Luận văn Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động ở Công ty Sông Đà 10

137 trang nguyendu 6990

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Luận văn Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động ở Công ty Sông Đà 10", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

luan_van_mot_so_giai_phap_nang_cao_hieu_qua_su_dung_von_luu.doc

Nội dung text: Luận văn Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động ở Công ty Sông Đà 10

Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia -sẻ 1 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí LỜI NÓI ĐẦU Nhiều nhà phân tích tài chính đã ví Vốn lưu động của doanh nghiệp như dòng máu tuần hoàn trong cơ thể con người. Vốn lưu động được ví như vậy có lẽ bởi sự tương đồng về tính tuần hoàn và sự cần thiết của vốn lưu động đối với ‘cơ thể’ doanh nghiệp. Trong nền kinh tế thị trường, một doanh nghiêp muốn hoạt động thì không thể không có vốn. Vốn của doanh nghiệp nói chung và vốn lưu động nói riêng có mặt trong mọi khâu hoạt động của doanh nghiệp từ: dự trữ, sản xuất đến lưu thông. Vốn lưu động giúp cho doanh nghiệp tồn tại và hoạt động được trơn tru. Tuy nhiên do sự vận động phức tạp và trình độ quản lý tài chính còn hạn chế ở nhiều doanh nghiệp Việt Nam, vốn lưu động chưa được quản lý, sử dụng có hiệu quả dẫn đến hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh không cao. Trong quá trình thực tập tại Công ty Sông Đà 10 em nhận thấy đây là một vấn đề thực sự nổi cộm và rất cần thiết ở Công ty, nơi có tỷ trọng vốn lưu động lớn với nhiều hoạt động sản xuất quy mô lớn, phức tạp, vấn đề nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động đang là một chủ đề mà Công ty rất quan tâm. Với nhận thức như vậy, bằng những kiến thức quý báu về tài chính doanh nghiệp, vốn lưu động tích luỹ được trong thời gian học tập, nghiên cứu tại trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội, cùng thời gian thực tập thiết thực tại Công ty Sông Đà 10, em đã chọn đề tại: “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty Sông Đà 10” làm đề tài chuyên đề thực tập tốt nghiệp. Chuyên đề gồm có 3 chương:
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia -sẻ 2 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Chương I. Vốn lưu động và hiệu quả sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường Chương II. Thực trạng hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty Sông Đà 10 Chương III. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty Sông Đà 10 Do những hạn chế về trình độ nhận thức và thời gian thực tập, chuyên đề này chắc chắn còn nhiều thiếu sót. Em rất mong nhận được những đóng góp từ phía thầy, cô giáo, các anh chị trong phòng tài chính – kế toán Công ty Sông Đà 10 để chuyên đề có thể hoàn thiện hơn cũng như giúp em hiểu sâu hơn về đề tài mà mình đã lựa chọn.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia -sẻ 3 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí CHƯƠNG I. VỐN LƯU ĐỘNG VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN LƯU ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG Vốn lưu động của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường Doanh nghiệp và hoạt động của doanh nghiệp Doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường Kinh tế thị trường là một nền kinh tế vận động theo cơ chế thị trường trong đó người mua và người bán tương tác với nhau để xác định giá cả và sản lượng của hàng hoá hay dịch vụ. Nền kinh tế thị trường chứa đựng 3 chủ thể là các hộ gia đình, doanh nghiệp và chính phủ. Trong đó, Doanh nghiệp có một vai trò to lớn trong sự hoạt động và phát triển của nền kinh tế thị trường. “Doanh nghiệp là tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh”1 – tức là thực hiện một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi. Nền kinh tế thị trường của nước ta đang xây dựng là một nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Đây là một nền kinh tế với nhiều thành phần, trong đó thành phần kinh tế quốc doanh – doanh nghiệp Nhà nước – giữ vai trò chủ đạo. “Doanh nghiệp Nhà nước là tổ chức kinh tế do Nhà nước đầu tư vốn, thành lập và tổ chức quản lý, hoạt động kinh doanh hoặc hoạt động công ích nhằm thực hiện các mục tiêu 1 Luật doanh nghiệp – ngày12 tháng 6 năm 1999
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia -sẻ 4 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí kinh tế – xã hội do Nhà nước giao”. 2 Như vậy ta thấy, có thể phân các doanh nghiệp Nhà nước làm hai loại: doanh nghiệp hoạt động kinh doanh và doanh nghiệp hoạt động công ích, khi nghiên cứu về tài chính doanh nghiệp chúng ta tập trung vào hệ thống các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh với mục tiêu thống nhất là tối đa hoá lợi nhuận. Doanh nghiệp có thể được phân loại theo nhiều tiêu thức khác nhau. Theo hình thức tổ chức có: doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần, công ty TNHH, doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Phân loại doanh nghiệp theo chủ thể kinh doanh có: kinh doanh cá thể; kinh doanh góp vốn; công ty. Dựa vào tính chất của lĩnh vực hoạt động, có doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp thương mại Sự phân chia các doanh nghiệp theo các tiêu thức nói trên nhằm tiện cho việc quản lý và nghiên cứu tuy nhiên chúng đều mang tính tương đối khi trong một nền kinh tế thị trường phát triển hình thức, hoạt động của các doanh nghiệp là rất đa dạng, phức tạp. Hoạt động của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường Bao quanh doanh nghiệp là một môi trường kinh tế – xã hội phức tạp và luôn biến động. Để đạt được mức lợi nhuận mong muốn, doanh nghiệp luôn phải đưa ra hàng loại các quyết định trong quá trình tổ chức các hoạt động kinh doanh, mọi quyết định đều phải gắn kết với môi trường xung quanh. Doanh nghiệp phải giải quyết từ khâu nghiên cứu nhu cầu thị trường; xác định năng lực bản thân; xác định các mặt hàng mà mình sản xuất và cung ứng; cách thức sản xuất, phương thức cung ứng sao cho có hiệu quả nhất Dưới 2 Luật doanh nghiệp nhà nước – ngày 20 tháng 4 năm 1995
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia -sẻ 5 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí góc độ của nhà quản trị tài chính, để đạt được mục tiêu tối đa hoá giá trị của doanh nghiệp, một doanh nghiệp luôn phải đối mặt với 3 nhóm quyết định: - Quyết định đầu tư; - Quyết định tài trợ; - Quyết định hoạt động hàng ngày. Nói một cách khác, quản lý tài chính doanh nghiệp là giải quyết một tập hợp đa dạng và phức tạp các quyết định tài chính dài hạn và ngắn hạn. Các quyết định tài chính dài hạn như lập ngân sách vốn, lựa chọn cấu trúc vốn là những quyết định thường liên quan đến những tài sản hay những khoản nợ dài hạn, các quyết định này không thể thay đổi một cách dễ dàng và do đó chúng có khả năng làm cho doanh nghiệp phải theo đuổi một đường hướng hoạt động riêng biệt trong nhiều năm. Các quyết định tài chính ngắn hạn thường liên quan đến những tài sản hay những khoản nợ ngắn hạn và thường thì những quyết định này được thay đổi dễ dàng. Trong thực tế, giá trị các tài sản lưu động chiếm một tỷ trọng lớn trong tổng giá trị doanh nghiệp và có một vị trí quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Một doanh nghiệp có thể xác định được các cơ hội đầu tư có giá trị, tìm được chính xác tỷ lệ nợ tối ưu, theo đuổi một chính sách cổ tức hoàn hảo nhưng vẫn thất bại vì không ai quan tâm đến việc huy động tiền mặt để thanh toán các hoá đơn trong năm Do vậy, chuyên đề này đi sâu vào nghiên cứu vốn lưu động và việc nâng cao hiệu sử dụng vốn lưu động trong doanh nghiệp. Để có thể hiểu sâu về vốn lưu động trước tiên chúng ta cần có cái nhìn khái lược về
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia -sẻ 6 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí vốn, một bộ phận không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. 1.1.2. Vốn của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường 1.1.2.1. Khái niệm về vốn Theo quan điểm của K.Marx, vốn là tư bản, mà tư bản được hiểu là giá trị mang lại giá trị thặng dư. Như vậy, hiểu một cách thông thường, vốn là toàn bộ giá trị vật chất được doanh nghiệp đầu tư để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh. Vốn có thể là toàn bộ của cải vật chất do con người tạo ra và tích luỹ được qua thời gian sản xuất kinh doanh cũng có thể là những của cải mà thiên nhiên ban cho như đất đai, khoáng sản Với sự phát triển vũ bão của nền kinh tế thị trường, các ngành nghề mới liên tục ra đời, quan niệm về vốn cũng ngày càng được mở rộng. Bên cạnh vốn hữu hình, dễ dàng được nhận biết, còn tồn tại và được thừa nhận là vốn vô hình như: các sáng chế phát minh, nhãn hiệu thương mại, kiểu dáng công nghiệp, vị trí đặt trụ sở của doanh nghiệp Theo cách hiểu rộng hơn, người lao động cũng được rất nhiều doanh nghiệp coi là một trong những nguồn vốn quan trọng. Có thể thấy, vốn tồn tại trong mọi giai đoạn sản xuất kinh doanh, từ dự trữ; sản xuất đến lưu thông; doanh nghiệp cần vốn để đầu tư xây dựng cơ bản; cần vốn để duy trì sản xuất và để đầu tư nâng cao năng lực sản xuất Quyết định tài trợ, do đó, là một trong 3 nhóm quyết định quan trọng của tài chính
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia -sẻ 7 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí doanh nghiệp và có ảnh hưởng sâu sắc tời mục tiêu cuối cùng của doanh nghiệp – tối đa hoá giá trị doanh nghiệp. 1.1.2.2. Đặc điểm và phân loại vốn  Đặc điểm của vốn Vốn là giá trị toàn bộ tài sản hữu hình (nhà xưởng, máy móc thiết bị ), tài sản vô hình (sáng chế, phát minh, nhãn hiệu thương mại ) mà doanh nghiệp đầu tư và tích luỹ được trong quá trình sản xuất kinh doanh nhằm tạo ra giá trị thặng dư. Vốn tồn tại trong mọi quá trình sản xuất và được chuyển hoá từ dạng này sang dạng kia: từ nguyên, nhiên vật liệu đầu vào đến các chi phí sản xuất dở dang, bán thành phẩm và cuối cùng chuyển hoá thành thành phẩm rổi chuyển về hình thái tiền tệ. Vốn luôn gắn liền với quyền sở hữu, việc nhận định rõ và hoạch định cơ cấu nợ – vốn chủ sở hữu luôn là một nội dung quan trọng và phức tạp trong quản lý tài chính doanh nghiệp. Trong nền kinh tế thị trường, vốn còn được coi là một hàng hoá đặc biệt do có sự tác bạch giữa quyền sở hữu và quyền sử dụng. Do đó, việc huy động vốn bằng nhiều con đường: phát hành cổ phiếu, trái phiếu; tín dụng thương mại; vay ngân hàng đang được các doanh nghiệp rất quan tâm và được vận dụng linh hoạt. Do sự tách bạch giữa quyền sở hữu và quyền sử dụng, sự luân chuyển phức tạp của vốn nên yêu cầu quản lý và sử dụng vốn có hiệu quả tránh lãng phí thất thoát được đặt lên cao.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia -sẻ 8 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí  Phân loại vốn Tuỳ theo từng tiêu thức khác nhau, vốn của doanh nghiệp được phân loại như sau: Theo hình thái tài sản, vốn của doanh nghiệp gồm 2 bộ phận chính: Vốn lưu động và vốn cố định. Vốn lưu động là toàn bộ giá trị của tài sản lưu động, vốn cố định là toàn bộ giá trị của tài sản cố định. Theo nguồn hình thành, vốn của doanh nghiệp được hình thành từ hai nguồn chính: Vốn chủ sở hữu và Nợ. 1.1.3. Vốn lưu động của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường 1.1.3.1. Khái niệm về vốn lưu động Để tiến hành sản xuất kinh doanh, ngoài các yếu tố con người lao động, tư liệu lao động còn phải có đối tượng lao động. Trong các doanh nghiệp đối tượng lao động bao gồm 2 bộ phận: Một bộ phận là những nguyên, nhiên vật liệu, phụ tùng thay thế đang dự trữ chuẩn bị cho quá trình sản xuất được tiến hành nhịp nhàng, liên tục; bộ phận còn lại là những nguyên vật liệu đang được chế biến trên dây truyền sản xuất (sản phẩm dở dang, bán thành phẩm). Hai bộ phận này biểu hiện dưới hình thái vật chất gọi là tài sản lưu động của doanh nghiệp trong dự trữ và sản xuất. Thông qua quá trình sản xuất, khi kết thúc một chu kỳ sản xuất thì toàn bộ tư liệu lao động đã chuyển hoá thành thành phẩm. Sau khi kiểm tra, kiểm nghiệm chất lượng thành phẩm được nhập kho chờ tiêu thụ. Mặt khác để sản xuất và tiêu thụ sản phẩm doanh nghiệp còn cần một số tiền mặt trả lương
