Đề tài Nâng cao khả năng cạnh tranh của Công ty thiết bị - Machinco

Nội dung text: Đề tài Nâng cao khả năng cạnh tranh của Công ty thiết bị - Machinco

1. Lời mở đầu Ngành thương mại và kinh doanh thương mại có tầm quan trọng đặc biệt trong sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia. Đất nước Việt Nam chúng ta kể từ khi giành được độc lập đến nay, thương mại luôn là cầu nối cho công cuộc phát triển đất nước, đưa đất nước ta tiến vào con đường hội nhập với các nước trên thế giới, là một bước trong những bước dài nối tiếp các bước đưa đất nước tiến nên công cuộc Công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Trong quá trình phát triển đất nước thì ngành thương mại là đầu tầu quyết định mức tăng trưởng kinh tế của đất nước, là kim chỉ nam cho các doanh nghiệp, các nhà sản xuất, là thông điệp của Đảng và nhà nước gửi tới người dân, và thương mại chính là giúp cho người dân ngày càng có được một cuộc sống ấm lo hạnh phúc hơn. Là một doanh nghiệp nhà nước được thành lập từ năm 1956 trải qua gần 50 năm hoạt động Công ty thiết bị - Machinco đã có nhiều đóng góp cho nền kinh tế Việt Nam nói chung cũng như các Công ty khác trong ngành thương mại nói riêng. Công ty thiết bị - Machinco đã vượt qua năm 2001 đầy thử thách và khó khăn. Công ty đã chấm dứt được mức độ suy giảm, tạo tiền đề cơ bản để đưa tốc độ tăng trưởng trở lại 21% - 33% vào năm 2003. Nhưng quy luật cạnh tranh lại rất khốc liệt. Trong quy luật cạnh tranh đó Công ty vừa phải đáp ứng được nhu cầu rất cao về sản phẩm thép, công cụ, máy móc thiết bị trong nước, vừa phải hoàn thành tốt nhiệm vụ của nhà nước giao cho, đồng thời không ngừng nâng cao chất lượng, chuyên môn và nghiệp vụ để có thể cạnh tranh và tự khẳng định mình trên thị trường. Sau quá trình học tập tại Trường Đại Học Thương Mại tôi đã được tiếp nhận thực tập tại Phòng kinh doanh 2 của Công ty thiết bị - Machinco. Với kiến thức đã học ở trường và qua thời gian thực tập được nghiên cứu tình hình thực tế của Công ty tôi chọn đề tài “Nâng cao khả năng cạnh tranh của Công ty thiết bị - Machinco ” làm chuyên đề tốt nghiệp của mình. Bố cục của chuyên đề ngoài phần mở đầu và kết luận gồm 3 chương: Chương I : Cơ sở lý luận về cạnh tranh và nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Chương II : Đánh giá thực trạng khả năng cạnh tranh của Công ty thiết - tùng Machinco. Chương III : Một số biện pháp nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của Công ty thiết bị - Machinco 1
2. - Chương I - Cơ sở lý luận về cạnh tranh và cạnh tranh trong doanh nghiệp thương mại 1.1 Cạnh tranh và vai trò của cạnh tranh trong doanh nghiệp 1.1.1 Khái niệm về cạnh tranh Cạnh tranh là yếu tố luôn gắn liền với nền kinh tế thị trường, tuỳ từng cách hiểu và cách tiếp cận mà có nhiều quan điểm về cạnh tranh. - Cạnh tranh là sự phấn đấu về chất lượng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp mình sao cho tốt hơn doanh nghiệp khác. - Cạnh tranh là sự thôn tính lẫn nhau giữa các đối thủ cạnh tranh nhằm giành lấy thị trường và khách hàng về doanh nghiệp của mình. - Cạnh tranh là sự ganh đua giữa các nhà kinh doanh trên thị trường nhằm giành được những ưu thế hơn cùng một loại sản phẩm dịch vụ hoặc cùng một loại khách hàng về phía mình so với các đối thủ cạnh tranh. Dưới thời kỳ CNTB phát triển vượt bậc, CacMac đã quan niệm rằng “ Cạnh tranh TBCN là sự ganh đua, đấu tranh gay gắt giữa các nhà tư bản nhằm giành giật những điều kiện thuận lợi trong sản xuất và tiêu thụ hàng hoá để thu được lợi nhuận siêu ngạch” Ngày nay, dưới sự hoạt động của cơ chế thị trường có sự quản lý vĩ mô của nhà nước, khái niệm cạnh tranh có thay đổi đi nhưng về bản chất nó không hề thay đổi : Cạnh tranh vẫn là sự đấu tranh gay gắt, sự ganh đua giữa các tổ chức, các doanh nghiệp nhằm giành giật những điều kiện thuận lợi trong sản xuất và kinh doanh để đạt được mục tiêu của tổ chức hay doanh nghiệp đó. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, cạnh tranh là một điều kiện và là yếu tố kích thích sản xuất kinh doanh, là môi trường và động lực thúc đẩy sản xuất phát triển, tăng năng suất lao động và tạo đà cho sự phát triển của xã hội. Như vậy, cạnh tranh là qui luật khách quan của nền sản xuất hàng hoá vận động theo cơ chế thị trường. Sản xuất hàng hoá càng phát triển, hàng hoá bán ra càng nhiều, số lượng người cung ứng càng đông thì cạnh tranh càng gay gắt. Kết quả cạnh tranh sẽ có một số doanh nghiệp bị thua cuộc và bị gạt ra 2
3. khỏi thị trường trong khi một số doanh nghiệp khác tồn tại và phát triển hơn nữa. Cạnh tranh sẽ làm cho doanh nghiệp năng động hơn, nhạy bén hơn trong việc nghiên cứu, nâng cao chất lượng sản phẩm giá cả và các dịch vụ sau bán hàng nhằm tăng vị thế của mình trên thương trường, tạo uy tín với khách hàng và mang lại nguồn lợi nhuận cho doanh nghiệp. 1.1.2. Vai trò của cạnh tranh 1.1.2.1. Vai trò của cạnh tranh đối với nền kinh tế quốc dân: Canh tranh là động lực phát triển kinh tế nâng cao năng suất lao động xã hội. Một nền kinh tế mạnh là nền kinh tế mà các tế bào của nó là các doanh nghiệp phát triển có khả năng cạnh tranh cao. Tuy nhiên ở đây cạnh tranh phải là cạnh tranh hoàn hảo, cạnh tranh lành mạnh, các doanh nghiệp cạnh tranh nhau để cùng phát triển, cùng đi lên thì mới làm cho nền kinh tế phát triển bền vững. Còn cạnh tranh độc quyền sẽ ảnh hưởng không tốt đến nền kinh tế, nó tạo ra môi trường kinh doanh không bình đẳng dẫn đến mâu thuẫn về quyền lợi và lợi ích kinh tế trong xã hội, làm cho nền kinh tế không ổn định. Vì vậy, Chính phủ cần ban hành lệnh chống độc quyền trong cạnh tranh, trong kinh doanh để tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh. Cạnh tranh hoàn hảo sẽ đào thải các doanh nghiệp làm ăn không hiệu quả. Do đó buộc các doanh nghiệp phải lựa chọn phương án kinh doanh có chi phí thấp nhất, mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất. Như vậy cạnh tranh tạo ra sự đổi mới mang lại sự tăng trưởng kinh tế. 1.1.2.2. Vai trò của cạnh tranh đối với người tiêu dùng: Trên thị trường cạnh tranh giữa các doanh nghiệp càng diễn ra gay gắt thì người được lợi nhất là khách hàng. Khi có cạnh tranh thì người tiêu dùng không phải chịu một sức ép nào mà còn được hưởng những thành quả do cạnh tranh mang lại như: chất lượng sản phẩm tốt hơn, giá bán thấp hơn, chất lượng phục vụ cao hơn Đồng thời khách hàng cũng tác động trở lại đối với cạnh tranh bằng những yêu cầu về chất lượng hàng hoá, về giá cả, về chất lượng phục vụ Khi đòi hỏi của người tiêu dùng càng cao làm cho cạnh tranh giữa các doanh nghiệp ngày càng gay gắt hơn để giành được nhiều khách hàng hơn. 1.1.2.3. Vai trò của cạnh tranh đối với doanh nghiệp: 3
4. Cạnh tranh là điều bất khả kháng đối với mỗi doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. Cạnh tranh có thể được coi là cuộc chạy đua khốc liệt mà các doanh nghiệp không thể tránh khỏi mà phải tìm mọi cách vươn nên để chiếm ưu thế và chiến thắng. Cạnh tranh buộc các doanh nghiệp luôn tìm cách nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, thay đổi kiểu dáng mẫu mã đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Cạnh tranh khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng các công nghệ mới, hiện đại , tạo sức ép buộc các doanh nghiệp phải sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của mình để giảm giá thành, nâng cao chất lượng, cải tiến mẫu mã, tạo ra các sản phẩm mới khác biệt có sức cạnh tranh cao. Cạnh tranh khốc liệt sẽ làm cho doanh nghiệp thể hiện được khả năng “ bản lĩnh” của mình trong quá trình kinh doanh. Nó sẽ làm cho doanh nghiệp càng vững mạnh và phát triển hơn nếu nó chịu được áp lực cạnh tranh trên thị trường. Chính sự tồn tại khách quan và sự ảnh hưởng của cạnh tranh đối với nền kinh tế nói chung và đến từng doanh nghiệp nói riêng nên việc nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp là một đòi hỏi tất yếu khách quan trong nền kinh tế thị trường. Cạnh tranh là qui luật khách quan của kinh tế thị trường, mà kinh tế thị trường là kinh tế TBCN. Kinh tế thị trường là sự phát triển tất yếu và Việt Nam đang xây dựng một nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần theo định hướng XHCN có sự quản lý vĩ mô của nhà nước, lấy thành phần kinh tế nhà nước làm chủ đạo. Dù ở bất kỳ thành phần kinh tế nào thì các doanh nghiệp cũng phải vận hành theo qui luật khách quan của nền kinh tế thị trường. Nếu doanh nghiệp nằm ngoài quy luật vận động đó thì tất yếu sẽ bị loại bỏ, không thể tồn tại. Chính vì vậy chấp nhận cạnh tranh và tìm cách để nâng cao khả năng cạnh tranh của mình chính là doanh nghiệp đang tìm con đường sống cho mình. 1.2. Các loại hình cạnh tranh Dựa trên các tiêu thức khác nhau người ta phân thành nhiều loại hình cạnh tranh khác nhau. 1.2.1 Căn cứ vào chủ thể tham gia thị trường Người ta chia thanh ba loại: 4
