Tài liệu ôn thi công chức

pdf 61 trang nguyendu 08/07/2021 10230
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tài liệu ôn thi công chức", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdftai_lieu_on_thi_cong_chuc.pdf

Nội dung text: Tài liệu ôn thi công chức

  1. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C CHUYÊN 1 B MÁY NHÀ N ƯC C NG HOÀ XÃ H I CH NGH A VI T NAM I/ KHÁI NI M B MÁY NHÀ N ƯC, C Ơ QUAN NHÀ N ƯC 1/ Khái ni m b máy Nhà n c: *B máy nhà n c: là h th ng các c ơ quan nhà n c c t ch c và ho t ng trên c ơ s nh ng nguyên t c chung, th ng nh t, nh m th c hi n nhi m v , ch c n ng chung c a nhà n c. *B máy nhà n c CHXHCNVN có c tr ng: - Cơ c u t ch c, ho t ng c a b máy nhà n c b o m tính th ng nh t c a quy n l c nhà n c. T t c quy n l c nhà n c thu c v nhân dân, nhân dân th c hi n quy n l c nhà n c thông qua các c ơ quan i di n do nhân dân l p ra. Các c ơ quan khác c a nhà nc u b t ngu n t cơ quan i di n dân c , ch u trách nhi m và báo cáo tr c c ơ quan ó. - Tuy b máy nhà n c ta c t ch c theo nguyên t c t p trung, quy n l c nhà n c là th ng nh t, nh ng trong b máy nhà n c có s phân công, ph i h p gi a các c ơ quan th c hi n các quy n l p pháp, hành pháp, t pháp nh m tránh s ch ng chéo, mâu thu n, ln l n ch c n ng gi a chúng. - B máy nhà n c th ng nh t qu n lý các l nh v c khác nhau c a i s ng xã h i. *Ch c n ng c a b máy nhà n c: th hi n trên ba l nh v c ho t ng: l p pháp, hành pháp, t pháp. + Trên l nh v c l p pháp: B máy nhà n c th ch hoá ng l i, quan im c a ng Cng S n thành pháp lu t c a nhà n c. + Trên l nh v c hành pháp: B máy nhà n c b ng ho t ng c th , a pháp lu t vào i s ng xã h i, b o m pháp lu t nhà n c tr thành khuôn m u ho t ng c a nhà nc, xã h i b o m th c hi n th ng nh t trong toàn qu c. + Trên l nh v c t pháp: B ng ho t ng c th ca t ng c ơ quan, b o m cho pháp lu t c th c hi n nghiêm nh m duy trì tr t t , k cơ ng, n nh xã h i. 2/ C ơ quan nhà n c:
  2. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C * C ơ quan nhà n c là b ph n c u thành c a b máy nhà n c. * c im c ơ bn c a c ơ quan nhà n c: - Các c ơ quan nhà n c c thành l p theo trình t nh t nh c quy nh trong pháp lu t. - Cơ quan nhà n c có th m quy n do pháp lu t quy nh. - Ho t ng c a c ơ quan nhà n c mang tính quy n l c và c b o m b ng quy n l c nhà n c. Ho t ng ó c tuân theo th tc do pháp lu t quy nh. Nh ng ng i m nhi m ch c trách trong các c ơ quan nhà n c ph i là công dân Vi t Nam. II/ H TH NG CÁC C Ơ QUAN TRONG B MÁY NHÀ N ƯC 1/ Qu c H i n c CHXHCNVN: - QH là c ơ quan i bi u cao nh t c a nhân dân, c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t ca n c CHXHCNVN. - QH là c ơ quan duy nh t có quy n l p hi n và l p pháp. - QH quy t nh nh ng v n cơ b n nh t v i n i và i ngo i c a t n c, các nhi m v kinh t - xã h i, qu c phòng, an ninh c a t n c. - QH xác nh các nguyên t c ch yu v t ch c và ho t ng c a b máy nhà n c, tr c ti p b u, b nhi m các ch c v cao nh t trong các c ơ quan nhà n c Trung ơ ng. - QH là c ơ quan th c hi n quy n giám sát t i cao toàn b ho t ng c a nhà n c, giám sát vi c tuân theo hi n pháp và pháp lu t. *C ơ c u t ch c c a QH g m: + U ban Th ng v QH + H i ng dân t c + Các u ban QH + oàn i bi u QH và i bi u QH
  3. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C a/ U ban th ng v QH: - UBTVQH là c ơ quan th òng tr c c a QH g m có: Ch tch QH, các phó ch tch QH, các u viên c l p ra t i k hp th nh t m i khoá QH. Thành viên UBTVQH không th ng th i là thành viên chính ph . - Vi ch c n ng là c ơ quan th ng tr c c a QH, UBTVQH c hi n pháp tr c ti p trao nh ng nhi m v , quy n h n c th , ng th i c th c hi n m t s nhi m v , quy n hn c a QH gi a hai k hp c a QH. Nh ng nhi m v , quy n h n c a UBTVQH do hi n pháp quy nh c c th hoá trong lu t t ch c QH th hi n v trí pháp lý c bi t c a c ơ quan th ng tr c c a QH trong c ơ cu t ch c c a QH. Vi c th c hi n nhi m v , quy n h n ó chính là s bo m tính ho t ng liên t c c a QH bên c nh các c ơ quan khác c a nhà n c. - UBTVQH là ng i t ch c ho t ng c a QH: công b , ch trì vi c b u c i bi u QH, t ch c chu n b vi c tri u t p, ch trì các k hp c a QH; ch o, iu hoà ph i hp ho t ng c a h i ng dân t c, các u ban c a QH, gi mi liên h ch t ch vi oàn i bi u QH. - UBTVQH th c hi n m t ph n ch c n ng l p pháp, giám sát t i cao, quy n nh nh ng vn quan tr ng nh t c a t n c, t ch c b máy nhà n c. - Ban hành pháp l nh v nh ng v n c QH trao trong ch ơ ng trình làm lu t c a QH, gi i thích hi n pháp, lu t, pháp l nh. - Th c hi n quy n giám sát vi c thi hành hi n pháp, lu t, ngh quy t c a QH, pháp l nh, ngh quy t c a UBTVQH; giám sát ho t ng c a chính ph , toà án nhân dân t i cao, vi n ki m sát nhân dân t i cao; ình ch vi c thi hành các v n b n c a Chính ph , Th tng chính ph , Toà án nhân dân t i cao và Vi n ki m sát nhân dân t i cao trái v i hi n pháp, lu t, ngh quy t c a QH trình QH quy t nh và hu b các v n b n do các c ơ quan trên ban hành n u các v n b n ó trái v i pháp l nh, ngh quy t c a UBTVQH. - Giám sát, h ng d n ho t ng c a h i ng nhân dân, bãi b nh ng ngh quy t sai trái ca H ND c p t nh; thành ph tr c thu c Trung ơ ng; gi i tán H ND c p t nh, thành ph tr c thu c Trung ơ ng trong tr ng h p H i ng nhân dân ó làm thi t h i nghiêm trng n l i ích c a nhân dân. - Quy t nh t ng ng viên ho c ng viên c c b , ban b tình tr ng kh n c p trong ph m vi c nc ho c t ng a ph ơ ng; th c hi n quan h i ngo i c a QH; t ch c tr ng c u ý ki n nhân dân theo quy t nh c a Qu c h i.
  4. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Trong tr ng h p Qu c h i không th hp c, quy t nh vi c tuyên b tình tr ng chi n tranh khi n c nhà b xâm l c và báo cáo tr c Qu c h i xem xét, quy t nh t i k hp g n nh t c a Qu c h i. Nh ng nhi m v , quy n h n trên c a UBTVQH c t p th u ban bàn b c, th o lu n tp th , quy t nh theo a s . K t qu trên c th hi n b ng hai lo i v n b n là pháp lnh và ngh quy t. Pháp l nh và ngh quy t c a UBTVQH do ch tch QH ký ch ng th c và ph i c công b trong vòng 15 ngày sau khi thông qua, tr tr ng h p Ch tch n c trình QH xem xét l i. - Ch tch QH có v trí c bi t trong t ch c c a QH. ng th i là ch tch UBTVQH; Ch tch QH lãnh o công tác c a UBTVQH, ch ta các phiên h p c a QH, ký ch ng th c lu t, ngh quy t c a QH; ch o th c hi n công tác i ngo i c a QH, ch o th c hi n ngân sách c a QH, b o m thi hành quy ch i bi u QH và gi mi liên h vi i bi u QH. b/ H i ng dân t c: Vn dân t c có ý ngh a chi n l c i v i cách m ng vi t nam, m b o s phát tri n bình ng, ng u c a các dân t c vi t nam là m c ích ph n u c a ng và Nhà nc ta. Vì v y, trong c ơ c u t ch c c a c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t, h i ng dân t c c l p ra nh m giúp cho nhà n c gi i quy t có hi u qu các v n dân t c. Hi ng dân t c nghiên c u, ki n ngh vi QH nh ng v n dân t c, th c hi n quy n giám sát vi c thi hành chính sách dân t c, các ch ơ ng trình, k ho ch phát tri n kinh t - xã h i mi n núi và vùng có ng bào dân t c thi u s . Ngoài ra, h i ng dân t c còn th m nh các d án lu t, pháp l nh và các v n b n khác c a nhà n c có liên quan n vn dân t c, có quy n ki n ngh v lu t, pháp l nh, v ch ơ ng trình làm lu t c a QH. Cơ c u c a h i ng dân t c có: ch tch, các phó ch tch và các u viên do QH b u, trong ó có m t s thành viên làm vi c theo ch chuyên trách. c/ U ban c a QH: Các u ban c a QH c thành l p theo các l nh v c ho t ng c a QH nh m giúp QH th c hi n nhi m v , quy n h n trên các l nh v c c a i s ng xã h i. Các u ban ca QH là hình th c thu hút các i bi u vào vi c th c hi n công tác chung c a QH. Nhi m v ca các u ban QH là nghiên c u,th m tra d án lu t, ki n ngh v lu t, pháp lnh và các d án khác, nh ng báo cáo c QH ho c UBTVQH có ý ki n v ch ơ ng trình xây d ng lu t, pháp l nh; th c hi n quy n giám sát trong ph m vi nhi m v , quy n hn do pháp lu t quy nh, ki n ngh nh ng v n thu c ph m vi ho t ng c a u ban.
  5. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C QH thành l p 7 u ban: u ban pháp lu t; u ban kinh t - ngân sách; u ban qu c phòng, an ninh; u ban v n hoá - giáo d c thanh niên, thi u niên và nhi ng; u ban v các v n xã h i, u ban khoa h c – công ngh - môi tr ng; u ban i ngo i. Cơ c u c a u ban QH g m có: ch nhi m, phó ch nhi m và các u viên, trong ó có mt s thành viên ho t ng theo ch chuyên trách. d/ i bi u QH: i bi u QH là ng i i di n cho ý chí, nguy n v ng c a nhân dân, ng th i là i bi u c u thành c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t. i bi u QH v a ch u trách nhi m tr c c tri, v a ch u trách nhi m tr c c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t. Ch c n ng i bi u QH là thu th p và ph n ánh ý ki n c a c tri, bi n ý chí c a nhân dân thành ý chí c a nhà n c; a các quy nh c a lu t, các ngh quy t c a QH vào cu c sng. - Nhi m v , quy n h n c a i bi u QH th hi n t p trung ch yu t i k hp QH, tham gia y , có ch t l ng k hp, quy t nh ch ơ ng trình k hp, ngh b sung ch ơ ng trình k hp. i bi u QH có quy n c ơ b n: Ki n ngh v lu t và trình d án lu t tr c QH; ch t v n, tham gia th o lu n và bi u quy t các d án lu t, các d án và ngh quy t; có quy n b u c và c b u vào các ch c v lãnh o khác nhau c a các c ơ quan QH, nhà n c. - Gi a hai k hp QH, i bi u có nh ng nhi m v , quy n h n: ti p xúc và báo cáo c tri v ho t ng c a mình, QH xem xét và ôn c, theo dõi vi c gi i quy t, khi u n i, t cáo c a công dân; yêu c u ch m d t vi c làm trái pháp lu t; yêu c u c ơ quan nhà n c, t ch c xã h i cung c p tình hình, tài li u liên quan n ho t ng c a các i bi u, các u ban và h i ng c a QH; gi mi liên h th ng xuyên v i ch tch QH và u ban m t tr n T qu c a ph ơ ng. i bi u QH làm vi c theo ch chuyên trách ho c không chuyên trách. i v i các i bi u không chuyên trách c giành 1/3 th i gian cho ho t ng c a QH. i bi u QH có quy n b t kh xâm ph m v thân th và m t s quy n u ãi khác. e/ Hình th c ho t ng c a QH: - Ho t ng c a QH th hi n b ng nhi u hình th c: ho t ng c a các c ơ quan c a QH, i bi u QH, các oàn i bi u QH. Nh ng ho t ng ch yu c a QH là k hp c a QH, kt qu ho t ng c a các hình th c khác c th hi n t p trung t i các k hp c a QH.
