Đề cương Phân tích và đầu tư chứng khoán - Phân tích thị trường chứng khoán

Nội dung text: Đề cương Phân tích và đầu tư chứng khoán - Phân tích thị trường chứng khoán

1. Contents 8 PHÂN TÍCH THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 2 Câu 1: Trình bày nội dung, ý nghĩa của phân tích thị trường chứng khoán. Nhận xét của anh chị về thị trường chứng khoán Việt Nam 2 Câu 2: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán. Nhận xét của Anh (Chị) về TTCK Việt Nam hiện nay 2 Câu 3: Phân tích ảnh hưởng của các yếu tố vĩ mô đến thị trường chứng khoán (Tình hình kinh tế xã hội; luật pháp; Lạm phát, lãi suất, tỷ giá, cán cân thương mại, v.v ) 6 Câu 4: Nhận xét của Anh (Chị) về ảnh hưởng của các nhân tố vĩ mô đến thị trường chứng khoán Việt Nam 7 1
2. 8 PHÂN TÍCH THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN Câu 1: Trình bày nội dung, ý nghĩa của phân tích thị trường chứng khoán. Nhận xét của anh chị về thị trường chứng khoán Việt Nam Bài làm: * Nội dung: * Ý nghĩa: * NX TTCK VN: Giá cả chưa phản ánh được chất lượng CP Tâm lý số đông không chỉ có ở TTCK VN mà có ở tất cả các TTCK trên TG. Tuy nhiên ở VN, tâm lý số đông do trình độ chuyên môn yếu kém dẫn đến đưa giá cả đi quá xa với giá trị thực của CP. Khi giá lên đỉnh thì bắt đầu ồ ạt mua và khi có dấu hiệu giảm giá thì đồng loạt bán khiến tình hình càng trở nên trầm trọng hơn và kết quả là tạo điều kiện dễ dàng cho một bộ phận thao túng thị trường, gây thiệt hại cho nhà đt. Đã có những lúc chỉ số P/E của các DN VN vượt xa các chỉ số của các DN cùng ngành trên TG (FPT đạt 75 trong khi Google là 63.37, Kinh Đô đạt 83.82 trong khi trung bình ngành là 23.67, Vinamilk đạt 50.42 trong khi CocaCola đạt 21.61 ). Tuy trong thời điểm hiện tại, TTCK VN đã đi dần vào quỹ đạo nhưng phần lớn nhà đt vẫn thụ động chạy theo thị trường, tranh nhau mua khi giá vượt quá giá trị thực và tranh nhau bán khi giá xuống dưới giá trị thực. Độ trễ của thị trường TTCK VN bị khống chế trong mức giá trần và giá sàn trong một phiên giao dịch nên sự biến động của giá nhiều khi không phản ánh đầy đủ xu hướng của thị trường. Hơn nữa, quy định T + 3 của UBCKNN cũng làm giảm tính lỏng của việc mua bán CK, nhiều khi nhà đt nhận thấy xu hướng của thị trường nhưng không kịp phản ứng vì chưa được bán khi chưa đến hạn hoặc không mua kịp khi tiền chưa về đến tài khoản trong thời gian T + 3. Thông tin không minh bạch TTCK VN chưa có cơ chế hiệu quả buộc các DN công bố thông tin chính xác phục vụ quyết định của nhà đt, các thông tin đưa ra rất chung chung và bị sửa đổi rất nhiều, kể cả những báo cáo tài chính đã được kiểm toán cũng không đáng tin cậy. Chính vì sự thiếu minh bạch này dẫn đến việc một bộ phận những người có thế lực thâu tóm, đứng đằng sau điều khiển thị trường, đưa thông tin giả tạo nhằm trục lợi và gây hại cho nhà đt. Câu 2: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán. Nhận xét của Anh (Chị) về TTCK Việt Nam hiện nay Bài làm: * Các yếu tố vĩ mô : 2
