Kế toán ngân hàng - Chương học III: Kế toán dịch vụ thanh toán qua ngân hàng

Nội dung text: Kế toán ngân hàng - Chương học III: Kế toán dịch vụ thanh toán qua ngân hàng

1. KTNH Muïcï tieâu ‡ YÙ nghóa cuûa vieäc söû duïng caùc theå thöùc thanh toaùn Chương III khoâng duøng tieàn maët qua ngaân haøng ‡ Söû duïng caùc theå thöùc thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët phuø hôïp trong töøng giao dòch Kế toaùn dòch vuï thanh ‡ Naém roõ quy trình vaø phöông phaùp keá toaùn caùc thể thức thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët qua ngaân haøng toaùn qua ngaân haøng 2 KTNH – Ho Hanh My Noäiä dung Taøiø lieäuä tham khaûoû 1. Khaùi quaùt veà thanh toaùn voán qua ngaân haøng ‡ Chöông 10 & 11, Giaùo trình Keá toaùn ngaân haøng ‡ Quyeát ñònh 226/2002/QÑ – NHNN “ Quy cheá hoaït ñoäng 2. Khaùi quaùt veà dòch vuï thanh toaùn qua ngaân haøng thanh toaùn qua caùc toå chöùc cung öùng dòch vuï thanh toaùn” ngaøy 26/03/2002 3. Phöông phaùp keá toaùn caùc theå thöùc TTKDTM ‡ Quyeát ñònh 1092/2002/QÑ-NHNN ”Quy ñònh thuû tuïc thanh qua ngaân haøng toaùn qua caùc toå chöùc cung öùng dòch vuï thanh toaùn” ngaøy a. Uyû nhieäm chi 08/10/2002 ‡ Quyeát ñònh 30/2006/QÑ-NHNN “Quy cheá cung öùng vaø söû b. Uyû nhieäm thu duïng Seùc” ngaøy 11/07/2006 c. Seùc ‡ Luaät Caùc coâng cuï chuyeån nhöôïng cuûa Quoác hoäi nöôùc Coäng d. Theû hoaø Xaõ hoäi Chuû nghóa Vieät Nam soá 49/2005/QH11 ngaøy 29/11/2005 ‡ Quyeát ñònh 20/2007/QÑ-NHNN “Quy cheá phaùt haønh, thanh toaùn vaø cung caáp dòch vuï hoã trôï hoaït ñoäng thanh toaùn theû 3 ngaân haøng” ngaøy 15/05/2007 4 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 1
2. Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH Noäi dung Noäi dung Moät soá khaùi nieäm ƒ 1. Khaùùi quaùùt veàà thanh toaùùn voáán qua ngaân haøøng Thanh toaùn voán Thanh toaùn voán giöõa caùc ngaân haøng laø nghieäp vuï chuyeån tieàn, qua ñoù ñeå thanh toaùn caùc khoaûn nôï phaùt sinh trong noäi boä moät heä KN Thanh toaùn voán giöõa caùc NH thoáng ngaân haøng (giöõa caùc chi nhaùnh), hoaëc giöõa caùc ngaân haøng Leänh thanh toaùn Leänh thanh toaùn Coù NH traû tieàn TTV NH thuï höôûng Leänh thanh toaùn Nôï Caùc phöông thöùc TTV chuû yeáu KH traû tieàn KH thuï höôûng 5 6 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH Moät soá khaùi nieäm Moät soá khaùi nieäm Caùùc keânh (phöông thöùc) thanh toaùùn voáán giöõaõa caùùc ngaân haøøng Theo chuû theå tham gia Leänh Leänh Cuøng heä thoáng ngaân haøng thanh toaùn Coù Thanh toaùn Nôï Khaùc heä thoáng ngaân haøng Theo kyõ thuaät xöû lyù Thuû coâng ƒ Leänh thanh toaùn Coù (LTT Coù) Ñieän töû Laø leänh thanh toaùn nhaèm ghi Nôï taøi khoaûn cuûa ngöôøi phaùt Theo phöông thöùc söû duïng voán leänh taïi ngaân haøng khôûi taïo leänh moät khoaûn tieàn xaùc ñònh ñeå Töøng laàn ghi Coù taøi khoaûn cuûa ngöôøi thuï höôûng taïi ngaân haøng nhaän Buø tröø leänh Theo phaïm vi ñòa lyù Noäi ñòa 7 8 KTNH – Ho HanhQuoác My teá KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 2
3. Leänh thanh toaùn Coù (LTT Coù) Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH Moät soá khaùi nieäm LTT CÓ ƒ Leänh thanh toaùn Nôï (LTT Nôï) Ngân hàng Ngân hàng Laø leänh thanh toaùn nhaèm ghi Nôï taøi khoaûn cuûa khaùch haøng khởitạo nhận lệnh taïi ngaân haøng nhaän leänh moät khoaûn tieàn xaùc ñònh ñeå ghi Coù taøi khoaûn cuûa ngöôøi thuï höôûng taïi ngaân haøng khôûi taïo leänh 10 9 KTNH – Ho Hanh My Leänh thanh toaùn Nôï (LTT Nôï) Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH LTT NỢ Caùc phöông thöùc thanh toaùn voán chuû yeáu Thanh toaùn voán noäi boä moät heä thoáng ngaân haøng Ngân hàng Ngân hàng nhận lệnh khởi tạo Thanh toaùn voán giöõa caùc heä thoáng ngaân haøng Thanh toaùn buø trừ Thanh toaùn töøng laàn qua taøi khoaûn TG taïi NH nhaø nöôùc 12 11 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 3
4. Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH 1. Thanh toaùn voán noäi boä moät heä thoáng ngaân haøng 1. Thanh toaùn voán noäi boä moät heä thoáng ngaân haøng Ñaëc ñieåm Laø quan heä thanh toaùn giöõa caùc chi nhaùnh trong cuøng moät heä thoáng ngaân haøng, bao goàm: Qui trình thanh toaùn do moãi NH töï quy ñònh theo quy ñònh chung cuûa NHNN Trung taâm thanh toaùn (Hoäi sôû) Khi thöïc hieän thanh toaùn khoâng caàn xeùt ñeán nguoàn voán ñeå Caùc ñôn vò thaønh vieân (Chi nhaùnh) thanh toaùn (ñieàu chuyeån voán noäi boä) Caùc giao dòch chuyeån tieàn trong heä thoáng phaùt sinh treân Taát caû caùc leänh thanh toaùn ñeàu ñöôïc chuyeån veà TTTT xöû cô sôû: lyù tröôùc khi chuyeån tieáp cho ñôn vò nhaän Giao dòch thanh toaùn giöõa caùc khaùch haøng cuûa ngaân haøng Ñieàu chuyeån voán noäi boä trong heä thoáng ngaân haøng 13 14 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH 1. Thanh toaùn voán noäi boä moät heä thoáng ngaân haøng 1. Thanh toaùn voán noäi boä moät heä thoáng ngaân haøng Chöùng töø keá toaùn Taøi khoaûn keá toaùn Chöùng töø do khaùch haøng laäp Chuyeån tieàn ñi naêm nay – 5111 Giaáp noäp tieàn Chuyeån tieàn ñeán naêm nay – 5112 UÛy nhieäm thu Chuyeån tieàn ñeán naêm nay chôø xöû lyù– 5113 Ñieàu chuyeån voán – 5191 Chöùng töø do ñôn vò chuyeån tieàn laäp Thu hoä, chi hoä - 5192 Leänh chuyeån Coù/Leänh chuyeån Nôï Thoâng baùo chaáp nhaän/töø choái Leänh chuyeån Nôï Yeâu caàu huûy Leänh chuyeån Coù/ Leänh huûy Leänh chuyeån Nôï Ñieän tra soaùt/Traû lôøi tra soaùt 15 16 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 4
5. Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH 1. Thanh toaùn voán noäi boä moät heä thoáng ngaân haøng 1. Thanh toaùn voán noäi boä moät heä thoáng ngaân haøng Leänh chuyeån Coù NH A NH B NÔÏ TK “Thanh toaùn chuyeån tieàn” COÙ Haïch toaùn LCC ñi ƒ Ngaân haøng nhaän/thu ƒ Ngaân haøng traû Leänh Coù chuyeån ñi Leänh Coù chuyeån ñeán iùtòthaáp trò Giaù Ñieän tra soaùt ñeán Ñieän tra soaùt ñi Soá dö: Hoäi sôû nôï chi nhaùnh Soá dö: Chi nhaùnh nôï Hoäi sôû (Cheânh leäch nhaän > traû ) (Cheânh leäch trả > nhaän) Traû lôøi tra soaùt ñi Traû lôøi tra soaùt ñeán TK 5111/5112/519 17 Haïch toaùn LCC ñeán 18 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 1. Thanh toaùn voán noäi boä moät heä thoáng ngaân haøng Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH Leänh chuyeån Nôï 2. Thanh toaùn buø tröø NH A NH B Quan heä thanh toaùn Haïch toaùn LCN chuyeån ñi (treo khoaûn chôø thanh Quan heä thanh toaùn giöõa caùc chi nhaùnh NH khaùc heä toaùn khaùc) thoáng, treân cuøng ñòa baøn vaø coù tham gia TTBT hâgñûÑ hn toaùn ÑKthanh ñuû Khoâng Ñaëc ñieåm LCN chuyeån ñi LCN chuyeån ñeán Coù moät ñôn vò NH treân ñòa baøn ñoùng vai troø trung taâm HT LCN chuyeån ñeán thanh toaùn (NH chuû trì) Thoâng baùo chaáp nhaän Thoâng baùo chaáp nhaän Caùc chi nhaùnh NH thaønh vieân phaûi laøm thuû tuïc tham gia thanh toaùn (ñeán) thanh toaùn (ñi) vaø môû taøi khoaûn tieàn göûi khoâng kyø haïn taïi NH chuû trì HT taát toaùn khoaûn chôø HT LCN chuyeån ñeán Caùc NH thaønh vieân phaûi ñaûm baûo khaû naêng thanh toaùn. thanh toaùn khaùc HT LCN chuyeån ñi Neáu vi phaïm nhieàu laàn seõ bò khai tröø Thoâng baùo töø choái thanh Thoâng baùo töø choái thanh 19 20 KTNH toaùn– Ho Hanh (ñeán) My + LCN ñeán toaùn (ñi) + LCN ñi KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 5
6. Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH 2. Thanh toaùn buø tröø 2. Thanh toaùn buø tröø Ñaëc ñieåm (tt) Chöùng töø keá toaùn Chöùng töø do khaùch haøng laäp Cuoái moãi phieân thanh toaùn, caùc NH thaønh vieân seõ nhaän keát quaû thanh toaùn töø NH chuû trì. Vaø caùc NH thaønh vieân Giaáp noäp tieàn chæ thanh toaùn phaàn cheânh leäch UÛy nhieäm thu UÛy nhieäm chi Seùc vaø baûng keâ noäp seùc Chöùng töø do ngaân haøng/ñôn vò ngaân haøng thaønh vieân Leänh chuyeån Coù/Leänh chuyeån Nôï 21 22 KTNH – Ho Hanh My Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH 2. Thanh toaùn buø tröø 2. Thanh toaùn buø tröø Taøi khoaûn keá toaùn Thanh toaùn buø tröø NH thaønh vieân–5012 Tieàn göûi taïi NHNN-1113 NÔÏ TK “Thanh toaùn buø tröø taïi NH thaønh vieân” -5012 COÙ Caùc khoaûn chôø thanh toaùn khaùc-4599 ƒ Ngaân haøng nhaän/thu ƒ NH traû ƒ Phaûi traû khi quyeát toaùn ƒ Phaûi thu khi quyeát toaùn Soá dö: Phaûi thu chöa quyeát Soá dö: phaûi traû chöa quyeát toaùn toaùn (Cheânh leäch nhaän > traû ) (Cheânh leäch trả > nhaän) 24 23 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 6
7. Khaùi quaùt veàà thanh toaùn voán qua NH Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH 3. Thanh toaùn töøng laàn qua NH nhaø nöôùc Taøi khoaûn söû duïng 3. Thanh toaùn töøng laàn qua NH nhaø nöôùc Quan heä thanh toaùn Quan heä thanh toaùn giöõa caùc chi nhaùnh NH khaùc heä thoáng vaø khoâng tham gia TTBT NÔÏ TK “Tieàn göûi khoâng kyø haïn taïi NHNN”-1113 COÙ Ñaëc ñieåm ƒ Ngaân haøng nhaän ƒ NH traû Caùc CN NHTM phaûi môû taøi khoaûn tieàn göûi KKH taïi CN ƒ Phaûi thu trong TTBT ƒ Phaûi traû trong TTBT NHNN treân ñòa baøn Khi coù nhu caàu thanh toaùn qua NHNN, neáu NHTM thanh Soá dö: Tieàn göûi KKH taïi toaùn theo yeâu caàu cuûa KH thì laäp Leänh thanh toaùn, neáu NHTM NHNH thanh toaùn cho chính mình thì söû duïng UNC vaø göûi ñeán CN NHNN treân ñòa baøn 25 26 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Noäiä dung Khaùiù quaùtù veàà dòch vuïï thanh toaùùn qua ngaân haøøng ‡ Khaùi nieäm 2. Khaùùi quaùùt veàà dòch vuïï thanh toaùùn qua ngaân haøøng Thanh toaùn (khoâng duøng tieàn maët) qua NH laø dòch vuï trong ñoù NH thöïc hieän vieäc trích töø taøi khoaûn tieàn KN dòch vuï thanh toaùn qua NH göûi theo yeâu caàu cuûa ngöôøi coù nghóa vuï traû tieàn Caùc theå thöùc thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët chuû yeáu (hoaëc chuyeån tieàn) ñeå chuyeån vaøo taøi khoaûn cuûa ngöôøi thuï höôûng 27 28 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 7
8. Khaùùi quaùùt veàà dòch vuïï thanh toaùnù qua ngaân haøngø Khaùiù quaùtù veàà dòch vuïï thanh toaùùn qua ngaân haøøng ‰ Ñieàu kieän söû duïng dòch vuï TT KDTM qua NH ‡ YÙ nghóa thanh toaùn qua ngaân haøng ‰ Khaùch haøng phaûi môû taøi khoaûn tieàn göûi (khoâng „ Haïn cheá löôïng tieàn maët trong löu thoâng, tieát kieäm chi phí kyø haïn) taïi ngaân haøng trong vieäc in aán vaø söû duïng tieàn maët „ An toaøn cho ngöôøi söû duïng tieàn ‰ Taøi khoaûn ñuû soá dö ñeå thanh toaùn „ Ñaåy maïnh quaù trình saûn xuaát vaø trao ñoåi haøng hoaù ‰ Caùc giaáy tôø, chöùng töø hôïp leä, „ Taïo ñieàu kieän cho cô quan quaûn lyù tieàn teä kieåm soaùt löôïng tieàn trong löu thoâng 29 30 