Tài liệu ôn thi công chức

pdf 61 trang nguyendu 12970
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tài liệu ôn thi công chức", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdftai_lieu_on_thi_cong_chuc.pdf

Nội dung text: Tài liệu ôn thi công chức

  1. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C CHUYÊN 1 B MÁY NHÀ N ƯC C NG HOÀ XÃ H I CH NGH A VI T NAM I/ KHÁI NI M B MÁY NHÀ N ƯC, C Ơ QUAN NHÀ N ƯC 1/ Khái ni m b máy Nhà n c: *B máy nhà n c: là h th ng các c ơ quan nhà n c c t ch c và ho t ng trên c ơ s nh ng nguyên t c chung, th ng nh t, nh m th c hi n nhi m v , ch c n ng chung c a nhà n c. *B máy nhà n c CHXHCNVN có c tr ng: - Cơ c u t ch c, ho t ng c a b máy nhà n c b o m tính th ng nh t c a quy n l c nhà n c. T t c quy n l c nhà n c thu c v nhân dân, nhân dân th c hi n quy n l c nhà n c thông qua các c ơ quan i di n do nhân dân l p ra. Các c ơ quan khác c a nhà nc u b t ngu n t cơ quan i di n dân c , ch u trách nhi m và báo cáo tr c c ơ quan ó. - Tuy b máy nhà n c ta c t ch c theo nguyên t c t p trung, quy n l c nhà n c là th ng nh t, nh ng trong b máy nhà n c có s phân công, ph i h p gi a các c ơ quan th c hi n các quy n l p pháp, hành pháp, t pháp nh m tránh s ch ng chéo, mâu thu n, ln l n ch c n ng gi a chúng. - B máy nhà n c th ng nh t qu n lý các l nh v c khác nhau c a i s ng xã h i. *Ch c n ng c a b máy nhà n c: th hi n trên ba l nh v c ho t ng: l p pháp, hành pháp, t pháp. + Trên l nh v c l p pháp: B máy nhà n c th ch hoá ng l i, quan im c a ng Cng S n thành pháp lu t c a nhà n c. + Trên l nh v c hành pháp: B máy nhà n c b ng ho t ng c th , a pháp lu t vào i s ng xã h i, b o m pháp lu t nhà n c tr thành khuôn m u ho t ng c a nhà nc, xã h i b o m th c hi n th ng nh t trong toàn qu c. + Trên l nh v c t pháp: B ng ho t ng c th ca t ng c ơ quan, b o m cho pháp lu t c th c hi n nghiêm nh m duy trì tr t t , k cơ ng, n nh xã h i. 2/ C ơ quan nhà n c:
  2. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C * C ơ quan nhà n c là b ph n c u thành c a b máy nhà n c. * c im c ơ bn c a c ơ quan nhà n c: - Các c ơ quan nhà n c c thành l p theo trình t nh t nh c quy nh trong pháp lu t. - Cơ quan nhà n c có th m quy n do pháp lu t quy nh. - Ho t ng c a c ơ quan nhà n c mang tính quy n l c và c b o m b ng quy n l c nhà n c. Ho t ng ó c tuân theo th tc do pháp lu t quy nh. Nh ng ng i m nhi m ch c trách trong các c ơ quan nhà n c ph i là công dân Vi t Nam. II/ H TH NG CÁC C Ơ QUAN TRONG B MÁY NHÀ N ƯC 1/ Qu c H i n c CHXHCNVN: - QH là c ơ quan i bi u cao nh t c a nhân dân, c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t ca n c CHXHCNVN. - QH là c ơ quan duy nh t có quy n l p hi n và l p pháp. - QH quy t nh nh ng v n cơ b n nh t v i n i và i ngo i c a t n c, các nhi m v kinh t - xã h i, qu c phòng, an ninh c a t n c. - QH xác nh các nguyên t c ch yu v t ch c và ho t ng c a b máy nhà n c, tr c ti p b u, b nhi m các ch c v cao nh t trong các c ơ quan nhà n c Trung ơ ng. - QH là c ơ quan th c hi n quy n giám sát t i cao toàn b ho t ng c a nhà n c, giám sát vi c tuân theo hi n pháp và pháp lu t. *C ơ c u t ch c c a QH g m: + U ban Th ng v QH + H i ng dân t c + Các u ban QH + oàn i bi u QH và i bi u QH
  3. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C a/ U ban th ng v QH: - UBTVQH là c ơ quan th òng tr c c a QH g m có: Ch tch QH, các phó ch tch QH, các u viên c l p ra t i k hp th nh t m i khoá QH. Thành viên UBTVQH không th ng th i là thành viên chính ph . - Vi ch c n ng là c ơ quan th ng tr c c a QH, UBTVQH c hi n pháp tr c ti p trao nh ng nhi m v , quy n h n c th , ng th i c th c hi n m t s nhi m v , quy n hn c a QH gi a hai k hp c a QH. Nh ng nhi m v , quy n h n c a UBTVQH do hi n pháp quy nh c c th hoá trong lu t t ch c QH th hi n v trí pháp lý c bi t c a c ơ quan th ng tr c c a QH trong c ơ cu t ch c c a QH. Vi c th c hi n nhi m v , quy n h n ó chính là s bo m tính ho t ng liên t c c a QH bên c nh các c ơ quan khác c a nhà n c. - UBTVQH là ng i t ch c ho t ng c a QH: công b , ch trì vi c b u c i bi u QH, t ch c chu n b vi c tri u t p, ch trì các k hp c a QH; ch o, iu hoà ph i hp ho t ng c a h i ng dân t c, các u ban c a QH, gi mi liên h ch t ch vi oàn i bi u QH. - UBTVQH th c hi n m t ph n ch c n ng l p pháp, giám sát t i cao, quy n nh nh ng vn quan tr ng nh t c a t n c, t ch c b máy nhà n c. - Ban hành pháp l nh v nh ng v n c QH trao trong ch ơ ng trình làm lu t c a QH, gi i thích hi n pháp, lu t, pháp l nh. - Th c hi n quy n giám sát vi c thi hành hi n pháp, lu t, ngh quy t c a QH, pháp l nh, ngh quy t c a UBTVQH; giám sát ho t ng c a chính ph , toà án nhân dân t i cao, vi n ki m sát nhân dân t i cao; ình ch vi c thi hành các v n b n c a Chính ph , Th tng chính ph , Toà án nhân dân t i cao và Vi n ki m sát nhân dân t i cao trái v i hi n pháp, lu t, ngh quy t c a QH trình QH quy t nh và hu b các v n b n do các c ơ quan trên ban hành n u các v n b n ó trái v i pháp l nh, ngh quy t c a UBTVQH. - Giám sát, h ng d n ho t ng c a h i ng nhân dân, bãi b nh ng ngh quy t sai trái ca H ND c p t nh; thành ph tr c thu c Trung ơ ng; gi i tán H ND c p t nh, thành ph tr c thu c Trung ơ ng trong tr ng h p H i ng nhân dân ó làm thi t h i nghiêm trng n l i ích c a nhân dân. - Quy t nh t ng ng viên ho c ng viên c c b , ban b tình tr ng kh n c p trong ph m vi c nc ho c t ng a ph ơ ng; th c hi n quan h i ngo i c a QH; t ch c tr ng c u ý ki n nhân dân theo quy t nh c a Qu c h i.
  4. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Trong tr ng h p Qu c h i không th hp c, quy t nh vi c tuyên b tình tr ng chi n tranh khi n c nhà b xâm l c và báo cáo tr c Qu c h i xem xét, quy t nh t i k hp g n nh t c a Qu c h i. Nh ng nhi m v , quy n h n trên c a UBTVQH c t p th u ban bàn b c, th o lu n tp th , quy t nh theo a s . K t qu trên c th hi n b ng hai lo i v n b n là pháp lnh và ngh quy t. Pháp l nh và ngh quy t c a UBTVQH do ch tch QH ký ch ng th c và ph i c công b trong vòng 15 ngày sau khi thông qua, tr tr ng h p Ch tch n c trình QH xem xét l i. - Ch tch QH có v trí c bi t trong t ch c c a QH. ng th i là ch tch UBTVQH; Ch tch QH lãnh o công tác c a UBTVQH, ch ta các phiên h p c a QH, ký ch ng th c lu t, ngh quy t c a QH; ch o th c hi n công tác i ngo i c a QH, ch o th c hi n ngân sách c a QH, b o m thi hành quy ch i bi u QH và gi mi liên h vi i bi u QH. b/ H i ng dân t c: Vn dân t c có ý ngh a chi n l c i v i cách m ng vi t nam, m b o s phát tri n bình ng, ng u c a các dân t c vi t nam là m c ích ph n u c a ng và Nhà nc ta. Vì v y, trong c ơ c u t ch c c a c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t, h i ng dân t c c l p ra nh m giúp cho nhà n c gi i quy t có hi u qu các v n dân t c. Hi ng dân t c nghiên c u, ki n ngh vi QH nh ng v n dân t c, th c hi n quy n giám sát vi c thi hành chính sách dân t c, các ch ơ ng trình, k ho ch phát tri n kinh t - xã h i mi n núi và vùng có ng bào dân t c thi u s . Ngoài ra, h i ng dân t c còn th m nh các d án lu t, pháp l nh và các v n b n khác c a nhà n c có liên quan n vn dân t c, có quy n ki n ngh v lu t, pháp l nh, v ch ơ ng trình làm lu t c a QH. Cơ c u c a h i ng dân t c có: ch tch, các phó ch tch và các u viên do QH b u, trong ó có m t s thành viên làm vi c theo ch chuyên trách. c/ U ban c a QH: Các u ban c a QH c thành l p theo các l nh v c ho t ng c a QH nh m giúp QH th c hi n nhi m v , quy n h n trên các l nh v c c a i s ng xã h i. Các u ban ca QH là hình th c thu hút các i bi u vào vi c th c hi n công tác chung c a QH. Nhi m v ca các u ban QH là nghiên c u,th m tra d án lu t, ki n ngh v lu t, pháp lnh và các d án khác, nh ng báo cáo c QH ho c UBTVQH có ý ki n v ch ơ ng trình xây d ng lu t, pháp l nh; th c hi n quy n giám sát trong ph m vi nhi m v , quy n hn do pháp lu t quy nh, ki n ngh nh ng v n thu c ph m vi ho t ng c a u ban.
  5. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C QH thành l p 7 u ban: u ban pháp lu t; u ban kinh t - ngân sách; u ban qu c phòng, an ninh; u ban v n hoá - giáo d c thanh niên, thi u niên và nhi ng; u ban v các v n xã h i, u ban khoa h c – công ngh - môi tr ng; u ban i ngo i. Cơ c u c a u ban QH g m có: ch nhi m, phó ch nhi m và các u viên, trong ó có mt s thành viên ho t ng theo ch chuyên trách. d/ i bi u QH: i bi u QH là ng i i di n cho ý chí, nguy n v ng c a nhân dân, ng th i là i bi u c u thành c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t. i bi u QH v a ch u trách nhi m tr c c tri, v a ch u trách nhi m tr c c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t. Ch c n ng i bi u QH là thu th p và ph n ánh ý ki n c a c tri, bi n ý chí c a nhân dân thành ý chí c a nhà n c; a các quy nh c a lu t, các ngh quy t c a QH vào cu c sng. - Nhi m v , quy n h n c a i bi u QH th hi n t p trung ch yu t i k hp QH, tham gia y , có ch t l ng k hp, quy t nh ch ơ ng trình k hp, ngh b sung ch ơ ng trình k hp. i bi u QH có quy n c ơ b n: Ki n ngh v lu t và trình d án lu t tr c QH; ch t v n, tham gia th o lu n và bi u quy t các d án lu t, các d án và ngh quy t; có quy n b u c và c b u vào các ch c v lãnh o khác nhau c a các c ơ quan QH, nhà n c. - Gi a hai k hp QH, i bi u có nh ng nhi m v , quy n h n: ti p xúc và báo cáo c tri v ho t ng c a mình, QH xem xét và ôn c, theo dõi vi c gi i quy t, khi u n i, t cáo c a công dân; yêu c u ch m d t vi c làm trái pháp lu t; yêu c u c ơ quan nhà n c, t ch c xã h i cung c p tình hình, tài li u liên quan n ho t ng c a các i bi u, các u ban và h i ng c a QH; gi mi liên h th ng xuyên v i ch tch QH và u ban m t tr n T qu c a ph ơ ng. i bi u QH làm vi c theo ch chuyên trách ho c không chuyên trách. i v i các i bi u không chuyên trách c giành 1/3 th i gian cho ho t ng c a QH. i bi u QH có quy n b t kh xâm ph m v thân th và m t s quy n u ãi khác. e/ Hình th c ho t ng c a QH: - Ho t ng c a QH th hi n b ng nhi u hình th c: ho t ng c a các c ơ quan c a QH, i bi u QH, các oàn i bi u QH. Nh ng ho t ng ch yu c a QH là k hp c a QH, kt qu ho t ng c a các hình th c khác c th hi n t p trung t i các k hp c a QH.