  6. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C - K hp c a QH là n ơi bi u hi n tr c ti p, c th , t p trung tính ch t i bi u cao nh t và tính quy n l c nhà n c cao nh t c a c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t, n ơi ph n ánh tp trung trí tu , ý chí, quy n làm ch ca nhân dân thông qua các i bi u QH. Nơi th c hi n quy n giám sát t i cao c a QH i v i các ho t ng c a c ơ quan nhà nc; n ơi ra i c a các quy t sách c a nhà n c liên quan tr c ti p n phát tri n t nc, xã h i v mi ph ơ ng di n. QH h p m i n m hai k . Trong tr ng h p c n thi t, theo yêu c u c a ch tch n c, th tng chính ph ho c ít nh t 1/3 s i bi u, QH có th ti n hành k hp b t th ng. Vi c tri u t p và chu n b , ch trì các cu c h p c a QH do UBTVQH th c hi n. Ti k hp th nh t c a m i khoá QH, v n t cách i bi u c quy nh: b u các ch c danh lãnh o cao nh t trong b máy nhà n c. T i các k hp khác, QH th c hi n ch c n ng, nhi m v thông qua vi c bàn b c, th o lu n, quy t nh các d án k ho ch nhà n c, t ng d toán ngân sách, các báo cáo d án lu t và các d án phát tri n kinh t - xã h i khác c a nhà n c theo trình t : + Các c ơ quan so n th o, trình bày d án tr c QH. + Thuy t trình vi c th m tra d án. + Th o lu n d án. + Bi u quy t thông qua d án. Mt ph n th i gian thích áng c a các k hp QH dành cho ch t v n c a i bi u QH i vi ch tch n c, ch tch QH, chính ph , các thành viên c a chính ph , chánh án toà án nhân dân t i cao, vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân t i cao. ây là bi n pháp th c hi n hu hi u quy n giám sát c a QH. Nh ng ng i b ch t v n có trách nhi m ph i tr li ch t v n theo quy nh c a pháp lu t. 2/ Ch tch n c CHXHCNVN: Ch tch là ng i ng u nhà n c, thay m t nhà n c trong các quan h i n i và i ngo i Ch tch n c có ph m vi, quy n h n khá r ng, bao quát nhi u l nh v c c a i s ng chính tr , xã h i. Trong t ch c nhân s ca b máy nhà n c, ch tch có quy n v t ch c nhân s ca b máy hành pháp và t pháp: ngh QH b u, mi n nhi m, bãi nhi m phó ch tch nc, th tng chính ph , chánh án toà án nhân dân t i cao, Vi n tr ng vi n ki m sát
  7. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C nhân dân t i cao; b nhi m, mi n nhi m, cách ch c các phó chánh án toà án nhân dân t i cao và th m phán toà án nhân dân t i cao; phó vi n tr ng và ki m sát viên vi n ki m sát nhân dân t i cao; b nhi m, mi n nhi m, cách ch c các phó th tng và các thành viên khác c a chính ph theo Ngh quy t c a QH, U ban th ng v QH. Trong l nh v c an ninh qu c gia, Ch tch n c gi ch c ch tch H i ng qu c phòng – an ninh, th ng l nh các l c l ng v trang, có quy n tuyên b các tình tr ng kh n c p, chi n tranh theo quy t nh c a QH, u ban th ng v QH, phong hàm c p s quan cao cp trong các l c l ng v trang nhân dân, hàm, c p i s Quy n h n c a ch tch n c còn th hi n trên các l nh v c ngo i giao; v n thôi, nh p qu c t ch, v n c xá. Ngoài ra ch tch n c còn ký l nh công b hi n pháp, lu t, pháp l nh. Và m t quy n quan tr ng c a Ch tch n c là ngh U ban th ng v QH xem xét l i pháp l nh, ngh quy t c a u ban th ng v QH v các v n thu c quy n gi i quy t c a QH nh ng do u ban th ng v QH quy t nh gi a hai k hp QH. Trong tr ng h p u ban th ng v QH v n bi u quy t tán thành, mà ch tch n c không nh t trí thì có quy n ngh QH xem xét l i các quy t nh ó. Khi th c hi n quy n h n, ch tch n c ban hành l nh, quy t nh. 3/ Chính ph nc CHXHCNVN: a/ V trí c a chính ph trong b máy nhà n c: H th ng các c ơ quan th c hi n quy n hành pháp có chính ph và UBND các c p. Trong ó chính ph c quy nh là “c ơ quan ch p hành c a QH, c ơ quan hành chính nhà nc cao nh t c a n c CHXHCNVN”. Là c ơ quan ch p hành c a QH, chính ph ch u s giám sát c a QH, ch p hành hi n pháp, lu t, ngh quy t c a QH, pháp l nh, ngh quy t c a u ban th ng v QH; l nh, quy t nh c a ch tch n c. Trong ho t ng, chính ph ph i ch u trách nhi m và báo cáo công tác tr c QH, u ban th ng v QH và ch tch n c. Vi t cách là c ơ quan hành chính nhà n c cao nh t c a c nc, chính ph có ch c nng th ng nh t qu n lý t t c các l nh v c c a i s ng xã h i, lãnh o th ng nh t b máy hành chính nhà n c t trung ơ ng n c ơ s v t ch c cán b , b o m thi hành hi n pháp và pháp lu t, qu n lý vi c xây d ng kinh t qu c dân, th c hi n chính sách tài chính ti n t qu c gia, qu n lý y t , giáo d c, qu n lý ngân sách nhà n c. Thi hành các bi n pháp c n thi t b o v quy n, l i ích h p pháp c a công dân, qu n lý công tác i ngo i, th c hi n chính sách xã h i c a nhà n c.
  8. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Khi th c hi n ch c n ng qun lý, iu hành các quy trình xã h i, ho t ng c a chính ph ch tuân theo hi n pháp, lu t, pháp l nh, ngh quy t c a các c ơ quan quy n l c nhà nc. Trong quá trình th c hi n nhi m v , quy n h n, chính ph có toàn quy n gi i quy t công vi c v i tính sáng t o, ch ng, linh ho t tránh c s can thi p t các c ơ quan khác và s ch ng chéo v ch c n ng, nhi m v . Chính ph có quy n tham gia vào ho t ng l p pháp b ng quy n trình d án lu t tr c QH, d án pháp l nh tr c u ban th ng v QH, trình QH các d án k ho ch, ngân sách nhà n c và các d án khác. b/ C ơ c u thành ph n c a chính ph : Theo hi n pháp 1992, chính ph có th tng chính ph c quy nh là ng i ng u chính ph , do QH b u ra trong s i bi u QH. Các phó th tng, b tr ng, th tr ng, các c ơ quan ngang b là thành viên chính ph , c th tng chính ph la ch n, không nh t thi t ph i là i bi u QH và ngh sang QH phê chu n. Trong chính ph không t ch c ra c ơ quan Th ng v mà m t trong các Phó th tơ ng m nhi m ch c v Phó th tng th ng tr c. Ch làm vi c c a Chính ph là s kt h p ch lãnh o t p th vi ch th tr ng. Nh ng v n quan tr ng có tính chi n l c c a ho t ng hành pháp do t p th bàn b c, th o lu n, quy t nh theo a s . Nh ng v n có tính tác nghi p, iu hành hàng ngày, v n xây d ng b máy hành pháp c quy nh do th tng gi i quy t vi t cách cá nhân nh m b o m qu n lý t p trung th ng nh t và nhanh chóng. c/ C ơ c u t ch c c a chính ph : B và c ơ quan ngang b B, c ơ quan ngang b (g i chung là B ) là b ph n c u thành c a chính ph . B là c ơ quan c a chính ph , th c hi n ch c n ng qu n lý nhà n c i v i ngành ho c lnh v c công tác trong ph m vi c nc. B và ngành là hai khái ni m không ng nh t: - B là khái ni m v t ch c hành chính nhà n c, là c ơ quan trung ơ ng th c hi n ch c nng qu n lý nhà n c theo nguyên t c t ch c hành chính nhà n c i v i m t ngành ho c nhóm nghành kinh t , k thu t, v n hoá, xã h i - Ngành là m t ph m trù dùng ch mt nhóm quan h thu c m t l nh v c c a i s ng xã h i bao g m các t ch c, c ơ quan các c p khác nhau nh ng gi ng nhau v cơ c u t
  9. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C ch c, ph ơ ng th c ho t ng và s n ph m làm ra. Vì v y trong t ch c hành chính nhà nc, m t b có th qu n lý m t ngành ho c m t nhóm ngành. Khác v i chính ph (là c ơ quan qu n lý nhà n c th m quy n chung), B là c ơ quan qu n lý theo ngành ho c l nh v c công tác (qu n lý nhà nc th m quy n riêng). Vì v y có 2 lo i b : B qu n lý ngành và b qu n lý theo l nh v c (ch c n ng) + B qu n lý ngành: là c ơ quan c a chính ph th c hi n ch c n ng qu n lý nhà n c nh ng ngành kinh t , k thu t ho c s nghi p nh : nông nghi p, công nghip, y t , giáo dc, giao thông v n t i B th c hi n th ng nh t qu n lý trong ngành, ch o toàn di n nh ng c ơ quan, ơ n v tr c thu c t trung ơ ng n a ph ơ ng. + B qu n lý theo l nh v c: là c ơ quan c a chính ph , th c hi n ch c n ng qu n lý nhà nc theo t ng l nh v c l n nh : tài chính, k ho ch u t , lao ng xã h i, khoa h c công ngh ho t ng c a b này có liên quan t i ho t ng c a t t c các b , các c p qu n lý, t ch c xã h i và công dân, nh ng không can thi p vào ho t ng qu n lý nhà nc c a các c p chính quy n và quy n t ch , s n xu t kinh doanh c a các ơ n v kinh t. B qu n lý l nh v c có trách nhi m giúp chính ph nghiên c u chi n l c phát tri n kinh t - xã h i chung, xây d ng các d án k ho ch t ng h p và cân i liên ngành, xây dng ch chính sách chung (tham m u) ho c t nó ra nh ng v n b n pháp quy thu c lnh v c ph trách, h ng d n t o iu ki n các b , các c p, các ngành hoàn thi n nhi m v . B tr ng là thành viên chính ph , ng i ng u c ơ quan qu n lý ngành hay l nh v c, mt m t tham gia cùng chính ph quy t nh t p th nh ng nhi m v ca chính ph ti các k hp chính ph ; m t khác ch u trách nhi m qu n lý nhà n c v lnh v c ngành mình ph trách trong ph m vi c nc. 4/ H ND và UBND: HND và UBND (chính quy n, a ph ơ ng) c thi t l p các c p hành chính, lãnh th : t nh, huy n và xã. Các c ơ quan chính quy n a ph ơ ng c thi t l p qu n lý a ph ơ ng b o m th c hi n th ng nh t, có hi u qu hi n pháp, lu t, các v n b n c ơ quan nhà n c c p trên trên a bàn lãnh th . a/ V hi ng nhân dân: HND là c ơ quan quy n l c nhà n c a ph ơ ng, i di n cho ý chí, nguy n v ng và quy n làm ch ca nhân dân, do nhân dân a ph ơ ng b u ra, ch u trách nhi m tr c nhân dân a ph ơ ng và c ơ quan nhà n c c p trên.
  10. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Trong quá trình ho t ng, H ND ch u s giám sát, h ng d n c a c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t thông qua u ban th ng v QH; s ki m tra h ng d n c a chính ph , ch u trách nhi m tr c nhân dân a ph ơ ng và c ơ quan nhà n c c p trên. i di n cho nhân dân a ph ơ ng, H ND c n c vào quy t nh c a các c ơ quan nhà nc trung ơ ng, quy t nh nh ng ch tr ơ ng bi n pháp quan tr ng phát huy ti m nng c a a ph ơ ng, xây d ng và phát tri n a ph ơ ng v kinh t - xã h i, c ng c qu c phòng, an ninh, nâng cao m c s ng c a nhân dân, làm tròn ngh a v i v i nhà n c; giám sát ho t ng c a th ng tr c H ND, toà án nhân dân, và vi n ki m sát nhân dân cùng c p; giám sát th c hi n ngh quy t c a H ND, vi c tuân theo hi n pháp, pháp lu t ca c ơ quan nhà n c, t ch c kinh t , t ch c xã h i, ơ n v v trang và công dân a ph ơ ng ( c c th hoá trong lu t t ch c H ND và UBND 2003) th c hi n nh ng nhi m v trên, H ND ban hành ngh quy t nh ch tr ơ ng, bi n pháp l n và giám sát th c hi n ngh quy t. Nhi m v ca H ND c th c hi n thông qua các hình th c ho t ng c a th ng tr c ca H ND, các ban và i bi u H ND và hình th c ho t ng ch yu là các k hp c a HND. V cơ c u t ch c, H ND c p t nh, c p huy n có th ng tr c H ND g m: ch tch, phó ch tch và u viên th ng tr c; c p xã th ng tr c H ND g m: ch tch, phó ch tch HND. HND c p t nh thành l p ba ban: ban kinh t và ngân sách, ban v n hoá-xã hi, ban pháp ch , n ơi có nhi u dân t c thì có th thành l p ban dân t c. HND c p huy n thành l p hai ban: ban kinh t - xã h i, ban pháp ch . b/ V UBND: UBND do H ND b u,là c ơ quan ch p hành c a H ND và c ơ quan hành chính nhà n c a ph ơ ng. UBND ch u trách nhi m ch p hành hi n pháp, lu t, các v n b n c a c ơ quan nhà n c cp trên và ngh quy t c a H ND. UBND có nhi m v qu n lý nhà n c i v i các l nh v c khác nhau c a i s ng a ph ơ ng; th c hi n vi c tuyên truy n, giáo d c pháp lu t, kim tra vi c ch p hành hi n pháp, lu t, các v n b n c a c ơ quan nhà n c c p trên và ngh quy t c a H ND cùng c p ti các c ơ quan nhà n c, t ch c xã h i, t ch c kinh t , ơ n v v trang; b o m an ninh chính tr , tr t t , an toàn xã h i; th c hi n xây dng l c l ng v trang và xây d ng
  11. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C qu c phòng toàn dân; qu n lý h kh u, h tch, qu n lý công tác t ch c, biên ch lao ng, ti n l ơ ng, t ch c thu chi ngân sách c a a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t. Cơ c u c a UBND có ch tch, các phó ch tch và các u viên, trong ó ch tch nh t thi t ph i là i bi u H ND cùng c p do H ND b u ra, các ch c danh khác trong UBND không nh t thi t ph i b u t i bi u H ND. Trong nhi m k nu khuy t ch tch UBND thì ch tch H ND cùng c p gi i thi u ng i ng c ch tch UBND HND b u. Ng i c gi ch c v ch tch UBND trong nhi m k không nh t thi t là i bi u H ND. UBND c ban hành quy t nh và ch th th c hi n nhi m v và quy n h n c a mình. UBND có các c ơ quan chuyên môn giúp th c hi n các ch c n ng qu n lý nhà nc a ph ơ ng và b o m s th ng nh t qu n lý c a ngành ho c l nh v c công tác t trung ơ ng n c ơ s . 5/ Toà án nhân dân và vi n ki m sát nhân dân: Toà án nhân dân và vi n ki m sát nhân dân n c CHXHCNVN, trong ph m vi ch c nng ca mình, có nhi m v bo v pháp ch XHCN, b o v ch XHCN và quy n làm ch ca nhân dân; b o v tài s n c a nhà n c, c a t p th ; b o v tính m ng, tài s n, t do, danh d và nhân ph m c a công dân. Toà án nhân dân và vi n ki m sát nhân dân là nh ng khâu tr ng y u, c ơ b n thu c h th ng các c ơ quan t pháp, th c hi n quy n t pháp. a/ Toà án nhân dân: Toà án nhân dân th c hi n nhi m v bo v pháp lu t thông qua ho t ng xét x . ây là ch c n ng riêg có c a các toà án. Hi n pháp 1992: "Toà án nhân dân t i cao, các toà án nhân dân a ph ơ ng, các toà án quân s và các toà án khác do lu t nh là nh ng c ơ quan xét x ca n c CHXHCNVN" (iu 127) * Ho t ng xét x ca các toà án có c im c thù: - Nhân danh nhà n c CHXHCNVN, c n c vào pháp lu t c a nhà n c a ra phán xét quy t nh cu i cùng nh m k t thúc v án, là s th hi n tr c ti p thái , quan im c a nhà n c i v i m t v án c th . Thái , quan im ó chính là s th hi n tr c ti p bn ch t c a nhà n c. Nhà n c ch u trách nhi m v ni dung và h u qu ca các quy t nh gi i quy t các v vi c do toà án a ra.