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Ủynhiệmchi Caùùc theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeáuá ‡ Uyû nhieäm chi (UNC) (3) „ UNC laø phöông tieän thanh toaùn do ngöôøi traû tieàn laäp yeâu caàu NH trích moät soá tieàn treân taøi khoaûn cuûa mình ñeå Ngân hàng Ngân hàng chuyeån vaøo taøi khoaûn cuûa ngöôøi thuï höôûng chi trả thụ hưởng ‡ Ngöôøi thuï höôûng ƒ Chính ngöôøi laäp UNC (4) (2) ƒ Beân thöù 2 khaùc ‡ Taøi khoaûn cuûa ngöôøi laäp UNC vaø taøi khoaûn ngöôøi thuï höôûng ƒ Cuøng ngaân haøng (1) ƒ Khaùc ngaân haøng Ngườichi trả Ngườithụ hưởng 31 9 UNC coù giaù trò thanh toaùn moät laàn hoaëc nhieàu laàn 32 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 8
9. Ủynhiệmthu Caùùc theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeáuá (5) ‡ Uyû nhieäm thu (UNT) „ UNT laø theå thöùc thanh toaùn trong ñoù ngöôøi thuï (3) höôûng laäp uyû thaùc cho ngaân haøng thu hoä moät soá Ngân hàng Ngân hàng thụ hưởng tieàn nhaát ñònh töø ngöôøi chi traû chi trả „ Ñaëc ñieåm (2) (6) (4) ‡Laø nghieäp vuï nhôø thu (khaùch haøng nhôø ngaân haøng thu hoä) ‡Ngaân haøng khoâng chòu traùch nhieäm veà vaán ñeà tranh chaáp tieàn haøng giöõa hai beân beân khaùch (1) haøng Ngườichi trả Ngườithụ hưởng 33 34 KTNH – Ho Hanh My Caùcù theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeááu Caùùc theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeáuá Seùùc ‡ Seùc „ Seùc laø giaáy tôø coù giaù do ngöôøi kyù phaùt laäp, ra ‰ Traû cho moät ngöôøi xaùc ‰ Traû cho moät ngöôøi xaùc leänh cho ngöôøi bò kyù phaùt (ngaân haøng hoaëc toå ñònh vaø khoâng ñöôïc pheùp ñònh vaø ñöôïc pheùp chuyeån chöùc cung öùng dòch vuï thanh toaùn ñöôïc caáp pheùp) chuyeån nhöôïng nhöôïng trích moät soá tieàn nhaát ñònh töø taøi khoaûn cuûa mình ‰ Ghi roõ teân ngöôøi thuï ‰ Ghi roõ teân ngöôøi thuï höôûng vaø coù khoâng coù ñeå thanh toaùn cho ngöôøi thuï höôûng höôûng vaø coù cuïm töø “Khoâng chuyeån nhöôïng” cuïm töø “Khoâng chuyeån hoaëc “Khoâng traû theo nhöôïng” leänh” 35 36 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 9
10. Caùcù theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû Caùcù theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeááu yeááu ‡ Khoâng coù teân ngöôøi thuï ‡ Coùtheåthanhtoaùnbaèng ‰ Chæ thanh toaùn baèng höôûng ñöôïc ghi treân tôø tieàn maët hoaëc chuyeån chuyeån khoaûn seùc. Baát kyø ai caàm tôø seùc khoaûn (theo yeâu caàu cuûa ‰ Coù cuïm töø “Traû vaøo taøi ñeàu laø ngöôøi thuï höôûng. khaùch haøng) khoaûn” Coù cuïm töø “Traû cho ngöôøi ‡ Khoâng coù cuïm töø “Traû caàm seùc” vaøo taøi khoaûn” 37 38 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Caùùc theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeáuá Caùcù theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeááu 8. Seùc coù 2 gaïch song song 9. Seùc coù 2 gaïch song song khoâng ghi teân ngaân haøng coù ghi teân ngaân haøng ‡ Laø seùc ñöôïc ngöôøi bò kyù ‰ Khoâng ñöôïc ngöôøi bò kyù ‡ Seùc chæ ñöôïc thanh toaùn ‰ Seùc chæ ñöôïc thanh toaùn phaùt ñaûm baûo khaû naêng phaùt ñaûm baûo khaû naêng cho ngaân haøng hoaëc cho cho ngaân haøng cuï theå chi traû khi tôø seùc ñöôïc thanh toaùn trong thôøi haïn ngöôøi thuï höôûng coù taïi hoaëc cho ngöôøi thuï höôûng ngöôøi thuï höôûng xuaát trình xuaát trình khoaûn taïi NH bò kyù phaùt coù taïi khoaûn taïi NH ñoù trong thôøi haïn xuaát trình ‰ Laø Seùc khoâng baûo chi ‡ Ngöôøi kyù phaùt hoaëc ngöôøi ‰ Ngöôøi kyù phaùt hoaëc ngöôøi chuyeån nhöôïng gaïch treân chuyeån nhöôïng gaïch treân seùc 2 gaïch song song seùc 2 gaïch song song vaø ghi teân NH ñöôïc chæ ñònh giöõa 2 gaïch song song ñoù 39 40 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 10
