›

Tổ chức hạch toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm ở công ty rau quả Việt Nam

doc 80 trang nguyendu 6460
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tổ chức hạch toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm ở công ty rau quả Việt Nam", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • docto_chuc_hach_toan_thanh_pham_tieu_thu_thanh_pham_o_cong_ty_r.doc

Nội dung text: Tổ chức hạch toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm ở công ty rau quả Việt Nam

  1. Lêi më ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp lµ ®¸p øng tèt nhu cÇu thÞ tr­êng vµ giµnh lîi nhuËn cao nhÊt. Nãi mét c¸ch kh¸c,c¸c doanh nghiÖp cÇn gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a ®Çu ra vµ ®Çu vµo,gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô muèn thùc hiÖn tèt ®iÒu ®ã, doanh nghiªp ph¶i ho¹ch to¸n chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®· bá ra, trªn c¬ së ®ã t×m ra c¸c gi¶i ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm gióp cho c«ng t¸c tiªu thô tèt h¬n vµ kÞp thêi h¬n, nhiÖm vô ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ ®Çu t­ s¶n xuÊt nh»m cho ra ®êi nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng tèt, ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng mµ cßn cã nhiÖm vô tæ chøc tiªu thô sè s¶n phÈm ®ã . Thµnh phÈm lµ mét bé phËn quan träng thuéc tµi s¶n l­u ®éng, lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt do vËy yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ thµnh phÈm,tæ chøc tèt c«ng t¸c tiªu thô ®ång thêi tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô mét c¸ch kÞp thêi, còng nh­ nh÷ng c«ng ty kh¸c tæng c«ng ty rau qu¶ chiÕm mét tû träng lín phôc vô cho nhu cÇu c¶u ng­êi tiªu dïng. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn , em nhËn thÊy tÇm quan cña thµnh phÈm ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ sù c©n thiÕt ph¶i tæ chøc chÆt chÏ , tæ chøc h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi qu¸ tr×nh nhËp xuÊt- tån kho thµnh phÈm. Em ®· chän ®Ò tµi “Tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty rau qu¶ viÖt nam” nh»m ®i s©u vµo t×m hiÓu c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô ë c«ng ty ®Ó t×m nh÷ng ­u, nh­îc ®iÓm cña c«ng ty vµ rót ra kinh nhiÖm cho b¶n th©n. KÕt cÊu ,néi dïng bao gåm: PhÇnI: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh nghiÖp. PhÇn II:Thùc tr¹ng kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c dÞnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm ë tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam.
  2. PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm ,tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ ë tæng c«ng ty. V× kh¶ n¨ng vµ thêi gian cã h¹n,nªn ch¾c ch¾n sÏ cã nhiÒu thiÕu xãt, kÝnh mong nhËn d­îc sù gãp ý cña c¸c quý thÇy c« vµ c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng kÕ to¸n cña tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam ®Ó em cã thÓ hoµn thµnh t«t bµi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n th©ú-ts §inh ThÕ Hïng, cïng c¸c thÇy c« gi¸o trong tæ kÕ to¸n cña tr­êng Kinh TÕ. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ban l·nh ®¹o cïng c¸c anh chÞ trong phßng kÕ to¸n cña tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh tèt ®Ò tµi nµy. Hµ néi ngµy 5 thµng 6 n¨m 2005. Sinh viªn: L­¬ng ThÞ Thanh H­êng
  3. PhÇn I: LÝ luËn chung vÒ thµnh phÈm,tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh nghiÖp. 1.1 -LÝ luËn chung vÒ thµnh phÈm. 1.1.1 -§Æc ®iÓm cña thµnh phÈm *VÞ trÝ cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng: Thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña ®¶ng vµ nhµ n­íc trong nh÷ng n¨m võa qua,nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· tõng b­íc chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu chØnh vÜ m« cña nhµ n­íc.Trong m«i tr­êng kinh tÕ ®ã, doanh nghiÖp lµ mét ®¬n vÞ sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn thÞ tr­êng víi môa ®Ých thu ®­îc lîi nhuËn tèi ®a.hay nãi c¸ch kh¸c, doanh nghiÖp lµ cç m¸y ®Î ra gi¸ trÞ gia t¨ng(®Çu ra, ®Çu vµo).trong c¬ chÕ hiÖn nay,cã nhiÒu doanh nghiªp kh¸c nhau cïng s¶n xuÊt mét mÆt hµng, c¸c doanh ghiÖp nµy cïng tån t¹i , c¹nh tranh b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt.do®ã,c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh, ph¸ bá ®éc quyÒn chuiyÓn h¼n sang h¹ch to¸n kinh doanh vµ ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ quèc doanh ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau trong nÒ kinh tÕ hµng ho¸. *§Æc ®iÓm: S¶n phÈm hµng ho¸ cña c¸ c doanh nghiÖp s¶n xuÊt bao gåm thµnh phÈm, nöa thµnh phÈm vµ lao vô mµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt ra ®ñ cung cÊp cho nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi, trong ®ã thµnh phÈm chiÕm ®¹i bé phËn. Thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n ®· ®­îc gia c«ng chÕ biÕn ë b­íc c«ng nghÖ cuèi cïng cña quy tr×nh c«ng nghÖ kÜ thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã ®· ®­îc kiÓm tra kÜ thuËt nhËp kho vµ chuÈn bÞ ®­a vµo qu¸ tr×nh l­u th«ng.nöa thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n phÈm ch÷ qua giai ®o¹n chÕ biÕn cuèi cïng cña quy tr×nh c«ng nghÖ kÜ thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm nh­ng do yªu cÇu cña s¶n xuÊt tiªu thô mµ nã ®­îc nhËp kho thµnh phÈn vµ khi ®ã b¸n cho kh¸ch hµng, nöa thµnh phÈm còng cã ý nghÜa nh­ thµnh phÈm. ViÖc ph©n ®Þnh chÝnh x¸c hai kh¸i niÖm trªn cã ý nghÜa rÊt quan träng gióp doanh nghiÖp trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh ®óng gi¸ thµnh, tõ ®ã ®¸nh gi¸
  4. ®­îc møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch cña ®¬n vÞ còng nh­ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c kÕt qu¶ tiªu thô cña doanh nghiÖp. BÊt cø lo¹i thµnh phÈm nµo còng ®­îc biÓu hiÖn trªn 2 mÆt.®ã lµ sè l­îng vµ chÊt l­îng -Sè l­îng cña thµnh phÈm ph¶n ¸nh quy m« cña thµnh phÈmmµ doanh nghiÖp t¹o ra vµ nã ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c ®¬n vÞ ®o l­êng kg,lit,met,bé, c¸i -ChÊt l­îngcña thµnh ph¶n ¸nh gi¸ trÞ sö dông cña thµnh phÈmvµ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng tû lÖ % tèt,xÊu hoÆc phÈm chÊt cÊp(lo¹i I, lo¹i II )cña s¶n phÈm. §©y lµ hai mÆt ®éc lËp cña mét thÓ thèng nhÊt vµ liªn hÖ víi nhau mét c¸ch biÖn chøng.Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c doanh nghiÖp võa ph¶i chó ý t¨ng nhanh sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm,cã nh­ vËy thµnh phÈm cña doanh nghiÖp míi ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn,cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh,gãp phÇn ®Èy nhanh doanh thu tiªu thô s¶n phÈm v× vËy trong qu¶n lý vµ h¹ch to¸n thµnh phÈm ph¶i ®Ò cËp tíi c¶ 2 mÆt sè l­îng vµ chÊt l­îng. ThËt vËy,trong ph¹m vi doanh nghiÖp , khèi l­¬ng thµnh phÈm hoµn thµnh tõng thêi k× lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ quy m« cña doanh nghiÖp, tû träng cung øng cña doanh nghiÖp,vÒ s¶n phÈm trong nÒn kinh tÕ.®ång thêi còng qua ®ã mµ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.quyªt ®Þnh ®Õn c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ trong néi bé doanh nghiÖp còng nh­ víi c¸c ®èi tùng liªn quan. §èi víi nhµ n­íc khèi l­îng hoµn thµnh cña c¸c doanh nghiÖp sÏ lµ c¨n cø ®Ó nhµ n­íc tÝnh thuÕ, tõ ®ã t¹o nguån thuÕ cho ng©n s¸ch nhµ n­íc ®Ó bï ®¾p phÇn chi cña ng©n s¸ch. ChÝnh v× vËy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i b¶o qu¶n chÆt chÏ thµnh phÈm, cô thÓ lµ: -VÒ mÆt sè l­îng:Ph¶i qu¶n lý.gi¸m ®èc th­êng xuyªn liªn tôc t×nh h×nh thùc hiÖn khèi l­îng s¶n xuÊt, t×nh h×nh xuÊt- nhËp, tån, kho thµnh phÈm, ph¸t hiÖn kÞp thêi thõa thiÕu s¶n phÈm, tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p sö lý thÝch hîp, ph©n biÖt gi÷a l­îng tån kho cÇn thiÕt vµ tr­êng hîp hµng ho¸ tån ®äng n»m trong kho kh«ng tiªu thô ®­îc tõ ®ã ®­a ra c¸c biÖn ph¸p gi¶i quyÕt thÝch hîp.
  5. -VÒ mÆt chÊt l­îng:Ph¶i lµm t«t c«ng t¸c kiÓm tra, ph©n cÊp s¶n phÈm vµ cã chÕ ®é b¶o qu¶n riªng ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm,®Æc biÖt lµ nh÷ng lo¹i s¶n phÈm quý hiÕm,dÔ h­ háng.KÞp thêi ph¸t hiÖn c¸c mÆt hµng kÐm phÈm chÊt.cã ®­îc nh­ vËy míi gi÷ ®­îc uy tÝn cñ doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng.ngoµi ra,doanh nghiÖp cßn ph¶i th­êng xuyªn thay ®æi mÉu m·, kiªu d¸ng, kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lù¬ng ®Ó kÝch thÝch nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi. 1.1.2 -TÝnh gi¸ thµnh +Thµnh phÈm nhËp kho ®­îc ph¶n ¸nh theo gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ. Gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm ®­îc x¸c ®Þnh víi tõng nguån nhËp,gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm nhËp kho bao gåm toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn quÊ tr×nh s¶n xuÊt thµnh phÈm: *Thµnh phÈm doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ t¹o ra ®­îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh c«ng x­ëng thùc tÕ(gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ) bao gåm:chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ NCTT,chi phÝ s¶n xuÊt chung. *Thµnh phÈm thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn ®­îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh thùc tÕ gia c«ng gåm: chi phÝ NVLTT(®em gia c«ng), chi phÝ gia c«ng vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh gia c«ng. *Hµng ho¸ mua vµo ®­îc ®¸nh gÝa theo trÞ gi¸ mua(gi¸ vèn) thùc tÕ bao gåm:gi¸ mua vµ chi phÝ mua.nÕu hµng ho¸ mua vµo ph¶i s¬ qua chÕ ®Ó b¸n th× tÝnh gi¸ vèn thùc tõ(gåm c¶ chi phÝ gia c«ng, s¬ chÕ). Do thµnh phÈm nhËp kho th­êng xuyªn tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau nªn gi¸ thùc tÕ cña tõng lÇn hËp,tõng ®ît nhËp kh«ng hoµn toµn gièng nhau ë tõng thêi ®iÓm trong k× h¹ch to¸n.§Ó tÝnh to¸n to¸n chÝnh x¸c gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho cã thÓ ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p sau: (a)-Ph­¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn. Theo ph­¬ng ph¸p nµy ,gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho ®­îc c¨n cø vµo sè l­îng xuÊt kho trong k× vµ ®¬n gi¸ thù tÕ b×nh qu©n.
  6. Gi¸ thùc tÕ thµnh Sè l­îng thµnh phÈm §¬n gi¸ thùc tÕ PhÈm xuÊt kho = phÈm xuÊt kho * b×nh qu©n trong k× trong k× Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho ®Çu k× + xuÊt kho trong k× §¬n gi¸ thùc tÕ = Sè l­îng thµnh phÈm + Sè l­îng thµnh phÈm tån kho ®Çu k× nhËp kho trong k× (b)-Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc –xuÊt tr­íc. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, tr­íc hÕt ta ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc ®on gi¸ thù tÕ nhËp kho cña tõng lÇn nhËp vµ gi¶ thiªt r»ng hµng nµo nhËp tr­íc th× xuÊt tr­íc, sau ®ã c¨n cø vµo sè l­îng xuÊt kho ®Ó tÝnh gÝa thù tÕ xuÊt kho theo nguyªn t¾c: TÝnh theo ®on gi¸ thùc tÕ nhËp tr­íc ®èi víi l­îng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp tr­íc, sè cßn l¹i ®­îc tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ lÇn nhËp sau.nh­ vËy gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho cuèi k× ch×nh lµ gi¸ thù tÕ cña sè thµnh phÈm nhËp kho thuéc lÇn nhËp sau cïng. (c)-Ph­¬ng ph¸p nhËp sau-xuÊt tr­íc Theo ph­¬ng ph¸p nµy,hµng nµo nhËp kho sau th× xuÊt tr­íc.sau ®ã c¨n cø vµo sè l­îng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp sau cïng, sè cßn l¹i ®­îc tÝnh theo ®on gi¸ thùc tÕ cña c¸c lÇn nhËp tr­íc ®ã. Nh­ vËy,gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho cuèi k× lµ gÝa thùc tÕ thµnh phÈm thuéc c¸c lÇn nhËp ®Çu k×. (d)-ph­¬ng ph¸p ®Ých danh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý theo tõng l« hµng, doanh nghiÖp c¨n cø vµo sè l­îng xuÊt kho vµ ®¬n gi¸ nhËp kho cña l« hµng xuÊt kho ®Ó tÝnh.
  7. +§¸nh gi¸ theo gi¸ h¹ch to¸n. Doanh ngiÖp cã thÓ sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ghi chÐp kÞp thêi t×nh h×nh biÕn ®éng hµng ngµy cña thµnh phÈm mét c¸ch æn ®Þnh. Gi¸ cã thÓ chän lµm gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ nhËp kho thèng nhÊt quy ®Þnh.cuèi k× x¸c ®Þnh gÝa thùc tÕ thµnh phÈm nhËp kho. Gi¸ thùc tÕ = Gi¸ h¹ch to¸n TP trong k× *HÖ sè gi¸ TP xuÊt kho Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho ®Çu k× + nhËp kho trong k× §¬n gi¸ thùc tÕ = Gi¸ h¹ch to¸n thµnh phÈm + GÝa h¹ch to¸n thµnh tån ®Çu k× phÈm nhËp trong k× Thµnh phÈm trong kho cña doanh nghiÖp lu«n lu«n biÕn ®éng do nhiÒu nguyªn nh©n.v× vËy,kÕ to¸n thµnh phÈm ph¶i theo dâi ,t×m hiÓu nguyªn nh©n lµm biÕn ®éng sè thµnh phÈm trong kho tíi tõng lo¹i, tõng thø thµnh phÈm, ®ång thêi ph¶i lËp ®Çy ®ñ, kÞp thêi,chÝnh x¸c c¸c chøng tõ nhËp-xuÊt kho thµnh phÈm ®óng nh­ quy ®Þnh. C¸c chøng tõ nhËp- xuÊt kho thµnh phÈm lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó tiÕn hµnh nhËp –xuÊt kho thµnh phÈm ë kho vµ ë bé phËn KTTP ë phßng kÕ to¸n. bëi vËy,viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ nhËp xuÊt kho thµnh phÈm tõ khi ph¸t sinh qua thñ kho ®Õn phßng kÕ to¸n theo mét tr×nh tù khoa häc.trªn c¬ së ®ã, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i thµnh phÈm, tæng hîp sè liÖu ®ã ghi chÐp vµo sæ kÕ to¸n chi tiÕt vµ sæ kÕ to¸n tæng hîp 1.1.3 -KÕ to¸n thµnh phÈm theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn Lµ ph­¬ng ph¸p theo dâi t×nh h×nh hiÖn cã, biÕn ®éng t¨ng, gi¶m vËt t­, hµng ho¸ mét c¸ch th­êng xuyªn liªn tôc, ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông trong c¸c doanh nghÞªp kinh doanh s¶n xuÊt hay kinh doanh th­¬ng m¹i,kinh doanh c¸c mÆt hµng s¶n xuÊt kh¸c cã gi¸ trÞ lín, kÜ thuËt cao.
  8. (a)-chøng tõ ,tµi kho¶n sö dông. Chøng tõ sö dông:PhiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, phiÐu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé . Tµi kho¶n sö dông :Ttµi kho¶n 155, tµi kho¶n 157, tµi kho¶n 632. Tµi kho¶n liªn quan:Tµi kho¶n154, tµi kho¶n 331, tµi kho¶n 111, tµi kho¶n 112. Néi dung vµ kÕt cÊu cña c¸c lo¹i tµi kho¶n. 1-Tµi kho¶n 155: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh t¨ng gi¶m c¸c lo¹i thµnh phÈm trong doanh nghiÖp. Bªn nî:TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm t¨ng trong k× do :kiÓm kª thõa,nhËp kho thµnh phÈm. Bªn cã:TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm gi¶m trong k× do:xuÊt kho thµnh phÈm,®¸nh gi¸ l¹i cã chªnh lÖch gi¶m. Sè d­ nî: TrÞ gÝ vèn thù tÕ thµnh phÈm hiÖn cã. 2-Tµi kho¶n157: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm ®· göi b¸n ®¹i lý kÝ göi,lao vô ,dÞch vô ®· thùc hiÖn cho kh¸ch hµng nh­ng ch­ ®­îc kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm göi ®i b¸n kÝ göi ch­a ®­îc chÊp nhËn thanh to¸n, ch­a thanh to¸n Bªn cã: TrÞ gÝ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm ®· ®­îc chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc thanh to¸n. TrÞ gi¸ vån thµnh phÈm kh¸ch hµng tr¶ laih hoÆc kh«ng chÊp nhËn. Sè d­ nî:Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm ®· göi ®i hoÆc ®· thùc hiÖn cho kh¸ch hµng nh­ng ch­a ®­îc kh¸ch hµng thanh to¸n. 3-Tµi kho¶n 632: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n trong k×
  9. Bªn nî: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· tiªu thô. Ph¶n ¸nh sè thuÕ gi¸ tri gia t¨ng kh«ng ®­îc khÊu trõ cña hµng ho¸, dÞch vô. Bªn cã: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thù tÕ cña hµng ho¸ ®· b¸n bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹o.kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thù tÕ cña hµng ho¸, thµnh phÈm ®· tiªu thô trong k× ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d­ cuèi k×. (b)-Ph­¬ng ph¸p kÐ to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu vÒ thµnh phÈm S¬ ®å1- S¬ ®å h¹ch to¸n thµnh phÈm theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. TK154 TK155 TK632 TK911 (1) (2) (7) (3) TK157 (5) (6) TK338 (4a) TK138 (4b) 1:NhËp kho thµnh phÈm do DNSX ra thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn. 2:XuÊt kho thµnh phÈm giao cho kh¸ch hµng 3:TrÞ gi¸ thµnh phÈm xuÊt göi ®i b¸n ho¨ch xuÊt cho c¬ së nhËn b¸n ®¹i lý 4a:Ph¸t hiÖn thõa khi kiÓm kª. 4b:Ph¸t hiÖn thiÕu khi kiÓm kª. 5:S¶n phÈm s¶n xuÊt song kh«ng nhËp kho mµ giao b¸n hoÆc göi ®i b¸n ngay.