  12. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C - Xét x và ki m tra hành vi pháp lý c a các c ơ quan nhà n c, các cán b công ch c trong b máy nhà n c, trong quá trình gi i quy t các v vi c có liên quan n vi c b o v các quy n t do, danh d , nhân ph m, tài s n c a con ng i, b o v quy n làm ch ca nhân dân. - Xét x nh m n nh tr t t pháp lu t, gi vng k cơ ng xã h i, t do an toàn c a con ng i, làm lành m nh hoá các quan h x ã h i. - Xét x mang n i dung giáo d c pháp lu t v i b n thân ơ ng s cng nh v i xã h i, to ý th c pháp lu t cho m i cá nhân, t ó có c nh ng hành vi phù h p v i yêu c u ca pháp lu t trong m i quan h xã h i, t o tinh th n tích c c u tranh c a công dân ch ng các hành vi vi ph m pháp lu t. * C ơ c u t ch c c a h th ng toà án g m: Toà án nhân dân t i cao, toà án nhân dân c p t nh, toàn án nhân dân c p huy n, toà án quân s trung ơ ng, toà án quân s quân khu, toà án quân s khu v c và các toà án khác c thành l p theo quy nh c a pháp lu t * V nguyên t c t ch c và ho t ng: - Th m phán toà án nhân dân các c p c b nhi m theo nhi m k và có th b mi n nhi m, cách ch c n u không hoàn thành ch c trách. - Vi c xét x ca toà án nhân dân có h i th m nhân dân tham gia theo quy nh c a pháp lu t. i v i h i th m nhân dân c a toà án t i cao và toà án quân s c th c hi n theo ch c, còn i v i toà án nhân dân a ph ơ ng th c hi n theo ch bu. - Toà án nhân dân xét x tp th và quy t nh theo a s . - Các chánh án toà án nhân dân ph i ch u trách nhi m và báo cáo công tác các c ơ quan quy n l c nhà n c cùng c p. - Nguyên t c qu n lý các toà án nhân dân a ph ơ ng v mt t ch c do b tr ng b t pháp m nhi m có s ph i h p ch t ch vi chánh án toà án nhân dân t i cao. * Các nguyên t c xét x ca toà án nhân dân: - Khi xét x , th m phán và h i th m nhân dân c l p ch tuân theo pháp lu t. - Toà án nhân dân xét x công khai, tr tr ng h p c bi t do lu t nh.
  13. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C - Toà án b o m quy n bào ch a c a b cáo và quy n b o v quy n và l i ích h p pháp ca ơ ng s . - Công dân thu c các dân t c ít ng i c quy n dùng ti ng nói và ch vi t dân t c mình tr c phiên toà. - Các b n án, quy t nh c a toà án nhân dân ã có hi u l c pháp lu t ph i c tôn tr ng và ch p hành nghiêm ch nh. Trong tr ng h p c n thi t bo m thi hành các b n án, quy t nh c a toà án, nhà n c th c hi n s cng ch tơ ng ng. b/ Vi n ki m sát nhân dân: Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t, th c hi n quy n công t theo quy nh c a hi n pháp và pháp lu t là ch c n ng riêng có c a vi n ki m sát nhân dân trong th c hi n quy n t pháp, nh m b o m cho pháp lu t c thi hành nghiêm ch nh, th ng nh t trong ph m vi c nc. * Nhi m v , quy n h n c th ca vi n ki m sát: - Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t i v i các v n b n pháp quy c a các c ơ quan t cp tr xu ng. - Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t trong vi c iu tra c a các c ơ quan iu tra. - Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t trong vi c xét x ca toà án nhân dân và th c hi n quy n công t theo pháp lu t. - Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t c a toà án nhân dân, c ơ quan thi hành án, ch p hành viên c ơ quan, ơ n v cá nhân có liên quan trong vi c thi hành án. - Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t c a các c ơ quan, ơ n v và ng i có trách nhi m trong vi c giam gi , c i t o. * V ph ơ ng di n t ch c: Vi n ki m sát nhân dân là h th ng c ơ quan bao g m: vi n ki m sát nhân dân t i cao, các vi n ki m sát nhân dân c p t nh, các vi n ki m sát nhân dân c p huy n và các vi n ki m sát quân s . C ơ c u t ch c c a m i vi n ki m sát c quy nh trong lu t t ch c vi n ki m sát nhân dân. * Nguyên t c t ch c và ho t ng:
  14. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C - Vi n ki m sát nhân dân do vi n tr ng lãnh o. Vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân cp d i ch u s lãnh o c a vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân c p trên. Vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân a ph ơ ng, vi n tr ng vi n ki m sát quân s các c p ch u s lãnh o th ng nh t c a vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân t i cao. - Ti vi n ki m sát nhân dân t i cao, vi n ki m sát nhân dân c p t nh, vi n ki m sát quân s quân khu và t ơ ng ơ ng thành l p u ban ki m sát th o lu n và quy t nh theo a s nh ng v n quan tr ng theo quy nh c a lu t t ch c ki m sát nhân dân. - Vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân t i cao do QH b u, mi n nhi m, ch u trách nhi m và báo cáo công tác tr c QH ho c tr c u ban th ng v QH gi a hai k hp QH, tr c ch tch n c, ph i tr li ch t v n c a i bi u QH. - Ch tch n c th c hi n vi c b nhi m, mi n nhi m, cách ch c i v i phó vi n tr ng và ki m sát viên vi n ki m sát nhân dân t i cao theo ngh ca vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân t i cao. - Vi n tr ng, phó vi n tr ng, ki m sát viên vi n ki m sát nhân dân các a ph ơ ng và các vi n ki m sát quân s do vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân t i cao b nhi m, mi n nhi m ho c cách ch c. - Vi n tr ng các vi n ki m sát nhân dân a ph ơ ng ch u trách nhi m báo cáo tr c HND cùng c p v tình hình pháp lu t a ph ơ ng và tr li ch t vn c a i bi u HND. 6/ Quan h công tác trong h th ng b máy các c ơ quan Nhà n c: Quan h công tác trong b máy nhà n c là quan h ni b nhà n c c quy nh trong pháp lu t v v trí, ch c n ng, nhi m v , quy n h n và c ơ c u t ch c b máy c a cơ quan và c c th hoá trong quy ch làm vi c c a c ơ quan. Quan h công tác trong b máy nhà n c g m: - Quan h công tác gi a các c ơ quan nhà n c. - Quan h ni b trong m t c ơ quan. a/ Quan h công tác gi a các c ơ quan nhà n c c th hi n tính ch t c a các quan h : + Th nh t: Quan h theo c p. Trong quan h này c ơ quan c p trên quy t nh và c p di ph i ch p hành. Tính k cơ ng c a quan h này trong qu n lý hành chính nhà n c
  15. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C c th hi n ch quy t nh ph i c ch p hành ngay, n u có v n vng m c ph i ngh và gi i quy t sau, tr ni dung quy t nh vi ph m pháp lu t rõ ràng. + Th hai: Quan h song trùng tr c thu c trong quan h này c ơ quan, t ch c, cá nhân ch u s tác ng qu n lý c a hai ch th : - Mt ch th th c hi n quan h tr c thu c v t ch c. - Ch th khác th c hi n quan h tr c thu c v chuyên môn. Trong tr ng h p này có quan h "ngang" và quan h "d c". + Th ba: Quan h ch t, ph i h p. Trong tr ng h p này m t c ơ quan, t ch c khi th c hi n nhi m v , quy n h n ph i ph i h p, h p tác v i c ơ quan, t ch c, cá nhân khác theo quy nh c a pháp lu t. Quá trình th c hi n quan h th ng nh t ý ki n tham m u, giúp vi c ho c ban hành nh ng v n b n liên t ch. b/ Quan h công tác trong m t c ơ quan nhà n c: g m + Th nh t: Quan h gi a t ch c, ch c v có th m quy n và t ch c, cá nhân tham m u giúp vi c. + Th hai: Quan h gi a ng i ng u c ơ quan và c p phó c a ng i ng u c ơ quan v i t cách là ng i giúp ng i ng u c ơ quan th c hi n nhi m v và c ng i ng u c ơ quan phân công ph trách m t s lnh v c công tác ho c u quy n th c hi n nhi m v c th . + Th ba: Quan h ch t ph i h p gi a các c ơ c u t ch c c a c ơ quan trong th c hi n nhi m v tham m u, h ng d n, giúp vi c. c/ M c ích c a vi c quan h trong b máy nhà n c: + Nh m th c hi n th m quy n c a c ơ quan, t ch c u ph i tuân theo quy trình, th tc do pháp lu t và quy ch ho t ng c a c ơ quan, t ch c ó quy nh + Trong qu n lý hành chính nhà n c ph i th c hi n quan h công tác theo th tc hành chính, vi c ban hành v n b n quy ph m pháp lu t c th c hi n theo th tc pháp lu t, pháp quy. + Gi a các c ơ quan, t ch c, cá nhân khi gi i quy t công vi c c a dân ph i th c hi n quan h ni b nh m b o m, b o v các ngh , yêu c u v t do quy n, l i ích h p pháp c a công dân, t ch c.
