Hệ thống Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam - Chuẩn mực số 300: Lập kế hoạch kiểm toán

Nội dung text: Hệ thống Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam - Chuẩn mực số 300: Lập kế hoạch kiểm toán

1. Chuaån möïc soá 300 LAÄP KEÁ HOAÏCH KIEÅM TOAÙN (QÑ 143/2001/QÑ-BTC ngaøy 21/12/2001 cuûa Boä tröôûng Boä Taøi chính) QUI ÑÒNH CHUNG 01. Muïc ñích cuûa chuaån möïc naøy laø qui ñònh caùc nguyeân taéc, thuû tuïc cô baûn vaø höôùng daãn theå thöùc aùp duïng caùc nguyeân taéc vaø thuû tuïc cô baûn lieân quan ñeán vieäc laäp keá hoaïch cho moät cuoäc kieåm toaùn baùo caùo taøi chính. 02. Kieåm toaùn vieân vaø coâng ty kieåm toaùn phaûi laäp keá hoaïch kieåm toaùn ñeå ñaûm baûo cuoäc kieåm toaùn ñöôïc tieán haønh moät caùch coù hieäu quaû. 03. Chuaån möïc naøy aùp duïng cho kieåm toaùn baùo caùo taøi chính vaø ñöôïc vaän duïng cho kieåm toaùn thoâng tin taøi chính khaùc vaø caùc dòch vuï lieân quan cuûa coâng ty kieåm toaùn. Tröôøng hôïp kieåm toaùn naêm ñaàu tieân cho khaùch haøng môùi, kieåm toaùn vieân phaûi môû roäng qui trình laäp keá hoaïch kieåm toaùn döïa treân nhöõng noäi dung ñöôïc qui ñònh trong chuaån möïc naøy. Kieåm toaùn vieân vaø coâng ty kieåm toaùn phaûi tuaân thuû caùc qui ñònh cuûa chuaån möïc naøy trong quaù trình laäp vaø thöïc hieän keá hoaïch kieåm toaùn. Ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn (khaùch haøng) phaûi coù nhöõng hieåu bieát caàn thieát veà chuaån möïc naøy ñeå phoái hôïp coâng vieäc vaø xöû lyù caùc moái quan heä lieân quan ñeán quaù trình laäp keá hoaïch kieåm toaùn. Caùc thuaät ngöõ trong chuaån möïc naøy ñöôïc hieåu nhö sau: 04. Keá hoaïch chieán löôïc: Laø ñònh höôùng cô baûn, noäi dung troïng taâm vaø phöông phaùp tieáp caän chung cuûa cuoäc kieåm toaùn do caáp chæ ñaïo vaïch ra döïa treân hieåu bieát veà tình hình hoaït ñoäng vaø moâi tröôøng kinh doanh cuûa ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn. 05. Keá hoaïch kieåm toaùn toång theå: Laø vieäc cuï theå hoaù keá hoaïch chieán löôïc vaø phöông phaùp tieáp caän chi tieát veà noäi dung, lòch trình vaø phaïm vi döï kieán cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn. Muïc tieâu cuûa vieäc laäp keá hoaïch kieåm toaùn toång theå laø ñeå coù theå thöïc hieän coâng vieäc kieåm toaùn moät caùch coù hieäu quaû vaø theo ñuùng thôøi gian döï kieán. 06. Chöông trình kieåm toaùn: Laø toaøn boä nhöõng chæ daãn cho kieåm toaùn vieân vaø trôï lyù kieåm toaùn tham gia vaøo coâng vieäc kieåm toaùn vaø laø phöông tieän ghi cheùp theo doõi, kieåm tra tình hình thöïc hieän kieåm toaùn. Chöông trình kieåm toaùn chæ daãn muïc tieâu kieåm toaùn töøng phaàn haønh, noäi dung, lòch trình vaø phaïm vi cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn cuï theå vaø thôøi gian öôùc tính caàn thieát cho töøng phaàn haønh. 07. Cuoäc kieåm toaùn baùo caùo taøi chính cuûa nhieàu naêm: Laø cuoäc kieåm toaùn ñöôïc thöïc hieän cuøng moät kyø cho baùo caùo taøi chính naêm hieän taïi vaø baùo caùo taøi chính cuûa moät vaøi
2. 2 naêm tröôùc ñoù. Ví duï naêm 2001, thöïc hieän kieåm toaùn baùo caùo taøi chính naêm 2000, naêm 1999 vaø naêm 1998. NOÄI DUNG CHUAÅN MÖÏC Laäp keá hoaïch kieåm toaùn 08. Keá hoaïch kieåm toaùn phaûi ñöôïc laäp cho moïi cuoäc kieåm toaùn. Keá hoaïch kieåm toaùn phaûi ñöôïc laäp moät caùch thích hôïp nhaèm ñaûm baûo bao quaùt heát caùc khía caïnh troïng yeáu cuûa cuoäc kieåm toaùn ; phaùt hieän gian laän, ruûi ro vaø nhöõng vaán ñeà tieàm aån; vaø ñaûm baûo cuoäc kieåm toaùn ñöôïc hoaøn thaønh ñuùng thôøi haïn. Keá hoaïch kieåm toaùn trôï giuùp kieåm toaùn vieân phaân coâng coâng vieäc cho trôï lyù kieåm toaùn vaø phoái hôïp vôùi kieåm toaùn vieân vaø chuyeân gia khaùc veà coâng vieäc kieåm toaùn. 09. Phaïm vi keá hoaïch kieåm toaùn seõ thay ñoåi tuyø theo qui moâ khaùch haøng, tính chaát phöùc taïp cuûa coâng vieäc kieåm toaùn, kinh nghieäm vaø nhöõng hieåu bieát cuûa kieåm toaùn vieân veà ñôn vò vaø hoaït ñoäng cuûa ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn. 10. Khi laäp keá hoaïch kieåm toaùn, kieåm toaùn vieân phaûi hieåu bieát veà hoaït ñoäng cuûa ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn ñeå nhaän bieát ñöôïc caùc söï kieän, nghieäp vuï coù theå aûnh höôûng troïng yeáu ñeán baùo caùo taøi chính. 11. Kieåm toaùn vieân vaø coâng ty kieåm toaùn coù traùch nhieäm laäp keá hoaïch kieåm toaùn. Ñeå laäp keá hoaïch kieåm toaùn, kieåm toaùn vieân coù quyeàn thaûo luaän vôùi kieåm toaùn vieân noäi boä, Giaùm ñoác vaø caùc nhaân vieân cuûa ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn veà nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán keá hoaïch kieåm toaùn vaø thuû tuïc kieåm toaùn nhaèm naâng cao hieäu quaû coâng vieäc kieåm toaùn vaø phoái hôïp coâng vieäc vôùi caùc nhaân vieân cuûa ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn. 12. Keá hoaïch kieåm toaùn goàm ba (3) boä phaän: . Keá hoaïch chieán löôïc; . Keá hoaïch kieåm toaùn toång theå; . Chöông trình kieåm toaùn. Laäp keá hoaïch chieán löôïc 13. Keá hoaïch chieán löôïc phaûi ñöôïc laäp cho caùc cuoäc kieåm toaùn lôùn veà qui moâ, tính chaát phöùc taïp, ñòa baøn roäng hoaëc kieåm toaùn baùo caùo taøi chính cuûa nhieàu naêm. 14. Cuoäc kieåm toaùn lôùn veà qui moâ laø cuoäc kieåm toaùn baùo caùo taøi chính toång hôïp (hoaëc baùo caùo taøi chính hôïp nhaát) cuûa Toång Coâng ty, trong ñoù coù nhieàu coâng ty, ñôn vò tröïc thuoäc cuøng loaïi hình hoaëc khaùc loaïi hình kinh doanh. 15. Cuoäc kieåm toaùn coù tính chaát phöùc taïp laø cuoäc kieåm toaùn coù daáu hieäu tranh chaáp, kieän tuïng hoaëc nhieàu hoaït ñoäng môùi maø kieåm toaùn vieân vaø coâng ty kieåm toaùn chöa coù nhieàu kinh nghieäm.
3. 3 16. Cuoäc kieåm toaùn ñòa baøn roäng laø cuoäc kieåm toaùn cuûa ñôn vò coù nhieàu ñôn vò caáp döôùi naèm treân nhieàu tænh, thaønh phoá khaùc nhau, keå caû chi nhaùnh ôû nöôùc ngoaøi. 17. Kieåm toaùn baùo caùo taøi chính nhieàu naêm laø khi coâng ty kieåm toaùn kyù hôïp ñoàng kieåm toaùn cho moät soá naêm taøi chính lieân tuïc, ví duï naêm 2000 kyù hôïp ñoàng kieåm toaùn naêm 2000, naêm 2001 vaø naêm 2002 thì cuõng phaûi laäp keá hoaïch chieán löôïc ñeå ñònh höôùng vaø phoái hôïp caùc cuoäc kieåm toaùn giöõa caùc naêm. Theo yeâu caàu quaûn lyù cuûa mình, coâng ty kieåm toaùn coù theå laäp keá hoaïch chieán löôïc cho caùc cuoäc kieåm toaùn khoâng coù nhöõng ñaëc ñieåm qui ñònh töø ñoaïn 13 ñeán ñoaïn 17. 18.Keá hoaïch chieán löôïc vaïch ra muïc tieâu, ñònh höôùng cô baûn, noäi dung troïng taâm, phöông phaùp tieáp caän vaø tieán trình cuûa cuoäc kieåm toaùn (Xem Phuï luïc soá 01). 19.Keá hoaïch chieán löôïc do ngöôøi phuï traùch cuoäc kieåm toaùn laäp vaø ñöôïc Giaùm ñoác (hoaëc ngöôøi ñöùng ñaàu) coâng ty kieåm toaùn pheâ duyeät. Keá hoaïch chieán löôïc laø cô sôû laäp keá hoaïch kieåm toaùn toång theå, laø cô sôû chæ ñaïo thöïc hieän vaø soaùt xeùt keát quaû cuoäc kieåm toaùn. 