3. Sự tiến triển của nền kinh tế quốc dân, tình hình kinh tế khu vực và thế giới: Thông thường, giá cổ phiếu có xu hướng tăng khi nền kinh tế phát triển (và có xu hướng giảm khi nền kinh tế yếu đi). Bởi khi đó, khả năng về kinh doanh có triển vọng tốt đẹp, nguồn lực tài chính tăng lên, nhu cầu cho đầu tư lớn hơn nhiều so với nhu cầu tích luỹ và như vậy, nhiều người sẽ đầu tư vào cổ phiếu. Lạm phát: Lạm phát tăng thường là dấu hiệu cho thấy, sự tăng trưởng của nền kinh tế sẽ không bền vững, lãi suất sẽ tăng lên, khả năng thu lợi nhuận của DN bị hạ thấp khiến giá cổ phiếu giảm. Lạm phát càng thấp thì càng có nhiều khả năng cổ phiếu sẽ tăng giá và ngược lại. Tình hình biến động của lãi suất: Lãi suất tăng làm tăng chi phí vay đối với DN. Chi phí này được chuyển cho các cổ đông vì nó sẽ hạ thấp lợi nhuận mà DN dùng để thanh toán cổ tức. Cùng lúc đó, cổ tức hiện có từ cổ phiếu thường sẽ tỏ ra không mấy cạnh tranh đối với nhà đầu tư tìm lợi tức, sẽ làm họ chuyển hướng sang tìm nguồn thu nhập tốt hơn ở bất cứ nơi nào có lãi suất cao. Chính vì vậy, lãi suất tăng sẽ dẫn đến giá cổ phiếu giảm. Ngược lại, lãi suất giảm có tác động tốt cho DN vì chi phí vay giảm và giá cổ phiếu thường có xu hướng sẽ tăng lên. Tuy nhiên, sự dao động của lãi suất không phải luôn được tiếp theo bởi sự phản ứng tương đương và trái ngược của giá cổ phiếu. Chỉ khi nào lãi suất phản ánh xu hướng chủ đạo trong lạm phát, nó mới trở thành thước đo hiệu quả sự dao động của TTCK. Lãi suất có xu hướng giảm khi lạm phát giảm và lạm phát giảm khiến giá cổ phiếu tăng cao hơn. Ngược lại, lạm phát tăng cùng với lãi suất, giá cổ phiếu sẽ giảm. Chính sách thuế của Nhà nước đối với thu nhập từ chứng khoán và các chính sách tiền tệ, tài khóa: Nếu khoản thuế đánh vào thu nhập từ chứng khoán cao (hoặc tăng lên) sẽ làm cho số người đầu tư giảm xuống, từ đó làm cho giá chứng khoán giảm.Những chính sách tiền tệ or tài khóa cũng tác động mạnh mẽ đến TTCK. Những biến động về chính trị, xã hội, quân sự: Đây là những yếu tố phi kinh tế nhưng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến giá cổ phiếu trên thị trường. Nếu những yếu tố này có khả năng ảnh hưởng tích cực tới tình hình kinh doanh của DN thì giá cổ phiếu của DN sẽ tăng lên. Cán cân thương mại ( tình hình xuất nhập khẩu) * Các yếu tố vi mô: Những yếu tố nội tại gắn liền với nhà phát hành biến động: yếu tố về kỹ thuật sản xuất: trang thiết bị máy móc, công nghệ, tiềm năng nghiên cứu phát triển ; yếu tố về thị trường tiêu thụ: khả năng về cạnh tranh và mở rộng thị trường ; yếu tố 3