  16. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Tóm l i: Toàn b quan h công tác trong b máy nhà n c u h ng n th c hi n ch c nng, nhi m v , quy n h n c a c ơ quan, t ch c. CHUYÊN 2 CH C N NG, NHI M V CA CHÍNH PH , CA B , NGÀNH, C A UBND T NH, HUY N �› I. Chính ph 1. V trí c a chính ph trong b máy hành chính nhà n c. Chính ph là c ơ quan ch p hành c a Qu c h i, c ơ quan hành chính Nhà n c cao nh t ca n c CHXHCN Vi t Nam ( iu 1 Lu t t ch c Chính ph nm 2002 và iu 109 HP 1992 s a i). - Là c ơ quan ch p hành c a Qu c h i, Chính ph có ch c n ng th ng nh t vi c qu n lý các nhi m v chính tr , kinh t , xã h i, v n hoá, qu c phòng, an ninh và i ngo i. - Là c ơ quan hành chính Nhà n c cao nh t, Chính ph lãnh o tr c ti p các b và chính quy n a ph ơ ng. Chính ph lãnh o ho t ng c a các b và chính quy n a ph ơ ng trên hai ph ơ ng di n: Th nh t: Chính ph vi t cách là c ơ quan ch p hành cao nh t c a c ơ quan quy n l c Nhà n c cao nh t th c hi n quy n l p quy b ng vi c ban hành các v n b n pháp quy di lu t th c hi n các o lu t c a qu c h i có tính ch t b t bu c trên ph m vi c nc mà các b và các a ph ơ ng có ngh a v ph i th c hi n. Th hai: Chính ph vi t cách là c ơ quan hành chính Nhà n c cao nh t c a n c CHXHCN Vi t nam, là c p cao nh t c a toàn b h th ng hành chính Nhà n c
  17. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 2.Nhi m v và quy n h n c a Chính ph c quy nh t i iu 112 HP 1992 S a i và ch ơ ng II t iu 18 n iu 19 c a lu t t ch c Chính ph nm 2002 trên t t c các l nh vc chính tr , kinh t , v n hoá, xã h i, qu c phòng, an ninh i ngo i. Nh ng quy n r t c ơ b n c a Chính ph là: - Quy n ki n ngh lp pháp: Th c hi n d th o các v n b n lu t trình Qu c h i, các pháp lnh trình UBTV Qu c h i, các d án khoa h c Nhà n c, ngân sánh Nhà n c, các chính sách l n v i n i, i ngo i trình Qu c h i. - Quy n l p quy t c là ban hành các v n b n có tính ch t quy ph m nh m th c hi n các ch tr ơ ng, chính sách pháp lu t c a Nhà n c th ng nh t. - Quy n qu n lý và iu hành toàn b công cu c xây d ng kinh t , v n hoá, xã h i theo úng ng l i c a ng, pháp lu t c a Nhà n c và h th ng quy ph m c a Chính ph . - Quy n xây d ng và lãnh o toàn b h th ng các t ch c các c ơ quan qu n lý Nhà nc, thành l p các c ơ quan tr c thu c và các c ơ quan giúp vi c cho th tng Chính ph . - Quy n t ch c các ơ n v , s n xu t kinh doanh và lãnh o theo k ho ch, úng pháp lu t. - Quy n h ng d n ki m tra H ND các c p. 3. Ho t ng c a chính ph *Ho t ng c a Chính ph c ti n hành theo 3 hình th c: + Các phiên h p c a Chính ph (ho t ng t p th ca chính ph ). + S ch o iu hành c a th tng và các phó th tng theo s phân công c a th tng. + S ho t ng c a các b tr ng v i t cách là thành viên tham gia vào công vi c chung ca Chính ph và v i t cách là ng i ng u b hay c ơ quan ngang b . 4. Nhi m v và quy n h n c a th tng chính ph
  18. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C c quy nh t i iu 114 HP 1992 S a i và Ch ơ ng III iu 20 lu t t ch c chính ph nm 2002 g m nh ng nhi m v và quy n h n sau ây: 4.1.Lãnh o công tác c a Chính ph , các thành viên Chính ph , th tr ng c ơ quan thu c Chính ph , ch tch y ban nhân dân các c p: -Quy t nh các ch tr ơ ng, bi n pháp c n thi t lãnh o và iu hành ho t ng c a Chính ph và h th ng hành chính Nhà n c t trung ơ ng n c ơ s . -Ch o vi c xây d ng các d án lu t trình Qu c h i, các d án pháp l nh trình y ban th ng v Qu c h i; các v n b n quy ph m pháp lu t thu c th m quy n c a Chính ph và th tng Chính ph . -Quy nh ch làm vi c c a th tng v i thành viên Chính ph , Ch tch UBND t nh, thành ph tr c thu c trung ơ ng. -Ch o, ph i h p ho t ng c a các thành viên Chính ph , quy t nh nh ng v n có ý ki n khác nhau gi a các B tr ng, Th tr ng c ơ quan ngang b , Th tr ng c ơ quan thu c Chính ph , Ch tch UBND t nh, thành ph tr c thu c trung ơ ng. -ôn c, ki m tra vi c th c hi n nh ng quy t nh c a Qu c h i, y ban th ng v Qu c h i, Ch tch n c, Chính ph và Th tng các ngành, các c p. 4.2.Tri u t p và ch to các phiên h p c a Chính ph : 4.3. ngh Qu c h i thành l p ho c bãi b các b , c ơ quan ngang b , trình Qu c h i phê chu n ngh và vi c b nhi m, mi n nhi m, cách ch c, cho t ch c vì lý do s c kh e ho c lý do khác i v i phó th tng, B tr ng, Th tr ng c ơ quan ngang b , trong th i gian Qu c h i không h p trình Ch tch n c quy t nh t m ình ch công tác c a Phó th tng, B tr ng, Th tr ng c ơ quan ngang b . 4.4. Thành l p h i ng, y ban th ng xuyên ho c lâm th i khi c n thi t giúp th tng nghiên c u, ch o, ph i h p gi i quy t nh ng v n quan tr ng liên ngành. 4.5.B nhi m, mi n nhi m, cách ch c Th tr ng và ch c v tơ ng ơ ng; phê chu n vi c b u c các thành viên y ban nhân dân t nh, Thành ph tr c thu c trung ơ ng, phê chu n vi c mi n nhi m, bãi nhi m các thành viên khác c a UBND t nh, thành ph tr c thu c trung ơ ng
  19. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 4.6. Quy t nh các bi n pháp c i ti n l li làm vi c, hoàn thi n b máy qu n lý nhà nc, cao k lu t, ng n ng a và kiên quy t u tranh ch ng tham nh ng, lãng phí quan liêu, hách d ch, c a quy n trong b máy và trong cán b , công ch c viên ch c nhà nc. 4.7. ình ch vi c thi hành ho c bãi b nh ng quy t nh, ch th , thông t c a B tr ng, th tr ng c ơ quan ngang b , quy t nh, ch th ca UBND t nh, thành ph tr c thu c trung ơ ng trái v i Hi n pháp, lu t và các v n b n c a các c ơ quan Nhà n c c p trên. 4.8. ình ch vi c thi hành nh ng ngh quy t c a H i ng nhân dân t nh, thành ph tr c thu c trung ơ ng trái v i Hi n pháp, lu t và các v n b n c a các c ơ quan Nhà n c c p trên, ng th i ngh y ban th ng v Qu c h i bãi b . 4.9. Th c hi n ch báo cáo tr c nhân dân v nh ng v n quan tr ng thông qua nh ng báo cáo c a Chính ph tr c Qu c h i, tr li c a Chính ph i v i ch t v n c a i bi u Qu c h i và ý ki n phát bi u v i c ơ quan thông tin i chúng. II-B, c ơ quan ngang b . 1. B , c ơ quan ngang b là c ơ c u t ch c c a Chính ph - iu 22 Lu t t ch c Chính ph nm 2002 quy nh: B , c ơ quan ngang b là c ơ quan ca Chính ph , th c hi n ch c n ng qu n lý nhà n c i v i ngành ho c l nh v c công tác trong ph m vi c nc, qu n lý nhà n c các d ch v công thu c ngành, l nh v c, th c hi n i di n ch s hu ph n v n c a nhà n c t i Doanh nghi p có v n nhà n c theo quy nh c a pháp lu t. - B là m t ph m trù t ch c Nhà n c, là c ơ quan trung ơ ng qu n lý Nhà n c theo nguyên t c t ch c hành chính Nhà n c. 2. Phân lo i b : Có th chia thành 2 nhóm b . B qu n lý i v i l nh v c và B qu n lý Nhà n c i v i ngành. - B qu n lý l nh v c (B ch c n ng c ơ b n): Là nh ng lo i b mà b t c qu c gia nào cng ph i có và t n t i. ó là c ơ quan Nhà n c Trung ơ ng c a Chính ph th c hi n s qu n lý nhà n c theo t ng l nh v c l n nh : K ho ch, tài chính, khoa h c, công ngh , lao ng, giá, n i v , ngo i giao, t ch c và công v . các l nh v c này liên quan n ho t ng c a t t c các b , các c p qu n lý Nhà n c, các t ch c trong xã h i và công dân. B qu n lý l nh v c có trách nhi m giúp Chính ph nghiên c u và xây d ng chi n l c kinh t - xã h i chung; xây d ng các d án k ho ch t ng h p và cân i liên ngành; xây dng các quy nh chính sách, ch chung ho c t mình ra nh ng pháp quy v lnh v c
  20. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C mình ph trách và h ng d n các c ơ quan nhà n c và các t ch c kinh t , v n hoá, xã hi, thi hành ki m tra và b o m s ch p hành th ng nh t pháp lu t Nhà n c trong ho t ng c a các b cho qu n lý ngành hoàn thành nhi m v . - B qu n lý ngành (B chuyên ngành kinh t - k thu t, s nghi p): là c ơ quan qu n lý Nhà n c Trung ơ ng c a Chính ph có trách nhi m qu n lý nh ng ngành kinh t k thu t v n hoá, xã h i c ng có th các ngành t p h p l i thành m t nhóm liên ngành. ó là nh nng b có trách nhi m ch o toàn di n các c ơ quan, ơ n v hành chính Nhà n c s nghi p; th c hi n ch c n ng qu n lý hành chính Nhà n c trên các l nh v c c th do b ph trách. S lng, quy mô c a các b này có th tùy thu c vào s phát tri n kinh t - xã hi, tình hình chính tr sc t c. 3.Vai trò, th m quy n, nhi m v ca b tr ng: 3.1.Trình Chính ph k ho ch dài h n, 5 n m và hàng n m c a ngành, l nh v c, t ch c và ch o th c hi n k ho ch nghiên c u khoa h c trong ph m vi c nc. 3.2.Chu n b các d án Lu t, Pháp l nh và các d án khác theo s phân công c a Chính ph . 3.3. T ch c và ch o th c hi n k ho ch nghiên c u khoa h c, ng d ng ti n b khoa hc công ngh . Quy t nh các tiêu chu n, quy trình, quy ph m và các nh m c kinh t - k thu t c a ngành thu c th m quy n. 3.4. Trình Chính ph vi c ký k t, tham gia, phê duy t các iu c qu c t thu c ngành, lnh v c, t ch c và ch o th c hi n k ho ch h p tác qu c t theo quy nh c a Chính ph . 3.5. T ch c b máy qu n lý ngành, l nh v c theo quy nh c a Chính ph , trình Chính ph quy t nh phân c p nhi m v qu n lý Nhà n c cho UBND a ph ơ ng v ni dung qu n lý ngành, l nh v c công tác. ngh th tng b nhi m, mi n nhi m, cách ch c Th tr ng và ch c v tơ ng ơ ng, c n c vào chính sách chung c a Nhà n c t ch c th c hi n công tác ào t o tuy n d ng, s dng ti n l ơ ng, khen th ng, k lu t, ngh hu và các ch khác i vi viên ch c thu c ph m vi qu n lý c a mình. 3.6. Qu n lý Nhà n c các t ch c s nghi p, doanh nghi p Nhà n c thu c ngành, l nh vc b o m quy n t ch trong ho t ng s n xu t, kinh doanh c a các c ơ s theo quy nh c a pháp lu t, b o m s dng có hi u qu tài s n thu c s hu toàn dân do ngành, lnh v c mình ph trách.
  21. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 3.7. Qu n lý Nhà n c các t ch c kinh t , s nghi p ngoài qu c doanh thu c ngành l nh vc. 3.8. Qu n lý và t ch c th c hi n ngân sách c phân b . 3.9. Trình bày tr c Qu c h i, y ban th ng v Qu c h i báo cáo c a B theo yêu c u ca Qu c h i, y ban th ng v Qu c h i; tr li ch t v n c a i bi u Qu c h i. 3.10. T ch c và ch o vi c ch ng tham nh ng, lãng phí và m i bi u hi n quan liêu, hách d ch, c a quy n trong ngành, l nh v c mình ph trách. 3.11. Th c hi n các nhi m v khác do th tng u nhi m Nhi m v và quy n h n c a B tr ng ph trách m t s công tác do Chính ph quy nh. III.NHI M V , QUY N H N C A UBND T NH, HUY N: 1.UBND – Cơ quan hành chính a ph ơ ng. 1.1.Vai trò c a UBND. iu 123, 124 HP 1992 s a i và iu 2 Lu t T ch c H ND và UBND n m 2003 xác nh vai trò c a UBND các c p nh sau: - UBND do H ND b u ra là c ơ quan ch p hành c a H ND, ch u trách nhi m tr c HND cùng c p và c ơ quan Nhà n c c p trên. - UBND là c ơ quan hành chính Nhà n c a ph ơ ng ch u trách nhi m ch p hành hi n pháp, lu t và các quy nh c a c ơ quan Nhà n c c p trên thi hành th ng nh t trên c nc và ch u s lãnh o th ng nh t c a Chính ph là c ơ quan hành chính Nhà n c cao nht. - UBND qu n lý toàn di n công tác hành chính Nhà n c a ph ơ ng gi a hai k hp ca H ND và báo cáo công vi c tr c H ND cùng c p và UBND c p trên. 1.2.Ho t ng c a UBND -UBND làm vi c theo ch tp th , trong ó m i thành viên UBND -ch u trách nhi m cá nhân v ph n công vi c tr c H ND và UBND và cùng v i các thành viên khác ch u
