Quản trị và chiến lược kinh doanh của ngân hàng - Chương 2: Quản trị vốn tự có và sự an toàn của ngân hàng
Bạn đang xem tài liệu "Quản trị và chiến lược kinh doanh của ngân hàng - Chương 2: Quản trị vốn tự có và sự an toàn của ngân hàng", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- quan_tri_va_chien_luoc_kinh_doanh_cua_ngan_hang_chuong_2_qua.pdf
Nội dung text: Quản trị và chiến lược kinh doanh của ngân hàng - Chương 2: Quản trị vốn tự có và sự an toàn của ngân hàng
- 23/09/2008 I. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ VOÁN TÖÏ COÙ Chöông 2 222.2 Ñaëc ñieåm cuûa voánvoán voántöïtöïtöï coùcoùcoù 1. Khaùi nieäm - OÅnñònh vaøvaøvaø luoân taêng tröôûng - Goùc ñoä kinh teá: laø voán rieâng cuûa ngaân haøng do caùc chuû sôû höõu ñoùng goùp vaø -TyûTyû Tyûtroïng thaáp nhöng quan troïng.troïng noù coøn ñöôïc taïo ra vaø boå sung lieân tuïc trong quùa trình kinh doanh döôùi daïng lôïi nhuaän - Quyeátñònh quyquy moâ quymoâ moâhoaït ñoäng cuûa NHNH. NH NH QUAÛN TRÒ VOÁN TÖÏ COÙ VAØ SÖÏ AN giöõ laïi vaø caùc quyõ cuûa NH. 333.3 Chöùc naêng cuûa voánvoán voántöïtöïtöï coùcoùcoù - Goùc ñoä quaûn lyù: 333.3 1111 Chöùc naêng baûo veäveäveä TOAØN CUÛA NGAÂN HAØNG Voán töï coù cô baûn (Vốn c ấp 1): V ốn điều l ệ thöïc coù( v n đã đư c c p, v n 333.3 2222 Chöùc naêng hoaït ñoäng đã góp ),Qu ỹ dự tr ữ bổ sung v ốn điều l , Qu d phòng tài chính, Qu 333.3 3333 Chöùc naêng ñieàu chænh đ u tư phát tri n nghi p v , L i nhu n không chia. 444.4 Quaûn voántròtròtrò voán voántöïtöïtöï coùcoùcoù Voán töï coù boå sung (V ốn c ấp 2): Ph n giá tr tăng thêm khi đ nh giá l i tài s n c đ nh vaø các lo i ch ng khoán đ u tư, Trái phi u chuy n Quaûnovnátròtròtrò voán ovnátöïtöïtöï ûuaccoùcoùcoù cuûa ûuacngaân haøng laølaølaø vieäc nghieân ùöuccöùu ùöuchnhìsöïsöïsöï hình hnhìthaønh náovvoán náovtöïtöïtöï đ i ho c c phi u ưu đãi do t ch c tín d ng phát hành , giaáy nôï thöù coùcoùcoùcuûa ngaân haøng moät caùch pïhôhôïp pïhôlyùlyùlyù ñoàng thôøi unqaquan âtam unqataâm neáñ âtamñeán neáñùacccaùc ùacc thaønh caáp coù thôøi haïn daøi. phaànuacûcuûa ovná uacûvoán ovnátöïtöïtöï coùcoùcoù ñaûm obûabaûo obûachochochoaccù caùc accùhoaït ñoäng khnikinh khnidoanh acûucuûa acûungaân haøng ananan toaønvaøvaøvaø coùcoùcoù laõilaõi. laõi laõi 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 1 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 2 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 3 DA H MỤC Mức vốn pháp định của tổ chức tín dụng (Ban haønh keøm theo Nghò ñònh soá 141/2006/NÑ-CP ngaøy 22 thaùng 11 naêm 2006 cuûa Chính phuû) II. THAØNH PHAÀN CUÛA VOÁN TÖÏ COÙ • Ñoái vôùi ngaân haøng thöông maïi quoác doanh , voán ñieàu leä do ngaân saùch nhaø nöôùc caáp phaùt; Möùc voán phaùp ñònh aùp duïng cho ñeán naêm STT Loaïi hình toå chöùc tín duïng • Ñoái vôùi ngaân haøng thöông maïi lieân doanh , voán ñieàu leä do •1. Ôû Vieät Nam theo quyeát ñònh soá 457/2005/QÑ-NHNN 2008 2010 1. Ôû Vieät Nam IIINgaân haøng caùc beân lieân doanh tham gia ñoùng goùp; ngaøy 19/4/2005 vaø quyeát ñònh 03/2007/ QÑ-NHNN ngaøy 1 Ngaân haøng thöông