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia -sẻ 9 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí công nhân và các khoản phải thu phải trả khác Toàn bộ thành phẩm chờ tiêu thụ và tiền để phục vụ cho tiêu thụ sản phẩm được gọi là tài sản lưu động trong lưu thông. Như vậy xét về vật chất, để sản xuất kinh doanh được tiến hành liên tục, ngoài tài sản cố định doanh nghiệp còn cần phải có tài sản lưu động trong dự trữ, trong sản xuất và trong lưu thông. Trong điều kiện nền kinh tế hàng hoá - tiền tệ, để hình thành các tài sản lưu động này các doanh nghiệp phải bỏ ra một số vốn đầu tư ban đầu nhất định. Vì vậy có thể nói: Vốn lưu động của doanh nghiệp là số vốn tiền tệ ứng trước để đầu tư, mua sắm tài sản lưu động trong doanh nghiệp. Vốn lưu động là biểu hiện bằng tiền của tài sản lưu động nên đặc điểm vận động của vốn lưu động chịu sự chi phối bởi những đặc điểm của tài sản lưu động. Trong quá trình sản xuất kinh doanh vốn lưu động không ngừng vận động qua các giai đoạn của chu kỳ kinh doanh: dự trữ sản xuất, sản xuất và lưu thông. Quá trình này được diễn ra liên tục và thường xuyên lặp lại theo chu kỳ và được gọi là quá trình tuần hoàn, chu chuyển của vốn lưu động. Qua mỗi giai đoạn của chu kỳ kinh doanh, vốn lưu động lại thay đổi hình thái biểu hiện: từ hình thái vốn tiền tệ ban đầu chuyển sang hình thái vốn vật tư hàng hoá dự trữ và vốn sản xuất, rồi cuối cùng lại trở về hình thái vốn tiền tệ. Tương ứng với một chu kỳ kinh doanh thì vốn lưu động cũng hoàn thành một vòng chu chuyển. Vốn bằng tiền Mua vật tư Vốn dự trữ Sản xuất Vốn trong sản hàng hoá sản xuất sản phẩm xuất Tiêu thụ sản phẩm
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ10 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 1.1.3.2. Đặc điểm và phân biệt vốn lưu động với vốn cố định  Những đặc điểm của vốn lưu động Vốn lưu động luân chuyển với tốc độ nhanh. Vốn lưu động hoàn thành một vòng tuần hoàn sau khi kết thúc một chu kỳ sản xuất kinh doanh. Vốn lưu động trong doanh nghiệp luôn thay đổi hình thái biểu hiện trong quá trình tuần hoàn luân chuyển. Vốn lưu động chỉ tham gia vào một chu kỳ sản xuất mà không giữ nguyên hình thái vật chất ban đầu, giá trị của nó được chuyển dịch toàn bộ một lần vào giá trị sản phẩm. Vốn lưu động vận động theo một vòng tuần hoàn, từ hình thái này sang hình thái khác rồi trở về hình thái ban đầu với một giá trị lớn hơn giá trị ban đầu. Chu kỳ vận động của vốn lưu động là cơ sở quan trọng đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp.  Phân biệt vốn lưu động với vốn cố định Vốn cố định là biểu hiện bằng tiền của tài sản cố định. Đặc điểm khác biệt lớn nhất giữa vốn lưu động và vốn cố định là vốn cố định chỉ chuyển dần giá trị của nó vào giá trị sản phẩm theo mức khấu hao trong khi giá trị vốn lưu động được chuyển dịch toàn bộ một lần vào giá trị sản phẩm.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ11 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Do đặc điểm vận động, số vòng quay của vốn lưu động lớn hơn rất nhiều so với vốn cố định. 1.1.3.3. Phân loại vốn lưu động Để quản lý, sử dụng vốn lưu động có hiệu quả cần phải phân loại vốn lưu động của doanh nghiệp theo các tiêu thức khác nhau phù hợp với yêu cầu quản lý. 1.1.3.3.1. Căn cứ vai trò của vốn lưu động trong quá trình sản xuất kinh doanh Theo cách phân loại này vốn lưu động của doanh nghiệp được phân thành 3 loại: (1)Vốn lưu động trong khâu dự trữ Bao gồm các khoản vốn sau: - Vốn nguyên vật liệu chính: Là giá trị các loại vật tư dùng dự trữ sản xuất mà khi tham gia vào sản xuất chúng cấu thành thực thể của sản phẩm. - Vốn vật liệu phụ: Là giá trị các loại vật tư dự trữ dùng trong sản xuất. Các loại vật tư này không cấu thành thực thể chính của sản phẩm mà nó kết hợp với nguyên vật liệu chính làm thay đổi màu sắc, mùi vị, hình dáng bên ngoài của sản phẩm hoặc tạo điều kiện cho quá trình sản xuất sản phẩm thực hiện được bình thường, thuận lợi. - Vốn nhiên liệu: Là giá trị các loại nhiên liệu dự trữ dùng trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ12 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí - Vốn phụ tùng thay thế: Là giá trị các loại vật tư dùng để thay thế, sửa chữa các tài sản cố định dùng cho hoạt động sản xuất kinh doanh. - Vốn vật liệu đóng gói: Là giá trị của các vật tư mà khi tham gia vào quá trình sản xuất nó cấu thành bao bì bảo quản sản phẩm. - Vốn công cụ, dụng cụ: Là giá trị các công cụ, dụng cụ không đủ tiêu chuẩn là tài sản cố định, dùng cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Loại vốn này cần thiết để đảm bảo sản xuất của doanh nghiệp được tiến hành liên tục. (2) Vốn lưu động trong khâu sản xuất Bao gồm các khoản vốn: - Vốn sản phẩm đang chế tạo: Là biểu hiện bằng tiền các chi phí sản xuất kinh doanh đã bỏ ra cho các loại sản phẩm đang trong quá trình sản xuất. - Vốn bán thành phẩm tự chế: Đây là phần vốn lưu động phản ánh giá trị các chi phí sản xuất kinh doanh bỏ ra khi sản xuất sản phẩm đã trải qua những công đoạn sản xuất nhất định nhưng chưa hoàn thành sản phẩm cuối cùng (thành phẩm). - Vốn chi phí trả trước: Là các chi phí thực tế đã phát sinh nhưng có tác dụng cho nhiều chu kỳ sản xuất kinh doanh nên chưa thể tính hết vào giá thành sản phẩm trong kỳ này mà còn được tính dần vào giá thành sản phẩm của một số kỳ tiếp theo như: chi phí nghiên cứu thí nghiệm,
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ13 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí cải tiến kỹ thuật, chi phí xây dựng, lắp đặt các công trình tạm thời, chi phí về ván khuôn, giàn giáo phải lắp dùng trong xây dựng cơ bản Loại vốn này được dùng cho quá trình sản xuất, đảm bảo cho quá trình sản xuất của các bộ phận sản xuất trong dây truyền công nghệ được liên tục, hợp lý. (3) Vốn lưu động trong khâu lưu thông Loại này bao gồm các khoản vốn: - Vốn thành phẩm: Là giá trị những sản phẩm đã được sản xuất xong, đạt tiêu chuẩn kỹ thuật và đã được nhập kho. - Vốn bằng tiền: Bao gồm tiền mặt tại quỹ, tiền gửi ngân hàng và tiền đang chuyển. Tiền là một loại tài sản của doanh nghiệp mà có thể dễ dàng chuyển đổi thành các loại tài sản khác hoặc để trả nợ. Do vậy, trong hoạt động kinh doanh đòi hỏi mỗi doanh nghiệp phải có một lượng tiền nhất định. - Các khoản đầu tư ngắn hạn: Đầu tư chứng khoán ngắn hạn, cho vay ngắn hạn Đây là những khoản đầu tư nhằm một mặt đảm bảo khả năng thanh toán (do tính thanh khoản của các tài sản tài chính ngắn hạn được đầu tư), mặt khác tận dụng khả năng sinh lời của các tài sản tài chính ngắn hạn nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động. - Các khoản vốn trong thanh toán: các khoản phải thu, các khoản tạm ứng Chủ yếu trong khoản mục vốn này là các khoản phải thu của khách hàng, thể hiện số tiền mà khách hàng nợ doanh nghiệp phát sinh trong quá trình bán hàng hoá, dịch vụ dưới hình thức bán trước, trả sau.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ14 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Khoản mục vốn này liên quan chặt chẽ đến chính sách tín dụng thương mại của doanh nghiệp, một trong những chiến lược quan trọng của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. Ngoài ra, trong một số trường hợp mua sắm vật tư, hàng hoá doanh nghiệp còn phải ứng trước tiền cho người cung cấp từ đó hình thành khoản tạm ứng. Loại vốn này dùng để dự trữ sản phẩm, bảo đảm cho tiêu thụ thường xuyên, đều đặn theo nhu cầu của khách hàng. Việc phân loại vốn lưu động theo phương pháp này giúp cho việc xem xét đánh giá tình hình phân bổ của vốn lưu động trong từng khâu của quá trình chu chuyển vốn lưu động. Thông qua đó, nhà quản lý sẽ có những biện pháp thích hợp nhằm tạo ra một kết cấu vốn lưu động hợp lý, tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động. 1.1.3.3.2. Theo các hình thái biểu hiện (1)Tiền và các tài sản tương đương tiền - Vốn bằng tiền - Các tài sản tương đương tiền: Gồm các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn. Việc tách riêng khoản mục này giúp cho doanh nghiệp dễ dàng theo dõi khả năng thanh toán nhanh của mình đồng thời có những biện pháp linh hoạt để vừa đảm bảo khả năng thanh toán vừa nâng cao khả năng sinh lời của vốn lưu động. (2)Các khoản phải thu
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ15 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Nghiên cứu các khoản phải thu giúp doanh nghiệp nắm bắt chặt chẽ và đưa ra những chính sách tín dụng thương mại hợp lý, đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, nâng cao doanh số bán cũng như nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. (3)Hàng tồn kho Là các khoản vốn lưu động có hình thái biểu hiện bằng hiện vật cụ thể bao gồm: Vốn nguyên, nhiên vật liệu - Vốn nguyên vật liệu chính - Vốn vật liệu phụ - Vốn nhiên liệu Công cụ, dụng cụ trong kho Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Thành phẩm tồn kho Hàng gửi bán Hàng mua đang đi trên đường Đối với các doanh nghiệp sản xuất, hàng tồn kho có vai trò như một tấm đệm an toàn giữa các giai đoạn khác nhau trong chu kỳ kinh doanh như dự trữ - sản xuất – lưu thông khi mà giữa các giai đoạn này các hoạt động không phải lúc nào cũng được diễn ra đồng bộ. Hàng tồn kho mang lại cho bộ phận sản xuất và bộ phận marketing của một doanh nghiệp sự linh hoạt trong hoạt
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ16 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí động sản xuất kinh doanh như lựa chọn thời điểm mua nguyên vật liệu, lập kế hoạch sản xuất và tiêu thụ. Ngoài ra hàng tồn kho giúp cho doanh nghiệp tự bảo vệ trước những biến động cũng như sự không chắc chắn về nhu cầu đối với các sản phẩm của doanh nghiệp. (4)Tài sản lưu động khác Tạm ứng Chi phí trả trước Chi phí chờ kết chuyển Các khoản thể chấp, ký quỹ, ký cược ngắn hạn 1.1.3.3.3. Theo nguồn hình thành của vốn lưu động Theo cách phân loại này, vốn lưu động được chia làm 2 loại: (1)Nguồn vốn chủ sở hữu Là nguồn vốn thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp, doanh nghiệp có đầy đủ các quyền chiếm hữu, quyền sử dụng, quyền chi phối và định đoạt. Tuỳ theo loại hình doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác nhau mà vốn chủ sở hữu có nội dung cụ thể riêng: Số vốn lưu động được ngân sách nhà nước cấp hoặc có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước (đối với các doanh nghiệp nhà nước); số vốn do các thành viên (đối với loại hình doanh nghiệp công ty) hoặc do chủ doanh nghiệp tư nhân bỏ ra; số vốn lưu động tăng thêm từ lợi nhận bổ sung; số vốn góp từ liên doanh liên kết; số vốn lưu động huy động được qua phát hành cổ phiếu. (2)Nợ phải trả
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ17 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí - Nguồn vốn đi vay: Là các khoản vốn lưu động được hình thành từ vốn vay các ngân hàng thương mại hoặc các tổ chức tài chính khác; vốn thông qua phát hành trái phiếu. - Nguồn vốn trong thanh toán: Đó là các khoản nợ khách hàng, doanh nghiệp khác trong quá trình thanh toán. Việc phân loại này giúp cho ta có thể thấy được kết cấu các nguồn hình thành nên vốn lưu động của doanh nghiệp. Từ đó, doanh nghiệp có thể chủ động và đưa ra các biện pháp huy động, quản lý và sử dụng vốn lưu động hiệu quả hơn. 1.1.3.4. Kết cấu vốn lưu động và các nhân tố ảnh hưởng đến kết cấu vốn lưu động Kết cấu vốn lưu động là quan hệ tỷ lệ giữa các thành phần vốn lưu động chiếm trong tổng số vốn lưu động tại một thời điểm nhất định. Việc nghiên cứu kết cấu vốn lưu động sẽ giúp ta thấy được tình hình phân bổ vốn lưu động và tỷ trọng mỗi khoản vốn trong các giai đoạn luân chuyển để xác định trọng điểm quản lý vốn lưu động và tìm mọi biện pháp tối ưu để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu đồng trong từng điều kiện cụ thể. Ở các doanh nghiệp khác nhau thì kết cấu vốn lưu động cũng không giống nhau. Thông qua phân tích kết cấu vốn lưu động theo các tiêu thức phân loại khác nhau sẽ giúp cho doanh nghiệp hiểu rõ hơn những đặc điểm riêng về số vốn lưu động mà mình đang quản lý và sử dụng. Mặt khác, thông qua việc thay đổi kết cấu vốn lưu động của doanh nghiệp qua các thời kỳ khác