  22. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C trách nhi m t p th v ho t ng c a UBND tr c HDND cùng c p và tr c c ơ quan Nhà n c c p trên. -Ch tch UBND là ng i ng u, lãnh o công vi c c a UBND ch o các thành viên khác th c hi n công vi c c phân công và có m t s nhi m v quy n h n riêng c lu t t ch c H ND và UBND n m 2003 quy nh c th tng c p, t nh, huy n, xã. 2.Nhi m v và quy n h n c a UBND t nh: 2.1.Trong l nh v c kinh t : -Xây dng quy ho ch t ng th phát tri n kinh t xã h i, phát tri n ngành, phát tri n ô th và nông thôn trong ph m vi qu n lý; xây d ng k ho ch dài h n và hàng n m v phát tri n kinh t - xã h i c a t nh trình H ND thông qua trình Chính ph phê duy t; -Tham gia v i các b , ngành trung ơ ng trong vi c phân vùng kinh t , xây d ng các ch ơ ng trình, d án c a b , ngành trung ơ ng trên a bàn t nh; t ch c và ki m tra vi c th c hi n các nhi m v thu c ch ơ ng trình, d án c giao; -Lp d toán thu ngân sách Nhà n c trên a bàn; l p ph ơ ng án phân b d toán ngân sách c a c p mình trình H ND cùng c p quy t nh; l p d toán iu ch nh ngân sách a ph ơ ng trong tr ng h p c n thi t; quy t toán ngân sách a ph ơ ng trình H ND cùng c p xem xét theo quy nh ca pháp lu t; -Ch o, ki m tra c ơ quan thu và c ơ quan c Nhà n c giao nhi m v thu ngân sách ti a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t -Xây d ng án thu phí, l phí các kho n óng góp c a nhân dân và m c huy ng v n trình H ND quy t nh. -Xây d ng án phân c p chi u t xây d ng các công trình k t c u h tng kinh t - xã hi c a a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t trình H ND quy t nh; t ch c, ch o th c hi n án sau khi c H ND thông qua. -Lp qu d tr tài chính theo quy nh c a pháp lu t trình H ND cùng c p và báo cáo cơ quan tài chính c p trên; -Th c hi n quy n i di n ch s hu ph n v n góp c a Nhà n c t i doanh nghi p và quy n i di n ch s hu v t ai t i a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t 2.2.Trong l nh v c nông nghi p, lâm nghi p, ng nghi p, thu li và t ai:
  23. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ch o và ki m tra vi c th c hi n quy ho ch, k ho ch phát tri n nông nghi p, lâm nghi p, ng nghi p, thu li, các ch ơ ng trình khuy n nông, khuy n lâm, khuy n ng , phát tri n s n xu t và b o v cây tr ng, v t nuôi trên a bàn t nh. -Ch o th c hi n và ki m tra vi c s n xu t, s dng gi ng cây tr ng, v t nuôi, th c n gia súc, thu c b o v th c v t, phân bón, thu c thú y và các ch ph m sinh h c ph c v nông nghi p. -Lp quy ho ch, k ho ch s dng t trình H ND cùng c p thông qua tr c khi trình Chính ph xét duy t, xét duy t quy ho ch, k ho ch s dng t ai c a UBND c p d i tr c ti p, quy t nh vi c giao t, thu h i t, cho thuê t, gi i quy t các tranh ch p t ai, thanh tra vi c qu n lý, s dng t và các nhi m v khác theo quy nh c a pháp lu t. -Ch o th c hi n và ki m tra vi c tr ng r ng, b o v rng u ngu n, r ng c d ng, rng phòng h theo quy ho ch; t ch c khai thác r ng theo quy nh c a Chính ph ; ch o th c hi n và ki m tra vi c nuôi tr ng, ánh b t, ch bi n và b o v ngu n l i thu sn. -Ch o và ki m tra vi c khai thác, b o v ngu n tài nguyên n c, xây d ng khai thác bo v các công trình th y l i v a và nh ; qu n lý, b o v h th ng ê iu, các công trình phòng ch ng l l t, ch o và huy ng l c l ơ ng ch ng và kh c ph c h u qu thiên tai; bão l t trên a bàn t nh. 2.3. Trong l nh v c công nghi p, ti u th công nghi p: -Xây d ng quy ho ch, k ho ch phát tri n công nghi p, ti u th công nghi p c a t nh; t ch c qu n lý nhà n c i v i các doanh nghi p công nghi p, ti u th công nghi p trên a bàn t nh theo th m quy n. -T ch c th c hi n các ch ơ ng trình, d án phát tri n công nghi p, xây d ng và phát tri n các khu công nghi p; khu ch xu t, khu kinh t theo quy ho ch ã c phê duy t ch o, ki m tra vi c xây d ng và phát tri n các c m công nghi p, th ơ ng m i d ch v , du l ch và các ngành ngh khác, làng ngh truy n th ng trên a bàn t nh. Phát tri n c ơ s ch bi n nông lâm th y s n và các c ơ s công nghi p khác. -T ch c vi c th c hi n b o v tài nguyên khoáng s n ch a khai thác a ph ơ ng, t ch c và ki m tra vi c khai thác t n thu a ph ơ ng. 2.4.Trong l nh v c giao thông v n t i:
  24. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ch o, ki m tra vi c xây d ng và th c hi n quy ho ch, k ho ch phát tri n m ng l i giao thông c a t nh phù h p v i t ng s ơ phát tri n và quy ho ch ch ơ ng trình giao thông v n t i c a trung ơ ng. -T ch c qu n lý công trình giao thông ô th , ng b và ng thu ni a a ph ơ ng theo quy ho ch c a pháp lu t. -T ch c th c hi n vi c ki m tra, giám nh k thu t an toàn các lo i ph ơ ng tiên c ơ gi i ng b , ng thu ni a, ki m tra c p giy phép l u hành xe, các ph ơ ng ti n giao thông ng thu ni a và gi y phép lái xe theo quy nh c a pháp lu t -T ch c, ch o công tác thanh tra, b o v công trình giao thông và b o m an toàn giao thông trên a bàn t nh. 2.5.Trong l nh v c xây d ng qu n lý và phát tri n ô th : -T ch c vi c l p trình duy t, xét duy t theo th m quy n các quy ho ch xây d ng vùng, xây d ng ô th trên a bàn t nh, qu n lý ki n trúc, xây d ng, t xây d ng theo quy ho ch ã c duy t, phê duy t k ho ch, d án u t các công trình xây d ng thu c th m quy n, qu n lý công tác xây d ng và c p phép xây d ng trên a bàn t nh. -Qu n lý u t , khai thác, s dng các công trình k thu t h tng ô th , khu ô th , im dân c nông thôn; qu n lý vi c th c hi n các chính sách v nhà , t ; qu n lý qu nhà thu c s hu Nhà n c do Chính ph giao. -Xây d ng quy ho ch, k ho ch phát tri n v t li u xây d ng; qu n lý vi c khai thác và sn xu t, kinh doanh v t li u xây d ng trên a bàn t nh theo th m quy n. 2.6.Trong lnh v c th ơ ng m i, d ch v và du l ch: -Lp quy ho ch, k ho ch phát tri n m ng l i th ơ ng m i, d ch v du l ch, h ng d n sp x p m ng l i th ơ ng m i, d ch v du l ch trên a bàn; tham gia h p tác qu c t v th ơ ng m i, d ch v theo quy nh c a pháp lu t. -Cp, thu h i gi y phép kinh doanh du l ch, khu du l ch, im du l ch, khách s n, l hành ni a c a t nh theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c qu n lý xu t kh u, nh p kh u theo quy nh c a pháp lu t; ch o công tác qu n lý th tr ng.
  25. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Quy nh các nguyên t c v an toàn và v sinh trong ho t ng th ơ ng m i d ch v du lch. -T ch c thanh tra, ki m tra vi c ch p hành quy nh c a pháp lu t v ho t ng th ơ ng mi, d ch v và du l ch. 2.7. Trong l nh v c giáo d c và ào t o: -Qu n lý Nhà n c i v i các lo i hình tr ng, l p c giao trên a bàn t nh, tr c ti p qu n lý các tr ng cao ng s ph m, tr ng trung h c chuyên nghi p, tr ng trung h c ph thông, tr ng b túc v n hoá, ào t o b i d ng i ng giáo viên trong t nh t trình cao ng s ph m tr xu ng, cho phép thành l p các tr ng ngoài công l p theo quy nh c a pháp lu t. -Qu n lý và ki m tra vi c th c hi n v tiêu chu n giáo viên, quy ch thi c và vi c c p vn b ng theo quy nh c a pháp lu t. -Th c hi n thanh tra, ki m tra công tác giáo d c, ào t o trên a bàn t nh theo quy nh ca pháp lu t. 2.8.Trong l nh v c v n hoá, thông tin, th dc th thao: -Qu n lý Nhà n c i v i các ho t ng v n hoá thông tin qu ng cáo, báo chí, xu t b n, th dc th thao theo quy nh c a pháp lu t, t ch c và qu n lý các ơn v s nghi p v vn hoá, thông tin, th dc th thao, phát thanh truy n hình c a t nh. -T ch c ho c c y quy n t ch c các cu c tri n lãm, h i ch , sinh ho t v n hoá, th dc th thao qu c gia, qu c t trên a bàn t nh. -Ch o và t ch c th c hi n công tác b o v trùng tu, b o t n các di tích l ch s - vn hóa, ngh thu t theo th m quy n; h ng d n xây d ng n p s ng v n minh, gia ình v n hoá. -Ki m tra, ng n ch n vi c kinh doanh, l u hành sách báo, v n hoá ph m ôi tr y, ph n ng. 2.9.Trong l nh v c y t và xã h i: -Qu n lý ho t ng c a các ơ n v y t thu c t nh và c p gi y phép hành ngh y, d c. -Ch o và ki m tra vi c t ch c th c hi n bi n pháp b o v sc kho nhân dân, b o v , ch m sóc ng i già tàn t t, tr m côi không n ơi n ơ ng t a, b o v , ch m sóc bà m tr em th c hi n chính sách dân s và k ho ch hóa gia ình.
  26. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ch o và ki m tra vi c th c hi n chính sách u ãi, ch m sóc và giúp th ơ ng binh, bnh binh, gia ình li t s , nh ng ng i và gia ình có công v i n c. -Th c hi n k ho ch, bi n pháp v s dng lao ng và gi i quy t các quan h lao ng; gi i quy t vi c làm, iu ng dân c trong ph m vi t nh. -Th c hi n chính sách b o h lao ng b o hi m xã h i, c u tr xã h i, xoá ói, gi m nghèo, c i thi n i s ng nhân dân; h ng d n th c hi n công tác t thi n, nhân o, phòng ch ng các t nn xã h i và d ch b nh a ph ơ ng. 2.10.Trong l nh v c khoa h c,công ngh tài nguyên môi tr ng: -Ch o và ki m tra vi c th c hi n các nhi m v , k ho ch c th phát tri n khoa h c công ngh và b o v môt tr ng; th c hi n các bi n pháp khuy n khích vi c nghiên c u, phát huy sáng ki n, c i ti n k thu t, ng d ng các ti n b khoa h c và công ngh ph c v sn xu t và i s ng; -Ch o và ki m tra vi c th c hi n các bi n pháp qu n lý và s dng t ai, r ng núi, sông h , ngu n n c, tài nguyên trong lòng t, ngu n l i vùng bi n t i a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t. -Qu n lý các ch ơ ng trình, tài nghiên c u khoa h c c p t nh ho c c c p trên giao, qu n lý ho t ng chuy n giao công ngh , tham gia giám nh Nhà n c v công ngh i v i các d án u t quan tr ng a ph ơ ng. -Ch o, t ch c th c hi n và ki m tra vi c b o v , c i thi n môi tr ng; phòng ch ng kh c ph c h u qu thiên tai, bão l t, suy thoái môi tr ng, ô nhi m môi tr ng và xác nh trách nhi m ph i x lý v môi tr ng i v i t ch c, cá nhân theo quy nh c a pháp lu t. -Ch o, thanh tra, ki m tra vi c th c hi n các quy nh c a pháp lu t v tiêu chu n o lng và ch t l ng s n ph m; an toàn và ki m soát b c x , s hu công nghi p, vi c ch p hành chính sách, pháp lu t v khoa h c, công ngh và b o v môi tr ng a ph ơ ng; ng n ch n vi c s n xu t, l u hành hàng gi và b o v li ích c a ng i tiêu dùng. 2.11.Trong l nh v c qu c phòng an ninh và tr t t an toàn v n hoá: -Bo m an ninh chính tr , tr t t an toàn xã h i, xây d ng l c l ng công an nhân dân, ch o công tác u tranh phòng ng a và ch ng t i phm, ch ng tham nh ng, ch ng bu n l u và gian l n th ơ ng m i, b o v bí m t nhà n c, xây d ng phong trào qu n chúng b o v an ninh, tr t t an toàn xã h i; qu n lý và ki m tra vi c v n chuy n, s
  27. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C dng v khí, ch t n , ch t d cháy, ch t c, ch t phóng x , qu n lý các ngh kinh doanh c bi t theo quy nh c a pháp lu t. -Ch o, ki m tra vi c th c hi n các quy nh c a pháp lu t v qu n lý h kh u; qu n lý vi c c trú, i l i c a ng i n c ngoài a ph ơ ng. -Th c hi n các bi n pháp xây d ng l c l ng v trang và qu c phòng toàn dân; ch o công tác giáo d c qu c phòng toàn dân trong nhân dân và tr ng h c a ph ơ ng; t ch c ch o th c hi n k ho ch xây d ng t nh thành khu v c phòng th vng ch c; ch o vi c xây d ng và ho t ng tác chi n ca b i a ph ơ ng, dân quân t v, ch o và ki m tra t ch c th c hi n Lu t ngh a v quân s ; xây d ng l c l ng d b ng viên và huy ng l c l ng khi c n thi t, áp ng yêu c u c a a ph ơ ng và c nc trong m i tính hu ng. -Ch o, t ch c th c hi n nhi m v hu c n t i ch , chính sách h u ph ơ ng quân i và chính sách i v i l c l ng v trang nhân dân a ph ơ ng, th c hi n vi c k t h p qu c phòng, an ninh v i kinh t , kinh t vi qu c phòng, an ninh, t ch c qu n lý, b o v công trình qu c phòng và khu quân s trên a bàn t nh. 2.12.Trong l nh v c chính sách dân t c và chính sách tôn giáo: -T ch c ch o ki m tra vi c th c hi n pháp lu t và chính sách dân t c t ch c ch o th c hi n bi n pháp b o m các iu ki n c i thi n i s ng v t ch t và tinh th n, nâng cao dân trí c a ng bào các dân t c thi u s , vùng sâu, vùng xa và có khó kh n c bi t. -Bo m th c hi n quy n bình ng gi a các dân t c, gi gìn t ng c ng oàn k t và tơ ng tr giúp ln nhau gi a các dân t c a ph ơ ng. -Xây d ng và t ch c th c hi n các ch ơ ng trình, d án c a t nh i v i các vùng ng bào dân t c thi u s , vùng sâu, vùng xa và vùng khó kh n c bi t. -Xem xét và gi i quy t vi c ngh sa ch a các công trình th t, tín ng ng tôn giáo ca nhân dân a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t; x lý hành vi vi ph m t do tính ng ng, tôn giáo ho c l i d ng tín ng ng, tôn giáo làm trái pháp lu t và chính sách ca Nhà n c theo quy nh c a pháp lu t. 2.13.Trong l nh v c thi hành pháp lu t: -T ch c ch o và ki m tra vi c thi hành hi n pháp, lu t, các v n b n quy ph m pháp lu t c a c ơ quan Nhà n c c p trên và ngh quy t c a H ND cùng c p; t ch c th c hi n công tác tuyên truy n, giáo d c a ph ơ ng.