4. về con người: chất lượng ban lãnh đạo, trình độ nghề nghiệp của công nhân; tình trạng tài chính của DN Tâm lý nhà đầu tư: Theo thuyết lòng tin về giá cổ phiếu, yếu tố căn bản trong biến động của giá cổ phiếu là sự tăng hay giảm lòng tin của nhà đầu tư đối với tương lai của giá cổ phiếu, của lợi nhuận DN và của lợi tức cổ phần. Vào bất cứ thời điểm nào, trên thị trường cũng xuất hiện 2 nhóm người: nhóm người lạc quan và nhóm người bi quan. Khi số tiền do người lạc quan đầu tư chiếm nhiều hơn, thị trường sẽ tăng giá và khi số tiền bán ra của người bi quan nhiều hơn, thị trường sẽ hạ giá. Tỷ lệ giữa 2 nhóm người này sẽ thay đổi tuỳ theo cách diễn giải của họ về thông tin, cả về chính trị lẫn kinh doanh, cũng như những đánh giá của họ về nền kinh tế nói chung và TTCK nói riêng. Ngoài ra, các hành động lũng đoạn, tung tin đồn nhảm, các biện pháp kỹ thuật của nhà điều hành thị trường, ý kiến của các nhà phân tích cũng có thể khiến thị giá cổ phiếu biến động. * Nhận xét về TTCK Việt Nam hiện nay: Những thành tựu đạt được  Về quy mô hoạt động: Đã tăng đáng kể  Về chủ thể tham gia thị trường: Đang tăng cả về số lượng và sự đa dạng  Về cơ chế quản lý: Cơ quan quản lý nhà nước đã đảm đương được vai trò hoạch định chính sách, tổ chức, giám sát nhằm đảm bảo TTCK hoạt động ổn định. Các chuẩn mực kiểm toán, công bố thông tin, quản trị công ty được áp dụng với các công ty niêm yết, các thành viên của thị trường. Theo đó, tỷ lệ nắm giữ tối đa tổng số cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch của các tổ chức, cá nhân nước ngoài trên TTCKVN được nâng lên từ 30% tới 49%. Bên cạnh đó nhà đầu tư nước ngoài cũng được sở hữu tối đa 49% tổng số chứng chỉ quỹ đầu tư niêm yết, đăng ký giao dịch của một quỹ đầu tư chứng khoán, đồng thời không giới hạn tỷ lệ nắm giữ đối với trái phiếu lưu hành của tổ chức phát hành. Đây là điểm thay đổi quan trọng thúc đẩy các nhà đầu tư tiềm năng nước ngoài tham gia vào TTCKVN.  Về khuôn khổ pháp luật: Kể từ ngày 1/1/2007 TTCKVN sẽ được điều chỉnh bởi văn bản pháp lý cao nhất này. Với việc hình thành nên một trật tự thị trường, một khung pháp lý chuẩn làm định hướng cho sự phát triển của các thành phần tham gia thị trường, Luật Chứng khoán với nhiều điểm tích cực sẽ góp phần quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống quản lý, kích thích luân chuyển vốn, phù hợp với giai đoạn khởi động nhằm thúc đẩy nhanh chóng TTCK Việt nam phát triển.  Về công tác đào tạo, quảng bá và tuyên truyền: Bước đầu công tác đào tạo và tuyên truyền đã được chú trọng. Công tác này đóng góp đáng kể vào việc cung cấp kiến thức cơ bản cũng như những hiểu biết về mặt pháp luật về chứng khoán và TTCK cho công chúng. Đồng thời nó cũng góp phần cung cấp cho thị trường 4
5. những nhà đầu tư có kiến thức nhất định về chứng khoán, TTCK và tạo ra đội ngũ nhân viên quản lý, giao dịch chuyên nghiệp cho các cơ quan quản lý và công ty chứng khoán. Có thể nói, tuy chưa thực sự trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn lớn nhất cho nền kinh tế như sứ mệnh phải có của nó, nhưng TTCKVN đã có những bước tiến đáng kể, tạo dựng được nền móng ban đầu cho sự phát triển của TTCK trong tương lai; đánh dấu bước tiến mới trong quá trình phát triển thị trường tài chính Việt Nam. TTCK Việt nam hiện nay tuy đã dần đc cải thiện và đi vào ổn định nhưng vẫn còn nhiều bất cập:  Quy mô TTCK còn quá nhỏ bé cả về cung và cầu, hàng hoá trên TTCK ít về số lượng và nghèo nàn về chủng loại. Hiện nay hàng hoá chủ yếu là cổ phiếu, trái phiếu và 1Chứng chỉ quỹ đầu tư(VF1). Thị trường trái phiếu Chính phủ đơn điệu với cách thức phát hành đơn giản, chưa thường xuyên, giao dịch thứ cấp chưa phát triển, thị trường trái phiếu công ty rất sơ khai.  