11. Caùùc theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeáuá Caùùc theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeááu ‡ Quy ñònh veà Seùc ‡ Thôøi haïn thanh toaùn cuûa seùc „ „ Chuyeån nhöôïng seùc ‡ 30 ngaøy keå töø ngaøy kyù phaùt (tröø tröôøng hôïp baát khaû ‡ Seùc coù theå chuyeån nhöôïng ñöôïc khaùng) ƒ „ Thôøi haïn hieäu löïc (seùc coù giaù trò thanh toaùn) ƒ Kyù chuyeån nhöôïng (ñoái vôùi Seùc kí danh - coù ghi roõ ‡ 6 thaùng keå töø ngaøy kyù phaùt teân ngöôøi ñöôïc traû tieàn vaø ñöôïc pheùp chuyeån ‡ Ñòa ñieåm xuaát trình nhöôïng) „ Ñòa ñieåm ghi treân tôø seùc „ Ñòa ñieåm kinh doanh cuûa ngöôøi bò kyù phaùt ‡ Seùc chæ coù giaù trò khi daõy chöõ kyù chuyeån nhöôïng lieân tuïc „ Trungtaâmthanhtoaùnbuøtröøseùc ‡ Thanh toaùn seùc ‡ Ngöôøi thuï höôûng cuoái cuøng chuyeån nhöôïng cho toå „ Taïi ngöôøi bò kyù phaùt chöùc cung öùng thanh toaùn ñeå nhôø thu hoä „ Taïi ngöôøi thu hoä 41 42 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Caùùc theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeáuá Caùùc theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeááu ‡ Seùc ‡ Seùc Ngöôøi kyù phaùt (1) Ngöôøi thuï höôûng Ngöôøi kyù phaùt (3) Ngöôøi thuï höôûng (4) (5) (2) (1) (2) (6) (4) (3) (5) Ngöôøi bò kyù phaùt Ngaân haøng thu hoä Ngöôøi bò kyù phaùt Ngaân haøng thu hoä (4) (6) 9Quy trình thanh toaùùn seùùc thoâng thöôøøng 9Quy trình thanh toaùùn seùùc baûûo chi 43 44 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 11
12. Phöông phaùpù keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Caùùc theåå thöùc thanh toaùùn qua NH chuûû yeáuá Taøi khoaûn söû duïng ‡ Theû NÔÏ TK 4211/-Tieàn göûi khoâng kyø haïn COÙ „ Laø coâng cuï thanh toaùn do ngaân haøng phaùt haønh theû cung caáp cho khaùch haøng söû duïng theo hôïp Soá tieàn KH ruùt ra: Soá tieàn KH göûi vaøo: ñoàng kyù keát giöõa ngaân haøng phaùt haønh vaø chuû theû „ Phaân loaïi ƒ Ruùt tieàn maët ƒ Göûøi vaøo baèng tieàn maët ƒ Chuyeån khoaûn ‡ Theû thanh toaùn ƒ Chuyeån khoaûn ƒ Laõi nhaäp voán ‡ Theû tín duïng Ruùt tieàn maët, thanh toaùn ‡ } tieàn haøng hoaù, dòch vuï Soá dö: Soá tieàn KH ñang göûi taïi ngaân haøng 45 46 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Taøi khoaûn söû duïng Taøi khoaûn söû duïng NÔÏ TK “Tieàn göûi ñaûm baûo thanh toaùn ” COÙ NÔÏ TK 4540/4550 “Chuyeån tieàn phaûi traû” COÙ 9Soá tieàn ñaõ söû duïng thanh toaùn cho ngöôøi thuï höôûng Soá tieàn do NH khaùc chuyeån ñeán ñaõ thanh 9Soá tieàn traû laïi cho KH toaùn cho KH vaõng lai TK 4271, 4281- TG ñaûm baûo thanh toaùn seùc TK 4272, 4282- TG ñaûm baûo thanh toaùn thö tín duïng 47 48 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 12
13. Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Phöông phaùpù keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Taøi khoaûn söû duïng Uyûû nhieääm chi ‡ Caùc taøi khoaûn lieân quan khaùc ‡ Phaïm vi aùp duïng „ TK 1113-TG taïi NHNN „ Söû duïng thanh toaùn trong caùc giao dòch „ TK2111/2141-Cho vay ngaén haïn ‡ Thanh toaùn tieàn haøng hoaù, dòch vuï „ ‡ Thanh toaùn caùc khoaûn coâng nôï ‡ Noäp ngaân saùch ‡ Chuyeån tieàn caù nhaân ‡ 49 50 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Phöông phaùpù keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Uyûû nhieääm chi Uyûû nhieääm chi ‡ Phaïm vi aùp duïng ‡ Thuû