5. 1.2.1.1 Cạnh tranh giữa người bán và người mua Là cuộc cạnh tranh diễn ra theo “ luật ” mua rẻ bán đắt. Người mua luôn muốn mua được rẻ, ngược lại người bán lại luôn muốn được bán đắt. Sự canh tranh này được thực hiện trong quá trình mặc cả và cuối cùng giá cả được hình thành và hành động bán mua được thực hiện. 1.2.1.2 Cạnh tranh giữa người mua Là cuộc cạnh tranh trên cơ sở quy luật cung cầu. Khi một loại hàng hoá dịch vụ nào đó mà mức cung cấp nhỏ hơn nhu cầu tiêu dùng thì cuộc cạnh tranh sẽ trở nên quyết liệt và giá dịch vụ hàng hoá đó sẽ tăng. Kết quả cuối cùng là người bán sẽ thu được lợi nhuận cao, còn người mua thì mất thêm một số tiền. Đây là cuộc cạnh tranh mà những người mua tự làm hại chính mình. 1.2.1.3 Cạnh tranh giữa những người bán Đây là cuộc cạnh tranh gay go và quyết liệt nhất, nó có ý nghĩa sống còn đối với bất kì một doanh nghiệp nào. Khi sản xuất hàng hoá phát triển, số người bán càng tăng lên thì cạnh tranh càng quyết liệt bởi vì doanh nghiệp nào cũng muốn giành lấy lợi thế cạnh tranh, chiếm lĩnh thị phần của đối thủ và kết quả đánh giá doanh nghiệp nào chiến thắng trong cạnh tranh này là việc tăng doanh số tiêu thụ, tăng thị phần và cùng với đó sẽ là tăng lợi nhuận, tăng đầu tư chiều sâu và mở rộng sản xuất. Trong cuộc chạy đua này những doanh nghiệp nào không có chiến lược cạnh tranh thích hợp thì sẽ lần lượt bị gạt ra khỏi thị trường nhưng đồng thời nó lại mở rộng đường cho doanh nghiệp nào nắm chắc được “ vũ khí ” cạnh tranh và dám chấp nhận luật chơi phát triển. 1.2.2 Căn cứ theo phạm vi ngành kinh tế Người ta chia cạnh tranh thành hai loại: 1.2.2.1 Cạnh tranh trong nội bộ ngành Là cạnh tranh giữa các doanh nghiệp cùng sản xuất hoặc tiêu thụ một loại hàng hoá hoặc dịch vụ nào đó. Trong cuộc cạnh tranh này có sự thôn tính lẫn nhau. Những doanh nghiệp chiến thắng sẽ mở rộng phạm vi hoạt động của mình trên thị trường. Những doanh nghiệp thua cuộc sẽ phải thu hẹp kinh doanh thậm chí phá sản. 5
6. 1.2.2.2 Cạnh tranh giữa các ngành. Là sự cạnh tranh giữa các chủ doanh nghiệp trong các ngành kinh tế khác nhau, nhằm giành lấy lợi nhuận lớn nhất. Trong quá trình cạnh tranh này, các chủ doanh nghiệp luôn say mê với những ngành đầu tư có lợi nhuận nên đã chuyển vốn từ ngành ít lợi nhuận sang ngành nhiều lợi nhuận. Sự điều chuyển tự nhiên theo tiếng gọi của lợi nhuận này sau một thời gian nhất định sẽ hình thành nên một sự phân phối vốn hợp lý giữa các ngành sản xuất, để rồi kết quả cuối cùng là, các chủ doanh nghiệp đầu tư ở các ngành khác nhau với số vốn như nhau thì cũng chỉ thu được như nhau, tức là hình thành tỷ suất lợi nhuận bình quân giữa các ngành. 1.2.3 Căn cứ vào mức độ, tính chất của cạnh tranh trên thị trường Người ta chia cạnh tranh thành ba loại: 1.2.3.1 Cạnh tranh hoàn hảo Là hình thức cạnh tranh mà trên thị trường có rất nhiều người bán, người mua nhỏ, không ai trong số họ đủ lớn để bằng hành động của mình ảnh hưởng đến giá cả dịch vụ. Điều đó có nghĩa là không cần biết sản xuất được bao nhiêu, họ đều có thể bán được tất cả sản phẩm của mình tại mức giá thị trường hiện hành. Vì vậy một hãng trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo không có lý do gì để bán rẻ hơn mức giá thị trường. Hơn nữa sẽ không tăng giá của mình lên cao hơn giá thị trường vì nếu thế thì hãng sẽ chẳng bán được gì. Nhóm người tham gia vào thị trường này chỉ có cách là thích ứng với mức giá bởi vì cung cầu trên thị trường được tự do hình thành, giá cả theo thị trường quyết định, tức là ở mức số cầu thu hút được tất cả số cung có thể cung cấp. Đối với thị trường cạnh tranh hoàn hảo sẽ không có hiện tượng cung cầu giả tạo, không bị hạn chế bởi biện pháp hành chính nhà nước. Vì vậy trong thị trường này giá cả thị trường sẽ dần tới mức chi phí sản xuất. 1.2.3.2 Cạnh tranh không hoàn hảo Nếu một hãng có thể tác động đáng kể đến giá cả thị trường đối với đầu ra của hãng thì hãng ấy được liệt vào “ hãng cạnh tranh không hoàn hảo” Như vậy cạnh tranh không hoàn hảo là cạnh tranh trên thị trường không đồng nhất với nhau. Mỗi loại sản phẩm có thể có nhiều loại nhãn hiệu khác nhau, 6
7. mỗi loại nhãn hiệu lại có hình ảnh và uy tín khác nhau mặc dù xem xét về chất lượng thì sự khác biệt giữa các sản phẩm là không đáng kể. Các điều kiện mua bán cũng rất khác nhau. Những người bán có thể cạnh tranh với nhau nhằm lôi kéo khách hàng về phía mình bằng nhiều cách như : quảng cáo, khuyến mại, những ưu đãi về giá các dịch vụ trước, trong và sau khi mua hàng. Đây là loại hình cạnh tranh rất phổ biến trong giai đoạn hiện nay. 1.2.3.3 Canh tranh độc quyền Là cạnh tranh trên thị trường mà ở đó một số người bán một số sản phẩm thuần nhất hoặc nhiều người bán một loại sản phẩm không đồng nhất. Họ có thể kiểm soát gần như toàn bộ số lượng sản phẩm hay hàng hoá bán ra thị trường. Thị trường này có pha trộn lẫn giữa độc quyền và cạnh tranh gọi là thị trường cạnh tranh độc quyền, ở đây xảy ra cạnh tranh giữa các nhà độc quyền. Điều kiện ra nhập hoặc rút lui khỏi thị trường cạnh tranh độc quyền có nhiều trở ngại do vốn đầu tư lớn hoặc do độc quyền về bí quyết công nghệ, thị trường này không có cạnh tranh về giá cả mà một số người bán toàn quyền quyết định giá cả. Họ có thể định giá cao hơn tuỳ thuộc vào đặc điểm tiêu dùng của từng sản phẩm, cốt sao cuối cùng họ thu được lợi nhuận tối đa. Những nhà doanh nghiệp nhỏ tham gia vào thị trường này phải chấp nhận bán hàng theo giá của nhà độc quyền. Trong thực tế có thể có tình trạng độc quyền xảy ra nếu không có sản phẩm nào thay thế sản phẩm độc quyền hoặc các nhà độc quyền liên kết với nhau. Độc quyền gây trở ngại cho sự phát triển sản xuất và làm phương hại đến người tiêu dùng. Vì vậy ở mỗi nước cần có luật chống độc quyền nhằm chống lại sự liên minh độc quyền giữa các nhà kinh doanh. 1.3 Các công cụ cạnh tranh chủ yếu của doanh nghiệp Sự cạnh tranh gay gắt nhất luôn là cuộc cạnh tranh giữa các doanh nghiệp cùng sản xuất, cùng cung ứng một loại hàng hoá hay dịch vụ. Do vậy các công cụ cạnh tranh ở đây chủ yếu xem xét theo các doanh nghiệp trong cùng một ngành. 7
8. 1.3.1 giá cả Giá cả là phạm trù trung tâm của kinh tế hàng hoá của cơ chế thị trường. Giá cả là một công cụ quan trọng trong cạnh tranh. Giá cả là sự biểu hiện bằng tiền của giá sản phẩm mà người bán có thể dự tính nhận được từ người mua thông qua sự trao đổi giữa các sản phẩm đó trên thị trường giá cả phụ thuộc vào các yếu tố sau: - Các yếu tố kiểm soát được: Đó là chi phí sản xuất, chi phí bán hàng, chi phí lưu thông, chi phí yểm trợ và tiếp xúc bán hàng. - Các yếu tố không thể kiểm soát được : Đó là quan hệ cung cầu trên thị trường, cạnh tranh trên thị trường, sự điều tiết của nhà nước. 1.3.1.1 Các chính sách để định giá Trong doanh nghiệp chiến lược giá cả là thành viên thực sự của chiến lược sản phẩm và cả hai chiến lược này lại phụ thuộc vào mục tiêu chiến lược chung của doanh nghiệp. Một trong những nội dung cơ bản của chiến lược giá cả là việc định giá, Định giá là việc ấn định có hệ thống giá cả cho đúng với hàng hoá hay dịch vụ bán cho khách hàng. Việc định giá này căn cứ vào các mặt sau: - Lượng cầu đối với sản phẩm : Doanh nghiệp cần tính toán nhiều phương án giá ứng với mỗi loại giá là một lượng cầu. Từ đó chọn ra phương án có nhiều lợi nhuận nhất, có tính khả thi nhất. - Chi phí sản xuất và giá thành đơn vị sản phẩm: giá bán là tổng giá thành và lợi nhuận mục tiêu cần có những biện pháp để giảm giá thành sản phẩm. Tuy nhiên không phải bao giờ giá bán cũng cao hơn giá thành, nhất là trong điều kiện cạnh tranh gay gắt như hiện nay. Vì vậy doanh nghiệp cần nhận dạng đúng thị trường cạnh tranh để từ đó đưa ra các định hướng giá cho phù hợp với thị trường. 1.3.1.2 Các chính sách để định giá - Chính sách giá thấp : Là chính sách định giá thấp hơn thị trường để thu hút khách hàng về phía mình. Chính sách này đòi hỏi doanh nghiệp phải có tiềm lực vốn lớn, phải tính toán chắc chắn và đầy đủ mọi tình huống rủi ro có thể xẩy ra đối với doanh nghiệp khi áp dụng chính sách giá này. 8
9. - Chính sách giá cao : Là chính sách định giá cao hơn giá thị trường hàng hoá. Chính sách này áp dụng cho các doanh nghiệp có sản phẩm độc quyền hay dịch vụ độc quyền không bị cạnh tranh. - Chính sách giá phân biệt : Nếu các đối thủ cạnh tranh chưa có mức giá phân biệt thì cũng là một thứ vũ khí cạnh tranh không kém phần lợi hại của doanh nghiệp. Chính sách giá phân biệt của doanh nghiệp được thể hiện là với cùng một loại sản phẩm nhưng có nhiều mức giá khác nhau và mức giá đó được phân biệt theo các tiêu thức khác nhau. - Chính sách phá giá : Giá bán thấp hơn giá thị trường thậm chí thấp hơn giá thành. Doanh nghiệp dùng vũ khí giá làm công cụ cạnh tranh để đánh bại đối thủ ra khỏi thị trường. Nhưng bên cạnh vũ khí này doanh nghiệp phải mạnh về tiềm lực tài chính, về khoa học công nghệ, và uy tín của sản phẩm trên thị trường. Việc bán phá giá chỉ nên thực hiện trong một thời gian nhất định mà chỉ có thể loại bỏ được đổi thủ nhỏ mà khó loại bỏ được đối thủ lớn. 1.3.2 Chất lượng và đặc tính sản phẩm Nếu lựa chọn sản phẩm là công cụ cạnh tranh thì phải tập trung vào giải quyết toàn bộ chiến lược sản phẩm, làm cho sản phẩm thích ứng nhanh chóng với thị trường. Chất lượng sản phẩm là tổng thể các chỉ tiêu, những thuộc tính của sản phẩm thể hiện mức độ thoả mãn nhu cầu trong những điều kiện tiêu dùng xác định phù hợp với công dụng của sản phẩm. Chất lượng sản phẩm trở thành công cụ cạnh tranh quan trọng của doanh nghiệp trên thị trường bởi nó biểu hiện sự thoả mãn nhu cầu khách hàng của sản phẩm. Chất lượng sản phẩm ngày càng cao tức là mức độ thoả mãn nhu cầu ngày càng lớn dần đến sự thích thú tiêu dùng sản phẩm ở khách hàng tăng lên, do đó làm tăng khả năng thắng thế trong cạnh tranh của doanh nghiệp. Tuy nhiên nhiều khi chất lượng quá cao cũng không thu hút được khách hàng vì khách hàng sẽ nghĩ rằng những sản phẩm có chất lượng cao luôn đi kèm với giá cao. Khi đó, họ cho rằng họ không có đủ khả năng để tiêu dùng những sản phẩm này 9