  28. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ch o th c hi n các bi n pháp b o v tài s n c a c ơ quan, t ch c b o v tính m ng, t do, danh d nhân ph m, tài s n, các quy n và l i ích h p pháp khác c a công dân. -T ch c ch o công tác thanh tra Nhà n c, t ch c ti p dân, gi i quy t khi u n i, t cáo và ki n ngh ca công dân theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c, ch o công tác thi hành án a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c, ch o vi c qu n lý h tch; th c hi n công tác công ch ng, giám nh t pháp, qu n lý t ch c lu t s và t v n pháp lu t theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c ng ký, qu n lý h tch có y u t nc ngoài. 2.14.Trong vi c xây d ng chính quy n và qu n lý a gi i hành chính: -T ch c, ch o th c hi n công tác b u c i bi u qu c h i, i bi u H ND theo quy nh c a pháp lu t. -Xây d ng án thành l p các c ơ quan chuyên môn thu c U ban nhân dân theo h ơ 'ng dn c a Chính ph trình h i ng nhân dân quy t nh. -Quy nh t ch c b máy và nhi u v , quy n h n c th ca c ơ quan chuyên môn thu c y ban nhân dân c p mình. -Quy t nh thành l p các ơ n v s nghi p, d ch v công trên c ơ s quy ho ch và h ng dn c a c ơ quan nhà n c có th m quy n; th c hi n qu n lý nhà n c i v i c ơ quan, t ch c, ơ n v ca trung ơ ng óng trên a bàn t nh. -Cho phép thành l p, gi i th c ph n hóa các doanh nghi p nhà n c, c p thu h i gi p phép thành l p doanh nghi p, công ty cho phép các t ch c kinh t trong n c t v n phòng i di n, chi nhánh ho t ng trên i bàn t nh theo quy nh c a pháp lu t. -Cho phép l p h i; qu n lý, h ng d n và ki m tra vi c thành l p và ho t ng c a h i theo quy nh c a pháp lu t. -Quy t nh phân b chi tiêu biên ch hành chính, s nghi p i v ơiù các ơ n v tr c thu c và y ban nhân dân c p huy n; ch o, ki m tra vi c th c hi n c ơ ch t ch , t ch u trách nhi m v nhi m v , tài chính và t ch c i v i các ơ n v s nghi p theo phân c p c a chính ph .
  29. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -T ch c ào t o và ào t o l i i ng cán b . Công ch c Nhà n c và cán b , công ch c c p xã, b i d ng ki n th c qu n lý Nhà n c cho i bi u h i ng nhân dân c p huy n và c p xã theo h ng d n c a chính ph . -Xây d ng án thành l p m i, nh p chia, iu ch nh a gi i hành chính trình h i ng nhân dân cùng c p thông qua trình c p có th m quy n xem xét, quy t nh. -Ch o và ki m tra vi c qu n lý h sơ, m c, ch gi i và b n a gi t hành chính c a tnh và các ơ n v hành chính trong t nh. -Xây d ng ph ơ ng án t tên, i tên ng, ph , qu ng tr ng, công trình công c ng trong t nh trình h i ng nhân dân xem xét, quy t nh. 3. Nhi m v , quy n h n c a UBND huy n: 3.1.Trong l nh v c kinh t : -Xây d ng k ho ch phát tri n kinh t - xã h i hàng n m trình H ND cùng c p thông qua trình y ban nhân dân c p t nh phê duy t; t ch c và ki m tra vi c th c hi n k ho ch ó. -Lp d toán thu ngân sách nhà n c trên a bàn; d toán thu, chi ngân sách a ph ơ ng, ph ơ ng án phân b d toán ngân sách c p mình; quy t toán ngân sách a ph ơ ng; l p iu ch nh ngân sách a ph ơ ng trong tr ng h p c n thi t trình h i ng nhân dân cùng quy t nh và báo cáo y ban nhân dân, c ơ quan tài chính c p trên tr c ti p. -T ch c th c hi n ngân sách a ph ơ ng; h ng d n, ki m tra y ban nhân dân xã, th tr n xây d ng và th c hi n ngân sách và ki m tra ngh quy t c a H ND theo quy nh ca pháp lu t. 3.2.Trong l nh v c nông nghi p, lâm nghi p, ng nghi p, thu li và t ai: -Xây d ng, trình h i ng nhân dân cùng c p thông qua các ch ơ ng trình khuy n khích phát tri n nông nghi p, lâm nghi p, ng nghi p a ph ơ ng và t ch c th c hi n các ch ơ ng trình ó. -Ch o y ban nhân dân xã th c hi n các bi n pháp chuy n d ch c ơ c u kinh t â phát tri n nông nghi p, b o v rng, tr ng r ng và khai thác lâm s n, phát tri n ngành, ngh ánh b t, nuôi tr ng và ch bi n th y s n. -Th c hi n giao t, cho thuê t, thu hi t i v i cá nhân và h gia ình, gi i quy t các tranh ch p t ai c a y ban nhân dân xã, th tr n.
  30. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Xây d ng quy ho ch th y l i; t ch c b o v ê iu, các công trình th y nông trên a bàn theo quy nh c a pháp lu t. 3.3.Trong l nh v c công nghi p, ti u th công nghi p, y ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v quy n h n sau ây: -Tham gia v i U ban nhân dân t nh trong vi c xây d ng quy ho ch, k ho ch phát tri n công nghi p, ti u th công nghi p trên a bàn huy n. -Xây d ng và phát tri n các c ơ s công ngh , ti u th công nghi p, d ch v các xã, th tr n. -T ch c th c hi n xây d ng và phát tri n các làng ngh truy n th ng, s n xu t s n ph m có giá tr tiêu dùng và xu t kh u; phát tri n c ơ s ch bi n nông, lâm, th y s n và các cơ s công nghi p khác theo s ch o c a y ban nhân dân t nh. 3.4.Trong l nh v c xây d ng, giao thông v n t i, y ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây: -T ch c l p, trình duy t ho c xét duy t theo th m quy n quy ho ch xây d ng th tr n, im dân c nông thôn trên a bàn huy n; qu n lý vi c th c hi n quy ho ch xây d ng ã c duy t. -Qu n lý, khai thác, s dng các công trình giao thông và k t c u h tng c ơ s theo s phân c p. -Qu n lý vi c xây d ng, c p gi y phép xây d ng và ki m tra vi c th c hi n pháp lu t v xây d ng; t ch c th c hi n các chính sách v nhà ; qu n lý t và qu nhà s hu nhà n c trên a bàn. -Qu n lý vi c khai thác, s n xu t, kinh doanh v t li u xây d ng theo phân c p y ban nhân dân t nh. 3.5.Trong l nh v c th ơ ng m i, d ch v và du l ch, y ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây : -Xây d ng, phát tri n m ng l i th ơ ng m i, d ch v , du l ch và ki m tra vi c ch p hành quy nh c a Nhà n c v ho t ng th ơ ng m i, dch v và du l ch trên a bàn huy n. -Ki m tra vi c th c hi n các quy t c v an toàn và v sinh trong ho t ng th ơ ng m i, dch v , du l ch trên a bàn.
  31. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ki m tra vi c ch p hành quy nh c a Nhà n c v ho t ng th ơ ng m i, d ch v , du lch trên a bàn. 3.6.Trong l nh v c giáo d c, y t , xã h i, v n hoá, thông tin và th dc th thao y ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây: -Xây d ng các ch ơ ng trình, án phát tri n v n hóa, giáo d c, thông tin, th dc, th thao, y t , phát thanh trên a bàn huy n và t ch c th c hi n sau khi c c p có th m quy n phê duy t. -T ch c và ki m tra vi c th c hi n các quy nh c a pháp lu t v ph cp giáo d c, qu n lý các tr ng ti u h c, trung h c c ơ s , tr ng d y ngh ; t ch c các tr ng m m non; th c hi n ch tr ơ ng xã h i hóa giáo d c trên a bàn; ch o vi c xóa mù ch và th c hi n các quy nh v tiêu chu n giáo viên, quy ch thi c . -Qu n lý các công trình công c ng c phân c p; h ng d n các phong trào v vn hóa, ho t ng c a các trung tâm v n hóa – thông tin, th dc th thao; b o v và phát huy giá tr các di tích l ch s – vn hoá và danh lam th ng c nh do a ph ơ ng qu n lý. -Th c hi n k ho ch phát tri n s nghi p y t ; qu n lý các trung tâm y t ; tr m y t ; ch o và ki m tra vi c b o v sc kh e nh n dân; phòng ch ng d ch b nh; b o v và ch m sóc ng i già, ng i tàn t t, tr m côi không n ơi n ơ ng t a; b o v , ch m sóc bà m , tr em; th c hi n chính sách dân s và k ho ch hóa gia ình. -Ki m tra vi c ch p hành pháp lu t trong ho t ng c a các c ơ s hành ngh y, d c t nhân, c ơ s in, phát hành xu t b n ph m. -T ch c, ch o vi c d y ngh , gi i quy t vi c làm cho ng i lao ng; t ch c th c hi n phong trào xóa ói, gi m nghèo, h ng d n ho t ng t thi n, nhân o. 3.7.Trong l nh v c khoa h c, công ngh , tài nguyên và môi tr ng, Uûy ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây: -Th c hi n các bi n pháp ng d ng ti n b khoa h c, công ngh ph c v sn xu t và i sng nhân dân a ph ơ ng. -T ch c th c hi n b o v môi tr ng; phòng, ch ng, kh c ph c h u qu thiên tai, bão lt. -T ch c th c hi n các quy nh c a lu t v tiêu chu n o l ng và ch t l ng s n ph m; ki m tra ch t l ng s n ph m và hàng hóa trên a bàn huy n; ng n ch n vi c s n xu t và lu hành hàng gi , hàng kém ch t l ng t i a ph ơ ng.
  32. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 3.8. Trong l nh v c qu c phòng, an ninh và tr t t ,an toàn xã h i, y ban nhân dân th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây: -T ch c phong trào qu n chúng tham gia xây d ng l c l ng v trang và qu c phòng toàn dân; th c hi n k ho ch xây d ng khu v c phòng th huy n; qu n lý l c l ng d b ng viên; ch o vi c xây d ng l c l ng dân quân t v, công tác hu n luy n dân quân t v. -T ch c ng ký, khám tuy n ngh a v quân s ; quy t nh vi c nh p ng , giao quân, vi c hoãn, mi n thi hành ngh a v quân s và x lý các tr ng h p vi ph m theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c th c hi n nhi m v gi gìn an ninh, tr t t , an toàn xã h i, xây d ng l c l ng công an nhân dân huy n v ng m nh, b o v bí m t nhà n c; th c hi n các bi n pháp phòng ng a, ch ng t i ph m, các t nn xã h i và các hành vi vi ph m pháp lu t khác a ph ơ ng. -Ch o và ki m tra vi c th c hi n các quy nh c a pháp lu t v qu n lý h kh u, qu n lý vi c c trú, i l i c a ng i n c ngoài a ph ơ ng. -Tuyên truy n giáo d c v n ng nhân dân tham gia phong trào b o v an ninh, tr t t , an toàn xã h i. 3.9.Trong vi c th c hi n chính sách dân t c và chính sách tôn giáo, y ban nhân dân huy n có nh ng nhi m vu, quy n h n sau ây : -Tuyên truy n, giáo d c, ph bi n chính sách, pháp lu t v dân t c và tôn giáo. -T ch c th c hi n các nhi m v c giao v các ch ơ ng trình, k ho ch, d án phát tri n kinh t – xã h i c a t nh i v i vùng ng bào dân t c thi u s , vùng sâu, vùng xa, vùng có khó kh n t bi t. -Ch o và ki m tra vi c th c hi n chính sách dân t c, chính sách tôn giáo; quy n t do tín ng ng, tôn giáo, theo ho c không theo m t tôn giáo nào c a công dân a ph ơ ng. -Quy t nh bi n pháp ng n ch n hành vi xâm ph m t do tín ng ng, tôn giáo ho c l i dng tín ng ng, tôn giáo làm trái nh ng quy nh c a pháp lu t và chính sách ca nhà n c theo quy nh c a pháp lu t. 3.10.Trong vi c thi hành pháp lu t, y ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m vu, quy n h n sau ây :