  6. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C - K hp c a QH là n ơi bi u hi n tr c ti p, c th , t p trung tính ch t i bi u cao nh t và tính quy n l c nhà n c cao nh t c a c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t, n ơi ph n ánh tp trung trí tu , ý chí, quy n làm ch ca nhân dân thông qua các i bi u QH. Nơi th c hi n quy n giám sát t i cao c a QH i v i các ho t ng c a c ơ quan nhà nc; n ơi ra i c a các quy t sách c a nhà n c liên quan tr c ti p n phát tri n t nc, xã h i v mi ph ơ ng di n. QH h p m i n m hai k . Trong tr ng h p c n thi t, theo yêu c u c a ch tch n c, th tng chính ph ho c ít nh t 1/3 s i bi u, QH có th ti n hành k hp b t th ng. Vi c tri u t p và chu n b , ch trì các cu c h p c a QH do UBTVQH th c hi n. Ti k hp th nh t c a m i khoá QH, v n t cách i bi u c quy nh: b u các ch c danh lãnh o cao nh t trong b máy nhà n c. T i các k hp khác, QH th c hi n ch c n ng, nhi m v thông qua vi c bàn b c, th o lu n, quy t nh các d án k ho ch nhà n c, t ng d toán ngân sách, các báo cáo d án lu t và các d án phát tri n kinh t - xã h i khác c a nhà n c theo trình t : + Các c ơ quan so n th o, trình bày d án tr c QH. + Thuy t trình vi c th m tra d án. + Th o lu n d án. + Bi u quy t thông qua d án. Mt ph n th i gian thích áng c a các k hp QH dành cho ch t v n c a i bi u QH i vi ch tch n c, ch tch QH, chính ph , các thành viên c a chính ph , chánh án toà án nhân dân t i cao, vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân t i cao. ây là bi n pháp th c hi n hu hi u quy n giám sát c a QH. Nh ng ng i b ch t v n có trách nhi m ph i tr li ch t v n theo quy nh c a pháp lu t. 2/ Ch tch n c CHXHCNVN: Ch tch là ng i ng u nhà n c, thay m t nhà n c trong các quan h i n i và i ngo i Ch tch n c có ph m vi, quy n h n khá r ng, bao quát nhi u l nh v c c a i s ng chính tr , xã h i. Trong t ch c nhân s ca b máy nhà n c, ch tch có quy n v t ch c nhân s ca b máy hành pháp và t pháp: ngh QH b u, mi n nhi m, bãi nhi m phó ch tch nc, th tng chính ph , chánh án toà án nhân dân t i cao, Vi n tr ng vi n ki m sát
  7. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C nhân dân t i cao; b nhi m, mi n nhi m, cách ch c các phó chánh án toà án nhân dân t i cao và th m phán toà án nhân dân t i cao; phó vi n tr ng và ki m sát viên vi n ki m sát nhân dân t i cao; b nhi m, mi n nhi m, cách ch c các phó th tng và các thành viên khác c a chính ph theo Ngh quy t c a QH, U ban th ng v QH. Trong l nh v c an ninh qu c gia, Ch tch n c gi ch c ch tch H i ng qu c phòng – an ninh, th ng l nh các l c l ng v trang, có quy n tuyên b các tình tr ng kh n c p, chi n tranh theo quy t nh c a QH, u ban th ng v QH, phong hàm c p s quan cao cp trong các l c l ng v trang nhân dân, hàm, c p i s Quy n h n c a ch tch n c còn th hi n trên các l nh v c ngo i giao; v n thôi, nh p qu c t ch, v n c xá. Ngoài ra ch tch n c còn ký l nh công b hi n pháp, lu t, pháp l nh. Và m t quy n quan tr ng c a Ch tch n c là ngh U ban th ng v QH xem xét l i pháp l nh, ngh quy t c a u ban th ng v QH v các v n thu c quy n gi i quy t c a QH nh ng do u ban th ng v QH quy t nh gi a hai k hp QH. Trong tr ng h p u ban th ng v QH v n bi u quy t tán thành, mà ch tch n c không nh t trí thì có quy n ngh QH xem xét l i các quy t nh ó. Khi th c hi n quy n h n, ch tch n c ban hành l nh, quy t nh. 3/ Chính ph nc CHXHCNVN: a/ V trí c a chính ph trong b máy nhà n c: H th ng các c ơ quan th c hi n quy n hành pháp có chính ph và UBND các c p. Trong ó chính ph c quy nh là “c ơ quan ch p hành c a QH, c ơ quan hành chính nhà nc cao nh t c a n c CHXHCNVN”. Là c ơ quan ch p hành c a QH, chính ph ch u s giám sát c a QH, ch p hành hi n pháp, lu t, ngh quy t c a QH, pháp l nh, ngh quy t c a u ban th ng v QH; l nh, quy t nh c a ch tch n c. Trong ho t ng, chính ph ph i ch u trách nhi m và báo cáo công tác tr c QH, u ban th ng v QH và ch tch n c. Vi t cách là c ơ quan hành chính nhà n c cao nh t c a c nc, chính ph có ch c nng th ng nh t qu n lý t t c các l nh v c c a i s ng xã h i, lãnh o th ng nh t b máy hành chính nhà n c t trung ơ ng n c ơ s v t ch c cán b , b o m thi hành hi n pháp và pháp lu t, qu n lý vi c xây d ng kinh t qu c dân, th c hi n chính sách tài chính ti n t qu c gia, qu n lý y t , giáo d c, qu n lý ngân sách nhà n c. Thi hành các bi n pháp c n thi t b o v quy n, l i ích h p pháp c a công dân, qu n lý công tác i ngo i, th c hi n chính sách xã h i c a nhà n c.
  8. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Khi th c hi n ch c n ng qun lý, iu hành các quy trình xã h i, ho t ng c a chính ph ch tuân theo hi n pháp, lu t, pháp l nh, ngh quy t c a các c ơ quan quy n l c nhà nc. Trong quá trình th c hi n nhi m v , quy n h n, chính ph có toàn quy n gi i quy t công vi c v i tính sáng t o, ch ng, linh ho t tránh c s can thi p t các c ơ quan khác và s ch ng chéo v ch c n ng, nhi m v . Chính ph có quy n tham gia vào ho t ng l p pháp b ng quy n trình d án lu t tr c QH, d án pháp l nh tr c u ban th ng v QH, trình QH các d án k ho ch, ngân sách nhà n c và các d án khác. b/ C ơ c u thành ph n c a chính ph : Theo hi n pháp 1992, chính ph có th tng chính ph c quy nh là ng i ng u chính ph , do QH b u ra trong s i bi u QH. Các phó th tng, b tr ng, th tr ng, các c ơ quan ngang b là thành viên chính ph , c th tng chính ph la ch n, không nh t thi t ph i là i bi u QH và ngh sang QH phê chu n. Trong chính ph không t ch c ra c ơ quan Th ng v mà m t trong các Phó th tơ ng m nhi m ch c v Phó th tng th ng tr c. Ch làm vi c c a Chính ph là s kt h p ch lãnh o t p th vi ch th tr ng. Nh ng v n quan tr ng có tính chi n l c c a ho t ng hành pháp do t p th bàn b c, th o lu n, quy t nh theo a s . Nh ng v n có tính tác nghi p, iu hành hàng ngày, v n xây d ng b máy hành pháp c quy nh do th tng gi i quy t vi t cách cá nhân nh m b o m qu n lý t p trung th ng nh t và nhanh chóng. c/ C ơ c u t ch c c a chính ph : B và c ơ quan ngang b B, c ơ quan ngang b (g i chung là B ) là b ph n c u thành c a chính ph . B là c ơ quan c a chính ph , th c hi n ch c n ng qu n lý nhà n c i v i ngành ho c lnh v c công tác trong ph m vi c nc. B và ngành là hai khái ni m không ng nh t: - B là khái ni m v t ch c hành chính nhà n c, là c ơ quan trung ơ ng th c hi n ch c nng qu n lý nhà n c theo nguyên t c t ch c hành chính nhà n c i v i m t ngành ho c nhóm nghành kinh t , k thu t, v n hoá, xã h i - Ngành là m t ph m trù dùng ch mt nhóm quan h thu c m t l nh v c c a i s ng xã h i bao g m các t ch c, c ơ quan các c p khác nhau nh ng gi ng nhau v cơ c u t
  9. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C ch c, ph ơ ng th c ho t ng và s n ph m làm ra. Vì v y trong t ch c hành chính nhà nc, m t b có th qu n lý m t ngành ho c m t nhóm ngành. Khác v i chính ph (là c ơ quan qu n lý nhà n c th m quy n chung), B là c ơ quan qu n lý theo ngành ho c l nh v c công tác (qu n lý nhà nc th m quy n riêng). Vì v y có 2 lo i b : B qu n lý ngành và b qu n lý theo l nh v c (ch c n ng) + B qu n lý ngành: là c ơ quan c a chính ph th c hi n ch c n ng qu n lý nhà n c nh ng ngành kinh t , k thu t ho c s nghi p nh : nông nghi p, công nghip, y t , giáo dc, giao thông v n t i B th c hi n th ng nh t qu n lý trong ngành, ch o toàn di n nh ng c ơ quan, ơ n v tr c thu c t trung ơ ng n a ph ơ ng. + B qu n lý theo l nh v c: là c ơ quan c a chính ph , th c hi n ch c n ng qu n lý nhà nc theo t ng l nh v c l n nh : tài chính, k ho ch u t , lao ng xã h i, khoa h c công ngh ho t ng c a b này có liên quan t i ho t ng c a t t c các b , các c p qu n lý, t ch c xã h i và công dân, nh ng không can thi p vào ho t ng qu n lý nhà nc c a các c p chính quy n và quy n t ch , s n xu t kinh doanh c a các ơ n v kinh t. B qu n lý l nh v c có trách nhi m giúp chính ph nghiên c u chi n l c phát tri n kinh t - xã h i chung, xây d ng các d án k ho ch t ng h p và cân i liên ngành, xây dng ch chính sách chung (tham m u) ho c t nó ra nh ng v n b n pháp quy thu c lnh v c ph trách, h ng d n t o iu ki n các b , các c p, các ngành hoàn thi n nhi m v . B tr ng là thành viên chính ph , ng i ng u c ơ quan qu n lý ngành hay l nh v c, mt m t tham gia cùng chính ph quy t nh t p th nh ng nhi m v ca chính ph ti các k hp chính ph ; m t khác ch u trách nhi m qu n lý nhà n c v lnh v c ngành mình ph trách trong ph m vi c nc. 4/ H ND và UBND: HND và UBND (chính quy n, a ph ơ ng) c thi t l p các c p hành chính, lãnh th : t nh, huy n và xã. Các c ơ quan chính quy n a ph ơ ng c thi t l p qu n lý a ph ơ ng b o m th c hi n th ng nh t, có hi u qu hi n pháp, lu t, các v n b n c ơ quan nhà n c c p trên trên a bàn lãnh th . a/ V hi ng nhân dân: HND là c ơ quan quy n l c nhà n c a ph ơ ng, i di n cho ý chí, nguy n v ng và quy n làm ch ca nhân dân, do nhân dân a ph ơ ng b u ra, ch u trách nhi m tr c nhân dân a ph ơ ng và c ơ quan nhà n c c p trên.
  10. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Trong quá trình ho t ng, H ND ch u s giám sát, h ng d n c a c ơ quan quy n l c nhà n c cao nh t thông qua u ban th ng v QH; s ki m tra h ng d n c a chính ph , ch u trách nhi m tr c nhân dân a ph ơ ng và c ơ quan nhà n c c p trên. i di n cho nhân dân a ph ơ ng, H ND c n c vào quy t nh c a các c ơ quan nhà nc trung ơ ng, quy t nh nh ng ch tr ơ ng bi n pháp quan tr ng phát huy ti m nng c a a ph ơ ng, xây d ng và phát tri n a ph ơ ng v kinh t - xã h i, c ng c qu c phòng, an ninh, nâng cao m c s ng c a nhân dân, làm tròn ngh a v i v i nhà n c; giám sát ho t ng c a th ng tr c H ND, toà án nhân dân, và vi n ki m sát nhân dân cùng c p; giám sát th c hi n ngh quy t c a H ND, vi c tuân theo hi n pháp, pháp lu t ca c ơ quan nhà n c, t ch c kinh t , t ch c xã h i, ơ n v v trang và công dân a ph ơ ng ( c c th hoá trong lu t t ch c H ND và UBND 2003) th c hi n nh ng nhi m v trên, H ND ban hành ngh quy t nh ch tr ơ ng, bi n pháp l n và giám sát th c hi n ngh quy t. Nhi m v ca H ND c th c hi n thông qua các hình th c ho t ng c a th ng tr c ca H ND, các ban và i bi u H ND và hình th c ho t ng ch yu là các k hp c a HND. V cơ c u t ch c, H ND c p t nh, c p huy n có th ng tr c H ND g m: ch tch, phó ch tch và u viên th ng tr c; c p xã th ng tr c H ND g m: ch tch, phó ch tch HND. HND c p t nh thành l p ba ban: ban kinh t và ngân sách, ban v n hoá-xã hi, ban pháp ch , n ơi có nhi u dân t c thì có th thành l p ban dân t c. HND c p huy n thành l p hai ban: ban kinh t - xã h i, ban pháp ch . b/ V UBND: UBND do H ND b u,là c ơ quan ch p hành c a H ND và c ơ quan hành chính nhà n c a ph ơ ng. UBND ch u trách nhi m ch p hành hi n pháp, lu t, các v n b n c a c ơ quan nhà n c cp trên và ngh quy t c a H ND. UBND có nhi m v qu n lý nhà n c i v i các l nh v c khác nhau c a i s ng a ph ơ ng; th c hi n vi c tuyên truy n, giáo d c pháp lu t, kim tra vi c ch p hành hi n pháp, lu t, các v n b n c a c ơ quan nhà n c c p trên và ngh quy t c a H ND cùng c p ti các c ơ quan nhà n c, t ch c xã h i, t ch c kinh t , ơ n v v trang; b o m an ninh chính tr , tr t t , an toàn xã h i; th c hi n xây dng l c l ng v trang và xây d ng
  11. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C qu c phòng toàn dân; qu n lý h kh u, h tch, qu n lý công tác t ch c, biên ch lao ng, ti n l ơ ng, t ch c thu chi ngân sách c a a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t. Cơ c u c a UBND có ch tch, các phó ch tch và các u viên, trong ó ch tch nh t thi t ph i là i bi u H ND cùng c p do H ND b u ra, các ch c danh khác trong UBND không nh t thi t ph i b u t i bi u H ND. Trong nhi m k nu khuy t ch tch UBND thì ch tch H ND cùng c p gi i thi u ng i ng c ch tch UBND HND b u. Ng i c gi ch c v ch tch UBND trong nhi m k không nh t thi t là i bi u H ND. UBND c ban hành quy t nh và ch th th c hi n nhi m v và quy n h n c a mình. UBND có các c ơ quan chuyên môn giúp th c hi n các ch c n ng qu n lý nhà nc a ph ơ ng và b o m s th ng nh t qu n lý c a ngành ho c l nh v c công tác t trung ơ ng n c ơ s . 5/ Toà án nhân dân và vi n ki m sát nhân dân: Toà án nhân dân và vi n ki m sát nhân dân n c CHXHCNVN, trong ph m vi ch c nng ca mình, có nhi m v bo v pháp ch XHCN, b o v ch XHCN và quy n làm ch ca nhân dân; b o v tài s n c a nhà n c, c a t p th ; b o v tính m ng, tài s n, t do, danh d và nhân ph m c a công dân. Toà án nhân dân và vi n ki m sát nhân dân là nh ng khâu tr ng y u, c ơ b n thu c h th ng các c ơ quan t pháp, th c hi n quy n t pháp. a/ Toà án nhân dân: Toà án nhân dân th c hi n nhi m v bo v pháp lu t thông qua ho t ng xét x . ây là ch c n ng riêg có c a các toà án. Hi n pháp 1992: "Toà án nhân dân t i cao, các toà án nhân dân a ph ơ ng, các toà án quân s và các toà án khác do lu t nh là nh ng c ơ quan xét x ca n c CHXHCNVN" (iu 127) * Ho t ng xét x ca các toà án có c im c thù: - Nhân danh nhà n c CHXHCNVN, c n c vào pháp lu t c a nhà n c a ra phán xét quy t nh cu i cùng nh m k t thúc v án, là s th hi n tr c ti p thái , quan im c a nhà n c i v i m t v án c th . Thái , quan im ó chính là s th hi n tr c ti p bn ch t c a nhà n c. Nhà n c ch u trách nhi m v ni dung và h u qu ca các quy t nh gi i quy t các v vi c do toà án a ra.