  10. 6:§èi víi thµnh phÈm, hµng ho¸, lao vô ,di¹ch vô ®· göi ®i b¸n, nay míi x¸c ®Þnh lµ tieu thô. 7:KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. 1.1.4 -KÕ to¸n thµnh phÈm theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®inh k×. Lµ ph­¬ng ph¸p kh«ng theo dâi th­êng xuyªn liªn tôc vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cña c¸c lo¹i vËt t­ hµng ho¸ mµ chØ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tån kho ®Çu k× vµ cuèi k× chung trªn c¬ së kiÓn kª cuèi k×.Ph­¬ng ph¸p nµy chØ thÝch hîp víi c¸c doanh ngiÖp s¶n xuÊt cã quy m« nhá. ChØ tiÕn hµnh mét lo¹i ho¹t ®éng hoÆc ë c¸c ®¬n vÞ kinh doanh c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ thÊp, mÆt hµng nhiÒu. a- Tµi kho¶n vµ chøng tõ sö dông. Theo ph­¬ng ph¸p nµy th× chøng tõ sö dông gièng nh­ ph­¬ng ph¸pKKTX gåm:phiÕu nhËp kho, phiÐu xuÊt kho c¸c tµi kho¶n sö dông:TK155,TK157,TK632. Néi dung cña TK155,157 dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµh phÈm tån kho cuèi k×. Bªn nî: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm hµng ho¸ tån kho cuèi k× sang TK632. Bªn cã:KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm hµng ho¸ tån kho ®Çu k× sang TK611 vµ TK632. Sè d­ nî:TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm,hµng ho¸ tån kho cuèi k× ë doanh nghiÖp hoÆc sè thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· göi ®i b¸n.®· ®­îc thùc hiÖn nh­ng ch­a ®­îc thanh to¸n. Néi dung cña TK632:Ph¶n ¸nh t×nh h×nh t¨ng gi¶m trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña c¸c lo¹i thµnh phÈn trong doanh nghiÖp. Bªn nî:§Çu k× kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm tån kho ®Çu k× sang tõ TK155,157. Ph¶n ¸nh gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm hoµn thµnh trong k×.
  11. S¬ ®å2: s¬ ®å h¹ch to¸n thµnh phÈm theo ph­¬ng ph¸p KK§K (3) TK155,157 TK632 TK911 (1) (4) TK631 (2) 1:§Çu k× kÕt chuyÓn trÞ gi¸ thù tÕ thµnh phÈm tån kho ®Çu k×. 2:Gi¸ thµnh cña s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho, gi¸ trÞ lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh. 3:Cuèi k× c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª thµnh phÈm t«ng kho. 4:X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cuèi k×. 1.2-Lý luËn chung vÒ tiªu thô thµnh phÈm 1.2.1-Kh¸i niÖm tiªu thô thµnh phÈm vµ tÇm quan trong cña ho¹t ®éng tiªu thô hµnh phÈm trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 1.2.1.1-Kh¸i niÖm tiÖu thô thµnh phÈm. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng khi mµ c¸c doanh nghiÖp tù ho¹ch to¸n kinh doanh, tù chÞu tr¸ch nhiªm vÒ mäi quyÕt ®Þnh cña m×nh th× tiªu thô hµng ho¸ cã nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi sù sèng cßn cña mçi doanh nghiÖp.C¸c-M¸c ®· kh¶ng ®Þnh l­u th«ng võa lµ tiÒn ®Ò võa lµ ®iÒu kiÖn võa lµ kÕt qu¶ kÕt qu¶ s¶n xuÊt.theo quan ®iÓm nµy th× s¶n xuÊt vµ l­u th«ng g¾n bã chÆt chÏ víi nhau t¹o nªn mét chu tr×nh khÐp kÝn.c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i thùc hiÖn kh©u trung gian nèi liÒn s¶n xuÊt vµ tiªu dïng.qu¸
  12. tr×nh nµy bao gåm 2 kh©u mua vµ b¸n hµng ho¸ “T-H-T”tiªu thô hµng ho¸ lµ mét kh©u trong qu¸ tr×nh l­u th«ng hµng ho¸ vµ lµ mét tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt Qu¸ tr×nh tiªu thô hay qu¸ tr×nh b¸n hµng ho¸ ë c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ qu¸ tr×nh trao ®æi thùc hiÖn gi¸ trÞ cña s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô,®øng trªn gãc ®é lu©n chuyÓn vèn th× qu¸ tr×nh b¸n hµng lµ qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vèn kinh doanh tõ h×nh th¸i vËt chÊt sang h×nh th¸i tiÒn tÖ(h×nh th¸i ban ®µu khi b­íc vµo chi tr×nh sn¶ xuÊt kinh doanh).qu¸ tr×n tiªu thô hoµn tÊt khi hµng ho¸ ®· giao cho ng­êi mua vµ ®· thu ®­îc tiÒn b¸n hµng ®­îc kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n, h×nh thµnh kÕt qu¶ b¸n hµng kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Tiªu thô thµnh phÈm lµ giai ®o¹n tiÕp theo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ s¶n phËm hµn ho¸ lao vô,dÞch vô doanh nghiÖp ph¶i chuyÓn giao hµng ho¸ s¶n phÈm, hoÆc cung cÊp lao vô, dÞch vô co kh¸ch hµng, ®­îc kh¸ch hµng tr¶ tiÒn hay chÊp nhËn thanh to¸n, qu¸ tr×nh nµy ®­îc gäi lµ qu¸ tr×nh tiªu thô. 1.2.1.2 -TÇm quan träng cña ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm. ViÖc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô gãp phÇn thóc ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn vèn kinh doanh, tiÕt kiÖm vèn,n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, ®ång thêi nã gãp phÇn tiÕt kiÖm c¸c chi phÝ qu¶n lý, b¶o qu¶n , b¶o ®¶m chÊt l­îng s¶n phÈm. Tõ ®ã lµm gi¶m gi¸ thµnh, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. Bªn c¹nh ®ã, qua ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ doanh nghiÖp sÏ n¾m b¾t ®­îc thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng còng nh­ t×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng nh»m x¸c ®Þnh ®­îc vÞ trÝ cña doanh nghiÖp vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ; t×m ra ®­îc nh÷ng nh­îc ®iÓm cßn tån t¹i ®Ó kh¾c phôc vµ khai th¸c ®­îc nh÷ng lîi thÕ cña doanh nghiÖp ; nhËn biÕt ®­îc thÞ tr­êng tiÒm n¨ng cÇn khai th¸c vµ më réng Tõ ®ã, doanh nghiÖp cã thÓ ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh, vµ tæ chøc ho¹t ®éng tiªu thô sao cho phï hîp vµ hiÖu qu¶ nhÊt. Thùc hiÖn ho¹t ®éng, tiªu thô s¶n phÈm , hµng ho¸ nhanh chãng vµ kÞp thêi sÏ gãp phÇn thóc ®Èy nhanh chãng vµ kÞp thêi sÏ gãp phÇn thóc ®Èy nhanh tèc ®é l­u
  13. chuyÓn vèn, tiÕt kiÖm chi phÝ vµ lµm t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. §©y còng chÝnh lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó doanh nghiÖp trÝch lËp c¸c quü , më réng ®Çu t­ vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. 1.2.2.- Môc ®Ých, ý nghÜa. * môc ®Ých: -Ph¶n ¸nh kÞp thêi chinh x¸c t×nh h×nh xu¸t b¸n thµnh phÈm,tÝnh chÝnh x¸c c¸c kho¶n bÞ gi¶m trõ vµ thanh to¸n víi ng©n s¸ch c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép. -TÝnh to¸n chÝnh x¸c c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªuthô thµnh phÈm. -X¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm. * ý nghÜa cña ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm. §èi víi mçi doanh nghiÖp , viÖc tiªu thô s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò sèng cßn quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh.v× vËy viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n thêi ®iÓm tiªu thô cã ý nghÜa rÊt quan träng. Cã tiªu thô ®­îc s¶n phÈm th× doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng ®Ó bï ®¾p toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt(CPNVLTT,CPNCTT,CPSXC) vµ c¸c chi phÝ BH,CPBLDN, ®Ó tiÕp tôc thùc hiÖn chu k× s¶n xuÊt míi. Tiªu thô hµng ho¸ sÏ gãp phÇn t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn nãi riªng vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn nãi chung , ®Ó tiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt më réng , n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, ®ång thêi gãp phÇn tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi. 1.2.3-C¸c ph­¬ng thøc tiªu thô thµnh phÈm. C¸c doanh nghiÖp kinh doanh th­¬ng m¹i cã thÓ b¸n hµng theo nhiÒuph­¬ng thøc kh¸c nhau nh­ b¸n bu«n, b¸n lÎ hµng ho¸, kÝ göi,®¹i lý.trong mçi ph­¬ng thøc b¸n hµng l¹i cã thÓ thùc hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau(trùc tiÕp, chuyÓn hµng, chí chÊp nhËn ). 1.2.3.1-Ph­¬ng thøc b¸n bu«n. B¸n bu«n hµng ho¸ lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ th­¬ng m¹i,c¸c doanhnghiÖp s¶n xuÊt ®Ó thùc hiÖn b¸n ra hoÆc ®Ó gia c«ng , chÕ biÕn b¸n ra ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ b¸n bu«n lµ hµng ho¸ vÉn n»m trong l×nh vùc l­u th«ng,ch­a ®i vµo
  14. tiªu dïng,do vËy gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ ch­a ®­îc thùc hiÖn.hµng th­êng ®­îc b¸n theo l« hµng hoÆc b¸n víi sè l­îng lín.gi¸ b¸n biÕn ®éng tuú thuéc vµo khèi l­îng hµng b¸n vµ ph­¬ng thøc thanh to¸n. Trong b¸n bu«n th­êng bao gåm hai ph­¬ng thøc: (a) -Ph­¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ qua kho. Lµ ph­¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ mµ trong ®ã, hµng b¸n ph¶i ®­îc xuÊt tõ kho b¶o qu¶n cña doanh nghiÖp.b¸n bu«n hµng ho¸ qua kho cã thÓ thùc hiÖn d­íi hai h×nh thøc. +B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp. Theo h×nh thøc nµy,bªn mua cö ®¹i diÖn ®Õn kho cña bªn b¸n ®Ó nhËn hµng.doanh nghiÖp th­¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸,gioa tùc tiÕp cho ®¹i diÖn bªn mua,sau khi ®¹i diÖn bªn mua nhËn ®ñ hµng, thanh to¸n tiÒn hoÆc chÊp nhËn nî,hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh lµ tieu thô. + B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng Theo h×nh thøc nµy ,c¨n cø vµo hîp ®ång ®· kÝ kÕt hoÆc theo ®¬n ®Æt hµng,doanh nghiÖp th­¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸, dïng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc ®i thuª ngoµi,chuyÓn hµng ®Õn kho cña bªn mua hoÆc mét ®Þa ®iÓm nµo ®ã bªn mua quy ®Þnh trong hîp ®ång.hµng ho¸ chuyÓn b¸n vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, chØ khi nµo ®­îc bªn mua kiÓm nhËn, thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n, th× sè hµng chuyÓn giao míi ®­îc coi lµ tiªu thô.Ng­êi b¸n mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng ®· giao,chi phÝ vËn chuyÓn do doanh nghiÖp th­¬ng m¹i chÞu hay bªn mua chÞu lµ do sù th¶o thuËn tõ tr­íc gi÷a hai bªn.nÕu doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nµo chÞu chi phÝ vËn chuyÓn,sÏ ®­îc ghi vµo chi phÝ b¸n hµng.nÕu bªn mua chÞu chi phÝ vËn chuyÓn,sÏ ph¶i thu tiÒn cña bªn mua. (b)-Ph­¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng. Theo ph­¬ng thøc nµy doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sau khi mua hµng,giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn cña bªn mua, kh«ng ®­a vÒ nhËp kho mµ chuyÓn b¸n th¼ng cho bªn mua.Ph­¬ng thøc nµy cã thÓ thùc hiÖn theo hai h×nh thøc:
  15. + B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc giao hang trùc tiÕp. Theo ph­¬ng thøc nµy ,doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sau khi mua hµng,giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn cña bªn mua t¹i kho ng­êi b¸n,sau khi giao nhËn,®¹i diÖn bªn mua kÝ nhËn ®ñ hµng,bªn mua ®· thanh to¸n tiÒn hµng hoÆc chÊp nhËn nî, hµng ho¸ ®­îc x¸c nhËn lµ tiªu thô. +B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc chuyÓn hµng. Theo ph­¬ng thøc nµy, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng mua, dïng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc thuª ngoµi vËn chuyÓn hµng ®Õn giao cho bªn mua ë ®Þa ®iÓm ®· ®­îc tho¶ thuËn.hµng ho¸ chuyÓn b¸n trong tr­êng hîp nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i,khi nhËn ®­îc tiÒn cña bªn mua thanh to¸n hoÆc giÊy b¸o cña bªn mua ®· nhËn ®­îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n th× hµng ho¸ chuyÓn ®i míi ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. 1.2.3.2- Ph­¬ng thøc b¸n lÎ: B¸n lÎ hµng ho¸ lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ng­êi tieu ding hoÆc c¸c tæ chøc kinh tÐ hoÆc c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ tËp thÓ mua vÒ mang tÝnh chÊt tiªu dung néi bé.,b¸n hµng theo ph­¬ng thøc nµy cã ®Æc ®iÓm lµ hµng ho¸ ®· ra khái lÜnh vùc l­u th«ngvµ ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng,gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sñ dông cña hµng ho¸ ®· ®­îc thùc hiÖn,b¸n lÎ th­êng b¸n ®¬n chiÕc hoÆc sè l­îng nhá,gi¸ b¸n th«ng th­êng æ ®Þnh B¸n lÎ cã thÓ thùc hiÖn d­íi c¸c h×nh thøc sau: (a)-H×nh thøc b¸n lÎ thu tiÒn tËp trung:b¸n lÎ thu tiÒn tËp trung lµ h×nh thøc b¸n hµng mµ trong ®ã, t¸ch rêi nghiÖp vô thu tiÒn cña ng­êi mua vµ nghiÖp vô giao hµng cho ng­êi mua, mçi quÇy hµng cã mét nh©n viªn thu tiÒn lµm nhiÖm vô tiÒn cña kh¸ch,viÕt ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª cho kh¸ch ®Ó kh¸ch ®Õn nhËn hµng ë quÇy hµng do nh©n viªn b¸n hµng giao.hÕt ca(hoÆc hÕt ngµy)b¸n hµng,nh©n viªn b¸n hµng c¨n cø vµo hãa ®¬n vµ tÝch kª giao hµng cho kh¸ch hoÆc kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè l­îng hµng ®· b¸n trong ngµy, trong ca vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng, nh©n viªn thu tiÒ lµm giÊy nép tiÒn vµ nép tiÒn b¸n hµng cho thñ quü.
  16. (b)-H×nh thøc b¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp. Theo h×nh thøc nµy nh©n viªn b¸n hµng trùc tiÕp thu tiÒn cña kh¸ch vµ giao hµng cho kh¸ch,hÕt ca, hÕt ngµy b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng lµm giÊy nép tiÒn vµ nép tiÒn cho thñ quü.®ång thêi,kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè l­îng hµng ho¸ ®· b¸n trong ca trong ngµy vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng. (c)-H×nh thøc b¸n lÎ tù phôc vô(tù chän). Theo h×nh thøc nµy kh¸ch hµng tù chon lÊy hµng ho¸, mang ®Õn bµn tiÒn vµ thanh to¸n tiÒn hµng,nh©nviªnthu tiÒn kiÓn hµng, tÝnh tiÒn lËp h¸o ®¬n b¸ hµng vµ thu tiÒn cña kh¸ch hµng, nh©n viªn kh¸ch hµng cã tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn kh¸ch hµng vµ b¶o qu¶n hµng ho¸ ë quÇy do m×nh phô tr¸ch. (d )- H×nh thøc b¸n hµng tù ®éng. B¸n hµng tù ®éng lµ h×nh thøc b¸n lÎ hµng ho¸ mµ trong ®ã,c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sö dôngc¸c m¸y b¸n hµng tù ®éng chuyªn dïng cho mét hoÆc mét vµi lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã ®Ætë c¸c n¬i c«ng céng. Kh¸ch hµng sau khi mua bá tiÒn vµo m¸y, m¸y sÏ tù ®éng ®Èy hµng ra cho ng­êi mua. 1.2.3.3- Ph­¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp. Theo h×nh thøc nµy, ng­êi mua ®­îc tr¶ tiÒn mua hµng thµnh nhiÒu lÇn.doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ,ngoµi sè tiÒn thu theo gi¸ b¸n th«ng th­êng cßn thu thªm ng­êi mua mét kho¶n l·i do tr¶ chËm vÒ thùc chÊt, ng­êi b¸n chØ mÊt quyÒn së h÷u khi ng­êi mua thanh to¸n hÕt tiÒn hµng, tuy nhiªn vÒ mÆt h¹ch to¸n khi giao hµng cho ng­êi mua, hµng ho¸ b¸n tr¶ gãp ®­îc coi lµ tiªu thô,bªn b¸n ghi nhËn doanh thu. 1.2.3.4- Ph­¬ng thøc b¸n hµng th«ng qua ®¹i lý Lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng mµ trong ®ã doanh nghiÖp th­¬ng m¹i giao hµng cho c¬ së ®¹i lý, kÝ giöi ®Ó cho c¸c c¬ së nµy trùc tiÕp b¸n hµng. Bªn nhËn lµm ®¹i lý ,ký giöi sÏ trùc tiÕp b¸n hµng, thanh to¸n tiÒn hµng vµ ®­îc h­ëng hoa hång ®¹i lý b¸n. Sè chuyÓn giao cho c¸c c¬ së ®¹i lý ,kÝ giöi vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i cho ®Õn khi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ®­îc c¬ së ®¹i
  17. lÝ,ký giöi thanh to¸n tiÒn hay chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc th«ng b¸o vÒ sè hµng ®· b¸n ®­îcm doanh nghiÖp míi mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng nµy. 1.2.3.5- Ph­¬ng thøc b¸n hµng theo hîp ®ång th­¬ng m¹i. Theo ph­¬ng thøc nµy bªn b¸n chuyÓn hµng cho bªn mua theo ®Þa ®iÓm ghi trong hîp ®ång. Sè hµng chuyÓn ®i nµy vÉn thuéc quyÒn s h÷u cña doanh nghiÖp. Khi ®­îc ng­êi mua thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n vÒ sè hµng chuyÓn giao(mét ph©ng hay toµn bé) th× sè hµng ch¸p nhËn nµy míi ®­îc coi lµ tiªu thô. 1.2.3.6- Ph­¬ng thøc b¸n hµng theo h×nh thøc hµng ®æi hµng. -Lµ ph­¬ng thøc tiªu thô mµ trong ®ã ng­êi b¸n ®em s¶n phÈm vËt t­,hµng ho¸ cña m×nh ®ª ®æi lÊy hµng ho¸ cña ng­êi mua, gi¸ trao ®æi lµ gi¸ b¸n cña vËt t­ hµng ho¸ ®ã trªn thÞ tr­êng. 1.2.4- C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n 1.2.4.1 -Thanh to¸n b»ng tiÒn -Ng­êi mua thanh to¸n trùc tiÕp víing­êi b¸n b»ng tiÒn mÆt,trong tr­êng hîp nµy viÖc giao hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng ®­îc thùc hiÖn ë cïng mét thêi ®iÓm vµ ngay t¹i xÝ nghiÖp, do vËy viÖc tiªu thô thµnh phÈm ®­îc hoµn tÊt ngay khi giao hµng vµ nh¹n tiÒn. 1.2.3.2- Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt -Ng­êi mua thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng.Sec Thanh to¸n chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng víi ®iÒu kiÖn ng­êi mua cã quyÒn tõ chèi kh«ng thanh to¸n mét phÇn hoÆc toµn bé gi¸ trÞ hµng mua, do khèi l­îng hµng göi ®Õn cho ng­êi mua kh«ng phï hîp vÒ chÊt l­îng vµ quy c¸ch. 1.3-H¹ch to¸n nghiÖp vô x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô 1.3.1-Gi¸ vèn hµng b¸n Gi¸ vèn hµng b¸n lµ trÞ gi¸ vèn thµnh phÈm, hµng ho¸, dÞch vô xuÊt b¸n trong kú. Trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, trÞ gi¸ vèn hµng b¸n trong kú ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau:
  18. TrÞ gi¸ TrÞ gi¸ vèn Chi phÝ b¸n hµng vµ vèn hµng = hµng xuÊt kho + chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®· b¸n ®· b¸n ph©n bæ cho hµng ®· b¸n TrÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®Ó b¸n bao gåm trÞ gi¸ mua thùc tÕ vµ chi phÝ mua cña sè hµng ®· xuÊt kho. Víi: Gi¸ mua Gi¸ ph¶i tr¶ ThuÕ nhËp khÈu, hµng xuÊt b¸n = tr¶ cho ng­êi b¸n + ThuÕ TT§B( nÕu cã) C¸c chi phÝ trùc tiÕp liªn quan Kho¶n hao hôt trong Chi phÝ thu mua ®Õn qu¸ tr×nh mua hµng(chi ®Þnh møc ph¸t sinh hµng ho¸ ph©n bæ = phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, tiÒn + trong qu¸ tr×nh thu mua cho hµng b¸n ra thuª kho , bÕn b·i ) hµng ho¸ 1.3.1.1-TrÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®Ó b¸n -TK 632 dïng ®Ó theo dâi trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸, thµnh phÈn, lao vô dÞch vô xuÊt b¸n trong k×. gi¸ vèn hµng b¸n cã thÓ lµ gi¸ thµnh c«ng x­ëng thùuc tÕ cña s¶n phÈm xuÊt b¸n hay thùc tÕ cña lao vô, dÞch vô cung cÊp hoÆc trÞ gi¸ mua trùc tÕ cña hµng ho¸ tiªu thô. *Tµi kho¶n sö dông:TK 632-gi¸ vèn hµng b¸n. KÕt cÊu: (a)-Doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª th­êng xuyªn: Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm hµng ho¸, lao vô, dÞch vô, ®· cung cÊp theo ho¸ ®¬n. Bªn cã: KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng tiªu thô trong k× vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶. TK632 cuèi k× kh«ng cã sè d­. (b)-Doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k×. Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt kho b¸n trong k×(víi ®¬n vÞ kinh doanh vËt t­ hµng ho¸).