maïi • Ñoái vôùi chi nhaùnh ngaân haøng thöông maïi nöôùc ngoaøi , voán 19/01/2007, voán töï coù cuûa ngaân haøng bao goàm: ñieàu leä do ngaân haøng meï ôû nöôùc ngoaøi boû ra ñeå thaønh laäp. a Ngaân haøng thöông maïi Nhaø nöôùc 3.000 tyû ñoàng 3.000 tyû ñoàng •1.1. Vcnố n c cnấp 1 (V ốn tn t ự cccoùcoùoùoùccc ơ bbbản): b Ngaân haøng thöông maïi coå phaàn 1.000 tyû ñoàng 3.000 tyû ñoàng • Ñoái vôùi ngaân haøng thöông maïi coå phaàn , voán ñieàu leä do caùc •1.1.1. V ốn ñiñiều l ệ (v ốn ñaõñ ượ c c ấp, v ốn ñaõgoù goùp):p): Laø c Ngaân haøng lieân doanh 1.000 tyû ñoàng 3.000 tyû ñoàng coå ñoâng ñoùng goùp; bao goàm: 1.1.1. V n ññii u lu l (v(v n ñaõ ññcc vp, cc vp,n ñaõ ggp):oùoù p): d Ngaân haøng 100% voán nöôùc ngoaøi 1.000 tyû ñoàng 3.000 tyû ñoàng nguoàn voán ban ñaàu ngaân haøng coù ñöôïc khi môùi hoaït ñoäng ñ Chi nhaùnh Ngaân haøng nöôùc ngoaøi 15 trieäu USD 15 trieäu USD • – Voán coå phaàn thöôøng: Ñöôïc ño baèng meänh giaù cuûa toång vaø ñöôïc ghi vaøo baûng ñieàu leä hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng. 2 Ngaân haøng chính saùch 5.000 tyû ñoàng 5.000 tyû ñoàng soá coå phieáu thöôøng hieän haønh vaø ñöôïc taïo laäp khi ngaân 3 Ngaân haøng ñaàu tö 3.000 tyû ñoàng 3.000 tyû ñoàng Theo qui ñònh cuûa luaät phaùp, moät t ổ ch ức tín d ụng ñeå ñöôïc 4 Ngaân haøng phaùt trieån 5.000 tyû ñoàng 5.000 tyû ñoàng haøng phaùt haønh caùc coå phieáu thöôøng (ngöôøi mua thöôøng laø pheùp hoaït ñoäng thì voán ñieàu leä thöïc teá ≥ voán ñieàu leä toái 5 Ngaân haøng hôïp taùc 1.000 tyû ñoàng 3.000 tyû ñoàng caùc coå ñoâng saùng laäp ngaân haøng). Coå töùc cuûa coå phieáu naøy thieåu (voán phaùp ñònh). 6 Quyõ tín duïng nhaân daân cao hay thaáp phuï thuoäc vaøo keát quaû hoaït ñoäng cuûa ngaân a Quyõ tín duïng nhaân daân TW 1.000 tyû ñoàng 3.000 tyû ñoàng haøng. b Quyõ tín duïng nhaân daân cô sôû 0,1 tyû ñoàng 0,1 tyû ñoàng 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 4 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 5 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 6 1
- 23/09/2008 • – Voán coå phaàn öu ñaõi: Ñöôïc ño baèng meänh giaù cuûa toång •1.1.2. Qu ỹ dddự trtrtr ữ vvvaøvaøaøaøddd ự phphphoøphn:goøoøoøng:ng: n:g soá coå phieáu öu ñaõi hieän haønh, ñöôïc hình thaønh khi ngaân 1.1.2.2. Caùc quó döï phoøng haøng baùn ra caùc coå phieáu öu ñaõi. Coå töùc cuûa loaïi coå phieáu • Caùc quó naøy coù chöùc naêng: naøy thöôøng khoâng phuï thuoäc vaøo keát quaû kinh doanh cuûa • - Cuûng coá vaø gia taêng naêng löïc baûo veä cuûa voán töï coù cuûa •a) a) Quó a) döï phoøng taøi chính: tæ leä trích baèng 10% laõi roøng ngaân haøng maø ñöôïc aán ñònh baèng moät tæ leä coá ñònh tính ngaân haøng. haøng naêm cuûa ngaân haøng, soá dö cuûa quó khoâng ñöôïc pheùp vöôït quaù 25% voán ñieàu leä cuûa ngaân haøng. Quó naøy treân meänh giaù cuûa coå phieáu. Coå phieáu öu ñaõi coù theå laø • - Buø ñaép nhöõng thaát thoaùt trong hoaït ñoäng tín duïng. vónh vieãn hoaëc chæ toàn taïi trong moät thôøi gian nhaát ñònh. ñöôïc duøng ñeå buø ñaép phaàn coøn laïi cuûa nhöõng toån thaát, • - Choáng ñôõ thieät haïi khi ruûi ro phaùt sinh. thieät haïi veà taøi saûn xaûy ra trong quaù trình kinh doanh sau •Voán ñieàu leä ñöôïc söû duïng nhö sau: •1.1.2.1. Quó döï tröõ boå sung voán ñieàu leä khi ñaõ ñöôïc buø ñaép baèng tieàn boài thöôøng cuûa caùc toå • Xaây döïng truï sôû ngaân haøng, chi nhaùnh 1.1.2.1. Quó döï tröõ boå sung voán ñieàu leä chöùc, caù nhaân gaây ra toån thaát, cuûa toå chöùc baûo hieåm vaø • Mua saém caùc trang thieát bò phuïc vuï hoaït ñoäng kinh doanh. • Quó naøy ñöôïc hình thaønh nhaèm muïc ñích boå sung voán ñieàu söû duïng döï phoøng ñeå xöû lyù ruûi ro trích laäp trong chi phí. • Huøn voán, mua coå phaàn, cho vay trung-daøi haïn, ñaàu tö leä cuûa ngaân haøng khi caàn thieát ñeå ñaùp öùng yeâu caàu môû •b) b) Döï b) phoøng ñeå xöû lyù ruûi ro: (khaéc phuïc ñöôïc nhöõng haïn chöùng khoaùn ñeå kieám lôøi. roäng qui moâ hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng. Hieän nay ôû Vieät cheá cuûa quó döï tröõ ñaëc bieät) ñöôïc hình thaønh baèng caùch • Thaønh laäp caùc coâng ty tröïc thuoäc (Baûo hieåm, cho thueâ taøi Nam caùc ngaân haøng ñöôïc trích theo tæ leä 5% tính treân laõi trích laäp döï phoøng treân töøng nhoùm taøi saûn coù cuûa ngaân chính, coâng ty chöùng khoaùn ) roøng haøng naêm, möùc toái ña cuûa quó naøy khoâng ñöôïc vöôït haøng, bao goàm nhoùm hoaït ñoäng caáp tín duïng, caùc dòch quaù möùc voán ñieàu leä thöïc coù cuûa ngaân haøng. vuï thanh toaùn ñoái vôùi khaùch haøng, vaø ñöôïc tính vaøo chi phí kinh doanh cuûa ngaân haøng. 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 7 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 8 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 9 Döï phoøng ruûi ro: Döï phoøng cuï theå vaø Döï phoøng chung. •Nhoùm 2 (Nôï caàn chuù yù)yù): •Nhoùm 3 (Nôï döôùi tieâu chuaån): Caùc khoaûn nôï ñöôïc toå QÑ 493/2005 vaø QÑ 18/2007/ NHNN • Caùc khoaûn nôï ñöôïc toå chöùc tín duïng ñaùnh giaù laø coù khaû naêng thu hoài chöùc tín duïng ñaùnh giaù laø khoâng coù khaû naêng thu hoài nôï ñaày ñuû caû nôï goác vaø laõi nhöng coù daáu hieäu khaùch haøng suy giaûm goác vaø laõi khi ñeán haïn. Caùc khoaûn nôï naøy ñöôïc toå chöùc khaû naêng traû nôï. Bao goàm: tín duïng ñaùnh giaù laø coù khaû naêng toån thaát moät phaàn nôï •bbb 111)))Döï phoøng cuï theå: laø khoaûn tieàn ñöôïc trích laäp treân cô sôû phaân C¸c kho¶n nî qu¸ h¹n tõ 10 ng y ®Õn 90 ng y; (Nôï quaù haïn laø khoaûn loaïi cuï theå caùc khoaûn nôï ñeå döï phoøng cho nhöõng toån thaát coù theå nôï maø moät phaàn hoaëc toaøn boä nôï goác vaø/hoaëc laõi ñaõ quaù haïn). goác vaø laõi. Bao goàm: xaûy ra. Toå chöùc tín duïng thöïc hieän phaân loaïi nôï nhö sau: C¸c kho¶n nî ®iÒu chØnh kú h¹n tr¶ nî lÇn ®Çu C¸c kho¶n nî qu¸ h¹n tõ 91 ng y ®Õn 180 ng y; • Nhoùm 1 (Nôï ñuû tieâu chuaån)chuaån): Caùc khoaûn nôï ñöôïc toå chöùc tín duïng (Nôï cô caáu laïi thôøi haïn traû nôï laø khoaûn nôï maø toå chöùc tín duïng chaáp C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn ®Çu, trõ c¸c ñaùnh giaù laø coù khaû naêng thu hoài ñaày ñuû caû nôï goác vaø laõi ñuùng haïn. thuaän ñieàu chænh