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ18 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí nhau có thể thấy được những biến đổi tích cực hoặc hạn chế về mặt chất lượng trong công tác quản lý, sử dụng vốn lưu động của từng doanh nghiệp. Có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến kết cấu của vốn lưu động, tuy nhiên có thể chia làm 3 nhóm nhân tố chủ yếu sau đây: - Các nhân tố về sản xuất: đặc điểm kỹ thuật, công nghệ sản xuất của doanh nghiệp; mức độ phức tạp của sản phẩm chế tạo; độ dài của chu kỳ sản xuất; trình độ tổ chức quá trình sản xuất - Các nhân tố về mặt cung tiêu như: Khoảng cách giữa doanh nghiệp với nơi cung cấp; khả năng cung cấp của thị trường; kỳ hạn giao hàng và khối lượng vật tư được cung cấp mỗi lần giao hàng; đặc điểm thời vụ của chủng loại vật tư cung cấp - Các nhân tố về mặt thanh toán: Phương thức thanh toán được lựa chọn theo các hợp đồng bán hàng; thủ tục thanh toán; việc chấp hành kỷ luật thanh toán Hiệu quả sử dụng vốn lưu động Khái niệm Hiệu quả là một khái niệm luôn được đề cập trong nền kinh tế thị trường: các doanh nghiệp luôn hướng tới hiệu quả kinh tế; chính phủ nỗ lực đạt hiệu quả kinh tế-xã hội. Theo nghĩa chung nhất, hiệu quả là một khái niệm phản ánh trình độ sử dụng các yếu tố cần thiết để tham gia vào một hoạt động nào đó với những mục đích xác định do con người đặt ra. Như vậy, có thể hiểu hiệu quả sử
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ19 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí dụng vốn là một phạm trù kinh tế đánh giá trình độ sử dụng các nguồn vật lực của doanh nghiệp để đạt kết quả cao nhất trong quá trình sản xuất kinh doanh với tổng chi phí thấp nhất. Như đã trình bày ở trên, vốn lưu động của doanh nghiệp được sử dụng cho các quá trình dự trữ, sản xuất và lưu thông. Quá trình vận động của vốn lưu động bắt đầu từ việc dùng tiền tệ mua sắm vật tư dự trữ cho sản xuất, tiến hành sản xuất và khi sản xuất xong doanh nghiệp tổ chức tiêu thụ để thu về một số vốn dưới hình thái tiền tệ ban đầu với giá trị tăng thêm. Mỗi lần vận động như vậy được gọi là một vòng luân chuyển của vốn lưu động. Doanh nghiệp sử dụng vốn đó càng có hiệu quả bao nhiêu thì càng có thể sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nhiều bấy nhiêu. Vì lợi ích kinh doanh đòi hỏi các doanh nghiệp phải sử dụng hợp lý, hiệu quả hơn từng đồng vốn lưu động làm cho mỗi đồng vốn lưu động hàng năm có thể mua sắm nguyên, nhiên vật liệu nhiều hơn, sản xuất ra sản phẩm và tiêu thụ được nhiều hơn. Những điều đó cũng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp nâng cao tốc độ luân chuyển vốn lưu động (số vòng quay vốn lưu động trong một năm). Để đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động chúng ta có thể sử dụng nhiều chỉ tiêu khác nhau nhưng tốc độ luân chuyển vốn lưu động là chỉ tiêu cơ bản và tổng hợp nhất phản ánh trình độ sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp. 1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động 1.2.2.1. Tốc độ luân chuyển vốn lưu động
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ20 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Tốc độ luân chuyển vốn lưu động là một chỉ tiêu tổng hợp đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp. Tốc độ luân chuyển vốn lưu động nhanh hay chậm nói lên tình hình tổ chức các mặt: mua sắm, dự trữ sản xuất, tiêu thụ của doanh nghiệp có hợp lý hay không, các khoản vật tư dự trữ sử dụng tốt hay không, các khoản phí tổn trong quá trình sản xuất – kinh doanh cao hay thấp Thông qua phân tích chỉ tiêu tốc độ luân chuyển vốn lưu động có thể giúp cho doanh nghiệp đẩy nhanh được tốc độ luân chuyển, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động. (1)Vòng quay vốn lưu động trong kỳ (Lkỳ) Mkyø Lkyø VLÑBQkyø Trong đó: .M kỳ: Tổng mức luân chuyển vốn lưu động trong kỳ. Trong năm, tổng mức luân chuyển vốn lưu động được xác định bằng doanh thu thuần của doanh nghiệp. Ta có: Doanh thu thuaàn L kyø Voán löu ñoäng bình quaân trong kyø Đây là chỉ tiêu nói lên số lần quay (vòng quay) của vốn lưu động trong một thời kỳ nhất định (thường là một năm), chỉ tiêu này đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động trên mối quan hệ so sánh giữa kết quả sản xuất (tổng
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ21 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí doanh thu thuần) và số vốn lưu động bình quân bỏ ra trong kỳ. Số vòng quay vốn lưu động trong kỳ càng cao thì càng tốt. Trong đó: - Vốn lưu động bình quân trong kỳ (VLĐBQkỳ) được tính như sau: VLÑ VLÑ VLÑBQ ñaàu kyø cuoái kyø kyø 2 - Vốn lưu động bình quân năm: VLÑñaàu thaùng1 VLÑcuoái thaùng12 VLÑñaàu thaùng 2 VLÑñaàu thaùng12 VLÑBQ 2 2 naêm 12 Để đơn giản trong tính toán ta sử dụng công thức tính VLĐBQ gần đúng: VLÑ VLÑ VLÑBQ ñaàu naêm cuoái naêm naêm 2 (2)Thời gian luân chuyển vốn lưu động (K) VLÑBQ N N K kyø kyø hay K kyø M kyø L kyø Trong đó: .N kỳ: Số ngày ước tính trong kỳ phân tích (một năm là 360 ngày, một quý là 90 ngày, một tháng là 30 ngày). Chỉ tiêu này nói lên độ dài bình quân của một lần luân chuyển của vốn lưu động hay số ngày bình quân cần thiết để vốn lưu động thực hiện một vòng quay trong kỳ. Ngược với chỉ tiêu số vòng quay vốn lưu động trong kỳ, thời gian luân chuyển vốn lưu động càng ngắn chứng tỏ vốn lưu động càng được sử dụng có hiệu quả.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ22 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Để đánh giá, so sánh giữa kỳ này với kỳ trước, trong hạch toán nội bộ của doanh nghiệp còn sử dụng chỉ tiêu tốc độ luân chuyển của các bộ phận (dự trữ, sản xuất và lưu thông) của vốn lưu động. Tốc độ luân chuyển của vốn lưu động trong dự trữ - Vòng quay của vốn lưu động trong dự trữ Mdt Ldt VLÑBQdt - Thời gian luân chuyển của vốn lưu động trong dự trữ VLÑBQdt 360 Kdt Mdt Tốc độ luân chuyển của vốn lưu động trong sản xuất - Vòng quay của vốn lưu động trong sản xuất Msx Lsx VLÑBQsx - Thời gian luân chuyển của vốn lưu động trong khâu sản xuất VLÑBQsx 360 Ksx Msx Tốc độ luân chuyển của vốn lưu động trong lưu thông - Vòng quay của vốn lưu động trong lưu thông Mlt Llt VLÑBQlt
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ23 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí - Thời gian luân chuyển của vốn lưu động trong khâu lưu thông VLÑBQlt 360 Klt Mlt Trong đó: .L dt, Lsx, Llt: Số lần luân chuyển của vốn lưu động trong khâu dự trữ, sản xuất và lưu thông trong năm. .K dt, Ksx, Klt: Số ngày luân chuyển bình quân của vốn lưu động ở khâu dự trữ, sản xuất và lưu thông trong năm. . VLĐBQdt, VLĐBQsx, VLĐBQlt: Vốn lưu động bình quân ở khâu dự trữ, sản xuất và lưu thông. .M dt, Msx, Mlt: Mức luân chuyển vốn lưu động dùng để tính tốc độ luân chuyển vốn lưu động trong khâu dự trữ, sản xuất và lưu thông. Khi tính hiệu suất luân chuyển của từng bộ phận vốn lưu động cần phải dựa theo đặc điểm luân chuyển vốn của mỗi khâu để xác định mức luân chuyển cho từng bộ phận vốn. Ở khâu dự trữ sản xuất, mỗi khi nguyên, vật liệu được đưa vào sản xuất thì vốn lưu động hoàn thành giai đoạn tuần hoàn của nó. Vì vậy mức luân chuyển để tính hiệu suất bộ phận vốn ở đây là tổng số phí tổn tiêu hao về nguyên, vật liệu trong kỳ. Tương tự như vậy, mức luân chuyển vốn lưu động dùng để tính tốc độ luân chuyển bộ phận vốn lưu động sản xuất là tồng giá thành sản xuất sản phẩm hoàn thành nhập kho (giá thành sản xuất sản phẩm), mức luân chuyển của bộ phân vốn lưu động lưu thông là tổng giá thành tiêu thụ sản phẩm.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ24 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 1.2.2.2. Mức tiết kiệm vốn do tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động Mức tiết kiệm vốn là chỉ tiêu phản ánh số vốn lưu động có thể tiết kiệm được do tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động ở kỳ này so với kỳ trước. Mức tiết kiệm vốn lưu động do tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động được biểu hiện bằng 2 chỉ tiêu: (1) Mức tiết kiệm tuyệt đối Do tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động nên doanh nghiệp có thể tiết kiệm được một số vốn lưu động để sử dụng vào công việc khác. Nói cách khác: Với mức luân chuyển vốn không thay đổi song do tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động nên doanh nghiệp cần số vốn ít hơn cũng như có thể tiết kiệm được một lượng vốn lưu động để có thể sử dụng vào việc khác. Lượng vốn ít hơn đó chính là mức tiết kiệm tuyệt đối vốn lưu động. Mức tiết kiệm tuyệt đối vốn lưu động được tính theo công thức: M V 1 K VLÑBQ VLÑBQ VLÑBQ tktñ 360 1 0 1 0 Trong đó: .V tktđ: Số vốn lưu động tiết kiệm tuyệt đối. . VLĐBQ0, VLĐBQ1: Lần lượt là vốn lưu động bình quân năm báo cáo và năm kế hoạch. .M 1: Tổng mức luân chuyển vốn lưu động của năm kế hoạch. .K 1: Thời gian luân chuyển vốn lưu động năm kế hoạch. (2) Mức tiết kiệm tương đối
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ25 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Thực chất của mức tiết kiệm tương đối là do tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động nên doanh nghiệp có thể tăng thêm tổng mức luân chuyển vốn lưu động (tạo ra một doanh thu thuần lớn hơn) song không cần tăng thêm hoặc tăng không đáng kể quy mô vốn lưu động. Mức tiết kiệm tương đối được xác định theo: M V 1 K K tktgñ 360 1 0 Trong đó: .V tktgđ: Vốn lưu động tiết kiệm tương đối do tăng vòng quay vốn lưu động. .M 1: Tổng mức luân chuyển vốn lưu động (doanh thu thuần) năm kế hoạch. .K 0, K1: Thời gian luân chuyển vốn lưu động năm báo cáo, năm kế hoạch. 1.2.2.3. Hệ số đảm nhiệm của vốn lưu động Voán löu ñoäng bình quaân Heä soá ñaûm nhieäm voán löu ñoäng Doanh thu thuaàn Hệ số đảm nhiệm vốn lưu động phản ánh số vốn lưu động cần có để đạt được một đồng doanh thu thuần. Hệ số này càng nhỏ phản ánh hiệu quả sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp càng cao. 1.2.2.4. Hệ số sinh lợi của vốn lưu động
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ26 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Lôïi nhuaän tröôùc thueá (hoaëcsau thueá thu nhaäp) Heäsoá sinh lôïi cuûa voán löu ñoäng Voán löu ñoäng bình quaân Chỉ tiêu này phản ánh một đồng vốn lưu động có thể tạo bao nhiêu đồng lợi nhuận trước thuế (hoặc lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp). Hệ số sinh lợi của vốn lưu động càng cao thì chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn lưu động càng cao. Với việc nghiên cứu về vốn lưu động, hiệu quả sử dụng vốn lưu động và các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động chúng ta đã thấy được tầm quan trọng của vốn lưu động trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Vốn lưu động có mặt trong mọi giai đoạn của chu kỳ kinh doanh từ khâu dự trữ (vốn lưu động dự trữ), khâu sản xuất (vốn lưu động sản xuất) đến khâu lưu thông (vốn lưu động lưu thông) và vận động theo những vòng tuần hoàn. Tốc độ luân chuyển vốn lưu động là chỉ tiêu tổng hợp đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động, việc tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động sẽ đảm bảo cho doanh nghiệp sử dụng vốn lưu động có hiệu quả hơn: có thể tiết kiệm vốn lưu động, nâng cao mức sinh lợi của vốn lưu động. Rõ ràng, qua đó chúng ta phần nào nhận thức được sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động. 1.2.3. Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động 1.2.3.1. Xuất phát từ mục đích kinh doanh của doanh nghiệp Trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp hoạt động với mục tiêu xuyên suốt là tối đa hoá giá trị doanh nghiệp. Để đảm bảo mục tiêu này, doanh nghiệp thường xuyên phải đưa ra và giải quyết tập hợp các quyết định