  33. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ch o, t ch c công tác tuyên truy n, giáo d c pháp lu t, ki m tra vi c ch p hành hi n pháp, lu t, các v n b n quy ph m pháp lu t c a c ơ quan nhà n c c p trên và ngh quy t ca h i ng nhân dân cùng c p; -T ch c th c hi n và ch o y ban nhân dân xã, th tr n th c hi n các bi n pháp b o v tài s n c a nhà n c, t ch c chính tr – xã h i, t ch c kinh t bo v tính m ng, t do, danh d , nhân ph m, tài s n, các quy n và l i ích h p pháp khác nhau c a công dân. -Ch o vi c th c hi n công tác h tch trên a bàn. -T ch c, ch o th c hi n công tác thi hành án theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c, ch o vi c th c hi n công tác ki m tra, thanh tra nhà n c, t ch c ti p dân, gi i quy t k p th i khi u n i, t cáo và ki n ngh ca công dân h ng d n, ch o công tác hòa gi i xã, th tr n. 3.11.Trong vi c xây d ng chính quy n và qu n lý a gi i hành chính Uûy ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây: -T ch c th c hi n vi c b u c i bi u qu c h i, i bi u h i ng nhân dân theo quy nh c a pháp lu t. -Quy nh t ch c b máy và nhi m v , quy n h n c th ca c ơ quan chuyên môn thu c y ban nhân dân c p mình theo h ng c a ûy ban nhân dân c p trên. -Qu n lý công tác t ch cù, biên ch , lao ng, ti n l ơ ng theo phân c p c a y ban nhân dân c p trên. -Qu n lý h sơ, m c, ch gi i, b n a gi i hành chính c a huy n. -Xây d ng án thành l p m i, nh p, chia, iu ch nh a gi i hành chính i ph ơ ng trình h i ng nhân dân cùng c p thông qua trình c p trên xem xét, quy t nh. 3.12.UBND th xã, thành ph thu c t nh th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n quy nh ti các iu 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107 c a Lu t này và th c hi n các nhi m v , quy n h n sau ây : -Xây d ng quy ho ch phát tri n ô th ca th xã, thành ph thu c t nh trình H ND cùng cp thông qua trình c p trên phê duy t. -Th c hi n các ngh quy t c a H ND v quy ho ch t ng th xây d ng và phát tri n ô th ca th xã, thành ph thu c t nh trên c ơ s quy ho ch chung, k ho ch xây d ng k t
  34. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C cu h tng k thu t ô th , bin pháp b o m tr t t công công, giao thông, phòng ch ng cháy, n bo v mi tr ng và c nh quan ô th ; bi n pháp qu n lý dân c ô th . -Th c hi n qu n lý và ki m tra vi c s dng qu nhà thu c s hu Nhà n c trên a bàn theo s phân c p c a Chính ph ; t ch c th c hi n các quy t nh x lý vi ph m trong xây d ng, l n chi m t ai theo quy nh c a pháp lu t. -Qu n lý, ki m tra i v i vi c s dng các công trìng công c ng c giao trên a bàn; vi c xây d ng tr ng ph thông qu c l p các c p; vi c xây d ng và s dng các công trình công c ng, in chi u sáng, c p thoát n c, giao thông n i th , n i thành, an toàn giao thông, v sinh ô th a ph ơ ng. -Qu n lý các c ơ s vn hoá – thông tin, th dc th thao c a th xã, thành ph thu c t nh; bo v và phát huy giá tr ca các di tích l ch s – vn hoá và danh lam th ng c nh do th xã, thành ph thu c t nh qu n lý. CHUYÊN 3 VN B N QU N LÝ NHÀ N C VÀ K THU T SO N TH O V N B N A-VN B N QU N LÝ NHÀ N C: I-Nh ng v n chung: 1.Khái ni m: 1.1.V n b n (nói chung) là ph ơ ng ti n ghi tin (c nh thông tin) và truy n tin. 1.2.V n b n qu n lý nhà n c là m t v n b n do c ơ quan qu n lý nhà n c ban hành theo úng th th c, th tc và th m quy n iu ch nh các m i quan h xã h i. 2.Ch c n ng: 2.1.Ch c n ng thông tin:
  35. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Thông tin là ch c n ng c ơ b n nh t c a v n b n qu n lý nhà n c. Giá tr ca v n b n c th hi n b i ch c n ng này. 2.2.Ch c n ng pháp lý: Ch c n ng pháp lý c a v n b n qu n lý nhà n c th hi n trên hai ph ơ ng di n: -Chúng ch a ng các QPPL. -Là c n c pháp lý gi i quy t các nhi m v c th . 2.3.Ch c n ng qu n lý: Ch c n ng qu n lý c a v n b n qu n lý nhà n c th hi n trên 2 ph ơ ng di n: -Dùng iu ch nh các quan h xã h i. -Dùng xây d ng t ch c qu n lý nhà n c và c ơ ch vn hành c a b máy t ch c ó. 2.4.Các ch c n ng khác: Vn b n qu n lý nhà n c còn có nhi u ch c n ng khác mà ta d dàng nh n ra và có th ch ng minh nh ch c n ng giáo d c, ch c n ng l ch s II-Phân lo i v n b n QPPL (theo hi u l c pháp lý): 1.V n b n QPPL: 1.1.V n b n lu t: Hi n pháp, lu t, pháp l nh 1.2.V n b n d i lu t ( c ban hành trong quá trình l p quy nên còn g i là v n b n pháp quy): Ngh quy t, ngh nh, ch th , quy t nh, thông t. 2.V n b n áp d ng pháp lu t: Là lo i v n b n ch ch a ng các bi n pháp áp d ng pháp lu t, áp d ng m t l n cho m t i t ng (nên còn g i là v n b n cá bi t) nh ngh quy t, ngh nh, quy t nh. 3-Vn b n hành chính thông th ng: Công v n, công in, thông báo, báo cáo, t trình, biên b n, án, k ho ch, ch ơ ng trình, di n v n, các lo i gi y, các lo i phi u
  36. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 4-Vn b n chuyên môn, k thu t: 4.1.V n b n chuyên môn: c dùng trong các l nh v c có c thù chuyên môn cao nh tài chính, y t , giáo d c 4.2.V n b n k thu t: c dùng trong các l nh v c k thu t. III-Th th c v n b n qu n lý nhà n c: 1.Khái ni m: Th th c là nh ng y u t bt bu c ph i có v hình th c c a m t v n b n qu n lý nhà n c. 2.Các y u t v th th c: -Tiêu : +Qu c hi u: Là m t ng gm qu c danh và th ch . +Tiêu ng : Là m t ng ch mc tiêu ph n u. -Tác gi vn b n: Tên c ơ quan ban hành v n b n. -Ký hi u: Là tên vi t t t c a v n b n th ng g m 02 ph n, m t b ng s và m t b ng các ch vi t t t. -a danh và th i im ban hành: +a danh: Tên a ph ơ ng mà c ơ quan óng tr s. +Th i im ban hành: Ngày, tháng, n m ban hành v n b n. -Tên lo i và trích y u n i dung: +Tên lo i: Tên v n b n nh quy t nh, báo cáo, án +Trích y u n i dung: Là m t ng ho c m t câu nêu lên n i dung ch yu c a v n bn. -Ni dung v n b n: Ph n di n t các thông tin c n truy n t c a v n b n. - ký, ch ký, con du:
  37. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C + ký: Ghi ch c danh c a ng i ký. +Ch ký: Ký và h , tên ng i ký. +Con d u: Con d u h p pháp c a c ơ quan ban hành v n b n. -Nơi nh n: Ghi tên c ơ quan nh n và s lng b n nh n. Ngoài 08 y u t trên còn có các y u t ch có mt s lo i v n b n nh : d u ch mc mt, kh n; ph chú; s ph lc IV- Hi u l c và nguyên t c áp d ng v n b n qu n lý nhà n c: 1-Hi u l c: Mt v n b n qu n lý nhà n c ph i quy nh rõ các hi u l c sau: -Hi u l c v th i gian. -Hi u l c v không gian. -Hi u l c v i t ng. 2-Nguyên t c áp d ng: iu 80 Lu t ban hành v n b n QPPL quy nh: 2.1.V n b n QPPL c áp d ng t th i im có hi u l c. V n b n QPPL c áp d ng i v i hành vi x y ra t i th i im mà v n b n ang có hi u l c. Trong tr ng h p v n bn có quy nh hi u l c tr v tr c, thì áp d ng theo quy nh ó. 2.2.Trong tr ng h p các v n b n QPPL có quy nh, quy t nh khác nhau v cùng m t vn , thì áp d ng v n b n có hi u l c pháp lý cao h ơn. 2.3.Trong trng h p các v n b n do m t c ơ quan ban hành có quy nh khác nhau v cùng m t v n thì áp d ng quy nh, quy t nh c a v n b n c ban hành sau. 2.4.Trong tr ng h p v n b n m i không quy nh trách nhi m pháp lý ho c quy nh trách nhi m pháp lý nh hơn i v i hành vi x y ra tr c ngày v n b n có hi u l c thì áp dng v n b n m i. V-Th tc ban hành, s a i ho c bãi b vn b n:
  38. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 1.Th tc ban hành: 1.1.Th tc chuy n: -Vn b n ph i g i úng tuy n, không v t c p, úng a ch cơ quan ho c tên ng i nh n. -Không c ghi ý ki n vào v n b n c a c p d i chuy n ti p lên c p trên. -Khi ghi ý ki n vào v n b n c a c p trên chuy n ti p xu ng c p d i ho c c p ngang ph i có ch c danh và th i gian, ch ký. 1.2.Th tc trình ký: Khi trình ký ph i có h sơ trình ký. N u v n b n ơ n gi n thì ng i trình ph i tr c ti p trình bày v i ng i ký. 1.3.Th tc ký: Ng i ký v n b n là ng i ph i ch u hoàn toàn trách nhi m v ni dung và hình th c vn b n. 1.4.Th tc sao: -Sao v n b n ph i có y các y u t v th th c. -Trong ph n n i dung ph i ghi rõ sao y hay sao l c. 1.5.Th tc l u: -Vn b n n, giai on u l u b ph n v n th . -Vn b n i ph i l u t i thi u 02 b n, m t b ph n so n th o và m t b ph n v n th . 2.Th tc s a i ho c bãi b vn b n: -Tt c các v n b n không h p pháp, không h p lý, không h p th c u ph i s a i ho c bãi b . -Khi s a i ho c bãi b mt v n b n không c s dng v n b n hành chính thông th ng.
  39. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C B-K THU T SO N TH O V N B N QLNN: I-K thu t biên t p n i dung v n b n: 1.Yêu c u n i dung v n b n: 1.1.Th ch hóa và c th hóa c v n b n c p trên. 1.2. m b o tính khoa h c: Mt v n b n m b o tính khoa h c ph i ng th i th a mãn hai y u t sau: -Chính xác, chân th c. -Khách quan. 1.3. m b o tính i chúng: -Ni dung ph i phù h p v i i a s qu n chúng (v quy n l i, iu ki n th c hi n ). -Phù h p v i trình ng i c, trình dân trí. 1.4. m b o tính kh thi: -Ph i thích h p v i trình , kh nng ng i th c thi. -Ph i th a mãn các iu ki n th c hi n. 2.K t c u n i dung v n b n: 2.1.Lo i v n b n vi t theo ki u v n iu kho n: Nh ng v n b n vi t theo ki u v n iu kho n ch có m t cách k t c u n i dung: chia v n bn làm 02 ph n, ph n vi n d n ( a ra các c n c ) và ph n n i dung (th ng c di n t b ng các, kho n, m c ). 2.2.Lo i v n b n vi t theo ki u v n xuôi pháp lu t: 2.2.1.K t c u ch : Khi v n b n ch có m t ch thu n nh t, cách k t c u này, m i chi ti t luôn xoay quanh ch làm rõ nó.
  40. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 2.2.2.K t c u dàn bài: cách k t c u này, ng i ta chia n i dung thành nhi u ph n, m i ph n l i c chia thành nhi u ph n nh hơn và m i ph n u có tên g i riêng d nh n bi t, d nh . 2.2.3.K t c u dàn bài - ch (hay còn g i là k t c u ý t , lôgic): ây là ki u k t c u k t h p 02 ki u trên, chia n i dung v n b n ra thành nhi u ph n và mi ph n có m t n i dung thu n nh t. 3-Ph ơ ng pháp trình bày n i dung v n b n: 3.1.Lu n ch ng v ni dung: Mt v n b n th ng ph i k t h p m t cách khéo léo c hai lo i lu n ch ng sau: -Lu n ch ng b ng lý l : Dùng lý l tác ng vào tình c m ng i c, làm cho h hi u. -Lu n ch ng b ng s li u, s ki n, s vi c: Dùng s li u, s ki n, s vi c tác ng vào ý chí ng i c, làm cho h tin. 3.2.Các ph ơ ng pháp di n t n i dung: -Ph ơ ng pháp di n d ch. -Ph ơ ng pháp quy n p. Trong m t v n b n có th s dng thu n túy m t ph ơ ng pháp di n t ho c có th kt hp c hai ph ơ ng pháp. II-K thu t biên t p hình th c v n b n: So n th o m t v n b n qu n lý nhà n c ph i bi t cách l a ch n ngôn ng và v n phong thích h p. V n phong hành chính có các c im c ơ b n sau: 1.Tính khách quan; 2.Tính ng n g n, chính xác, y thông tin; 3.Tính khuôn m u, in hình và tiêu chu n hóa các thu t ng ; 4.Tính rõ ràng, c th ca quan im chính tr vi l i truy n t ph thông, i chúng, v a m b o nguyên t c, v a l ch thi p, úng m c. 1-K thu t s dng t ng : 1.1.Nhóm t ng hành chính th ng dùng:
  41. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Nhóm t ph thông, a phong cách. -Nhóm t mang c thù phong cách hành chính. -Nhóm t lu t h c, khoa h c. 1.2.T ng th ng dùng: -T ơ n ngh a ( c ngh a). -T ng trung tính, khách quan. -T ng d hi u, ph thông. -T ng trang tr ng, l ch thi p, nhã nh n. 1.3.Nh ng l i th ng g p v dùng t ng : -Dùng t thi u chu n xác, khó hi u, thi u nh t quán. -Dùng t a ph ơ ng, quá c , thông t c, quá bóng b y, có s c thái bi u c m. 2-K thu t s dng câu và d u câu: -Vn hành chính u tiên s dng câu ơ n, ít s dng câu ghép (n u dùng câu ghép ph i chú ý n s cân i gi a các v câu không sai ng pháp). -Vn hành chính s dng nhi u câu t ng thu t (câu k ) và câu m nh l nh, không s dng câu c m thán, câu h i và câu l ng (câu có d u ch m l ng vân vân cu i). -Khi dùng câu ph nh ho c câu kh ng nh c n cân nh c sao cho phù h p. -Khi dùng câu ch ng hay câu b ng c n chú ý thành ph n c n nh n m nh gi vai trò ch ng trong câu. -Ngoài các d u ch m than (!), ch m h i (?), ch m l ng ( ) không c dùng trong v n hành chính, các d u câu còn l i c n c t n d ng và s dng h p lý. 3-K thu t s dng on v n: -Mi on v n trong v n b n là m t ý nên c n chia n i dung v n b n thành nhi u ý nh có on ng n, d c, d hi u, d nh .