kyø haïn traû nôï hoaëc gia haïn nôï cho khaùch haøng do Bao goàm: toå chöùc tín duïng ñaùnh giaù khaùch haøng suy giaûm khaû naêng traû nôï goác kho¶n nî ®iÒu chØnh kú h¹n tr¶ nî lÇn ®Çu ph©n lo¹i v o C¸c kho¶n nî trong h¹n v tæ chøc tÝn dông ®¸nh gi¸ l cã kh¶ n¨ng hoaëc laõi ñuùng thôøi haïn ghi trong hôïp ñoàng tín duïng nhöng toå chöùc tín nhãm 2; thu håi ®Çy ®ñ c¶ gèc v l i ®óng h¹n; duïng coù ñuû cô sôû ñeå ñaùnh giaù khaùch haøng coù khaû naêng traû ñaày ñuû nôï goác vaø laõi theo thôøi haïn traû nôï ñaõ cô caáu laïi). C¸c kho¶n nî ®−îc miÔn hoÆc gi¶m l i do kh¸ch h ng C¸c kho¶n nî qu¸ h¹n d−íi 10 ng y v tæ chøc tÝn dông ®¸nh gi¸ l cã •Tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå ñoái vôùi nônôïïï nhoùmnhoùm 22 laølaø 5%:5%: kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tr¶ l i ®Çy ®ñ theo hîp ®ång tÝn dông; kh¶ n¨ng thu håi ®Çy ®ñ gèc v l i bÞ qu¸ h¹n v thu håi ®Çy ®ñ gèc v l i ®óng thêi h¹n cßn l¹i; Tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå ñoái vôùi nôïï nhoùmnhoùm 33 laølaø 20%20% • Tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå ñoái vôùi nôï nhoùm 1 laø 0%: 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 10 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 11 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 12 2
- 23/09/2008 •Nhoùm 5 (Nôï coù khaû naêng maát voán)voán): Caùc khoaûn nôï ñöôïc toå Soá tieàn döï phoøng cuï theå phaûi trích ñöôïc tính theo coâng thöùc •Nhoùm 4 (Nôï nghi ngôø)ngôø): Caùc khoaûn nôï ñöôïc toå chöùc tín chöùc tín duïng ñaùnh giaù laø khoâng coøn khaû naêng thu hoài, maát sau: duïng ñaùnh giaù laø khaû naêng toån thaát cao. voán. Bao goàm: C¸c kho¶n nî qu¸ h¹n tõ 181 ng y ®Õn 360 ng y; C¸c kho¶n nî qu¸ h¹n trªn 360 ng y; R = max {0, (A C)} x r C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn ®Çu qu¸ h¹n d−íi 90 ng y theo thêi h¹n tr¶ nî ®−îc c¬ cÊu l¹i lÇn ®Çu; C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn ®Çu qu¸ h¹n tõ 90 Trong ñoù: ng y trë lªn theo thêi h¹n tr¶ nî ®−îc c¬ cÊu l¹i lÇn ®Çu; C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn thø hai; R: soá tieàn döï phoøng cuï theå phaûi trích C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn thø hai qu¸ h¹n •Tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå ñoái vôùi nônôïïï nhoùmnhoùm 44 laølaø 50%50% theo thêi h¹n tr¶ nî ®−îc c¬ cÊu l¹i lÇn thø hai; A: giaù trò cuûa khoaûn nôï C¸c kho¶n nî c¬ cÊu l¹i thêi h¹n tr¶ nî lÇn thø ba trë lªn, kÓ C: giaù trò cuûa taøi saûn baûo ñaûm c¶ ch−a bÞ qu¸ h¹n hoÆc ® qu¸ h¹n; C¸c kho¶n nî khoanh, nî chê xö lý; r: tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå •Tyû leä trích laäp döï phoøng cuï theå ñoái vôùi nônôïïï nhoùmnhoùm 55 laølaø 100%100% 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 13 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 14 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 15 Loaïi taøi saûn baûo ñaûm Tyû leä toái ña (%) Soá dödödö treân øitataøi øitakhoaûn tieàn göûi, soåsoåsoå tieát kieäm baèng Ñoàng Vieät 100% Namtaïitaïi taïitoåtoåtoå chöùc