Nghiệp vụ tín dụng - Nghiệp vụ kinh doanh dịch vụ ngân hàng

Nội dung text: Nghiệp vụ tín dụng - Nghiệp vụ kinh doanh dịch vụ ngân hàng

1. Phần 4 1. Dòch vuï ngaân quyõ NGHIEÄP VUÏ KINH DOANH Dòch vuï ngaân quyõ nhö kieåm, ñeám, phaân loaïi, baûo quaûn thu phaùt tieàn maët DÒCH VUÏ NGAÂN HAØNG 2. Chuyeån tieàn Ngaân haøng nhaän chuyeån tieàn töø ñòa phöông naøy sang ñòa Kinh doanh dòch vuï ngaân haøng ñöôïc coi laø phöông khaùc, töø nöôùc naøy sang nöôùc khaùc theo yeâu caàu cuûa nghieäp vuï trung gian, noù khoâng aûnh höôûng ngöôøi chuyeån tieàn. tröïc tieáp ñeán nguoàn voán ( nghieäp vuï nôï ) vaø 3. Dòch vuï kinh doanh ngoaïi teä cuõng khoâng aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán nghieäp vuï tín duïng, ñaàu tö ( nghieäp vuï coù ) 4. Dòch vuï baûo hieåm, tö vaán taøi chính, baûo quaûn vaät quyù giaù 5. Dòch vuï thanh toùan 1 2 I. Những vấn đề chung về thanh toán không dùng tiềnmặt. 1. Khái niệm Thanh toán không dùng tiềnmặt là hình thứcthanhtoán trong đó NH sẽ thựchiệnviệc trích từ tài khoảntiềngời CHƯƠNG VII theo yêu cầucủangườitrả tiền để chuyển vào tài khoản cho ngườithụ hưởng. 2. Nguyên tắc thanh toán qua Ngân hàng -Chủ tài khoảnphải có tài khoảntiềngửitạiNH NGHIỆP VỤ TRUNG -TK phảicósố dưđể đảmbảo thanh toán -Phảilàmđúng và đủ các thủ tụctại NH (chứng từ TT) GIAN THANH TOÁN -Chủ TK phảitự theo dõi số dư tiềngửitạiNH - NH phảikiểmtra, kiểm soát các thủ tụcvàhoạt động củaKH 3 4 I. Những vấn đề chung về thanh toán không dùng I. Những vấn đề chung về thanh toán không dùng tiềnmặt. tiềnmặt. 3. Các phương tiện thanh toán qua NH 3. Các loại TK trong nghiệpvụ TG và cung ứng dịch vụ thanh toán ¾ Nhóm phương tiện thanh toán chứng từ giấy: lệnh chi bằng giấy, UNT, séc, thẻ từ, thư TD -TK tiềngởi: ƒ Lệnh thanh toán: NH cung cấpmẫu - TK vãng lai: đốitượng là DN có hoạt động thu chi ƒ Rủiro1 làchậmtrễ trong thanh toán, rủi ro 2 là giấytờ giả thường xuyên, hoặccánhânsử dụng thẻ tín dụng ¾Nhóm phương tiện thanh toán bằng chứng từ điệntử: thẻ theo pp thấu chi (overdraft) thông minh, thẻ chip, UNC, UNT điệntử ƒ Lệnh thanh toán:dữ liệu điệntử đã được mã hóa; ƒ Ưu điểm: nhanh, an toàn ƒ Nhược: tốnCP 5 6 TS.Nguyen Chi Duc 1
2. I. Những vấn đề chung về thanh toán không dùng I. Những vấn đề chung về thanh toán không dùng tiềnmặt. tiềnmặt. 3. Các phương tiện thanh toán qua NH 4. Tiệníchcủadịch vụ thanh toán qua NH. ¾ Đốivới khách hàng: ¾Thanh toán bằng séc ƒ Thanh toán nhanh hơntiềnmặt, giảm đượcrất ¾Thanh toán bằng ủy nhiệmchi nhiều chi phí liên quan đếnquátrìnhvậnchuyển, kiểm điểmtiềnmặtmàhọ phảichịu. ¾Thanh toán bằng ủy nhiệm thu ƒ Không bậntâmđếnnhững rủirobấtngờ trộmcắp, thiên tai, hỏahoạn ¾Thanh toán bằng thẻ ngân hàng ƒ Đượchưởng lãi suất, đượccungcấpdịch vụ Ngân Hàng vớinhiều ưu đãi. 7 8 I. Những vấn đề chung về thanh toán không dùng II.Các thể thức thanh toán không dùng tiềnmặt tiềnmặt. 