  12. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C - Xét x và ki m tra hành vi pháp lý c a các c ơ quan nhà n c, các cán b công ch c trong b máy nhà n c, trong quá trình gi i quy t các v vi c có liên quan n vi c b o v các quy n t do, danh d , nhân ph m, tài s n c a con ng i, b o v quy n làm ch ca nhân dân. - Xét x nh m n nh tr t t pháp lu t, gi vng k cơ ng xã h i, t do an toàn c a con ng i, làm lành m nh hoá các quan h x ã h i. - Xét x mang n i dung giáo d c pháp lu t v i b n thân ơ ng s cng nh v i xã h i, to ý th c pháp lu t cho m i cá nhân, t ó có c nh ng hành vi phù h p v i yêu c u ca pháp lu t trong m i quan h xã h i, t o tinh th n tích c c u tranh c a công dân ch ng các hành vi vi ph m pháp lu t. * C ơ c u t ch c c a h th ng toà án g m: Toà án nhân dân t i cao, toà án nhân dân c p t nh, toàn án nhân dân c p huy n, toà án quân s trung ơ ng, toà án quân s quân khu, toà án quân s khu v c và các toà án khác c thành l p theo quy nh c a pháp lu t * V nguyên t c t ch c và ho t ng: - Th m phán toà án nhân dân các c p c b nhi m theo nhi m k và có th b mi n nhi m, cách ch c n u không hoàn thành ch c trách. - Vi c xét x ca toà án nhân dân có h i th m nhân dân tham gia theo quy nh c a pháp lu t. i v i h i th m nhân dân c a toà án t i cao và toà án quân s c th c hi n theo ch c, còn i v i toà án nhân dân a ph ơ ng th c hi n theo ch bu. - Toà án nhân dân xét x tp th và quy t nh theo a s . - Các chánh án toà án nhân dân ph i ch u trách nhi m và báo cáo công tác các c ơ quan quy n l c nhà n c cùng c p. - Nguyên t c qu n lý các toà án nhân dân a ph ơ ng v mt t ch c do b tr ng b t pháp m nhi m có s ph i h p ch t ch vi chánh án toà án nhân dân t i cao. * Các nguyên t c xét x ca toà án nhân dân: - Khi xét x , th m phán và h i th m nhân dân c l p ch tuân theo pháp lu t. - Toà án nhân dân xét x công khai, tr tr ng h p c bi t do lu t nh.
  13. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C - Toà án b o m quy n bào ch a c a b cáo và quy n b o v quy n và l i ích h p pháp ca ơ ng s . - Công dân thu c các dân t c ít ng i c quy n dùng ti ng nói và ch vi t dân t c mình tr c phiên toà. - Các b n án, quy t nh c a toà án nhân dân ã có hi u l c pháp lu t ph i c tôn tr ng và ch p hành nghiêm ch nh. Trong tr ng h p c n thi t bo m thi hành các b n án, quy t nh c a toà án, nhà n c th c hi n s cng ch tơ ng ng. b/ Vi n ki m sát nhân dân: Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t, th c hi n quy n công t theo quy nh c a hi n pháp và pháp lu t là ch c n ng riêng có c a vi n ki m sát nhân dân trong th c hi n quy n t pháp, nh m b o m cho pháp lu t c thi hành nghiêm ch nh, th ng nh t trong ph m vi c nc. * Nhi m v , quy n h n c th ca vi n ki m sát: - Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t i v i các v n b n pháp quy c a các c ơ quan t cp tr xu ng. - Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t trong vi c iu tra c a các c ơ quan iu tra. - Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t trong vi c xét x ca toà án nhân dân và th c hi n quy n công t theo pháp lu t. - Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t c a toà án nhân dân, c ơ quan thi hành án, ch p hành viên c ơ quan, ơ n v cá nhân có liên quan trong vi c thi hành án. - Ki m sát vi c tuân theo pháp lu t c a các c ơ quan, ơ n v và ng i có trách nhi m trong vi c giam gi , c i t o. * V ph ơ ng di n t ch c: Vi n ki m sát nhân dân là h th ng c ơ quan bao g m: vi n ki m sát nhân dân t i cao, các vi n ki m sát nhân dân c p t nh, các vi n ki m sát nhân dân c p huy n và các vi n ki m sát quân s . C ơ c u t ch c c a m i vi n ki m sát c quy nh trong lu t t ch c vi n ki m sát nhân dân. * Nguyên t c t ch c và ho t ng:
  14. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C - Vi n ki m sát nhân dân do vi n tr ng lãnh o. Vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân cp d i ch u s lãnh o c a vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân c p trên. Vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân a ph ơ ng, vi n tr ng vi n ki m sát quân s các c p ch u s lãnh o th ng nh t c a vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân t i cao. - Ti vi n ki m sát nhân dân t i cao, vi n ki m sát nhân dân c p t nh, vi n ki m sát quân s quân khu và t ơ ng ơ ng thành l p u ban ki m sát th o lu n và quy t nh theo a s nh ng v n quan tr ng theo quy nh c a lu t t ch c ki m sát nhân dân. - Vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân t i cao do QH b u, mi n nhi m, ch u trách nhi m và báo cáo công tác tr c QH ho c tr c u ban th ng v QH gi a hai k hp QH, tr c ch tch n c, ph i tr li ch t v n c a i bi u QH. - Ch tch n c th c hi n vi c b nhi m, mi n nhi m, cách ch c i v i phó vi n tr ng và ki m sát viên vi n ki m sát nhân dân t i cao theo ngh ca vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân t i cao. - Vi n tr ng, phó vi n tr ng, ki m sát viên vi n ki m sát nhân dân các a ph ơ ng và các vi n ki m sát quân s do vi n tr ng vi n ki m sát nhân dân t i cao b nhi m, mi n nhi m ho c cách ch c. - Vi n tr ng các vi n ki m sát nhân dân a ph ơ ng ch u trách nhi m báo cáo tr c HND cùng c p v tình hình pháp lu t a ph ơ ng và tr li ch t vn c a i bi u HND. 6/ Quan h công tác trong h th ng b máy các c ơ quan Nhà n c: Quan h công tác trong b máy nhà n c là quan h ni b nhà n c c quy nh trong pháp lu t v v trí, ch c n ng, nhi m v , quy n h n và c ơ c u t ch c b máy c a cơ quan và c c th hoá trong quy ch làm vi c c a c ơ quan. Quan h công tác trong b máy nhà n c g m: - Quan h công tác gi a các c ơ quan nhà n c. - Quan h ni b trong m t c ơ quan. a/ Quan h công tác gi a các c ơ quan nhà n c c th hi n tính ch t c a các quan h : + Th nh t: Quan h theo c p. Trong quan h này c ơ quan c p trên quy t nh và c p di ph i ch p hành. Tính k cơ ng c a quan h này trong qu n lý hành chính nhà n c
  15. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C c th hi n ch quy t nh ph i c ch p hành ngay, n u có v n vng m c ph i ngh và gi i quy t sau, tr ni dung quy t nh vi ph m pháp lu t rõ ràng. + Th hai: Quan h song trùng tr c thu c trong quan h này c ơ quan, t ch c, cá nhân ch u s tác ng qu n lý c a hai ch th : - Mt ch th th c hi n quan h tr c thu c v t ch c. - Ch th khác th c hi n quan h tr c thu c v chuyên môn. Trong tr ng h p này có quan h "ngang" và quan h "d c". + Th ba: Quan h ch t, ph i h p. Trong tr ng h p này m t c ơ quan, t ch c khi th c hi n nhi m v , quy n h n ph i ph i h p, h p tác v i c ơ quan, t ch c, cá nhân khác theo quy nh c a pháp lu t. Quá trình th c hi n quan h th ng nh t ý ki n tham m u, giúp vi c ho c ban hành nh ng v n b n liên t ch. b/ Quan h công tác trong m t c ơ quan nhà n c: g m + Th nh t: Quan h gi a t ch c, ch c v có th m quy n và t ch c, cá nhân tham m u giúp vi c. + Th hai: Quan h gi a ng i ng u c ơ quan và c p phó c a ng i ng u c ơ quan v i t cách là ng i giúp ng i ng u c ơ quan th c hi n nhi m v và c ng i ng u c ơ quan phân công ph trách m t s lnh v c công tác ho c u quy n th c hi n nhi m v c th . + Th ba: Quan h ch t ph i h p gi a các c ơ c u t ch c c a c ơ quan trong th c hi n nhi m v tham m u, h ng d n, giúp vi c. c/ M c ích c a vi c quan h trong b máy nhà n c: + Nh m th c hi n th m quy n c a c ơ quan, t ch c u ph i tuân theo quy trình, th tc do pháp lu t và quy ch ho t ng c a c ơ quan, t ch c ó quy nh + Trong qu n lý hành chính nhà n c ph i th c hi n quan h công tác theo th tc hành chính, vi c ban hành v n b n quy ph m pháp lu t c th c hi n theo th tc pháp lu t, pháp quy. + Gi a các c ơ quan, t ch c, cá nhân khi gi i quy t công vi c c a dân ph i th c hi n quan h ni b nh m b o m, b o v các ngh , yêu c u v t do quy n, l i ích h p pháp c a công dân, t ch c.
