒ Doanh nghieäp coù thanh toaùn nhanh choùng trong thôøi gian vöøa qua khoâng? ƒ Doanh nghieäp cuõng coù theå so saùnh giaù cuûa nhöõng traùi phieáu naøy vôùi giaù cuûa traùi phieáu cuûa caùc doanh nghieäp khaùc. ƒ Cuoái cuøng, doanh nghieäp coù theå theo doõi xem giaù coå phieáu cuûa khaùch haøng leân xuoáng nhö theá naøo trong thôøi gian gaàn ñaây 14 28.3 PHAÂN TÍCH TÍN DUÏNG Doanh nghieäp cuõng coù theå tìm hieåu khaùch haøng qua phaân tích tyû soá taøi chính. ƒ Caùc nhaø phaân tích tín duïng taäp trung vaøo caùc baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty. ƒ Duøng caùc phöông phaùp kinh nghieäm ñeå phaùn ñoaùn xem coâng ty ñoù coù ruûi ro tín duïng ít xaûy ra hay khoâng. 15 5
  6. 28.3 PHAÂN TÍCH TÍN DUÏNG Cho ñieåm tín duïng ƒ Neáu moät ngöôøi xin vay ngaân haøng seõ ñöôïc yeâu caàu traû lôøi raát nhieàu caâu hoûi veà coâng vieäc laøm, nhaø cöûa vaø vò theá taøi chính cuûa mình. ƒ Qua kinh nghieäm naøy, ngaân haøng coù theå tính moät chæ soá ruûi ro toaøn boä cho moãi ngöôøi xin vay 16 29.3 PHAÂN TÍCH TÍN DUÏNG Phaân tích ña yeáu toá phaân bieät (Multple- discriminant analysis - MDA) Edward Alman ñaõ duøng MDA ñeå döï ñoaùn caùc ruûi ro kinh doanh xaáu. MDA laø moät phöông phaùp thoáng keâ deã laøm ñöôïc söû duïng ñeå tính xem moãi bieán soá moät quyeàn soá laø bao nhieâu hay ñeå phaân bieät giöõa moät “con cöøu ñaùng tin vôùi moät con deâ tuùng thieáu”. 17 Phaân tích ña yeáu toá phaân bieät- MDA MDA cho caùc chæ soá khaû naêng chi traû nhö sau: EBIT Doanhthu Z =3,3( )+1,0( ) Toång taøisaûn Toång taøisaûn Giaùthò tröôøng cuûavoán coåphaàn) +0,6( ) Giaù soå saùch cuûanôï Lôïinhuaängiöõlaïi +1,4( ) Toång taøisaûn Voán luaân chuyeån +1,2( ) Toång taøisaûn 18 6
  7. Phaân tích ña yeáu toá phaân bieät- MDA Ñieåm soá Z cuûa moät soá caùc doanh nghieäp lôùn. Caùc doanh nghieäp coù ñieåm soá Z lôùn coù ruûi ro khoâng traû nôï thaáp hôn Coâng ty Ñieåm soá Coâng ty Ñieåm soá Z Z Bethlehem 0,7 Merck 4,3 Steel Coca-Cola 7,3 Occidental 0,7 Petroleum Exxon 3,2 USAir 0,6 Hewlett- 3,8 Wal-Mart 6,2 Packard IBM 1,1 Westinghouse 1,3 19 28.4 QUYEÁT ÑÒNH TÍN DUÏNG Doanh nghieäp ñaõ tieán haønh ba böôùc ñaàu tieân ñeå coù moät hoaït ñoäng tín duïng hieäu quaû: ƒ AÁn ñònh caùc ñieàu kieän baùn haøng, ƒ Quyeát ñònh baùn theo taøi khoaûn mua baùn chòu hay yeâu caàu khaùch haøng kyù giaáy nôï, ƒ Ñaõ laäp moät quy cheá ñeå öôùc tính xaùc suaát moãi khaùch haøng seõ traû tieàn. Böôùc keá tieáp cuûa doanh nghieäp laø tính xem neân caáp tín duïng cho khaùch haøng naøo 20 28.4 QUYEÁT ÑÒNH TÍN DUÏNG Khaùch haøng REV - COST traû tieàn (p) Khaùch haøng khoâng Caáp tín duïng traû tieàn (1-p) -COST Töø choái caáp tín duïng 0 21 7
