Tiểu luận Viện trợ phát triển chính thức (official development assistance – oda)

Nội dung text: Tiểu luận Viện trợ phát triển chính thức (official development assistance – oda)

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT KHOA TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG K12404B BÀI TIỂU LUẬN VIỆN TRỢ PHÁT TRIỂN CHÍNH THỨC (OFFICIAL DEVELOPMENT ASSISTANCE – ODA) Người Thuyết Trình: Nguyễn Thị Minh
2. NỘI DUNG • Tổng quan về ODA ➢Lịch sử ra đời ➢Khái niệm ➢Phân loại ➢Đặc điểm • ODA – con dao hai lưỡi • Thực trạng phát triển ODA ➢Trên thế giới ➢Tại Việt Nam
3. Lịch sử ra đời của ODA • Sau chiến tranh thế giới thứ 2, các nước công nghiệp phát triển thỏa thuận về sự trợ giúp cho vay không hoàn lại hoặc viện trợ với các điều kiện ưu đãi cho các nước đang phát triển. • 12/1960 tại Pari thành lập tổ chức hợp tác kinh tế và phát triển OECD gồm 20 thành viên ban đầu đóng vai trò quan trọng nhất trong việc cung cấp ODA.
4. Viện trợ phát triển chính thức (ODA – Official Development Assistance) là các khoản viện trợ không hoàn lại hoặc các khoản cho vay với những điều kiện ưu đãi hoặc hỗn hợp các khoản trên được cung cấp bởi các nhà nước, các tổ chức kinh tế, tài chính quốc tế và các tổ chức phi chính phủ nhằm hỗ trợ cho phát triển kinh tế - xã hội ở những nước đang và chậm phát triển được tiếp nhận nguồn vốn này.
5. Tuỳ theo hình thức phân loại mà ODA được chia ra như sau: phương • ODA không hoàn lại thức • ODA có hoàn lại hoàn trả • ODA hỗn hợp nguồn • ODA song phương cung cấp • ODA đa phương • Hỗ trợ cán cân thanh toán mục tiêu • Tín dụng thương nghiệp sử dụng • Viện trợ chương trình • Viện trợ dự án
6. ĐẶC ĐiỂM Ngay từ khi mới ra đời (1969), ODA đã có 2 mục tiêu ODA là phương tồn tại song song nhưng mâu tiện kích thích thuẫn với nhau: xuất khẩu hàng • Thúc đẩy tăng trưởng dài hóa và mở đường hạn và giảm nghèo ở cho đầu tư kinh tế, những nước đang phát triển. thiết lập mối quan • Tăng cường lợi ích chiến hệ ngoại giao, lược kinh tế, chính trị thương mại thân trong từng giai đoạn của thiện các nước tài trợ.
7. Phương thức cơ bản cung cấp ODA • Hỗ trợ ngành • Hỗ trợ dự án • Hỗ trợ chương trình • Hỗ trợ ngân sách
8. Vai trò của ODA • Loại bỏ sự thiếu vốn và ngoại tệ, tăng đầu tư vốn đến • Viện trợ song phương tạo điều kiện điểm mà ở đó sự tăng trưởng kinh tế tạo điều kiện cho cho các công ty của bên cung cấp các nước này đạt được đến quá trình tự duy trì và phát hoạt động thuận lợi hơn tại các nước triển. • Tạo điều kiện để các nước tiếp nhận có thể vay thêm vốn nhận viện trợ một cách gián tiếp. của các tổ chức quốc tế, thực hiện việc thanh toán nợ tới Cùng với sự gia tăng của vốn ODA, hạn qua sự giúp đỡ của ODA. • Có thể phục hồi đồng tiền của nước mình thông qua các dự án đầu tư của những nước những khoản hỗ trợ lớn của các tổ chức tài chính quốc tế viện trợ cũng tăng theo với những mang lại. điều kiện thuận lợi, đồng thời kéo • Tạo ra những tiền đề đầu tiên, đặt nền móng cho sự phát triển về lâu dài thông qua lĩnh vực đầu tư chính của nó là theo sự gia tăng về buôn bán giữa hai nâng cấp cơ sở hạ tầng về kinh tế. quốc gia. Ngoài ra, nước viện trợ còn • ODA tác động tích cực đến phát triển kinh tế xã hội của đạt được những mục đích về chính trị, các địa phương và vùng lãnh thổ, đặc biệt là ở các thành phố lớn: nguồn vốn này trực tiếp giúp cải thiện điều kiện ảnh hưởng của họ về mặt kinh tế - về vệ sinh y tế, cung cấp nước sạch, bảo vệ môi trường. văn hoá đối với nước nhận cũng sẽ Đồng thời nguồn ODA cũng góp phần tích cực trong việc phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn, phát triển nông tăng lên nghiệp, xoá đói giảm nghèo • ODA giúp các doanh nghiệp nhỏ trong nước có thêm vốn, tạo điều kiện nâng cao hiệu quả đầu tư cho sản xuất kinh doanh, dần dần mở rộng qui mô doanh nghiệp. • Cơ hội để nhập khẩu máy móc thiết bị cần thiết cho quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước, từ các nước phát triển, tham gia vào các tổ chức tài chính thế giới, đạt được sự giúp đỡ lớn hơn về vốn từ các tổ chức này Đối với nước Đối với các xuất khẩu vốn nước tiếp nhận
9. Các nguồn cung cấp ODA chủ yếu: Trong thời kỳ chiến tranh Các nhà tài trợ lạnh và đối đầu ĐôngTây đa phương gồm các tổ Hiện nay, chức chính thức sau: $- Liên xô cũ, Đông Âu $- Các nhà tài trợ đa $- Các tổ chức thuộc hệ $- Các nước thuộc tổ phương thống Liên Hiệp Quốc chức OECD. $- các tổ chức viện trợ $-Các nước viện trợ $- Các tổ chức quốc tế và song phương song phương phi Chính phủ
10. Ngân hàng thế giới
11. 0DA – CON DAO 2 LƯỠI I. TÍCH CỰC. ✓ Điều chỉnh, hoàn thiện cơ cấu kinh tế. ✓ Tăng nguồn vốn để cải tạo nâng cấp, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, làm nền tảng vững chắc cho ổn định và tăng trưởng kinh tế; thúc đẩy đầu tư của tư nhân trong và ngoài nước. ✓ Góp phần cải thiện và nâng cao mức sống của người dân. ✓ Thực hiện các chương trình nghiên cứu tổng hợp nhằm hoạch định chính sách hay cung cấp thông tin cho đầu tư tư nhân và góp phần tăng khả năng thu hút FDI.