  16. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Tóm l i: Toàn b quan h công tác trong b máy nhà n c u h ng n th c hi n ch c nng, nhi m v , quy n h n c a c ơ quan, t ch c. CHUYÊN 2 CH C N NG, NHI M V CA CHÍNH PH , CA B , NGÀNH, C A UBND T NH, HUY N �› I. Chính ph 1. V trí c a chính ph trong b máy hành chính nhà n c. Chính ph là c ơ quan ch p hành c a Qu c h i, c ơ quan hành chính Nhà n c cao nh t ca n c CHXHCN Vi t Nam ( iu 1 Lu t t ch c Chính ph nm 2002 và iu 109 HP 1992 s a i). - Là c ơ quan ch p hành c a Qu c h i, Chính ph có ch c n ng th ng nh t vi c qu n lý các nhi m v chính tr , kinh t , xã h i, v n hoá, qu c phòng, an ninh và i ngo i. - Là c ơ quan hành chính Nhà n c cao nh t, Chính ph lãnh o tr c ti p các b và chính quy n a ph ơ ng. Chính ph lãnh o ho t ng c a các b và chính quy n a ph ơ ng trên hai ph ơ ng di n: Th nh t: Chính ph vi t cách là c ơ quan ch p hành cao nh t c a c ơ quan quy n l c Nhà n c cao nh t th c hi n quy n l p quy b ng vi c ban hành các v n b n pháp quy di lu t th c hi n các o lu t c a qu c h i có tính ch t b t bu c trên ph m vi c nc mà các b và các a ph ơ ng có ngh a v ph i th c hi n. Th hai: Chính ph vi t cách là c ơ quan hành chính Nhà n c cao nh t c a n c CHXHCN Vi t nam, là c p cao nh t c a toàn b h th ng hành chính Nhà n c
  17. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 2.Nhi m v và quy n h n c a Chính ph c quy nh t i iu 112 HP 1992 S a i và ch ơ ng II t iu 18 n iu 19 c a lu t t ch c Chính ph nm 2002 trên t t c các l nh vc chính tr , kinh t , v n hoá, xã h i, qu c phòng, an ninh i ngo i. Nh ng quy n r t c ơ b n c a Chính ph là: - Quy n ki n ngh lp pháp: Th c hi n d th o các v n b n lu t trình Qu c h i, các pháp lnh trình UBTV Qu c h i, các d án khoa h c Nhà n c, ngân sánh Nhà n c, các chính sách l n v i n i, i ngo i trình Qu c h i. - Quy n l p quy t c là ban hành các v n b n có tính ch t quy ph m nh m th c hi n các ch tr ơ ng, chính sách pháp lu t c a Nhà n c th ng nh t. - Quy n qu n lý và iu hành toàn b công cu c xây d ng kinh t , v n hoá, xã h i theo úng ng l i c a ng, pháp lu t c a Nhà n c và h th ng quy ph m c a Chính ph . - Quy n xây d ng và lãnh o toàn b h th ng các t ch c các c ơ quan qu n lý Nhà nc, thành l p các c ơ quan tr c thu c và các c ơ quan giúp vi c cho th tng Chính ph . - Quy n t ch c các ơ n v , s n xu t kinh doanh và lãnh o theo k ho ch, úng pháp lu t. - Quy n h ng d n ki m tra H ND các c p. 3. Ho t ng c a chính ph *Ho t ng c a Chính ph c ti n hành theo 3 hình th c: + Các phiên h p c a Chính ph (ho t ng t p th ca chính ph ). + S ch o iu hành c a th tng và các phó th tng theo s phân công c a th tng. + S ho t ng c a các b tr ng v i t cách là thành viên tham gia vào công vi c chung ca Chính ph và v i t cách là ng i ng u b hay c ơ quan ngang b . 4. Nhi m v và quy n h n c a th tng chính ph
  18. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C c quy nh t i iu 114 HP 1992 S a i và Ch ơ ng III iu 20 lu t t ch c chính ph nm 2002 g m nh ng nhi m v và quy n h n sau ây: 4.1.Lãnh o công tác c a Chính ph , các thành viên Chính ph , th tr ng c ơ quan thu c Chính ph , ch tch y ban nhân dân các c p: -Quy t nh các ch tr ơ ng, bi n pháp c n thi t lãnh o và iu hành ho t ng c a Chính ph và h th ng hành chính Nhà n c t trung ơ ng n c ơ s . -Ch o vi c xây d ng các d án lu t trình Qu c h i, các d án pháp l nh trình y ban th ng v Qu c h i; các v n b n quy ph m pháp lu t thu c th m quy n c a Chính ph và th tng Chính ph . -Quy nh ch làm vi c c a th tng v i thành viên Chính ph , Ch tch UBND t nh, thành ph tr c thu c trung ơ ng. -Ch o, ph i h p ho t ng c a các thành viên Chính ph , quy t nh nh ng v n có ý ki n khác nhau gi a các B tr ng, Th tr ng c ơ quan ngang b , Th tr ng c ơ quan thu c Chính ph , Ch tch UBND t nh, thành ph tr c thu c trung ơ ng. -ôn c, ki m tra vi c th c hi n nh ng quy t nh c a Qu c h i, y ban th ng v Qu c h i, Ch tch n c, Chính ph và Th tng các ngành, các c p. 4.2.Tri u t p và ch to các phiên h p c a Chính ph : 4.3. ngh Qu c h i thành l p ho c bãi b các b , c ơ quan ngang b , trình Qu c h i phê chu n ngh và vi c b nhi m, mi n nhi m, cách ch c, cho t ch c vì lý do s c kh e ho c lý do khác i v i phó th tng, B tr ng, Th tr ng c ơ quan ngang b , trong th i gian Qu c h i không h p trình Ch tch n c quy t nh t m ình ch công tác c a Phó th tng, B tr ng, Th tr ng c ơ quan ngang b . 4.4. Thành l p h i ng, y ban th ng xuyên ho c lâm th i khi c n thi t giúp th tng nghiên c u, ch o, ph i h p gi i quy t nh ng v n quan tr ng liên ngành. 4.5.B nhi m, mi n nhi m, cách ch c Th tr ng và ch c v tơ ng ơ ng; phê chu n vi c b u c các thành viên y ban nhân dân t nh, Thành ph tr c thu c trung ơ ng, phê chu n vi c mi n nhi m, bãi nhi m các thành viên khác c a UBND t nh, thành ph tr c thu c trung ơ ng
  19. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 4.6. Quy t nh các bi n pháp c i ti n l li làm vi c, hoàn thi n b máy qu n lý nhà nc, cao k lu t, ng n ng a và kiên quy t u tranh ch ng tham nh ng, lãng phí quan liêu, hách d ch, c a quy n trong b máy và trong cán b , công ch c viên ch c nhà nc. 4.7. ình ch vi c thi hành ho c bãi b nh ng quy t nh, ch th , thông t c a B tr ng, th tr ng c ơ quan ngang b , quy t nh, ch th ca UBND t nh, thành ph tr c thu c trung ơ ng trái v i Hi n pháp, lu t và các v n b n c a các c ơ quan Nhà n c c p trên. 4.8. ình ch vi c thi hành nh ng ngh quy t c a H i ng nhân dân t nh, thành ph tr c thu c trung ơ ng trái v i Hi n pháp, lu t và các v n b n c a các c ơ quan Nhà n c c p trên, ng th i ngh y ban th ng v Qu c h i bãi b . 4.9. Th c hi n ch báo cáo tr c nhân dân v nh ng v n quan tr ng thông qua nh ng báo cáo c a Chính ph tr c Qu c h i, tr li c a Chính ph i v i ch t v n c a i bi u Qu c h i và ý ki n phát bi u v i c ơ quan thông tin i chúng. II-B, c ơ quan ngang b . 1. B , c ơ quan ngang b là c ơ c u t ch c c a Chính ph - iu 22 Lu t t ch c Chính ph nm 2002 quy nh: B , c ơ quan ngang b là c ơ quan ca Chính ph , th c hi n ch c n ng qu n lý nhà n c i v i ngành ho c l nh v c công tác trong ph m vi c nc, qu n lý nhà n c các d ch v công thu c ngành, l nh v c, th c hi n i di n ch s hu ph n v n c a nhà n c t i Doanh nghi p có v n nhà n c theo quy nh c a pháp lu t. - B là m t ph m trù t ch c Nhà n c, là c ơ quan trung ơ ng qu n lý Nhà n c theo nguyên t c t ch c hành chính Nhà n c. 2. Phân lo i b : Có th chia thành 2 nhóm b . B qu n lý i v i l nh v c và B qu n lý Nhà n c i v i ngành. - B qu n lý l nh v c (B ch c n ng c ơ b n): Là nh ng lo i b mà b t c qu c gia nào cng ph i có và t n t i. ó là c ơ quan Nhà n c Trung ơ ng c a Chính ph th c hi n s qu n lý nhà n c theo t ng l nh v c l n nh : K ho ch, tài chính, khoa h c, công ngh , lao ng, giá, n i v , ngo i giao, t ch c và công v . các l nh v c này liên quan n ho t ng c a t t c các b , các c p qu n lý Nhà n c, các t ch c trong xã h i và công dân. B qu n lý l nh v c có trách nhi m giúp Chính ph nghiên c u và xây d ng chi n l c kinh t - xã h i chung; xây d ng các d án k ho ch t ng h p và cân i liên ngành; xây dng các quy nh chính sách, ch chung ho c t mình ra nh ng pháp quy v lnh v c
  20. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C mình ph trách và h ng d n các c ơ quan nhà n c và các t ch c kinh t , v n hoá, xã hi, thi hành ki m tra và b o m s ch p hành th ng nh t pháp lu t Nhà n c trong ho t ng c a các b cho qu n lý ngành hoàn thành nhi m v . - B qu n lý ngành (B chuyên ngành kinh t - k thu t, s nghi p): là c ơ quan qu n lý Nhà n c Trung ơ ng c a Chính ph có trách nhi m qu n lý nh ng ngành kinh t k thu t v n hoá, xã h i c ng có th các ngành t p h p l i thành m t nhóm liên ngành. ó là nh nng b có trách nhi m ch o toàn di n các c ơ quan, ơ n v hành chính Nhà n c s nghi p; th c hi n ch c n ng qu n lý hành chính Nhà n c trên các l nh v c c th do b ph trách. S lng, quy mô c a các b này có th tùy thu c vào s phát tri n kinh t - xã hi, tình hình chính tr sc t c. 3.Vai trò, th m quy n, nhi m v ca b tr ng: 3.1.Trình Chính ph k ho ch dài h n, 5 n m và hàng n m c a ngành, l nh v c, t ch c và ch o th c hi n k ho ch nghiên c u khoa h c trong ph m vi c nc. 3.2.Chu n b các d án Lu t, Pháp l nh và các d án khác theo s phân công c a Chính ph . 3.3. T ch c và ch o th c hi n k ho ch nghiên c u khoa h c, ng d ng ti n b khoa hc công ngh . Quy t nh các tiêu chu n, quy trình, quy ph m và các nh m c kinh t - k thu t c a ngành thu c th m quy n. 3.4. Trình Chính ph vi c ký k t, tham gia, phê duy t các iu c qu c t thu c ngành, lnh v c, t ch c và ch o th c hi n k ho ch h p tác qu c t theo quy nh c a Chính ph . 3.5. T ch c b máy qu n lý ngành, l nh v c theo quy nh c a Chính ph , trình Chính ph quy t nh phân c p nhi m v qu n lý Nhà n c cho UBND a ph ơ ng v ni dung qu n lý ngành, l nh v c công tác. ngh th tng b nhi m, mi n nhi m, cách ch c Th tr ng và ch c v tơ ng ơ ng, c n c vào chính sách chung c a Nhà n c t ch c th c hi n công tác ào t o tuy n d ng, s dng ti n l ơ ng, khen th ng, k lu t, ngh hu và các ch khác i vi viên ch c thu c ph m vi qu n lý c a mình. 3.6. Qu n lý Nhà n c các t ch c s nghi p, doanh nghi p Nhà n c thu c ngành, l nh vc b o m quy n t ch trong ho t ng s n xu t, kinh doanh c a các c ơ s theo quy nh c a pháp lu t, b o m s dng có hi u qu tài s n thu c s hu toàn dân do ngành, lnh v c mình ph trách.
  21. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 3.7. Qu n lý Nhà n c các t ch c kinh t , s nghi p ngoài qu c doanh thu c ngành l nh vc. 3.8. Qu n lý và t ch c th c hi n ngân sách c phân b . 3.9. Trình bày tr c Qu c h i, y ban th ng v Qu c h i báo cáo c a B theo yêu c u ca Qu c h i, y ban th ng v Qu c h i; tr li ch t v n c a i bi u Qu c h i. 3.10. T ch c và ch o vi c ch ng tham nh ng, lãng phí và m i bi u hi n quan liêu, hách d ch, c a quy n trong ngành, l nh v c mình ph trách. 3.11. Th c hi n các nhi m v khác do th tng u nhi m Nhi m v và quy n h n c a B tr ng ph trách m t s công tác do Chính ph quy nh. III.NHI M V , QUY N H N C A UBND T NH, HUY N: 1.UBND – Cơ quan hành chính a ph ơ ng. 1.1.Vai trò c a UBND. iu 123, 124 HP 1992 s a i và iu 2 Lu t T ch c H ND và UBND n m 2003 xác nh vai trò c a UBND các c p nh sau: - UBND do H ND b u ra là c ơ quan ch p hành c a H ND, ch u trách nhi m tr c HND cùng c p và c ơ quan Nhà n c c p trên. - UBND là c ơ quan hành chính Nhà n c a ph ơ ng ch u trách nhi m ch p hành hi n pháp, lu t và các quy nh c a c ơ quan Nhà n c c p trên thi hành th ng nh t trên c nc và ch u s lãnh o th ng nh t c a Chính ph là c ơ quan hành chính Nhà n c cao nht. - UBND qu n lý toàn di n công tác hành chính Nhà n c a ph ơ ng gi a hai k hp ca H ND và báo cáo công vi c tr c H ND cùng c p và UBND c p trên. 1.2.Ho t ng c a UBND -UBND làm vi c theo ch tp th , trong ó m i thành viên UBND -ch u trách nhi m cá nhân v ph n công vi c tr c H ND và UBND và cùng v i các thành viên khác ch u