Số lượng các công ty niêm yết có khả năng tài chính tốt còn khiêm tốn, khả năng cạnh tranh trên thị trường đặc biệt là thị trường nước ngoài về sản phẩm của các công ty này còn hạn chế. Cơ chế quản trị công ty, chế độ kế toán kiểm tóan còn nhiều điểm chưa phù hợp với thông lệ quốc tế. Thị trường chưa thu hút được sự tham gia tích cực của các công ty cổ phần, do các công ty này chưa thấy hết được lợi thế ưu việt của công cụ cổ phiếu.  Hoạt động chứng khoán còn mang nặng tính đầu cơ ngắn hạn, thiếu tính phân tích và dự đoán trên TTCKVN, công chúng còn đầu tư theo yếu tố tâm lý, chủ yếu bị ảnh hưởng bởi cảm tính. Có rất ít những nhà đầu tư chuyên nghiệp đầu tư theo phương pháp phân tích các chỉ số, số liệu của công ty, điều này ảnh hưởng lớn tới sự phát triển bền vững của TTCK. Hơn nữa, tính chính xác của thông tin mà các đối tượng tham gia trên thị trường đưa ra chưa cao đã làm cho các nhà đầu tư khó có thể đưa ra được các quyết định hợp lý. Các tổ chức niêm yết chưa thấy hết được tầm quan trọng của việc công khai hoá thông tin. Do vậy họ còn thiếu chủ động tự giác cung cấp thông tin cho công chúng làm ảnh hưởng tới các quyết định tham gia thị trường của người đầu tư.  Hệ thống giám sát hoạt động của TTCK đã được thiết lập nhưng hoạt động chưa thực sự hiệu quả, chưa có hệ thống chỉ tiêu giám sát. Bên cạnh đó năng lực giám sát, các chế tài cưỡng chế hành vi vi phạm còn hạn chế; các văn bản pháp luật khác có liên quan như luật Dân sự, Bộ luật Hình sự, Luật Thanh tra, Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính chưa quy định rõ thẩm quyền và chưa có các quy định rõ ràng về các hành vi vi phạm trong hoạt động chứng khoán. Công tác phổ biến, quán triệt các quy chế chính sách đối với hoạt động của TTCK tuy đã được tổ chức thực hiện nhưng chưa được sâu rộng nên ý thức chấp hành chưa cao. Đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý còn chưa có nhiều kinh nghiệm, chưa nắm chắc nghiệp vụ nên kết quả kiểm tra còn hạn chế.  Việc cụ thể hoá mô hình, chính sách và giải pháp phát triển TTCK trong Chiến lược phát triển TTCK còn chậm. Công tác phát triển hàng hoá gặp nhiều khó khăn, chưa tạo ra được bước đột phá mới. Các doanh nghiệp nhà nước được hỗ trợ về vốn hoặc 5