1. Thanh toaùn baèng seùc ( Cheque, check ), phieáu chi: 4. Tiệníchcủadịch vụ thanh toán qua NH. ¾ ĐốivớiNH a. Khaùi nieäm veà seùc: ƒ Huy động vốntừ dân chúng. Seùc laø leänh traû tieàn cuûa chuû taøi khoaûn, ñöôïc laäp theo ƒ Ngân Hàng trả lãi suấtthấphoặc không lãi suất cho ngườigởi. maãu cuûa NHNN quy ñònh, ra leänh cho ngaân haøng trích töø taøi khoaûn cuûa mình moät soátieàn nhaát ñònh ñeåtraûcho ¾ Đốivớinềnkinhtế ngöôøi caàm seùc, ngöôøi coù teân trong seùc hoaëc traû theo leänh ƒ Giảmkhốilượng tiềnmặtlưu thông cuûa ngöôøi aáy. ƒ Giảm chi phí in ấn, bảoquản, vận chuyển, kiểm điểm ƒ Tăng cường hiệulựcquảnlýcủaNH ƒ Chống thấtthuthuế có hiệuquả 9 10 Tôø seùc ñuû ñieàu kieän thanh toaùn phaûi laø b. Nhöõng quy taéc chung trong thanh toaùn baèng seùc Taát caû caùc tôø seùc phaûi do NHNN thieát keá maãu thoáng nhaát ñöôïc in + Tôø seùc hôïp leä vaø ghi baèng tieáng Vieät Nam. + Ñöôïc noäp trong thôøi haïn hieäu löïc thanh toaùn: Ngaân haøng vaø kho baïc nhaø nöôùc chæ ñöôïc pheùp baùn seùc traéng cho + Khoâng coù leänh ñình chæ leänh thanh toaùn. nhöõng khaùch haøng coù môû taøi khoaûn taïi ñôn vò mình. + Chöõ kyù vaø con daáu phaûi khôùp vôùi maãu ñaõ ñaêng kyù Ngöôøi phaùt haønh seùc, laø chuû taøi khoaûn hoaëc ngöôøi ñöôïc chuû taøi + Soá dö taøi khoaûn cuûa chuû taøi khoaûn ñuû tieàn ñeå thanh toaùn khoaûn uyû quyeàn chæ ñöôïc pheùp phaùt haønh seùc trong phaïm vi soá dö + Khoâng kyù phaùt haønh vöôït qua thaåm quyeàn quy ñònh trong giaáy uyû quyeàn. taøi khoaûn. + Caùc chöõ kyù chuyeån nhöôïng ( neáu coù ) ñoái vôùi seùc kyù danh laø phaûi lieân tuïc. Caùc yeáu toá treân tôø seùc phaûi ghi ñaày ñuû. Caùc tôø seùc vieát hoûng thì gaïch boû nhöng khoâng ñöôïc xeù rôøi khoûi cuoán seùc. Ngöôøi phaùt haønh seùc hay ngöôøi thuï höôûng phaûi thoâng baùo baèng Soá tieàn baèng chöõ phaûi khôùp vôùi soá tieàn baèng soá, chöõ caùi ñaàu tieân vaên baûn cho ngaân haøng ngay khi bò maát seùc. baèng chöõ phaûi vieát hoa, vieát saùt ñaàu doøng khoâng boû khoaûng traéng Tröôøng hôïp nhieàu tôø seùc ñeán ngaân haøng cuøng moät thôøi ñieåm thì Phaûi coù ñaày ñuû chöõ kyù vaø con daáu ( neáu coù ) ngaân haøng thanh toaùn cho soá seùc phaùt haønh töø soá nhoû ñeán lôùn. Tôø seùc ñuû ñieàu kieän thanh toaùn phaûi laø: 11 12 TS.Nguyen Chi Duc 2