  22. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C trách nhi m t p th v ho t ng c a UBND tr c HDND cùng c p và tr c c ơ quan Nhà n c c p trên. -Ch tch UBND là ng i ng u, lãnh o công vi c c a UBND ch o các thành viên khác th c hi n công vi c c phân công và có m t s nhi m v quy n h n riêng c lu t t ch c H ND và UBND n m 2003 quy nh c th tng c p, t nh, huy n, xã. 2.Nhi m v và quy n h n c a UBND t nh: 2.1.Trong l nh v c kinh t : -Xây dng quy ho ch t ng th phát tri n kinh t xã h i, phát tri n ngành, phát tri n ô th và nông thôn trong ph m vi qu n lý; xây d ng k ho ch dài h n và hàng n m v phát tri n kinh t - xã h i c a t nh trình H ND thông qua trình Chính ph phê duy t; -Tham gia v i các b , ngành trung ơ ng trong vi c phân vùng kinh t , xây d ng các ch ơ ng trình, d án c a b , ngành trung ơ ng trên a bàn t nh; t ch c và ki m tra vi c th c hi n các nhi m v thu c ch ơ ng trình, d án c giao; -Lp d toán thu ngân sách Nhà n c trên a bàn; l p ph ơ ng án phân b d toán ngân sách c a c p mình trình H ND cùng c p quy t nh; l p d toán iu ch nh ngân sách a ph ơ ng trong tr ng h p c n thi t; quy t toán ngân sách a ph ơ ng trình H ND cùng c p xem xét theo quy nh ca pháp lu t; -Ch o, ki m tra c ơ quan thu và c ơ quan c Nhà n c giao nhi m v thu ngân sách ti a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t -Xây d ng án thu phí, l phí các kho n óng góp c a nhân dân và m c huy ng v n trình H ND quy t nh. -Xây d ng án phân c p chi u t xây d ng các công trình k t c u h tng kinh t - xã hi c a a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t trình H ND quy t nh; t ch c, ch o th c hi n án sau khi c H ND thông qua. -Lp qu d tr tài chính theo quy nh c a pháp lu t trình H ND cùng c p và báo cáo cơ quan tài chính c p trên; -Th c hi n quy n i di n ch s hu ph n v n góp c a Nhà n c t i doanh nghi p và quy n i di n ch s hu v t ai t i a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t 2.2.Trong l nh v c nông nghi p, lâm nghi p, ng nghi p, thu li và t ai:
  23. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ch o và ki m tra vi c th c hi n quy ho ch, k ho ch phát tri n nông nghi p, lâm nghi p, ng nghi p, thu li, các ch ơ ng trình khuy n nông, khuy n lâm, khuy n ng , phát tri n s n xu t và b o v cây tr ng, v t nuôi trên a bàn t nh. -Ch o th c hi n và ki m tra vi c s n xu t, s dng gi ng cây tr ng, v t nuôi, th c n gia súc, thu c b o v th c v t, phân bón, thu c thú y và các ch ph m sinh h c ph c v nông nghi p. -Lp quy ho ch, k ho ch s dng t trình H ND cùng c p thông qua tr c khi trình Chính ph xét duy t, xét duy t quy ho ch, k ho ch s dng t ai c a UBND c p d i tr c ti p, quy t nh vi c giao t, thu h i t, cho thuê t, gi i quy t các tranh ch p t ai, thanh tra vi c qu n lý, s dng t và các nhi m v khác theo quy nh c a pháp lu t. -Ch o th c hi n và ki m tra vi c tr ng r ng, b o v rng u ngu n, r ng c d ng, rng phòng h theo quy ho ch; t ch c khai thác r ng theo quy nh c a Chính ph ; ch o th c hi n và ki m tra vi c nuôi tr ng, ánh b t, ch bi n và b o v ngu n l i thu sn. -Ch o và ki m tra vi c khai thác, b o v ngu n tài nguyên n c, xây d ng khai thác bo v các công trình th y l i v a và nh ; qu n lý, b o v h th ng ê iu, các công trình phòng ch ng l l t, ch o và huy ng l c l ơ ng ch ng và kh c ph c h u qu thiên tai; bão l t trên a bàn t nh. 2.3. Trong l nh v c công nghi p, ti u th công nghi p: -Xây d ng quy ho ch, k ho ch phát tri n công nghi p, ti u th công nghi p c a t nh; t ch c qu n lý nhà n c i v i các doanh nghi p công nghi p, ti u th công nghi p trên a bàn t nh theo th m quy n. -T ch c th c hi n các ch ơ ng trình, d án phát tri n công nghi p, xây d ng và phát tri n các khu công nghi p; khu ch xu t, khu kinh t theo quy ho ch ã c phê duy t ch o, ki m tra vi c xây d ng và phát tri n các c m công nghi p, th ơ ng m i d ch v , du l ch và các ngành ngh khác, làng ngh truy n th ng trên a bàn t nh. Phát tri n c ơ s ch bi n nông lâm th y s n và các c ơ s công nghi p khác. -T ch c vi c th c hi n b o v tài nguyên khoáng s n ch a khai thác a ph ơ ng, t ch c và ki m tra vi c khai thác t n thu a ph ơ ng. 2.4.Trong l nh v c giao thông v n t i:
  24. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ch o, ki m tra vi c xây d ng và th c hi n quy ho ch, k ho ch phát tri n m ng l i giao thông c a t nh phù h p v i t ng s ơ phát tri n và quy ho ch ch ơ ng trình giao thông v n t i c a trung ơ ng. -T ch c qu n lý công trình giao thông ô th , ng b và ng thu ni a a ph ơ ng theo quy ho ch c a pháp lu t. -T ch c th c hi n vi c ki m tra, giám nh k thu t an toàn các lo i ph ơ ng tiên c ơ gi i ng b , ng thu ni a, ki m tra c p giy phép l u hành xe, các ph ơ ng ti n giao thông ng thu ni a và gi y phép lái xe theo quy nh c a pháp lu t -T ch c, ch o công tác thanh tra, b o v công trình giao thông và b o m an toàn giao thông trên a bàn t nh. 2.5.Trong l nh v c xây d ng qu n lý và phát tri n ô th : -T ch c vi c l p trình duy t, xét duy t theo th m quy n các quy ho ch xây d ng vùng, xây d ng ô th trên a bàn t nh, qu n lý ki n trúc, xây d ng, t xây d ng theo quy ho ch ã c duy t, phê duy t k ho ch, d án u t các công trình xây d ng thu c th m quy n, qu n lý công tác xây d ng và c p phép xây d ng trên a bàn t nh. -Qu n lý u t , khai thác, s dng các công trình k thu t h tng ô th , khu ô th , im dân c nông thôn; qu n lý vi c th c hi n các chính sách v nhà , t ; qu n lý qu nhà thu c s hu Nhà n c do Chính ph giao. -Xây d ng quy ho ch, k ho ch phát tri n v t li u xây d ng; qu n lý vi c khai thác và sn xu t, kinh doanh v t li u xây d ng trên a bàn t nh theo th m quy n. 2.6.Trong lnh v c th ơ ng m i, d ch v và du l ch: -Lp quy ho ch, k ho ch phát tri n m ng l i th ơ ng m i, d ch v du l ch, h ng d n sp x p m ng l i th ơ ng m i, d ch v du l ch trên a bàn; tham gia h p tác qu c t v th ơ ng m i, d ch v theo quy nh c a pháp lu t. -Cp, thu h i gi y phép kinh doanh du l ch, khu du l ch, im du l ch, khách s n, l hành ni a c a t nh theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c qu n lý xu t kh u, nh p kh u theo quy nh c a pháp lu t; ch o công tác qu n lý th tr ng.
  25. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Quy nh các nguyên t c v an toàn và v sinh trong ho t ng th ơ ng m i d ch v du lch. -T ch c thanh tra, ki m tra vi c ch p hành quy nh c a pháp lu t v ho t ng th ơ ng mi, d ch v và du l ch. 2.7. Trong l nh v c giáo d c và ào t o: -Qu n lý Nhà n c i v i các lo i hình tr ng, l p c giao trên a bàn t nh, tr c ti p qu n lý các tr ng cao ng s ph m, tr ng trung h c chuyên nghi p, tr ng trung h c ph thông, tr ng b túc v n hoá, ào t o b i d ng i ng giáo viên trong t nh t trình cao ng s ph m tr xu ng, cho phép thành l p các tr ng ngoài công l p theo quy nh c a pháp lu t. -Qu n lý và ki m tra vi c th c hi n v tiêu chu n giáo viên, quy ch thi c và vi c c p vn b ng theo quy nh c a pháp lu t. -Th c hi n thanh tra, ki m tra công tác giáo d c, ào t o trên a bàn t nh theo quy nh ca pháp lu t. 2.8.Trong l nh v c v n hoá, thông tin, th dc th thao: -Qu n lý Nhà n c i v i các ho t ng v n hoá thông tin qu ng cáo, báo chí, xu t b n, th dc th thao theo quy nh c a pháp lu t, t ch c và qu n lý các ơn v s nghi p v vn hoá, thông tin, th dc th thao, phát thanh truy n hình c a t nh. -T ch c ho c c y quy n t ch c các cu c tri n lãm, h i ch , sinh ho t v n hoá, th dc th thao qu c gia, qu c t trên a bàn t nh. -Ch o và t ch c th c hi n công tác b o v trùng tu, b o t n các di tích l ch s - vn hóa, ngh thu t theo th m quy n; h ng d n xây d ng n p s ng v n minh, gia ình v n hoá. -Ki m tra, ng n ch n vi c kinh doanh, l u hành sách báo, v n hoá ph m ôi tr y, ph n ng. 2.9.Trong l nh v c y t và xã h i: -Qu n lý ho t ng c a các ơ n v y t thu c t nh và c p gi y phép hành ngh y, d c. -Ch o và ki m tra vi c t ch c th c hi n bi n pháp b o v sc kho nhân dân, b o v , ch m sóc ng i già tàn t t, tr m côi không n ơi n ơ ng t a, b o v , ch m sóc bà m tr em th c hi n chính sách dân s và k ho ch hóa gia ình.
  26. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ch o và ki m tra vi c th c hi n chính sách u ãi, ch m sóc và giúp th ơ ng binh, bnh binh, gia ình li t s , nh ng ng i và gia ình có công v i n c. -Th c hi n k ho ch, bi n pháp v s dng lao ng và gi i quy t các quan h lao ng; gi i quy t vi c làm, iu ng dân c trong ph m vi t nh. -Th c hi n chính sách b o h lao ng b o hi m xã h i, c u tr xã h i, xoá ói, gi m nghèo, c i thi n i s ng nhân dân; h ng d n th c hi n công tác t thi n, nhân o, phòng ch ng các t nn xã h i và d ch b nh a ph ơ ng. 2.10.Trong l nh v c khoa h c,công ngh tài nguyên môi tr ng: -Ch o và ki m tra vi c th c hi n các nhi m v , k ho ch c th phát tri n khoa h c công ngh và b o v môt tr ng; th c hi n các bi n pháp khuy n khích vi c nghiên c u, phát huy sáng ki n, c i ti n k thu t, ng d ng các ti n b khoa h c và công ngh ph c v sn xu t và i s ng; -Ch o và ki m tra vi c th c hi n các bi n pháp qu n lý và s dng t ai, r ng núi, sông h , ngu n n c, tài nguyên trong lòng t, ngu n l i vùng bi n t i a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t. -Qu n lý các ch ơ ng trình, tài nghiên c u khoa h c c p t nh ho c c c p trên giao, qu n lý ho t ng chuy n giao công ngh , tham gia giám nh Nhà n c v công ngh i v i các d án u t quan tr ng a ph ơ ng. -Ch o, t ch c th c hi n và ki m tra vi c b o v , c i thi n môi tr ng; phòng ch ng kh c ph c h u qu thiên tai, bão l t, suy thoái môi tr ng, ô nhi m môi tr ng và xác nh trách nhi m ph i x lý v môi tr ng i v i t ch c, cá nhân theo quy nh c a pháp lu t. -Ch o, thanh tra, ki m tra vi c th c hi n các quy nh c a pháp lu t v tiêu chu n o lng và ch t l ng s n ph m; an toàn và ki m soát b c x , s hu công nghi p, vi c ch p hành chính sách, pháp lu t v khoa h c, công ngh và b o v môi tr ng a ph ơ ng; ng n ch n vi c s n xu t, l u hành hàng gi và b o v li ích c a ng i tiêu dùng. 2.11.Trong l nh v c qu c phòng an ninh và tr t t an toàn v n hoá: -Bo m an ninh chính tr , tr t t an toàn xã h i, xây d ng l c l ng công an nhân dân, ch o công tác u tranh phòng ng a và ch ng t i phm, ch ng tham nh ng, ch ng bu n l u và gian l n th ơ ng m i, b o v bí m t nhà n c, xây d ng phong trào qu n chúng b o v an ninh, tr t t an toàn xã h i; qu n lý và ki m tra vi c v n chuy n, s
  27. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C dng v khí, ch t n , ch t d cháy, ch t c, ch t phóng x , qu n lý các ngh kinh doanh c bi t theo quy nh c a pháp lu t. -Ch o, ki m tra vi c th c hi n các quy nh c a pháp lu t v qu n lý h kh u; qu n lý vi c c trú, i l i c a ng i n c ngoài a ph ơ ng. -Th c hi n các bi n pháp xây d ng l c l ng v trang và qu c phòng toàn dân; ch o công tác giáo d c qu c phòng toàn dân trong nhân dân và tr ng h c a ph ơ ng; t ch c ch o th c hi n k ho ch xây d ng t nh thành khu v c phòng th vng ch c; ch o vi c xây d ng và ho t ng tác chi n ca b i a ph ơ ng, dân quân t v, ch o và ki m tra t ch c th c hi n Lu t ngh a v quân s ; xây d ng l c l ng d b ng viên và huy ng l c l ng khi c n thi t, áp ng yêu c u c a a ph ơ ng và c nc trong m i tính hu ng. -Ch o, t ch c th c hi n nhi m v hu c n t i ch , chính sách h u ph ơ ng quân i và chính sách i v i l c l ng v trang nhân dân a ph ơ ng, th c hi n vi c k t h p qu c phòng, an ninh v i kinh t , kinh t vi qu c phòng, an ninh, t ch c qu n lý, b o v công trình qu c phòng và khu quân s trên a bàn t nh. 2.12.Trong l nh v c chính sách dân t c và chính sách tôn giáo: -T ch c ch o ki m tra vi c th c hi n pháp lu t và chính sách dân t c t ch c ch o th c hi n bi n pháp b o m các iu ki n c i thi n i s ng v t ch t và tinh th n, nâng cao dân trí c a ng bào các dân t c thi u s , vùng sâu, vùng xa và có khó kh n c bi t. -Bo m th c hi n quy n bình ng gi a các dân t c, gi gìn t ng c ng oàn k t và tơ ng tr giúp ln nhau gi a các dân t c a ph ơ ng. -Xây d ng và t ch c th c hi n các ch ơ ng trình, d án c a t nh i v i các vùng ng bào dân t c thi u s , vùng sâu, vùng xa và vùng khó kh n c bi t. -Xem xét và gi i quy t vi c ngh sa ch a các công trình th t, tín ng ng tôn giáo ca nhân dân a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t; x lý hành vi vi ph m t do tính ng ng, tôn giáo ho c l i d ng tín ng ng, tôn giáo làm trái pháp lu t và chính sách ca Nhà n c theo quy nh c a pháp lu t. 2.13.Trong l nh v c thi hành pháp lu t: -T ch c ch o và ki m tra vi c thi hành hi n pháp, lu t, các v n b n quy ph m pháp lu t c a c ơ quan Nhà n c c p trên và ngh quy t c a H ND cùng c p; t ch c th c hi n công tác tuyên truy n, giáo d c a ph ơ ng.