10. Nói tóm lại muốn sản phẩm của doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh được trên thị trường thì doanh nghiệp phải có chiến lược sản phẩm đúng đắn, tạo ra được những sản phẩm phù hợp, đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường với chất lượng tốt. 1.3.3 Hệ thống kênh phân phối Trước hết để tiêu thụ sản phẩm, doanh nghiệp cần phải chọn các kênh phân phối, lựa chọn thị trường, nghiên cứu thị trường và lựa chọn kênh phân phối để sản phẩm sản xuất ra được tiêu thụ nhanh chóng, hợp lý và đạt được hiệu quả cao. Chính sách phân phối sản phẩm đạt được các mục tiêu giải phóng nhanh chóng lượng hàng tiêu thụ, tăng nhanh vòng quay của vốn thúc đẩy sản xuất nhờ vậy tăng nhanh khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Thông thường kênh phân phối của doanh nghiệp được chia thành 5 loại sau: Bán buôn Bán lẻ Người Người sản Người bán lẻ tiêu xuất dùng Đại lý Người bán lẻ Đại lý Người bán buôn Người bán lẻ Sơ đồ 1 : Hệ thống kênh phân phối trong các doanh nghiệp Theo sự tác động của thị trường, tuỳ theo nhu cầu của người mua và người bán, tuỳ theo tính chất của hàng hoá và quy mô của doanh nghiệp theo các kênh mà có thể sử dụng thêm vai trò của người môi giới. Bên cạnh việc tổ chức tiêu thụ sản phẩm, doanh nghiệp có thể đẩy mạnh các hoạt động tiếp thị, quảng cáo, yểm trợ bán hàng để thu hút khách hàng. Nhưng nhìn chung việc lựa chọn kênh phân phối phải dựa trên đặc điểm sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cũng như đặc điểm kinh tế kỹ thuật của sản phảm cần tiêu thụ. 10
11. Đồng thời việc lựa chọn kênh phân phối cũng như lựa chọn trên đặc điểm thị trường cần tiêu thụ, đặc điểm về khoảng cách đến thị trường, địa hình và hệ thống giao thông của thị trường và khả năng tiêu thụ của thị trường. Từ việc phân tích các đặc điểm trên doanh nghiệp sẽ lựa chọn cho mình một thệ thống kênh phân phối hợp lý, đạt hiệu quả cao. 1.3.4 Các công cụ cạnh tranh khác 1.3.4.1 Dịch vụ sau bán hàng Hoạt động tiêu thụ của doanh nghiệp không dừng lại sau lúc bán hàng thu tiền của khách hàng mà để nâng cao uy tín và trách nhiệm đến cùng đối với người tiêu dùng về sản phẩm của doanh nghiệp thì doanh nghiệp cần phải làm tốt các dịch vụ sau bán hàng. Nội dung của hoạt động dịch vụ sau bán hàng: - Cam kết thu lại sản phẩm và hoàn trả tiền cho khách hoặc đổi lại hàng nếu như sản phẩm không theo đúng yêu cầu ban đầu của khách hàng - Cam kết bảo hành trong thời gian nhất định Qua các dịch vụ sau bán hàng, doanh nghiệp sẽ lắm bắt được sản phẩm của mình có đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng hay không. 1.3.4.2 Phương thức thanh toán Đây cũng là một công cụ cạnh tranh được nhiều doanh nghiệp sử dụng, phương thức thanh toán gọn nhẹ, rườm rà hay nhanh chậm sẽ ảnh hưởng đến công tác tiêu thụ và do đó ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường. Các doanh nghiệp có thể áp dụng các phương pháp như: - Đối với khách hàng ở xa thì có thể trả tiền hàng qua ngân hàng, vừa nhanh vừa đảm bảo an toàn cho cả khách hàng lẫn doanh nghiệp. - Với một số trường hợp đặc biệt, các khách hàng có uy tín với doanh nghiệp hoặc khách hàng là người mua sản phẩm thường xuyên của doanh nghiệp thì có thể cho khách hàng trả chậm tiền hàng sau một thời gian nhất định. - Giảm giá đối với khách hàng thanh toán tiền ngay hoặc mua với số lượng lớn. 11
12. 1.3.4.3 Vận dụng yếu tố thời gian Những thay đổi nhanh chóng của khoa học công nghệ làm thay đổi nhanh cách nghĩ, cách làm việc của con người, tạo thời cơ cho mỗi người, mỗi đất nước tiến nhanh về phía trước. Đối với các doanh nghiệp yếu tố quyết định trong chiến lược kinh doanh hiện đại là tốc độ chứ không phải là yếu tố cổ truyền như nguyên liệu lao động. Muốn chiến thắng trong công cuộc cách mạng này, các doanh nghiệp phải biết tổ chức nắm bắt thông tin nhanh chóng, phải chớp lấy thời cơ, lựa chọn mặt hàng theo yêu cầu, triển khai sản xuất, nhanh chóng tiêu thụ để thu hồi vốn nhanh trước khi chu kỳ sản xuất sản phẩm kết thúc. 1.4 Nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp thương mại 1.4.1 Các yếu tố tạo nên khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp được hiểu là những lợi thế của doanh nghiệp so với các đối thủ cạnh tranh được thực hiện trong việc thoả mãn đến mức cao nhất các yêu cầu của thị trường. Các yếu tố được coi là lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp so với các đối thủ có thể là chất lượng sản phẩm, giá cả, mạng lưới tiêu thụ, những tiềm lực về tài chính, trình độ của đội ngũ lao động. + Chất lượng sản phẩm : Là tập hợp các thuộc tính của sản phẩm trong điều kiện nhất định về kinh tế kỹ thuật. Chất lượng sản phẩm được hình thành từ khi thiết kế sản phẩm cho đến khi sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Doanh nghiệp muốn cạnh tranh được với doanh nghiệp khác thì việc đảm bảo đến chất lượng sản phẩm là vấn đề có ý nghĩa sống còn. + Giá cả : Là một công cụ quan trọng trong cạnh tranh, với doanh nghiệp phải có những biện pháp hợp lý nhằm tiết kiệm chi phí hạ thấp giá thành của sản phẩm. Từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh của mình. + Mạng lưới tiêu thụ. + Tiềm lực về tài chính : khi doanh nghiệp có tiềm lực tài chính mạnh, nhiều vốn thì sẽ có đủ khả năng cạnh tranh được với các doanh nghiệp khác khi họ thực hiện được các chiến lược cạnh tranh , các biện pháp hỗ trợ tiêu thụ như khuyến mại giảm giá 12
13. + Trình độ của đội ngũ lao động : Nhân sự là nguồn lực quan trọng nhất của bất kỳ một doanh nghiệp nào vì vậy đầu tư vào việc nâng cao chất lượng đội ngũ lao động là một hướng đầu tư hiệu quả nhất, vừa có tính cấp bách, vừa có tính lâu dài, chính vì vậy công ty cần phải tổ chức đào tạo huấn luyện nhằm mục đích nâng cao, chuẩn bị cho họ theo kịp với những thay đổi của cơ cấu tổ chức và của bản thân công việc. Vì vậy có thể nói rằng cả các yếu tố như, chất lượng sản phẩm hình thức mẫu mã sản phẩm, giá cả tiềm lực tài chính, trình độ lao động thiết bị kỹ thuật, việc tổ chức mạng lưới tiêu thụ các dịch vụ trước, trong và sau khi bán hàng là những yếu tố trực tiếp tạo nên khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. 1.4.2 Các chỉ tiêu đánh giá khả năng canh tranh của doanh nghiệp 1.4.2.1 Thị phần Là chỉ tiêu mà các doanh nghiệp thường dùng để đánh giá mức độ chiếm lĩnh thị trường của mình so với đối thủ cạnh tranh. Khi xem xét người ta đề cập đến các loại thị phần sau: - Thị phần của toàn bộ công ty so với thị trường : Đó chính là tỷ lệ phần trăm giữa doanh số của doanh nghiệp so với doanh số của toàn ngành - Thị phần của công ty so với phân khúc mà nó phục vụ : Đó là tỷ lệ phần trăm giữa doanh số của công ty so với doanh số của toàn phân khúc. - Thị phần tương đối : Đó là tỷ lệ so sánh về doanh số của công ty so với đối thủ cạnh tranh mạnh nhất, nó cho biết vị thế của công ty cạnh tranh trên thị trường như thế nào? Thông qua sự biến động của các chỉ tiêu này, doanh nghiệp biết mình đang đứng ở vị trí nào và cần vạch ra chiến lược hành động như thế nào. Ưu điểm : Chỉ tiêu này đơn giản dễ hiểu. Nhược điểm : Phương pháp này khó đảm bảo tính chính xác do khó lựa chọn những doanh nghiệp mạnh nhất, đặc biệt là kinh doanh trong nhiều lĩnh vực khác nhau và thông thường mỗi doanh nghiệp có thế mạnh trong một vài lĩnh vực nào đó và để đảm bảo hiệu quả thì phải phân nhỏ sự lựa chọn này thành nhiều lĩnh vực. 13