tíntín tínduïng • Giaù trò cuûa taøi saûn baûo ñaûm (CCCC) ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû tích soá giöõa ínTTín ínTphieáu khokho khobaïc, vaøng, soásoásoá dödödö treân øitataøi øitakhoaûn tieàn göûi, soåsoåsoå 95% tyû leä aùp duïng ñöôïc quy ñònh ôû baûng döôùi ñaây vôùi: tieát kieäm baèng ngoaïi teäteäteätaïi taïi taïitoåtoåtoå chöùc tíntín tínduïng •bbb 222 Döï phoøng chung: Laø khoaûn tieàn ñöôïc trích laäp ñeå • - Giaù trò thò tröôøng cuûa vaøng; Traùi phieáu Chính phuûphuû: ::: 95% döï phoøng cho nhöõng toån thaát chöa xaùc ñònh ñöôïc • - Meänh giaù cuûa traùi phieáu Chính phuû, tín phieáu Kho baïc, vaø caùc loaïi giaáy Coù thôøi haïn coøn laïilaïi laïitöøtöøtöø 111 naêm trôû xuoáng 85% trong quaù trình phaân loaïi nôï vaø trích laäp döï phoøng Coù thôøi haïn coøn laïilaïi laïitöøtöøtöø 111 naêm ñeán 555 naêm 80% tôø coù giaù cuûa caùc toå chöùc tín duïng; Coù thôøi haïn coøn laïilaïi laïitreân 555 naêm cuï theå vaø trong caùc tröôøng hôïp khoù khaên veà taøi • - Giaù trò thò tröôøng cuûa chöùng khoaùn cuûa doanh nghieäp vaø cuûa toå chöùc Thöông phieáu, giaáy tôøtôøtôø coùcoùcoù giaù cuûa toåtoåtoå chöùc tíntín tínduïng khaùc 75% chính cuûa caùc toå chöùc tín duïng khi chaát löôïng caùc tín duïng khaùc; khoaûn nôï suy giaûm. • - Giaù trò cuûa taøi saûn baûo ñaûm laø ñoäng saûn, baát ñoäng saûn vaø caùc taøi Chöùng khoaùn cuûa caùccaùc caùctoåtoåtoå chöùc tíntín tínduïng khaùc 70% saûn baûo ñaûm khaùc ghi treân hôïp ñoàng baûo ñaûm, hôïp ñoàng cho thueâ taøi Chöùng khoaùn cuûa doanh nghieäp 65% • Toå chöùc tín duïng thöïc hieän trích laäp vaø duy trì döï chính. Baát ñoäng ûnsasaûn ûnsa(goàm(goàm: :::nhaø ûaucôûôûôû cuûa ânda ûaucdaân ândacöcöcö coùcoùcoù giaáy tôøtôøtôø hôïp phaùp 50% phoøng chung baèng 0,75 % toång giaù trò cuûa caùc khoaûn vaø/hoaëcátbabaát átbañoäng ûnsasaûn énga ûnsagaén éngalieàn vôùi quyeàn söûsöûsöû duïng átaññaát átañhôïp phaùp) nôï töø nhoùm 1 ñeán nhoùm 4. Caùc loaïi taøisaûntaøi taøisaûn saûnbaûo ñaûm khaùc 30% 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 16 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 17 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 18 3
- 23/09/2008 TCTD ph¶i chuyÓn kho¶n nî v o nhãm cã rñi ro cao h¬n trong c¸c c) TCTD ph¶i chñ ®éng ph©n lo¹i c¸c kho¶n nî ®−îc ph©n lo¹i • ◘ Quy ñònh veà xöû lyù toån thaát veà taøi saûn (theo 146146/2005/NÑ- tr−êng hîp sau ®©y: CP ngaøy 23 thaùng 11 naêm 2005): v o c¸c nhãm theo quy ®Þnh t¹i Kho¶n 1 §iÒu n y v o nhãm a) To n bé d− nî cña mét kh¸ch h ng t¹i mét TCTD phTo n bé d− nî cña mét kh¸ch h ng t¹i mét TCTD ph¶i ¶i ®−îc ph©n lo¹i ®−îc ph©n lo¹i nî cã rñi ro cao h¬n theo ®¸nh gi¸ cña TCTD khi x¶y ra mét • Neáu do nguyeân nhaân chuû quan thì ngöôøi gaây ra toån thaát phaûi v o cïng mét nhãm nîv o cïng mét nhãm nî. §èi víi kh¸ch h ng cã tõ hai (02) kho¶n nî trë boài thöôøng. Hoäi ñoàng quaûn trò hoaëc Toång giaùm ñoác (hoaëc lªn t¹i TCTD m cã bÊt cø mét kho¶n nî n o bÞ ph©n lo¹i v o nhãm cã trong c¸c tr−êng hîp sau ®©y: Giaùm ñoác) toå chöùc tín duïng quyeát ñònh möùc boài