  28. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ch o th c hi n các bi n pháp b o v tài s n c a c ơ quan, t ch c b o v tính m ng, t do, danh d nhân ph m, tài s n, các quy n và l i ích h p pháp khác c a công dân. -T ch c ch o công tác thanh tra Nhà n c, t ch c ti p dân, gi i quy t khi u n i, t cáo và ki n ngh ca công dân theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c, ch o công tác thi hành án a ph ơ ng theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c, ch o vi c qu n lý h tch; th c hi n công tác công ch ng, giám nh t pháp, qu n lý t ch c lu t s và t v n pháp lu t theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c ng ký, qu n lý h tch có y u t nc ngoài. 2.14.Trong vi c xây d ng chính quy n và qu n lý a gi i hành chính: -T ch c, ch o th c hi n công tác b u c i bi u qu c h i, i bi u H ND theo quy nh c a pháp lu t. -Xây d ng án thành l p các c ơ quan chuyên môn thu c U ban nhân dân theo h ơ 'ng dn c a Chính ph trình h i ng nhân dân quy t nh. -Quy nh t ch c b máy và nhi u v , quy n h n c th ca c ơ quan chuyên môn thu c y ban nhân dân c p mình. -Quy t nh thành l p các ơ n v s nghi p, d ch v công trên c ơ s quy ho ch và h ng dn c a c ơ quan nhà n c có th m quy n; th c hi n qu n lý nhà n c i v i c ơ quan, t ch c, ơ n v ca trung ơ ng óng trên a bàn t nh. -Cho phép thành l p, gi i th c ph n hóa các doanh nghi p nhà n c, c p thu h i gi p phép thành l p doanh nghi p, công ty cho phép các t ch c kinh t trong n c t v n phòng i di n, chi nhánh ho t ng trên i bàn t nh theo quy nh c a pháp lu t. -Cho phép l p h i; qu n lý, h ng d n và ki m tra vi c thành l p và ho t ng c a h i theo quy nh c a pháp lu t. -Quy t nh phân b chi tiêu biên ch hành chính, s nghi p i v ơiù các ơ n v tr c thu c và y ban nhân dân c p huy n; ch o, ki m tra vi c th c hi n c ơ ch t ch , t ch u trách nhi m v nhi m v , tài chính và t ch c i v i các ơ n v s nghi p theo phân c p c a chính ph .
  29. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -T ch c ào t o và ào t o l i i ng cán b . Công ch c Nhà n c và cán b , công ch c c p xã, b i d ng ki n th c qu n lý Nhà n c cho i bi u h i ng nhân dân c p huy n và c p xã theo h ng d n c a chính ph . -Xây d ng án thành l p m i, nh p chia, iu ch nh a gi i hành chính trình h i ng nhân dân cùng c p thông qua trình c p có th m quy n xem xét, quy t nh. -Ch o và ki m tra vi c qu n lý h sơ, m c, ch gi i và b n a gi t hành chính c a tnh và các ơ n v hành chính trong t nh. -Xây d ng ph ơ ng án t tên, i tên ng, ph , qu ng tr ng, công trình công c ng trong t nh trình h i ng nhân dân xem xét, quy t nh. 3. Nhi m v , quy n h n c a UBND huy n: 3.1.Trong l nh v c kinh t : -Xây d ng k ho ch phát tri n kinh t - xã h i hàng n m trình H ND cùng c p thông qua trình y ban nhân dân c p t nh phê duy t; t ch c và ki m tra vi c th c hi n k ho ch ó. -Lp d toán thu ngân sách nhà n c trên a bàn; d toán thu, chi ngân sách a ph ơ ng, ph ơ ng án phân b d toán ngân sách c p mình; quy t toán ngân sách a ph ơ ng; l p iu ch nh ngân sách a ph ơ ng trong tr ng h p c n thi t trình h i ng nhân dân cùng quy t nh và báo cáo y ban nhân dân, c ơ quan tài chính c p trên tr c ti p. -T ch c th c hi n ngân sách a ph ơ ng; h ng d n, ki m tra y ban nhân dân xã, th tr n xây d ng và th c hi n ngân sách và ki m tra ngh quy t c a H ND theo quy nh ca pháp lu t. 3.2.Trong l nh v c nông nghi p, lâm nghi p, ng nghi p, thu li và t ai: -Xây d ng, trình h i ng nhân dân cùng c p thông qua các ch ơ ng trình khuy n khích phát tri n nông nghi p, lâm nghi p, ng nghi p a ph ơ ng và t ch c th c hi n các ch ơ ng trình ó. -Ch o y ban nhân dân xã th c hi n các bi n pháp chuy n d ch c ơ c u kinh t â phát tri n nông nghi p, b o v rng, tr ng r ng và khai thác lâm s n, phát tri n ngành, ngh ánh b t, nuôi tr ng và ch bi n th y s n. -Th c hi n giao t, cho thuê t, thu hi t i v i cá nhân và h gia ình, gi i quy t các tranh ch p t ai c a y ban nhân dân xã, th tr n.
  30. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Xây d ng quy ho ch th y l i; t ch c b o v ê iu, các công trình th y nông trên a bàn theo quy nh c a pháp lu t. 3.3.Trong l nh v c công nghi p, ti u th công nghi p, y ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v quy n h n sau ây: -Tham gia v i U ban nhân dân t nh trong vi c xây d ng quy ho ch, k ho ch phát tri n công nghi p, ti u th công nghi p trên a bàn huy n. -Xây d ng và phát tri n các c ơ s công ngh , ti u th công nghi p, d ch v các xã, th tr n. -T ch c th c hi n xây d ng và phát tri n các làng ngh truy n th ng, s n xu t s n ph m có giá tr tiêu dùng và xu t kh u; phát tri n c ơ s ch bi n nông, lâm, th y s n và các cơ s công nghi p khác theo s ch o c a y ban nhân dân t nh. 3.4.Trong l nh v c xây d ng, giao thông v n t i, y ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây: -T ch c l p, trình duy t ho c xét duy t theo th m quy n quy ho ch xây d ng th tr n, im dân c nông thôn trên a bàn huy n; qu n lý vi c th c hi n quy ho ch xây d ng ã c duy t. -Qu n lý, khai thác, s dng các công trình giao thông và k t c u h tng c ơ s theo s phân c p. -Qu n lý vi c xây d ng, c p gi y phép xây d ng và ki m tra vi c th c hi n pháp lu t v xây d ng; t ch c th c hi n các chính sách v nhà ; qu n lý t và qu nhà s hu nhà n c trên a bàn. -Qu n lý vi c khai thác, s n xu t, kinh doanh v t li u xây d ng theo phân c p y ban nhân dân t nh. 3.5.Trong l nh v c th ơ ng m i, d ch v và du l ch, y ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây : -Xây d ng, phát tri n m ng l i th ơ ng m i, d ch v , du l ch và ki m tra vi c ch p hành quy nh c a Nhà n c v ho t ng th ơ ng m i, dch v và du l ch trên a bàn huy n. -Ki m tra vi c th c hi n các quy t c v an toàn và v sinh trong ho t ng th ơ ng m i, dch v , du l ch trên a bàn.
  31. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ki m tra vi c ch p hành quy nh c a Nhà n c v ho t ng th ơ ng m i, d ch v , du lch trên a bàn. 3.6.Trong l nh v c giáo d c, y t , xã h i, v n hoá, thông tin và th dc th thao y ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây: -Xây d ng các ch ơ ng trình, án phát tri n v n hóa, giáo d c, thông tin, th dc, th thao, y t , phát thanh trên a bàn huy n và t ch c th c hi n sau khi c c p có th m quy n phê duy t. -T ch c và ki m tra vi c th c hi n các quy nh c a pháp lu t v ph cp giáo d c, qu n lý các tr ng ti u h c, trung h c c ơ s , tr ng d y ngh ; t ch c các tr ng m m non; th c hi n ch tr ơ ng xã h i hóa giáo d c trên a bàn; ch o vi c xóa mù ch và th c hi n các quy nh v tiêu chu n giáo viên, quy ch thi c . -Qu n lý các công trình công c ng c phân c p; h ng d n các phong trào v vn hóa, ho t ng c a các trung tâm v n hóa – thông tin, th dc th thao; b o v và phát huy giá tr các di tích l ch s – vn hoá và danh lam th ng c nh do a ph ơ ng qu n lý. -Th c hi n k ho ch phát tri n s nghi p y t ; qu n lý các trung tâm y t ; tr m y t ; ch o và ki m tra vi c b o v sc kh e nh n dân; phòng ch ng d ch b nh; b o v và ch m sóc ng i già, ng i tàn t t, tr m côi không n ơi n ơ ng t a; b o v , ch m sóc bà m , tr em; th c hi n chính sách dân s và k ho ch hóa gia ình. -Ki m tra vi c ch p hành pháp lu t trong ho t ng c a các c ơ s hành ngh y, d c t nhân, c ơ s in, phát hành xu t b n ph m. -T ch c, ch o vi c d y ngh , gi i quy t vi c làm cho ng i lao ng; t ch c th c hi n phong trào xóa ói, gi m nghèo, h ng d n ho t ng t thi n, nhân o. 3.7.Trong l nh v c khoa h c, công ngh , tài nguyên và môi tr ng, Uûy ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây: -Th c hi n các bi n pháp ng d ng ti n b khoa h c, công ngh ph c v sn xu t và i sng nhân dân a ph ơ ng. -T ch c th c hi n b o v môi tr ng; phòng, ch ng, kh c ph c h u qu thiên tai, bão lt. -T ch c th c hi n các quy nh c a lu t v tiêu chu n o l ng và ch t l ng s n ph m; ki m tra ch t l ng s n ph m và hàng hóa trên a bàn huy n; ng n ch n vi c s n xu t và lu hành hàng gi , hàng kém ch t l ng t i a ph ơ ng.
  32. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 3.8. Trong l nh v c qu c phòng, an ninh và tr t t ,an toàn xã h i, y ban nhân dân th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây: -T ch c phong trào qu n chúng tham gia xây d ng l c l ng v trang và qu c phòng toàn dân; th c hi n k ho ch xây d ng khu v c phòng th huy n; qu n lý l c l ng d b ng viên; ch o vi c xây d ng l c l ng dân quân t v, công tác hu n luy n dân quân t v. -T ch c ng ký, khám tuy n ngh a v quân s ; quy t nh vi c nh p ng , giao quân, vi c hoãn, mi n thi hành ngh a v quân s và x lý các tr ng h p vi ph m theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c th c hi n nhi m v gi gìn an ninh, tr t t , an toàn xã h i, xây d ng l c l ng công an nhân dân huy n v ng m nh, b o v bí m t nhà n c; th c hi n các bi n pháp phòng ng a, ch ng t i ph m, các t nn xã h i và các hành vi vi ph m pháp lu t khác a ph ơ ng. -Ch o và ki m tra vi c th c hi n các quy nh c a pháp lu t v qu n lý h kh u, qu n lý vi c c trú, i l i c a ng i n c ngoài a ph ơ ng. -Tuyên truy n giáo d c v n ng nhân dân tham gia phong trào b o v an ninh, tr t t , an toàn xã h i. 3.9.Trong vi c th c hi n chính sách dân t c và chính sách tôn giáo, y ban nhân dân huy n có nh ng nhi m vu, quy n h n sau ây : -Tuyên truy n, giáo d c, ph bi n chính sách, pháp lu t v dân t c và tôn giáo. -T ch c th c hi n các nhi m v c giao v các ch ơ ng trình, k ho ch, d án phát tri n kinh t – xã h i c a t nh i v i vùng ng bào dân t c thi u s , vùng sâu, vùng xa, vùng có khó kh n t bi t. -Ch o và ki m tra vi c th c hi n chính sách dân t c, chính sách tôn giáo; quy n t do tín ng ng, tôn giáo, theo ho c không theo m t tôn giáo nào c a công dân a ph ơ ng. -Quy t nh bi n pháp ng n ch n hành vi xâm ph m t do tín ng ng, tôn giáo ho c l i dng tín ng ng, tôn giáo làm trái nh ng quy nh c a pháp lu t và chính sách ca nhà n c theo quy nh c a pháp lu t. 3.10.Trong vi c thi hành pháp lu t, y ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m vu, quy n h n sau ây :