20.Keá hoaïch chieán löôïc ñöôïc laäp thaønh moät vaên baûn rieâng hoaëc laäp thaønh moät phaàn rieâng trong keá hoaïch kieåm toaùn toång theå. Laäp keá hoaïch kieåm toaùn toång theå 21. Keá hoaïch kieåm toaùn toång theå phaûi ñöôïc laäp cho moïi cuoäc kieåm toaùn, trong ñoù moâ taû phaïm vi döï kieán vaø caùch thöùc tieán haønh coâng vieäc kieåm toaùn. Keá hoaïch kieåm toaùn toång theå phaûi ñaày ñuû, chi tieát laøm cô sôû ñeå laäp chöông trình kieåm toaùn. Hình thöùc vaø noäi dung cuûa keá hoaïch kieåm toaùn toång theå thay ñoåi tuyø theo qui moâ cuûa khaùch haøng, tính chaát phöùc taïp cuûa coâng vieäc kieåm toaùn, phöông phaùp vaø kyõ thuaät kieåm toaùn ñaëc thuø do kieåm toaùn vieân söû duïng. 22.Nhöõng vaán ñeà chuû yeáu kieåm toaùn vieân phaûi xem xeùt vaø trình baøy trong keá hoaïch kieåm toaùn toång theå, goàm: Hieåu bieát veà hoaït ñoäng cuûa ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn: - Hieåu bieát chung veà kinh teá vaø ñaëc ñieåm cuûa lónh vöïc kinh doanh coù taùc ñoäng ñeán ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn; - Caùc ñaëc ñieåm cô baûn cuûa khaùch haøng, nhö: Lónh vöïc hoaït ñoäng, keát quaû taøi chính vaø nghóa vuï cung caáp thoâng tin keå caû nhöõng thay ñoåi töø laàn kieåm toaùn tröôùc; - Naêng löïc quaûn lyù cuûa Ban Giaùm ñoác. Hieåu bieát veà heä thoáng keá toaùn vaø heä thoáng kieåm soaùt noäi boä: - Caùc chính saùch keá toaùn maø ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn aùp duïng vaø nhöõng thay ñoåi trong caùc chính saùch ñoù; - AÛnh höôûng cuûa caùc chính saùch môùi veà keá toaùn vaø kieåm toaùn;
4. 4 - Hieåu bieát cuûa kieåm toaùn vieân veà heä thoáng keá toaùn vaø heä thoáng kieåm soaùt noäi boä vaø nhöõng ñieåm quan troïng maø kieåm toaùn vieân döï kieán thöïc hieän trong thöû nghieäm kieåm soaùt vaø thöû nghieäm cô baûn. Ñaùnh giaù ruûi ro vaø möùc ñoä troïng yeáu: - Ñaùnh giaù ruûi ro tieàm taøng, ruûi ro kieåm soaùt vaø xaùc ñònh nhöõng vuøng kieåm toaùn troïng yeáu; - Xaùc ñònh möùc troïng yeáu cho töøng muïc tieâu kieåm toaùn; - Khaû naêng coù nhöõng sai soùt troïng yeáu theo kinh nghieäm cuûa nhöõng naêm tröôùc vaø ruùt ra töø nhöõng gian laän vaø sai soùt phoå bieán; - Xaùc ñònh caùc nghieäp vuï vaø söï kieän keá toaùn phöùc taïp, bao goàm caû nhöõng öôùc tính keá toaùn. Noäi dung, lòch trình vaø phaïm vi caùc thuû tuïc kieåm toaùn: - Nhöõng thay ñoåi quan troïng cuûa caùc vuøng kieåm toaùn; - AÛnh höôûng cuûa coâng ngheä thoâng tin ñoái vôùi coâng vieäc kieåm toaùn; - Coâng vieäc kieåm toaùn noäi boä vaø aûnh höôûng cuûa noù ñoái vôùi caùc thuû tuïc kieåm toaùn ñoäc laäp. Phoái hôïp, chæ ñaïo, giaùm saùt vaø kieåm tra: - Söï tham gia cuûa caùc kieåm toaùn vieân khaùc trong coâng vieäc kieåm toaùn nhöõng ñôn vò caáp döôùi, nhö caùc coâng ty con, caùc chi nhaùnh vaø caùc ñôn vò tröïc thuoäc; - Söï tham gia cuûa chuyeân gia thuoäc caùc lónh vöïc khaùc; - Soá löôïng ñôn vò tröïc thuoäc phaûi kieåm toaùn; - Yeâu caàu veà nhaân söï. Caùc vaán ñeà khaùc: - Khaû naêng lieân tuïc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ñôn vò; - Nhöõng vaán ñeà ñaëc bieät phaûi quan taâm, nhö söï hieän höõu cuûa caùc beân coù lieân quan; - Ñieàu khoaûn cuûa hôïp ñoàng kieåm toaùn vaø nhöõng traùch nhieäm phaùp lyù khaùc; - Noäi dung vaø thôøi haïn laäp baùo caùo kieåm toaùn hoaëc nhöõng thoâng baùo khaùc döï ñònh göûi cho khaùch haøng. 23. Tröôøng hôïp coâng ty kieåm toaùn ñaõ laäp keá hoaïch chieán löôïc cho cuoäc kieåm toaùn thì caùc noäi dung ñaõ neâu trong keá hoaïch chieán löôïc khoâng phaûi neâu laïi trong keá hoaïch kieåm toaùn toång theå (Maãu keá hoaïch kieåm toaùn toång theå xem Phuï luïc soá 02).