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ27 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí tài chính dài hạn và ngắn hạn. Quản lý và sử dụng hiệu quả vốn lưu động là một nội dung trọng tâm trong các quyết định tài chính ngắn hạn và là nội dung có ảnh hưởng to lớn đến mục tiêu tối đa hoá giá trị doanh nghiệp. Với bản chất và định hướng mục tiêu như trên, doanh nghiệp luôn luôn tìm mọi biện pháp để tồn tại và phát triển. Xuất phát từ vai trò to lớn của vốn lưu động và hiệu quả sử dụng vốn lưu động đối với mục tiêu tối đa hoá giá trị doanh nghiệp khiến cho yêu cầu doanh nghiệp phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn nói chung và vốn lưu động nói riêng là một yêu cầu khách quan, gắn liền với bản chất của doanh nghiệp. 1.2.3.2. Xuất phát từ vai trò quan trọng của vốn lưu động đối với doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường Như đã trình bày, một doanh nghiệp, trong nền kinh tế thị trường, muốn hoạt động kinh doanh thì cần phải có vốn. Vốn lưu động là một thành phần quan trọng cấu tạo nên vốn của doanh nghiệp, nó xuất hiện và đóng vai trò quan trọng trong tất cả các khâu của quá trình sản xuất kinh doanh. Trong khâu dự trữ và sản xuất, vốn lưu động đảm bảo cho sản xuất của doanh nghiệp được tiến hành liên tục, đảm bảo quy trình công nghệ, công đoạn sản xuất. Trong lưu thông, vốn lưu động đảm bảo dự trữ thành phẩm đáp ứng nhu cầu tiêu thụ được liên tục, nhịp nhàng đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Thời gian luân chuyển vốn lưu động ngắn, số vòng luân chuyển vốn lưu động lớn khiến cho công việc quản lý và sử dụng vốn lưu động luôn luôn diễn ra thường xuyên, hàng ngày. Với vai trò to lớn như vậy, việc tăng
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ28 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí tốc độ luân chuyển vốn lưu động, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong doanh nghiệp là một yêu cầu tất yếu. 1.2.3.3. Xuất phát từ ý nghĩa của việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tức là có thể tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động, rút ngắn thời gian vốn lưu động nằm trong lĩnh vực dự trữ, sản xuất và lưu thông, từ đó giảm bớt số lượng vốn lưu động chiếm dùng, tiết kiệm vốn lưu động trong luân chuyển. Thông qua việc tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động, doanh nghiệp có thể giảm bớt số vốn lưu động chiếm dùng mà vẫn đảm bảo được nhiệm vụ sản xuất – kinh doanh như cũ hoặc với quy mô vốn lưu động không đổi doanh nghiệp vẫn có thể mở rộng được quy mô sản xuất. Tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động còn có ảnh hưởng tích cực đối với việc hạ thấp giá thành sản phẩm, tạo điều kiện cho doanh nghiệp có đủ vốn thoả mãn nhu cầu sản xuất và hoàn thành nghĩa vụ nộp các khoản thuế cho ngân sách nhà nước, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội trong cả nước. 1.2.3.4. Xuất phát từ thực trạng hiệu quả sử dụng vốn lưu động ở các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường Trên thực tế, có rất nhiều nguyên nhân kiến một doanh nghiệp làm ăn thiếu hiệu quả thậm chí thất bại trên thương trường. Có thể có các nguyên nhân chủ quan, nguyên nhân khách quan, tuy nhiên một nguyên nhân phổ biến nhất vẫn là việc sử dụng vốn không hiệu quả trong việc mua sắm, dự trữ, sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Điều này dẫn đến việc sử dụng lãng phí vốn
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ29 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí lưu động, tốc độ luân chuyển vốn lưu động thấp, mức sinh lợi kém và thậm chí có doanh nghiệp còn gây thất thoát, không kiểm soát được vốn lưu động dẫn đến mất khả năng tổ chức sản xuất kinh doanh, khả năng thanh toán. Trong hệ thống các doanh nghiệp Việt Nam, các doanh nghiệp Nhà nước, do đặc thù chịu ảnh hưởng nặng nề của cơ chế bao cấp trước đây, có kết quả sản xuất kinh doanh yếu kém mà một nguyên nhân chủ yếu là do sự yếu kém trong quản lý tài chính nói chung và quản lý vốn lưu động nói riêng gây lãng phí, thất thoát vốn. Ở nước ta, để hoàn thành đường lối xây dựng một nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa với thành phần kinh tế quốc doanh giữ vai trò chủ đạo, yêu cầu phải nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nói chung và của các doanh nghiệp nhà nước nói riêng. Xét từ góc độ quản lý tài chính, yêu cầu cần phải nâng cao năng lực quản lý tài chính trong đó chú trọng nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động là một nội dung quan trọng không chỉ đảm bảo lợi ích cho riêng doanh nghiệp mà còn có ý nghĩa chung đối với nền kinh tế quốc dân. Các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động Yêu cầu của việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động Nghiên cứu các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động nhằm giúp doanh nghiệp đảm bảo hiệu quả tối đa trong việc sử dụng vốn lưu động nói riêng và trong quản lý tài chính nói chung nhằm đạt được mục tiêu tối đa hoá giá trị doanh nghiệp. Để đạt được mục tiêu này, yêu cầu đối với doanh nghiệp trong quá trình hoạt động kinh doanh là:
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ30 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí - Doanh nghiệp hoạt động hướng tới hiệu quả kinh tế, tối đa hoá giá trị của doanh nghiệp. Đảm bảo sử dụng vốn lưu động đúng mục đích, đúng phương hướng, kế hoạch kinh doanh mà doanh nghiệp đề ra. - Doanh nghiệp phải chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của Nhà nước về quản lý tài chính, kế toán thống kê 1.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn lưu động Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của rất nhiều nhân tố khác nhau chính vì vậy để đưa ra một quyết định tài chính nhà quản trị tài chính doanh nghiệp phải xác định được và xem xét các nhân tố ảnh hưởng đến vấn đề cần giải quyết từ đó mới đưa ra các biện pháp thích hợp. Cũng như vậy, trước khi đề ra các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động chúng ta cần xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn lưu động. Có thể chia các nhân tố đó dưới 2 giác độ nghiên cứu: 1.3.2.1. Các nhân tố lượng hoá Các nhân tố lượng hoá là các nhân tố mà khi chúng thay đổi sẽ làm thay đổi các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả sử dụng vốn lưu động về mặt số lượng. Có thể dễ thấy đó là các chỉ tiêu như: Doanh thu thuần, lợi nhuận trước thuế (hoặc sau thuế thu nhập doanh nghiệp), vốn lưu động bình quân trong kỳ, các bộ phận vốn lưu động Ta biết, vốn lưu động là biểu hiện bằng tiền của tài sản lưu động nên đặc điểm vận động của vốn lưu động luôn chịu sự chi phối bởi những đặc điểm của tài sản lưu động. Để sử dụng vốn lưu động có hiệu quả, doanh nghiệp cần có các biện pháp quản lý tài sản lưu động một cách khoa học. Quản lý tài sản
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ31 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí lưu động được chia thành 3 nội dung quản lý chính: Quản lý dự trữ, tồn kho; quản lý tiền mặt và các chứng khoán thanh khoản cao; quản lý các khoản phải thu. (1)Quản lý dự trữ, tồn kho Dự trữ, tồn kho là một bộ phận quan trọng của vốn lưu động, là những bước đệm cần thiết cho quá trình hoạt động bình thường của doanh nghiệp. Hàng tồn kho gồm 3 loại: Nguyên vật liệu thô phục vụ cho quá trình sản xuất, kinh doanh; sản phẩm dở dang và thành phẩm. Trong quá trình sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp không thể tiến hành sản xuất đến đâu mua hàng đến đó mà cần phải có nguyên vật liệu dự trữ. Nguyên vật liệu dự trữ không trực tiếp tạo ra lợi nhuận nhưng nó có vai trò rất lớn để cho quá trình sản xuất kinh doanh tiến hành được bình thường. Quản lý vật liệu dự trữ hiệu quả sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động. Do vậy, doanh nghiệp tính toán dự trữ một lượng hợp lý vật liệu, nếu dự trữ quá lớn sẽ tốn kém chi phí, ứ đọng vốn, còn nếu dự trữ quá ít sẽ làm cho quá trình sản xuất kinh doanh bị gián đoạn gay ra hàng loạt các hậu quả tiếp theo như mất thị trường, giảm lợi nhuận của doanh nghiệp. Tồn kho trong quá trình sản xuất là các nguyên vật liệu nằm ở các công đoạn của dây chuyển sản xuất. Nếu dây chuyền sản xuất càng dài và càng có nhiều công đoạn sản xuất thì tồn kho trong quá trình sản xuất sẽ càng lớn. Đây là những bước đệm nhỏ để quá trình sản xuất được liên tục.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ32 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Khi tiến hành sản xuất xong, do có độ trễ nhất định giữa sản xuất và tiêu thụ, do những chính sách thị trường của doanh nghiêp đã hình thành nên bộ phận thành phẩm tồn kho. Hàng hoá dự trữ đối với các doanh nghiệp gồm 3 bộ phận như trên, nhưng thông thường trong quản lý chúng ta tập chung vào bộ phận thứ nhất, tức là nguyên vật liệu dự trữ cho sản xuất kinh doanh. Có nhiều phương pháp được đưa ra nhằm xác định mức dự trữ tối ưu. Quản lý dự trữ theo phương pháp cổ điển hay mô hình đặt hàng hiệu quả nhất – EOQ (Economic Odering Quantity) Mô hình này được dựa trên giả định là những lần cung cấp hàng hoá là bằng nhau. Theo mô hình này, mức dự trữ tối ưu là: 2 D C Q* 2 C1 Trong đó: . Q* : Mức dự trữ tối ưu. . D : Toàn bộ lượng hàng hoá cần sử dụng. .C 2 : Chi phí mỗi lần đặt hàng (Chi phí quản lý giao dịch và vận chuyển hàng hoá). .C 1 : Chi phí lưu kho đơn vị hàng hoá (Chi phí bốc xếp, bảo hiểm, bảo quản ). - Điểm đặt hàng mới:
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ33 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Về mặt lý thuyết ta giả định khi nào lượng hàng kỳ trước hết mới nhập kho lượng hàng mới nhưng trên thực tế hầu như không bao giờ như vậy. Nhưng nếu đặt hàng quá sớm sẽ làm tăng lượng nguyên liệu tồn kho. Do vậy, các doanh nghiệp cần phải xác định thời điểm đặt hàng mới. Thời điểm Số lượng nguyên Độ dài thời = đặt hàng mới liệu sử dụng mỗi gian giao hàng ngày - Lượng dự trữ an toàn Nguyên vật liệu sử dụng mỗi ngày không phải là số cố định mà chúng biến động không ngừng. Do đó, để đảm bảo cho sự ổn định của sản xuất, doanh nghiệp cần phải duy trì một lượng hàng tồn kho dự trữ an toàn. Lượng dự trữ an toàn tuỳ thuộc vào tình hình cụ thể của doanh nghiệp. Lượng dự trữ an toàn là lượng hàng hoá dự trữ thêm vào lượng dự trữ tại thời điểm đặt hàng. Ngoài phương pháp quản lý dự trữ theo mô hình đặt hàng hiệu quả nhất (EOQ), nhiều doanh nghiệp còn sử dụng phương pháp sau đây: Phương pháp cung cấp đúng lúc hay dự trữ bằng 0. Theo phương pháp này, các doanh nghiệp trong một số ngành nghề có liên quan chặt chẽ với nhau hình thành nên những mối quan hệ, khi có một đơn đặt hàng nào đó họ sẽ tiến hành huy động những loại hàng hoá và sản phẩm dở dang của các đơn vị khác mà họ không cần phải dự trữ. Sử dụng phương pháp này sẽ giảm tới mức thấp nhất chi phí cho dự trữ. Tuy nhiên,
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ34 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí phương pháp này tạo ra sự rằng buộc các doanh nghiệp với nhau, khiến các doanh nghiệp đôi khi mất sự chủ động trong hoạt động sản xuất kinh doanh. (2)Quản lý tiền mặt và các chứng khoán thanh khoản cao Tiền mặt được hiểu là tiền tồn quỹ, tiền trên tài khoản thanh toán của doanh nghiệp ở ngân hàng. Tiền mặt bản thân nó là tài sản không sinh lãi, tuy nhiên việc giữ tiền mặt trong kinh doanh rất quan trọng, xuất phát từ những lý do sau: Đảm bảo giao dịch hàng ngày; bù đắp cho ngân hàng về việc ngân hàng cung cấp các dịch vụ cho doanh nghiệp; đáp ứng nhu cầu dự phòng trong trường hợp biến động không lường trước được của các luồng tiền vào và ra; hưởng lợi thế trong thương lượng mua hàng. Quản lý tiền mặt đề cập đến việc quản lý tiền giấy và tiền gửi ngân hàng. Sự quản lý này liên quan chặt chẽ đến việc quản lý các loại tài sản gắn liền với tiền mặt như các loại chứng khoán có khả năng thanh khoản cao. Ta có thể thấy điều này qua sơ đồ luân chuyển sau: Các chứng khoán thanh khoản cao Đầu tư tạm thời bằng Bán những chứng khoán cách mua chứng khoán thanh khoản cao để bổ có tính thanh khoản cao sung cho tiền mặt Dòng thu Tiền mặt Dòng chi tiền mặt tiền mặt
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ35 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Nhìn một cách tổng quát tiền mặt cũng là một tài sản nhưng đây là một tài sản đặc biệt – một tài sản có tính lỏng nhất. William Baumol là người đầu tiên phát hiện mô hình quản lý hàng tồn kho EOQ có thể vận dụng cho mô hình quản lý tiền mặt. Trong kinh doanh, doanh nghiệp phải lưu giữ tiền mặt cần thiết cho các hoá đơn thanh toán, khi tiền mặt xuống thấp doanh nghiệp sẽ phải bổ sung tiền mặt bằng cách bán các chứng khoán thanh khoản cao. Chi phí cho việc lưu giữ tiền mặt ở đây chính là chi phí cơ hội, là lãi suất mà doanh nghiệp bị mất đi. Chi phí đặt hàng chính là chi phí cho việc bán các chứng khoán. Khi đó áp dụng mô hình EOQ ta có lượng dự trữ tiền mặt tối ưu (M*) là: 2 M C M* n b i Trong đó: .M *: Tổng mức tiền mặt giải ngân hàng năm. .C b : Chi phí một lần bán chứng khoán thanh khoản. . i : Lãi suất. Mô hình Baumol cho thấy nếu lãi suất cao, doanh nghiệp càng dữ ít tiền mặt và ngược lại, nếu chi phí cho việc bán chứng khoán thanh khoản càng cao thì họ lại càng giữ nhiều tiền mặt. Mô hình Baumol số dư tiền mặt không thực tiễn ở chỗ giả định rằng doanh nghiệp chi trả tiền mặt một cách ổn định. Nhưng điều này lại không luôn luôn đúng trong thực tế.  Mô hình quản lý tiền mặt Miller Orr