14. 1.4.2.2 Tỷ suất lợi nhuận Một trong các chỉ tiêu thể hiện tiềm năng cạnh tranh của doanh nghiệp là. Lợi nhuận Tỷ suất doanh lợi = Doanh thu Hoặc ( Giá bán – Giá thành ) Tỷ suất doanh lợi = Giá bán Nếu chỉ tiêu này thấp chứng tỏ cạnh tranh trên thị trường rất gay gắt, ngược lại nếu chỉ tiêu này cao có nghĩa là doanh nghiệp kinh doanh rất thuận lợi. 1.4.2.3 Doanh số bán ra Là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Khi doanh số bán của doanh nghiệp càng lớn thì thị phần của doanh nghiệp trên thị trường càng cao. Doanh số bán lớn đảm bảo có doanh thu để trang trải các chi phí bỏ ra, mặt khác thu được một phần lợi nhuận và có tích luỹ để tái mở rộng sản xuất. Doanh số bán ra càng lớn thì tốc độ chu chuyển hàng hoá và chu chuyển vốn càng nhanh, đẩy nhanh quá trình tái sản xuất mở rộng của doanh nghiệp. Như vậy số bán ra càng lớn thì khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp càng cao. 1.4.2.4 Tỷ lệ chi phí marketing/ tổng doanh thu Ngày nay không một doanh nghiệp nào bắt tay vào kinh doanh lại không muốn gắn doanh nghiệp của mình với thị trường. Vì trong cơ chế thị trường chỉ có như vậy doanh nghiệp mới hy vọng tồn tại và phát triển được. Một doanh nghiệp có thể cho rằng cứ tập trung mọi cố gắng của mình để sản xuất ra thật nhiều sản phẩm, để làm ra những sản phẩm cực kỳ hoàn mĩ với chất lượng cao, là chắc chắn sẽ thu được nhiều tiền từ người tiêu dùng. Điều đó, trên thực tế, chẳng có gì đảm bảo. Bởi vì đằng sau phương châm hành động 14
15. đó còn ẩn náu hai trở ngại lớn, hai câu hỏi lớn mà nếu không giải đáp được nó thì mọi cố gắng của doanh nghiệp cũng chỉ là một con số không. Một là, liệu thị trường có cần hết, mua hết số sản phẩm doanh nghiệp tạo ra không? Hai là, liệu cái giá mà doanh nghiệp định bán, người tiêu ding có đủ tiền mua hay không? Kết cục là cái mối liên hệ giữa doanh nghiệp với thị trường chưa được giải quyết thoả đáng. Để giải quyết được hai câu hỏi nhà lãnh đạo doanh nghiệp cần phải xác định được, liệu tăng thêm chi phí này có ảnh hưởng tới việc tối đa hoá lợi nhuận hay không? Tỷ lệ chi phí marketing/ tổng doanh thu cho phép doanh nghiệp đánh giá được liệu một đồng chi phí marketing bỏ ra thu về được bao nhiêu đồng lợi nhuận trên một đơn vị sản phẩm. Việc xác đinh được tỷ lệ này giúp cho các nhà lãnh đạo biết được những nhu cầu của thị trường, bằng các biên pháp so sánh giữa các năm có thể đưa ra được các mức chi phí marketing bỏ ra sao cho hợp lý trên cơ sở tối đa hoá lợi nhuận Tỉ lệ chi phí marketing trên tổng doanh thu còn là biện pháp xác định cho từng loại thị trường, đối với các thị trường mới, hay với thị trường đã bão hoà thì nên sử dụng chi phí marketing như thế nào? 1.4.2.5 Uy tín của doanh nghiệp Là yếu tố tác động rất lớn đến tâm lý người tiêu dùng và đến quyết định mua của khách hàng. Uy tín của doanh nghiệp sẽ tạo lòng tin cho khách hàng, cho nhà cung cấp và cho các đối tác kinh doanh và doanh nghiệp sẽ có nhiều thuận lợi và được ưu đãi trong quan hệ với bạn hàng. Uy tín của doanh nghiệp là một tài sản vô hình của doanh nghiệp. Khi giá trị của tài sản này cao sẽ giúp doanh nghiệp tăng khả năng thâm nhập vào thị trường trong và ngoài nước, khối lượng sản phẩm tiêu thụ lớn, doanh thu tăng, khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp sẽ được nâng cao. Ngoài ra còn phải kể đến một số chỉ tiêu khác như sự nổi tiếng của nhãn mác, lợi thế thương mại 15
16. 1.4.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến việc nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng của cạnh tranh của doanh nghiệp là những nhân tố tác động đến tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Các nhân tố ảnh hưởng bao gồm các nhân tố chủ quan và các nhân tố khách quan. 1.4.3.1 Các nhân tố khách quan * Các yếu tố khách quan trong môi trường kinh tế quốc dân. - Các yếu tố về mặt kinh tế : Trong môi trường kinh doanh các yếu tố kinh tế dù ở bất kỳ cấp độ nào cũng có vai trò quan trọng và quyết định hàng đầu. Các yếu tố kinh tế cần phải được nghiên cứu, phân tích và dự báo bao gồm : + Tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế cao sẽ làm cho thu nhập của dân cư tăng lên. Thu nhập của dân cư có ảnh hưởng đến việc quyết định khả năng thanh toán của họ. Nếu như thu nhập của họ tăng lên có nghĩa là họ có thể tiêu dùng những sản phẩm dịch vụ với chất lượng và yêu cầu cao hơn, đây là một cơ hội tốt cho các nhà doanh nghiệp có khả năng sản xuất những hàng hoá cao cấp. Tỷ giá hối đoái và giá trị của đồng nội tệ : Có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp, đặc biệt là trong nền kinh tế mở như hiện nay. Nếu đồng nội tệ mà bị mất giá thì nó cũng ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của công ty trên thị trường. Đối với doanh nghiệp hoạt động xuất khẩu nhập nhiều nguyên liệu nước ngoài thì đây là khó khăn vì nó làm cho giá thực tế của hàng hoá nhập khẩu tăng lên, làm ảnh hưởng tới giá thành sản phẩm và khả năng cạnh ttranh của công ty. + Lãi suất cho vay của ngân hàng cũng là một yếu tố ảnh hưởng tới khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp hạn chế về vốn phải vay của ngân hàng. Nếu tỉ lệ lãi suất cao, chi phí của doanh nghiệp tăng lên do trả lãi tiền vay lớn, khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp sẽ kém đi, nhất là so với các đối thủ có tiềm lực mạnh về vốn. 16
17. + Các nhân tố kinh tế trong môi trường kinh tế quốc dân tương đối rộng có ảnh hưởng đến nhiều mặt, nhiều ngành, nhiều lĩnh vực của đời sống kinh tế, do đó doanh nghiệp cần chọn lọc các ảnh hưởng ( ở dạng cơ hội và đe dọa ) - Các nhân tố về chính trị – pháp luật : Các nhân tố về chính trị pháp luật là nền tảng qui định các yếu tố khác của môi trường kinh doanh. Có thể nói quan điểm đường lối chính trị nào, hệ thống pháp luật và chính sách nào sẽ có môi trường kinh doanh đó. Nói cách khác không có môi trường kinh doanh thoát ly quan điểm chính trị và nền tảng pháp luật. Cơ chế chính trị ổn định, một hệ thống pháp luật rõ ràng, nghiêm minh sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp yên tâm tiến hành sản xuất kinh doanh. Đặc biệt là các đạo luật liên quan đến doanh nghiệp như luật thuế, những quy định về nhập khẩu của nhà nước đã đảm bảo cho sự công bằng giữa các doanh nghiệp, ngăn chặn hành vi gian lận gây mất ổn định : Ví dụ như việc chốn lậu thuế cũng làm ảnh hưởng tới khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. - Các nhân tố khoa học công nghệ : Trong môi trường kinh doanh các nhân tố về khoa học công nghệ đóng vai trò ngày càng quan trọng. Nhất là trong thời đại ngày nay khi mà khoa học công nghệ trên thế giới có sự phát triển mạnh mẽ. Nó đóng vai trò quan trọng đến khả năng cạnh tranh của mỗi doanh nghiệp. Thông qua hai công cụ cạnh tranh chủ yếu của doanh nghiệp là chất lượng và giá bán sản phẩm. Qua đó tạo nên khả năng cạnh tranh của mỗi loại sản phẩm, vị trí địa lý và việc phân bố dân cư, phân bổ địa lý các tổ chức kinh doanh. Các nhân tố này tạo điều kiện thuận lợi hoặc khó khăn ban đầu cho quá trình kinh doanh của doanh nghiệp. Tài nguyên thiên nhiên phong phú, vị trí địa lý thuận lợi cũng tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp khuyếch trương sản phẩm, mở rộng thị trường. * Các nhân tố trong môi trường ngành. - Khách hàng : Là một bộ phận không thể tách rời trong môi trường cạnh tranh, sự tín nhiệm của khách hàng có thể là tài sản có giá trị nhất của doanh nghiệp. Sự tín nhiệm đạt được do biết thoả mãn tốt hơn các nhu cầu và thị hiếu của khách 17
18. hàng so với đối thủ cạnh tranh. Khách hàng luôn là đối tượng phục vụ của các doanh nghiệp. Thông qua sự tiêu dùng của khách hàng mà doanh nghiệp đạt được mục tiêu lợi nhuận. Các doanh nghiệp luôn tìm những biện pháp nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng tốt nhất so với đối thủ cạnh trạnh. Khách hàng có thể gây ảnh hưởng của mình tới khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp thông qua thị hiếu và thu nhập. - Các đối thủ cạnh tranh hiện có và các đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn: Các đối thủ cạnh tranh hiện có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Nhất là các doanh nghiệp có quy mô năng lực sản xuất và mức độ cạnh tranh trong ngành. Mỗi đối thủ khi tham gia vào thị trường đều muốn huy động mọi khả năng của mình nhằm thoả mãn đến mức cao nhất mọi yêu cầu của người tiêu dùng. Bởi vậy nếu muốn tồn tại và đứng vững thì đòi hỏ doanh nghiệp phải không ngừng củng cố, nâng cao khả năng cạnh tranh của mình để có thể theo kịp và vượt lên trên đôi thủ cạnh tranh khác. Các đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn có khả năng tham gia vào ngành sẽ tác động đến mức độ cạnh tranh của ngành trong tương lai. - Các đơn vị cung ứng đầu vào : Đối với một doanh nghiệp thương mại thì việc cung ứng hàng hoá đầu vào có ảnh hưởng tới chất lượng hàng hoá bán ra. Do vậy các nhà cung ứng đầu vào đóng vai trò rất quan trọng. Các đơn vị cung ứng đầu vào cho doanh nghiệp có thể gây khó khăn làm giảm khả năng cạnh tranh trong các trường hợp sau : + Doanh nghiệp không phải là khách hàng quan trọng của nhà cung cấp. + Họ là nhà cung cấp độc quyền của doanh nghiệp. + Loại vật tư của nhà cung cấp là yếu tố đầu vào quan trọng nhất đối với doanh nghiệp, có thể quyết định đến quá trình sản xuất hoặc quyết định sản phẩm của doanh nghiệp. Trong những trường hợp trên, nhà cung cấp có thể ép doanh nghiệp qua việc tăng giá bán, chì hoãn cung cấp nguyên vật liệu để sản xuất làm cho doanh nghiệp không còn sản phẩm để bán. 18