3. c. Nhöõng ngöôøi lieân quan ñeán seùc d. Caùc loaïi seùc söû duïng trong thanh toaùn Caên cöù vaøo tính chuyeån nhöôïng seùc chia laøm 3 loaïi: Ngöôøi phaùt haønh seùc (Drawer: chủ TK) Seùc ñích danh ( Nominal Cheque ) Ngườithụ lệnh (Drawee) hay NH thanh toaùn seùc Seùc voâ danh ( cheque to bearer ): Requise Pay to the bearer Ngöôøi thuï höôûng seùc (Payee) Seùc theo leänh ( cheque to order ): Pay to the order of Mr Ñöùc . Loaïi naøy coù theå chuyeån nhöôïng cho ngöôøi khaùc baèng thuû tuïc kyù haäu chuyeån Neáu tôø seùc khoâng ñöôïc chi traû ngöôøi chuyeån nhöôïng seùc nhöôïng ( Endorsement ). phaûi coù traùch nhieäm ñoái vôùi ngöôøi caàm tôø seùc tröø tröôøng hôïp coù ghi “mieãn truy ñoøi” ( Without Recourse Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm söû duïng seùc endorsement ) Seùc gaïch cheùo ( crossed cheque ) hay coøn goïi laø seùc chuyeån khoaûn (Transfer cheque): ngöôøi thuï höôûng phaûi coù TK taïi NH. Ñôn vò thu hoä (Collecting bank): NH phuïc vuï ngöôøi thuï Seùc xaùc nhaän ( Certified cheque ), seùc baûo chi höôûng. Seùc du lòch ( Traveller cheque) laø moät loaïi seùc baûo chi 13 14 e. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc e. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc Tröôøng hôïp 1: ngöôøi phaùt haønh vaø ngöôøi thuï höôûng coù taøi Tröôønghôïp2:ngöôøi phaùt haønh vaø ngöôøi thuï höôûng coù taøi khoaûn taïi khoaûn taïi 2 ñôn vò khaùc nhau: cuøng moät ñôn vò Ngöôøi phaùt haønh (2a) Ngöôøi thuï höôûng Ngöôøi phaùt haønh (2a) Ngöôøi thuï höôûng ( Ngöôøi mua) (2b) ( Ngöôøi baùn ) ( Ngöôøi mua) (2b) ( Ngöôøi baùn ) (3) (1) (5) (6) (3) (4a) (1) (4a) (3) Ñôn vò thanh toaùn (5) Ñôn vò thu hoä Ñôn vò thu hoä (NH beân mua) ( NH beân baùn) ñoàng thôøi laø ñôn vò (4) thanh toaùn 15 16 f. Noäi dung cuûatôø seùc f. Noäi dung cuûatôø seùc Maãu seùc- maët tröôùc tôø seùc Maãu seùc- maët sau tôø seùc Phaàn cuoán seùc Phaàn quy ñònh cho vieäc chuyeån nhöôïng Soá seùc ( teân toå chöùc tín duïng, KBNN ) Phaàn quy ñònh cho vieäc chuyeån nhöôïng Soá: ( teân, ñòa chæ ñôn vò phaùt haønh ) Tieàn: SEÙC Soá seùc: 1. Chuyeån nhöôïng cho: Ngaøy .thaùng naêm . Traû cho: Yeâu caàu traû cho: .Kyù teân, ñoùng daáu Soá CMT: Soá CMT: ngaøy caáp nôi caáp . Phaàn daønh cho NH ghi Ngaøy caáp .nôi caáp Soá hieäu TK: TK nôï TK coù Ñòa chæ: Taïi: Taïi: Soá tieàn ( baèng chöõ ): . 2. Chuyeån nhöôïng cho: Ngaøy .thaùng naêm . . Soá tieàn ( baèng soá ) Kyù teân, ñoùng daáu Ngöôøi phaùt haønh: ñ Ngaøy thaùng naêm Ñòa chæ: . Chuû taøi khoaûn Soá hieäu TK: Baûo chi Ngaøy thaùng naêm Phaàn quy ñònh duøng cho lónh tieàn maët Ngaøy .thaùng naêm Daáu Keá toaùn tröôûng Ngöôøi phaùt haønh Hoï teân ngöôøi lónh tieàn Soá CMT ( hoä chieáu ) .ngaøy caáp .nôi caáp Ngaøy thaùng naêm . Ngöôøi nhaän tieàn Thuû quyõ Keá toaùn Keá toaùn tröôûng 17 18 TS.Nguyen Chi Duc 3