5. 5 Laäp chöông trình kieåm toaùn 24. Chöông trình kieåm toaùn phaûi ñöôïc laäp vaø thöïc hieän cho moïi cuoäc kieåm toaùn, trong ñoù xaùc ñònh noäi dung, lòch trình vaø phaïm vi cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn caàn thieát ñeå thöïc hieän keá hoaïch kieåm toaùn toång theå. 25. Khi xaây döïng chöông trình kieåm toaùn, kieåm toaùn vieân phaûi xem xeùt caùc ñaùnh giaù veà ruûi ro tieàm taøng, ruûi ro kieåm soaùt, cuõng nhö möùc ñoä ñaûm baûo phaûi ñaït ñöôïc thoâng qua thöû nghieäm cô baûn. Kieåm toaùn vieân caàn phaûi xem xeùt: - Thôøi gian ñeå thöïc hieän thöû nghieäm kieåm soaùt vaø thöû nghieäm cô baûn; - Söï phoái hôïp töø phía khaùch haøng, töø trôï lyù kieåm toaùn trong nhoùm vaø söï tham gia cuûa kieåm toaùn vieân khaùc hoaëc caùc chuyeân gia khaùc. (Maãu chöông trình kieåm toaùn xem Phuï luïc soá 03). Nhöõng thay ñoåi trong keá hoaïch kieåm toaùn toång theå vaø chöông trình kieåm toaùn 26. Keá hoaïch kieåm toaùn toång theå vaø chöông trình kieåm toaùn seõ ñöôïc söûa ñoåi, boå sung trong quaù trình kieåm toaùn neáu coù nhöõng thay ñoåi veà tình huoáng hoaëc do nhöõng keát quaû ngoaøi döï ñoaùn cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn. Noäi dung vaø nguyeân nhaân thay ñoåi keá hoaïch kieåm toaùn toång theå vaø chöông trình kieåm toaùn phaûi ñöôïc ghi roõ trong hoà sô kieåm toaùn. 27. Ñoái vôùi caùc coâng ty kieåm toaùn coù chöông trình kieåm toaùn theo maãu saün treân maùy vi tính hoaëc treân giaáy maãu phaûi coù phaàn boå sung chöông trình kieåm toaùn cuï theå phuø hôïp vôùi töøng cuoäc kieåm toaùn./.
6. 6 PHUÏ LUÏC SOÁ 01 MAÃU KEÁ HOAÏCH CHIEÁN LÖÔÏC (Ñeå höôùng daãn vaø tham khaûo) COÂNG TY KIEÅM TOAÙN: KEÁ HOAÏCH CHIEÁN LÖÔÏC Khaùch haøng: Ngöôøi laäp: Ngaøy Naêm taøi chính: Ngöôøi duyeät: Ngaøy Ñaëc ñieåm khaùch haøng: (qui moâ lôùn, tính chaát phöùc taïp, ñòa baøn roäng hoaëc kieåm toaùn nhieàu naêm). Yeâu caàu: - Keá hoaïch chieán löôïc ñöôïc laäp cho caùc cuoäc kieåm toaùn lôùn veà qui moâ, tính chaát phöùc taïp, ñòa baøn roäng hoaëc kieåm toaùn baùo caùo taøi chính nhieàu naêm; - Keá hoaïch chieán löôïc do ngöôøi phuï traùch cuoäc kieåm toaùn laäp vaø ñöôïc Giaùm ñoác (hoaëc ngöôøi ñöùng ñaàu) ñôn vò pheâ duyeät; - Nhoùm kieåm toaùn phaûi tuaân thuû caùc quy ñònh cuûa coâng ty vaø phöông höôùng maø Giaùm ñoác ñaõ duyeät trong keá hoaïch chieán löôïc ; - Trong quaù trình laäp keá hoaïch kieåm toaùn toång theå vaø thöïc hieän kieåm toaùn neáu phaùt hieän nhöõng vaán ñeà khaùc bieät vôùi nhaän ñònh ban ñaàu cuûa Ban giaùm ñoác thì phaûi baùo caùo kòp thôøi cho Ban Giaùm ñoác ñeå coù nhöõng ñieàu chænh phuø hôïp. Noäi dung vaø caùc böôùc coâng vieäc cuûa keá hoaïch chieán löôïc: 1/ Tình hình kinh doanh cuûa khaùch haøng (toång hôïp thoâng tin veà lónh vöïc hoaït ñoäng, loaïi hình doanh nghieäp, hình thöùc sôû höõu, coâng ngheä saûn xuaát, toå chöùc boä maùy quaûn lyù vaø thöïc tieãn hoaït ñoäng cuûa ñôn vò) ñaëc bieät löu yù ñeán nhöõng noäi dung chuû yeáu nhö: Ñoäng löïc caïnh tranh, phaân tích thaùi cöïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp cuõng nhö caùc yeáu toá veà saûn phaåm, thò tröôøng tieâu thuï, giaù caû vaø caùc hoaït ñoäng hoã trôï sau baùn haøng 2/ Xaùc ñònh nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán baùo caùo taøi chính nhö cheá ñoä keá toaùn, chuaån möïc keá toaùn aùp duïng, yeâu caàu veà laäp baùo caùo taøi chính vaø quyeàn haïn cuûa coâng ty; 3/ Xaùc ñònh vuøng ruûi ro chuû yeáu cuûa doanh nghieäp vaø aûnh höôûng cuûa noù tôùi baùo caùo taøi chính (ñaùnh giaù ban ñaàu veà ruûi ro tieàm taøng vaø ruûi ro kieåm soaùt); 4/ Ñaùnh giaù heä thoáng kieåm soaùt noäi boä; 5/ Xaùc ñònh caùc muïc tieâu kieåm toaùn troïng taâm vaø phöông phaùp tieáp caän kieåm toaùn;
7. 7 6/ Xaùc ñònh nhu caàu veà söï hôïp taùc cuûa caùc chuyeân gia: Chuyeân gia tö vaán phaùp luaät, kieåm toaùn vieân noäi boä, kieåm toaùn vieân khaùc vaø caùc chuyeân gia khaùc nhö kyõ sö xaây döïng, kyõ sö noâng nghieäp 7/ Döï kieán nhoùm tröôûng vaø thôøi gian thöïc hieän; 8/ Giaùm ñoác duyeät vaø thoâng baùo keá hoaïch chieán löôïc cho nhoùm kieåm toaùn. Caên cöù keá hoaïch chieán löôïc ñaõ ñöôïc pheâ duyeät, tröôûng nhoùm kieåm toaùn laäp keá hoaïch kieåm toaùn toång theå vaø chöông trình kieåm toaùn.