19. Do đó doanh nghiệp nên có những mối quan hệ tốt với họ hoặc tìm cho mình các nhà cung cấp khác để tự chủ cho nguồn nguyên liệu đầu vào. - Các sản phẩm thay thế : Sự ra đời của sản phẩm thay thế luôn luôn là một tất yếu nhằm đáp ứng những nhu cầu của thị trường theo hướng ngày càng đa dạng, phong phú và đòi hỏi ngày càng cao, số lượng sản phẩm thay thế gia tăng cũng làm tăng mức độ cạnh tranh và thu hẹp quy mô thị trường của sản phẩm trong ngành. Khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp và mạnh mẽ nếu như sản phẩm của doanh nghiệp thuộc loại sản phẩm bị thay thế. Chẳng hạn như một hàng bếp điện sẽ bị thay thế bởi hàng bếp ga, quạt điện có thể thay thế bằng điều hoà nhiệt độ Sự ảnh hưởng này có thể do giá bán của sản phẩm quá cao khiến người tiêu dùng thay thế bằng việc mua sản phẩm khác có mức giá thấp hơn hoặc nhu cầu tiêu dùng ngày càng đa dạng và đòi hỏi cao hơn. 1.4.3.2 Các nhân tố chủ quan * Hê thống máy móc thiết bị công nghệ. Tình trạng, trình độ của hệ thống máy móc, thiết bị công nghệ của doanh nghiệp có ảnh hưởng mạnh mẽ tới khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp đó. Nó là yếu tố quan trọng thể hiện năng lực sản xuất của doanh nghiệp và tác động trực tiếp tới chất lượng sản phẩm. Một doanh nghiệp có máy móc thiết bị hiện đại, công nghệ sản xuất tiên tiến thì doanh nghiệp đó có thể nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm bớt chi phí nguyên liệu, chi phí nhân công làm cho doanh nghiệp có lợi thế trong việc sử dụng giá cả làm công cụ cạnh tranh trên thị trường. * Khả năng tài chính của doanh nghiệp. Năng lực về tài chính luôn luôn là yếu tố quyết định đối với hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung cũng như khả năng cạnh tranh nói riêng của mỗi doanh nghiệp. Một doanh nghiệp có khả năng tài chính đảm bảo sẽ có ưu thế trong việc đầu tư, đổi mới máy móc thiết bị, tiến hành các hoạt động khác nhằm nâng cao 19
20. khả năng cạnh tranh. Doanh nghiệp có khó khăn về vốn sẽ rất khó khăn để tạo lập, duy trì và nâng cao khả năng cạnh tranh của mình trên thị trường. * Quy mô và năng lực sản xuất Doanh nghiệp có quy mô lớn sẽ có lợi thế trong cạnh tranh. Đối với doanh nghiệp nhỏ như : - Số lượng sản phẩm lớn sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp thoả mãn được nhiều hơn nhu cầu khách hàng, qua đó chiếm được thị phần lớn hơn. - Doanh nghiệp có quy mô và năng lực sẽ có ảnh hưởng lớn hơn đối với người tiêu dùng so với các doanh nghiệp nhỏ. * Đội ngũ lao động Con người luôn là yếu tố quan trọng và quyết định nhất đối với yếu tố hoạt động của mọi doanh nghiệp. Yếu tố con người bao trùm lên trên mọi hoạt động của doanh nghiệp thể hiện qua khả năng, trình độ ý thức của đội ngũ quản lý và những người lao động. Đội ngũ lao động tác động đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp thông qua các yếu tố về năng suất lao động, ý thức của người lao động trong sản xuất, sự sáng tạo Các nhân tố này ảnh hưởng trực tiếp tới việc nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí sản xuất. * Bộ máy quản lý Bộ máy quản lý của doanh nghiệp tác động một các tổng hợp tới hiệu quả hoạt động sản xuất nói chung cũng như khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp nói riêng. Bộ máy quản lý doanh nghiệp cũng có tầm quan trọng như bộ óc con người, muốn chiến thắng được đối thủ trong cuộc cạnh tranh đòi hỏi doanh nghiệp phải nhạy bén, chủ động trước tình huống thị trường, phải đi trước các đối thủ trong việc đáp ứng các nhu cầu mới Tất cả những hoạt động đó đều phụ thuộc vào bộ máy quản lý của doanh nghiệp. * Vị trí địa lý Việc lựa chọn mặt bằng sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp là điều cần thiết quan trọng, nó có thể tạo thuận lợi hoặc khó khăn cho quá trình cung ứng nguyên vật liệu đầu vào và quá trình tiêu thụ sản phẩm. 20
21. 1.5 Phương hướng nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Để đưa ra phương hướng nâng cao khả năng cạnh tranh, doanh nghiệp luôn phải dựa vào bám sát vào các - Công cụ cạnh tranh - Các chỉ tiêu Những phần này đã trình bày ở mục trên, trong phần viết này chỉ đề cập đến một số phương hướng có tác động tích cực tới doanh nghiệp. 1.5.1 Sự cần thiết phải nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp 1.5.1.2 Nâng cao khả năng cạnh tranh để tồn tại Xuất phát từ quy luật của cơ chế thị trường, cạnh tranh đó là đào thải những cái lạc hậu và bình tuyển cái tiến bộ để thúc đẩy hàng hoá phát triển nhằm mục đích thoả mãn người tiêu dùng một cách tốt nhất. Trong nền kinh tế thị trường thì cạnh tranh là một quy luật tất yếu, nó luôn luôn tồn tại cho dù con người có muốn hay không. Các doanh nghiệp muốn trụ vững trên thị trường thì đều phải cạnh tranh gay gắt với nhau, cạnh tranh để giành giật khách hàng, để bán được hàng hoá. Muốn vậy thì họ phải tạo được ra những điều kiện thuận lợi để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, làm thế nào để khách hàng tin tưởng vào sản phẩm của doanh nghiệp, ưa thích và tiều dùng nó. Doanh nghiệp nào đáp ứng tốt nhu cầu của khách hàng, cung cấp cho họ những dịch vụ thuận tiện và tốt nhất với mức giá phù hợp thì doanh nghiệp đó mới tồn tại lâu dài được. 1.5.1.3 Nâng cao khả năng cạnh tranh để phát triển Ngày nay trong nền kinh tế thị trường, cạnh tranh là một điều kiện và yếu tố kích thích kinh doanh. Quy luật cạnh tranh là động lực phát triển sản xuất. Sản xuất hàng hoá ngày càng phát triển, hàng hoá bán ra nhiều số lượng người cung ứng ngày càng đông thì cạnh tranh ngày càng khốc liệt, kết quả cạnh tranh là loại bỏ những doanh nghiệp làm ăn kém hiệu quả và sự lớn mạnh của những doanh nghiệp làm ăn tốt. Do vậy muốn tồn tại và phát triển thì doanh nghiệp cần phải cạnh tranh, phải tìm mọi cách nâng cao khả năng cạnh tranh của mình nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng, các doanh 21
22. nghiệp cần phải tìm ra biện pháp như đáp ứng nhu cầu thị hiếu của khách hàng bằng cách sản xuất và kinh doanh những sản phẩm có chất lượng cao, công dụng tốt nhưng giá cả phải phù hợp. Có như thế hàng hóa bán ra của doanh nghiệp mới ngày một nhiều. 1.5.1.4 Nâng cao khả năng cạnh tranh để thực hiện mục tiêu Mỗi doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ đều đặt ra cho mình những mục tiêu nhất định. Tuỳ thuộc vào từng giai đoạn phát triển mà doanh nghiệp đạt mục tiêu nào nên hàng đầu. Chính vì vậy mà doanh nghiệp luôn phải tìm mọi cách để bán được sản phẩm của mình nhiều nhất trên cơ sở tối đa hoá lợi nhuận, cạnh tranh là con đường tốt nhất để doanh nghiệp có thể tự đánh giá được khả năng và năng lực của mình, từ đó đánh giá được đối thủ cạnh tranh và tìm ra được những “ lỗ hổng ” của thị trường, và đó là “phần thưởng” là con đường để đạt được mục tiêu. 1.5.2 Thử nghiệp để so sánh Là cách hiệu quả để xác định giá trị một sản phẩm và từ đó định giá sản phẩm đó. Các sản phẩm thường cạnh tranh nhau về mặt như giá cả, chất lượng, trọng lượng, hình thức, thời hạn sử dụng, sử dụng như thế nào, an toàn môi trường, bao bì, sẵn có trên thị trường và tiện lợi. 1.5.3 Thị trường nhỏ Để có thể tối đa hoá lợi nhuận doanh nghiệp cần phải quan tâm tới các thị trường này. Ví dụ: Các dịch vụ, các cửa hàng ở góc phố có thể cạnh tranh cao bởi vì chính họ hiểu được nhu cầu của khách hàng nhất, có khả năng cung ứng kịp thời, và biết được khách hàng cần gì, do vậy: địa điểm thuận lợi, giờ mở cửa thích hợp, sự lựa chọn cho khách hàng, phương thức bán lẻ và dịch vụ cá nhân là yếu tố có thể tạo nên sự cạnh tranh cao. 1.5.4 Quảng cáo Phân biệt giữa sản phẩm này với sản phẩm khác là yếu tố rất quan trọng trong cạnh tranh, và quảng cáo là một trong những cách chính giúp khách hàng có thể phân biệt được các sản phẩm. Thông qua giới thiệu sản phẩm bằng hình ảnh, quảng cáo có tính thuyết phục cao hơn, tạo được lòng tin cho khách hàng 22
23. vào sản phẩm hàng hoá. Những gói hàng được trang trí hấp dẫn chính là sức mạnh tạo ra lòng tin cho khách hàng vào hàng hoá của mình. 1.5.5 Phân công lao động Bằng cách phân công lao động, sản xuất theo từng công đoạn sẽ tạo ra một lượng hàng hoá hay dịch vụ lớn hơn, qui trình này sẽ giúp tăng lợi nhuận, bởi vì dây chuyền thường tạo ra lượng sản phẩm cao hơn. Ưu điểm chính của phân công lao động là tăng sản lượng theo đầu người, từ đó dẫn tới tăng năng suất. Phân công lao động tạo ra kỹ thuật sản xuất hàng loạt trong các nhà máy lớn, sản xuất theo dây chuyền và năng suất cao. Quy trình này giảm đáng kể chi phí cho một đơn vị sản phẩm. 23