4. Nhöõng chuù yù quan troïng: Neáu vì lyù do khaùch quan maø ngöôøi thuï höôûng noäp seùc khoâng ñuùng 2. Thanh toaùn baèng uyû nhieäm chi. thôøi haïn thì caàn laäp giaáy xaùc nhaän ( coù maãu ) coù xaùc nhaän cuûa UBND phöôøng xaõ nôi ngöôøi thuï höôïng cö truù. Khi ñôn vò thanh toaùn töø choái thanh toaùn vaø traû laïi seùc cho ñôn vò a. Khaùi nieäm: thu hoä hay ngöôøi thuï höôûng vì khoâng ñuû ñieàu kieän thanh toaùn, khi töø choái phaûi laäp phieáu töø choái thanh toaùn ( theo maãu ) gôûi cho ngöôøi thuï Uûy nhieäm chi laø leänh chi do chuû taøi khoaûn laäp treân höôûng bieát. maãu in saún ñeå yeâu caàu ngaân haøng nôi mình môû taøi Khi bò töø choái thanh toaùn, ngöôøi thuï höôûng coù quyeàn khieáu naïi baèng caùch laäp ñôn khieáu naïi, gôûi cho ngöôøi phaùt haønh hoaëc ngöôøi khoaûn, trích moät soá tieàn nhaát ñònh töø taøi khoaûn cuûa chuyeån nhöôïng cho mình. mình ñeå traû cho ngöôøi thuï höôûng veà tieàn haøng hoùa Neáu ñôn khieáu naïi khoâng ñöôïc giaûi quyeát thì ngöôøi thuï höôûng dòch vuï hoaëc chuyeån vaøo moät taøi khoaûn khaùc cuûa ñöôïc quyeàn khôûi kieän tröôùc toaø. Vuï kieän do toaø aùn giaûi quyeát. chính mình taïi 1 ngaân haøng khaùc. Neáu seùc bò töø choái vì quaù haïn thì ngöôøi thuï höôûng maát quyeàn khieáu naïi, nhöng tôø seùc vaãn coù giaù trò laøm caên cöù yeâu caàu ngöôøi phaùt haønh thanh toaùn ( phaùt haønh tôø seùc môùi ), neáu khoâng traû thì khôûi kieän tröôùc toaø. 20 19 2. Thanh toaùn baèng uyû nhieäm chi. 2. Thanh toaùn baèng uyû nhieäm chi. b. Thuû tuïc laäp chöùng töø vaø thanh toaùn: c. Noäi dung cuûa Uyû nhieäm chi Maãu uyû nhieäm chi: BEÂN MUA BEÂN BAÙN UYÛ NHIEÄM CHI Soá Phaàn do Ngaân haøng (1) (beân thuï höôûng) Chuyeån khoaûn, chuyeån tieàn thö, ñieän laäp ngaøy . Ghi nôï : ( beân traû tieàn ) Ñôn vò traû tieàn Soá taøi khoaûn . Soá hieäu NHA . Taïi Ngaân haøng Tænh . Ñôn vò nhaän tieàn . Ghi coù: (2) (4) Ñòa chæ Soá taøi khoaûn . Soá hieäu NHB . Taïi Ngaân haøng Tænh . Ngaân haøng Ngaân haøng Noäi dung thanh toaùn . Loaïi nghieäp vuï . (3) . Kyù hieäu thoáng keâ . Beân mua Beân baùn Soá tieàn baèng chöõ Soá tieàn ( baèng soá ): . 21 22 3 Thanh toaùn baèng uyû nhieäm thu. 3 Thanh toaùn baèng uyû nhieäm thu. a. Khaùi nieäm : b. Thuû tuïc laäp chöùng töø vaø thanh toaùn: Uyû nhieäm thu laø moät theå thöùc thanh toaùn ñöôïc BEÂN MUA BEÂN BAÙN tieán haønh treân cô sôû giaáy uyû nhieäm thu vaø caùc (1) chöùng töø hoaù ñôn do ngöôøi baùn laäp vaø chuyeån ( beân traû tieàn ) hôïp ñoàng kinh teá (beân thuï höôûng) ñeán ngaân haøng ñeå yeâu caàu thu hoä tieàn töø ngöôøi mua veà haøng hoùa ñaõ giao, dòch vuï ñaõ cung öùng (4b) (2a) (5) (2b) phuø hôïp vôùi nhöõng ñieàu kieän thanh toaùn ñaõ ghi trong hôïp ñoàng kinh teá, vaø caû hai phaûi gôûi thoâng (3) baùo ñeán ngaân haøng bieát, ñeå ngaân haøng caên cöù Ngaân haøng Ngaân haøng thöïc hieän. Beân mua (4a) Beân baùn 23 24 TS.Nguyen Chi Duc 4