  33. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Ch o, t ch c công tác tuyên truy n, giáo d c pháp lu t, ki m tra vi c ch p hành hi n pháp, lu t, các v n b n quy ph m pháp lu t c a c ơ quan nhà n c c p trên và ngh quy t ca h i ng nhân dân cùng c p; -T ch c th c hi n và ch o y ban nhân dân xã, th tr n th c hi n các bi n pháp b o v tài s n c a nhà n c, t ch c chính tr – xã h i, t ch c kinh t bo v tính m ng, t do, danh d , nhân ph m, tài s n, các quy n và l i ích h p pháp khác nhau c a công dân. -Ch o vi c th c hi n công tác h tch trên a bàn. -T ch c, ch o th c hi n công tác thi hành án theo quy nh c a pháp lu t. -T ch c, ch o vi c th c hi n công tác ki m tra, thanh tra nhà n c, t ch c ti p dân, gi i quy t k p th i khi u n i, t cáo và ki n ngh ca công dân h ng d n, ch o công tác hòa gi i xã, th tr n. 3.11.Trong vi c xây d ng chính quy n và qu n lý a gi i hành chính Uûy ban nhân dân huy n th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n sau ây: -T ch c th c hi n vi c b u c i bi u qu c h i, i bi u h i ng nhân dân theo quy nh c a pháp lu t. -Quy nh t ch c b máy và nhi m v , quy n h n c th ca c ơ quan chuyên môn thu c y ban nhân dân c p mình theo h ng c a ûy ban nhân dân c p trên. -Qu n lý công tác t ch cù, biên ch , lao ng, ti n l ơ ng theo phân c p c a y ban nhân dân c p trên. -Qu n lý h sơ, m c, ch gi i, b n a gi i hành chính c a huy n. -Xây d ng án thành l p m i, nh p, chia, iu ch nh a gi i hành chính i ph ơ ng trình h i ng nhân dân cùng c p thông qua trình c p trên xem xét, quy t nh. 3.12.UBND th xã, thành ph thu c t nh th c hi n nh ng nhi m v , quy n h n quy nh ti các iu 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107 c a Lu t này và th c hi n các nhi m v , quy n h n sau ây : -Xây d ng quy ho ch phát tri n ô th ca th xã, thành ph thu c t nh trình H ND cùng cp thông qua trình c p trên phê duy t. -Th c hi n các ngh quy t c a H ND v quy ho ch t ng th xây d ng và phát tri n ô th ca th xã, thành ph thu c t nh trên c ơ s quy ho ch chung, k ho ch xây d ng k t
  34. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C cu h tng k thu t ô th , bin pháp b o m tr t t công công, giao thông, phòng ch ng cháy, n bo v mi tr ng và c nh quan ô th ; bi n pháp qu n lý dân c ô th . -Th c hi n qu n lý và ki m tra vi c s dng qu nhà thu c s hu Nhà n c trên a bàn theo s phân c p c a Chính ph ; t ch c th c hi n các quy t nh x lý vi ph m trong xây d ng, l n chi m t ai theo quy nh c a pháp lu t. -Qu n lý, ki m tra i v i vi c s dng các công trìng công c ng c giao trên a bàn; vi c xây d ng tr ng ph thông qu c l p các c p; vi c xây d ng và s dng các công trình công c ng, in chi u sáng, c p thoát n c, giao thông n i th , n i thành, an toàn giao thông, v sinh ô th a ph ơ ng. -Qu n lý các c ơ s vn hoá – thông tin, th dc th thao c a th xã, thành ph thu c t nh; bo v và phát huy giá tr ca các di tích l ch s – vn hoá và danh lam th ng c nh do th xã, thành ph thu c t nh qu n lý. CHUYÊN 3 VN B N QU N LÝ NHÀ N C VÀ K THU T SO N TH O V N B N A-VN B N QU N LÝ NHÀ N C: I-Nh ng v n chung: 1.Khái ni m: 1.1.V n b n (nói chung) là ph ơ ng ti n ghi tin (c nh thông tin) và truy n tin. 1.2.V n b n qu n lý nhà n c là m t v n b n do c ơ quan qu n lý nhà n c ban hành theo úng th th c, th tc và th m quy n iu ch nh các m i quan h xã h i. 2.Ch c n ng: 2.1.Ch c n ng thông tin:
  35. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Thông tin là ch c n ng c ơ b n nh t c a v n b n qu n lý nhà n c. Giá tr ca v n b n c th hi n b i ch c n ng này. 2.2.Ch c n ng pháp lý: Ch c n ng pháp lý c a v n b n qu n lý nhà n c th hi n trên hai ph ơ ng di n: -Chúng ch a ng các QPPL. -Là c n c pháp lý gi i quy t các nhi m v c th . 2.3.Ch c n ng qu n lý: Ch c n ng qu n lý c a v n b n qu n lý nhà n c th hi n trên 2 ph ơ ng di n: -Dùng iu ch nh các quan h xã h i. -Dùng xây d ng t ch c qu n lý nhà n c và c ơ ch vn hành c a b máy t ch c ó. 2.4.Các ch c n ng khác: Vn b n qu n lý nhà n c còn có nhi u ch c n ng khác mà ta d dàng nh n ra và có th ch ng minh nh ch c n ng giáo d c, ch c n ng l ch s II-Phân lo i v n b n QPPL (theo hi u l c pháp lý): 1.V n b n QPPL: 1.1.V n b n lu t: Hi n pháp, lu t, pháp l nh 1.2.V n b n d i lu t ( c ban hành trong quá trình l p quy nên còn g i là v n b n pháp quy): Ngh quy t, ngh nh, ch th , quy t nh, thông t. 2.V n b n áp d ng pháp lu t: Là lo i v n b n ch ch a ng các bi n pháp áp d ng pháp lu t, áp d ng m t l n cho m t i t ng (nên còn g i là v n b n cá bi t) nh ngh quy t, ngh nh, quy t nh. 3-Vn b n hành chính thông th ng: Công v n, công in, thông báo, báo cáo, t trình, biên b n, án, k ho ch, ch ơ ng trình, di n v n, các lo i gi y, các lo i phi u
  36. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 4-Vn b n chuyên môn, k thu t: 4.1.V n b n chuyên môn: c dùng trong các l nh v c có c thù chuyên môn cao nh tài chính, y t , giáo d c 4.2.V n b n k thu t: c dùng trong các l nh v c k thu t. III-Th th c v n b n qu n lý nhà n c: 1.Khái ni m: Th th c là nh ng y u t bt bu c ph i có v hình th c c a m t v n b n qu n lý nhà n c. 2.Các y u t v th th c: -Tiêu : +Qu c hi u: Là m t ng gm qu c danh và th ch . +Tiêu ng : Là m t ng ch mc tiêu ph n u. -Tác gi vn b n: Tên c ơ quan ban hành v n b n. -Ký hi u: Là tên vi t t t c a v n b n th ng g m 02 ph n, m t b ng s và m t b ng các ch vi t t t. -a danh và th i im ban hành: +a danh: Tên a ph ơ ng mà c ơ quan óng tr s. +Th i im ban hành: Ngày, tháng, n m ban hành v n b n. -Tên lo i và trích y u n i dung: +Tên lo i: Tên v n b n nh quy t nh, báo cáo, án +Trích y u n i dung: Là m t ng ho c m t câu nêu lên n i dung ch yu c a v n bn. -Ni dung v n b n: Ph n di n t các thông tin c n truy n t c a v n b n. - ký, ch ký, con du:
  37. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C + ký: Ghi ch c danh c a ng i ký. +Ch ký: Ký và h , tên ng i ký. +Con d u: Con d u h p pháp c a c ơ quan ban hành v n b n. -Nơi nh n: Ghi tên c ơ quan nh n và s lng b n nh n. Ngoài 08 y u t trên còn có các y u t ch có mt s lo i v n b n nh : d u ch mc mt, kh n; ph chú; s ph lc IV- Hi u l c và nguyên t c áp d ng v n b n qu n lý nhà n c: 1-Hi u l c: Mt v n b n qu n lý nhà n c ph i quy nh rõ các hi u l c sau: -Hi u l c v th i gian. -Hi u l c v không gian. -Hi u l c v i t ng. 2-Nguyên t c áp d ng: iu 80 Lu t ban hành v n b n QPPL quy nh: 2.1.V n b n QPPL c áp d ng t th i im có hi u l c. V n b n QPPL c áp d ng i v i hành vi x y ra t i th i im mà v n b n ang có hi u l c. Trong tr ng h p v n bn có quy nh hi u l c tr v tr c, thì áp d ng theo quy nh ó. 2.2.Trong tr ng h p các v n b n QPPL có quy nh, quy t nh khác nhau v cùng m t vn , thì áp d ng v n b n có hi u l c pháp lý cao h ơn. 2.3.Trong trng h p các v n b n do m t c ơ quan ban hành có quy nh khác nhau v cùng m t v n thì áp d ng quy nh, quy t nh c a v n b n c ban hành sau. 2.4.Trong tr ng h p v n b n m i không quy nh trách nhi m pháp lý ho c quy nh trách nhi m pháp lý nh hơn i v i hành vi x y ra tr c ngày v n b n có hi u l c thì áp dng v n b n m i. V-Th tc ban hành, s a i ho c bãi b vn b n:
  38. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 1.Th tc ban hành: 1.1.Th tc chuy n: -Vn b n ph i g i úng tuy n, không v t c p, úng a ch cơ quan ho c tên ng i nh n. -Không c ghi ý ki n vào v n b n c a c p d i chuy n ti p lên c p trên. -Khi ghi ý ki n vào v n b n c a c p trên chuy n ti p xu ng c p d i ho c c p ngang ph i có ch c danh và th i gian, ch ký. 1.2.Th tc trình ký: Khi trình ký ph i có h sơ trình ký. N u v n b n ơ n gi n thì ng i trình ph i tr c ti p trình bày v i ng i ký. 1.3.Th tc ký: Ng i ký v n b n là ng i ph i ch u hoàn toàn trách nhi m v ni dung và hình th c vn b n. 1.4.Th tc sao: -Sao v n b n ph i có y các y u t v th th c. -Trong ph n n i dung ph i ghi rõ sao y hay sao l c. 1.5.Th tc l u: -Vn b n n, giai on u l u b ph n v n th . -Vn b n i ph i l u t i thi u 02 b n, m t b ph n so n th o và m t b ph n v n th . 2.Th tc s a i ho c bãi b vn b n: -Tt c các v n b n không h p pháp, không h p lý, không h p th c u ph i s a i ho c bãi b . -Khi s a i ho c bãi b mt v n b n không c s dng v n b n hành chính thông th ng.
  39. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C B-K THU T SO N TH O V N B N QLNN: I-K thu t biên t p n i dung v n b n: 1.Yêu c u n i dung v n b n: 1.1.Th ch hóa và c th hóa c v n b n c p trên. 1.2. m b o tính khoa h c: Mt v n b n m b o tính khoa h c ph i ng th i th a mãn hai y u t sau: -Chính xác, chân th c. -Khách quan. 1.3. m b o tính i chúng: -Ni dung ph i phù h p v i i a s qu n chúng (v quy n l i, iu ki n th c hi n ). -Phù h p v i trình ng i c, trình dân trí. 1.4. m b o tính kh thi: -Ph i thích h p v i trình , kh nng ng i th c thi. -Ph i th a mãn các iu ki n th c hi n. 2.K t c u n i dung v n b n: 2.1.Lo i v n b n vi t theo ki u v n iu kho n: Nh ng v n b n vi t theo ki u v n iu kho n ch có m t cách k t c u n i dung: chia v n bn làm 02 ph n, ph n vi n d n ( a ra các c n c ) và ph n n i dung (th ng c di n t b ng các, kho n, m c ). 2.2.Lo i v n b n vi t theo ki u v n xuôi pháp lu t: 2.2.1.K t c u ch : Khi v n b n ch có m t ch thu n nh t, cách k t c u này, m i chi ti t luôn xoay quanh ch làm rõ nó.
  40. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C 2.2.2.K t c u dàn bài: cách k t c u này, ng i ta chia n i dung thành nhi u ph n, m i ph n l i c chia thành nhi u ph n nh hơn và m i ph n u có tên g i riêng d nh n bi t, d nh . 2.2.3.K t c u dàn bài - ch (hay còn g i là k t c u ý t , lôgic): ây là ki u k t c u k t h p 02 ki u trên, chia n i dung v n b n ra thành nhi u ph n và mi ph n có m t n i dung thu n nh t. 3-Ph ơ ng pháp trình bày n i dung v n b n: 3.1.Lu n ch ng v ni dung: Mt v n b n th ng ph i k t h p m t cách khéo léo c hai lo i lu n ch ng sau: -Lu n ch ng b ng lý l : Dùng lý l tác ng vào tình c m ng i c, làm cho h hi u. -Lu n ch ng b ng s li u, s ki n, s vi c: Dùng s li u, s ki n, s vi c tác ng vào ý chí ng i c, làm cho h tin. 3.2.Các ph ơ ng pháp di n t n i dung: -Ph ơ ng pháp di n d ch. -Ph ơ ng pháp quy n p. Trong m t v n b n có th s dng thu n túy m t ph ơ ng pháp di n t ho c có th kt hp c hai ph ơ ng pháp. II-K thu t biên t p hình th c v n b n: So n th o m t v n b n qu n lý nhà n c ph i bi t cách l a ch n ngôn ng và v n phong thích h p. V n phong hành chính có các c im c ơ b n sau: 1.Tính khách quan; 2.Tính ng n g n, chính xác, y thông tin; 3.Tính khuôn m u, in hình và tiêu chu n hóa các thu t ng ; 4.Tính rõ ràng, c th ca quan im chính tr vi l i truy n t ph thông, i chúng, v a m b o nguyên t c, v a l ch thi p, úng m c. 1-K thu t s dng t ng : 1.1.Nhóm t ng hành chính th ng dùng:
  41. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Nhóm t ph thông, a phong cách. -Nhóm t mang c thù phong cách hành chính. -Nhóm t lu t h c, khoa h c. 1.2.T ng th ng dùng: -T ơ n ngh a ( c ngh a). -T ng trung tính, khách quan. -T ng d hi u, ph thông. -T ng trang tr ng, l ch thi p, nhã nh n. 1.3.Nh ng l i th ng g p v dùng t ng : -Dùng t thi u chu n xác, khó hi u, thi u nh t quán. -Dùng t a ph ơ ng, quá c , thông t c, quá bóng b y, có s c thái bi u c m. 2-K thu t s dng câu và d u câu: -Vn hành chính u tiên s dng câu ơ n, ít s dng câu ghép (n u dùng câu ghép ph i chú ý n s cân i gi a các v câu không sai ng pháp). -Vn hành chính s dng nhi u câu t ng thu t (câu k ) và câu m nh l nh, không s dng câu c m thán, câu h i và câu l ng (câu có d u ch m l ng vân vân cu i). -Khi dùng câu ph nh ho c câu kh ng nh c n cân nh c sao cho phù h p. -Khi dùng câu ch ng hay câu b ng c n chú ý thành ph n c n nh n m nh gi vai trò ch ng trong câu. -Ngoài các d u ch m than (!), ch m h i (?), ch m l ng ( ) không c dùng trong v n hành chính, các d u câu còn l i c n c t n d ng và s dng h p lý. 3-K thu t s dng on v n: -Mi on v n trong v n b n là m t ý nên c n chia n i dung v n b n thành nhi u ý nh có on ng n, d c, d hi u, d nh .