8. 8 PHUÏ LUÏC SOÁ 02 MAÃU KEÁ HOAÏCH KIEÅM TOAÙN TOÅNG THEÅ (Ñeå höôùng daãn vaø tham khaûo) COÂNG TY KIEÅM TOAÙN: KEÁ HOAÏCH KIEÅM TOAÙN TOÅNG THEÅ Khaùch haøng: Ngöôøi laäp: Ngaøy Naêm taøi chính: Ngöôøi soaùt xeùt: Ngaøy 1- Thoâng tin veà hoaït ñoäng cuûa khaùch haøng: - Khaùch haøng : Naêm ñaàu: Thöôøng xuyeân Naêm thöù: - Teân khaùch haøng: - Truï sôû chính: Chi nhaùnh: (soá löôïng, ñòa ñieåm) - Ñieän thoaïi: Fax: Email: - Maõ soá thueá: - Giaáy pheùp hoaït ñoäng (giaáy pheùp ñaàu tö, chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh) - Lónh vöïc hoaït ñoäng: (saûn xuaát theùp, du lòch khaùch saïn, saân goân, ) - Ñòa baøn hoaït ñoäng: (caû nöôùc, coù chi nhaùnh ôû nöôùc ngoaøi, ) - Toång soá voán phaùp ñònh: voán ñaàu tö: - Toång soá voán vay: Taøi saûn thueâ taøi chính: - Thôøi gian hoaït ñoäng: (töø ñeán , hoaëc khoâng coù thôøi haïn) - Hoäi ñoàng quaûn trò: (soá löôïng thaønh vieân, danh saùch ngöôøi chuû choát) - Ban Giaùm ñoác: (soá löôïng thaønh vieân, danh saùch) - Keá toaùn tröôûng: (hoï teân, soá naêm ñaõ laøm vieäc ôû Coâng ty) - Coâng ty meï, ñoái taùc (lieân doanh): - Toùm taét caùc quy cheá kieåm soaùt noäi boä cuûa khaùch haøng: - Naêng löïc quaûn lyù cuûa Ban Giaùm ñoác: - Hieåu bieát chung veà neàn kinh teá coù aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa khaùch haøng: - Moâi tröôøng vaø lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa khaùch haøng: + Yeâu caàu moâi tröôøng
9. 9 + Thò tröôøng vaø caïnh tranh - Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng kinh doanh vaø caùc bieán ñoåi trong coâng ngheä SXKD: + Ruûi ro kinh doanh + Thay ñoåi qui moâ kinh doanh vaø caùc ñieàu kieän baát lôïi. + - Tình hình kinh doanh cuûa khaùch haøng (saûn phaåm, thò tröôøng, nhaø cung caáp, chi phí, caùc hoaït ñoäng nghieäp vuï): + Nhöõng thay ñoåi veà vieäc aùp duïng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät hay kyõ thuaät môùi ñeå saûn xuaát ra saûn phaåm. + Thay ñoåi nhaø cung caáp + Môû roäng hình thöùc baùn haøng (chi nhaùnh baùn haøng) + 2- Hieåu bieát veà heä thoáng keá toaùn vaø heä thoáng kieåm soaùt noäi boä: Caên cöù vaøo keát quaû phaân tích, soaùt xeùt sô boä baùo caùo taøi chính vaø tìm hieåu hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng ñeå xem xeùt möùc ñoä aûnh höôûng tôùi vieäc laäp Baùo caùo taøi chính treân caùc goùc ñoä: + Caùc chính saùch keá toaùn khaùch haøng ñang aùp duïng vaø nhöõng thay ñoåi trong caùc chính saùch ñoù + Aûnh höôûng cuûa coâng ngheä thoâng tin vaø heä thoáng maùy vi tính. + Aûnh höôûng cuûa caùc chính saùch môùi veà keá toaùn vaø kieåm toaùn. + Ñoäi nguõ nhaân vieân keá toaùn. + Yeâu caàu veà baùo caùo. Keát luaän vaø ñaùnh giaù veà moâi tröôøng kieåm soaùt, heä thoáng keá toaùn, heä thoáng kieåm soaùt noäi boä laø ñaùng tin caäy vaø coù hieäu quaû: Cao Trung bình Thaáp 3- Ñaùnh giaù ruûi ro vaø xaùc ñònh möùc ñoä troïng yeáu: - Ñaùnh giaù ruûi ro: + Ñaùnh giaù ruûi ro tieàm taøng: Cao Trung bình Thaáp + Ñaùnh giaù ruûi ro kieåm soaùt: Cao Trung bình Thaáp + Toùm taét, ñaùnh giaù keát quaû cuûa heä thoáng kieåm soaùt noäi boä:
10. 10 - Xaùc ñònh möùc ñoä troïng yeáu: Chæ tieâu chuû yeáu ñeå xaùc ñònh möùc ñoä troïng yeáu laø: Naêm nay Naêm tröôùc - Doanh thu - Chi phí - Lôïi nhuaän sau thueá - Taøi saûn löu ñoäng vaø ñaàu tö ngaén haïn - Taøi saûn coá ñònh vaø ñaàu tö daøi haïn - Nguoàn voán - Chæ tieâu khaùc Lyù do löïa choïn möùc ñoä troïng yeáu: Xaùc ñònh möùc troïng yeáu cho töøng muïc tieâu kieåm toaùn Khaû naêng coù nhöõng sai soùt troïng yeáu theo kinh nghieäm cuûa nhöõng naêm tröôùc vaø ruùt ra töø nhöõng gian laän vaø sai soùt phoå bieán. Xaùc ñònh caùc nghieäp vuï vaø söï kieän kieåm toaùn phöùc taïp bao goàm caû kieåm toaùn nhöõng öôùc tính keá toaùn. - Phöông phaùp kieåm toaùn ñoái vôùi caùc khoaûn muïc: + Kieåm tra choïn maãu + Kieåm tra caùc khoaûn muïc chuû yeáu + Kieåm tra toaøn boä 100% 4- Noäi dung, lòch trình vaø phaïm vi cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn: - Ñaùnh giaù nhöõng thay ñoåi quan troïng cuûa caùc vuøng kieåm toaùn - Aûnh höôûng cuûa coâng ngheä thoâng tin - Coâng vieäc kieåm toaùn noäi boä 5- Phoái hôïp chæ ñaïo, giaùm saùt, kieåm tra: - Söï tham gia cuûa caùc kieåm toaùn vieân khaùc - Sö tham gia cuûa chuyeân gia tö vaán phaùp luaät vaø caùc chuyeân gia thuoäc lónh vöïc khaùc. - Soá löôïng ñôn vò tröïc thuoäc phaûi kieåm toaùn. - Keá hoaïch thôøi gian. - Yeâu caàu nhaân söï:
11. 11 + Giaùm ñoác (Phoù Giaùm ñoác) phuï traùch + Tröôûng phoøng phuï traùch + Tröôûng nhoùm kieåm toaùn + Trôï lyù kieåm toaùn 1 + Trôï lyù kieåm toaùn 2 + 6- Caùc vaán ñeà khaùc: - Kieåm toaùn sô boä; - Kieåm keâ haøng toàn kho; - Khaû naêng lieân tuïc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ñôn vò; - Nhöõng vaán ñeà ñaëc bieät phaûi quan taâm; - Ñieàu khoaûn cuûa hôïp ñoàng kieåm toaùn vaø nhöõng traùch nhieäm phaùp lyù khaùc; - Noäi dung vaø thôøi haïn laäp baùo caùo kieåm toaùn hoaëc nhöõng thoâng baùo khaùc döï ñònh göûi cho khaùch haøng. 7- Toång hôïp keá hoaïch kieåm toaùn toång theå: Thöù Yeáu toá hoaëc Ruûi ro Ruûi ro Möùc Phöông Thuû tuïc Tham töï khoaûn muïc tieàm kieåm troïng phaùp kieåm chieáu quan troïng taøng soaùt yeáu kieåm toaùn toaùn 1 2 3 4 . Phaân loaïi chung veà khaùch haøng: Raát quan troïng Quan troïng Bình thöôøng . Khaùc:
12. 12 PHUÏ LUÏC SOÁ 03 MAÃU CHÖÔNG TRÌNH KIEÅM TOAÙN (Ñeå höôùng daãn vaø tham khaûo) COÂNG TY KIEÅM TOAÙN: CHÖÔNG TRÌNH KIEÅM TOAÙN Khaùch haøng: Ngöôøi laäp: Ngaøy Naêm taøi chính: Ngöôøi soaùt xeùt: Ngaøy DANH MUÏC CAÙC PHAÀN HAØNH 1. PHAÀN TOÅNG HÔÏP THAM CHIEÁU A 2. HEÄ THOÁNG KEÁ TOAÙN VAØ KIEÅM SOAÙT NOÄI BOÄ B 3. VOÁN BAÈNG TIEÀN C 4. CAÙC KHOAÛN ÑAÀU TÖ NGAÉN HAÏN D 5. CAÙC KHOAÛN PHAÛI THU E 6. HAØNG TOÀN KHO F 7. TAØI SAÛN LÖU ÑOÄNG KHAÙC G 8. CHI SÖÏ NGHIEÄP H 9. TSCÑ HÖÕU HÌNH I 10. TSCÑ VOÂ HÌNH VAØ TSCÑ KHAÙC