  8. 28.4 QUYEÁT ÑÒNH TÍN DUÏNG ƒ Giaû duï raèng xaùc suaát khaùch haøng seõ traû tieàn laø p. Neáu khaùch haøng traû, lôïi nhuaän thuaàn laø (REV – COST). ƒ Xaùc suaát khaùch haøng khoâng traû nôï (1-p) ƒ Vì vaäy lôïi nhuaän döï kieán töø moãi höôùng haønh ñoäng seõ nhö sau: Tình huoáng Lôïi nhuaän döï kieán Töø choái caáp tín duïng 0 Caáp tín duïng p x PV(REV – COST) – (1-p)PV(COST) 22 28.4 QUYEÁT ÑÒNH TÍN DUÏNG Xeùt tröôøng hôïp cuûa coâng ty Cast Iron. Töø moãi thöông vuï khoâng bò thanh toaùn quaù haïn, Cast Iron nhaän ñöôïc thu nhaäp vôùi hieän giaù 1.200$ vaø chòu moät chi phí 1.000$. ƒ Lôïi nhuaän döï kieán cuûa coâng ty khi caáp tín duïng laø: pPV(REV – COST) – (1-p)PV(COST) = p x 200 – (1-p) x 1.000 ƒ Neáu xaùc suaát thu nôï laø 5/6, Cast Iron coù theå döï kieán hoøa voán: Lôïi nhuaän döï kieán = 5/6 x 200 – (1 – 5/6) x 1.000 = 0 Vì vaäy chính saùch cuûa Cast Iron laø neân caáp tín duïng baát cöù khi naøo cô hoäi thu nôï cao hôn 5/6. 23 28.4 QUYEÁT ÑÒNH TÍN DUÏNG Khi naøo neân ngöng xem xeùt caùc chöùng cöù veà khaû naêng chi traû cuûa khaùch haøng? ƒ Coâng ty Cast Iron ñang nghieân cöùu khaùch haøng naøo coù theå khoâng thanh toaùn nôï : 95% khaùch haøng traû tieàn nhanh choùng vaø 5% chaäm traû tieàn. ƒ Khaùch haøng thanh toaùn chaäm coù chieàu höôùng khoâng thanh toaùn ñôn ñaët haøng kyø tôùi nhieàu hôn khaùch haøng coù thaønh tích thanh toaùn nhanh. ƒ Trung bình 20% nhöõng ngöôøi thanh toaùn chaäm sau naøy khoâng traû tieàn, nhöng chæ coù 2% nhöõng ngöôøi thanh toaùn nhanh khoâng laøm nghóa vuï traû nôï sau naøy. 24 8
  9. 28.4 QUYEÁT ÑÒNH TÍN DUÏNG ƒ Xeùt maãu 1.000 khaùch haøng: 950 ngöôøi thanh toaùn nhanh vaø 50 chaäm thanh toaùn. ƒ Treân cô sôû kinh nghieäm vöøa qua, Cast Iron döï kieán 19 ngöôøi thanh toaùn nhanh vaø 10 ngöôøi chaäm thanh toaùn seõ khoâng traû tieàn trong töông lai: Loaïi khaùch Soá löôïng Xaùc suaát Soá khaùch döï haøng khaùch khoâng thanh kieán khoâng haøng toaùn thanh toaùn Thanh toaùn 950 0,02 19 nhanh Thanh toaùn 50 0,20 10 chaäm Toång coäng 1.000 0,029 29 25 28.4 QUYEÁT ÑÒNH TÍN DUÏNG Coâng ty coù neân töø choái caáp theâm tín duïng cho khaùch haøng ñaõ töøng thanh toaùn chaäm trong thôøi gian qua hay khoâng? Moãi thöông vuï baùn cho moät khaùch haøng thanh toaùn chaäm chæ coù 80% cô hoäi ñöôïc traû tieàn (p = 0,8). Vì vaäy, baùn haøng cho moät ngöôøi chaäm thanh toaùn coù möùc loã döï kieán laø 40$: Lôïi nhuaän döï kieán = = pPV(REV – COST) – (1-p)PV(COST) = 0,8(200) – 0,2(1.000) = -40$ 26 28.4 QUYEÁT ÑÒNH TÍN DUÏNG ƒ Nhöng giaû duï raèng phaûi toán 10$ ñeå luïc tìm trong hoà sô cuûa Cast Iron ñeå xaùc ñònh moät khaùch haøng laø ngöôøi thanh toaùn nhanh hay chaäm. ƒ Nhö theá thì vieäc tìm hieåu naøy coù ñaùng laøm khoâng? ƒ Moät vieäc tìm hieåu nhö vaäy ñem laïi lôïi ích laø: Lôïi ích Lôïi ích ñaït Xaùc suaát xaùc Chi phí döï kieán ñöôïc töø ñònh ñöôïc moät kieåm khi kieåm = x vieäc khoâng - ngöôøi chaäm tra tín tra tín caáp tín thanh toaùn duïng duïng duïng (0,05 x 40) – 10 = -8$ = 27 9
  10. Caùc quyeát ñònh tín duïng vôùi caùc ñôn taùi ñaët haøng Ví duï : Cast Iron ñöôïc yeâu caàu caáp tín duïng cho moät khaùch haøng môùi. ƒ Coâng ty tìm ñöôïc ít thoâng tin veà khaùch haøng naøy vaø coâng ty tin raèng xaùc suaát traû tieàn khoâng lôùn hôn 0,8. ƒ Neáu coâng ty caáp tín duïng, lôïi nhuaän döï kieán töø ñôn ñaët haøng cuûa khaùch haøng naøy laø: Lôïi nhuaän döï kieán töø ñôn ñaët haøng ñaàu tieân = = p1 x PV(REV1 – COST1) – (1-p1) x PV(COST1) = (0,8x200) – (0,2x1.000) = - 40$ Coâng ty töø choái khoâng caáp tín duïng. 28 Caùc quyeát ñònh tín duïng vôùi caùc ñôn taùi ñaët haøng Hình 28.3 minh hoïa vaán ñeà naøy. Kyø 1 Kyø 2 REV2 -COST2 Khaùch haøng traû tieàn Caáp tín p2=0,95 duïng Khaùch haøng khoâng REV1 -COST1 traû tieàn (1-p )=0,05 Töø choái caáp 2 Khaùch haøng traû tieàn tín duïng -COST2 p1=0,8 Khaùch haøng khoâng traû Caáp tín duïng tieàn 0 (1-p1)=0,2 Töø choái caáp -COST1 tín duïng 0 29 Caùc quyeát ñònh tín duïng vôùi caùc ñôn taùi ñaët haøng ƒ Xaùc suaát 0,8 cho khaùch haøng cuûa coâng ty seõ traû tieàn trong kì moät. ƒ Xaùc suaát laø 0,95 khaùch haøng seõ thanh toaùn ñôn ñaët haøng thöù hai. ƒ Khaû naêng cuûa ñôn taùi ñaët haøng naøy lôùn hôn phaàn buø tröø cho phaàn loã döï kieán ôû kyø moät. Lôïi nhuaän döï kieán naêm tôùi töø ñôn taùi ñaët haøng = = p2 xPV(REV2 – COST2 ) – (1-p2 )xPV(COST2 ) = (0,95x200) – (0,05x1.000) = 140$ 30 10
  11. Caùc quyeát ñònh tín duïng vôùi caùc ñôn taùi ñaët haøng Neáu coâng ty caáp tín duïng hoâm nay, lôïi nhuaän döï kieán töø ñôn ñaët haøng ñaàu tieân coäng vôùi cô hoäi coù theå caáp tín duïng naêm tôùi: PV(lôïi Toång Lôïi nhuaän Xaùc suaát nhuaän döï lôïi döï kieán töø cuûa vieäc kieán naêm nhuaän = ñôn ñaët + thanh toaùn x tôùi töø ñôn döï haøng ñaàu vaø ñôn taùi taùi ñaët kieán tieân ñaët haøng haøng) = -40 + 0,80 x PV(140) 31 Caùc quyeát ñònh tín duïng vôùi caùc ñôn taùi ñaët haøng ƒ Vôùi baát cöù suaát chieát khaáu hôïp lyù naøo, coâng ty cuõng neân caáp tín duïng. ƒ Thí duï, neáu suaát chieát khaáu laø 20%: Toång lôïi nhuaän döï kieán (hieän giaù) = 0,8(140) = - 40 + =53,33$ 1,2 32 Moät soá nguyeân taéc chung ¾ Toái ña hoùa lôïi nhuaän ¾ Taäp trung vaøo caùc taøi khoaûn nguy hieåm ¾ Xem xeùt xa hôn ñôn ñaët haøng töùc thôøi 33 11