tuïc thanh toaùn UNC „ Ñoái töôïng khaùch haøng „ Kieåm tra maãu chöùng töø, noäi dung, khaû naêng thanh toaùn, ‡ 2 KH coù TK Tgöûi taïi 1 NH chöõ kyù ‡ 2 KH coù TK Tgöûi taïi 2 NH cuøng heä thoáng NH ‡ Neáu caùc yeáu toá khoâng hôïp leä vaø thoaû maõn: töø choái ‡ 2 KH coù TK Tgöûi taïi 2 NH khaùc heä thoáng, tham gia thanh toaùn vaø traû laïi UNC cho KH thanh toaùn buø tröø ‡ Neáu caùc yeáu toá hôïp leä vaø thoaû maõn: thöïc hieän thanh ‡ 2 KH coù TK Tgöûi taïi 2 NH khaùc heä thoáng, thanh toaùn toaùn theo yeâu caàu cuûa KH qua taøi khoaûn tieàn göûi taïi NHNN „ Chöùng töø sau khi xöû lyù ‡ Öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm cuûa theå thöùc thanh toaùn UNC ? ‡ Laøm cô sôû nhaäp döõ lieäu vaøo maùy vi tính ‡ Löu tröõ 51 52 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 13
14. Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Uyûû nhieääm chi Uyûû nhieääm chi Taïi ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi chi traû Taïi ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng (1) 2 KH coù cuøng taøi khoaûn TG taïi 1 NH (1) Ngöôøi TH coù taøi khoaûn TG taïi NH TK Chuyeån tieàn giöõa caùc NH thích hôïp TK TM, (2a) Chuyeån tieàn cho KH vaõng lai (2) 2 KH coù taøi khoaûn TG khaùc NH (2b) Thanh toùan cho KH vaõng lai 53 54 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Uyûû nhieääm chi Ví duï 1 Taïi NHNN vaø PTNT chi nhaùnh thuû Ñöùc trong ngaøy 01/05/N coù caùc NVKTPS nhö sau: 1. Coâng ty Hoøa Phaùt göûi UNC traû tieàn cho coâng ty xuaát nhaäp khaåu Kieân Long (coù taøi khoaûn taïi ngaân haøng ngoaïi thöông Tp. HCM), soá tieàn 200,000,000 ñ 2. Nhaän ñöôïc leänh chuyeån coù keøm UNC töø NHNN vaø PTNT Haø Noäi soá tieàn 150,000,000 ñ do coâng ty Hoaøng Long traû tieàn haøng hoaù cho coâng ty thöïc phaâûm Bình Taây 3. Coâng ty Noäi Thaát laäp UNC traû tieàn haøng hoaù cho coâng ty Hoøa Phaùt, soá tieàn 120,000,000ñ 4. Nhaän ñöôïc leänh chuyeån coù keøm UNC töø NHNN vaø PTNT Vuõng Taøu soá tieàn 50,000,000ñ do OÂng Leâ A chuyeån traû nôï cho Baø Leâ B (KH vaõng lai) Yeâu caàu: Ñònh khoaûn caùc NVKTPS treân Cho bieát: ‡ Soá dö TK tieàn göûi KH ñaàu ngaøy 01/05/N nhö sau: ƒ TK TG KKH.Coâng ty Hoøa Phaùt: 250,000,000ñ ƒ TK TG KKH.Coâng ty Noäi Thaát: 300,000,000ñ ƒ TK TG KKH. Coâng ty Bình Taây: 400,200,000ñ 55 56 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 14
15. Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Phöông phaùpù keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Uyûû nhieääm thu Uyûû nhieääm thu ‡ Phaïm vi aùp duïng ‡ Quy ñònh ñoái vôùi ñôn vò baùn „ Gioáng phaïm vi aùp duïng cuûa theå thöùc thanh toaùn UNC „ Chæ ñöôïc laäp UNT ñoøi tieàn beân mua neáu coù thoûa thuaän tröôùc (baèng vaên baûn giöõa caùc beân) vaø sau khi ñaõ giao ‡ Öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm cuûa theå thöùc thanh toaùn haøng cho beân mua UNT ? „ Baûo ñaûm söï tín nhieäm ñoái vôùi beân mua veà vieäc cung caáp haøng hoùa, dòch vuï „ Neáu beân mua chöa ñuû soá dö treân TK ñeå thanh toaùn ngay, beân baùn coù theå ‡ Ñeà nghò thu laïi UNT ‡ Ñeà nghò NH phuïc vuï ngöôøi chi traû löu UNT, theo doõi soádöTK beânmuavaøthukhicoùñuûsoádö 57 58 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Phöông phaùpù keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Uyûû nhieääm thu Uyûû nhieääm thu ‡ Quy ñònh ñoái vôùi ñôn vò mua ‡ Quy ñònh ñoái vôùi ngaân haøng „ NH phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng „ Ñaûm baûo söï tín nhieäm veà khaû naêng thanh toaùn ñoái vôùi ‡ Kieåm tra chöùng töø, ñaûm baûo tính hôïp leä vaø ñaày ñuû beân baùn ‡ Göûi chöùng töø sang NH phuïc vuï ngöôøi chi traû nhôø thu „ „ NH phuïc vuï ngöôøi chi traû ‡ Theo doõi soá dö ñeå thanh toaùn cho beân baùn ñaày ñuû, nhanh choùng ‡ NếuTK ngườitrả tiền khoâng đñủ đñể thanh toaùn UNT thì NH phải thoâng baùo cho ngöôøi ñoù bieát. 59 60 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 15
16. Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Uyûû nhieääm thu Uyûû nhieääm thu Taïi ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi traû tieàn Taïi ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng TK Thích hôïp cuûa ngöôøi thuï höôûng TK Thích hôïp cuûa KH (ngöôøi traû) ☺ Göûi UNT keøm boä chöùng töø sang ngaân haøng thanh toaùn nhôø thu hoä (1) 2 KH coù cuøng taøi khoaûn TG taïi 1 NH ☺ Khi nhaän ñöôïc tieàn do ngaân haøng thanh toaùn chuyeån sang TK Thích hôïp cuûa ngöôøi thuï höôûng (2) 2 KH coù taøi khoaûn TG khaùc NH 61 62 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Uyûû nhieääm thu Ví duï 2 Taïi NHÑT &ø PT chi nhaùnh Tp. HCM trong ngaøy 10/05/N coù caùc NVKTPS nhö sau: 1. Coâng ty Höng Phaùt laäp UNT keøm hoaù ñôn baùn haøng ñoøi tieàn coâng ty Goám Söù (coù taøi khoaûn taïi ngaân haøng ngoaïi thöông Tp. HCM), soá tieàn 150,000,000 ñ. 2. Nhaän ñöôïc UNT keøm hoaù ñôn baùn haøng do NHÑT & PT chi nhaùnh Haø Noäi göûi ñeán nhôø thu. UNT do coâng ty xuaáùt nhaäp khaåu Haø Noäi laäp ñoøi tieàn haøng hoaù coâng ty Thöïc Phaåm, soá tieàn 200,000,000 ñ 3. CoângtyHöngPhaùtlaäpUNT keømhoaùñônbaùnhaøngñoøitieàncoângtyHoa Hoàng soá tieàn 120,000,000ñ cho loâ haøng ñaõ giao vaøo 05/05/N 4. Nhaän ñöôïc Leänh chuyeån Coù töø NHÑT&ø PT Vuõng Taøu soá tieàn 50,000,000ñ, thanh toaùn cho UNT maø NH ñaõ göûi nhôø thu tröôùc ñaây, do coâng ty Hoa Hoàng ñoøi tieàn baùn haøng töø coâng ty X Yeâu caàu: Ñònh khoaûn caùc NVKTPS treân Cho bieát: ‡ Soá dö TK tieàn göûi KH ñaàu ngaøy 10/05/N nhö sau: ƒ TK TG KKH.Coâng ty Höng Phaùt: 250,000,000ñ ƒ TK TG KKH.Coâng ty Hoa Hoàng: 80,000,000ñ ƒ TK TG KKH. Coâng ty Thöïc Phaåm: 320,200,000ñ 63 64 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 16
17. Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Seùùc Seùùc ‡ Ngöôøi thuï höôûng coù theå noäp seùc vaøo NH phuïc vuï mình Taïi ngaân haøng thanh toaùn (ngöôøi bò kyù phaùt) (NH thu hoä) hoaëc NH phuïc vuï ngöôøi chi traû (ngöôøi bò kyù TK TG KKH cuûa KH phaùt) ‡ NH kieåm tra tính hôïp leä vaø ñaày ñuû cuûa chöùng töø tröôùc khi thanh toaùn hoaëc göûi ñi nhôø thu „ Neáu seùc khoâng ñuû ñieàu kieän ñeå ñöôïc thanh toaùn hoaëc göûi ñi nhôø thu ‡ Traû laïi cho KH vaø neâu roõ lyù do Baûo chi seùc ANZ Bank „ Neáu seùc ñuû ñieàu kieän seõ ñöôïc thanh toaùn ngay (neáu Cheque seùc noäp vaøo NH thanh toaùn) hoaëc ñöôïc göûi ñi nhôø thu (neáu seùc ñöôïc noäp vaøo NH thu hoä) 65 66 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Phöông phaùp keá toaùn dòch vuï thanh toaùn qua NH Phöông phaùp keá toaùn dòch vuï thanh toaùn qua NH Seùùc Seùùc Taïi ngaân haøng thanh toaùn (ngöôøi bò kyù phaùt) Taïi ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng (NH thu hoä) 9 Seùc thoâng thöôøng: Sau khi nhaän ñöôïc tieàn thanh toaùn töø ngöôøi bò kyù phaùt TK TG KKH (ngöôøi thuï höôûng) TK Tieàn göûi KKH (ngöôøi thuï höôûng) TK Chuyeån tieàn giöõa caùc NH thích hôïp (ñeán) TK Tieàn maët Thanhtoaùntoaønphaàn TK Chuyeån tieàn giöõa caùc NH thích hôïp 9 Seùc baûo chi: Khi ngöôøi thuï höôûng xuaát trình seùc taïi NH thu hoä TK thích hôïp TK Chuyeån tieàn giöõa caùc NH thích hôïp (ñi) (2) Seùc baûo chi Thanhtoaùntoaønphaàn 67 68 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 17
18. Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Phöông phaùpù keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Seùùc Seùùc ‡ Neáu ngöôøi traû tieàn khoâng ñuû soá dö ñeå thanh toaùn Taïi ngaân haøng thanh toaùn (ngöôøi bò kyù phaùt) toaøn boä soá tieàn ghi treân seùc, ngöôøi bò kyù phaùt thoâng ‡ Neáu ngöôøi thuï höôûng yeâu caàu thanh toaùn moät phaàn -> baùo ngay cho ngöôøi kyù phaùt vaø ngöôøi thuï höôûng Leänh thu TK TG KKH (ngöôøi thuï höôûng) „ Neáu ngöôøi thuï höôûng khoâng chaáp nhaän thanh TK Chuyeån tieàn giöõa caùc NH thích hôïp toaùn moät phaàn TK Tieàn maët ‡NH laäp Giaáy xaùc nhaän töø choái thanh toaùn Soá tieàn thanh toaùn moät phaàn ‡Traû laïi seùc cho ngöôøi thuï höôûng Ñoàng thôøi „ Neáu ngöôøi thuï höôûng yeâu caàu thanh toaùn moät / Laäp Giaáy xaùc nhaän töø choái thanh toaùn ñoái vôùi soá tieàn chöa thanh phaàn toaùn / Ghi soá tieàn ñaõ thanh toaùn, chöa thanh toaùn, ngaøy thanh toaùn leân maët tröôùc cuûa tôø seùc 69 70 KTNH – Ho Hanh My KTNH/ – HoGöûi Hanh Giaáy My xaùc nhaän naøy cuøng tôø seùc traû cho ngöôøi thuï höôûng Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùùn qua NH Seùùc Seùùc Taïi ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng (NH thu hoä) „ Neáu NH khoâng nhaän ñöôïc Giaáy bieân nhaän töø ngöôøi thuï 9Seùc thoâng thöôøng: Sau khi nhaän ñöôïc tieàn thanh toaùn töø ngöôøi bò kyù phaùt höôûng sau 5 ngaøy laøm vieäc keå töø khi Nh göûi thoâng baùo cho ngöôøi thuï höôûng veà vieäc tôø sec ñöôïc thanh toaùn TK Chuyeån tieàn giöõa caùc NH thích hôïp (ñeán) moät phaàn??? (1)Thanh toaùn moät phaàn 9 Sau khingöôøithuïhöôûnglaäp TK TG KKH (ngöôøi thuï höôûng) (2)Thanh toaùn moät phaàn 71 72 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 18
19. Phöông phaùùp keáá toaùùn dòch vuïï thanh toaùnù qua NH Seùùc Ví duï 3 Taïi NHTMCP ABC Tp. HCM trong ngaøy 15/05/N coù caùc NVKTPS nhö sau: 1. OÂng Leâ Nhaân noäp tôø Seùc khoâng coù cuïm töø “Traû vaøo taøi khoaûn” soá tieàn 100,000,000 ñ do coâng ty Y phaùt haønh ngaøy 14/05/N 2. Coâng ty X noäp tôø Seùc coù cuïm töø “Traû vaøo taøi khoaûn”, soá tieàn 150,000,000 ñ do coâng ty A (coù taøi khoaûn taïi NHTMCP ABC Tp. Ñaø Naüng) phaùt haønh ngaøy10/05/N cho coâng ty X 3. Coâng ty Z noäp tôø seùc coù cuïm töø “Traû vaøo taøi khoaûn”, soá tieàn 150,000,000 ñ do coâng ty B (coù taøi khoaûn taïi NHTMCP ABC Tp Caàn Thô) phaùt haønh ngaøy12/05/N cho coâng ty D. Coâng ty D chuyeån nhöôïng tôø seùc cho coâng ty Z vaøo 14/05/N. Tôø Seùc coù xaùc nhaän cuûa NH (NH baûo chi tôø seùc naøy). 4. Khaùch haøng E thoâng baùo maát moät tôø seùc khoâng coù cuïm töø “traû vaøo taøi khoaûn” do coâng ty X phaùt haønh ngaøy 08/05/N traû tieàn cho khaùch haøng E Yeâu caàu: Ñònh khoaûn caùc NVKTPS treân Cho bieát: ‡ Soá dö TK tieàn göûi KH ñaàu ngaøy 15/05/N nhö sau: ƒ TK TG KKH.Coâng ty X: 180,000,000ñ ƒ TK TG KKH.Coâng ty Y: 250,000,000ñ ƒ TK TG KKH. Coâng ty Z: 220,200,000ñ 73 74 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My Baøiø taäpä ‡ Bài tậpchương 10 , Giáo trình Kế Toán ngân hàng – TS. Nguyễn Thi Loan và TS. Lâm Thị Hồng Hoa đồng chủ biên – Nhà xuấtbảnThống kê , 2009 ‡ Bài tậpKế Toán ngân hàng – TS. Nguyễn Thi Loan và TS. Lâm Thị Hồng Hoa đồng chủ biên – Nhà xuấtbảnThống kê , 2009 75 KTNH – Ho Hanh My KTNH – Ho Hanh My 19