5. 3 Thanh toaùnbaènguyû nhieäm thu. 4. Theû thanh toaùn, Plastic card c. Noäi dung cuûa Uyû nhieäm chi Maãu Uyû nhieäm thu: UYÛ NHIEÄM THU Soá : . Ngaøy . .thaùng naêm . Phaàn do NH ghi a. Khaùi nieäm: Teân ñôn vò mua haøng . Taøi khoaûn Nôï: Soá taøi khoaûn . . Taõi ngaân haøng: Tænh Teân ñôn vò baùn haøng . Taøi khoaûn Coù: Theû thanh toaùn laø moät phöông tieän thanh toaùn Soá taøi khoaûn Taõi ngaân haøng: Tænh maø ngöôøi sôû höõu chuû theû coù theå söû duïng noù ñeå Hôïp ñoàng soá: . ngaøy thaùng naêm . Soá tieàn ( baèng soá ): Soá löôïng töøng loaïi chöùng töø keøm theo VND Soá tieàn chuyeån ( baèng chöõ) . ruùt tieàn maët taïi caùc maùy ATM ( Automatic . ÑÔN VÒ BAÙN Teller machine ), caùc quaày töï ñoäng cuûa ngaân ( Kyù ñoùng daáu ) haøng ñoàng thôøi coù theå söû duïng theû ñeå thanh NGAÂN HAØNG BEÂN BAÙN NGAÂN HAØNG BEÂN MUA - Nhaän chöùng töø ngaøy . . - Nhaän chöùng töø ngaøy toaùn tieàn haøng hoùa dòch vuï. - Ñaõ kieåm soaùt vaø gôûi ñi ngaøy . - Thanh toaùn ngaøy . Tröôûng phoøng Keá toaùn Keá toaùn Tröôûng phoøng Keá toaùn ( Kyù teân ñoùng daáu ) NGAÂN HAØNG BEÂN BAÙN Thanh toaùn Ngaøy thaùng naêm . Keá toaùn Tröôûng phoøng keá toaùn 25 26 4. Theû thanh toaùn, Plastic card c. Caùc loaïi theû: b. Moâ taû theû: Theû ruùt tieàn ( ATM Card ): Theû ñöôïc laøm baèng nhöïa cöùng coù hình chöõ nhaät, coù kích thöôùc chuaån laø Theû naøy giuùp cho ngöôøi chuû theû coù theå: 96mmx54mmx0,76mm. Ruùt tieàn maët coù giôùi haïn taïi caùc ATM. Maët tröôùc cuûa theû: moïi thoâng tin ñöôïc in noåi. Kieåm tra soá tieàn treân taøi khoaûn Teân cuûa theû Chuû theû coù theå yeâu caàu chuyeån khoaûn Ngaân haøng Chuû theû coù theå trình theû laøm ñaûm baûo ñeå ruùt tieàn maët taïi ngaân haøng Bieåu töôïng •Theû thanh toaùn: Soá cuûa theû ( 13 soá hoaëc 16 soá ) Theû thanh toaùn duøng ñeå ruùt tieàn maët, coøn duøng ñeå chi traû tieàn haøng hoùa, dòch vuï Ngaøy baét ñaàu coù giaù trò vaø ngaøy heát haïn hieäu löïc (valid from expires end ) thoâng qua caùc mayù ñaëc bieät ñaët taïi caùc ñiaï ñieåm kinh doanh nhö : sieâu thò, nhaø Teân ngöôøi chuû theû haøng, khaùch saïn Maët sau cuûa theû: Theû tín duïng: ( Credit card ) Coù nhöõng ñöôøng baêng töø tính : laø moät boä nhôù chöaù nhöõng thoâng tin sau: Soá cuûa Theû thoâng minh ( smart card ) theû, Teân chuû theû, thôøi haïn hieäu löïc, lyù lòch ngaân haøng, maõ soá bí maät, möùc ruùt tieàn Treân theû coù gaén moät boä nhôù ñaëc bieät ( Memory chip ). toái ña cho pheùp, soá dö taøi khoaûn, haïn möùc tín duïng. Theû quoác teá ( International Card ) 28 27 Visa card, Master card, American card, Express card . d. Quaù trình thanh toaùn baèng theû thanh toaùn: NHPHT: laø ngaân haøng ñöôïc pheùp thöïc hieän nghieäp vuï phaùt haønh theû, caáp theû cho khaùch haøng vaø chòu traùch Ngaân haøng phaùt (6) Ngaân haøng ñaïi lyù haønh theû thanh toaùn theû nhieäm thanh toaùn vaø cung caáp caùc dòch vuï lieân quan, phaùt (7) haønh theû ñuùng tieâu chuaån an toaøn vaø chính xaùc. ( NHPHT ) ( NHTT) Chuû theû : laø caù nhaân ñöôïc NHPHT