  19. -TrÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm tån kho ®Çu k× vµ s¶n xuÊt trong k×, gi¸ trÞ lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh trong k×( víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô) Bªn cã: -TrÞ gi¸ hµng ho¸ ®· xuÊt b¸n nh­ng ch­a ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. -Gia trÞ thµnh phÈm tån kho cuèi k×(víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô). -KÕt chuyÓn trÞ gi¸ v«n cña hµng ®· tiªut hô trong k× vµo TK x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tµi kho¶n TK632 cuèi k× kh«ng cã sè d­. *Tr×nh tù h¹ch to¸n (a)Ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn: -Khi xuÊt hµng ho¸,thµnh phÈm ®i tiªu thô. Nî TK632:GÝa vèn hµng b¸n Cã TK 155: Thµnh phÈm Cã TK 156: -Hµng ho¸ Tr­êng hîp s¶n phÈm ,lao vô ,dÞch vô, s¶n xuÊt xong kh«ng qua nh©p kho,®em tiªu thô ngay. Nî TK632:GÝa vèn hµng b¸n. Cã TK154:S¶n phÈm dë dang. Tr­êng hîp s¶n phÈm, hµng ho¸,lao vô, dÞch vô ®· göi ®i b¸n,nay míi ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô Nî TK 632-gi¸ vèn hµng b¸n Cí TK 158:-Hµng göi b¸n. KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n(s¶n phÈm ,hµng b¸n,lao vô, dÞch vô) vµobªn Nî TK 911”X¸c ®Þnh kÕt qu¶”. Nî TK 911-X¸c ®Þnh kÕt qu¶ Cã TK632-gi¸ vèn hµng b¸n. (b)-Ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k× §èi víi kinh doanh th­¬ng nghiÖp :
  20. -Cuèi kú, x¸c ®Þnh vµ kÕt chuyÓn gi¸ trÞ hµng ho¸ ®· xuÊt b¸n , ghi : Nî KT 632 – gi¸ vèn hµng ho¸ Cã KT 611 –Mua hµng -Gi¸ trÞ hµng ho¸ ®· xuÊt b¸n, nh­ng ch­a x¸c ®Þnh lµ ®· tiªu thô, ghi : Nî KT 158 – Hµng göi b¸n Cã KT 632 – Vèn hµng b¸n -Cuèi kú kÕt chuyÓn hµng b¸n ®· tiªu thô vµo TK911 “x¸c ®Þnh kÕt qu¶ “ Nî TK 911 – X¸c ®Þnh kÕt qu¶ Cã TK 632 – Gi¸ vèn hµng b¸n §èi víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô : KÕt chuyÓn thµnh phÈm tån kho ®Çu k× vµo bªn Nî TK 632”gi¸ vèn hµng b¸n” Nî TK 632-GÝa vèn hµng b¸n Cã TK 155-Thµnh phÈm. -Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho, gi¸ thµnh lao vô ,dÞch vô ®· hoµn thµnh Nî TK 632-GÝa vèn hµng b¸n Cã TK 631-gi¸ thµnh s¶n xuÊt -Cuèi k× x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm tån kho cuèi k×. Nî TK 155-GÝa thµnh Cã TK 632-GÝa vèn hµng b¸n. -Cuèi k×,x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm, lao vô dÞch vô ®· xuÊt b¸n nh­ng ch­ua x¸c ®Þnh lµ tiªu thô, Nî TK 158-Thµnh phÈm Cã TK 632-GÝa vèn hµng b¸n. -Gi¸ trÞ s¶n phÈm lao vô, dÞch vô ®· göi b¸n,nay míi x¸c ®nhj lµ tiªu thô Nî TK 632-GÝa vèn hµng b¸n Cã TK 158-Hµng göi ®i b¸n -Cuèi k× , kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n ®· x¸c ®Þnh tiªu thô Nî TK 911-X¸c ®Þnh kÕt qu¶
  21. Cã TK 632 –gi¸ vèn hµng b¸n 1.3.1.2-KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng. Chi phÝ b¸n hµng lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm,hang ho¸, lao vô, dÞch trong k× nh­:chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng,chÝ phÝ qu¶ng c¸o tiÕp thÞ. *Tµi kho¶n s­ dông.TK641-chi phÝ b¸n hµng(CPBH). KÕt cÊu TK641: Nî TK641 Cã -Chi phÝ b¸n hµng ph¸t -kÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ b¸n hµng sinh trong k× cho sè s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô o vµo bªn nîTk 911’x¸c ®Þnh kÕt qu¶ TK 641 gåm cã c¸c tµi kho¶n cÊp 2 sau: -TK6411- chi phÝ nh©n viªn. -TK6412-chi phÝ vËt liÖu bao b×. -TK6413-chi phÝ DC,®å dïng. -TK6414-chi phÝ khÊu hoa TSC§. -TK6415-chi phÝ b¶o hµnh. -TK6417-chi phÝ dich vô mua ngoµi. -TK6418-chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
  22. S¬ ®å-3 :Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK334,338 TK641 TK111,112,152 Chi phÝ nh©n viªn C¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng TK214 Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK142 Chi phÝ ph¶i tr¶, tr¶ tr­íc TK911 TK152,153 Chi phÝ vËt liÖu,dông cô TK142 CP chê k/c TK214,331 TK335 k/c vµo k× sau CPsöa ch÷a TSC§ TÝnh tr­íc CP thùc tÕ ph¸t sÝnh söa ch÷a TSC§ TK111,112,331 K/c chi phÝ b¸n hµng CP mua ngoµi vµcp kh¸c =tiÒn Tænggi¸ TK3331(33311) thanh to¸n ThuÕ GTGT ph¶i nép
  23. 1.3.1.3-KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ nh÷ng chi phÝ cho viÖc qu¶n lý kinh doanh,qu¶n lý hµnh chÝnh vµ phôc vô chung kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña c¶ doanh nghiÖp. . Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý : Lµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ban gi¸m ®èc vµ nh©n viªn qu¶n lý ë c¸c phßng ban cña doanh nghiÖp, bao gåm tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l­¬ng cïng c¸c kho¶n kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ theo sè tiÒn l­¬ng trªn. .Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý : Lµ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp nh­ v©n phßng phÈm, chi phÝ vËt liÖu ®Ó söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô qu¶n lý .Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng : Lµ c¸c kho¶n chi phÝ vÒ c«ng cô , dông cô, ®å dïng phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp. .Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh : Lµ c¸c kho¶n chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông chung cho toµn doanh nghiÖp. .ThuÕ , phÝ, lÖ phÝ : Lµ c¸c kho¶n chi phÝ vÒ thuÕ, phÝ , lÖ phÝ nh­ thuÕ m«n bµi, th­Õ nhµ ®Êt, phÝ giao th«ng, cÇu ®­êng, bÕn b·i, lÖ phÝ chøng th­ .Chi phÝ dù phßng : Lµ c¸c kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, dù phßng ph¶i thu khã ®ßi, tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý knh doanh cña doanh nghiÖp. .Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : Lµ c¸c kho¶n chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho qu¶n lý nh­ chi phÝ thuª ngoµi söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ ®iÖn, n­íc, ®iÖn tho¹i. .Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn : Lµ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¶n lý ngoµi c¸c kho¶n ®· kÓ trªn nh­ chi phÝ héi nghÞ , chi phÝ tiÕp kh¸ch, chi phÝ d©n qu©n tù vÖ *tµi kho¶n sö dông: TK642-”chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp” ®Ó tËp hîp vµ kÕt chuyÓn c¸c chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, qu¶n ls hµnh chÝnh vµ c¸c chi phÝ chung kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp KÕt cÊu cña TK642:
  24. Nî TK642 Cã _C¸c chi phÝ qu¶n lý doanh _c¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ nghiÖp ph¸t sinh trong k× QLDN vµ sè chi phÝ QLDN®­îc kÕt chuyÓn vµo TK911 TK 642 gåm c¸c TK cÊp 2 sau: -TK6421-chi phÝ nh©n viªn quan lý. -TK6422-chi phÝ vËt liÖu qu¶n lÝ. -TK6423-chi phÝ ®å dung v¨n phßng -TK6424-chi phÝ khÊu hao TSC§ -TK6425-thuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ. -TK6426-chi phÝ dù phßng -TK6427-chi phÝ dÞch vô mua ngoµi -TK6428-chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
  25. S¬ ®å-4 :Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK334,338 TK642 TK111,112,152 Chi phi nh©n viªn qu¶n lý TK214 C¸c kho¶n gi¶m CPQLDN Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK142,335 Chi phÝ ph¶i tr¶ ,tr¶ tr­íc TK152,153 TK911 Chi phÝ vËt liÖu,dông cô TK142 TK333 Chi phÝ chê k/c ThuÕ,phÝ,lÖ phÝ ph¶i nép K/c vµo k× sau TK139,159 KÕt chuyÓn CPQLDN TrÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi vµ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho TK111,112 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chÝ phÝ b»ng tiÒn kh¸c TK3331(33311) ThuÕ GTGT ph¶i nép
  26. 1.3.2 -KÕ to¸n doanh thu vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu Doanh thu b¸n hµng lµ tæng gi¸ trÞ ®­îc thùc hiÖn do viÖc b¸n hµng ho¸, thµnh phÈm, cung cÊp lao vô, dÞch vô cho kh¸ch hµng.doanh thub¸n hµng ®­îc ph©n biÖt riªng cho tõng lo¹i nh­ doanh thu b¸n hµng ho¸,doanh tuh b¸n thµnh phÈm,doanh thu cung cÊp dÞch vô ngoµi ra, ng­êi ta cßn ph©n biÖt doanh thu b¸n hµng néi bé vµ doanh thu b¸n hµng ngoµi. Trong qu¸ tr×nh b¸n hµng,ph¸t sinh c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu nh­:gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, thuÕ xuÊt nhËp khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. *Gi¶m gi¸ hµng ho¸:lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho kh¸ch hµng ngoµi ho¸ ®¬n hay hîp ®ång cung cÊp di¹ch vô do c¸c nguyªn nh©n ®Æc biÖt nh­:hµng kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng quy c¸ch, giao hµng kh«ng ®óng thêi h¹n, ®Þa ®iÓm trong hîp ®ång. *Hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i:lµ tæng gi¸ trÞ cña sè s¶n phÈm, hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· b¸n nh­ng bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do hµng kÐm chÊt l­îng,sai quy c¸ch, sai thêi gian giao hµng. *ThuÕ TT§B:lµ tæng sè tiÒnh¶i nép cho NSNN do doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ b¸n hµng ho¸,dÞch vô thuéc diÖn chÞu thuÕ TT§B. *ThuÕ xuÊt nhËp khÈu:lµ sè tiÒn nép cho NSNN do doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ b¸n mÆt hµng xuÊt khÈu. Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông: Ho¸ ®¬n b¸n hµng, ho¸ ®¬n GTGT, ho¸ ®¬n vËn chuyÓn,b¶ngkª hµng b¸n ra, phiÕu thu , phiÕu chi,giÊy b¸o nî, b¸o cã cña ng©n hµng lµ nh÷ng chøng tõ sö dông cña kÕ to¸n DTBH. *Tµi kho¶n sö dông:TK511,TK512,TK531.TK532,TK333. *Tµi kho¶n liªn quan:TK111,TK112,TK131. Néi dung cña tµi kho¶n511:doanh thu b¸n hµng. Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng (hµng b¸n ra) thùc tÕ ®· ®­îc thùc hiÖn trong k× cña doanh nghiÖp.
  27. TK 511 cã 04 tµi kho¶n cÊp 2: +TK5111: doanh thu b¸n hµng ho¸. +TK5112: doanh thu b¸n s¶n phÈm. +TK5113: doanh thu cung cÊp lao vô, dÞch vô. +TK5114: doanh thu nî cÊp gi¸. VÒ nguyªn t¾c,doanh thu ®­îc ghi trªn gi¸ b¸n phÈn ¸nh trªn ho¸ ®¬n nh­ng ®èi víi c¬ së nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ th× DTBH kh«ng ban gåm thuÕ GTGT ®Çu ra mµ chØ lµ phÇn gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ.cßn c¬ së nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp hay kh«ng thuéc diÖn nép thuÕ GTGT th× doanh thu lµ toµn bé gÝa b¸n ghi trªn ho¸ ®¬n hay tæng thanh to¸n. §èi víi tr­ßng hîp b¸n ®¹i lý th× doanh thu lµ tiÒn hoa hång ®­îc h­ëng, ngoµi ra doanh thu cßn bao gåm c¶ phÈn phô thô, phÝ thu thªm ng­êi b¸n hµng ®­îc h­ëng. Néi dung cña tµi kho¶n 512:doanh thu b¸n hµng néi bé.Dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm , hµng ho¸ dÞch vô, tiªu thô trong néi bé doanh nghiÖp h¹ to¸n kinh tÕ ®éc lËp (gi÷a c¸c ®¬n vÞ chÝnh, ®¬n vÞ phô thuéc vµ gi÷a c¸c ®¬n vÞ phô thuéc víi nhau). Néi dung cña tµi kho¶n 531: hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i.Dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh sè cña s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n thuéc vÒ nåi cña doanh nghiÖp. Tr×nh tù kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu. Cã hai tr­êng hîp. A-Doanh nghÞªp nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. *-Ph­¬ng ph¸p tiªu thô trùc tiÕp: Theo ph­¬ng ph¸p nµy, bªn kh¸ch hµng uû quyÒn cho c¸n bé nghiÖp vô ®Õn nhËn hµng t¹i kho(hoÆc giao nhËn tay ba) cña doanh nghiÖp. Ng­êi mua thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n sè hµng mµ ng­íi b¸n ®· giao cho kh¸ch hµng ®­îc coi lµ ch×nh thøc tiªu thô vµ ng­êi b¸n mÊt quyÒn sö dông sè hµng nµy.
  28. ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: Khi xuÊt s¶n phÈm, hµng ho¸ hany thùc hiÑn c¸c lao vô, dÞch vô víi kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi: +Ph¶n ¸nh gi¸ vån hµng b¸n: NÕu thu b»ng tiÒn mÆt, kÐ to¸n ghi: Nî TK632:gi¸ vèn hµng b¸n. Cã TK155:xuÊt kho thµnh phÈm(qua kho). Cã TK154:xuÊt ngay kh«ng qua kho +Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng: Nî TK 111,112:doanh thu b»ng tiÒn mÆt ®· thu. Cã TK511. Nî TK131:Ph¶i thu cña kh¸ch hµng. Cã TK511 NÕu thu b»ng vËt t­, hµng ho¸.: +NÕu ®em hµng ®i trao ®æi(b¸n)thuéc diÖn chÞu thuÕ khÊu trõ GTGT,khÊu trõ hµng nhËn vÒ còng thuéc diÖn chÞu thÕu GTGT,khÊu trõ kÕ to¸n ghi: Nî TK liªn quan(151,152,153):gi¸ trao ®æi Cã TK511 Nî TK133 Cã TK3331 +NÕu hµng ®em ®i trao ®æi thuéc diÖn chÞu thÕu GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ,hµng mang vÒ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc kh«ng chÞu thuÕ kÕ to¸n ghi: Nî TK liªn quan(151,152,153) Cã TK511 Cã TK3331(33311) Khi hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i.
  29. +Ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña hµng b¸n bi tr¶ l¹i Nî TK155:nhËp kho thµnh phÈm Nî TK157:göi taÞ kho ng­êi mua Nî TK 138(1381):Gýa trÞ chê sö lý Cã TK632:gi¸ vèn hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i +Ph¶n ¸nh doanh thu vµ thuÕ GTGT cña hµng bÞ tr¶ l¹i Nî TK531:doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Nî TK3331(33311):thuÕ GTGT tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng tÝnh theo sè doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Cã TK111,112:xuÊt tiÒn tr¶ cho kh¸ch hµng. Cã TK131:trõ vµo sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cuèi k× kÕt chuyÓn toµn bé c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n,hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i sang TK 511 Nî TK 511 Cã TK 531,532 §ång thêi kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn: Nî TK 511 CãTK 911 Vµ kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n Nî TK 911 Cã TK 632. Ph­¬ng thøc b¸n hµng ®¹i lý Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. *H¹ch to¸n t¹i bªn giao ®¹i lý: Khi xuÊt kho hµng ho¸ chuyÓn giao cho bªn nhËn ®¹i lý ghi: Nî TK157:trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng giao cho bªn ®¹i lý.