thöôøng theo rñi ro cao h¬n c¸c kho¶n nî kh¸c, TCTD ph¶i ph©n lo¹i l¹i c¸c kho¶n nî Cã nh÷ng diÔn biÕn bÊt lîi t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn m«i tr−êng, quy ñònh cuûa phaùp luaät vaø chòu traùch nhieäm veà quyeát ñònh cßn l¹i cña kh¸ch h ng v o nhãm cã rñi ro cao nhÊt ®ã. lÜnh vùc kinh doanh cña kh¸ch h ng; cuûa mình. b) §èi víi kho¶n cho vay hîp vèn, TCTD l m ®Çu mèi ph¶i thùc hil m ®Çu mèi ph¶i thùc hiÖn ph©n Ön ph©n • Neáu taøi saûn ñaõ mua baûo hieåm thì xöû lyù theo hôïp ñoàng baûo lo¹i nî ®èi víi kho¶n cho vay hîp vèn theo c¸c quy ®Þnh v ph¶i th«ng C¸c kho¶n nî cña kh¸ch h ng bÞ c¸c TCTD kh¸c ph©n lo¹i hieåm. b¸o kÕt qu¶ ph©n lo¹i nî cho c¸c TCTD tham gia cho vay hîp vèn. v o nhãm nî cã møc ®é rñi ro cao h¬n (nÕu cã th«ng tin); • Söû duïng khoaûn döï phoøng ñöôïc trích laäp trong chi phí ñeå buø Tr−êng hîp kh¸ch h ng vay hîp vèn cã mét hoÆc mét sè c¸c kho¶n nî C¸c chØ tiªu t i chÝnh cña kh¸ch h ng (vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi, ñaép theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. kh¸c t¹i TCTD tham gia cho vay hîp vèn ® ph©n lo¹i v o nhãm nî kh¶ n¨ng thanh to¸n, tû lÖ nî trªn vèn v dßng tiÒn) hoÆc • - Giaù trò toån thaát sau khi ñaõ buø ñaép baèng tieàn boài thöôøng cuûa kh«ng cïng nhãm nî cña kho¶n nî vay hîp vèn do tæ chøc tÝn dông l m ®Çu mèi ph©n lo¹i, TCTD tham cho vay hîp vèn ph©n lo¹i l¹i to n bé kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch h ng bÞ suy gi¶m liªn tôc hoÆc cã caù nhaân, taäp theå, cuûa toå chöùc baûo hieåm vaø söû duïng döï phoøng biÕn ®éng lín theo chiÒu h−íng suy gi¶m; ñöôïc trích laäp trong chi phí, neáu thieáu ñöôïc buø ñaép baèng quyõ d− nî (kÓ c¶ phÇn d− nî cho vay hîp vèn) cña kh¸ch h ng vay hîp vèn döï phoøng taøi chính cuûa toå chöùc tín duïng. Tröôøng hôïp quyõ döï v o nhãm nî do TCTD ®Çu mèi ph©n lo¹i hoÆc do TCTD tham gia cho Kh¸ch h ng kh«ng cung cÊp ®Çy ®ñ, kÞp thêi v trung thùc phoøng taøi chính khoâng ñuû buø ñaép thì phaàn thieáu ñöôïc haïch vay hîp vèn ph©n lo¹i tuú theo nhãm nî n o cã rñi ro cao h¬n. c¸c th«ng tin t i chÝnh theo yªu cÇu cña tæ chøc tÝn dông ®Ó toaùn vaøo chi phí khaùc trong kyø. ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch h ng. 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 19 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 20 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 21 •1.2. Voán caáp 2 (Voán töï coù boå sung): Bao goàm phaàn thaëng dö voán, •1.2.6. Theo thoâng leä ôû caùc nöôùc phaùt trieån, voán töïtöï coù boå •1.1.2.3. Qu ỹ ñññầu tu t ư phphphaùph aùaùaùtt tri ển nghiv pệp v vụ :p Duøng ñeå ñaàu tö ñaùnh giaù laïi taøi saûn vaø moät soá nguoàn voán daøi haïn: sung cuûa ngaân haøng coøn bao goàm: môû roäng quy moâ hoaït ñoäng kinh doanh vaø ñoåi môùi coâng • 1.2.1. 50 % phaàn giaù trò taêng theâm cuûa taøi saûn coá ñònh ñöôïc ñònh giaù • -Thaëng dö voán: ngheä trang thieát bò, ñieàu kieän laøm vieäc cuûa toå chöùc tín laïi theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. • Coøn ñöôïc goïi laø phaàn taêng so vôùi meänh giaù, laø khoaûn duïng. Möùc trích quyõ naøy baèng 50% laõi roøng haøng naêm • 1.2.2. 