  42. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Chú ý s dng các liên t , liên ng (quan h t ) u on di n t m i quan h gi a các on v n, t o cm giác liên t c trong m t v n b n. -Trong m t on v n c n s p x p các câu theo m t lôgíc nào y to s ch t ch , làm cho ng i c d hi u. 4-K thu t s dng các y u t ph tr : -Khi chia v n b n thành các ph n, c n t tên ng i c d nh . -Có th in nghiêng, in m, g ch chân m t t , m t ng nào y nh n m nh nó. -Có th s dng th , s ơ , b ng, bi u di n t m t kh i thông tin nào y ng i h c d nh n bi t. -Khi s dng các thu t ng chuyên môn hay ti ng n c ngoài thì c n có s gi i thích rõ ràng tránh nh m l n v ng ngh a. CHUYÊN 4 MT S VN V QU N LÝ HÀNH CHÍNH NHÀ N C I-Quan ni m chung v qu n lý hành chính nhà n c: 1.Qu n lý là gì? Qu n lý là ho t ng nh m tác ng m t cách có t ch c và nh h ng c a ch th qu n lý vào m t i t ng nh t nh iu ch nh các quá trình xã h i và hành vi c a con ng i nh m duy trì tính n nh và phát tri n c a i t ng theo nh ng m c tiêu ã nh. Vi cách di n t nh v y thì qu n lý bao g m các y u t sau: -Ch th qu n lý: là con ng i ho c t ch c, t o ra tác ng qu n lý và tác ng n i tng qu n lý thông qua công c , ph ơ ng ti n và nguyên t c nh t nh.
  43. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -i t ng qu n lý: ti p nh n tr c ti p s tác ng c a ch th qu n lý. Tu theo t ng lo i i t ng khác nhau mà ng i ta chia ra các d nh qu n lý khác nhau. -Khách th qu n lý: ch u s tác ng hay ch u s iu ch nh c a ch th qu n lý, ó là hành vi ca con ng i và các quá trình xã h i. -Mc tiêu qu n lý: là cái ích c n ph i t t i do ch th qu n lý nh tr c. Qu n lý ra i là nh m t hi u qu nhi u h ơn, n ng su t cao h ơn trong công vi c. Nh ng qu n lý l i là m t ho t ng r t ph c t p và ph thu c vào nhi u y u t khác nhau nh : y u t con ng i, y u t chính tr , t ch c, quy n l c, thông tin và y u t vn hóa. 2.Qu n lý Nhà n c là gì? Qu n lý nhà n c xu t hi n cùng v i s xu t hi n c a Nhà n c. Xét v mt ch c n ng qu n lý nhà n c bao gm ho t ng l p pháp c a c ơ quan l p pháp, ho t ng hành chính c a Chính ph và ho t ng t pháp c a h th ng t pháp. Trong xã h i, t n t i nhi u ch th tham gia qu n lý xã h i nh ng, Nhà n c, t ch c chính tr xã h i, các oàn th nhân dân, các hi p h i. Trong ó qu n lý c a nhà n c có nh ng im khác bi t: -Ch th qu n lý nhà n c là các c ơ quan nhà n c th c hi n ch c n ng l p pháp, hành pháp, t pháp. -i t ng qu n lý nhà n c là toàn th nhân dân s ng, làm vi c trong ph m vi lãnh th qu c gia. -Qu n lý nhà n c di n ra trên t t c các l nh v c c a i s ng xã h i: chính tr , kinh t , vn hóa, xã h i, an ninh, qu c phòng và i ngo i. -Qu n lý nhà n c mang tính quy n l c nhà n c, l y pháp lu t làm công c qu n lý ch yu. Nh v y: Qu n lý nhà n c là m t d ng qu n lý xã h i c bi t, mang tính quy n l c nhà nc và s dng pháp lu t nhà n c iu ch nh hành vi ho t ng c a con ng i trên tt c các l nh v c c a i s ng xã h i do các c ơ quan trong b máy nhà n c th c hi n nh m th a mãn nhu c u h p pháp c a con ng i, duy trì s n nh và phát tri n c a xã hi. 3-Qu n lý hành chính nhà n c là gì?
  44. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Trong qu n lý nhà n c, ho t ng qu n lý hành chính nhà n c là trung tâm, ch yu. Tuy nhiên, qu n lý hành chính nhà n c có ph m vi h p h ơn so v i qu n lý nhà n c. Qu n lý hành chính nhà n c c hi u trên 3 n i dung quan tr ng sau ây: Mt là: Qu n lý hành chính nhà n c là ho t ng th c thi quy n hành pháp; hành pháp là m t trong 3 quy n c a quy n l c nhà n c th ng nh t. Chính ph là c ơ quan hành chính nhà n c cao nh t, th c hi n quy n hành pháp cao nh t i v i toàn dân, toàn xã hi. Hai là: Qu n lý hành chính nhà n c là tác ng có t ch c và iu ch nh. T ch c ây là t ch c hành chính nhà n c. Trong qu n lý hành chính nhà n c ch c nng t ch c r t quan tr ng, vì không có t ch c thì không th qu n lý c. iu ch nh là s quy nh v mt pháp lý th hi n b ng các quy t nh qu n lý v nguyên tc, tiêu chu n, bi n pháp nh m t o s phù h p c a các quá trình xã h i và hành vi ho t ng c a con ng i. Ba là: Qu n lý hành chính nhà n c là s tác ng b ng pháp lu t và theo nguyên t c pháp ch . Quy n l c Nhà n c mang tính m nh l nh ơ n ph ơ ng và tính t ch c cao. Pháp lu t ph i c ch p hành nghiêm ch nh, m i ng i u bình ng tr c pháp lu t. 4-Tính ch t, c im, các l nh v c và quy trình qu n lý hành chính nhà n c: 4.1.Tính ch t c ơ b n c a qu n lý hành chính nhà n c: -Tính chính tr xã h i ch ngh a: N n hành chính nhà n c là m t b ph n tr ng y u c a h th ng chính tr xã h i ch ngh a, là công v th c hi n quy n l c chính tr ca giai cp công nhân, nông dân và i ng trí th c. Qu n lý hành chính nhà n c là ho t ng th c thi nhi m v chính tr , ph c tùng và ph c v chính tr , th c hi n ng l i lãnh o c a ng C ng S n Vi t Nam. Nh ng qu n lý hành chính nhà n c ch có tính c l p t ơ ng i trong th c hi n ch c n ng, nhi m v ca mình. -Tính ch t dân ch xã h i ch ngh a: B n ch t Nhà n c ta là Nhà n c c a dân, do dân, vì dân, t t c quy n l c thu c v nhân dân. Do v y qu n lý hành chính nhà n c ph i t o iu ki n thu hút ông o qu n chúng nhân dân tham gia vào qu n lý các quá trình xã hi v i ph ơ ng châm “dân bi t, dân bàn, dân làm, dân ki m tra”. -Tính ch t khoa h c: Qu n lý không ch là m t khoa h c mà nó còn là m t ngh thu t.
  45. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Nó là m t khoa h c vì có tính quy lu t, có các nguyên lý và mi quan h tơ ng h vi các môn khoa h c khác. Qu n lý hành chính nhà n c là m t ngh thu t vì nó ph thu c vào tài ngh , b n l nh, nhân cách, trí tu , kinh nghi m c a nhà qu n lý. Qu n lý hành chính nhà n c là bi u hi n quan tr ng và t p trung nh t trong toàn b ho t ng c a b máy nhà n c i v i quá trình phát tri n kinh t và i s ng xã h i. Do vy, cán b , công ch c ph i có ki n th c, hi u bi t v quy lu t c a ho t ng qu n lý nói chung, qu n lý nhà n c nói riêng. -Tính ch t bao quát ngành và l nh v c: Qu n lý hành chính nhà n c không ch t ch c, iu ch nh t ng l nh v c mà còn ph i liên k t, ph i h p các l nh v c thành m t th th ng nh t m b o cho xã h i phát tri n ng b , cân i, có hi u qu . Tuy nhiên c n ph i hi u r ng: qu n lý toàn b các l nh v c i s ng xã h i không có ngh a là các c ơ quan hành chính nhà n c iu ch nh m i khía c nh ho t ng xã h i mà ch iu ch nh các khía c nh do lu t nh. 4.2.Các c im c ơ b n c a qu n lý hành chính nhà n c: -Qu n lý hành chính nhà n c mang tính quy n l c c bi t, tính t ch c r t cao và tính mnh l nh ơ n ph ơ ng c a Nhà n c, ây là c im phân bi t ho t ng qu n lý nhà n c v i các ho t ng qu n lý khác. -Qu n lý hành chính nhà n c có m c tiêu chi n l c, có ch ơ ng trình và có k ho ch th c hi n m c tiêu. Mc tiêu qu n lý là c n c các ch th qu n lý a ra nh ng tác ng thích h p v i nh ng hình th c và ph ơ ng pháp phù h p. M c tiêu c a qu n lý hành chính nhà n c là mc tiêu t ng h p bao g m: chính tr , kinh t , v n hóa, xã h i, an ninh, qu c phòng, ngo i giao. -Qu n lý hành chính nhà n c có tính ch ng, sáng t o và linh ho t trong iu hành ph i h p, huy ng m i l c l ng, phát huy s c mnh t ch c l i n n s n xu t và cu c s ng con ng i theo phân công, phân c p, úng th m quy n và theo nguyên t c t p trung dân ch . -Qu n lý hành chính nhà n c có tính liên t c và t ơ ng i n nh trong t ch c và ho t ng. -Qu n lý hành chính nhà n c có tính chuyên môn hóa và ngh nghi p cao. Qu n lý hành chính nhà n c không ch c coi là m t ngh mà còn c coi là m t ngh tng h p,
  46. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C ph c t p, sáng t o nh t trong các ngh . Do v y cán b , công ch c hành chính nhà n c không ch có chuyên môn sâu mà còn ph i có ki n th c r ng trên nhi u l nh v c. -Qu n lý hành chính nhà n c có tính h th ng th bc ch t ch , là m t h th ng thông su t t trên xu ng d i, c p d i ph c tùng c p trên, nh n ch th và ch u s ki m tra th ng xuyên c a c p trên. -Qu n lý hành chính nhà n c không có s cách bi t tuy t i v mt xã h i gi a ng i qu n lý và ng i b qu n lý. -Qu n lý hành chính nhà n c xã h i ch ngh a không v li. -Qu n lý hành chính nhà n c xã h i ch ngh a mang tính nhân o. 4.3.Các l nh v c qu n lý hành chính nhà n c: -Qu n lý hành chính nhà n c v kinh t - tài chính. -Qu n lý hành chính nhà n c v vn hóa – xã h i, khoa h c, công ngh , tài nguyên và môi tr ng. -Qu n lý hành chính nhà n c v hành chính – chính tr (qu n lý n i chính). 4.4.Quy trình ho t ng ch yu c a qu n lý hành chính nhà n c: th c hi n hi u qu mc tiêu, nhi m v ca n n hành chính, trong ho t ng qu n lý cn tuân th quy trình hành ng g m các n i dung sau: -Xây d ng quy ho ch, k ho ch. -Xây d ng t ch c b máy hành chính nhà n c. -Sp x p, b trí i ng cán b , công ch c. -Ra quy t nh và t ch c th c hi n quy t nh qu n lý hành chính nhà n c. -Ph i h p. -S dng ngu n tài l c. -Giám sát, ki m tra, báo cáo, t ng k t, ánh giá.
  47. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C II-Các nguyên t c qu n lý hành chính nhà n c: Nguyên t c qu n lý hành chính nhà n c là t t ng ch o hành ng, hành vi qu n lý nhà n c c a các c ơ quan và cán b , công ch c Nhà n c. 1.Nguyên t c qu n lý hành chính nhà n c d i s lãnh o c a ng và s tham gia, giám sát c a nhân dân i v i qu n lý hành chính nhà n c: ng C ng S n Vi t Nam là ng c m quy n, là l c l ng lãnh o Nhà n c và xã h i. ng lãnh o qu n lý hành chính nhà n c b ng các ngh quy t ra ng l i, ch tr ơ ng, chính sách, nhi m v cho qu n lý nhà n c; ng lãnh o thông qua công tác t ch c, cán b ; ho t ng t ch c, tuyên truy n, ki m tra s th c hi n ngh quy t c a ng cng nh pháp lu t c a Nhà n c, c a t ch c ng các c p và ng viên. ng lãnh o qu n lý nhà n c nh ng không làm thay các c ơ quan nhà n c. Nhân dân có quy n tham gia qu n lý hành chính nhà n c và xã h i, tham gia th o lu n các v n chung c a c nc và a ph ơ ng, ki n ngh vi c ơ quan nhà n c, bi u quy t khi nhà nc t ch c tr ng c u ý dân. Nhân dân có quy n tham gia qu n lý nhà n c m t cách tr c ti p ho c gián ti p. 2.Nguyên t c t p trung dân ch : Nguyên t c t p trung dân ch quy nh tr c h t là s tp trung i vi nh ng v n cơ bn chính y u nh t, b n ch t nh t. S tp trung m b o cho c ơ quan c p d i, a ph ơ ng và c ơ s kh nng th c hi n quy t nh c a Trung ơ ng c n c vào iu ki n th c t ca mình. Bên c nh ó ph i m b o tính sáng t o, quy n ch ng c a a ph ơ ng và c ơ s . Tp trung dân ch c bi u hi n r t a d ng trong m i l nh v c, m i c p qu n lý t vn t ch c b máy n c ơ ch vn hành c a b máy. 3-Nguyên t c qu n lý hành chính nhà n c b ng pháp lu t và t ng c ng pháp ch : ây là nguyên t c hi n nh. Nguyên t c này òi h i t ch c và ho t ng qu n lý nhà nc ph i d a trên c ơ s pháp lu t. iu ó có ngh a là h th ng hành chính nhà n c ph i ch p hành lu t, khi ban hành quy t nh qu n lý hành chính ph i phù h p v i n i dung và m c ích c a lu t. Pháp lu t ph i c ch p hành nghiêm ch nh. M i ng i u bình ng tr c pháp lu t. N u sai ph m trong ho t ng qu n lý thì ph i ch u trách nhi m tr c pháp lu t. 4-Nguyên t c k t h p qu n lý theo ngành và theo lãnh th :