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ36 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Đây là mô hình kết hợp chặt chẽ giữa mô hình đơn giản và thực tế. Theo mô hình này, doanh nghiệp sẽ xác định mức giới trên và giới hạn dưới của tiền mặt, đó là các điểm mà doanh nghiệp bắt đầu tiến hành nghiệp vụ mua hoặc bán chứng khoán có tính thanh khoản cao để cân đối mức tiền mặt dự kiến. Mô hình này được biểu diễn theo đồ thị sau đây: A Giới hạn trên S ố d ư ti ề n m ặ t Mức tiền mặt theo thiết kế Giới hạn B dưới 0 Thời gian Mức tiền mặt theo thiết kế được xác định như sau: Mức tiền mặt Khoaûng dao ñoäng tieàn maët = Mức tiền mặt + theo thiết kế giới hạn dưới 3 Khoảng dao động tiền mặt dự kiến phụ thuộc vào 3 yếu tố sau: Mức dao động của thu chi ngân quỹ hàng ngày lớn hay nhỏ; Chi phí cố định của
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ37 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí việc mua bán chứng khoán; Lãi suất càng cao các doanh nghiệp sẽ giữ lại ít tiền và do vậy khoản dao động tiền mặt sẽ giảm xuống. Khoảng dao động tiền mặt được xác định bằng công thức sau: 3 C V d 3 3 b b 4 i Trong đó: . d : Khoảng dao động tiền mặt (khoản các giữa giới hạn trên và giới hạn dưới của lượng tiền mặt dự trữ). .C b : Chi phí của mỗi lần giao dịch mua bán chứng khoán thanh khoản. .V b : Phương sai của thu chi ngân quỹ. . i : Lãi suất. Trong các doanh nghiệp lớn, luồng tiền vào ra của doanh nghiệp hàng ngày là rất lớn, nên chi phí cho việc mua bán chứng khoán sẽ trở nên quá nhỏ so với cơ hội phí mất đi do lưu giữ một lượng tiền mặt nhàn rỗi do vậy hoạt động mua bán chứng khoán nên diễn ra hàng ngày ở các doanh nghiệp này. Mặt khác, chúng ta cũng thấy tại sao các doanh nghiệp vừa và nhỏ lưu giữ một số dư tiền mặt đáng kể. (3)Quản lý các khoản phải thu Trong nền kinh tế thị trường, để thắng lợi trong cạnh tranh các doanh nghiệp có thể áp dụng các chiến lược về sản phẩm, về quảng cáo, về giá cả Trong đó chính sách tín dụng thương mại là một công cụ hữu hiệu và
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ38 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí không thể thiếu đối với các doanh nghiệp. Tín dụng thương mại có thể làm cho doanh nghiệp đứng vững trên thị trường và trở nên giàu có nhưng cũng có thể đem đến những rủi ro cho hoạt động của doanh nghiệp. Do đó, các doanh nghiệp cần phải đưa ra những phân tích, những nghiên cứu và quyết định có nên cấp tín dụng thương mại cho đối tượng khách hàng đó hay không. Đây là nội dung chính của quản lý các khoản phải thu. Phân tích năng lực tín dụng của khách hàng Để thực hiện việc cấp tín dụng cho khách hàng thì điều đầu tiên doanh nghiệp phải phân tích được năng lực tín dụng của khách hàng. Công việc này gồm: Thứ nhất, doanh nghiệp phải xây dựng một tiêu chuẩn tín dụng hợp lý; Thứ hai, xác minh phẩm chất tín dụng của khách hàng tiềm năng. Nếu khả năng tín dụng của khách hàng phù hợp với những tiêu chuẩn tín dụng tối thiểu mà doanh nghiệp đưa ra thì tín dụng thương mại có thể được cấp. Việc thiết lập các tiêu chuẩn tín dụng của các nhà quản trị tài chính phải đạt tới sự cân bằng thích hợp. Nếu tiêu chuẩn tín dụng đặt quá cao sẽ loại bỏ nhiều khách hàng tiềm năng và sẽ giảm lợi nhuận, còn nếu tiêu chuẩn được đặt ra quá thấp có thể làm tăng doanh thu, nhưng sẽ có nhiều khoản tín dụng có rủi ro cao và chi phí thu tiền cũng cao. Khi phân tích khả năng tín dụng của khách hàng, ta thường dùng các tiêu chuẩn sau để phán đoán: - Phẩm chất, tư cách tín dụng: Tiêu chuẩn này nói lên tinh thần trách nhiêm của khách hàng trong việc trả nợ. Điều này được phán đoán trên
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ39 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí cơ sở việc thanh toán các khoản nợ trước đây đối với doanh nghiệp hoặc đối với các doanh nghiệp khác. - Năng lực trả nợ: Dựa vào các chỉ tiêu về khả năng thanh toán nhanh, dự trữ ngân quỹ của doanh nghiệp - Vốn của khách hàng: Đánh giá sức mạnh tài chính dài hạn của khách hàng. - Thế chấp: Xem xét khả năng tín dụng của khách hàng trên cơ sở các tài sản riêng mà họ sử dụng để đảm bảo các khoản nợ. - Điều kiện kinh tế: Tiêu chuẩn này đánh giá đến khả năng phát triển của khách hàng trong hiện tại và tương lại. Các tài liệu được sử dụng để phân tích khách hàng có thể là kiểm tra bảng cân đối tài sản, bảng kế hoạch ngân quỹ, phỏng vấn trực tiếp, xuống tận nơi để kiểm tra hay tìm hiểu qua các khách hàng khác. Phân tích đánh giá khoản tín dụng được đề nghị Sau khi phân tích năng lực tín dụng khách hàng, doanh nghiệp tiến hành việc phân tích đánh giá khoản tín dụng thương mại được đề nghị. Việc đánh giá khoản tín dụng thương mại được đề nghị để quyết định có nên cấp hay không được dựa vào việc tính NPV của luồng tiền. 1- r .P'.Q' NPV -P.Q V. Q'-Q C.P'.Q' 1 R Trong đó:
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ40 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí . NPV : Giá trị hiện tại ròng của việc chuyển từ chính sách bán trả ngay sang chính sách bán chịu. . Q, P : Sản lượng hàng bán được trong một tháng và giá bán đơn vị nếu khách hàng trả tiền ngay. . Q’, P’: Sản lượng và giá bán đơn vị nếu bán chịu. . C : Chi phí cho việc đòi nợ và tài trợ bù đắp cho khoản phải thu. . V : Chi phí biến đổi cho một đơn vị sản phẩm. . R: Doanh lợi yêu cầu thu được hàng tháng. . r : Tỷ lệ phần trăm của hàng bán chịu không thu được tiền. Nếu NPV > 0 chứng tỏ việc bán chịu là mang lại hiệu quả cao hơn việc thanh toán ngay, có lợi cho doanh nghiệp, do đó khoản tín dụng được chấp nhận. Theo dõi các khoản phải thu Theo dõi các khoản phải thu là một nội dung quan trọng trong quản lý các khoản phải thu. Thực hiện tốt công việc này sẽ giúp cho doanh nghiệp có thể kịp thời thay đổi các chính sách tín dụng thương mại phù hợp với tình hình thực tế. Thông thường, để theo dõi các khoản phải thu ta dùng các chỉ tiêu, phương pháp và mô hình sau: - Kỳ thu tiền bình quân (The average collection period – ACP):
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ41 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Caùc khoaûn phaûi thu Kyø thu tieàn bình quaân Doanh thu tieâu thuï bình quaân1ngaøy Kỳ thu tiền bình quân phản ánh thời gian bình quân mà công ty thu hồi được nợ. Do vậy, khi kỳ thu tiền bình quân tăng lên mà doanh số bán và lợi nhuận không tăng thì cũng có nghĩa là vốn của doanh nghiệp bị ứ đọng ở khâu thanh toán. Khi đó nhà quản lý phải có biện pháp can thiệp kịp thời. - Sắp xếp ‘tuổi’ của các khoản phải thu Thông qua phương pháp sắp xếp các khoản phải thu theo độ dài thời gian, các nhà quản lý doanh nghiệp có thể theo dõi và có biện pháp thu hồi nợ khi đến hạn. - Xác định số dư khoản phải thu Sử dụng phương pháp này doanh nghiệp hoàn toàn có thể thấy được nợ tồn đọng của khách hàng nợ doanh nghiệp. Cùng với các biện pháp theo dõi và quản lý khác, doanh nghiệp có thể thấy được ảnh hưởng của chính sách tín dụng thương mại và có những điều chỉnh kịp thời, hợp lý phù hợp với từng đối tượng khách hàng, từng khoản tín dụng cụ thể. 1.3.2.2. Các nhân tố phi lượng hoá Các nhân tố phi lượng hoá cũng có tác động quan trọng tới hiệu quả sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp. Đó là những nhân tố định tính mà mức độ tác động của chúng đối với hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp là không thể tính toán được. Doanh nghiệp chỉ có thể dự đoán và ước lượng tầm ảnh hưởng của các nhân tố đó từ đó có những chính sách, biện pháp nhằm
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ42 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí định hướng các nhân tố này góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động nói riêng và hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung. Các nhân tố này bao gồm: Các nhân tố chủ quan và nhân tố khách quan. Các nhân tố khách quan gồm các yếu tố xuất phát từ bên ngoài doanh nghiệp như: Môi trường kinh tế chính trị; Các chính sách về kinh tế của Nhà nước; Đặc điểm, tình hình và triển vọng phát triển của ngành, lĩnh vực mà doanh nghiệp hoạt động Đây là những nhân tố có ảnh hưởng to lớn đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp nói chung và hiệu quả sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp nói riêng. Doanh nghiệp cần sự linh hoạt và nhanh nhạy để tiếp cận và thích ứng với các nhân tố đó. Các nhân tố chủ quan là các nhân tố nằm trong nội tại doanh nghiệp, có tác động trực tiếp đến hiệu quả sử dụng vốn lưu động nói riêng và hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp nói chung. Đó là các nhân tố như: Trình độ quản lý vốn của ban lãnh đạo doanh nghiệp, của cán bộ tài chính; Trình độ, năng lực của cán bộ tổ chức quản lý, sử dụng vốn lưu động trong doanh nghiệp; Tính kinh tế và khoa học của các phương pháp mà doanh nghiệp áp dụng trong quản lý, sử dụng vốn lưu động Phần trên, qua việc nghiên cứu khái quát về vốn lưu động, nghiên cứu chi tiết về các chỉ tiêu đánh giá và các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn lưu động chúng ta đã có nền tảng hiểu biết nhất định về vốn lưu động và hiệu quả sử dụng vốn lưu động. Từ đó, chúng ta có thể đưa ra những biện pháp cụ thể, thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong các doanh nghiệp.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ43 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 1.3.3. Các biện pháp cơ bản để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động 1.3.3.1. Kế hoạch hoá vốn lưu động Trong mọi lĩnh vực, để đạt được hiệu quả trong hoạt động một yêu cầu không thể thiếu đối với người thực hiện đó là làm việc có kế hoạch, khoa học. Cũng vậy, kế hoạch hoá vốn lưu động là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu và rất cần thiết cho các doanh nghiệp. Nội dung của kế hoạch hoá vốn lưu động trong các doanh nghiệp thường bao gồm các bộ phận: Kế hoạch nhu cầu vốn lưu động, kế hoạch nguồn vốn lưu động, kế hoạch sử dụng vốn lưu động theo thời gian. Kế hoạch nhu cầu vốn lưu động Để xây dựng một kế hoạch vốn lưu động đầy đủ, chính xác thì khâu đầu tiên doanh nghiệp phải xác định đúng nhu cầu vốn lưu động cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Đây là bộ phận kế hoạch phản ánh kết quả tính toán tổng nhu cầu vốn lưu động cho năm kế hoạch, nhu cầu vốn cho từng khâu: dự trữ sản xuất, sản suất và khâu lưu thông. Xác định nhu cầu vốn lưu động cho sản xuất kinh doanh chính xác, hợp lý một mặt bảo đảm cho quá trình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp được tiến hành liên tục, mặt khác sẽ tránh được tình trạng ứ đọng vật tư, sử dụng lãng phí vốn, không gây nên tình trạng căng thẳng giả tạo về nhu cầu vốn kinh doanh của doanh nghiệp. Kế hoạch nguồn vốn lưu động Sau khi xác định được nhu cầu vốn lưu động thường xuyên cần thiết để đảm bảo cho sản xuất được liên tục, đều đặn thì doanh nghiệp phải có kế
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ44 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí hoạch đáp ứng nhu cầu vốn đó bằng các nguồn vốn ổn định, vững chắc. Vì vậy một mặt doanh nghiệp phải có kế hoạch dài hạn để huy động các nguồn vốn một cách tích cực và chủ động. Mặt khác hàng năm căn cứ vào nhu cầu vốn lưu động cho năm kế hoạch, doanh nghiệp phải xác định được quy mô vốn lưu động thiếu hoặc thừa so với nhu cầu vốn lưu động cần phải có trong năm. Trong trường hợp số vốn lưu động thừa so với nhu cầu, doanh nghiệp cần có biện pháp tích cực để tránh tình trạng vốn bị ứ đọng, chiếm dụng. Trường hợp vốn lưu động thiếu so với nhu cầu, doanh nghiệp cần phải có biện pháp tìm những nguồn tài trợ như: - Nguồn vốn lưu động từ nội bộ doanh nghiệp (bổ sung từ lợi nhuận để lại). - Huy động từ nguồn bên ngoài: Nguồn vốn tín dụng, phát hành trái phiếu, cổ phiếu, liên doanh liên kết. Để đảm bảo hiệu quả kinh tế cao nhất, doanh nghiệp phải có sự xem xét và lựa chọn kỹ các nguồn tài trợ sao cho phù hợp nhất trong từng hoàn cảnh cụ thể. Kế hoạch sử dụng vốn lưu động theo thời gian Trong thực tế sản xuất ở các doanh nghiệp nhu cầu vốn lưu động cho sản xuất kinh doanh, việc sử dụng vốn giữa các thời kỳ trong năm thường khác nhau. Vì trong từng thời kỳ ngắn như quý, tháng ngoài nhu cầu cụ thể về vốn lưu động cần thiết cón có những nhu cầu có tính chất tạm thời phát sinh do