40% phaàn giaù trò taêng theâm cuûa caùc loaïi chöùng khoaùn ñaàu tö tieàn caùc coå ñoâng ñaõ goùp khi hoï mua coå phieáu (taøi saûn taøi cuûa ngaân haøng. (keå caû coå phieáu ñaàu tö, voán goùp) ñöôïc ñònh giaù laïi theo quy ñònh cuûa chính khaùc) vôùi giaù trò lôùn hôn meänh giaù cuûa moãi coå phaùp luaät. phieáu. Hieän nay moät soá ngaân haøng ñaõ vaän duïng phöông •1.1.2.4. Lôïi nhuaän khoâng chia (Lôïi nhuaän giöõ laïi): • 1.2.3. Traùi phieáu chuyeån ñoåi hoaëc coå phieáu öu ñaõi do toå chöùc tín thöùc traû laõi cho coå ñoâng baèng thaëng dö voán sau khi ñaõ • Phaûn aùnh phaàn thu nhaäp roøng cuûa ngaân haøng coù ñöôïc töø duïng phaùt haønh coù kyø haïn ban ñaàu, thôøi haïn coøn laïi tröôùc khi chuyeån ñoåi ra coå phieáu. chuyeån ñoåi thaønh coå phieáu phoå thoâng toái thieåu laø 5 naêm. hoaït ñoäng kinh doanh, nhöng khoâng chia traû laõi cho coå • Thu nhaäp töø caùc coâng ty thaønh vieân vaø töø nhöõng toå chöùc • 1.2.4. Caùc coâng cuï nôï khaùc laø khoaûn nôï maø chuû nôï laø thöù caáp so vôùi ñoâng maø ñöôïc ngaân haøng giöõ laïi ñeå taêng voán. maø ngaân haøng naém coå phaàn sôû höõu (coâng ty chöùng caùc chuû nôï khaùc (chuû nôï chæ ñöôïc thanh toaùn sau khi toå chöùc tín khoùan, cho thueâ taøi chính, quaûn lyù nôï & khai thaùc taøi saûn, • Voán caáp 1 ñöôïc duøng laøm caên cöù ñeå xaùc ñònh giôùi haïn duïng ñaõ thanh toaùn cho taát caû caùc chuû nôï coù baûo ñaûm vaø khoâng coù baûo hieåm, factoring ). Maëc duø khoaûn naøy chieám tyû baûo ñaûm khaùc); Coù kyø haïn ban ñaàu toái thieåu treân 10 naêm; mua, ñaàu tö vaøo taøi saûn coá ñònh cuûa toå chöùc tín duïng. troïng khoâng lôùn nhöng ñoù laø nguoàn taøi trôï daøi haïn cho • 1.2.5. Döï phoøng chung, toái ña baèng 1,25% toång taøi saûn “Coù” ruûi ro. ngaân haøng. 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 22 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 23 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 24 4
- 23/09/2008 •Caùc giôùi haïn khi xaùc ñònh voán töï coù: 2. 2. Quy 2. ñònh voán toái thieåu cuûa heä thoáng ngaân haøhaøngng Hoa Kyø: • Giôùi haïn khi xaùc ñònh voán caáp 1: Voán caáp 1 phaûi tröø ñi • Nhöõng quy ñònh veà voán naøy ñaõ ñöôïc Quoác Hoäi thoâng qua trong ñaïo luaät 3. Hieäp öôùc Basel veà an toaøn voán: lôïi theá thöông maïi. Giaùm saùt vaø cho vay quoác teá naêm 1983. • Giôùi haïn khi xaùc ñònh voán caáp 2: • Voán sô caáp (Primary capital): Bao goàm coå phieáu thöôøng, coå phieáu öu ñaõi • + Toång giaù trò caùc traùi phieáu chuyeån ñoåi, coå phieáu öu ñaõi vónh vieãn, thaëng dö voán, lôïi nhuaän khoâng chia, quyõ döï tröõ, caùc khoaûn nôï 3.1. Hieäp öôùc Basel (((Basle(BasleBasle)) I:I:I: ñöôïc pheùp chuyeån ñoåi, döï phoøng toån thaát cho vay vaø cho thueâ, thu nhaäp töø hoaëc caùc coâng cuï nôï khaùc do toå chöùc tín duïng phaùt haønh caùc coâng ty con, tröø tín phieáu voán vaø taøi saûn voâ hình. Nhöõng thaønh phaàn 3.2. Hieäp öôùc Basel ((BasleBasleBasle)) II (The New toái ña baèng 50% giaù trò voán caáp 1. naøy laø