  30. Cè TK156:TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho. Khi mua hµng chuyÓn th¼ng giao cho bªn nhËn ®¹i lý ghi: Nî TK157:trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng göi ®¹i lý. Nî TK133(1331):ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ. Cã TK liªn quan(331,111,112 )t«ng gi¸ thonh to¸n cña hµng mua chuyÓn th¼ng ®· tr¶ hay ph¶i tr¶. Khi hµng ®¹i lý ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô, kÕ to¸n ghi c¸c bót to¸n sau: Bót to¸n1: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ®· tiªu thô. Nî TK 632: TËp hîp gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK157: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng kÝ göi, ®¹i lý ®· b¸n ®­îc. Bót to¸n 2 : Ph¶n ¸nh tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng ®¹i lý ®· b¸n ph¶i thu ë c¸c c¬ së ®¹ilý, ký göi cïng víi doanh thu tiªu thô vÒ thuÕ GTGT: Nî TK 131:Sè tiÒn hµng tiªu thô ph¶i thu ë c¬ së ®¹i lý,ký göi. Cã TK511(5111):Doanh thu b¸n hµng ®¹i lý ,kÝ göi Cã TK3331(33311):thuÕ GTGT ph¶i nép. Bót to¸n 3: Ph¶n ¸nh sè hoa hång vÒ kÝ göi ,®¹i lý. Nî TK 641: Hoa hång kÝ göi, ®¹i lý tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng. Cã TK131: Hoa hång ®¹i lý trõ vµo sè ph¶i thuë c¬ së ®¹i lý , kÝ göi. *H¹ch to¸n t¹i bªn nhËn b¸n hµng ký göi, ®¹i lý. Khi nhËn hµng do bªn ®Þ lý chuyÓn ®Õn, kÕ to¸n ghi nhËn trÞ gi¸ hµng ®· nhËn theo tæng gi¸ thanh to¸n b»ng bót to¸n: Nî TK 003:tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng nhËn b¸n. Khi hµng nhËn ®¹i lý ®· b¸n ®­îc theo gi¸ quy ®Þnh, kÕ to¸n ghi c¸c bót to¸n sau: Bót to¸n 1: Ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn ®¹i lý ph¶i tr¶ cho bªn giao ®¹i lý: Nî TK liªn quan(111,112,131): tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng nhËn ®¹i lý,kÝ göi ®· b¸n. Cã TK 331 (chi tiÕt chñ hµng ):sè tiÒn ph¶i tr¶ bªn giai ®¹i lý, kÝ göi ®· b¸n. §ång thêi ghi:
  31. Cã TK 003: trÞ gi¸ thanh to¸n cña hµng ®· b¸n ®­îc. Bót to¸n 2: Ph¶n ¸nh hoa hång ®¹i lý ®­îc h­ëng trõ vµo sè nî ph¶i tr¶ chñ hµng. Nî TK331(chi tiÕt chñ hµng ):ghi gi¶m sè tiÒn ph¶i tr¶ chñ hµng. Cã TK 511:hoa hång ®¹i lý ®­îc h­ëng. Khi tr¶ tiÒn cho bªn giao ®¹i lý, kÕ to¸n ghi: Nî TK331(chi tiÕt chñ hµng):thanh to¸n sè tin cßn l¹i cho chñ hµng. Cã TK Liªn quan(111,112 )sè tiÒn hµng ®¹i lý ®· tr¶ Tr­êng hîp hµng nhËn b¸n ®¹i lý,kÝ göi kh«ng b¸n ®­ëctae l¹i bªn giao ®¹i lý, khi tr¶ kÕ to¸n ghi: Cã TK 003:Tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng tr¶ l¹i. ph­¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp Doanh thu b¸n hµng ®­îc tÝnh theo gi¸ thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm b¸n,phÇn l·i trªn kho¶n ph¶i tr¶ nh­ng trÎ chËm ®­îc coi lµ mét kho¶n thu nhËp tµi chÝnh,kÕ to¸n ghi sæ theo c¸c ®Þnh kho¶n. + khi xuÊt giao hµng ch o ng­êi mua Nî TK 632 Cã TK154,155 + Ph¶n ¸nh doanh thu Nî TK 111,112: Sè tiÒn ®· thu. Nî TK131: Sè tiÒn cßn ph¶i thu Cã TK511 Cã TK 711 Cã TK3331:thuÕ GTGT ph¶i nép. * Tr­êng hîp tr¶ l­¬ng, th­ëng cho c«ng nh©n viªn b»ng s¶n phÈm,vËt t­,hµng ho¸ Nî TK 334:tæng gÝa thang to¸n Cã TK512(theo chÕ ®é gi¸ ch­a cã thuÕ)
  32. Cã tk 3331. *Trõ¬ng hîp doanh nghiÖp dïng s¶n phÈm hµng ho¸,biÕu tÆng(môc ®Ých giíi thiÖu s¶n phÈm). (1)-Doanh nghiÖp tÆng hµng ho¸ s¶n phÈm phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh chÞu thuÕ GTGT th× ®­îc phÐp tÝnh vµo chi phÝ hîplý. Nî TK 641,642 Nî TK 113 Cã TK511 Cã TK3331 (2)- BiÕu tÆng s¶n phÈm,hµng ho¸ phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh chÞu thuÕ trùc tiÕp hoÆc kh«ng chÞu thuÕ GTGT Nî TK 641,642 Cã TK511 Cã TK3331. B-Doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. +Ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng tiªu thô. Nî TK 632 Cã TK liªn quan 155 +Ph¶n ¸nh gi¸ b¸n Nî TK liªn quan 111,112 Cã TK 511,512 +Ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Nî TK 155,157 Cã TK632 +Ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ph¶i nép cuèi k× Nî TK511,512 Cã TK 3332
  33. Cã TK3333 +Cuèi k× chuyÓn hÕt -Gi¶m gi¸ hµng b¸n Nî TK511 Cã TK 531,532 -Doanh thu thuÇn Nî TK 511,512 Cã TK911. -GÝa vèn hµng b¸n. Nî TK911 Cã TK 632. 1.4-H×nh thøc kÕ to¸n sö dông H×nh thøc kÕ to¸n sö dông lµ hÖ thèng sæ kÕ to¸n ®­îc sö dông ®Ó ghi chÐp, hÖ thèng ho¸ vµ tæng hîp c¸c sè liÖu tõ c¸c chøng tõ kÕ to¸n theo mét tr×nh tù vµ ph­¬ng ph¸p nhÊt ®Þnh.vËn dông h×nh thøc kÕ to¸n phï hîp sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc kiÓm tra, qu¶n lý vµ ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt chøc n¨ng, nhiÖm vô cña tõng phÇn hµnh kÕ to¸n. Tuú tõng tr­êng hîp, doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n phï hîp víi t×nh h×nh chung cña doanh nghiÖp m×nh. Sæ chi tiÕt vËt t­, hµng ho¸: c¸c sæ chi tiÕt TK 641,642,632,157,911,821,811. B¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ b¸n hµng(mÉu sè 02 GTGT),sæ chi tiÕt b¸n hµng chñ yÕu dïng cho c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p chÞu thuÕ GTGT tr­c tiÕp. Sæ chi tiÕt sè 2:liªn quan ®Õn TK131 Sæ chi tiÐt sè 3:liªn quan ®Õn TK511 C¸c sæ chi tiÕt kh¸c :b¶ng kª sè 8,b¶ng kª sè 9 Sæ tæng hîp NKCT sè 8,NKCT sè 4 liªn quan ®Õn TK 131 +H×nh thøc b¸n hµng, sö dông c¸c chøng tõ kÕ to¸n sau:
  34. -Ho¸ ®¬n GTGT hay ho¸ ®¬n b¸n hµng. -PhiÕu xuÊt kho kiÓm vËn chuyÓn néi bé. -PhiÕu xuÊt kho hµng göi b¸n ®¹i lý. -B¸o c¸o b¸n hµng : b¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸, dÞch vÞ, bµng thanh to¸n hang ®¹i lý(kÝ göi); -ThÎ quÇy hµng: giÊy nép tiÒn.b¶ng kª nhËn hµng vµ thanh to¸n hµng ngµy: -Ho¸ ®¬n b¸n lÎ (sö dông cho m¸y tÝnh tiÒn) H×nh thøc sæ kÕ to¸n : §­îc sö dông d­íi 4 h×nh thøc ®ã lµ -NhËt kÝ -sæ c¸i.: lµ h×nh thøc kÕt hîp viÖc ghi sæ theo thêi gian vµ theo hÖ thèng trªn mét quyÓn sæ tæn hîp duy nhÊt gäi lµ “nhËt kÝ-sæ c¸i S¬ ®å –5 :Tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc “nhËt kÝ -sæ c¸i” Chøng tõ gèc B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc Sæ quü tiÒn mÆt Vµ sæ tµi s¶n Sæ/thÎ kÕ NhËt kÝ sæ c¸i to¸n chi tiÕt B¶ng tæng B¸o c¸o tµi chÝnh hîp chi tiÕt Ghi chó: ghi hµng ngµy ghi cuèi th¸ng
  35. quan hÖ ®èi chiÕu * NhËt ký chung :lµ h×nh thøc ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo thêi gian vµo mét quyÓn sæ gäi lµ NhËt ký chung (Tæng NhËt ký). Sau ®ã , c¨n cø vµo NhËt ký chung, lÊy sè liÖu ®Ó ghi vµo sæ c¸i. Mçi bót to¸n ph¶n anhs trong sæ NhËt ký ®­îc chuyÓn vµo sæ c¸i Ýt nhÊt cho hai tµi kho¶n cã liªn quan. §èi víi c¸c tµi kho¶n chñ yÕu, ph¸t sinh nhiÒu nghiÖp vô , cã thÓ më c¸c NhËt ký phô . Cuèi th¸ng( hoÆc ®Þnh kú), céng c¸c NhËt ký phô , lÊy sè liÖu nghi vµo NhËt ký chung hoÆc ghi th¼ng vµo sæ c¸i. Sæ c¸i trong h×nh thøc NhËt ký chung cã thÓ më theo nhiÒu kiÓu (kiÓu 1 bªn hoÆc kiÓu 2 bªn) vµ më cho hai bªn Nî , Cã cña tµi kho¶n. Mçi tµi kho¶n më trªn mét vµi trang sæ riªng. Víi nh÷ng tµi kho¶n cã sè l­îng nghiÖp vô nhiÒu, cã thÓ më thªm sæ c¸i phô, cuèi th¸ng , céng sæ c¸i phô ®Ó ®­a vµo sæ c¸i. S¬ ®å-6 : Tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc NhËt kÝ chung Chøng tõ gèc NhËt kÝ chung NhËt kÝ ®Æc biÖt Sæ kÕ to¸n chi tiÐt Sæ c¸i B¶ng tæng hîp chi tiÕt B¶n c©n ®èi TK B¸o c¸o tµi chÝnh
  36. Ghi chó: ghi hµng ngµy ghi ®Þnh k× hoÆc cuèi th¸ng ®èi chiÕu *H×nh thøc Chøng tõ ghi sæ H×nh thøc nµy thÝch hîp víi mäi lo¹i h×nh ®¬n vÞ , thuËn tiÖn cho viÖc ¸p dông m¸y tÝnh . Tuy nhiªn viÖc ghi chÐp bÞ trïng lÆp nhiÒu nªn viÖc lËp bao9s c¸o dÔ bÞ chËm chÔ nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn thñ c«ng . Sæ s¸ch trong h×nh thøc nµy gåm : Sæ c¸i : lµ sæ ph©n lo¹i (ghi theo hÖ thèng) dïng ®Ó h¹ch to¸n tæng hîp . Mçi tµi kho¶n ®­îc ph¶n ¸nh trªn mét trang sæ c¸i (cã thÓ kÕt hîp ph¶n ¸nh chi tiÕt) theo kiÓu Ýt cét hoÆc nhiÒu cét Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ : lµ sæ ghi theo thêi gian , ph¶n ¸nh toµn bé chøng tõ ghi sæ ®½ lËp toµn bé trong th¸ng. Sæ nµy nh»m qu¶n lý chÆt chÏ chøng tõ ghi sæ vµ kiÓm tra , ®èi chiÕu sè liÖu trªn sæ c¸i .Mäi chøng tõ ghi sæ sau khi lËp xong ®Òu ph¶i ®¨ng ký vµo sæ nµy ®Ó l¸y sè hiÖu .Sè hiÖu cña CTGS ®­îc ®¸nh liªn tôc tõ ®Çu th¸ng (hoÆc ®Çu n¨m) ®Õn cuèi th¸ng(hoÆc cuèi n¨m) ; ngµy th¸ng trªn CTGS tÝnh theo ngµy ghi "Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ" B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n : dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh ®Çu kú, ph¸t sinh trong kú vµ t×nh h×n cuèi kú cña c¸c lo¹i tµi s¶n vµ nguån vèn víi môc ®Ých kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc ghi chÐp còng nh­ cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt cho qu¶n lý C¸c sæ vµ thÎ h¹ch to¸n chi tiÕt : dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c ®èi t­îng cÇn h¹ch to¸n chi tiÕt (vËt liÖu , tµi s¶n cè ®Þnh , chi phÝ s¶n xuÊt , tiªu thô )
  37. S¬ ®å –7 : Tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc chóng tõ- ghi sæ Chøng tõ gèc Sæ quü vµ sæ tµi s¶n B¶ng tæng hîp Sæ kÕ to¸n chi chøng tõ gèc tiÕt Chøng tõ ghi Sæ ®¨ng kÝ sæ(theo phÇn hµnh chøng tõ ghi sæ kÕ to¸n Sæ c¸i tµi kho¶n B¶ng tæng hîp chi tiÕt theo ®èi t­îng B¶ng c©n ®èi tÇi kho¶n B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi chó: ghi hµng ngµy ghi ®Þnh k× ,cuèi th¸ng quan hÖ ®èi chiÕu
  38. *H×nh thøc NhËt ký- chøng tõ H×nh thøc nµy thÝch hîp víi doanh nghiÖp lín, sè l­îng nghiÖp vô nhiÒu vµ ®iÒu kiÖn kÕ to¸n thñ c«ng , dÔ chuyªn m«n ho¸ c¸n bé kÕ to¸n. Tuy nhiªn ®ßi hái tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé kÕ to¸n ph¶i cao. MÆt kh¸c , kh«ng phï hîp víi viÖc kÕ to¸n b»ng m¸y . Sæ s¸ch trong h×nh thøc nµy gåm cã : Sæ NhËt ký - Chøng tõ : NhËt ký - Chøng tõ ®­îc më hµng th¸nge cho mét hoÆc mét sè tµi kho¶n cã néi dung kinh tÕ gièng nhau vµ cã liªn quan víi nhau theo yªu cÇu qu¶n lý vµ lËp c¸c b¶ng tæng hîp - c©n ®èi .NhËt ký - Chøng tõ ®­îc më theo sè ph¸t sinh bªn Cã cña tµi kho¶n ®èi øng víi bªn Nî cña c¸c tµi kho¶n cã liªn quan , kÕt hîp gi÷a ghi theo thêi gian vµ theo hÖ thèng, gi÷a h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch to¸n ph©n tÝch. Sæ c¸i : më cho tõng tµi kho¶n tæng hîp vµ cho c¶ n¨m , chi tiÕt theo tõng th¸ng trong ®è bao gåm sè d­ ®µu kú , sè ph¸t sinh trong kú vµ sè d­ cuèi kú. Sæ c¸i ®­îc ghi theo sè ph¸t sinh bªn Nî cña tµi kho¶n ®èi øng víi bªn Cã cña c¸c tµi kho¶n cã liªn quan , cßn sè ph¸t sinh bªn cã cña tõng tµi kho¶n chØ ghi tæng sè trªn c¬ së tæng hîp sè liÖu tõ NhËt ký. B¶ng kª : ®­îc sö dông cho mét sè ®èi t­îng cÇn bæ sung chi tiÕt nh­ b¶ng kª ghi Nî TK 111 , TK112, b¶ng kª theo dâi hµng göi b¸n , b¶ng kª chi phÝ theo ph©n x­ëng Trªn c¬ së c¸c sè liÖu ph¶n ¸nh ë b¶ng kª , cuèi th¸ng ghi vµo NhËt ký - Chøng tõ cã liªn quan. B¶ng ph©n bæ : sö dông víi nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh th­êng xuyªn , cã liªn quan ®Õn ®èi t­îng cÇn ph¶i ph©n bæ (tiÒn l­¬ng , vËt liÖu , khÊu hao ). C¸c chøng tõ gèc tr­íc hÕt tËp chung vµo b¶ng ph©n bæ , cuèi th¸ng, dùa vµo b¶ng ph©n bæ chuyÓn vµo c¸c b¶ng kª vµ NK -CT liªn quan. Sæ chi tiÕt : dïng ®Ó theo ®èi c¸c ®èi t­îng h¹ch to¸n cÇn h¹ch to¸n chi tiÕt.
  39. S¬ ®å –8 :Tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc NhËt kÝ -chøng tõ Chøng tõ gèc vµ c¸c b¶ng ph©n bæ NhËt kÝ chøng tõ ThÎ vµ sæ kÕ to¸n B¶ng kª (1-10) chi tiÕt(theo ®èi (1-11) t­îng) Sæ c¸i TK B¶ng tæng hîp chi tiÕt(theo ®èi t­îng) B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi chó: ghi hµng ngµy ghi ®Þnh k× quan hÖ ®èi chiÕu
  40. PhÇn II:Thùc tr¹ng kÕ to¸n thµnh phÈm,tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. 2.1 -Kh¸i qu¸ chung vÒ tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. 2.1.1 -LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. *-Qu¸ tr×nh h×nh thµnh. N­íc ta tr¶i qua mét thêi k× bao cÊp kÐo dµi, ®iÒu ®ã ®· k×m h·m tÝnh chñ ®éng vµ s¸ng t¹o cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh.Nhµ n­íc thay mÆt thÞ tr­êng ®Ó ph¶n ¸nh nhu cÇu cña kh¸ch hµng víi c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh b»ng chØ tiªu kÕ ho¹ch, nhµ n­íc hoµn toµn ®Þnh ®o¹t sù tån t¹i cña mét xÝ nghiÖp chø kh«ng phô thuéc vµo hiÖu qu¶ kinh doanh mµ nã ®¹t ®­îc.Trong thêi k× ®æi míi, nÒn kinh tÕ n­íc ta lµ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc.mäi thµnh phÇn kinh tÕ hoµn toµn b×nh ®¼ng víi nhau trong c¹nh tranh vµ tr­íc ph¸p luËt. ®iÒu ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp quèc doanh gi÷ vai trß chñ ®¹o cña m×nh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §øng tr­íc t×nh h×nh ®ã, tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam ®· nhËn thÊy nhu cÇu tiªu dïng rau qu¶ cña ng­êi d©n ®· trë thµnh vÊn ®Ò tÊt yÕu trong ®êi sèng sinh ho¹t hang ngµy qua mét thêi gian t×m hiÓu vµ nghiªn cøu d©y chuyÒn s¶n xuÊt. Ngµy11/02/1988.Tæng c«ng ty Rau Qu¶ ViÖt Nam ®· ®­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 63nn-tccb/q® cña Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n.Tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam cã tªn giao dÞch quèc tÕ lµ VEGET E XCO cã trô së chÝnh t¹i sè 2 Ph¹m Ngäc Th¹ch- §èng §a –Hµ Néi. *-Chøc n¨ng,nhiÖm vô cña tæng c«ng ty. -Chøc n¨ng cña tæng c«ng ty. -Tæng c«ng ty cã quyÒn qu¶n lý, sö dông vèn,®Êt ®ai c¸c nguån lùc kh¸c cña nhµ n­íc giao cho theo quy ®Þnh cña cña ph¸p luËt ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu,nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi.