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ45 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí nhiều nguyên nhân. Do đó, việc đảm bảo đáp ứng nhu cầu vốn lưu động cho sản xuất kinh doanh theo thời gian trong năm là vấn đề rất quan trọng. Thực hiện kế hoạch sử dụng vốn lưu động theo thời gian, doanh nghiệp cần xác định chính xác nhu cầu vốn lưu động từng quý, tháng trên cơ sở cân đối với vốn lưu động hiện có và khả năng bổ sung trong quỹ, tháng từ đó có biện pháp xử lý hiệu quả, tạo sự liên tục, liền mạch trong sử dụng vốn lưu động cả năm. Thêm vào đó, một nội dung quan trọng của kế hoạch sử dụng vốn lưu động theo thời gian là phải đảm bảo cân đối khả năng thanh toán của doanh nghiệp với nhu cầu vốn bằng tiền trong từng thời gian ngắn tháng, quỹ. Bên cạnh việc thực hiện kế hoạch hoá vốn lưu động, doanh nghiệp cần phải biết chú trọng và kết hợp giữa kế hoạch hoá vốn lưu động với quản lý vốn lưu động. 1.3.3.2. Tổ chức quản lý vốn lưu động có kế hoạch và khoa học Như ta đã phân tích, quản lý vốn lưu động gắn liền với quản lý tài sản lưu động bao gồm: quản lý tiền mặt và các chứng khoản thanh khoản; quản lý dự trữ, tồn kho; quản lý các khoản phải thu. Quản lý vốn lưu động được thực hiện theo các mô hình đã được trình bày trong phần “các nhân tố lượng hoá ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp”. Vấn đề đặt ra là các nhà quản lý phải lựa chọn mô hình nào để vận dụng vào doanh nghiệp cho phù hợp với điều kiện hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Trong khi vận dụng các mộ hình quản lý vốn lưu động khoa học, doanh nghiệp cần phải biết kết hợp các mô hình tạo sự thống nhất trong quản lý tổng
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ46 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí thể vốn lưu động của doanh nghiệp. Quản lý tốt vốn lưu động sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động, kịp thời đưa ra những biện pháp giải quyết các vấn đề phát sinh đảm bảo việc thực hiện kế hoạch vốn lưu động, tránh thất thoát, lãng phí từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động. 1.3.3.3. Rút ngắn chu kỳ sản xuất kinh doanh, giảm giá thành sản xuất thông qua việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất Ta biết chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp phụ thuộc vào độ dài thời gian của các khâu: dự trữ, sản xuất và lưu thông. Khi doanh nghiệp áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất sẽ đảm bảo sản xuất ra những sản phẩm có chất lượng cao, năng suất cao, giá thành hạ. Điều này đồng nghĩa với việc thời gian của khâu sản xuất sẽ trực tiếp được rút ngắn. Mặt khác, với hiệu quả nâng cao trong sản xuất sẽ ảnh hưởng tích cực đến khâu dự trữ và lưu thông: chất lượng sản phẩm cao, giá thành hạ sẽ góp phần đảm bảo cho doanh nghiệp tiêu thụ được hàng hoá nhanh hơn, giảm thời gian khâu lưu thông, từ đó doanh nghiệp sẽ chủ động hơn trong dự trữ, tạo sự luân chuyển vốn lưu động nhanh hơn. 1.3.3.4. Tổ chức tốt công tác quản lý tài chính trên cơ sở không ngừng nâng cao trình độ cán bộ quản lý tài chính Nguồn nhân lực luôn được thừa nhận là yếu tố quan trọng quyết định sự thành bại của mỗi doanh doanh nghiệp. Sử dụng vốn lưu động là một phần trong công tác quản lý tài chính của doanh nghiệp, được thực hiện bởi các cán bộ tài chính do đó năng lực, trình độ của những cán bộ này có ảnh hưởng trực
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ47 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí tiếp đến công tác quản lý tài chính nói chung và hiệu quả sử dụng vốn lưu động nói riêng. Doanh nghiệp phải có chính sách tuyển lựa chặt chẽ, hàng năm tổ chức các đợt học bổ sung và nâng cao kiến thức, nghiệp vụ tài chính cho các cán bộ nhân viên nhằm đảm bảo và duy trì chất lượng cao của đội ngũ cán bộ nhân viên quản lý tài chính. Tổ chức quản lý tài chính khoa học, tuân thủ nghiêm pháp lệnh kế toán, thống kê, những thông tư hướng dẫn chế độ tài chính của Nhà nước. Quản lý chặt chẽ, kết hợp với phân công nhiệm vụ cụ thể trong quản lý tài chính, cũng như trong từng khâu luân chuyển của vốn lưu động nhằm đảm bảo sự chủ động và hiệu quả trong công việc cho mỗi nhân viên cũng như hiệu quả tổng hợp của toàn doanh nghiệp. Tóm lại, qua quá trình phân tích, chúng ta đã thấy được vai trò của vốn lưu động và sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong doanh nghiệp. Có nhiều giải pháp được đưa ra nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tuy nhiên phần lớn đều mang tính định hướng, việc áp dụng giải pháp nào, áp dụng giải pháp đó như thế nào còn tuỳ thuộc rất lớn vào điều kiện cụ thể của mỗi doanh nghiệp.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ48 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN LƯU ĐỘNG TẠI CÔNG TY SÔNG ĐÀ 10 2.1. Những nét cơ bản về Công ty Sông Đà 10 2.1.1. Sơ lược về lịch sử hình thành và phát triển Tên công ty : Công ty Sông Đà 10 Địa chỉ : Tầng 5 toà nhà Sông Đà, đường Phạm Hùng, Mỹ Đình, Từ Liêm Hà Nội. Điện thoại : (84-4) 7683998 Fax : (84-4) 7683997 Công ty Sông Đà 10 là Doanh nghiệp Nhà nước; một đơn vị thành viên trực thuộc Tổng công ty Sông Đà-Bộ Xây dựng. Tiền thân là Công ty Xây dựng Công trình Ngầm, được thành lập theo Quyết định số 154/BXD-TCCB ngày 11/02/1981 của Bộ trưởng Bộ xây dựng Ngô Xuân Lộc. Sơ đồ hình thành Công ty Sông Đà 10
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ49 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Công ty xây dựng Công trình Ngầm (Quyết định số 154/BXD-TCCB ngày 11/02/1981) Công ty xây dựng Công trình Ngầm (Quyết định số 127A/BXD-TCLĐ ngày 26/03/1993) Công ty xây dựng Công trình Ngầm Sông Đà 10 (Quyết định số 04/BXD-CLĐ ngày 02/01/1996) Công ty Sông Đà 10 (Quyết định số 285/QĐ-BXD ngày 11/03/2002) Phù hợp với những tên gọi trước đây, hoạt động chuyên ngành của Công ty là xây dựng các công trình ngầm, các công trình thủy điện. Cùng với sự vươn lên của nền kinh tế đất nước, Công ty đã có những nỗ lực không ngừng phát huy thế mạnh chuyên ngành của mình đồng thời cũng mở rộng hoạt động ra nhiều lĩnh vực tạo sự năng động, linh hoạt và chủ động trong hoạt động sản xuất kinh doanh. 2.1.2. Cơ cấu tổ chức sản xuất Sơ đồ tổ chức sản xuất của Công ty Sông Đà 10:
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ50 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí GIÁM ĐỐC Phó giám đốc Phó giám đốc Phó giám đốc Kỹ thuật-Thi công Kinh tế Vật tư-Cơ giới Phòng qu ả n lý K ỹ thu ậ t Phòng Thi công an to à n chính Phòng T ổ ch ứ c - H à nh Đả ng - Đ o à n V ă n phòng Phòng T à i chính – K ế toán Phòng Kinh t ế – K ho ạ ch Phòng qu ả n lý C ơ gi ớ i Phòng V ậ t ư Xí Xí Xí Xí Xí nghiệ nghiệ nghiệ nghiệ nghiệ p 10.1 p 10.2 p 10.3 p 10.4 p 10.5 Các Các Các Các Các Các Các Các Các Các ban đội ban đội ban đội ban đội ban đội chức sản chức sản chức sản chức sản chức sản năng xuất năng xuất năng xuất năng xuất năng xuất (1)Tổ chức nhân sự
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ51 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Công ty có một đội ngũ cán bộ công nhân viên đông đảo, có trình độ tay nghề, có kinh nghiệm và nhiệt huyết với công việc. Hàng năm, số lượng cán bộ công nhân viên của Công ty không ngừng được bổ sung, nâng cao cả về chất lượng và số lượng. Tổng số cán bộ công nhân viên của Công ty có mặt đến 31/12/2003 là 2.554 người. Biểu đồ 2.1: T¨ng trëng lao ®éng vµ thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi 3000 ® 0 0 0 2554 1 2500 - i 2280 ê g 2000 N 1811 1633 1500 1569 1366 1000 910 984 500 0 N¨m 2000 2001 2002 2003 Lao ®éng b×nh qu©n Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi mét th¸ng Ban lãnh đạo Công ty gồm: Giám đốc công ty là người nắm quyền điều hành cao nhất trong Công ty, đại diện cho Công ty trước pháp luật và có trách nhiệm chỉ đạo điều hành toàn diện hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Giúp việc cho Giám đốc công ty là 3 Phó giám đốc công ty và 1 Kế toán trưởng công ty. (2)Tổ chức các phòng ban của Công ty
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ52 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Theo sơ đồ tổ chức sản xuất của Công ty Sông Đà 10 có thể thấy, Công ty có 8 phòng ban chức năng, với sự phân công nhiệm vụ cụ thể, mỗi phòng ban phụ trách những mảng chuyên môn khác nhau tạo nên sự phân công lao động khoa học trong Công ty đồng thời luôn có sự gắn kết chặt chẽ giữa các phòng ban đảm bảo nhiệm vụ sản xuất kinh doanh chung của toàn Công ty. Trong đó, phòng Tài chính – Kế toán trực tiếp chịu trách nhiệm trước Giám đốc Công ty về công tác quản lý tài chính nói chung, công tác quản lý và sử dụng vốn lưu động nói riêng. (3)Các xí nghiệp trực thuộc Để đảm bảo cho hoạt động sản xuất được tiến hành khoa học, chặt chẽ và đạt hiệu quả cao, Công ty đã thành lập những xí nghiệp tại những nơi có công trình lớn, thời gian thi công kéo dài. Các xí nghiệp hạch toán phụ thuộc có bảng cân đối kế toán riêng, báo cáo của Công ty là hợp nhất báo cáo của 5 xí nghiệp và cơ quan Công ty. Hiện tại, Công ty có 5 xí nghiệp trực thuộc: Xí nghiệp Sông Đà 10.1 (Công trình thuỷ điện Sê San 3) - Địa chỉ: Công trình thuỷ điện Sê San 3 – huyện Chưpăh – tỉnh Gia Lai. Xí nghiệp Sông Đà 10.2 (Công trình hầm đường bộ qua đèo Hải Vân). - Địa chỉ: Phường Hoà Hiệp – quận Liên Chiểu – TP Đà Nẵng. Xí nghiệp Sông Đà 10.3 (Công trình thủy điện Tuyên Quang). - Địa chỉ: Thị trấn Nà Hang – tỉnh Tuyên Quang.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ53 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Xí nghiệp Sông Đà 10.4 (Công trình thuỷ điện, thủy lợi Quảng Trị). - Địa chỉ: Xã Hướng Tân – huyện Hướng Hoá - tỉnh Quảng Trị. Xí nghiệp Sông Đà 10.5 (Công trình thuỷ điện Sê San 3A). - Địa chỉ: Công trình thuỷ điện Sê San 3A – huyện Iagrai – tỉnh Gia Lai. 2.1.3. Đặc điểm hoạt động kinh doanh 2.1.3.1. Đặc điểm về ngành nghề kinh doanh Là một doanh nghiệp Nhà nước; một đơn vị thành viên trực thuộc Tổng công ty Sông Đà - Bộ xây dựng, lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty là: - Xây dựng các công trình ngầm; - Xây dựng công trình thuỷ điện, thuỷ lợi, giao thông; - Xây dựng các công trình công nghiệp, dân dụng, trang trí nội thất; - Khai thác, sản xuất, kinh doanh vật tư, vật liệu xây dựng; - Sản xuất cấu kiện bê tông, cấu kiện kim loại, phụ tùng, phụ kiện, phục vụ xây dựng; - Sửa chữa cơ khí, ô tô xe máy; - Xuất nhập khẩu vật tư, thiết bị phụ tùng cơ giới và công nghệ xây dựng cùng nhiều lĩnh vực kinh doanh khác. Trong đó các lĩnh vực chủ đạo của Công ty là:
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ54 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Xây dựng các công trình thuỷ điện Xây dựng các công trình thuỷ điện là lĩnh vực hoạt động chuyên ngành của Công ty Sông Đà 10. Công ty đã tham gia xây dựng các nhà máy thuỷ điện lớn của đất nước như: Thuỷ điện Hoà Bình, Yaly, Hàm Thuận, Sông Hinh, Cần Đơn, Nà Lơi; hiện đang tham gia xây dựng các nhà máy thuỷ điện lớn như Sê San 3, Sê San 3A, Tuyên Quang, Quảng Trị Xây dựng các công trình giao thông Đây là một thế mạnh của Công ty, những công trình giao thông lớn của Đất nước mà Công ty đã tham gia thi công: . Hầm giao thông của thuỷ điện Hoà Bình có đường kính 12 m, chiều dài 250 m; . Hầm đường bộ qua đèo Hải Vân, chiều dài 5 km; chiều rộng 13,5 m . Hầm đường bộ qua đèo Ngang, chiều dài 450 m; chiều rộng 13,5 m Sản xuất cấu kiện kim loại Với 20 năm kinh nghiệm sản xuất cấu kiện kim loại, đặc biệt là gia công, vận hành copha tấm lớn phục vụ đổ bê tông hầm và hở từ thuỷ điện Hoà Bình, Yaly, hầm Hải Vân Công ty đã hoàn toàn chủ động trong sản xuất, những sản phẩm xuất xưởng đạt chất lượng cao, tương đương thiết bị nhập ngoại. Sản xuất vật liệu xây dựng