voán vónh cöûu cuûa ngaân haøng. Capital Accord) • + Trong thôøi gian 5 naêm cuoái cuøng tröôùc khi ñeán haïn thanh • Voán thöù caáp (Secondary capital)capital):::: Laø nhöõng loaïi voán khaùc coù thôøi gian toaùn, chuyeån ñoåi thaønh coå phieáu phoå thoâng giaù trò caùc toàn taïi ngaén hôn nhö coå phieáu öu ñaõi giôùi haïn veà thôøi gian, giaáy nôï thöù coâng cuï nôï khaùc vaø traùi phieáu chuyeån ñoåi ñöôïc tính vaøo caáp vaø nhöõng coâng cuï nôï coù khaû naêng chuyeån ñoåi khaùc khoâng ñöôïc coâng voán caáp 2 seõ phaûi khaáu tröø moãi naêm 20% giaù trò ban ñaàu. nhaän laø voán sô caáp. • Caùc cô quan quaûn lyù ngaân haøng Lieân Bang quy ñònh tyû leä toái thieåu veà voán • + Toång giaù trò voán caáp 2 toái ña baèng 100% giaù trò voán caáp sô caáp so vôùi toång taøi saûn laø 5,5% vaø toång soá voán töï coù treân toång taøi saûn laø 1. 6%. Voán sô caáp (cô baûn) Tyû leä ñoøn baåy taøi ———————— chính = Toång taøi saûn (Leverage ratio) 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 25 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 26 9/23/2008 PGS.TS Tran Huy Hoang 27 IIIIIII.I. CAÙC HEÄ SOÁ AN TOAØN LIEÂN QUAN ÑEÁN VOÁN TÖÏ COÙ • - Theo Phaùp leänh ngaân haøng naêm 1990, toång nguoàn • ÔÛ goùc ñoä khaùc, moät soá quoác gia coøn duøng heä soá naøy 111.1 Heä soásoásoá giôùi haïn huy ñoäng voán voán huy ñoäng cuûa ngaân haøng thöông maïi phaûi ≤ 20 ñeå baûo hoä caùc ngaân haøng trong nöôùc ñoái vôùi thò VTC laàn voán töï coù. Ñieàu ñoù coù nghóa H 1 ≥ 5%. tröôøng tieàn göûi trong giai ñoaïn ñaàu cuûa hoäi nhaâp HHH === 100×100%100 %%% 100≥ 5% 111 • - YÙ nghóa: Nhaèm muïc ñích giôùi haïn möùc huy ñoäng kinh teá quoác teá (Theo coâng vaên soá 1210/NHNN- Toång nguoàn voán huy ñoäng voán cuûa ngaân haøng ñeå traùnh tình traïng khi ngaân haøng CNH cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc, caùc chi nhaùnh Ngaân haøng nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ñöôïc nhaän tieàn göûi huy ñoäng voán quùa nhieàu vöôït quùa möùc baûo veä cuûa •- Toång nguoàn voán huy ñoäng: Tieàn göûi khoâng kyø haïn, tieàn göûi coù kyø VND theo tyû leä treân möùc voán ñöôïc caáp cuûa chi haïn, tieàn göûi tieát kieäm, phaùt haønh kyø phieáu ngaân haøng, chöùng chæ tieàn voán töï coù laøm cho ngaân haøng coù theå maát khaû naêng nhaùnh vôùi möùc tieàn göûi toái ña vaø theo loä trình cuï göûi ñeå huy ñoäng voán, caùc khoaûn tieàn giöõ hoä vaø ñôïi thanh toaùn, tieàn göûi chi traû. Theo Phaùp leänh NH 1990: theå: töø ngaøy 1/1/2007, tyû leä ñöôïc huy ñoäng laø 650% cuûa Kho baïc Nhaø nöôùc (neáu coù). •H1 = 5% (Huy ñoäng voán kg quaù lôùn, kg quaù nhoû so voán ñöôïc caáp; töø ngaøy 1/1/2008 laø 800% voán ñöôïc khaû naêng chi traû cuûa NH) caáp; töø ngaøy 1/1/2009: 900% voán ñöôïc caáp; töø ngaøy •- Voán töï coù cuûa ngaân haøng goàm: Voán ñieàu leä vaø Quyõ döï tröõ boå sung 1/1/2010: 1000% voán ñöôïc caáp vaø sau ngaøy voán ñieàu leä, Qu ỹ dự phoøng taøi chính, Qu ỹ đñaàu t ư phaùt tri ển nghi ệp v ụ, •H1 > 5% Lợi nhu ận khoâng chia (Voán caáp 1). 1/1/2011 seõ ñöôïc ñoái xöû quoác gia ñaày ñuû). •H1 <