caáp theû ñeå söû duïng. NHTT : Ñaây laø ngaân haøng ñöôïc NHPHT uyû quyeàn ñöùng (1) (8) (6) (5) (4) ra thöïc hieän dòch vuï thanh toaùn theû theo hôïp ñoàng ñaõ kyù ATM giöõa NHPHT vaø NHTT. NHTT seõ lieân heä vaø kyù hôïp ñoàng vôùi caùc ÑVCNT ñeå höôùng daãn hoï tieáp nhaän vaø xöû lyù caùc giao dòch thanh toaùn theû, ñoàng thôøi phaûi cung caáp cho hoï Ngöôøi söû duïng (3) Ñôn vò chaáp nhaän theû thanh toaùn theû nhöõng phöông tieän nhö caùc maùy chuyeân duøng, caùch kieåm tra theû . ( Chuû theû ) (2) (ÑVCNT) ÑVCNT : laø caùc ñôn vò kinh teá, sieâu thò, khaùch saïn, nhaø haøng 29 30 TS.Nguyen Chi Duc 5
6. III. Tổ chức thanh toán giữa các NH III. Thanh toán giữa các NH ¾Cung cấpphương tiện thanh toán và tổ 1. Thanh toán liên hàng chức thanh toán giữa các NH có quan hệ Là thanh toán đượcthựchiệngiữa các NH chặtchẽ vớinhau trong cùng 1 hệ thống. Mỗi chi nhánh NH sẽ mở 2 TK: TK liên hàng đi và TK liên hàng 1. Thanh toán liên hàng đến. 2. Thanh toán bù trừ giữa các NH TK liên hàng đi TK liên hàng đến 3. Thanh toán qua NHNN Chi hộ Thu hộ Thu hộ Chi hộ 4. Mở TK tiềngởi NH để thanh toán 31 32 III. Thanh toán giữa các NH III. Thanh toán giữa các NH 2. Thanh toán bù trừ giữa các NH 3. Thanh toán qua NHNN Là phương thức thanh toán các khoảnnợ được thu và phải ¾ Đượcthựchiệngiữa các NH khác hệ thống, nhưng mở TK trả của1 kỳ thanh toán, bù trừ giữatổng số phải thu và phải tiềngởitại các Chi nhánh NHNN khác nhau. trả để thanh toán số tiền chênh lệch, đượcthựchiệngiữa các ¾ Liên quan 4 bên, giao dịch từng bước => không thuậntiện, NH khác hệ thống. Nhưng có mở TK tiềngởitại 1 Chi nhánh nhưng phạmvi thanhtoánrộng, toàn quốc. NHNN. Nh thành viên sẽ mở TK: TK thanh toán bù trừ. 4. Thanh toán qua quan hệ đạilý TK thanh toán bù trừ ¾ Mở TK TG ở 1 NH khác để giao dịch: đượcthựchiệngiữa các NH khác hệ thống, khác địabàn, nhưng có quan hệ giao Khoản Khoản dịch với nhau khá thường xuyên. Mỗi NH mở TK tiềngởitạiNH phải phảitrả đốiphương và phải đảmbảocótiền để thanh toán. thu NH NH khác khác ¾ Ủy nhiệmthuhộ, chi hộ giữa các NH có quan hệ thanh toán với nhau theo hợp đồng ủy thác: tiến hành trong phạmvi những khoản thanh toán đãthỏathuận trong hợp đồng ủy thác giữa các NH. 33 34 I. DỊCH VỤ TƯ VẤN NH ¾ Cung cấp các thông tin có chọnlọcvề môi CHƯƠNG VIII trường ¾ Tư vấn trong quản lý tài chính HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ ¾ Quảnlýtiềnmặt ¾ Xác định mộtcơ cấuvốnhiệuquả VÀ CÁC DỊCH VỤ TÀI ¾ Tư vấn trong quảnlýrủirohối đoái CHÍNH 35 36 TS.Nguyen Chi Duc 6