24. - Chương II - đánh giá Thực trạng khả năng cạnh tranh của Công ty thiết bị - Machinco 2.1 Giới thiệu khái quát về Công ty thiết bị - Machinco 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty Công ty thiết bị - Machinco là thành viên của tổng Công ty máy và Phụ tùng (Machinoimport) Bộ Thương Mại. Từ khi ra đời năm 1956 đến nay Công ty đã phát triển thành công, lớn mạnh qua các giai đoạn lịch sử của đất nước, từ thời kỳ chiến tranh bảo vệ tổ quốc, xây dựng hoà bình đến giai đoạn kinh tế thị trường hiện nay. Thời kỳ từ năm 1956 đến năm 1986 Công ty có tên là Công ty sửa chữa bảo dưỡng máy móc trực thuộc Bộ Vật Tư với chức năng: bảo dưỡng, sửa chữa, lưu giữ những máy móc thiết bị ô tô do Nhà nước giao và hoạt động dưới chế độ bao cấp của Nhà nước. Vì thế tiềm lực và khả năng kinh doanh của Công ty còn có hạn. Thời kỳ từ năm 1990 trở lại đây, khi nền kinh tế thị trường ở nước ta ngày càng phát triển, Công ty thiết bị Machinco I đã chuyển đổi cơ chế quản lý phù hợp với nền kinh tế mới, chịu sự quản lý của Bộ Thương Mại ( Theo quyết định số 225/TTg ngày 17/4/1995 của thủ tướng Chính Phủ về việc thành lập lại Tổng Công ty Máy và Phụ tùng Bộ Thương Mại ) - Các phương thức kinh doanh của Công ty. + Kinh doanh xuất nhập khẩu + Mua bán trong nước + Nhận đại lý bán hàng cho các tổ chức cá nhân trong và ngoài nước + Đầu tư hợp tác sản xuất trong lĩnh vực: lắp ráp máy móc, sản xuất hàng điện tử hoặc sản xuất các nguyên liệu xây dựng Tóm lại, Công ty thiết bị Machinoimport company I(viết tắt là Machinco I ) là doanh nghiệp Nhà nước hoạch toán độc lập, thành viên của Tổng công ty Máy0 24
25. và Phụ tùng là tổ chức kinh tế do Nhà nước đầu tư, thành lập và tổ chức quản lý hoạt động kinh doanh nhằm thực hiên mục tiêu kinh tế - xã hội của Nhà nước, thể hiện qua nhiệm vụ và kế hoạch hàng năm và 5 năm do Tổng công ty Máy và Phụ tùng giao phó. Doanh nghiệp phải thực hiện tốt nhiệm vụ kinh doanh xuất nhập khẩu, kinh doanh trong nước, đại lý và tổ chức gia công lắp giáp bảo dưỡng nhằm tăng lợi nhuận và tích luỹ để phát triển Công ty ngày các lớn mạnh. 2.1.2 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty. Giống như các Công ty thương mại khác trong thời kỳ bao cấp Công ty thiết bị - Machinco có bộ máy cồng kềnh, hệ thống các phòng ban dài vì vậy thời gian xử lý các công việc không đảm bảo kịp thời, mặt khác dẫn đến các chi phí hoạt động các phòng ban rất tốn kém. Hoà vào đổi mới chung của cả nước Công ty thiết bị - Machinco đã dần dần cải tổ bộ máy quản lý sao cho hợp lý nhất. Với mô hình quản lý theo hướng tập trung đã giúp cho Công ty nâng cao hiệu quả của việc phối hợp giữa các bộ phận chức năng và đơn vị sản xuất. Quá trình thông tin nhanh, kiểm tra có định hướng, phân công giải quyết công việc kịp thời. Điều đó tạo điều kiện nhanh chóng tháo gỡ trở ngại và những khó khăn trong công tác kinh doanh và quan hệ hợp tác làm ăn. Trong thời gian qua Công ty đã có những sửa đổi trong cơ cấu quản lý để ngày càng hoàn thiện hơn, bắt kịp xu thế toàn cầu hoá, Đặc biệt phát huy tối đa khả năng của mình trong sự nghiệp Công nghiệp hoá - hiện đại hoá của đất nước. Cấu trúc tổ chức của Công ty theo cấu trúc chức năng và có mô hình sau: 25
26. Sơ đồ 2: Cấu trúc tổ chức của Công ty thiết bị - Machinco Giám đốc Các phó giám đốc Phòng tổ Phòng kế Bộ phận Phòng tài chức hành hoạch kinh chính kế chính đầu tư doanh toán Kho thiết Xí nghiệp Cửa hàng Phòng Phòng bị đông giầy phú kinh kinh kinh anh hà phúc doanh số doanh 2 doanh 1 lâm 1, 2, 3, 4, 5 2.1.3 Chức năng và nhiệm vụ của công ty. 2.1.3.1 Chức năng - Cung ứng các dây chuyền sản xuất đồng bộ cho các ngành, địa phương. - Cung ứng phương tiện vận tải của các hãng Kamaz, Maz, Mazda, Bella, Hyundai phương tiện bốc xếp, máy móc, thiết bị thi công làm đường, tổ máy phát điện. - Cung ứng nguyên liệu phôi thép, vật liệu sắt thép đủ chủng loại, các vật tư khác cho các nhà máy lớn và các công trình giao thông, xây dựng. - Liên doanh sản xuất với Đài Loan sản xuất giầy da xuất khẩu sang thị trường Châu Âu. - Thực hiện dịch vụ bảo dưỡng, bảo hành sữa chữa các loại xe, máy. - Thực hiện các dịch vụ cho thuê kho hàng, nhà xưởng. + Các phương thức kinh doanh của Công ty thiết bị - Machinco - Kinh doanh xuất nhập khẩu - Mua bán trong nước 26
27. - Nhận đại lý bán hàng cho các tổ chức cá nhân trong và ngoài nước - Đầu tư hợp tác sản xuất trong lĩnh vực: lắp ráp máy móc, sản xuất hàng điện tử hoặc sản xuất các nguyên liệu xây dựng 2.1.3.2 Nhiệm vụ Công ty thiết bị Machinoimport company I ( viết tắt là Machinco I ) là doanh nghiệp Nhà nước hoạch toán độc lập, thành viên của Tổng công ty Máy và Phụ tùng là tổ chức kinh tế do Nhà nước đầu tư, thành lập và tổ chức quản lý hoạt động kinh doanh nhằm thực hiên mục tiêu kinh tế - xã hội của Nhà nước, thể hiện qua nhiệm vụ và kế hoạch hàng năm và 5 năm do Tổng công ty Máy Phụ tùng giao phó. Doanh nghiệp phải thực hiện tốt nhiệm vụ kinh doanh xuất nhập khẩu, kinh doanh trong nước, đại lý và tổ chức gia công lắp giáp bảo dưỡng nhằm tăng lợi nhuận và tích luỹ để phát triển Công ty ngày các lớn mạnh. 2.1.4 Môi trường kinh doanh của công ty thiết bị - Machinco. 2.1.4.1 Nhân sự Là một Công ty thương mại mặt hàng chủ yếu là hàng công nghiệp nặng, giây chuyền sản xuất nên cơ cấu lao động của Công ty cũng mang tính chất đặc thù. - Tổng số lao động là: 90 người Trong đó: + Tiến sĩ : 1 + Thạc sĩ : 2 + Cử nhân kinh tế : 33 + Tốt nghiệp CĐ, TC : 35 + Nhân viên kỹ thuật : 10 + Lao động phổ thông : 9 2.1.4.2 Tài chính Là một doanh nghiệp Nhà nước, Công ty thiết bị - Machinco luôn phát huy vai trò lòng cốt cho ngành dịch vụ và thương mại bằng nguồn vốn khá lớn của mình. Tổng nguồn vốn của Công ty là 90 tỷ đồng do nhiều nguồn hình thành 27
28. như: vốn cấp, vốn vay, vốn tự có, vốn hoạt động cho thuê mặt bằng, phương tiện vận tải Trong công tác bảo toàn và phát triển vốn: Công ty thực hiện giao vốn kinh doanh cho các bộ phận và thực hiện quản lý vốn theo các phương án kinh doanh đã được duyệt đảm bảo sử dụng vốn an toàn. Ngoài ra Công ty còn tích cực chào bán hàng chậm bán kém, mất phẩm chất và có kế hoạch bù lỗ bán hàng tồn kho. Trong năm 2003 việc biến động giá của nhiều mặt hàng trong nước cũng như sự xuất hiện của nhiều đối thủ cạnh tranh đã có những tác động không nhỏ tới hoạt động kinh doanh của Công ty. Song nhờ có cơ chế khoán và nâng cao hiệu quả kinh doanh, tăng thu đồng thời giảm nhiều chi phí, bên cạnh đó là quan hệ có uy tín với các ngân hàng vì vậy luôn đảm bảo đủ nguồn vốn cho kinh doanh có hiệu quả 2.1.4.3 Mặt hàng kinh doanh Công ty thiết bị - Machinco có hai phòng kinh doanh, Phòng kinh doanh 1 và Phòng kinh doanh 2 các mặt hàng kinh doanh của Công ty được phân theo nhiệm vụ và chức năng của các phòng. - Phòng kinh doanh 1, mặt hàng kinh doanh chủ yếu là: + Phụ tùng ôtô các loại + Thiết bị máy móc, phương tiện vận tải + Máy xúc, máy ủi, xăm lốp ôtô + Giấy các loại - Phòng kinh doanh 2, mặt hàng kinh doanh chủ yếu là: + Phôi thép + Thép xây dựng + Thép cuốn cán nóng + Thép tấm + Các loại vật liệu cho xây dựng cầu đường 2.1.4.4 Thị trường nhập khẩu và cung cấp - Thị trường của Nga bao gồm các mặt hàng chủ yếu là : 28
29. + Phôi thép chiếm khoảng 30% + Phương tiện vận tải, máy xúc máy ủi, chiếm khoảng 60% - Thị trường của Trung Quốc bao gồm các mặt hàng chủ yếu là: + Phôi thép chiếm khoảng 70% + Phương tiện vận tải, máy xúc máy ủi, chiếm khoảng 40% - Thị trường Nam Phi, Thái Lan và Hồng Kông bao gồm các mặt hàng chủ yếu là : + Thép cuộn các nóng + Thép tấm và vật liệu cho xây dựng cầu 2.1.5 Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty trong giai đoạn(2001- 2003 ) Bảng 1 : Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty thiết bị - Machico (2001- 2003) st Chỉ tiêu Năm Năm 2002 Năm So sánh So sánh t 2001 2003 2002/2001 2003/2002 CL TL (%) CL TL (%) 1 2 3 4=2-1 5=(4:1) 6=3-2 7=6:2 1 Doanh thu(tỷ VND) 215,72 479 426 263,27 122 -53 11,06 2 Kim ngạch 4,3 4,8 5,13 0,5 11,628 0,33 6,875 XK(triệu USD) 3 Kim ngạch NK(triệu 8,057 22,9 17,25 14,843 184,22 -5,65 24,67 USD) 4 Chi phi bán hàng 230 250 240 20 8,69 -10 4 ( Triệu VND) - Quảng cáo 50 70 60 20 40 -10 14,28 - Khấu hao thiết bị cửa 180 180 180 0 0 0 0 hàng 5 Chi phi quản lý (triệu 2,107 2,472 2,835 0,365 17,32 0,363 14,68 VND) - lương quản lý 1,972 2,33 2,687 0,358 18,15 0,357 15,32 (tỷ VND) - Chi phí chung khác 135 142 138 7 5,185 3 2,112 6 Lợi nhuận(tỷ VND) 1,025 0,5 0,56 -0,525 51,219 0,06 12 7 Nộp ngân 12,375 39,94 42,85 27,565 222,74 2,91 7,285 sách(tỷ VND) 8 Lương bình quân( 700.000 825.000 977.000 125.000 17,85 152.000 18,42 nghìn đồng) 29