J 11. CAÙC KHOAÛN ÑAÀU TÖ DAØI HAÏN K 12. CHI PHÍ XDCB DÔÛ DANG L 13. CAÀM COÁ, KYÙ CÖÔÏC, KYÙ QUYÕ DAØI HAÏN M 14. CAÙC KHOAÛN PHAÛI TRAÛ NGAÉN HAÏN N 15. CAÙC LOAÏI THUEÁ O 16. VAY VAØ NÔÏ DAØI HAÏN P 17. NGUOÀN VOÁN, QUYÕ VAØ LÔÏI NHUAÄN CHÖA PHAÂN PHOÁI Q 18. NGUOÀN KINH PHÍ R 19. DOANH THU S 20. GIAÙ VOÁN HAØNG BAÙN T 21. CHI PHÍ BAÙN HAØNG, CHI PHÍ QUAÛN LYÙ DOANH NGHIEÄP U 22. THU NHAÄP KHAÙC V 23. CHI PHÍ KHAÙC X 24. KHAÙC W
13. 13 COÂNG TY KIEÅM TOAÙN: C CHÖÔNG TRÌNH KIEÅM TOAÙN VOÁN BAÈNG TIEÀN Teân khaùch haøng: Naêm Taøi chính: Tröôûng nhoùm kieåm toaùn: Ngaøy: Nhöõng ngöôøi trong nhoùm kieåm toaùn: Ngöôøi soaùt xeùt 1: Ngaøy: Ngöôøi soaùt xeùt 2: Ngaøy: I- Taøi lieäu yeâu caàu khaùch haøng caàn chuaån bò: 1/ Bieân baûn kieåm keâ cuoái kyø (Tröôøng hôïp kieåm toaùn vieân khoâng chöùng kieán vieäc kieåm keâ taïi thôøi ñieåm kieåm keâ thì caàn thieát phaûi phoái hôïp vôùi khaùch haøng toå chöùc kieåm keâ baát thöôøng taïi thôøi ñieåm kieåm toaùn vaø coäng (+), tröø (-) luøi ñeå xaùc ñònh laïi soá dö thöïc teá taïi thôøi ñieåm keát thuùc naêm taøi chính). 2/ Cô sôû giaûi quyeát cheânh leäch (neáu coù cheânh leäch khi kieåm keâ) 3/ Baûn xaùc nhaän soá dö cuûa caùc taøi khoaûn taïi Ngaân haøng 4/ Soå phuï Ngaân haøng 5/ Soå Caùi 6/ Soå Quyõ 7/ Soå chi tieát Tieàn maët vaø soå chi tieát Tieàn göûi Ngaân haøng 8/ Caùc loaïi giaáy tôø coù lieân quan II- Muïc tieâu kieåm toaùn - Hieän höõu, ñaày ñuû, chính xaùc: Soá dö voán baèng tieàn phaûn aùnh taát caû caùc khoaûn tieàn coù trong quyõ, taïi ngaân haøng, ñang chuyeån laø coù thöïc vaø ñöôïc ghi cheùp ñuùng vaø ñaày ñuû - Quyeàn vaø nghóa vuï: Taát caû caùc khoaûn hieän coù thuoäc sôû höõu cuûa coâng ty - Ñaùnh giaù: Soá dö voán baèng tieàn phaûn aùnh treân Baûng caân ñoái keá toaùn ñöôïc ñaùnh giaù ñuùng ñaén - Trình baøy vaø coâng boá: Soá dö voán baèng tieàn phaûi ñöôïc trình baøy, phaân loaïi vaø coâng boá ñaày ñuû
14. 14 III- Thuû tuïc kieåm toaùn: Ngoaïi leä Ngöôøi Tham thöïc chieáu Coù/ Ñaõ Trình töï kieåm toaùn hieän kyù khoâng laøm roõ A/ Thuû tuïc phaân tích 1. Söï bieán ñoäng chæ tieâu tieàn maët, tieàn göûi ngaân haøng qua caùc naêm 2. Tìm hieåu heä thoáng thanh toaùn cuûa ñôn vò chuû yeáu qua Ngaân haøng hay baèng tieàn maët 3. Tìm hieåu heä thoáng kieåm soaùt noäi boä veà phaàn voán baèng tieàn cuûa ñôn vò xem coù ñaûm baûo caùc nguyeân taéc sau: - Nguyeân taéc phaân coâng phaân nhieäm - Baát kieâm nhieäm - Pheâ chuaån, phaân caáp quaûn lyù ñoái vôùi tieàn maët B/ Thuû tuïc kieåm toaùn chi tieát I- Tieàn maët 1. Ñoái chieáu giöõa bieân baûn kieåm keâ vôùi Soå Quyõ, soå chi tieát vaø Soå Caùi ñeå ñaûm baûo soá dö ñaõ ñöôïc trình baøy treân Baûng Caân ñoái keá toaùn laø hôïp lyù. 2. Ñoïc löôùt qua Soå Quyõ ñeå phaùt hieän nhöõng nghieäp vuï baát thöôøng vaø tieán haønh kieåm tra, ñoái chieáu vôùi caùc chöùng töø goác ñeå ñaûm baûo vieäc trình baøy laø ñuùng vaø phuø hôïp. 3a. Choïn thaùng