7. II. DỊCH VỤ UYÛ THAÙC NH III. NGHIỆP VỤ ĐẦU TƯ ¾ LN cao, nhưng chứa đựng nhiềurủiro=> ¾ Quảnlýdisản thành lập1 bộ phận riêng hoặc thành lậpCty ¾ QuảnlýTS theohợp đồng ký kết CK trực thuộc ¾ Uỷ thác giám hộ ¾ Đadạng hóa sử dụng vốn, phân tán rủiro; ¾ Dịch vụđạidiện ¾ Cung cấp nguồn thanh khoảncần thiết ¾ Quảnlýquỹ hưutrícủaDN cho NH; ¾ Thụ thác phát hành chứng khoán cho DN. 37 38 III. NGHIỆP VỤ ĐẦU TƯ IV. NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI TỆ ¾ Hoạt động đầutư trựctiếp: dùng vốntự ¾ NHTM mua bán ngoạitệđểđáp ứng nhu có, quỹ dự trữđểgóp vốn, mua cổ phần cầu ngoạitệ cho DN, và cho chính bản thân NH => LN phi tín dụng, góp phần đadạng ¾ ạ ộ ầ ế Ho t đ ng đ utư gián ti p: hoá nguồnTN của NH. ƒ Chứng khoán đầutư: các loại TP => có độ rủirothấp; ¾ Hoái ñoaùi (foreign exchange) laø moät phöông ƒ Chứng khoán giao dịch/ chứng khoán sẳn tieän thanh toaùn theå hieän döôùi daïng ngoaïi teä sàng để bán: giấytờ có giá ngắnhạn. (foreign currency) hoaëc caùc khoaûn phaûi thu, phaûi traû baèng ngoaïi teä. 39 40 IV. NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI TỆ IV. NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI TỆ 2. NGHIEÄP VUÏ KD CHEÂNH LEÄCH GIAÙ ARBITRAGE (Aùc 1. Nghieäp vuï hoái ñoaùi giao ngay 2. NGHIEÄP VUÏ KD CHEÂNH LEÄCH GIAÙ ARBITRAGE (Aùc bít) „ Arbitrage laø söï voán hoùa treân khaùc bieät cuûa giaù nieâm yeát. Spot Operations „ Caùc hình thöùc arbitrage phoå bieán: Nghieäp vuï spot laø hoaït ñoäng mua – baùn ngoaïi teä maø theo ñoù vieäc chuyeån giao ngoaïi teä ñöôïc thöïc ™ Arbitrage ñòa phöông hieän ngay (2 ngaøy sau), theo tyû giaù taïi thôøi ñieåm ™ Arbitrage ba beân giao dòch. Chæ thöïc hieän Aùc bit ñöôïc khi: Tyû giaù cheùo: mua – baùn < Tyû giaù coá ñònh: mua – baùn < Tyû giaù cheoù: mua – baùn. 41 42 TS.Nguyen Chi Duc 7
8. IV. NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI TỆ IV. NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI TỆ 3. Nghieäp vuï mua baùn ngoaïi teä coù thôøi haïn Forward Operations 4. Nghieäp vuï Swap ( caàm coá, hoaùn ñoåi ) Forward Operations: Laø nghieäp vuï maø taát caû Ñònh nghóa: laø nghieäp vuï hoái ñoaùi keùp, goàm caùc döõ kieän seõ ñöôïc sinh ra vaøo thôøi ñieåm hieän hai nghieäp vuï Spot vaø Forward, hai nghieäp vuï taïi nhöng vieäc thöïc hieän dieãn ra trong töông lai naøy tieán haønh cuøng moät luùc, vôùi cuøng moät theo tyû giaù ñöôïc thoûa thuaän tröôùc coù ghi trong löôïng ngoaïi teä nhöng theo hai höôùng ngöôïc hôïp ñoàng. nhau. Hôïp ñoàng kyø haïn: laø moät thoaû thuaän giöõa moät Spot – baùn ( mua ) : x ngoaïi teä doanh nghieäp vaø moät ngaân haøng hay giöõa hai ngaân haøng vôùi nhau ñeå trao ñoåi moät soá löôïng tieàn teä nhaát ñònh vôùi moät tyû giaù xaùc ñònh goïi laø tyû giaù kyø haïn vaøo moät ngaøy naøo ñoù trong töông Forward – mua ( baùn ) : x ngoaïi teä lai. 43 44 IV. NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI TỆ 4. Nghieäp vuï Swap ( caàm coá, hoaùn ñoåi ) 5. Nghieäp vuï giao sau Tröôøng hôïp söû duïng Moät nhaø ñaàu tö mua traùi phieáu ngoaïi teä, söû