  12. Toái ña hoùa lôïi nhuaän ƒ Doanh nghieäp khoâng neân taäp trung vaøo vieäc toái thieåu hoùa con soá caùc taøi khoaûn xaáu, coâng vieäc cuûa doanh nghieäp laø toái ña hoùa lôïi nhuaän döï kieán. ƒ Neáu lôïi nhuaän bieân teá cao, doanh nghieäp ñaõ ñuùng khi aùp duïng chính saùch tín duïng roäng raõi; neáu thaáp, doanh nghieäp khoâng neân gaùnh vaùc quaù nhieàu khoaûn nôï khoù ñoøi. 34 Taäp trung vaøo caùc taøi khoaûn nguy hieåm ƒ Doanh nghieäp khoâng neân phaân tích tín duïng cho taát caû caùc ñôn xin caáp tín duïng. ƒ Ñôn xin caáp tín duïng nhoû hoaëc roõ raøng, quyeát ñònh neân theo leä thöôøng. ƒ Neáu soá tín duïng xin caáp lôùn hoaëc ñaùng nghi ngôø, neân laøm moät ñaùnh giaù tín duïng chi tieát. ƒ Doanh nghieäp aán ñònh moät haïn möùc tín duïng cho moãi khaùch haøng. 35 Xem xeùt xa hôn ñôn ñaët haøng töùc thôøi ƒ Quyeát ñònh tín duïng laø moät vaán ñeà naêng ñoäng. Doanh nghieäp khoâng theå nhìn vaøo hieän taïi. ƒ Ñoâi khi neân chaáp nhaän moät ruûi ro töông ñoái mieãn laø coù khaû naêng khaùch haøng naøy seõ trôû thaønh moät ngöôøi mua haøng thöôøng xuyeân vaø ñaùng tin caäy trong töông lai. Caùc doanh nghieäp môùi phaûi chòu nhieàu nôï khoù ñoøi hôn caùc doanh nghieäp ñaõ thaønh danh. Ñaây laø moät phaàn chi phí ñeå xaây döïng ñöôïc moät danh saùch caùc khaùch haøng toát. 36 12
  13. 28.5 CHÍNH SAÙCH THU NÔÏ ¾Boä phaän tín duïng löu giöõ moät hoà sô veà quaù trình thanh toaùn cuûa moãi khaùch haøng. ¾ Giaû söû boä phaän tín duïng bieát raèng coâng ty Alpha luoân luoân ñöôïc giaûm giaù vaø coâng ty Omega thöôøng phaûi maát 90 ngaøy môùi traû tieàn. ¾ Ngoaøi ra, boä phaän tín duïng theo doõi caùc khoaûn nôï quaù haïn baèng caùch laäp moät baûng keâ soá ngaøy quaù haïn traû cuûa caùc khoaûn phaûi thu. ¾ Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän treân baûng 28.3. 37 28.5 CHÍNH SAÙCH THU NÔÏ ƒ Khi moät khaùch haøng chaäm thanh toaùn, thuû tuïc thoâng thöôøng laø gôûi moät baûn sao (baûn thanh toaùn) vaø tieáp theo ñoù söû duïng thö tín hoaëc ñieän thoaïi nhaéc nôï caøng ngaøy caøng thuùc baùch hôn. ƒ Neáu caùc bieän phaùp naøy khoâng coù hieäu löïc, haàu heát caùc coâng ty nhôø ñeán caùc haõng chuyeân thu nôï hoaëc moät luaät sö. ƒ Ôû Myõ, phí cho dòch vuï naøy thöôøng töø 15% ñeán 40% cuûa soá tieàn thu ñöôïc. 