12. II. TIÊU CỰC • dễ tạo ra nạn tham nhũng trong các quan chức Chính phủ hoặc phân phối giàu nghèo trong các tầng lớp dân chúng nếu không có những chính sách kiểm soát và quản lý chặt chẽ việc sử dụng nguồn vốn này trong nước. Đối với nước • Điều nguy hiểm nhất có thể xảy ra của viện trợ ODA là các xuất khẩu vốn nước cung cấp không nhằm cải tạo nền kinh tế - xã hội của nước đang phát triển mà nhằm vào các mục đích quân sự. • viện trợ phát triển chính thức ODA là các nước nếu muốn nhận được nguồn vốn này phải đáp ứng các yêu cầu của bên cấp viện trợ. Mức độ đáp ứng càng cao thì viện trợ tăng lên càng nhiều. • Ngay ở trong một nước, tình trạng tập trung ODA vào các Đối với các thành phố trọng điểm cũng tạo nên sự mất cân đối trong cơ nước tiếp nhận cấu kinh tế - xã hội của quốc gia đó, làm cho hố ngăn cách giàu nghèo thành thị và nông thôn càng trở nên cách biệt
13. TÌNH HÌNH CUNG CẤP VÀ TIẾP NHẬN ODA TRÊN THẾ GIỚI. Tình hình chung: Nguồn ODA song phương được phân bố rộng khắp trên thế giới • Ở Châu Á : Nhật là nước đầu tư lớn nhất • Châu Phi: Nước cung cấp ODA chiếm tỉ lệ cao nhất là Pháp. • Châu Mỹ La Tinh: Mỹ là nước có tỉ lệ viện trợ lớn nhất. • Châu Đại Dương: Pháp đứng đầu với tỉ lệ viện trợ 46,9%. • Trung Đông: Mỹ có tỉ lệ viện trợ ODA cao nhất.
14. NƯỚC NHẬN ODA NHIỀU NHẤT THẾ GIỚI NĂM 2009
15. THỰC TRẠNG ODA HIỆN NAY TRÊN THẾ GiỚI • Tỉ trọng ODA song phương có xu thế tăng lên, ODA đa phương có xu thế giảm đi. • Sự cạnh tranh ngày càng tăng trong quá trình thu hút ODA. • Sự phân phối ODA theo khu vực nghèo của thế giới không đồng đều. • Triển vọng gia tăng nguồn vốn ODA ít lạc quan.
16. hiện có 51 nhà tài trợ, bao Sau hơn 20 gồm 28 nhà tài năm Đổi mới, trợ song Việt Nam đã phương và 23 đạt được nhà tài trợ đa những thành tháng 11 năm phương đang tựu phát triển hoạt động 1993 là điểm kinh tế và tiến khởi đầu cho thường xuyên bộ xã hội vượt tại Việt Nam quá trình thu bậc hút và sử dụng ODA ở Việt Nam.
17. kể cả những năm kinh tế thế giới gặp khó khăn đạt 42,438 tỷ USD với mức cam kết năm sau cao hơn năm trước Thông qua 15 Hội nghị CG thường niên
18. TÌNH HÌNH ODA Ở VIỆT NAM Cơ cấu ODA của ADB phân bổ theo ngành/lĩnh vực giai đoạn 1993 – 2004 (không kể vay theo chương trình) Ngành/Lĩnh vực Tỷ lệ(%) Giao thông vận tải 25 Năng lượng 12 Kết cấu hạ tầng xã hội (y tế, giáo dục, nước sinh hoạt) 32 Nông nghiệp và phát triển nông thôn 31 Nguồn: Bộ Kế hoạch và Đầu tư
19. Phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế và xã hội - Những ngành và lĩnh vực ưu tiên sử dụng vốn ODA 13,11% 3,32% 15,66% 8,90% 21,78% 9,17% 28,06% Nông nghiệp và phát triển nông thôn kết hợp xóa đói giảm nghèo Năng lượng và công nghiệp Giao thông vận tải, bưu chính viễn thông Cấp, thoát nước và phát triển đô thị Y tế, giáo dục đào tạo Môi trường, khoa học kỹ thuật Các ngành khác
20. BIỂU ĐỒ CAM KẾT, KÝ KẾT, GIẢI NGÂN TỪ 1993 - 2008 6000 5000 4000 Cam kết 3000 Ký kết Giải ngân Triệu USD Triệu 2000 1000 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Năm Phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế và xã hội - Những ngành và lĩnh vực ưu tiên sử dụng vốn ODA
21. Các tổ chức tài chính quốc tế thường là những nhà tài trợ lớn với lượng vốn cung cấp lớn hơn nhiêù lần so với các quỹ của Liên hiệp quốc.