baát kyø vaø moãi thaùng choïn nghieäp vuï treân Soå Caùi (hoaëc soå chi tieát) ñeå ñoái chieáu söï khôùp ñuùng giöõa soå keá toaùn vaø chöùng töø goác veà noäi dung, ngaøy, thaùng, soá tieàn. Ñoàng thôøi kieåm tra söï chaáp thuaän cuûa ngöôøi coù thaåm quyeàn cuûa khaùch haøng. . Neáu keát quaû toát: Chaáp nhaän. . Neáu keát quaû xaáu: Môû roäng phaïm vi kieåm tra chi tieát 3b. Choïn thaùng baát kyø vaø moãi thaùng choïn chöùng töø ñeå ñaûm baûo vieäc ghi soå (soå quyõ, soå chi tieát vaø Soå Caùi) laø phuø hôïp. 4. Choïn nghieäp vuï tröôùc ngaøy keát thuùc nieân ñoä vaø nghieäp vuï sau ngaøy keát thuùc nieân ñoä ñeå kieåm tra thuû tuïc phaân chia nieân ñoä cuûa khaùch haøng laø ñuùng ñaén vaø phuø hôïp.
15. 15 II- Tieàn göûi Ngaân haøng vaø Tieàn ñang chuyeån 1. Xem xeùt coù taøi khoaûn naøo ñöôïc xaùc nhaän maø ñaõ heát soá dö töø naêm tröôùc khoâng. Baát kyø taøi khoaûn naøo cuõng ñeàu phaûi ñöôïc xaùc nhaän. 2. Laäp baûng ñoái chieáu soá dö ngaân haøng. a. Kieåm tra coäng doàn. Xem xeùt caùc khoaûn baát thöôøng (coù giaù trò lôùn). b. Ñoái chieáu soá dö treân soå chi tieát vôùi Soå Caùi vaø soå phuï ngaân haøng vaøo ngaøy keát thuùc naêm taøi chính. c. Kieåm tra baûng ñoái chieáu cuûa 2 thaùng baát kyø ñoái vôùi töøng taøi khoaûn ñeå xem xeùt caùc khoaûn baát thöôøng vaø xaùc ñònh laïi thôøi gian, tính chính xaùc. Ñoàng thôøi, kieåm tra söï chaáp thuaän cuûa ngöôøi coù thaåm quyeàn. 3. Thu thaäp thö xaùc nhaän cuûa ngaân haøng vaø kieåm tra ghi nhaän trong soå keá toaùn cuûa ñôn vò. - Giaûi thích caùc khoaûn cheânh leäch neáu coù taïi thôøi ñieåm khoaù soå. - Kieåm tra laïi taát caû caùc khoaûn tieàn göûi chöa ñöôïc ghi vaøo ngaøy cuoái kyø vôùi soå phuï ngaân haøng sau ngaøy khoaù soå. 4. Xem xeùt khoaûn tieàn ñang chuyeån ñöôïc lieät keâ phaûn aùnh trong "Tieàn ñang chuyeån" laø hôïp lyù (xem xeùt khoaûn tieàn coù giaù trò lôùn). a. Ñoái chieáu vôùi soå Tieàn göûi ngaân haøng, phieáu chuyeån tieàn ngaân haøng veà ngaøy, soá tieàn, dieãn giaûi. b. Ñoái chieáu vôùi soå phuï ngaân haøng cuoái naêm, phaân chia nieân ñoä veà ngaøy, soá tieàn, dieãn giaûi. Ghi chuù caùc khoaûn tieàn göûi ñöôïc ngaân haøng phaûn aùnh sau ngaøy keát thuùc naêm taøi chính. c. Xem xeùt caùc khoaûn tieàn göûi ñöôïc ngaân haøng ghi cheùp trong khoaûng thôøi gian hôïp lyù (1- 2 ngaøy sau ngaøy ñôn vò ghi soå). d. Xem xeùt baùo caùo taøi chính naêm tröôùc vaø giaáy tôø laøm vieäc naêm nay ñeå thaáy ñöôïc caùc döõ lieäu ñoái chieáu ñaõ coù trong hoà sô. C. Thuû tuïc kieåm toaùn boå sung - Xem xeùt caùc khoaûn soá dö ngoaïi teä ñaõ ñöôïc ñaùnh giaù theo tyû giaù giao dòch bình quaân lieân ngaân haøng taïi ngaøy keát thuùc naêm taøi chính.
16. 16 - Caùc thuû tuïc khaùc (neáu coù) IV- Keát luaän vaø kieán nghò: A. Keát luaän veà muïc tieâu kieåm toaùn: B- Kieán nghò: C- Caùc vaán ñeà caàn tieáp tuïc theo doõi trong nhöõng ñôït kieåm toaùn sau: Ngaøy hoaøn thaønh : Ngöôøi thöïc hieän :