6. được cho vay ưu đãi nên doanh nghiệp “chưa cần” gõ cửa TTCK vẫn có vốn rẻ để đầu tư kinh doanh! Hệ thống NHTM Việt nam vẫn chủ yếu kinh doanh “độc canh” trên thị trường tín dụng truyền thống nên vẫn là kệnh cung ứng vốn chủ yếu cho nền kinh tế. Các chính sách, giải pháp phát triển thị trường chưa được ban hành đồng bộ. Câu 3: Phân tích ảnh hưởng của các yếu tố vĩ mô đến thị trường chứng khoán (Tình hình kinh tế xã hội; luật pháp; Lạm phát, lãi suất, tỷ giá, cán cân thương mại, v.v ) Bài làm: TTCK bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố, cả những yếu tố vĩ mô và vi mô. Do đó, khi đầu tư cổ phiếu, nhà đầu tư cần quan tâm tìm hiểu và phân tích tác động của các yếu tố tới cổ phiếu mình đang đầu tư, để đưa ra các quyết định đầu tư thích hợp. Sau đây là một số yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu: Sự tiến triển của nền kinh tế quốc dân, tình hình kinh tế khu vực và thế giới: Thông thường, giá cổ phiếu có xu hướng tăng khi nền kinh tế phát triển (và có xu hướng giảm khi nền kinh tế yếu đi). Bởi khi đó, khả năng về kinh doanh có triển vọng tốt đẹp, nguồn lực tài chính tăng lên, nhu cầu cho đầu tư lớn hơn nhiều so với nhu cầu tích luỹ và như vậy, nhiều người sẽ đầu tư vào cổ phiếu. Lạm phát: Lạm phát tăng thường là dấu hiệu cho thấy, sự tăng trưởng của nền kinh tế sẽ không bền vững, lãi suất sẽ tăng lên, khả năng thu lợi nhuận của DN bị hạ thấp khiến giá cổ phiếu giảm. Lạm phát càng thấp thì càng có nhiều khả năng cổ phiếu sẽ tăng giá và ngược lại. Tình hình biến động của lãi suất: Lãi suất tăng làm tăng chi phí vay đối với DN. Chi phí này được chuyển cho các cổ đông vì nó sẽ hạ thấp lợi nhuận mà DN dùng để thanh toán cổ tức. Cùng lúc đó, cổ tức hiện có từ cổ phiếu thường sẽ tỏ ra không mấy cạnh tranh đối với nhà đầu tư tìm lợi tức, sẽ làm họ chuyển hướng sang tìm nguồn thu nhập tốt hơn ở bất cứ nơi nào có lãi suất cao. Hơn nữa, lãi suất tăng còn gây tổn hại cho triển vọng phát triển của DN vì nó khuyến khích DN giữ lại tiền nhàn rỗi, hơn là liều lĩnh dùng số tiền đó mở rộng sản xuất, kinh doanh. Chính vì vậy, lãi suất tăng sẽ dẫn đến giá cổ phiếu giảm. Ngược lại, lãi suất giảm có tác động tốt cho DN vì chi phí vay giảm và giá cổ phiếu thường tăng lên. Tuy nhiên, sự dao động của lãi suất không phải luôn được tiếp theo bởi sự phản ứng tương đương và trái ngược của giá cổ phiếu. Chỉ khi nào lãi suất phản ánh xu hướng chủ đạo trong lạm phát, nó mới trở thành thước đo hiệu quả sự dao động của TTCK. Lãi suất có xu hướng giảm khi lạm phát giảm và lạm phát giảm khiến giá cổ phiếu tăng cao hơn. Ngược lại, lạm phát tăng cùng với lãi suất, giá cổ phiếu sẽ giảm. Nhưng nếu lạm phát không phải là một vấn đề nghiêm trọng và lãi suất tăng, đầu tư vào TTCK thường mang lại nhiều lãi. Bởi vì trong trường hợp này, lãi suất tăng là do nền kinh tế tăng trưởng. Chính sách thuế của Nhà nước đối với thu nhập từ chứng khoán và các chính sách tiền tệ, tài khóa: 6