  42. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -Chú ý s dng các liên t , liên ng (quan h t ) u on di n t m i quan h gi a các on v n, t o cm giác liên t c trong m t v n b n. -Trong m t on v n c n s p x p các câu theo m t lôgíc nào y to s ch t ch , làm cho ng i c d hi u. 4-K thu t s dng các y u t ph tr : -Khi chia v n b n thành các ph n, c n t tên ng i c d nh . -Có th in nghiêng, in m, g ch chân m t t , m t ng nào y nh n m nh nó. -Có th s dng th , s ơ , b ng, bi u di n t m t kh i thông tin nào y ng i h c d nh n bi t. -Khi s dng các thu t ng chuyên môn hay ti ng n c ngoài thì c n có s gi i thích rõ ràng tránh nh m l n v ng ngh a. CHUYÊN 4 MT S VN V QU N LÝ HÀNH CHÍNH NHÀ N C I-Quan ni m chung v qu n lý hành chính nhà n c: 1.Qu n lý là gì? Qu n lý là ho t ng nh m tác ng m t cách có t ch c và nh h ng c a ch th qu n lý vào m t i t ng nh t nh iu ch nh các quá trình xã h i và hành vi c a con ng i nh m duy trì tính n nh và phát tri n c a i t ng theo nh ng m c tiêu ã nh. Vi cách di n t nh v y thì qu n lý bao g m các y u t sau: -Ch th qu n lý: là con ng i ho c t ch c, t o ra tác ng qu n lý và tác ng n i tng qu n lý thông qua công c , ph ơ ng ti n và nguyên t c nh t nh.
  43. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C -i t ng qu n lý: ti p nh n tr c ti p s tác ng c a ch th qu n lý. Tu theo t ng lo i i t ng khác nhau mà ng i ta chia ra các d nh qu n lý khác nhau. -Khách th qu n lý: ch u s tác ng hay ch u s iu ch nh c a ch th qu n lý, ó là hành vi ca con ng i và các quá trình xã h i. -Mc tiêu qu n lý: là cái ích c n ph i t t i do ch th qu n lý nh tr c. Qu n lý ra i là nh m t hi u qu nhi u h ơn, n ng su t cao h ơn trong công vi c. Nh ng qu n lý l i là m t ho t ng r t ph c t p và ph thu c vào nhi u y u t khác nhau nh : y u t con ng i, y u t chính tr , t ch c, quy n l c, thông tin và y u t vn hóa. 2.Qu n lý Nhà n c là gì? Qu n lý nhà n c xu t hi n cùng v i s xu t hi n c a Nhà n c. Xét v mt ch c n ng qu n lý nhà n c bao gm ho t ng l p pháp c a c ơ quan l p pháp, ho t ng hành chính c a Chính ph và ho t ng t pháp c a h th ng t pháp. Trong xã h i, t n t i nhi u ch th tham gia qu n lý xã h i nh ng, Nhà n c, t ch c chính tr xã h i, các oàn th nhân dân, các hi p h i. Trong ó qu n lý c a nhà n c có nh ng im khác bi t: -Ch th qu n lý nhà n c là các c ơ quan nhà n c th c hi n ch c n ng l p pháp, hành pháp, t pháp. -i t ng qu n lý nhà n c là toàn th nhân dân s ng, làm vi c trong ph m vi lãnh th qu c gia. -Qu n lý nhà n c di n ra trên t t c các l nh v c c a i s ng xã h i: chính tr , kinh t , vn hóa, xã h i, an ninh, qu c phòng và i ngo i. -Qu n lý nhà n c mang tính quy n l c nhà n c, l y pháp lu t làm công c qu n lý ch yu. Nh v y: Qu n lý nhà n c là m t d ng qu n lý xã h i c bi t, mang tính quy n l c nhà nc và s dng pháp lu t nhà n c iu ch nh hành vi ho t ng c a con ng i trên tt c các l nh v c c a i s ng xã h i do các c ơ quan trong b máy nhà n c th c hi n nh m th a mãn nhu c u h p pháp c a con ng i, duy trì s n nh và phát tri n c a xã hi. 3-Qu n lý hành chính nhà n c là gì?
  44. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Trong qu n lý nhà n c, ho t ng qu n lý hành chính nhà n c là trung tâm, ch yu. Tuy nhiên, qu n lý hành chính nhà n c có ph m vi h p h ơn so v i qu n lý nhà n c. Qu n lý hành chính nhà n c c hi u trên 3 n i dung quan tr ng sau ây: Mt là: Qu n lý hành chính nhà n c là ho t ng th c thi quy n hành pháp; hành pháp là m t trong 3 quy n c a quy n l c nhà n c th ng nh t. Chính ph là c ơ quan hành chính nhà n c cao nh t, th c hi n quy n hành pháp cao nh t i v i toàn dân, toàn xã hi. Hai là: Qu n lý hành chính nhà n c là tác ng có t ch c và iu ch nh. T ch c ây là t ch c hành chính nhà n c. Trong qu n lý hành chính nhà n c ch c nng t ch c r t quan tr ng, vì không có t ch c thì không th qu n lý c. iu ch nh là s quy nh v mt pháp lý th hi n b ng các quy t nh qu n lý v nguyên tc, tiêu chu n, bi n pháp nh m t o s phù h p c a các quá trình xã h i và hành vi ho t ng c a con ng i. Ba là: Qu n lý hành chính nhà n c là s tác ng b ng pháp lu t và theo nguyên t c pháp ch . Quy n l c Nhà n c mang tính m nh l nh ơ n ph ơ ng và tính t ch c cao. Pháp lu t ph i c ch p hành nghiêm ch nh, m i ng i u bình ng tr c pháp lu t. 4-Tính ch t, c im, các l nh v c và quy trình qu n lý hành chính nhà n c: 4.1.Tính ch t c ơ b n c a qu n lý hành chính nhà n c: -Tính chính tr xã h i ch ngh a: N n hành chính nhà n c là m t b ph n tr ng y u c a h th ng chính tr xã h i ch ngh a, là công v th c hi n quy n l c chính tr ca giai cp công nhân, nông dân và i ng trí th c. Qu n lý hành chính nhà n c là ho t ng th c thi nhi m v chính tr , ph c tùng và ph c v chính tr , th c hi n ng l i lãnh o c a ng C ng S n Vi t Nam. Nh ng qu n lý hành chính nhà n c ch có tính c l p t ơ ng i trong th c hi n ch c n ng, nhi m v ca mình. -Tính ch t dân ch xã h i ch ngh a: B n ch t Nhà n c ta là Nhà n c c a dân, do dân, vì dân, t t c quy n l c thu c v nhân dân. Do v y qu n lý hành chính nhà n c ph i t o iu ki n thu hút ông o qu n chúng nhân dân tham gia vào qu n lý các quá trình xã hi v i ph ơ ng châm “dân bi t, dân bàn, dân làm, dân ki m tra”. -Tính ch t khoa h c: Qu n lý không ch là m t khoa h c mà nó còn là m t ngh thu t.
  45. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C Nó là m t khoa h c vì có tính quy lu t, có các nguyên lý và mi quan h tơ ng h vi các môn khoa h c khác. Qu n lý hành chính nhà n c là m t ngh thu t vì nó ph thu c vào tài ngh , b n l nh, nhân cách, trí tu , kinh nghi m c a nhà qu n lý. Qu n lý hành chính nhà n c là bi u hi n quan tr ng và t p trung nh t trong toàn b ho t ng c a b máy nhà n c i v i quá trình phát tri n kinh t và i s ng xã h i. Do vy, cán b , công ch c ph i có ki n th c, hi u bi t v quy lu t c a ho t ng qu n lý nói chung, qu n lý nhà n c nói riêng. -Tính ch t bao quát ngành và l nh v c: Qu n lý hành chính nhà n c không ch t ch c, iu ch nh t ng l nh v c mà còn ph i liên k t, ph i h p các l nh v c thành m t th th ng nh t m b o cho xã h i phát tri n ng b , cân i, có hi u qu . Tuy nhiên c n ph i hi u r ng: qu n lý toàn b các l nh v c i s ng xã h i không có ngh a là các c ơ quan hành chính nhà n c iu ch nh m i khía c nh ho t ng xã h i mà ch iu ch nh các khía c nh do lu t nh. 4.2.Các c im c ơ b n c a qu n lý hành chính nhà n c: -Qu n lý hành chính nhà n c mang tính quy n l c c bi t, tính t ch c r t cao và tính mnh l nh ơ n ph ơ ng c a Nhà n c, ây là c im phân bi t ho t ng qu n lý nhà n c v i các ho t ng qu n lý khác. -Qu n lý hành chính nhà n c có m c tiêu chi n l c, có ch ơ ng trình và có k ho ch th c hi n m c tiêu. Mc tiêu qu n lý là c n c các ch th qu n lý a ra nh ng tác ng thích h p v i nh ng hình th c và ph ơ ng pháp phù h p. M c tiêu c a qu n lý hành chính nhà n c là mc tiêu t ng h p bao g m: chính tr , kinh t , v n hóa, xã h i, an ninh, qu c phòng, ngo i giao. -Qu n lý hành chính nhà n c có tính ch ng, sáng t o và linh ho t trong iu hành ph i h p, huy ng m i l c l ng, phát huy s c mnh t ch c l i n n s n xu t và cu c s ng con ng i theo phân công, phân c p, úng th m quy n và theo nguyên t c t p trung dân ch . -Qu n lý hành chính nhà n c có tính liên t c và t ơ ng i n nh trong t ch c và ho t ng. -Qu n lý hành chính nhà n c có tính chuyên môn hóa và ngh nghi p cao. Qu n lý hành chính nhà n c không ch c coi là m t ngh mà còn c coi là m t ngh tng h p,
  46. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C ph c t p, sáng t o nh t trong các ngh . Do v y cán b , công ch c hành chính nhà n c không ch có chuyên môn sâu mà còn ph i có ki n th c r ng trên nhi u l nh v c. -Qu n lý hành chính nhà n c có tính h th ng th bc ch t ch , là m t h th ng thông su t t trên xu ng d i, c p d i ph c tùng c p trên, nh n ch th và ch u s ki m tra th ng xuyên c a c p trên. -Qu n lý hành chính nhà n c không có s cách bi t tuy t i v mt xã h i gi a ng i qu n lý và ng i b qu n lý. -Qu n lý hành chính nhà n c xã h i ch ngh a không v li. -Qu n lý hành chính nhà n c xã h i ch ngh a mang tính nhân o. 4.3.Các l nh v c qu n lý hành chính nhà n c: -Qu n lý hành chính nhà n c v kinh t - tài chính. -Qu n lý hành chính nhà n c v vn hóa – xã h i, khoa h c, công ngh , tài nguyên và môi tr ng. -Qu n lý hành chính nhà n c v hành chính – chính tr (qu n lý n i chính). 4.4.Quy trình ho t ng ch yu c a qu n lý hành chính nhà n c: th c hi n hi u qu mc tiêu, nhi m v ca n n hành chính, trong ho t ng qu n lý cn tuân th quy trình hành ng g m các n i dung sau: -Xây d ng quy ho ch, k ho ch. -Xây d ng t ch c b máy hành chính nhà n c. -Sp x p, b trí i ng cán b , công ch c. -Ra quy t nh và t ch c th c hi n quy t nh qu n lý hành chính nhà n c. -Ph i h p. -S dng ngu n tài l c. -Giám sát, ki m tra, báo cáo, t ng k t, ánh giá.
  47. TÀI LI U ÔN THI CÔNG CH C II-Các nguyên t c qu n lý hành chính nhà n c: Nguyên t c qu n lý hành chính nhà n c là t t ng ch o hành ng, hành vi qu n lý nhà n c c a các c ơ quan và cán b , công ch c Nhà n c. 1.Nguyên t c qu n lý hành chính nhà n c d i s lãnh o c a ng và s tham gia, giám sát c a nhân dân i v i qu n lý hành chính nhà n c: ng C ng S n Vi t Nam là ng c m quy n, là l c l ng lãnh o Nhà n c và xã h i. ng lãnh o qu n lý hành chính nhà n c b ng các ngh quy t ra ng l i, ch tr ơ ng, chính sách, nhi m v cho qu n lý nhà n c; ng lãnh o thông qua công tác t ch c, cán b ; ho t ng t ch c, tuyên truy n, ki m tra s th c hi n ngh quy t c a ng cng nh pháp lu t c a Nhà n c, c a t ch c ng các c p và ng viên. ng lãnh o qu n lý nhà n c nh ng không làm thay các c ơ quan nhà n c. Nhân dân có quy n tham gia qu n lý hành chính nhà n c và xã h i, tham gia th o lu n các v n chung c a c nc và a ph ơ ng, ki n ngh vi c ơ quan nhà n c, bi u quy t khi nhà nc t ch c tr ng c u ý dân. Nhân dân có quy n tham gia qu n lý nhà n c m t cách tr c ti p ho c gián ti p. 2.Nguyên t c t p trung dân ch : Nguyên t c t p trung dân ch quy nh tr c h t là s tp trung i vi nh ng v n cơ bn chính y u nh t, b n ch t nh t. S tp trung m b o cho c ơ quan c p d i, a ph ơ ng và c ơ s kh nng th c hi n quy t nh c a Trung ơ ng c n c vào iu ki n th c t ca mình. Bên c nh ó ph i m b o tính sáng t o, quy n ch ng c a a ph ơ ng và c ơ s . Tp trung dân ch c bi u hi n r t a d ng trong m i l nh v c, m i c p qu n lý t vn t ch c b máy n c ơ ch vn hành c a b máy. 3-Nguyên t c qu n lý hành chính nhà n c b ng pháp lu t và t ng c ng pháp ch : ây là nguyên t c hi n nh. Nguyên t c này òi h i t ch c và ho t ng qu n lý nhà nc ph i d a trên c ơ s pháp lu t. iu ó có ngh a là h th ng hành chính nhà n c ph i ch p hành lu t, khi ban hành quy t nh qu n lý hành chính ph i phù h p v i n i dung và m c ích c a lu t. Pháp lu t ph i c ch p hành nghiêm ch nh. M i ng i u bình ng tr c pháp lu t. N u sai ph m trong ho t ng qu n lý thì ph i ch u trách nhi m tr c pháp lu t. 4-Nguyên t c k t h p qu n lý theo ngành và theo lãnh th :