30. Nhìn vào bảng kết quả kinh doanh của Công ty ta thấy doanh thu năm 2002 là 479 tỷ đồng, tăng hơn so với năm 2001 là 263,27 tỷ và chiếm 122% Trong đó: - Kim ngạch XK là 4,8 triệu USD, tăng 0,5 triệu USD và chiếm 11,628% đây là một sự cố gắng của Công ty khi mà việc cạnh tranh ở ngoài thị trường Quốc tế là rất khó khăn, không những đối với các Công ty kinh doanh các mặt hàng như của Công ty mà đối với tất cả các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh của nước ta nói chung - Kim ngạch NK là 22,9 triệu USD, tăng 14,843 triệu USD và chiếm 184,22%, sự gia tăng vượt bậc về nhập khẩu của Công ty chứng tỏ việc kinh doanh trong nước của Công ty rất tốt, có khả năng cạnh tranh cao so với các đối thủ kinh doanh cùng mặt hàng. - Chi phí bán hàng là 250 triệu đồng tăng 20 triệu đồng và chiếm 8,69%, trong đó chi phí quảng cáo là 70 triệu đồng tăng 20 triệu đồng và chiếm 40%, chi phí khấu hao thiết bị cửa hàng không tăng. Việc tăng chi phí quảng cáo là công việc hợp lý, bởi vì: chi phí quảng cáo/tổng doanh thu của năm 2002 < chi phí quảng cao/ tổng doanh thu của năm 2001 - Chi phí quản lý là 2,472 tỷ đồng tăng 0,365 tỷ đồng và chiếm 17,32%, trong đó chi phí lương quản lý là 2,33 tỷ đồng tăng 0,358 tỷ đồng và chiếm 18,15%, chí phí chung khác là 142 triệu đồng tăng 7 triệu đồng và chiếm 5,185%. Việc tăng chi phí quản lý là hợp lý, bởi vì: chí phí quản lý/tổng doanh thu năm 2002 là 0,516% < chi phí quản lý/tổng doanh thu của năm 2001 là 0,976% - Lợi nhuận năm 2002 là 0,5 tỷ giảm so với năm 2001 là 0,525 tỷ đồng chiếm 51,291% - Nộp ngân sách nhà nước năm 2002 là 39,94 tỷ đồng tăng 27.565 tỷ so với năm 2001 và chiếm 222.74% cho thây Công ty đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của Tổng công ty giao cho, và khẳng định đường lối kinh doanh và lãnh đạo của Công ty là hoàn toàn đúng đắn. 30
31. Năm 2003 doanh thu của Công ty là 426 tỷ giảm so với năm 2002 là 53 tỷ, việc doanh thu giảm cho thấy Công ty đang phải đương phải đầu với sự cạnh tranh cao của thị trường, mặc dù có một số chỉ tiêu tăng so với năm 2002 - Kim ngạch XK khẩu năm 2003 là 5,13 triệu USD tăng 0,33 triệu USD so với năm 2002, và chiếm 6,875% - Kim ngạch NK năm 2003 là 14,843 triệu USD giảm 5,65 triệu USD so với năm 2002 và chiếm 24,627% - Chi phí bán hàng là 240 triệu đồng giảm 10 triệu đồng và chiếm 4% trong đó chi phí quảng cáo là 60 triệu đồng giảm 10 triệu đồng và chiếm 14,28%, chi phí khấu hao thiết bị cửa hàng không tăng. Việc giảm chi phí quảng cáo không làm ảnh hưởng tới lợi nhuận, bởi vì: chi phí quảng cáo/tổng doanh thu của năm 2003 chi phí quản lý/tổng doanh thu của năm 2002 là 0,516% - Lợi nhuận năm 2003 là 0,56 tỷ tăng so với nă 2002 là 0,06 tỷ và chiếm 12%, mặc dù doanh thu giảm nhưng ta thấy lợi nhuận của Công ty vẫn tăng, điều này chứng tỏ việc kinh doanh của Công ty vẫn diễn ra tốt - Nộp ngân sách năm 2003 là 42,85 tỷ tăng so với năm 2002 là 2,91 tỷ và chiếm 7,285%. - Lương bình quân đầu người tăng qua các năm 2001 là 700.000 nghìn đồng, năm 2002 là 825 nghìn đồng, và năm 2003 là 977.000 nghìn đồng, tỉ lệ tăng qua các năm tương đối đồng đều, từ 17,85% đến 18,42%. Điều này cho thấy đời sống của cán bộ công nhân viên trong Công ty ngày càng được nâng cao. Phân tích qua các năm cho ta thấy công việc kinh doanh của Công ty tuy có sự tăng giảm và biến động qua các năm , nhưng công việc kinh doanh vẫn có sự tăng trưởng, sự đóng góp của Công ty vào ngân sách nhà nước đều 31
32. tăng qua các năm, và điều đó khẳng định công tác lãnh đạo và kinh doanh của công ty là đúng đắn, góp phần xây dung đất nước và đáp ứng được nhu cầu của thị trường. 2.2 Đánh giá khả năng cạnh tranh của công ty thiết bị - Machinco 2.2.1 Môi trường cạnh tranh của Công ty - Kinh tế thị trường luôn luôn gắn liền với cạnh tranh. Cạnh tranh là một vấn đề phức tạp và quan trọng đối với mọi doanh nghiệp, nó quyết định đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, nó là động lực thúc đẩy doanh nghiệp đó phải tìm ra những biện pháp để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của mình, nó quyết định đến vị trí của doanh nghiệp trên thị trường thông qua thị phần so với đối thủ cạnh tranh - Trong nền kinh tế thị trường, cạnh tranh diễn ra ngày càng gay gắt, cạnh tranh là một khó khăn thách thức nhưng đồng thời cạnh tranh cũng là một động lực thúc đẩy phát triển của nền kinh tế. Do vậy cạnh tranh vừa mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp thực hiện chiến lược kinh doanh của mình vừa đòi hỏi với doanh nghiệp phải luôn vươn nên phía trước để có thể vượt qua đối thủ với nguyên tắc ai hoàn thiện hơn, thoả mãn nhu cầu của khách hàng hiệu quả hơn thì người đó sẽ thắng, tồn tại và phát triển. - Nền kinh tế Việt Nam được chuyển đổi từ cơ kinh tế tập trung, bao cấp sang cơ chế thị trường, mở cửa nền kinh tế, cùng với đó là xu hướng hội nhập nền kinh tế thị trường diễn ra ở nhiều nước. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng chung này, nhờ đó mà nền kinh tế Việt Nam phát triển ở nhiều ngành nghề khác nhau, nhu cầu của người tiêu dùng ngày một nâng cao, các doanh nghiệp Việt Nam có nhiều cơ hội để đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh, tuy nhiên như một qui luật với chính sách đổi mới mở cửa thì Việt Nam sẽ trở thành thị trường cạnh tranh của các công ty đa Quốc gia và các công ty của Việt Nam sẽ phải cạnh tranh với các công ty của các nước khác. Đối với toàn bộ các doanh nghiệp nhà nước ở ta hiện nay khi chuyển đổi sang cơ chế thị trường phần lớn các doanh nghiệp này gặp khó khăn, hoạt động kinh doanh trì trệ và đã không ít các doanh nghiệp phải giải thể do làm ăn thua lỗ, kinh doanh không hiệu quả song bên cạnh đó có nhiều doanh nghiệp nhà nước khác 32
33. bằng những lỗ lực kinh doanh, nắm bắt kịp thời xu hướng phát triển của nền kinh tế đã không chỉ kinh doanh hiệu quả mà hiệu quả kinh doanh ngày càng cao. Trong bối cảnh đó Công ty thiết bị - Machinco đã có nhiều cố gắng trong hoạt động kinh doanh mở rộng kinh doanh trên nhiều lĩnh vực và từng bước nâng cao hiệu quả kinh doanh xuất nhập khẩu. Thời gian qua Công ty thiết bị - Machinco đã đạt được những thành công nhất định liên tục làm ăn có lãi và kết quả kinh doanh ngày một nâng cao. Tuy nhiên bên cạnh đó Công ty cũng gặp không ít khó khăn, cạnh tranh trong và ngoài nước ngay càng gay gắt. Trong nước ngày càng có nhiều doanh nghiệp tham gia vào mặt hàng nguyên liệu và thiết bị, nhiều doanh nghiệp tư nhân đã đẩy mạnh đầu tư sang lĩnh vực này. Còn trên thị trường thế giới thì lại phải đương đầu với những đối thủ không ngang sức như Nga, Trung Quốc, Thái Lan họ có khả năng cung cấp lớn và giá cả cũng thấp hơn. Vì vậy mà chúng ta vẫn chưa có được thị trường tiêu thụ với số lượng lớn và thực sự ổn định. 2.2.2 Đánh giá thực trạng khả năng cạnh tranh của Công ty 2.2.2.1 Thông qua các công cụ cạnh tranh a. Giá cả Việc kinh doanh các mặt hàng làm nguyên liệu cho sản xuất, máy móc phục vụ sản xuất như của Công ty luôn luôn có tính chất đặc thù, do đó canh tranh cũng mang tính đặc thù riêng của nó. Một doanh nghiệp sản xuất sẽ không mua nguyên liệu của một doanh nghiệp nếu doanh nghiệp đó luôn luôn giao hàng không đúng hẹn, hoặc khi cần đẩy mạnh sản xuất lại không có khả năng cung ứng mặc dù giá sản phẩm của doanh nghiệp đó có rẻ hơn các doanh nghiệp khác. Do đó giá cả chỉ có thể quyết định một yếu tố rất nhỏ trong lĩnh vực kinh doanh này, nếu doanh nghiêp có bán giá rẻ nhưng hệ thống phân phối kém, không thuận lợi cho đơn vị bạn ổn định sản xuất thì doanh nghiệp đó cũng không được chọn là nhà cung ứng chủ yếu, do đó cần có một giá cả hợp lý và khả năng cung ứng ổn định sẽ giúp doanh nghiệp có sức cạnh tranh trên thị trường. Các mặt hàng kinh doanh chủ yếu của Công ty thiết bị - tùng Machinco là phôi thép, các loại khác, thiết bị máy móc là các mặt hàng phải nhập 33
34. khẩu, do đó luôn phải chịu ảnh hưởng bởi thị trường thế giới, điều này cũng tương tự đối với các đối thủ cạnh tranh với Công ty, do đó việc chênh lệch về giá là không đáng kể. Hiện nay Công ty đang sử dụng chính sách giá linh hoạt, giá cả có thể thay đổi trong điều kiện cho phép, và điều này phụ thuộc vào khách hàng Ví dụ: giá phôi thép hiện nay trên thế giới là 465 USD/tấn, thuế nhập khẩu hiện nay là 10%, còn thuế thép thành phẩm là 40%. Trong khi đó giá thép ở Miền Bắc hiện nay là 8,9 triêu VND/ tấn, và Miền Nam là 8 triệu VND/ tấn Trong điều kiện và tình hình giá cả như thế này, nếu khách hàng có thể thanh toán tiền ngay thì Công ty có thể giảm là 5% trên 1 tấn hàng, tức là khoảng 8,455 triệu VND/ tấn. Một nhà máy muốn sản xuất xấp xỉ 1 tấn thép thành phẩm thì phải cần 1 tấn phôi, và như vậy với cách giảm giá này có thể thu hút được khách hàng bởi vì trong một tấn thép thành phẩm khách hàng có thể để ra được 4,55 triệu VND. b. Chất lượng sản phẩm Sản phẩm và chủng loại sản phẩm là công cụ cạnh tranh trực tiếp với các đối thủ trên thị trường. Trong những năm gần đây Công ty đã rất chú trọng và quan tâm đến việc đa dạng hoá sản phẩm, nâng cao chất lượng cung ứng, ngoài ra Công ty còn tích cực chuyên sâu và nâng cao chất lượng phục vụ những sản phẩm là thế mạnh cuả Công ty. 34