  41. - Tæng c«ng ty ®ù¬c quúªn uû quúªn cho c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh viÖc h¹ch to¸n ®éc lËp nh©n danh tæng c«ng ty theo ph­¬ng ¸n ®­îc héi ®ång qu¶n trÞ phª duyÖt. -Tæng c«ng ty cã quyÒn cho thuª ,thÕ chÊp, nh­îng b¸n tµi s¶n thuéc quúªn qu¶n lý cña tæng c«ng ty ®Ó t¸i ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ (trõ nh÷ng tµi s¶n ®i thuª, ®i m­în,gi÷ hé nhËn thÕ chÊp). -Tæng c«ng ty ®­îc chñ ®éng thanh lý nh÷ng tµi s¶n kÐm, mÊt phÈm chÊt,l¹c hËu kÜ thuËt, kh«ng cßn nhu cÇu sñ dông tµi s¶n h­ háng kh«ng thÓ phôc håi ®­îc vµ tµi s¶n ®· hÕt thêi gian sñ dông ®­îc. -Tæng c«ng ty ®­îc quyÒn thay ®æi c¬ cÊu vèn, tµi s¶n phôc vô cho viÖc kinh doanh vµ ®iÒu hoµ vèn nhµ n­íc gi÷a doanh nghiÖp thµnh viªn thõa sang, doanh nghiÖp thµnh viªn thiÕu t­¬ng øng víi nhiÖm vô tæng c«ng ty phª duyÖt. NhiÖm vu cña tæng c«ng ty. Ngay tõ khi b¾t ®Çu thµnh lËp tæng c«ng ty cã c¸c nhiÖm vô chñ yÕu sau: Thø nhÊt:Tæng c«ng ty thùc hiÖn nhiÖm vô kinh doanh c¸c s¶n phÈm Rau qu¶ vµ liªn doanh víi c¸c tæ chøc n­íc ngoµi vÒ c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, chÕ biÕn c«ng nghÞªp vµ xuÊt khÈu Rau qu¶. Thø hai: Tæng c«ng ty cã tr¸ch nhiÖm kh«ng ngõng ph¸t triÓn vèn ®­îc giao vµ cã tr¸ch nhiªm vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Thø ba:Tæng c«ng ty cã nghÜa vô thùc hiÖn ®óng ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª,chÕ ®é kÕ to¸n, kiÓm to¸n. Thùc hiÖn viÖc c«ng bè kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh hµng n¨m theo h­íng dÉn cña bé tµi chÝnh vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ néi dung ®· c«ng bè. Thø th­: Tæng c«ng ty ph¶i cã tæ chøc,qu¶n lý c«ng t¸c nghiªn cøu vµ øng dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ ®ång thêi ®µo t¹o båi d­ìng c¸n bé vµ c«ng nh©n phôc vô cho viÖc kinh doanh rau qu¶. 2.1.2-§Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam.
  42. Ra ®êi trong nh÷ng n¨m ®Êt nø¬c khã kh¨n vµ chØ míi bøc ®Çu ®i vµo ho¹t ®éng ®­îc gÇn 14 n¨m nh­ng tæng c«ng ty ®· kh«ng ngõng lín m¹nh,ph¸t triÓn vµ hiÖn nay tæng c«ng ty ®· cã quan hÖ lµm ¨n víi c¸c tæ chøc kinh tÕ cña h¬n 100 n­íc kh¸c nhau trªn thÕ giíi.víi gÇn 14 n¨m ho¹t ®éng,ho¹t ®éng cña tæng c«ng ty tr¶i qua c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau vµ ta cã thÓ kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn cña tæng c«ng ty qua c¸c thêi k× kh¸c nhau nh­ sau: -Thêi k× 1988-1990: §©y lµ thêi k× cuèi cña c¬ chÕ quan liªu bao cÊp,sù ra ®êi cña tæng c«ng ty trong thêi gian nµy nh»m ®¸p øng nhu cÇu trao ®æi gi÷a chÝnh phñ ViÖt Nam vµ Liªn Bang Nga,vµ mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña tæng c«ng ty ®Òu ph¶i h­íng theo quü ®¹o nµy. Thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh nµy ®Òu cã lîi cho c¶ 2 bªn ta vµ Liªn X«.vÒ phÝa Liªn X«, hä ®­îc lîi lµ hµng cña ta ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cho c¶ cïng viÔn ®«ng Liªn X«,cßn vÒ phÝa ta lµ ®­îc cung cÊp c¸c lo¹i vËt t­ chñ yÕu phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ cã mét tr­êng tiªu thô lín, æn ®Þnh vµ theo thèng kª kim ngh¹ch xuÊt khÈu Rau qu¶ thu ®­îc tõ thÞ tr­êng nµy chiÕm 97,7% tæng kim ngh¹ch cña tæng c«ng ty.Sù ra ®êi cña tæng c«ng ty t¹o ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi cho viÖt nam tr­íc khi b­íc vµo mét thêi k× míi. -Thêi k× 1991-1995: Thêi k× nµy c¶ n­íc b­íc vµo mét giai ®o¹n míi ®ã lµ c¬ chÕ thÞ tr­êng,mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña thÞ tr­êng nãi chung vµ cña tæng c«ng ty nãi riªng ®Òu vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng.víi b­íc ®Çu ®Çy khã kh¨n,ho¹t ®éng cña tæng c«ng ty chØ lµ nghiªn cøu vµ t×m kiÕm, mÆt hµng vµ t×m kiÕm ®èi t¸c víi sù nç l­c cña c¸c c¸n bé trong tæng c«ng ty cïng víi sô gióp ®ç cña nhµ n­íc.Tæng c«ng ty ®· v­ît lªn vµ b¾t ®Çu ®i vµo s¶n xuÊt,chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu rau qu¶.trong thêi gian nµy,ch­¬ng tr×nh hîp t¸c rau qu¶ viÖt x« kh«ng cßn n÷a cïng víi sù ra ®êi cña c¸c doang nghÞªp cïng kinh doanh mÆt hµng nµy lµ mét khã kh¨n hÕt søc to lín ®èi víi tæng c«ng ty.Thªm vµo n÷a
  43. lµ sù bì ngì, lóng tóng cña viÖc chuyÓn tõ c¬ chÕ cò sang c¬ chÕ míi buéc tæng c«ng ty ph¶i tù ®i t×m thÞ tr­êng vµ ph­¬ng thøc kinh doanh míi cho phï hîp víi m«i tr­êng kinh doanh míi còng lµ mét khã kh¨n cña tæng c«ng ty trong thêi gian nµy. -Thêi k× hiÖn nay: Trong giai ®o¹n nµy, nÒn kinh tÕ thÕ giíi cã rÊt nhiÒu biÕn ®éng nhÊt lµ khu vùc §«ng Nam ¸ vµ ViÖt Vam còng kh«ng tr¸nh khái tÇm ¶nh h­ëng nµy.Tuy cã nh÷ng khã kh¨n trªn nh­ng nh÷ng n¨m qua,tæng c«ng ty vÉn liªn tôc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cô thÓ lµ qua c¸c n¨m tæng c«ng ty ®Òu nép ®ñ ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ cã l·i trong ho¹t ®éng kinh doanh. Nh×n l¹i ho¹t ®éng cña tæng c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua ta thÊy cã nh÷ng b­íc th¨ng trÇm ph¶n ¸nh ®óng víi thêi cuéc diÔn ra ,tuy gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do c¶ yÕu tè kh¸ch quan cña m«i tr­êng kinh doanh vµ c¶ yÕu tè chñ quan con ng­êi nh­ng nãi chung sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña tæng c«ng ty ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu, ®ßi hái thiÕt yÕu cu¶ nÒn kinh tÕ trong lÜnh vùc thùc phÈm -rau qu¶.mét c¸ch kh¸c,c¸c doanh nghiÖp cÇn gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a ®Çu ra vµ ®Çu vµo,gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô muèn thùc hiÖn tèt ®iÒu ®ã, doanh nghiªp ph¶i ho¹ch to¸n chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®· bá ra, trªn c¬ së ®ã t×m ra c¸c gi¶i ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm gióp cho c«ng t¸c tiªu thô tèt h¬n vµ kÞp thêi h¬n, nhiÖm vô ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ ®Çu t­ s¶n xuÊt nh»m cho ra ®êi nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng tèt, ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng mµ cßn cã nhiÖm vô tæ chøc tiªu thô sè s¶n phÈm ®ã.vµ t×m ra h­íng ®i cho riªng m×nh vµ cã thÓ ®øng v÷ng lµ ®iÒu rÊt quan träng.ThÞ tr­êng më ra cho ta rÊt nhiÒu c¬ héi ®Ó ta cã thÓ tiÕn hµnh lùa chän vµ ho¹t ®éng kinh doanh vµ thu lîi nhuËn,tro *-§Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh. Qua nghiªn cøu tæng quan vÒ tæng c«ng ty vµ c¸c mÆt ho¹t ®éng chÝnh cña tæng c«ng ty ®Ó xem xÐt, nghiªn cøu t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña tæng c«ng ty.ta cã thÓ ®i s©u xem xÐt, nghiªn cøu vÒ ho¹t ®éng cña c«ng ty ®­îc thÓ hiÖn d­íi c¸c chØ tiªu chñ yÕu sau ®©y.
  44. -ChØ tiªu vÒ lao ®éng. -ChØ tiªu vÒ vèn kinh doanh. .* §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng . Nh×n vµo b¶ng ta thÊy, lao ®éng trùc tiÕp lu«n chiÕm tû lÖ cao ®iÒu nµy chøng tá r»ng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty ngµy cµng ®­îc më réng. Lao ®éng n»m trong khèi c«ng nghiÖp chÕ biÕn chiÕm tû träng cao trªn 50% chøng tá quy m« chÕ biÕn cña Tæng c«ng ty rÊt lín. Lao ®éng ch­a qua ®µo t¹o chiÕm tû träng lín so víi lao ®éng tr×nh ®é ®¹i häc, trªn ®¹i häc vµ lao ®éng qua c¸c líp häc nghÒ. Qua ba n¨m nguån lao ®éng cña Tæng c«ng ty t¨ng c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. BiÓu ®å 1: C¬ cÊu lao ®éng cña Tæng c«ng ty 2002 2003 2004 So s¸nh(%) Sè ChØ tiªu Sè l­îng Sè l­îng l­îng CC(%) CC(%) CC(%) 01/00 02/01 BQ (ng­êi) (ng­êi) (ng­êi) Tæng sè lao ®éng 4897 100 4985 100 5143 100 101,8 103,2 102,5 I. Ph©n theo TCL§ -L§ trùc tiÕp 4652 95,00 4735 94,98 4891 95,1 101,8 103,3 102,5 -L§ gi¸n tiÕp 245 5,00 250 5,02 252 4,9 102,0 100,8 101,4 II. Ph©n theo ngµnh -Ngµnh SXNN 1070 21,85 1070 21,46 1101 21,4 100,0 102,9 101,4 -Ngµnh CNCB 2692 54,97 2580 51,76 2622 51 95,8 101,6 98,7 -Ngµnh KDXNK 1135 23,18 1330 26,68 1420 27,6 117,2 106,8 112,0 III. Theo tr×nh ®é L§ -§H vµ trªn §H 609 12,44 671 13,46 715 13,9 110,2 106,6 108,4 -C¸c líp häc nghÒ 1151 23,50 1972 39,56 2088 40,6 171,3 105,9 138,6 -Ch­a qua ®µo t¹o 2537 51,81 2321 46,56 2340 45,5 91,5 100,8 96,2 (Nguån: Phßng Tæ chøc c¸n bé) *. T×nh h×nh vèn BiÓu ®å 2: T×nh h×nh tµi s¶n vµ nguån vèn cña Tæng c«ng ty 2002 2003 2004 So s¸nh C¬ C¬ C¬ ChØ tiªu G.trÞ G.trÞ G.trÞ cÊu cÊu cÊu 01/00 02/01 BQ (tr.®) (tr.®) (tr.®) (%) (%) (%) I.Vèn 573.436 100 733.863 100 802.531 100 128,0 109,4 118,7 SXKD
  45. - Vèn cè ®Þnh 219.881 38,3 300.199 40,91 334.059 41,6 136,5 111,3 123,9 -Vèn l­u ®éng 353.555 61,7 433.664 59,09 468.472 58,4 122,7 108,0 115,3 II.Nguån vèn 573.436 100 733.863 100 802.531 100 128,0 109,4 118,7 - NS cÊp 361.953 63,1 464.311 68,72 488.180 60,8 128,3 105,1 116,7 - Nguån kh¸c 211.438 36,9 269.552 31,28 314.351 39,2 127,5 116,6 122,1 ( Nguån : phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty) Vèn s¶n xuÊt kinh doanh thÓ hiÖn qua viÖc mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh vµ tµi s¶n l­u ®éng phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty. §èi víi Tæng c«ng ty ViÖt Nam vèn ®­îc sö dông vµo nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau, trong ®ã cã môc ®Ých s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn, ®Çu t­ cho s¶n xuÊt rau qu¶ nh­ mua gièng, ®Çu t­ thuª lao ®éng, ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu, ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng t¹i vïng nguyªn liÖu vµ nhµ m¸y chÕ biÕn, ®Çu t­ trang thiÕt bÞ cho nhµ m¸y chÕ biÕn. Nh×n vµo biÓu ta thÊy vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty t¨ng nhanh qua c¸c n¨m víi tèc ®é t¨ng b×nh qu©n lµ 18.7% mét n¨m. Trong ®ã vèn cè ®Þnh cã tèc ®é t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng cña vèn l­u ®éng. Víi tèc ®é t¨ng vèn cè ®Þnh b×nh qu©n lµ 23,9% mét n¨m. Nh­ng vèn l­u ®éng lu«n chiÕm tû träng lín h¬n trong 3 n¨m gÇn ®©y do nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng nhanh vµ sù t¨ng nhanh cña lÜnh vùc chÕ biÕn xuÊt nhËp khÈu, vµ diÖn tÝch ®Êt trång rau qu¶ t¨ng nhanh, nhÊt lµ rau qu¶ ng¾n ngµy. Bªn c¹nh ®ã ®ßi hái mét l­îng vèn l­u ®éng lín ®Ó ®¸p øng qu¸ tr×nh quy ho¹ch, x©y dùng vïng s¶n xuÊt nguyªn liÖu cho chÕ biÕn vµ viÖc thiÕt lËp c¸c dù ¸n ®Çu t­ øng tr­íc cho c¬ së vµ n«ng tr­êng ho¹t ®éng s¶n xuÊt rau qu¶, ®ang cÇn mét l­îng vèn l­u ®éng ngµy cµng cao vÇ nhu cÇu thanh to¸n quèc tÕ cho më réng thÞ tr­êng t¨ng lªn. Trong 3 n¨m gÇn ®©y do nhu cÇu vèn l­u ®éng cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng lªn, mét l­îng vèn l­u ®éng lín cÇn thiÕt ®Ó tham gia vµo ho¹t ®éng bu«n b¸n, trao ®æi víi thÞ tr­êng bªn ngoµi b»ng viÖc më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm. Thªm vµo ®ã lµ viÖc ®Çu t­ ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu b»ng viÖc ®Çu t­ vµo dù ¸n lín nh­ dù ¸n trång døa ë Kú Anh-Hµ TÜnh, §ång Giao-Ninh B×nh vµ B¾c Giang. N¨m 2002 nµy nguån vèn còng chñ yÕu do Nhµ n­íc cÊp víi tû träng so víi tæng nguån vèn lµ 63,1%.
  46. Song ®Õn n¨m 2003 th× tû träng vèn cè ®Þnh l¹i cã xu h­íng t¨ng lªn vµ tû träng vèn l­u ®éng cã xu h­íng gi¶m xuèng, vèn l­u ®éng chØ cßn chiÕm 59,09% tæng vèn, cã sù t¨ng gi¶m tû träng nµy lµ do c¸c c¬ së h¹ tÇng ®Çu t­ cho vïng s¶n xuÊt nguyªn liÖu ®­îc x©y dùng s¾p hoµn thµnh ®· kÕt xuÊt mét l­îng vèn lín vµo tµi s¶n cè ®Þnh cña Tæng c«ng ty. Nh×n chung, qua 3 n¨m sè vèn t¨ng lªn cña Tæng c«ng ty ®· cho thÊy qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty kh¶ quan, viÖc t¨ng sè vèn qua c¸c n¨m víi nguån vay chñ yÕu lµ do Nhµ n­íc cÊp víi tèc ®é t¨ng vèn ng©n s¸ch lµ 18,7% mçi n¨m cho ta thÊy Nhµ n­íc ngµy cµng tin t­ëng vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty. Tæng c«ng ty ®ang b¶o qu¶n vµ ph¸t triÓn nguån vèn Nhµ n­íc giao cho. Tèc ®é t¨ng sè vèn nµy ®· ®¸p øng ®­îc mét phÇn nhu cÇu vÒ vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty. Nh­ng nhu cÇu vÒ vèn t¨ng cao ®ßi hái ph¶i cã thªm nhiÒu nguån vèn ngoµi vèn ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Do vËy Tæng c«ng ty ph¶i huy ®éng thªm nhiÒu nguån vèn ngoµi vèn ng©n s¸ch cÊp b»ng c¸c h×nh thøc nh­ liªn doanh, liªn kÕt -§Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt kinh doanh. *. §Æc ®iÓm vÒ quy tr×nh s¶n xuÊt rau qu¶. HiÖn nay. Tæng c«ng ty thùc hiÖn s¶n xuÊt rÊt nhiÒu mÆt hµng rau qu¶ kh¸c nhau. Mçi ®¬n vÞ thùc hiÖn s¶n xuÊt mét sè mÆt hµng phï hîp. Quy tr×nh s¶n xuÊt cña tõng mÆt hµng còng kh¸c nhau nh­ng tËp hîp l¹i th× s¶n phÈm rau qu¶ chÕ biÕn ®­îc ph©n lµm 5 lo¹i chÝnh: - S¶n phÈm ®ãng hép. - S¶n phÈm sÊy kh« vµ gia vÞ c¸c lo¹i. - S¶n phÈm n­íc qu¶ c« ®Æc. - S¶n phÈm muèi vµ dÇm dÊm. - S¶n phÈm ®«ng l¹nh.