Future Operation duïng Spot-forward swap ñeå phoøng ngöøa ruûi ro tyû Hôïp ñoàng giao sau: (Future contract) laø moät giaù söï thoaû thuaän baùn hoaëc mua moät taøi saûn (tieàn, Moät nhaø ñaàu tö vay nôï baèng ngoaïi teä thì phaûi haøng hoaëc chöùng khoaùn) nhaát ñònh taïi moät thôøi mua kyø haïn ngoaïi teä ñieåm xaùc ñònh trong töông lai vaø hôïp ñoàng naøy Swap ít coâng duïng ñoái vôùi nhaø NK vaø XK, lyù ñöôïc thöïc hieän taïi quaày giao dòch. (Sôû giao dòch do laø caùc khoaûn phaûi thu vaø phaûi traû trong quan Chicago) heä mua baùn quoác teá thöôøng hay bò chaäm treã. Thò tröôøng giao sau: (Future market) laø nôi Swap giuùp ngaân haøng coù ñöôïc nguoàn voán giao dòch mua baùn caùc hôïp ñoàng giao sau veà trong kinh doanh, baûo toàn ñöôïc voán, ñaùp öùng nhu caàu cuûa khaùch haøng. haøng hoùa, tieàn teä vaø caùc coâng cuï taøi chính. 45 46 IV. NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI TỆ Caùc kieåu quyeàn choïn : 6. Nghieäp vuï quyeàn choïn tieàn teä 9 Caùc quyeàn choïn tieàn teä cho ngöôøi mua cô hoäi nhöng khoâng baét buoäc mua hoaëc baùn vôùi giaù ñaõ Quyeàn choïn kieåu Myõ cho pheùp ngöôøi naém giöõ thöïc hieän vaøo baát kyø luùc naøo cho ñeán tröôùc ngaøy ñöôïc thoûa thuaän tröôùc, goïi laø giaù thöïc hieän heát hieäu löïc. trong töông lai. Ví duï : Quyeàn choïn mua moät trieäu euro vôùi giaù 9 Quyeàn choïn chæ coù giaù trò cho ñeán ngaøy heát $0,90/euro töø ngaøy hoâm nay cho ñeán ngaøy heát hieäu löïc hay ngaøy ñeán haïn. hieäu löïc laø ngaøy 15/09/2003. 9 Ngöôøi mua phaûi traû cho ngöôøi baùn moät khoaûn phí cho quyeàn choïn goïi laø phí quyeàn choïn. 47 48 TS.Nguyen Chi Duc 8
9. Caùc kieåu quyeàn choïn : QUYEÀN CHOÏN MUA Quyeàn choïn mua (Call option) cho pheùp Quyeàn choïn kieåu Chaâu AÂu cho pheùp ngöôøi naém ngöôøi naém giöõ ñöôïc mua moät ngoaïi teä naøo ñoù vôùi tyû giaù thöïc hieän trong moät khoaûn thôøi giöõ thöïc hieän chæ vaøo ngaøy heát hieäu löïc. gian nhaát ñònh. Ví duï : Quyeàn choïn mua moät trieäu euro vôùi giaù $0,90/euro chæ vaøo ngaøy 15/09/2003. Ngöôøi naém giöõ quyeàn choïn coù theå thöïc hieän (hoaëc baùn) quyeàn choïn. Hoï cuõng coù theå ñeå quyeàn choïn heát hieäu löïc. Trong tröôøng hôïp naøy hoï seõ maát phí quyeàn choïn. 49 50 QUYEÀN CHOÏN BAÙN QUYEÀN CHOÏN BAÙN Quyeàn choïn baùn (Put option) cho pheùp Caùc DN coù theå söû duïng quyeàn choïn baùn tieàn teä ñeå ngöôøi naém giöõ ñöôïc baùn moät ngoaïi teä phoøng ngöøa ruûi ro caùc khoaûn phaûi thu. naøo ñoù vôùi tyû giaù thöïc hieän trong moät khoaûn thôøi gian nhaát ñònh. 51 52 V. NGHIỆP VỤ KD VAØNG, BAÏC, ÑAÙ QUYÙ ¾ Gia công chế tác vàng, bạc, đá quý ¾ Mua bán vàng bạc, đá quý ¾ Cho vay kim loại quý Thựctế do các Cty chuyên KD vàng bạc đá quý hoặc các Cty trực thuộc NHTM trựctiếp thựchiện. 53 TS.Nguyen Chi Duc 9