7. Nếu khoản thuế đánh vào thu nhập từ chứng khoán cao (hoặc tăng lên) sẽ làm cho số người đầu tư giảm xuống, từ đó làm cho giá chứng khoán giảm.Những chính sách tiền tệ or tài khóa cũng tác động mạnh mẽ đến TTCK. Những biến động về chính trị, xã hội, quân sự: Đây là những yếu tố phi kinh tế nhưng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến giá cổ phiếu trên thị trường. Nếu những yếu tố này có khả năng ảnh hưởng tích cực tới tình hình kinh doanh của DN thì giá cổ phiếu của DN sẽ tăng lên. Câu 4: Nhận xét của Anh (Chị) về ảnh hưởng của các nhân tố vĩ mô đến thị trường chứng khoán Việt Nam Bài làm: TTCK Việt Nam chỉ mới bắt đầu phát triển trong vài năm trở lại đây khi chứng khoáng bùng nổ vào khoảng 2006- 2007. Đến 2008 do chịu tác động trực tiếp và gián tiếp bởi khủng hoảng kinh tế thế giới thì TTCK VN đã giảm mạnh từ mốc hơn 1000 điểm xuống chỉ còn hơn 200 điểm. TTCK Việt Nam chịu ảnh hưởng rất lớn bởi các nhân tố vĩ mô như :tình hình kinh tế xã hội; luật pháp, lạm phát, lãi suất, tỷ giá, cán cân thương mại, Ngoài ra, còn có một nhân tố đáng chú ý đấy là sự ko cân xứng về mặt nắm bắt thông tin trên thị trường. Phân tích sự ảnh hưởng bởi các nhân tố vĩ mô đến TTCK VN thì ta có thể có một số nhận xét sau: TTCK VN chịu tác động trực tiếp và gián tiếp bởi các nhân tố vĩ mô đến thị trường chứng khoán. Năm 2007 quả là một năm khởi sắc của TTCK VN xong về bản chất thời gian đó TTCK VN đã tăng ko phản ánh đúng với kết quả sản xuất kinh doanh của các cty niêm yết mà phần lớn là do tâm lý đám đông của đại bộ phận nhà đầu tư trên thị trường lúc này. Điều này phản ánh ảnh hưởng tâm lý nhà đâu tư trên thị trường là cực kỳ lớn, nó phản ánh sự non trẻ của cả thị trường và kinh nghiệm của nhà đâu tư. Cho đến nay, tâm lý nhà đầu tư cũng bị tác động trực tiếp bởi các thông tin vĩ mô và nó ảnh hưởng đến quyết định của mỗi nhà đầu tư.Vì vậy, chúng ta có thể hiểu các nhân tố vĩ mô tác động đến thị trương chứng khoán trực tiếp đến thế nào. Ngoài ra, TTCK VN là có sự tham gia của rất nhiều các thành phần kinh tế khác nhau vì vậy TTCK VN có sự tương tác trực tiếp đến nhiều ngành nghề và lĩnh vực. Trong năm 2008 và đầu năm 2009 chúng ta đã đc chứng kiến sự tụt dốc của TTCK VN bởi diễn biến của Khủng hoảng tài chính toàn cầu và nguyên nhân chủ yếu là do sự tăng trưởng quá nóng của thời kỳ trước đó. Năm 2009 với tình trạng lạm phát cao là dấu hiệu cho thấy, sự tăng trưởng của nền kinh tế sẽ không bền vững, lãi suất sẽ tăng lên, khả năng thu lợi nhuận của DN bị hạ thấp khiến giá cổ phiếu giảm, cùng với lạm phát là tình hình biến động của lãi suất. Lãi suất tăng làm tăng chi phí vay đối với DN. Chi phí này được chuyển cho các cổ đông vì nó sẽ hạ thấp lợi nhuận mà DN dùng để thanh toán cổ tức. Cùng lúc đó, cổ tức hiện có từ cổ phiếu thường sẽ tỏ ra không mấy cạnh tranh đối với nhà đầu tư tìm lợi tức, sẽ làm họ chuyển hướng sang tìm nguồn thu nhập tốt hơn ở bất cứ nơi nào có lãi suất cao. Chính vì vậy, lãi suất tăng sẽ dẫn đến giá cổ phiếu giảm, đã có những giai đoạn mà lãi suất của các NHTM lên đến 22%, thì việc giá cổ phiếu trên TTCK VN giảm là điều hoàn toàn dễ hiểu. Trong thời gian đó, cán cân thương 7
8. mại của VN cũng mất cân đối trầm trọng do khó khăn trong XK. Đây cũng là một nguyên nhân tác động xấu đến TTCK VN trong thời gian qua. 8