  47. Mçi lo¹i s¶n phÈm trªn cã mét quy tr×nh s¶n xuÊt riªng ®­îc m« t¶ trong s¬ ®å sau: S¬ ®å 9. Ghi chó Quy tr×nh chÕ biÕn rau qu¶ (I) : S¶n phÈm ®ãng hép Nguyªn liÖu (II) : SP sÊy kh« vµ gia vÞ c¸c lo¹i (III): SP n­íc qu¶ c« ®Æc Chän lùa, ph©n lo¹i (IV): SP muèi vµ dÇm dÊm (V) : S¶n phÈm ®«ng l¹nh C¾t miÕng Chän l¹i Xö lý c¬ Bá vá,t¸ch häc mói hoÆc Ng©m ChÇn ChÇn (hÊp) th¸i miÕng §­a vµo Lµm s¹ch n­íc l· Xö lý nhiÖt bÓ muèi Röa l¹i Xö lý ho¸ chÊt Vít ra Lµm nguéi Ðp- chµ Vít ra Vµo hép Ðp SÊy §ãng gãi Läc, C« ®Æc ®ång ho¸ Bµi khÝ- Ph¬i hoÆc Cho vµo ghÐp mÝ sÊy kh« hép Lµm l¹nh §ãng gãi NghiÒn H¹ nhiÖt ( ®«ng (nÕu cã) 700 800 ) Rãt n­íc Thanh Bao gãi dÇm Lµm l¹nh trïng- Lµm B¶o qu¶n Rãt vµo bao l¹nh ®«ng ®«ng nguéi Bao gãi Bao gãi b× RQ tù B¶o qu¶n B¶o qu¶n B¶o qu¶n B¶o qu¶n Thµnh nhiªn thµnh phÈm thµnh phÈm l¹nh ®«ng TP phÈm ®«ng l¹nh (I) (II) (III) -Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh C¬ cÊu bé m¸y tæ chøc lµ mét yÕu tè rÊt quan träng ®èi víi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,nã cã t¸c ®éng quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña mçi doanh
  48. nghiÖp,ta cã thÓ kh¸i qu¸t tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam nh­ sau: S¬ ®å 10. -C¬ cÊu tæ chøc cña tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam. Héi ®ång qu¶n trÞ Ban Tæng gi¸m ®èc kiÓm C¸c phã tæng gi¸m so¸t ®èc V¨n phßng Khèi s¶n xuÊt Khèi nghiªn cøu Khèi C¸c 24 4 C¸c viÖn hµnh phßng ®¬n vÞ ®¬n vÞ nghiªn chÝnh kinh thµnh thµnh cøu doanh viªn viªn Ghi chó: Quan hÖ trùc tiÕp vÒ mÆt tµi chÝnh. Quan hÖ gi¸n tiÕp kiÓm tra kiÓm so¸t. Héi ®ång qu¶n trÞ: Thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n lý ho¹t ®éng cña tæng c«ng ty,chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sù ph¸t triÓn cña tæng c«ng ty theo nhiÖm vô cña nhµ n­íc giao.héi ®ång qu¶n trÞ cã 5 thµnh viªn ®ã lµ:chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ, phã chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ vµ 3 qu¶n trÞ viªn(1 thµnh viªn kiªm tæng gi¸m ®èc vµ 2 thµnh viªn kiªm nhiÖm
  49. lµ chuyªn gia trong lÜnh vøc kinh tÕ, tµi chÝnh, qu¶n trÞ kinh doanh do thñ t­íng chÝnh phñ bæ nhiÖm, miÔn nhiÖm theo ®Ò nghÞ cña bé tr­ëng bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n).Tiªu chuÈn ®Ó ®­îc bæ nhiÖm lµm thµnh viªn cña héi ®ång qu¶n trÞ tu©n theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 32 – luËt doanh nghiÖp nhµ n­íc. Tæng gi¸m ®èc: Lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña tæng c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, th­¬ng m¹i dÞch vô vµ thùc hi Ön theo quy chÕ, chÕ ®é mét thñ tr­ëng cã quyÒn quyÕt ®Þnh c¬ cÊu tæ chøc, bé m¸y qu¶n lý vµ c¬ cÊu s¶n xuÊt theo nguyªn t¾c tinh gi¶m, gän nhÑ,cã hiÖu qu¶ phï hîp cíi tõng thêi kú. Gióp viÖc cho tæng gi¸m ®èc lµ c¸c phã tæng gi¸m ®èc bao gåm c¸c phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch s¶n xuÊt vµ kinh doanh,phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch lÜnh vùc nghiªn cøu khoa häc.nh÷ng c¸n bé nµy ®­îc sù uû quyÒn cña tæng gi¸m ®èc vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc tæng gi¸m ®èc vµ ph¸p luËt trong ph¹m vi c«ng viÖc ®­îc giao. Khèi s¶n xuÊt: Bao gåm c¸c doanh nghiÖp h¹ch to¸n ®éc lËp lµ thµnh viªn cña tæng c«ng ty cã quyÒn tù chñ kinh doanh vµ tù chñ trong lÜnh vùc tµi chÝnh,tù chiu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî vµ cam kÕt cña m×nh trong ph¹m vi sè vèn cña nhµ n­íc do doanh nghiÖp qu¶n lý,chÞu sù qu¶n lý rµng buéc vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô ®èi víi tæng c«ng ty.c¸c ®¬n vÞ nµy cã kÕ to¸n riªng, h¹ch to¸n ®éc lËp bao gåm 24 ®¬n vÞ trùc thuéc lµ c¸c c«ng ty xuÊt- nhËp khÈu vµ c¸c n«ng tr­êng xÝ nghiÖp vµ 4 liªn doanh. Bé phËn v¨n phßng: Bao gåm c¸c phßng kinh doanh vµ khèi hµnh chÝnh sù nghiÖp.bé phËn nµy cã vai trß chØ ®¹o,qu¶n lý c¸c thµnh viªn vµ trùc tiÕp kinh doanh xuÊt -nhËp khÈu. Khèi nghiªn cøu khoa häc: Phô tr¸ch viÖc nghiªn cøu gièng míi ®Ó t¹o ra c©y cã n¨ng xuÊt cao, chÊt l­îng hiÖu qu¶ tèt. Ban kiÓm so¸t: Lµ bé phËn cã nhiÖm vô thanh tra kiÓm so¸t viÖc tu©n thñ chÕ ®é vÒ qu¶n lý vèn, tµi s¶n vµ gi¸m s¸t viÖc ghi chÐp cña kÕ to¸n. Sù bè trÝ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý nh­ trªn cña tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam, cã ­u ®iÓm lµ c¸c bé phËn chøc n¨ng ®­îc t¹o lËp cã kh¼ n¨ng vµ kinh nghiÖm chuyªn s©u h¬n, c¸c bé phËn khu vùc ®­îc sö dông mang l¹i lîi Ých ®Ó t¹o ra ­u thÕ
  50. h¬n.Nh­ vËy c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y hîp lý sÏ lµ mét ®iÒu quan träng quyÕt ®Þnh mét doanh nghiÖp hay mét c«ng ty ho¹t ®éng cã hiÖu trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. 2.1.3 -§Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. 2.1.3.1 -Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. ViÖc tæ chøc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ néi dung cña c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp do bé m¸y kÕ to¸n ®¶m nhiÖm. Do vËy viÖc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n phï hîp gän nhÑ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó cung cÊp th«ng tin mét c¸ch kÞp thêi, chÝnh x¸c ,®Çy ®ñ vµ h÷u Ých cho c¸c ®èi t­îng sö dông, ®ång thêi n©ng cao nghiÖp vô cña c¸n bé kÕ to¸n. *- NhiÖm vô cô thÓ cña phßng vµ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n. S¬ ®å 11: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n. KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n tæng hîp Phã phßng kÕ to¸n Khèi qu¶n lý Khèi v¨n doanh nghiÖp phßng K T K T K T K T K T K T K T K T khèi XNK Chi hµng tiÒn Ngo¹i TiÒn BHXH n«ng X©y PhÝ ho¸ mÆt tÖ göi kiªm nghiÖp dùng gi¸ thanh ng©n thñ quü vµ sù c¬ b¶n to¸n hµng nghiÖp
  51. kÕ to¸n tr­ëng : Phô tr¸ch chung c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n cña tæng c«ng ty ,trùc tiÕp chØ ®¹o tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n ,l©p kÕ ho¹ch ,c©n ®èi tµi chÝnh Phã phßng kÕ to¸n:Phô tr¸ch kÕ to¸n thanh to¸n ,ký thay kÕ to¸n tr­ëng (nÕu ®­îc uû quyÒn) KÕ to¸n tæng hîp: Cã nhiÖm vô tæng hîp kÕ to¸n v¨n phßng vµ toµn tæng c«ng ty, lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh,lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n,b¸o c¸o t×nh h×nh t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh vµ lËp c¸c b¸o c¸o kh¸c theo yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý cña Tæng C«ng ty. KÕ to¸n hµng hãa: Theo dâi t×nh h×nh NX hµng ho¸. KÕ to¸n tiÒn mÆt: Theo dâi viÖc thu chi, chi quü tiÒn mÆt, lËp phiÕu thu chi, b¸o c¸o quü tiÒn mÆt vµ theo dâi c¸c kho¶n t¹m øng. KÕ to¸n ngo¹i tÖ: Theo dâi, ghi chÐp t×nh h×nh biÕn ®éng cña ngo¹i tÖ ng©n hµng. KÕ to¸n tiÒn göi ng©n hµng: Theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng cña tµi kho¶n tiÒn göi ng©n hµng, chÞun tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn phÇn thanh to¸n víi ng©n hµng. KÕ to¸n b¶o hiÓm x· héi kiªm thñ quü. KÕ to¸n phô tr¸ch khèi n«ng nghiÖp vµ sù nghiÖp. KÕ to¸n khèi xuÊt nhËp khÈu vµ x©y dùng c¬ b¶n. KÕ to¸n phô tr¸ch vÒ tæng chi phÝ cña toµn Tæng C«ng ty. 2.2 -Thùc tr¹ng kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. 2.2.1-C¸c chÝnh s¸ch cña ®¬n vÞ. 2.2.1.1-C¸c h×nh thøc b¸n hµng t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. Qu¸ tr×nh tæ chøc tiªu thô hµng ho¸ cña tæng c«ng ty lµ dïng h×nh thøc: +B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp. +B¸n lÎ, b¸n ®¹i lý. 2.2.1.2 -ChÝnh s¸ch gi¸ c¶. *. Môc ®Ých cña chÝnh s¸ch gi¸ c¶
  52. Mçi s¶n phÈm khi ®­a ra thÞ tr­êng tiªu thô ®Òu ph¶i cã mét gi¸ b¸n x¸c ®Þnh. ChÝnh s¸ch gi¸ thùc chÊt lµ viÖc ®Þnh gi¸ b¸n cho mçi lo¹i s¶n phÈm cña Tæng c«ng ty nh»m ®¹t mét môc tiªu nµo ®ã nh­ t¨ng doanh thu, t¨ng s¶n l­îng b¸n, dµnh thÞ phÇn thÞ tr­êng. Tæng c«ng ty cã thÓ ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ kh¸c nhau tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ. *Néi dung Gi¸ c¶ ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch ®Ó më réng kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm cña Tæng c«ng ty. Nh­ ®· ®Ò cËp ë trªn th× chóng ta cã thÓ thÊy r»ng gi¸ c¶ c¸c s¶n phÈm cña Tæng c«ng ty cao h¬n so víi gi¸ b¸n s¶n phÈm cïng lo¹i cña mét sè n­íc s¶n xuÊt rau qu¶ lín. ChÝnh v× vËy lµm thÕ nµo ®Ó ®­a ra mét møc gi¸ hîp lý võa ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh doanh cã l·i, võa ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam ®èi víi c¸c n­íc xuÊt khÈu kh¸c lµ mét c¬ héi lín mµ Tæng c«ng ty còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh rau qu¶ cña ViÖt Nam ph¶i b»ng mäi c¸ch tr¶ lêi ®­îc vÒ gi¸ c¶. Tæng c«ng ty nªn ¸p dông møc gi¸ linh ho¹t theo tõng khu vùc thÞ tr­êng, tõng thêi ®iÓm, tõng lo¹i s¶n phÈm. T¹i thÞ tr­êng míi x©m nhËp cÇn b¸n møc gi¸ thÊp h¬n ®Ó gi÷ lÊy thÞ phÇn. §èi víi thÞ tr­êng æn ®Þnh mµ cã khèi l­îng lín th× møc gi¸ ¸p dông cã thÓ thÊp h¬n møc gi¸ t¹i c¸c t¹i tr­êng nhá. §èi víi kh¸ch mua hµng víi gi¸ trÞ hîp ®ång lín vµ lµ kh¸ch hµng th­êng xuyªn th× nªn tÝnh mét møc gi¸ ­u ®·i h¬n nh÷ng kh¸ch hµng kh¸c ®Ó duy tr× mèi quan hÖ lµm ¨n l©u dµi. §èi víi thÞ tr­êng cè ®Þnh vµ quen thuéc nh­ thÞ tr­êng Nga th× cã thÓ ¸p dông gi¶m gi¸ víi mét sè mÆt hµng nhÊt lµ nh÷ng s¶n phÈm míi mµ Tæng c«ng ty míi ®­a vµo xuÊt khÈu nh­ hoa qu¶ ®ãng hép trong mét thêi gian hîp lý ®Ó thu hót ®­îc kh¸ch hµng. Tãm l¹i Tæng c«ng ty ph¶i t×m c¸ch h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó ®­a ra ®­îc møc gi¸ cã tÝnh c¹nh tranh.Vµ gi¸ thµnh ®ã ®­îc tÝnh theo gÝa thµnh thùc tÕ cña thÞ tr­êng
  53. 2.2.1.3-Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vèn b¸n th«ng th­êng * Thµnh phÈm nhËp kho cña tæng c«ng ty lµ rau vµ qu¶ qua kh©u chÕ biÕn sÏ thµnh nh÷ng s¶n phÈm ®ãng hép,®«ng l¹nh, n­íc qu¶ c« ®Æc do vËy gi¸ thµnh s¶n phÈm cña tæng c«ng ty ®­îc tÝnh trªn gi¸ thµnh cña rau vµ qu¶. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n phô tr¸ch phÇn chi phÝ vµ gi¸ thµnh sÏ tËp hîp chi phÝ NVL trùc tiÕp,chi phÝ NCTT, chi phÝ s¶n xuÊt chung cña rau vµ qu¶, sau ®ã tÝnh gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña hai lo¹i s¶n phÈm ®ã.tuy nhiªn chóng ta ®i s©u nghiªn cøu vÒ s¶n phÈm ®ãng hép. BiÎu 3: TrÝch b¸o c¸o chi tiªt gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tªn s¶n phÈm:Qña Th¸ng 7/2004. §¬n vÞ:1000® S¶n l­îng Chi phÝ Chi phÝ Chi phÝ ChØ tiªu (kg) NVLTT NCTT SXC Tæng Tæng gi¸ 10.627 12.180.480 6000000 13.477.347 31.657.827 thµnh Gi¸ thµnh ®¬n vÞ 3000.5 1000.5 1962.9 5963.9 BiÓu 4 In xuÊt nhËp hµng Tªn hµng:Qña Th¸ng7/2004 Sè l­îng tån ®Çu k×: 26.380 Thµnh tiÒn: 7.29.216. §¬n vÞ:1000®
  54. Ngµy ph¸t Tªn kh¸ch NhËp xuÊt Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÌn sinh hµng 04/07/2004 GÝa vèn NhËp 50 5.965 298.250 hµng b¸n 07/07/2004 Gi¸ vèn XuÊt 100 5965 596.500 hµng b¸n Qña NhËp 199.213.75 5875 1.170.380.781.250 31/07/2004 Tæng 20.331.5 1.171.275.531.250 nhËp 01/07/2004 Qu¶ hép XuÊt 50 5965 298.250 06/07/2004 Qu¶ hép XuÊt 41.25 5.965 246.056.25 31/07/2004 Gi¸ vèn XuÊt 204.570.50 5.965 122.026.303.250 hµng b¸n Tæng xuÊt 204.808 122.026.549.604 *GÝa thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm xuÊt kho: ®­îc tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn. Theo ph­¬ng ph¸p nµy ,gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho ®­îc c¨n cø vµo sè l­îng xuÊt kho trong k× vµ ®¬n gi¸ thù tÕ b×nh qu©n.
  55. Gi¸ thùc tÕ thµnh Sè l­îng thµnh phÈm §¬n gi¸ thùc tÕ PhÈm xuÊt kho = phÈm xuÊt kho * b×nh qu©n trong k× trong k× Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho ®Çu k× + xuÊt kho trong k× §¬n gi¸ thùc tÕ = Sè l­îng thµnh phÈm + Sè l­îng thµnh phÈm tån kho ®Çu k× nhËp kho trong k× TrÝch sè liÖu th¸ng 07/2004. *§èi víi rau hép xuÊt kho: 3.740.924 +9.480.122 §¬n gÝa b×nh qu©n 1 kg = =2397(®ång) 2.187 +4678 TrÞ gi¸ thùc tÕ rau hép xuÊt kho = 4843 *2397=11.608.671 -§èi víi qu¶ hép xuÊt kho: 57.229.216 +550.289.60 §¬n gi¸ b×nh qu©n 1 kg = =55307 (®ång) 26.380 +200.331.5 TrÞ gi¸ thùc tÕ qu¶ hép xuÊt kho =5965 * 55307= 31.656.555 *Qu¸ tr×nh nhËp kho thµnh ph¶m: sau khi s¶n phÈm s¶n xuÊt hoµn thµnh, bé phËn kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm x¸c nhËn ®¹t yªu cÇu vÒ kÜ thuËt th× s¶n phÈm ®ã míi ®­îc nhËp kho thñ kho cña c«ng ty sÏ viÕt phiÕu thµnh hai liªn.tong ®ã mét liªn l­u gèc t¹i kho, mét liªn göi phßng kÕ to¸n ®Ó ghi thñ kho,viÖc nhËp kho thµnh phÈm ®­îc diÔn ra gi÷a hai bªn,thñ kho vµ tæ tr­ëng ph©n x­ëng th«ng qua”sæ nhËp kho thµnh phÈm”vµ ®­îc kÝ x¸c nhËn cña ng­êi nhËp .