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ55 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Nhằm chủ động đáp ứng yêu cầu vật liệu về số lượng và chất lượng cao cho công việc xây lắp, Công ty đã đầu tư đồng bộ thiết bị hiện đại trong dây chuyền sản xuất từ đó hoàn toàn chủ động đáp ứng yêu cầu về vật liệu xây dựng như bê tông tươi, vữa phun bê tông, đá dăm các loại cho công trình 2.1.3.2. Đặc điểm về sản phẩm Các sản phẩm của Công ty đều tập trung trong lĩnh vực xây lắp, nhằm đáp ứng nhiệm vụ của lĩnh vực sản xuất chuyên ngành. Các sản phẩm của Công ty có đặc điểm sau: Có nơi tiêu thụ cố định, nơi sản xuất gắn liền với nơi tiêu thụ sản phẩm, chất lượng, giá cả (chi phí xây dựng) sản phẩm chịu ảnh hưởng rất lớn vào điều kiện địa chất, thủy văn, khí hậu. Khi thay đổi nơi sản xuất thì lực lượng sản xuất (lao động, thiết bị thi công, phục vụ thi công, vật tư kỹ thuật ) cũng phải di động theo. Do đó, để dự toán vốn xây dựng được chính xác Công ty luôn phải chú trọng công tác đánh giá chuẩn bị đầu tư và xây dựng cho từng công trình cụ thể. Sản phẩm có quy mô lớn, kết cấu phức tạp. Các công trình đều có thời gian xây dựng dài rất dễ gây ứ đọng vốn lưu động, mặt khác nếu dự toán thiếu vốn sẽ làm công tác thi công bị gián đoạn, kéo dài thời gian thi công gây lãng phí. Đây là một lý do quan trọng kiến Công ty phải làm tốt công tác kế hoạch hóa vốn đầu tư nói chung và vốn lưu động nói riêng, xây dựng các định mức kinh tế kỹ thuật và quản lý theo định mức.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ56 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Sản phẩm có tính đơn chiếc, riêng lẻ. Mỗi công trình đều có thiết kế riêng, có yêu cầu về công nghệ, về các yêu cầu như tiện nghi, mỹ quan, về an toàn khác nhau. 2.1.3.3. Đặc điểm về thị trường Cùng với sự phát triển nhanh của nền kinh tế, nhu cầu xây dựng các công trình hiện đại, có quy mô, chất lượng tương xứng với khu vực và trên Thế giới nẩy sinh tất yếu. Thị trường xây dựng phát triển mạnh mẽ với rất nhiều các Tổng công ty lớn như: Tổng công ty Sông Đà, Tổng Công ty xây dựng Hà Nội, Tổng công ty xây dựng Thăng Long, Tổng công ty xây dựng Lũng Lô, Tổng công ty Vinaconex Mặc dù đều thực hiện xây dựng – thầu tổng hợp song mỗi công ty đều có thế mạnh riêng về một lĩnh vực. Tổng công ty Sông Đà có tên tuổi gắn liền với những công trình thuỷ điện lớn của Đất nước như: Thuỷ điện Hoà Bình, Thuỷ điện Sông Hinh, Thuỷ điện Yaly Là một trong những thành viên chủ lực của Tổng công ty Sông Đà, Công ty Sông Đà 10 có thế mạnh trong lĩnh vực xây dựng các công trình thuỷ điện, cụ thể là xây dựng các công trình giao thông ngầm. Do đó, Công ty Sông Đà 10 luôn nhận được sự tin tưởng và giành được các gói thầu của các công trình thuỷ điện, giao thông hầm lớn của đất nước. Thị trường của các công trình xây dựng ngầm còn rất bỏ ngỏ ở Việt Nam, nhận thức rõ điều này, với thế mạnh của mình Công ty Sông Đà 10 đã có chiến lược đầu tư nhằm chiếm lĩnh thị trường tàu điện ngầm trong các thành phố lớn của Đất nước, đáp ứng được nhu cầu của thị trường khi nó nẩy sinh. Vừa qua, Tổng công ty Đầu tư & Phát triển nhà Hà Nội đã xin phép được nghiên cứu thí điểm dự án xây dựng công trình ngầm tại khu vực vườn hoa Hàng Đậu với phạm vi nghiên cứu 11,5 nghìn m 2 (trong
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ57 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí đó dành 3.500 m2 làm ga ra để xe; 8000 m2 làm khu trung tâm dịch vụ). Về xây dựng tuyến đường đi bộ khác cốt, Tổng công ty dự kiến lựa chọn một số điểm đầu tư xây mới đồng bộ, hoàn chỉnh kèm theo hệ thống hạ tầng kỹ thuật và công trình công cộng kết hợp như cầu vượt xây dựng phía trên, đường ngầm Như vậy có thể thấy nhu cầu xây dựng các công trình ngầm đã và đang nổi lên khi sự phát triển về kinh tế và dân số ở các thành thị lớn ngày càng cao. 2.1.4. Cơ chế quản lý tài chính của Công ty Sông Đà 10 Phòng Tài chính – Kế toán Công ty chịu trách nhiệm chính và trực tiếp trước Giám đốc công ty về công tác quản lý tài chính. Cơ cấu tổ chức của Phòng Tài chính – Kế toán Công ty gồm Kế toán trưởng, 1 phó phòng tài chính kế toán và 7 nhân viên phụ trách các mảng khác nhau trong hoạt động tài chính, kế toán của Công ty. 2.1.4.1. Công tác quản lý vốn và tài sản Công ty được Tổng công ty cấp vốn điều lệ ban đầu khi thành lập phù hợp với mức vốn pháp định cho ngành nghề kinh doanh của Công ty. Công ty có nghĩa vụ nhận, quản lý và sử dụng hiệu quả vốn và các nguồn lực được Tổng công ty giao, không ngừng nâng cao hiệu quả kinh doanh, bảo toàn và phát triển vốn. Trong quá trình kinh doanh, khi cần thiết, Tổng công ty có thể xem xét đầu tư bổ sung vốn cho Công ty. Tổng giám đốc Tổng công ty giao vốn cho Công ty theo phương án đã được Hội đồng quản trị phê duyệt.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ58 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí - Người giao vốn là Tổng giám đốc Tổng công ty; - Người ký nhận vốn là Giám đốc Công ty. Ngoài vốn điều lệ, Công ty được tự huy động vốn để phát triển kinh doanh và tự chịu trách nhiệm về việc huy động vốn. Khi cần thiết Công ty được Tổng công ty bảo lãnh vay vốn trong nước và nước ngoài theo quy định của pháp luật hiện hành và theo điều kiện của Tổng công ty. Công ty chịu trách nhiệm hữu hạn về dân sự đối với hoạt động kinh doanh trước pháp luật trong phạm vi vốn của Công ty, trong đó có phần vốn nhà nước giao. Về quản lý tài sản, Công ty có quyền sử dụng, cho thuê, thế chấp, cầm cố, nhượng bán tài sản thuộc quyền quản lý của Công ty để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh theo nguyên tắc bảo toàn và phát triển vốn; tuân thủ các quy định theo quy chế của Tổng công ty và Nhà nước. Các hình thức đầu tư ra ngoài Công ty gồm: - Mua trái phiếu, cổ phiếu; - Liên doanh, góp vốn cổ phần với doanh nghiệp khác; - Các hình thức đầu tư khác theo pháp luật quy định. Công ty thực hiện việc đánh giá lại tài sản trong các trường hợp sau: - Kiểm kê đánh giá lại tài sản theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. - Thực hiện cổ phần hoá, đa dạng hoá hình thức sở hữu, chuyển đổi sở hữu.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ59 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí - Dùng tài sản để góp vốn liên doanh, góp vốn cổ phần (đem góp tài sản và khi nhận lại tài sản). Khi bị tổn thất về tài sản, Công ty phải xác định giá trị tổn thất; nguyên nhân, trách nhiệm. Đối với những vụ tổn thất có giá trị từ 20 triệu đồng trở xuống Giám đốc có quyền và trách nhiệm quyết định bồi thường, những vụ tổn thất có giá trị trên 20 triệu đồng Công ty phải báo cáo lên Tổng công ty xử lý. 2.1.4.2. Quản lý doanh thu, lợi nhuận và chi phí kinh doanh Doanh thu của Công ty bao gồm doanh thu của các đơn vị trực thuộc và doanh thu thu được từ hoạt động sản xuất - kinh doanh trực tiếp của Công ty. Các sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đem tặng, biếu, cho hoặc tiêu dùng ngay trong nội bộ đơn vị cũng phải được hạch toán để xác định doanh thu. Chi phí trong hoạt động của Công ty được phản ánh theo đúng chế độ, định mức kinh tế kỹ thuật, định mức lao động, định mức chi phí gián tiếp, đơn giá tiền lương do Công ty tự xây dựng và quyết định ban hành (trừ các sản phẩm chủ yếu phải trình Tổng công ty phê duyệt). Các chi phí phát sinh phải có hoá đơn, chứng từ hợp pháp, hợp lệ. Về hạch toán lợi nhuận, lợi nhuận của Công ty bằng doanh thu trừ các khoản chi phí hợp lý có liên quan đến thu nhập chịu thuế của hoạt động kinh doanh, hoạt động tài chính và hoạt động khác. Lợi nhuận phát sinh còn bao gồm lợi nhuận năm trước phát hiện trong năm và được trừ đi khoản lỗ của các năm trước (nếu có) đã được xác định trong quyết toán thuế, thời gian chuyển lỗ không quá năm năm.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ60 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 2.1.4.3. Công tác kế hoạch tài chính Công tác kế hoạch hóa tài chính luôn là một nội dung được quan tâm cao trong Công ty. Công ty đã phân công một nhân viên trong phòng Tài chính – Kế toán chuyên phụ trách việc lập các báo cáo, kế hoạch tổng hợp và theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch trong toàn Công ty. Hàng năm, Phòng Kinh tế – Kế hoạch sẽ phối hợp cùng các phòng ban khác xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh. Trên cơ sở bản kế hoạch sản xuất kinh doanh đã được sự phê duyệt của Ban Giám Đốc, phòng Tài chính – Kế toán xây dựng kế hoạch tài chính (ngắn hạn). Bản kế hoạch sản xuất và kế hoạch tài chính sẽ được trình Tổng công ty phê duyệt, định kỳ báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch tài chính tháng, quý, năm cho Tổng công ty. Kế hoạch tài chính dài hạn được ban giám đốc công ty xây dựng với thời gian 5 năm xác định chiến lược phát triển của Công ty, được Tổng công ty phê duyệt và hàng năm Công ty cũng tiến hành tổng kết đánh giá về tiến trình thực hiện kế hoạch và có những điều chỉnh và bổ sung kịp thời. 2.2. Tình hình sử dụng và vấn đề nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động 2.2.1. Khái quát về tình hình tài chính của Công ty Để có thể phân tích chi tiết về hiệu quả sử dụng vốn lưu động của Công ty Sông Đà 10 ta cần có cái nhìn khái quát về tình hình hoạt động của Công ty trong những năm gần đây. Thông qua các báo cáo tài chính hàng năm, ta có những đánh giá về các mặt sau đây. 2.2.1.1. Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ61 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ - 62 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Bảng 2.1: Bảng phân tích kết quả kinh doanh qua các năm Đơn vị tính: đồng Năm 2000 2001 2002 2003 TT Chỉ tiêu Tăng so Tăng so Tăng so Giá trị Giá trị Giá trị Giá trị 2000 (%) 2001 (%) 2002 (%) 1 Tổng doanh thu 78.620.817.612 119.801.875.634 52,38 235.947.439.747 96,95 429.135.423.603 81,88 2 Các khoản giảm trừ 0 28.528.255 0 79.303.976 3 Doanh thu thuần (=2-1) 78.620.817.612 119.773.347.379 53,34 235.947.439.747 96,99 429.056.119.627 81,84 4 Giá vốn hàng bán 69.886.378.701 108.578.380.192 55,36 211.928.988.010 95,19 376.454.093.898 77,63 5 Lãi gộp (=3-4) 8.734.438.911 11.194.967.187 28,17 24.018.451.737 114,55 52.602.025.729 119 6 Chi phí bán hàng 0 0 0 0 0 0 0 7 Chi phí quản lý DN 4.835.220.988 8.651.534.643 78,93 13.171.760.439 52,25 29.543.054.692 124,29 Lãi thuần từ hoạt động 8 3.899.217.923 2.543.432.544 -34,77 10.846.691.298 326,46 23.058.971.037 112,59 kinh doanh (=5-6-7)
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ - 63 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 9 Lãi hoạt động tài chính -1.276.677.558 -993.943.559 -22,15 -6.829.148.642 587,08 -15.066.997.520 120,63 10 Lãi bất thường 69.918.823 40.000.000 -42,79 931.133.063 2.227,83 42.208.000 -95,47 Tổng lợi nhuận trước 11 2.692.459.188 1.589.488.985 -40,96 4.948.675.719 211,34 8.034.181.517 62,35 thuế (=8+9+10) 12 Thuế TNDN 673.114.797 397.372.246 1.583.576.230 2.570.938.085 13 Lợi nhuận sau thuế 2.019.344.391 1.192.116.739 -40,96 3.365.099.489 182,28 5.463.243.432 62,35
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ64 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 500 10 g g n n å å ® 450 9 ® û 429 û t t - - u 400 8 n h Ë t u h h n n 350 7 a i o î l d 300 6 5,5 250 5 236 200 4 Doanh thu thuÇn 3,4 150 3 Lîi nhuËn sau thuÕ 120 100 2 2 79 50 1,2 1 0 0 2000 2001 2002 2003 n¨m Biểu đồ 2.2: T¨ng trëng doanh thu vµ lîi nhuËn Là một doanh nghiệp Nhà nước hoạt động kinh doanh, kết quả kinh doanh luôn là tiêu chí hàng đầu đánh giá hiệu quả hoạt động nói chung và hiệu quả sử dụng vốn lưu động của Công ty nói riêng. Thông qua Bảng phân tích kết quả kinh doanh (Bảng 2.1) và biểu đồ Kết quả doanh thu và lợi nhuận (Biểu đồ 2.2) có thể thấy tốc độ tăng trưởng của Công ty tương đối cao và chắc chắn. Trong 4 năm duy chỉ có năm 2001 có lợi nhuận sau thuế giảm so với năm 2000 (giảm 40,96%). Giải thích cho vấn đề này có thể thấy trong Bảng 2.1 và Biểu đồ 2.1: mặc dù so với năm 2000, năm 2001 có lãi gộp tăng 28,17% song chi phí quản lý doanh nghiệp lại tăng những 78,93% đây là nguyên nhân chính khiến lợi nhuận sau thuế của doanh