38 28.5 CHÍNH SAÙCH THU NÔÏ ƒ Luoân luoân coù moät maâu thuaãn quyeàn lôïi tieàm aån giöõa boä phaän thu nôï vaø boä phaän baùn haøng. ƒ Caùc ñaïi dieän baùn haøng than phieàn khi hoï chieâu duï theâm ñöôïc khaùch haøng môùi thì boä phaän thu nôï ñaõ ñuoåi khaùch haøng naøy ñi baèng caùc böùc thö ñe doïa. ƒ Ngöôïc laïi, boä phaän thu nôï than phieàn baùn haøng chæ baän taâm tìm ñôn ñaët haøng maø khoâng caàn nghó ñeán sau naøy coù thu tieàn ñöôïc khoâng. ƒ Cuõng coù tröôøng hôïp coù söï hôïp taùc giöõa boä phaän baùn haøng vaø giaùm ñoác taøi chính. 39 13
  14. Mua nôï vaø baûo hieåm tín duïng ƒ Moät doanh nghieäp lôùn coù lôïi theá trong vieäc quaûn lyù caùc khoaûn phaûi thu: ¾ Doanh nghieäp coù theå taäp trung thoâng tin vaø phaân loaïi khaû naêng chi traû cuûa caùc khaùch haøng. ¾ Coù lôïi theá tieàm aån trong vieäc löu giöõ hoà sô, laäp hoùa ñôn,v.v. ¾ Thu nôï laø moät coâng vieäc chuyeân moân ñoøi hoûi kinh nghieäm vaø oùc phaùn ñoaùn. Moät doanh nghieäp nhoû khoâng theå thueâ hay huaán luyeän moät caùn boä tín duïng chuyeân moân. Vì vaäy caàn giao vieäc naøy laïi cho moät ngöôøi mua nôï. 40 Mua nôï ñeán haïn Ngöôøi mua nôï vaø doanh nghieäp ñoàng yù caùc haïn möùc tín duïng cho Ngöôøi mua nôï moãi khaùch haøng vaø thôøi gian thu tính phí töø 1% nôï bình quaân ñeán 2% giaù trò cuûa hoùa ñôn . Doanh nghieäp thoâng baùo cho moãi khaùch haøng raèng ngöôøi mua Ngöôøi mua nôï seõ nôï ñaõ mua moùn nôï naøy thanh toaùn cho doanh nghieäp Khaùch haøng seõ traû tieàn tröïc tieáp cho ngöôøi mua nôï 41 Mua nôï ñeán haïn ƒ Mua nôï ñeán haïn hoã trôï cho vieäc thu nôï vaø baûo hieåm caùc moùn nôï khoù ñoøi. ƒ Thöôøng thöôøng, ngöôøi mua nôï taïm öùng 70% ñeán 80% giaù trò nôï vôùi laõi suaát 2% hay 3% cao hôn möùc laõi suaát cô baûn. ƒ Vieäc mua nôï bao goàm thu nôï, baûo hieåm vaø taøi trôï thöôøng ñöôïc goïi chung laø old-line factoring. ƒ Mua nôï khoâng troïn goùi (with-recourse factoring), doanh nghieäp phaûi chòu caùc khoaûn nôï khaùch haøng khoâng traû. Trong tröôøng hôïp naøy, ngöôøi mua nôï chæ thu nôï, khoâng baûo hieåm. 42 14
  15. Baûo hieåm tín duïng ƒ Doanh nghieäp khoâng muoán thu nôï duøm, maø chæ muoán baûo veä khoûi caùc moùn nôï khoù ñoøi. ƒ Coâng ty baûo hieåm thöôøng aán ñònh moät soá tieàn toái ña seõ chi traû ñoái vôùi caùc taøi khoaûn coù möùc xeáp haïng tín nhieäm rieâng bieät. ƒDoanh nghieäp coù theå khieáu naïi khi khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nôï hay traû quaù haïn. Moät taøi khoaûn quaù haïn seõ ñöôïc chuyeån cho coâng ty baûo hieåm vaø coâng ty naøy seõ coá gaéng tích cöïc thu nôï. 43 15