  56. TrÝch sè liÖu th¸ng 7/2004 biÓu 5: Sæ nhËp kho thµnh phÈm Th¸ng 07/2004. S¶n phÈm: Qu¶ hép Ngµy th¸ng Sèa l­îng L­îng kÐt KÝ tªn ng­êi nhËp M· Ngµy Ca hép sè 43 3/7 1 1000 50 44 10/7 3 200 10 45 12/7 2 1.500 75 Tæng 4.678 233.9 KÕ to¸n c¨n cø vµo “sæ nhËp kho thµnh phÈm”(theo tõng ngµy) ®Þnh k× 10 ngµy thñ kho céng sè l­îng thµnh phÈm nhËp kho göi cho phßng kÕ to¸n vµ viÕt phiÕu nhËp kho thµnh phÈm. TrÝch sè liÖu th¸ng 07/2001 BiÓu 6: PhiÕu nhËp kho thµnh phÈm Ngµy 05/07/2004 Hä tªn ng­êi giao hµng: NhËp t¹i kho STT Tªn quy c¸ch, s¶n phÈm §VT Sè l­îng GÝa ®¬n Thµnh tiÒn Theo Thùc vÞ CT tËp
  57. 1e Qu¶ hép Hép 1.398 55307 77.319.186 Céng 1.398 77.319.186 Céng thµnh tiÒn : (b»ng ch÷) Thö truëng ®¬n vÞ KÕ to¸n tr­ëng PT cung tiªu Ng­êi giao Thñ kho *Qu¸ tr×nh xuÊt kho thµnh phÈm: qu¸ tr×nh xuÊt kho thµnh phÈm d­íi hai h×nh thøc 1- h×nh thøc b¸n lÎ: QuÇy b¸n lÎ ®­îc më t¹i xÝ nghiÖp v× vËy khi kh¸ch hµng ®Õn mua ,c¨n cø vµo nhu cÇu cÇn mua vµ sè tiÒn thanh to¸n cña kh¸ch hµng, nh©n viªn b¸n hµng viÕt ho¸ ®¬n b¸n lÎ, sè ho¸ ®¬n b¸n lÎ ®­îc lËp thµnh 3 liªn. +1 liªm l­u t¹i quÇy lµm chøn tõ h¹ch to¸n +1 lien tñ kho gi÷a ®Ó ghi sæ, sau ®ã chuyÓn tr¶ cho kh¸ch hµng. +1 liªn giao cho phßng b¶o vÖ ®Ó kiÓm tra viÖc kh¸ch hµng mang hµng ra khái c«ng ty cã ®óng ho¸ ®¬n kh«ng biÓu 7: ho¸ ®¬n b¸n lÎ mÉu sè 1-bl Hä tªn ng­êi mua hµng: Anh H©n §Þa chØ: STT Tªn kh¸ch hµng vµ §VT Sè l­îng Gi¸ ®¬n vÞ Thµnh tiÒn quy c¸ch phÈm chÊt 01 Qu¶ hép Hép 20 12000 240.000 02 Væ hép ChiÕc 20 200 4000 Céng 244.000 Céng thµnh tiÒn: Ng­êi nhËn hµng §· nhËn ®ñ Ng­êi viÕt ho¸ ®¬n
  58. 2- tr­êng hîp b¸n bu«n vµ b¸n ®¹i lý: c¨n cø vµo giÊy nép tiÒn mµ kh¸ch hµng nép t¹i quü hoÆc khi cã lÖnh xuÊt, kÕ to¸n viÕt ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho,cã ghi sè l­îng, gi¸ ®¬n vÞ vµ h×nh thøc thanh to¸n, ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho ®­îc lËp thµnh 3 liªn: +1 liªn gèc l­u phßng kÕ to¸n +1 liªn dïng lµm cung øng thanh to¸n sau nµy +1 liªn giao cho kh¸ch hµng §ång thêi viÕt phiÕu xuÊt kho cã 4 liªn +1 liªn gèc l­u phßng kÕ to¸n +1 liªn giao cho kh¸ch hµng +1 liªn thñ kho gi÷ lµm c¨n cø ghi sæ +1 liªn giao phßng b¶o vÖ. Tr­êng hîp kh¸ch hµng tr¶ tiÒn ngay:kÕ to¸n còng viÐt phiÕu xuÊt kho theo t×nh tù nh­ trªn, ®ång thêi phiÕu thu thµnh 1 liªn +1 liªn gèc l­u phßng kÕ to¸n +1 liªn giao cho kh¸ch hµng sau ®ã kh¸ch hµng chuyÓn sang thñ quü ®Ó ghi nép tiÒn BiÓu 8: Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho Ngµy 10/07/2004 Hä tªn ng­êi nhËn hµng: §Þa chØ: Lý do xuÊt kho: H×nh thøc thanh to¸n:
  59. stt Tªn hµng M· sè §VT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh ho¸,dÞch vô tiÒn 01 Qu¶ hép Hép 80 12000 960.000 02 vá hép ChiÕc 80 200 16000 céng 976.000 Tæng sè tiÒn: PT cung tiªu Ng­êi giao hµng Thñ kho KTt­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ 2.2.1.4-Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n. Sæ kÕ to¸n lµ h×nh thøc biÓu hiÖn cña ph­¬ng ph¸p ®èi øng tµi kho¶n trªn thùc tÕ vËn dông. Sæ kÕ to¸n cã nhiÒu lo¹i do yªu cÇu qu¶n lý, ghi chÐp hÖ thèng ho¸ nghiÖp vô c¸c sè liÖu kÕ to¸n cho c¸c yªu cÇu qu¶n lý kh¸c nhau mçi lo¹i sæ kÕ to¸n kh¸c nhau . Sæ kÕ to¸n lµ ph­¬ng tiÖn vËt chÊt ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kÕ to¸n, viÖc lùa chän h×nh thøc nµo ®Ó phï hîp víi qui m« cña doanh nghiÖp, phï hîp víi tr×nh ®é kÕ to¸n ®Ó kh«ng ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n. H×nh thøc sæ kÕ to¸n ¸p dông t¹i Tæng C«ng ty lµ h×nh thøc nhËt ký chung vµ ®­îc ¸p dông trªn m¸y vi tÝnh.
  60. S¬ ®å 12 : S¬ ®å qui tr×nh kÕ to¸n m¸y C. tõ gèc Xö lý c¸c nghiªp vô NhËp d÷ liÖu - Vµo nhËt ký chung - Vµo sæ c¸i - C¸c sæ chi tiÕt - BC§KT - BCTC In vµ l­u tr÷ Kho¸ sæ chuyÓn sang kú sau Qui tr×nh kÕ to¸n m¸y. -Chøng tõ gèc gåm cã: PhiÕu xuÊt kho, nhËp kho thµnh phÈm, ho¸ ®¬n b¸n hµng (GTGT) -Xö lý c¸c nghiÖp vô c¨n cø vµo chøng tõ ®Ó më c¸c thÎ kho. NhËp d÷ liÖu c¨n cø vµo chøng tõ, nghiÖp vô m¸y th× m¸y sÏ tù ®Þnh kho¶n mµ kÕ to¸n viªn kh«ng cÇn ph¶i tù tÝnh. - In vµ l­u tr÷: Cuèi th¸ng hoÆc cuèi kú sÏ in theo yªu cÇu cña ng­êi sö dông 2.2.2-H¹ch to¸n kÕ to¸n tiªu thô t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam.
  61. 2.2.2.1-Tµi kho¶n sö dông. C¨n cø vµo chøc n¨ng, nhiÖm vô, còng nh­ ®Æc ®iÓm kinh doanh cña m×nh, ®Ó h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh hµng ngµy . C«ng ty sö dông hÖ thèng tµi kho¶n theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh -TK 111: TiÒn mÆt +TK 1111.:TiÒn ViÖt Nam +TK 1112: Ngo¹i tÖ -TK 112 :TiÒn göi ng©n hµng +1121:TiÒn viÖt nam +1122 :Ngo¹i tÖ -TK 133.1 :thÕu GTGT ®­îc khÊu trõ. -TK 154:Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang xuÊt thùc tÕ -TK155:Thµnh phÈm -TK 156 :Hµng ho¸ +TK 1561:GÝa mua hµng +TK1562:Chi phÝ mua hµng ho¸ -TK157:hµng giöi b¸n -TK 331 :ph¶i tr¶ ng­êi b¸n -TK511:doanh thu b¸n hµng. -TK 531: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i -TK 532: Gi¶m gi¸ hµng b¸n -TK 632 : gi¸ vèn hµng b¸n -TK911:x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. 2.2.2.2-Tr×nh tù h¹ch to¸n chi tiÕt tiªu thô thµnh phÈm t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. *§Æc ®iÓm:
  62. BÊt k× mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nµo,dï ®øng trªn h×nh th¸i kinh tÕ x· héi nµo còng vËy, s¶n xu¸t ra s¶n phÈm lµ nh»m tiªu thô vµ tiªu thô nhanh ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt, thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tiªu thô, qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt míi ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc cã thÓ ®­îc më réng,thùc hiÖn tèt c«ng tÊc tiªu thô s¶n phÈm, doanh nghiÖp míi cã ®iÒu kiªn trang tr¶i, bï ®¾p chi phÝ, t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn, thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi nhµ n­íc vµ n©ng cao ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn.Ng­îc l¹i nÕu c«ng t¸c tiªu thô kÐm sÏ ¶nh h­ëng ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh.s¶n phÈm kh«ng tiªu thô ®­îc sÏ g©y c¨ng th¼ng vÒ mÆt tµi chÝnh, qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt sÏ bÞ thu hÑp, ngõng trÖ,vèn kinh doanh bÞ ø ®äng g©y t×nh tr¹ng rèi lo¹n bÕ t¾c dÉn ®Õn nguy c¬ ph¸ s¶n. ®Ó ®¸p ­ng tèt nhu cÇu cua ng­êi tiªu dïng, t«ng c«ng ty tæ chøc tiªu thô thµnh phÈm thteo nh÷ng ph­¬ng thøc sau: +B¸n bu«n hµng qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp: khi xuÊt kho hµng ho¸ giao cho bªn mua kÝ nhËn®ñ hµng ho¸ vµ ®· thanh to¸n tiÒn mua hµng hoÆc chÊp nhËn nî: *§èi víi h×nh thøc tiªu thô thu tiÒn ngay C¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ phiÕu thu tiÒn mÆt kÕ to¸n ghi vµo b¶ng kª chi tiÕt doanh thu b¸n hµng vµ b¸o c¸o b¸n hµng chi tiÕt Bót to¸n 1: Nî TK 111,112: Tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng b¸n ®· thu b»ng tiÒn mÆt vµ tiÒn göi ng©n hµng Cã TK 511(5111): Doanh thu b¸n hµng cha cã thuÕ GTGT Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ph¶i nép Bót to¸n 2: Trªn c¬ së phiÕu nhËp kho, Ho¸ ®¬n mua hµng kÕ to¸n ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n Nî TK 632: TËp hîp trÞ gi¸ mua cña hµng b¸n Cã TK 156(1561): TrÞ gi¸ mua thùc tÕ hµng b¸n Vµ ghi vµo B¶ng kª sè 1- ghi Nî TK 111 vµ B¶ng kª sè 2- ghi Nî TK 112 . *§èi víi h×nh thøc tiªu thô theo h×nh thøc
  63. +C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT, KÕ to¸n ghi b¸o c¸o b¸n hµng chi tiÕt vµ b¶ng kª chi tiÕt doanh thu b¸n hµng, ®ång thêi më thªm sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi mua TK131 theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 131: Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511(1): Doanh thu b¸n hµng tr¶ ngay(kh«ng bao gåm thuÕGTGT) Cã TK 33311: ThuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép + §ång thêi c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho vµ ho¸ ®¬n GTGT kÕ to¸n ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n CãTK1561: Tri gi¸ mua hµng b¸n +Khi kh¸ch hµng thanh to¸n nî , c¨n cø vµo phiÕu thu tiÒn hoÆc giÊy b¸o cã cña ng©n hµng , kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi mua theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 111 ,112: Sè tiÒn kh¸ch hµng thanh to¸n Cã TK 131: ghi gi¶m sè ph¶i thu ngêi mua Vµ ghi vµo B¶ng kª sè 1- ghi Nî TK 111, vµ B¶ng kª sè 2 - ghi Nî TK 112. +b¸n lÎ :c«ng ty tæ chøc mét quÇy b¸n lÎ ngay t¹i c«ng ty , kh¸ch hµng nép tiÒn vµ nh©n viªn b¸n lÎ sÏ viÕt ho¸ ®¬n göi l¹i cho kh¸ch hµng lÊy t¹i kho, c«ng ty qu¶n lý cöa hµng th«ng qua sæ s¸ch cho nh©n viªn b¸n hµng lËp. KÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu vµ thuÕ GTGT theo ®Çu ra ph¶i nép cña cöa hµng b¸n lÎ b»ng b­t to¸n: Nî TK 111:Tæng gi¸ b¸n lÎ thu b»ng tiÒn mÆt. Cã TK 511(5111):Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331(33311):ThuÕ GTGT ph¶i nép +b¸n ®¹i lý: §Ó cã thÓ tiªu thô khèi l­îng s¶n phÈm lín, mét trong c¸c biÖn ph¸p c«ng ty quan t©m lµ t¨ng c­êng b¸n hµng cho c¸c ®¹i lý. §Ó tiªu thô s¶n phÈm ®¹t hiÖu qu¶ cao, c«ng ty ®· cè g¾ng ngµy cang n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, ®¶m b¶o tuyÖt ®èi vÒ
  64. c«ng nghÖ sinh häc, xö lý n­íc th¶i, mäi thñ tôc víi kh¸ch hµng cÇn ph¶i ®­îc gi¶i quyÕt nhanh chãng thuËn lîi. H¹ch to¸n t¹i bªn giao ®¹i lý: Khi xuÊt kho hµng ho¸ chuyÓn giao cho bªn nhËn ®¹i lý ghi: Nî TK157:trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng giao cho bªn ®¹i lý. Cè TK156:TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho. Khi hµng ®¹i lý ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô, kÕ to¸n ghi c¸c bót to¸n sau: Bót to¸n1: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ®· tiªu thô. Nî TK 632: TËp hîp gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK157: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng kÝ göi, ®¹i lý ®· b¸n ®­îc. Bót to¸n 2 : Ph¶n ¸nh tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng ®¹i lý ®· b¸n ph¶i thu ë c¸c c¬ së ®¹ilý, ký göi cïng víi doanh thu tiªu thô vÒ thuÕ GTGT: Nî TK 131:Sè tiÒn hµng tiªu thô ph¶i thu ë c¬ së ®¹i lý,ký göi. Cã TK511(5111):Doanh thu b¸n hµng ®¹i lý ,kÝ göi Cã TK3331(33311):thuÕ GTGT ph¶i nép. Bót to¸n 3: Ph¶n ¸nh sè hoa hång vÒ kÝ göi ,®¹i lý. Nî TK 641: Hoa hång kÝ göi, ®¹i lý tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng. Cã TK131: Hoa hång ®¹i lý trõ vµo sè ph¶i thuë c¬ së ®¹i lý , kÝ göi. *H¹ch to¸n t¹i bªn nhËn b¸n hµng ký göi, ®¹i lý. Khi nhËn hµng do bªn ®Þ lý chuyÓn ®Õn, kÕ to¸n ghi nhËn trÞ gi¸ hµng ®· nhËn theo tæng gi¸ thanh to¸n b»ng bót to¸n: Nî TK 003:tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng nhËn b¸n. Khi hµng nhËn ®¹i lý ®· b¸n ®­îc theo gi¸ quy ®Þnh, kÕ to¸n ghi c¸c bót to¸n sau: Bót to¸n 1: Ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn ®¹i lý ph¶i tr¶ cho bªn giao ®¹i lý: Nî TK liªn quan(111,112,131): tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng nhËn ®¹i lý,kÝ göi ®· b¸n. Cã TK 331 (chi tiÕt chñ hµng ):sè tiÒn ph¶i tr¶ bªn giai ®¹i lý, kÝ göi ®· b¸n. §ång thêi ghi:
  65. Cã TK 003: trÞ gi¸ thanh to¸n cña hµng ®· b¸n ®­îc. Bót to¸n 2: ph¶n ¸nh hoa hång ®¹i lý ®­îc h­ëng trõ vµo sè nî ph¶i tr¶ chñ hµng. Nî TK331(chi tiÕt chñ hµng ):ghi gi¶m sè tiÒn ph¶i tr¶ chñ hµng. Cã TK 511:hoa hång ®¹i lý ®­îc h­ën 2.2.2.3-H¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu. C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®­îc ph¶n ¸nh vµo Tk532.do viÖc chÊp thu©n gi¶m gi¸ ngoµi ho¸ ®¬n ,tøc lµ sau khi cã ho¸ ®¬n b¸n hµng. kh«ng ph¶n ¸nh vµo tµi khoan nµy sè gi¶m gÝa ®­îc ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ ®· ®­îc trõ vµ tæng trÞ gi¸ b¸n ghi trªn ho¸ ®¬n. Trong k× h¹ch to¸n. kho¶n gi¶m gi¸ hµng ph¸t sinh thùc tÕ d­îc ph¶n ¸nh vµo bªn nî TK532- gi¶m gi¸ hµng b¸n. cuèi k× kÕt chuyÓn tæng sè tiÒn gi¶m gi¸ hµng b¸n vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn ho¹t ®éng trong kú. MÆt kh¸c kho¶n tiÒn thuÕ nép vµo ng©n s¸ch ®­îc khÊu trõ vµo doanh thu vÒ b¸n s¶n phÈm. TK133:thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ. C¸c TK thanh to¸n:TK111,112,133,131,3331. KÕ to¸n ghi: Nî TK 532 : TËp hîp kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n Nî TK 3331 (1): ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ t­¬ng øng Cã TK 111, 112 : Tæng sè gi¶m gi¸ ®· thanh to¸n Cã TK 1.3 : Ghi gi¶m kho¶n ph¶i thu ngêi mua +§ång thêi c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho hµng ho¸ kÕ to¸n ph¶n ¸nh gi¶m gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n trªn sæ chi tiÕt TK 632 vµ ghi t¨ng vËt t, hµng ho¸ trªn sæ chi tiÕt vËt t , hµng hãa khi nhËp kho hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i theo ®Þnh kho¶n : Nî TK 156 : Gi¸ thùc tÕ cña hµng bÞ tr¶ l¹i Cã TK 632 : Ghi gi¶m gi¸ vèn hµng b¸n
  66. *KÕ to¸n thuÕ TT§B: S¶n phÈm cña c«ng ty ®ã lµ s¶n phÈm ®ãng hép vµ ®©y lµ mÆt hµng thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt víi thuÕ suÊt 28%. C¬ së tÝnh thuÕ TT§B lµ gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ, sè l­îng thµnh phÈm tiªu thô vµ thuÕ suÊt. Trong ®ã: Doanh sè b¸n GÝa tÝnh thuÕ thÞ tr­êng §B = 1 + thuÕ suÊt ThuÕ TT§B ph¶i nép =Gia tÝnh thuÕ * ThuÕ suÊt Tæng c«ng ty rau qu¶ sö dông TK3332- ThuÕ TT§B ph¶i nép ®Ó h¹ch to¸n thuÕ. BiÓu 9: Céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp -Tù do -H¹nh phóc tê khai tiªu thô ®Æc biÖt Tªn c¬ së: Tæng c«ng ty rau qu¶ §Þa chØ : Sè 2 Ph¹m Ngäc Th¹ch- §èng §a -Hµ Néi. STT Tªn hµng Sè l­îng Doanh sè Gi¸ tÝnh ThuÕ Sè thuÕ ho¸ dÞch vô b¸n thuÕ TT§B suÊt % TT§B ph¶i nép A B 1 2 3 4 5
  67. 1 Qña hép 204.570,5 756.910.850 504.607.233 50 252.303.616 2 Qu¶ 12.500 43.750.000 29.166.666 50 14.583.333 Céng 800.660.850 533773899 266.886.949 *Sè thuÕ TT§B ®­îc khÊu trõ(nÕu cã). *Sè thuÕ TT§B kú tr­íc chuyÓn qua. +Nép thõa: +Nép thiÕu: *Sè thuÕ TT§B ph¶i nép kú nµy : (b»ng ch÷: mét tr¨m bèn chÝn triÖu, bèn tr¨m bÈy m­¬i ngh×n, hai tr¨m t¸m hai, bèn t¸m ®ång). Ngµy 31 th¸ng 3 n¨m 200 . N¬i nhËn tê khai: -C¬ quan thuÕ -§Þa chØ Ngay c¬ quan thuÕ nhËn tê khai Ng­êi nhËn: MÆt kh¸c doanh thu b¸n hµng cña c«ng ty ,kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm hµng ngµy vµo sæ chi tiÕt cña tµi kho¶n 511 cuèi th¸ng vµo sæ c¸i cña tµi kho¶n 511 ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh tiªu thô trong c¶ th¸n Biªu 11: Sæ c¸i TK 511 Tªn tµi kho¶n :Doanh thu b¸n hµng SD ®Çu th¸ng (d­ cã ):0 stt TK ®èi Tªn TK ®èi øng PS Nî PS Cã øng
  68. 1 131 Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 15.491.416.107 2 531 Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 2.973.850 3 3332 ThuÕ TT§B ph¶i nép 266.886.949 4 911 X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 541.414.009 Ph¸t sinh trong th¸ng 571.076.553 571.076.553 2.2.3-KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng. Lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm ,hµng ho¸,c¸c chi phÝ b¸n hµng cÇn thiÕt ph¶i ph©n lo¹i tæng hîp theo ®óng néi dung quy ®Þnh.cuèi k× kÕ to¸n kÕt chuyÓn chiphÝ b¸n hµng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô.vµ nã ®­îc më trªn TK641. Tµi kho¶n sö dông 641 vµ cã c¸c TK cÊp 2 TK 641 gåm cã c¸c tµi kho¶n cÊp 2 sau: -TK6411- chi phÝ nh©n viªn. -TK6412-chi phÝ vËt liÖu bao b×. -TK6413-chi phÝ DC,®å dïng. -TK6414-chi phÝ khÊu hoa TSC§. -TK6415-chi phÝ b¶o hµnh. -TK6417-chi phÝ dich vô mua ngoµi. -TK6418-chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. MÆt kh¸c hµng ngµy , c¨n cø vµo c¸c Ho¸ ®¬n , c¸c chøng tõ gèc nh­: Hãa ®¬n mua hµng , phiÕu chi , GiÊy b¸o nî cña ng©n hµng , phiÕu xuÊt kho c«ng cô , dông cô kÕ to¸n ph¶n ¸nh chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh Nî TK 641 ( chi tiÕt ) Cã TK Liªn quan. 2.4- KÕ to¸n chi phÝ qu¶n ký doanh nghiÖp.