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ65 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí nghiệp giảm. Từ Biểu đồ 2.1 ta thấy từ năm 2001 Công ty có sự tăng mạnh về số lượng cán bộ công nhân viên, thể hiện những chuyển đổi trong quản lý nhân sự nói riêng và trong cơ chế quản lý doanh nghiệp nói chung, tất nhiên điều này đồng nghĩa với việc gia tăng chi phí quản lý doanh nghiệp. Việc gia tăng chi phí quản lý doanh nghiệp ở đây hàm nghĩa sự mở rộng quy mô hoạt động của Công ty điều này được thể hiện ở sự tăng vọt trong kết quả kinh doanh các năm tiếp theo. Năm 2003, Công ty đạt mức doanh thu 429 tỷ đồng (tăng 193 tỷ đồng tương đương 81,88% so với năm 2002), lợi nhuận sau thuế đạt 5,5 tỷ (tăng 2,1 tỷ đồng tương đương 62,35%). Kết quả này phần nào ghi nhận những nỗ lực của tập thể cán bộ công nhân viên Công ty, hiệu quả quản lý cũng như phản ánh hướng đi đúng đắn mà Công ty đã và đang lựa chọn. 2.2.1.2. Cơ cấu Tài sản – Nguồn vốn của Công ty Nhìn tổng thể kết quả kinh doanh của Công ty, ta có thể thấy phần nào hiệu quả hoạt động, xu hướng phát triển theo các giai đoạn thời gian tuy nhiên để có thể hiểu sâu về tình hình tài chính không thể không xét đến cơ cấu Tài sản – Nguồn vốn. Dữ liệu của ‘Bảng cân đối kế toán’ qua các năm của Công ty Sông Đà 10 (bảng 2.2), biểu đồ ‘Cơ cấu và tăng trưởng tài sản’ (biểu đồ 2.3) và biểu đồ ‘Cơ cấu và tăng trưởng nguồn vốn’ (biểu đồ 2.4) cho thấy Công ty có tổng tài sản tương đối lớn và có sự tăng trưởng nhanh trong những năm vừa qua. Trong cơ cấu tài sản của Công ty, tài sản lưu động chiếm tỷ trọng lớn (trên 60%). Về nguồn vốn, vốn chủ sở hữu của Công ty chiếm tỷ trọng nhỏ trong
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ66 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí tổng nguồn (năm thấp nhất là 5,1%-năm 2002; năm cao nhất đạt 14,1%-năm 2000), có một sự tăng trưởng đều đặn trong nguồn vốn chủ sở hữu qua các năm. Nguồn vốn nợ ngắn hạn của Công ty chiếm tỷ trọng lớn (trên 50%), Công ty đang có sự điều chỉnh trong cơ cấu nguồn vốn bằng cách gia tăng vốn chủ sở hữu và các khoản nợ dài hạn.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ - 67 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí BẢNG 2.2: BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN (Tại thời điểm 31/12/N) Đơn vị tính: đồng 2000 2001 2002 2.003 Tăng Tăng Tăng Tỷ Tỷ Tỷ Tỷ Chỉ tiêu Giá trị Giá trị so Giá trị so Giá trị so trọng trọng trọng trọng (đ) (đ) 2000 (đ) 2001 (đ) 2002 (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) I. Tổng tài sản 105.496.702.849 100 201.100.532.890 100 90,62 355.703.260.091 100 76,88 319.838.505.526 100 -10,08 A. Tài sản lưu động và 87.435.430.952 82,88 157.744.364.883 78,44 80,41 218.769.686.040 61,50 38,69 215.324.932.783 67,32 -1,57 đầu tư ngắn hạn 1. Tiền 6.815.253.009 6,46 2.764.767.942 1,37 -59,43 4.631.688.412 1,30 67,53 24.146.854.485 7,55 421,34 2. Các khoản đầu tư tài 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 chính ngắn hạn 3. Các khoản phải thu 19.817.968.088 18,79 76.857.366.770 38,22 287,82 83.511.655.153 23,48 8,66 71.962.178.382 22,50 -13,83 4. Hàng tồn kho 58.795.175.664 55,73 74.608.237.422 37,10 26,90 129.278.296.587 36,34 73,28 116.893.290.984 36,55 -9,58
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ - 68 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 5. Tài sản lu động khác 2.007.034.191 1,90 3.513.992.749 1,75 75,08 1.348.045.618 0,38 -61,64 2.312.608.932 0,72 71,55 B. Tài sản cố định và 18.061.271.897 17,12 43.356.168.007 21,56 140,05 136.933.574.051 38,50 215,83 104.523.572.743 32,68 -23,67 đầu tư dài hạn 1. Tài sản cố định 12.632.713.157 11,97 36.763.846.341 18,28 191,02 120.103.905.826 33,77 226,69 95.882.957.666 29,98 -20,17 1.1. Tài sản cố định hữu 12.632.713.157 11,97 36.763.846.341 18,28 191,02 120.103.905.826 33,77 226,69 95.882.957.666 29,98 -20,17 hinh 1.2. Tài sản cố định thuê 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 tài chính 1.2. Tài sản cố định vô 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 hình 2. Các khoản đầu tư tài 0 0,00 0 0,00 0 0,00 2.000.000.000 0,63 chính dài hạn 3. Chi phí xây dựng cơ 5.428.558.740 5,15 6.592.321.666 3,28 21,44 16.829.668.225 4,73 155,29 6.640.615.077 2,08 -60,54 bản dở dang II. Nguồn vốn 105.496.702.849 100 201.100.532.890 100 90,62 355.703.260.091 100 76,88 319.838.505.526 100 -10,08 A. Nợ phải trả 90.620.334.993 85,90 187.469.876.010 93,22 106,87 337.569.746.130 94,90 80,07 297.494.186.076 93,01 -11,87 1. Nợ ngắn hạn 67.299.814.219 63,79 142.566.368.582 70,89 111,84 188.818.834.951 53,08 32,44 171.266.610.710 53,55 -9,30 - Vay ngắn hạn 23.420.335.348 22,20 48.329.998.949 24,03 106,36 61.743.759.029 17,36 27,75 48.773.021.567 15,25 -21,01
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ - 69 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí - Phải trả cho người bán 21.535.940.550 20,41 45.478.671.578 22,61 111,18 62.499.034.369 17,57 37,42 57.092.825.077 17,85 -8,65 - Người mua trả tiền 14.805.959.128 14,03 31.222.034.719 15,53 110,87 45.127.701.553 12,69 44,54 42.641.518.626 13,33 -5,51 trước - Nợ ngắn hạn khác 7.537.579.193 7,14 17.535.663.336 8,72 132,64 19.448.340.000 5,47 10,91 22.759.245.440 7,12 17,02 2. Nợ dài hạn 22.538.326.290 21,36 42.235.852.293 21,00 87,40 147.482.287.726 41,46 249,19 116.092.965.342 36,30 -21,28 3. Nợ khác 782.194.484 0,74 2.667.655.135 1,33 241,05 1.268.623.453 0,36 -52,44 10.134.610.024 3,17 698,87 B. Nguồn vốn CSH 14.876.367.856 14,10 13.630.656.880 6,78 -8,37 18.133.513.961 5,10 33,03 22.344.319.450 6,99 23,22 1. Nguồn vốn quỹ 14.876.367.856 14,10 13.630.656.880 6,78 -8,37 18.133.513.961 5,10 33,03 22.344.319.450 6,99 23,22 2. Nguồn kinh phí 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ70 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 400 g n å 350 ® û t 300 Tµi s¶n lu ®éng 250 Tµi s¶n cè ®Þnh 200 150 100 50 n¨m 0 2000 2001 2002 2003 BiÓu ®å 2.3: C¬ cÊu vµ t¨ng trëng tµi s¶n BiÓu ®å 2.4: C¬ cÊu vµ t¨ng trëng nguån vèn 400,0 g n å 350,0 ® û t 300,0 250,0 Nhî ng¾n h¹n 200,0 Nî dµi h¹n 150,0 Vèn chñ së h÷u 100,0 50,0 0,0 n¨m 2000 2001 2002 2003
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ71 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Vốn lưu động ròng (NWC = TSLĐ - Nguồn ngắn hạn) của Công ty qua các năm đều > 0 thể hiện Công ty đã sử dụng một phần nguồn dài hạn để tài trợ cho tài sản lưu động. Với chính sách tài trợ này khả năng thanh toán của Công ty sẽ tăng tuy nhiên khả năng sinh lời sẽ giảm do các nguồn dài hạn có chi phí cao hơn. Sự thận trọng của Công ty là đúng đắn trong hoàn cảnh: do đặc điểm của hoạt động xây lắp, khi thiếu vốn sẽ dẫn đến chậm tiến độ thi công và có thể gây những tổn thất cực kỳ to lớn; các khoản vay ngắn hạn của Công ty đa phần đều là các khoản tín dụng ngắn hạn của các Ngân hàng thương mại. Trong phần tài sản lưu động, hàng tồn kho và các khoản phải thu chiếm tỷ trọng rất lớn trong Tổng tài sản. Hàng tồn kho chiếm tỷ trọng lớn phù hợp với đặc điểm hoạt động của Công ty, do nhận thầu các công trình lớn, thời gian kéo dài nên vào thời điểm cuối năm hàng tồn kho có giá trị rất lớn chủ yếu phản ánh giá trị sản xuất kinh doanh dở dang. Tuy nhiên, các khoản phải thu có tỷ trọng lớn và có xu hướng tăng là một dấu hiệu cho thấy công ty bị chiếm dụng vốn khá nhiều và cần có những biện pháp hữu hiệu nhằm giảm thiểu các khoản phải thu đến mức thấp nhất nhằm nâng cao vòng quay vốn. Như vậy, thông qua phân tích kết quả kinh doanh và cơ cấu Tài sản – Nguồn vốn của Công ty Sông Đà 10 cho thấy trạng thái hoạt động của Công ty tương đối tốt. Công ty đang nỗ lực mở rộng quy mô, năng lực hoạt động điều này cũng tưng ứng tạo ra sự tăng trưởng hợp lý trong kết quả doanh thu, lợi nhuận. Cơ cấu tài sản của Công ty phù hợp với đặc thù của một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây lắp, tuy nhiên trong cơ cấu vốn, vốn chủ sở hữu còn có tỷ trọng nhỏ, trong điều kiện của Công ty hiện nay: là một
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ72 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí doanh nghiệp Nhà nước, được sự đảm bảo của Tổng công ty Sông Đà nên Công ty vẫn giành được sự tín nhiệm và nhận được các khoản tín dụng từ các ngân hàng thương mại, nhưng rõ ràng cần một sự cải thiện đáng kể trong khoản mục này. 2.2.2. Phân tích hiệu quả sử dụng vốn lưu động của Công ty Phần trên ta đã nghiên cứu khái quát những đặc điểm hoạt động và tình hình tài chính của Công ty Sông Đà 10, đó là bước đệm để ta có thể nghiên cứu kỹ lưỡng về vốn lưu động và đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động của Công ty. 2.2.2.1. Nguồn hình thành vốn lưu động Nhìn vào Bảng 2.2 có thể thấy vốn lưu động của Công ty được hình thành chủ yếu từ nguồn nợ ngắn hạn và một phần được bổ sung từ nguồn dài hạn (vốn chủ sở hữu và nợ dài hạn). Trong nguồn ngắn hạn, giống như đa số các doanh nghiệp Việt Nam, nguồn tín dụng ngắn hạn chiếm tỷ trọng rất lớn bên cạnh đó nguồn vốn hình thành từ tiền ứng trước của người mua và tín dụng thương mại từ người bán cũng chiếm tỷ trọng đáng kể.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ73 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 200 g 180 n å 160 ® Nî ng¾n h¹n kh¸c û t 140 120 Ngêi mua tr¶ tiÒn tríc 100 Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n 80 Vay ng¾n h¹n 60 40 20 0 n¨m 2000 2001 2002 2003 BiÓu ®å 2.5: C¬ cÊu nî ng¾n h¹n Nợ ngắn hạn của Công ty tăng nhanh trong những năm đầu (giai đoạn 2000-2001) rồi tăng chậm lại và giảm trong giai đoạn 2002-2003, điều này phản ánh nhu cầu tăng vốn nói chung và vốn lưu động nói riêng phục vụ cho công cuộc mở rộng sản xuất và đổi mới sản xuất trong giai đoạn 2000-2001; do giai đoạn 2002-2003 sản xuất đã đi vào quỹ đạo, hiệu quả gia tăng nên Công ty đã giảm dần tốc độ của khoản nợ ngắn hạn. Năm 2003, tổng nợ ngắn hạn của Công ty là171,3 tỷ đồng chiếm 53,55% tổng nguồn vốn, giảm so với năm 2002 là 17,6 tỷ (tương đương giảm 9,3%). Trong đó, vay ngắn hạn là 48,7 tỷ đồng (tương đương chiếm 15,25% tổng nguồn vốn), nợ người bán 57,1 tỷ đồng (tương đương 17,85%), người mua ứng tiền trước 42,6 tỷ đồng (tương đương 13,33%). Như vậy, Công ty đã tận dụng khá tốt các nguồn vốn chiếm dụng từ người bán, từ khách hàng để sử dụng bổ trợ cho nguồn tín dụng vay từ các Ngân hàng thương mại đây là một sự kết hợp đúng đắn trong điều kiện kinh tế thị trường.
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ74 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 2.2.2.2. Cơ cấu vốn lưu động 250 g n å ® û 200 Vèn lu ®éng b×nh t qu©n trong lu th«ng 150 Vèn lu ®éng b×nh qu©n trong s¶n xu©t 100 Vèn lu ®éng b×nh qu©n trong dù tr÷ 50 n¨m 0 2001 2002 2003 BiÓu ®å 2.6: C¬ cÊu vèn lu ®éng Bảng 2.3: CƠ CẤU VỐN LƯU ĐỘNG Đơn vị tính: đồng
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia- sẻ75 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 Tăng Tăng Tỷ Tỷ Tỷ Chỉ tiêu so so Giá trị trọng Giá trị trọng Giá trị trọng 2001 2002 (%) (%) (%) (%) (%) Tổng vốn lưu 122.589.897.919 100 188.257.025.462 100 53,57 217.042.309.412 100 15,29 động bình quân - Vốn lưu động bình quân trong 16.966.865.882 13,84 24.665.377.774 13,10 45,37 32.683.061.761 15,06 32,51 dự trữ - Vốn lưu động bình quân trong 50.954.786.246 41,57 78.324.080.288 41,60 53,71 91.233.667.937 42,03 16,48 sản xuất - Vốn lưu động bình quân trong 54.668.245.791 44,59 85.267.567.400 45,29 55,97 93.125.579.714 42,91 9,22 lưu thông
Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ - 76 - TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Bảng 2.4: BẢNG PHÂN TÍCH CHI TIẾT KẾT CẤU VỐN LƯU ĐỘNG Đơn vị tính: đồng Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 2003 Tăng Tăng Tỷ Tỷ Tỷ Tỷ Tăng so Chỉ tiêu so so Giá trị trọng Giá trị trọng Giá trị trọng Giá trị trọng 2002 2000 2001 (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) Tổng vốn lưu 87.435.430.952 100 157.744.364.883 100 80,41 218.769.686.040 100 38,69 215.314.932.783 100 -1,58 động 1. Vốn lưu động 17.281.221.817 19,765 16.652.509.946 10,557 -3,64 32.678.245.602 14,937 96,24 32.687.877.919 15,181 0,03 dự trữ - Nguyên liệu, vật 17.148.937.116 19,613 16.168.933.496 10,250 -5,71 29.499.889.003 13,484 82,45 31.683.310.372 14,715 7,40 liệu tồn kho - Công cụ dụng 132.284.701 0,151 483.576.450 0,307 265,56 1.420.786.946 0,649 193,81 1.004.567.547 0,467 -29,29 cụ trong kho - Hàng mua đang 0 0 0 0 1.757.569.653 0,803 0 0 -100 đi trên đường