  69. Lµ c¸c chi phÝ cho viÖc qu¶n lý kinh doanh,qu¶n lý hµnh chÝnh vµ phôc vô chung kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng toµn c«ng ty.vµ nã ®­îc më trªn TK642. *Tµi kho¶n sö dông: TK642-”chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp” ®Ó tËp hîp vµ kÕt chuyÓn c¸c chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý hµnh chÝnh vµ c¸c chi phÝ chung kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp KÕt cÊu cña TK642: TK 642 gåm c¸c TK cÊp 2 sau: -TK6421-chi phÝ nh©n viªn quan lý. -TK6422-chi phÝ vËt liÖu qu¶n lÝ. -TK6423-chi phÝ ®å dung v¨n phßng -TK6424-chi phÝ khÊu hao TSC§ -TK6425-thuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ. -TK6426-chi phÝ dù phßng -TK6427-chi phÝ dÞch vô mua ngoµi -TK6428-chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Thùc chÊt kÕ to¸n CPBH vµ CPQLDN ë tæng c«ng ty kh«ng më c¸c TK 641-Chi phÝ b¸n hµng vµ TK642-Chi phÝ quan lý doanh nghiÖp.C¸c CPBH Vµ CPQLDN ph¸t sainh ®­îc theo dâi c¸c sæ chi tiÕt TK 627 Sæ chi tiÕt TK 627(627 bh):ph¶n ¸nh c¸c kho¶n CPBH,CPQLDN nh­ c«ng t¸c phÝ chi mua v¨n phßng phÈm . TÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®­îc ghi vµo sæ chi tiÕt TK627 liªn quan. Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK 627 ®Ó ghi vµo sæ c¸i TK 627 TrÝch sè liÖu th¸ng 7/20
  70. BiÓu 10: Sæ c¸i tµi kho¶n 627 T­ ngµy 1/7 ®Õn ngµy 31/7/2004 Tªn TK:chi phÝ s¶n xuÊt chung D­ ®Çu th¸ng (cã):0 stt §èi Tªn TK sö dông PS nî PS cã øng 1 155 Thµnh phÈm 893.503 2 111 TiÒn mÆt 10.254.100 3 154 Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 224.224.540 4 111 TiÒn mÆt 64.494.122 5 112 TiÒn göi ng©n hµng 38.907.104 6 142 Chi phÝ tr¶ tr­íc 20.000.000 7 153 C«ng cô, dông cô 3.683.000 8 214 Hao mßn TSC§ 100.000.000 9 338 Ph¶i tr¶ nép kh¸c 6500.000 Ps trong th¸ng 234.478.640 234.478.640 2.2.5 -KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm. §Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô, kÕ to¸n tÝnh to¸n, tæng hîp sè liÖu, tõ c¸c sæ tiÓu kho¶n chi tiÓt më riªng cho tõng lo¹i thµnh phÈm lËp b¶ng tæng tiªu thô thµnh phÈm. 1.C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n b¸n hµng kÕ to¸n ghi Nî TK632: 523.642.111 Cã TK 155: 523.642.111 2.KÕt chuyÓn gÝa vèn hµng b¸n vµo TK911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Nî TK911: 523.642.111 Cã TK632: 523.642.111
  71. 3.C¸c kho¶n gi¶m doanh thu: Nî TK511: 269.860.799 Cã TK 3332: 266.886.949 Cã TK 531: 2.973.850 4.kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn: Doanh thu thuÇn = tæng doanh thu - thuÕ TT§B – hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i =(756.910.850 +43.750.000) - 266.886.949- 2.973.850 =530.800.051 Nî TK 511: 530.800.051 Cã TK911: 530.800.051 KÕt chuyÓn thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh Nî TK 711: 181.457 Cã TK 911: 181.457 KÕt chuyÓn chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh Nî TK 911: 6.021.400 Cã TK 811 : 6.021.400 X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh: Nî TK 911: 11.932.855 Cã TK 421: 11.932.855 KQKD = Doanh thu thuÇn -gi¸ vån hµng b¸n -CP ho¹t ®éng tµi chÝnh +thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh. =530.800.051 - 523.642.111 - 6.021.400 +181.457 =1.317.997 viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ®­îc kÕ to¸n ghi vµo sæ c¸i TK 911-X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
  72. BiÓu 11: Sæ c¸i TK 911 Tªn TK:X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh SD cã :0 TT TK ®èi Tªn TK ®èi øng PS Nî PS Cã øng 1 511 Doanh thu thuÇn 530.800.051 2 711 Thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh 181.457 3 632 Gi¸ vèn hµng b¸n 523.642.111 4 811 Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh 6.021.400 5 421 Thu nhËp ch­a ph©n phèi 1.317.997 Ph¸t sinh trong k× 530.981.508 530.981.508 D­ cã cuèi k×: 0 §Ó ph¶n ¸nh tæng qu¸t t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh kª ro¸n lËp “b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®énh kinh doanh”.
  73. BiÓu 12: b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh §¬n vÞ : Tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. ChØ tiªu M· sè Th¸ng 7/2004 Doanh thu 01 800.660.850 C¸c kho¶n gi¶m trõ 03 269.860.799 +Gi¶m gi¸ hµng b¸n 04 +Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 05 2.973.850 +ThuÕ ph¶i nép NSNN 06 266.886.949 1 .Doanh thu thuÇn (01-03) 10 530.800.051 2.GÝa vån hµng b¸n 11 523.642.111 3.lîi nhuËn gép (10-11) 20 7.157.940 4.Chi phÝ b¸n hµng 21 5.Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 22 6. Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éngkinh 30 7.157.940 doanh 20-(21+22) -Thu nhËp tõ ho¹t ®éng. 31 181.457 -Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. 32 6.021.400 7.Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh 40 5.839.943 (31-32) -C¸c kho¶n thu nhËp bÊt th­êng 41 CP HO¹T §Ég bÊt th­êng 42 8.Lîi nhuËn bÊt th­êng(41-42) 50 9.Lîi nhuËn tr­íc thuÕ (30+40+50) 60 1.317.997
  74. PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ kÕ to¸n thµnh phÈm,tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. 3.1 -NhËn xÐt ®¸nh gi¸ vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam. Tuy tæng c«ng ty ho¹t ®éng trong nhiÒu n¨m kinh nghiÖm ph¶i ®èi mÆt víi rÊt nhiÒu khã kh¨n,®ßi hái ban l·nh ®¹o cña tæng c«ng ty ph¶i linh ho¹t ®­a nhiÒu biÖn ph¸p kinh tÕ cã hiÖu qu¶ nh»m kh¾c phôc mäi khã kh¨n hiÖn t¹i hoµ nhËp víi guång quay cña kinh tÕ thÞ tr­êng.MÆt kh¸c tæng c«ng ty cÇn ph¶i quan t©m nghiªn cøu t×m hiÓu thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng trªn c¬ së ®ã tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Bªn c¹nh ®ã tæng c«ng ty tæ chøc bé m¸y qu¶n lý, c¬ chÕ s¶n xuÊt,kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh, nh»m kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n.Tr­íc m¾t ®¬n vÞ ®· quan t©m ®Õn tr×nh ®é tay nghÒ cña c¸n bé c«ng nh©n viªn.t¹o cho hä niÒm tin víi c«ng ty cïng nhau kh¾c phôc khã kh¨n,t×m ra gi¶i ph¸p tèt nhÊt ®Ó gióp c«ng ty ®øng v÷ng vµ dÇn dÇn ph¸t triÓn. HÖ thèng qu¶n lý ë tæng c«ng ty nãi chung vµ bé phËn kÕ to¸n nãi riªng kh«ng ngõng ®­îc cñng cè vµ hoµn thiÖn, thùc sù trë thµnh c«ng cô ®¾c lùc trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n cña tæng c«ng ty.Trong sù cè g¾ng còng nh­ nh÷ng thµnh tÝch chung ®ã, kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn sù phÊn ®Êu vµ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc cña c«ng t¸c thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm. Nh­ chóng ta ®· biÕt thµnh phÈm cña tæng c«ng ty lµ rau qu¶ phôc vô cho nhu cÇu thiÕt yÕu cña ng­êi tiªu dïng,do vËy viÖc qu¶n lý thµnh phÈm tr¸nh h­, háng.®¶m b¶o tiªu thô nhanh kÞp thêi lµ vÊn ®Ò quan träng ®­îc c«ng ty ®Æc biÖt quan t©m. MÆt kh¸c,trong c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n, , viÖc h¹ch ®Þnh thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn ®· t¹o ®iÒu kiªn ®Ó tæng c«ng ty n¾m b¾t
  75. ®­îc chÝnh x¸c nhu cÇu thÞ tr­êng ,tõ ®ã tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch chñ ®éng.qua t×nh h×nh thùc tÕ t¹i tæng c«ng ty cho thÊy viÖc tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm,tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®Æt ra, cô thÓ lµ: +VÒ h¹ch to¸n thµnh phÈm:®· ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra cã liªn quan ®Õn kh©u c«ng t¸c kÕ to¸n nµy, mäi ho¹t ®éng nhËp xuÊt kho thµnh phÈm ®Òu ®­îc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ trªn sæ s¸ch,chøng tõ kÕ to¸n theo c¸c quy ®Þnh cña tæng c«ng ty còng nh­ chÕ ®é kÕ to¸n chi tiÕt tæng hîp,c¸c mèi liªn hÖ gi÷a sæ s¸ch kÕ ho¹ch.§ång thêi ph¶n ¸nh kÞp thêi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra qua ®ã theo dâi ®­îc chi tiÕt t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t sinh hµng ngµy,bªn c¹nh ®ã ph¶n ¸nh ®«i nÐt t×nh h×nh tiªu thô cña tæng c«ng ty víi tõng kh¸ch hµng,tõng mÆt hµng vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng,tõ ®ã cã kÕ ho¹ch, ho¹ch ®Þnh c¸c biÖn ph¸p phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. +VÒ h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm:®©y lµ néi dung quan träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty.do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña tæng c«ng ty chñ yÕu la s¶n phÈm ®ãng hép nªn ViÖc tiªu thô gÆp Ýt khã kh¨n.MÆt kh¸c trong c«ng t¸c kÕ to¸n ®· ®¶m b¶o tiÕt kiÖm thêi gian lao ®éng gi¶m bít thêi gian cho c«ng t¸c h¹ch to¸n chi tiÕt, h¹ch to¸n tæng hîp nhê ®­îc trang bÞ m¸y vi tÝnh víi tr­¬ng tr×nh kÕ to¸n khoa häc chÝnh x¸c. -Phßng kÕ to¸n cña tæng c«ng ty ®· ®­îc trang bÞ kÜ thuËt hiÖn ®¹i,tæ chøc bé m¸y gän nhÑ phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc cña chuyªn m«n tõng ng­êi. 3.2-Mét sè kiÕn nghÞ hoµn thiÖn vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô . Trong thêi gian thùc tËp t¹i tæng c«ng ty víi gãc ®é lµ mét sinh viªn sau khi ®· l¾m b¾t vµ t×m hiÓu thùc tÕ. §èi chiÕu víi lý luËn ®· ®­îc häc, nghiªn cøu t¹i tr­êng, víi mong muèn gãp phÇn nhá bÐ cña m×nh vµo viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm cña tæng c«ng ty, Lµm cho kÕ to¸n thùc sù trë thµnh cung cô qu¶n lý hiÖ qu¶ nhÊt.Em xin ®Ò ra nh÷ng ph­¬ng h­íng sau:
  76. - Chăm lo đời sống sức khoẻ cho cán bộ CNV sản xuất, hơn nữa đào tạo công nhân cho phù hợp với dây truyền sản xuất. Ngoài ra các phân xưởng cần nâng cao hệ thống quạt gió. Trang bị đầy đủ bảo hộ lao động cho người sản xuất, có những chính sách đãi ngộ với những lao động trong môi trường độc hại. - Với bộ phận văn phòng: Các phòng ban cần bố trí cho hợp lý nhằm thuận tiện cho quản lý. - Với bộ phận sản xuất: Công ty phải có nội quy nghiêm ngặt về vệ sinh môi trường, cũng như đảm bảo an toàn cho người lao động trong quá trình sản xuất. Nãi tãm l¹i,víi xu h­íng trªn n­íc ta ph¶i thËn träng trong viÖc sö dông c¸c s¶n phÈm ho¸ chÊt ®Ó bãn cho c©y ¨n qu¶ vµ rau. ChÊt l­îng cao cña s¶n phÈm c©y ¨n qu¶ xuÊt khÈu phô thuéc vµo kh©u s¶n xuÊt chÕ sinh häc n«ng nghiÖp,sau ®ã ®Õn kh©u sau thu ho¹ch. §iÒu nµy ®ßi hái viÖt nam ph¶i phÊn ®Êu n©ng cao chÊt l­îng rau qu¶ xuÊt khÈu mét c¸ch ®ång bé ë tÊt c¶ c¸c kh©u tõ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp,s¶n xuÊt c«ng nghiÖp,vËn chuyÓn vµ c«ng t¸c marketing.
  77. KÕt LuËn: KÕ to¸n thµnh phÈm-tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ lµ mét trong nh÷ng phÇn hµnh rÊt quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý h¹ch to¸n ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.h¹ch to¸n kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ ®óng ®¾n lµ biÖn ph¸p tÝch cùc vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt ,gãp phÇn thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tuÇn hoan vèn, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Qua thêi gian thùc tËp t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam.em nhËn thÊy xÝ nghiÖp ®· tæ chøc, s¾p xÕp vµ dÇn ®­a c«ng t¸c kÕ to¸n kÕ to¸n thµnh phÈm-tiªu thô ®i vµo nÒ nÕp, gãp phÇn mang l¹i hiÖu qu¶ cho ho¹t ®éng qu¶n lý còng nh­ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp. Tuy nhiªn,®Ó c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thu thµnh phÈm nãi riªng thËt sù trë thµnh c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ ®¾c lùc ®ßi hái xÝ nghiÖp ph¶i t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u nghiÖm nh»m tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n toµn diÖn h¬n. Do thêi gian thùc tËp ë tr­êng cã h¹n nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt,em rÊt mong ®­îc sù gióp ®ì ,gãp ý cña thÇy c« gi¸o cïng c¸n bé phßng kÕ to¸n t¹i tæng c«ng ty rau qau viÖt nam ®Ó bµi viÕt cña em hoµn thiÖn h¬n. Cuèi cïng.Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµng c¶m ¬n Ths- ®inh ThÕ Hïng cïng c¸c thÇy c« trong bé m«n kÕ to¸n-Tr­êng §¹i Häc -Kinh TÕ Quèc D©n.Xin ch©n thµnh c¶m ¬n ban l·nh ®¹o cña tæng c«ng ty ,c¸c anh chÞ trong phßng kÕ to¸n cña tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam ®· gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Hµ néi,ngµy 5 thµng 6 n¨m2005. Sinh viªn: L­¬ng ThÞ Thanh H­êng. §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n.
  78. Môc lôc Lêi më ®Çu 1 PhÇn I: LÝ luËn chung vÒ thµnh phÈm,tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh nghiÖp 3 1.1 -LÝ luËn chung vÒ thµnh phÈm. 3 1.1.1 -§Æc ®iÓm cña thµnh phÈm 3 1.1.2 -TÝnh gi¸ thµnh 5 1.1.3 -KÕ to¸n thµnh phÈm theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn 7 1.1.4 -KÕ to¸n thµnh phÈm theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®inh k× 10 1.2-Lý luËn chung vÒ tiªu thô thµnh phÈm 11 1.2.1-Kh¸i niÖm tiªu thô thµnh phÈm vµ tÇm quan trong cña ho¹t ®éng tiªu thô hµnh phÈm trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 11 1.2.1.1-Kh¸i niÖm tiÖu thô thµnh phÈm. 11 1.2.1.2 -TÇm quan träng cña ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm. 12 1.2.2.- Môc ®Ých, ý nghÜa 13 1.2.3-C¸c ph­¬ng thøc tiªu thô thµnh phÈm. 13 1.2.3.1-Ph­¬ng thøc b¸n bu«n. 13 1.2.3.2- Ph­¬ng thøc b¸n lÎ: 15 1.2.3.3- Ph­¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp. 16 1.2.3.4- Ph­¬ng thøc b¸n hµng th«ng qua ®¹i lý 16 1.2.3.5- Ph­¬ng thøc b¸n hµng theo hîp ®ång th­¬ng m¹i 17 1.2.3.6- Ph­¬ng thøc b¸n hµng theo h×nh thøc hµng ®æi hµng 17 1.2.4- C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n 17 1.2.4.1 -Thanh to¸n b»ng tiÒn 17 1.2.4.2- Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt 17