35. Bảng 2 : Cơ cấu mặt hàng của Công ty Các mặt hàng Vật liệu thép và vật Phương tiện vận tải Thiết bị, phụ tùng kinh doanh liệu xây dựng và máy móc công cụ sửa chữa, bảo hành khác Phôi thép Kamaz Săm lốp ôtô Giấy các loại Thép xây dung Maz Cân chịu lực Giầy da Thép cuốn cán Mazda Các thiết bị đo nóng Thép tấm Bella Trục cần cẩu Các loại vật liệu Các thiết bị, dây Hyundai dùng cho xây dung chuyền sản xuất Do tính chất của mặt hàng kinh doanh, là những mặt hàng đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn, đặc biệt là phải có được nguồn cung cấp tin cậy, đối với mặt kinh doanh của Công ty là tương đối nhạy cảm đối với nền kinh tế nước ta hiện nay khi mà đất nước đang trên con đường công nghiệp hoá hiện đại hoá, thì những mặt hàng này luôn có sự điều chỉnh của nhà nước cho phù hợp với từng giai đoạn phát triển của nền kinh tế xã hội. Nếu đi sâu vào các mặt hàng thuộc ngành công nghiệp nặng, ta có thể thấy các mặt hàng kinh doanh của Công ty là tương đối đầy đủ, là một Công ty trực thuộc Tổng Công ty thiết bị, Công ty thiết bị - Machinco luôn hoàn thành và hoàn thành vượt mức chỉ tiêu của Tông Công ty giao cho, điều đó cho thấy khả năng cung ứng và đáp ứng được nhu cầu của thị trường Trong những năm qua sản phẩm của Công ty chiếm tỷ trọng từ 10 – 20% thị trường trong nước, sản phẩm của Công ty cung ứng cho các nhà máy sản xuất, các Công ty xây dựng. - Thời kỳ 1988 – 1990 tỷ trọng này là 25,5% - Thời kỳ 1991 – 1995 giảm xuống còn 20,6% - Thời kỳ 1996 –2001 chiếm 12,8% - Thời kỳ 2002 chiếm 12,2% - Thời kỳ 2003 chiếm 11,5% 35
36. Qua các giai đoạn khả năng cung cấp của Công ty giảm đáng kể, điều này cũng xuất phát từ cơ chế thị trường và từ khi xoá bỏ bao cấp Công ty hoạt động theo cơ chế khoán của Tổng Công ty thiết bị. Nhưng mặt khác ngoài những mặt hàng chủ chốt của Công ty đã mở rộng kinh doanh và đang dần chiếm lĩnh được thị trường như các mặt hàng: Giấy, liên doanh sản xuất giầy da, và gần đây Công ty còn tham gia vào lĩnh vực chuyển giao công nghệ, cung ứng các giây chuyền sản xuất cho các doanh nghiệp, năm 2002 – 2003 các mặt hàng này chiếm tới 30% tổng doanh thu của Công ty. c. Hệ thống kênh phân phối Bộ phận kinh doanh của Công ty gồm có Phòng kinh doanh 1, và Phòng kinh doanh 2 và 5 cửa hàng, các cửa hàng này vừa là đại lý bán hàng và bán lẻ được bố trí một các hợp lý trên khắp các tỉnh thành của đất nước. Phòng Các cửa Bán buôn Bán lẻ Người kinh hàng tiêu doanh1,2 dùng Bán lẻ Sơ đồ 3: Hệ thống kênh phân phối của Công ty thiết bị - Machinco Qua sơ đồ cho thấy Công ty có thể cung ứng cho khách hàng bằng nhiều hình thức, có thể thoả mãn nhu cầu của khách hàng từ việc cung ứng lượng sản phẩm ít nhất đến việc cung trở thành nhà cung ứng chủ yếu, và điều đó tạo ra sức cạnh tranh của Công ty, sản phẩm của công ty được đa số khách hàng biết đến. d. dịch vụ sau bán Với mục tiêu giữ vững uy tín với khách hàng, phương trâm của Công ty thiết bị - Machinco là “ uy tín chất lượng là mục tiêu hàng đầu, lấy chất lượng để giữ vững lòng tin ” Với đặc thù về mặt hàng kinh doanh của mình Công ty nhận thấy rằng không những hàng hoá phải đảm bảo chất lượng mà chất lượng 36
37. phục vụ đóng một vai trò quan trọng, nó là công cụ cạnh tranh sắc bén của Công ty trên con đường loại bỏ đối thủ cạnh tranh. Chính vì vậy mà Công ty luôn quản lý theo dõi chỉ đạo kỹ thuật, kiểm tra góp ý cho nhân viên trong công ty. Ngoài việc luôn luôn cung cấp hàng hoá cho các đơn vị bạn sản xuất kịp thời công ty còn cố gắng cung cấp những thông tin về giá cả có thể nên xuống của các nguyên vật liệu sản xuất, việc ổn định giá cả cung cấp đóng vai trò mấu chốt trong việc kinh doanh những mặt hàng đặc thù này. Công ty luôn đưa ra những biện pháp tư vấn cho đơn vị bạn để tìm mọi cách giảm thiểu những chi phí như: chi phí vận chuyển, chi phí về kho bãi Là một Công ty đã trải qua nhiều năm hoạt động và kinh doanh, do đó Công ty đã có được một uy tín nhất định trên thị trường, đây là một lợi thế cạnh tranh của Công ty, việc gây dựng lòng tin của bạn hàng có ý nghĩa quyết định tới việc cạnh tranh của Công ty trong giai đoạn hiện nay e. Phương thức thanh toán Công ty có nhiều phương thức thanh toán tích kiệm thời gian và đảm bảo an toàn cho khách hàng, thông qua hệ thống liên ngân hàng đă được ký kết và thoả thuận. Khách hàng có thể thanh toán tiền thông qua số tài khoản của Công ty hoặc có thể thanh toán trực tiếp. Khách hàng có thể trả chậm tiền sau một thời gian nếu đáp ứng đủ những yêu cầu của Công ty đưa ra, với những khách hàng là khách quen và thường xuyên, đã có uy tín với Công ty thì việc thanh toán có thể linh động trong điều kiện hoàn cảnh kinh doanh của Công ty, đây là quyền quyết định duy nhất của giám đốc Công ty nếu khách hàng có yêu cầu. Với những khách hàng mua với số lượng lớn thì Công ty có thể giảm giá hoặc có một số ưu đãi như: vận chuyển, ưu tiên về lưu kho hoặc bến đỗ f. Công tác xúc tiến thương mại Nhận thức được tầm quan trọng đặc biệt của thị trường, Công ty đã tiến hành nhiều hoạt động xúc tiến Thương Mại mở rộng thị trường và bạn hàng, tham gia các triển lãm, hội chợ, đa dạng hoá sản phẩm kinh doanh. Phải nói rằng đây là một bộ phận quan trọng trong hoạt động giao tiếp của Công ty, 37
38. Công ty sử dụng công cụ này để thúc đẩy việc tiêu thụ sản phẩm của Công ty, là một cách quảng cáo và thu hút các khách hàng đang tiêu thụ sản phẩm cùng loại của các đối thủ cạnh tranh có thể chuyển qua tiêu thụ sản phẩm của Công ty. Ngoài ra Công ty còn sử dụng hoạt động để khuyến khích trung gian tăng cường hoạt động phân phối, củng cố và mở rộng kênh phân phối. g. Những lợi thế khác của Công ty - Vị trí địa lý Hà Nội là trung tâm chính trị kinh tế cũng như Thương Mại của cả Nước, có mạng lưới giao thông xuyên suet đến các tỉnh và trên toàn Quốc. Đây là khu vực thị trường có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh cho nên khả năng cho hoạt động tiêu thụ rất lớn. Công ty thiết bị - Machinco có trụ chính tại km9 đường Nguyễn Trãi, đây là một vị trí lằm sát đường giao thông lớn, đó là điều thuận lợi cho công ty trong việc giao dịch và tiếp xúc với các trung tâm kinh tế của cả Nước, có sự cập nhật của hệ thống thông tin cũng như các tiến bộ về khoa học kỹ thuật, điều này rất thuận lợi cho sự phát triển của Công ty. - Nhân sự Con người là yếu tố quan trọng nhất trong việc đảm bảo hiệu quả sản xuất kinh doanh, quyết định sự thành bại của doanh nghiệp, nắm bắt được yêu cầu đó nên ngoài chế độ thưởng phạt rõ ràng nhằm thúc đẩy mọi người có trách nhiệm, Công ty luôn có những khoá học để đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ lao động đáp ứng được những yêu cầu của công việc. Trong những năm qua tập thể cán bộ công nhân viên của Công ty đã có rất nhiều cố gắng đặc biệt là lãnh đạo Công ty lãnh đạo công nhân viên đoàn kết, lỗ lực, cố gắng trong công việc làm thành một công cụ cạnh tranh sắc bén giúp Công ty đứng vững trên thị trường, và đưa Công ty đến sự thành công như ngày hôm nay. 2.2.2.2 Thông qua các chỉ tiêu a. Thị phần 38
39. Đối với mặt hàng kinh doanh đặc thù của Công ty, việc cạnh tranh không phải bằng giá cả mặt hàng cung cấp, bởi vì các mặt hàng này đều được qui định về giá theo qui đinh của thị trường Quốc tế, nên thường thì sự chênh lệch về giá cung ứng của các Công ty là không đáng kể, việc thành công trong kinh doanh các mặt hàng dùng làm nguyên liệu sản xuất đòi hỏi việc cung cấp luôn luôn phải ổn định và kịp thời. Đối với mặt hàng như phương tiện vận tải, máy công cụ cũng vậy. Chất lượng luôn đi kèm với các hãng cung cấp, công việc cạnh tranh là làm sao cung cấp tới đối tượng tiêu dùng được đúng sản phẩm mà họ mong muốn, cùng với khả năng đi kèm như sửa chữa và bảo hành Đối tượng bán và cung ứng của Công ty như: - Các Công ty liên doanh sản xuất thép - Công ty thép Việt – Hàn - Công ty thép Việt – úc - Công ty thép Miền Nam - Các Công ty giao thông vận tải như Tổng Công ty công trình giao thông 1, 3, 4, 5 và các Công ty vận tải tư nhân Bên cạnh cung ứng cho các công ty trong nước Công ty còn cung ứng cho thị trường Lào, Camphuchia Qua bảng 3 : ta thấy: Các đối thủ cạnh tranh của Công ty là: - Công ty vật tư tổng hợp Hà Tây - Công ty xuất nhập khẩu Tocontap Các công ty này đều kinh doanh các mặt hàng mà Công ty thiết - Machinco có, và một số khách hàng chủ yếu là. - Công ty thép Việt – Hàn - Công ty thép Việt – úc - Công ty thép Miền Nam 39
40. + Về phôi thép là mặt hàng kinh doanh chủ yếu của các công ty, thì Công ty thiết bị - Machinco có tỷ trọng tương đối cao so với 2 công ty trên + Về thép tấm Công ty cung cấp chiếm tỷ trọng 12% và 47% trong Công ty thép Miền Nam và công ty thép Việt, trong khi đó công ty xuất nhập khẩu Tocontap là 15% với công ty thép Miền Nam và công ty tổng hợp Hà Tây là 12%với công ty thép Việt. + Thép cuốn cán nóng Công ty cung cấp chiếm tỷ trọng 23% trong công ty thép Miền Nam, công ty vật tư tổng hợp Hà Tây là 25% và công ty xuất nhập khẩu Tocontap là không có. + Phương tiện vận tải và máy móc công cụ, Công ty cung cấp chiếm 25% trong Tổng công ty công trình giao thông 3,5, trong khi đó công ty vật tư tổng hợp Hà Tây là không có, và công ty xuất nhập khẩu Tocontap là 22%. +Trục cần cẩu Công ty cung cấp chiếm 56% trong Tổng công ty công trình giao thông 5, công ty vật tư tổng hợp Hà Tây là 14% và công ty xuất nhập khẩu Tocontap la không có. Việc chiếm tỉ trọng cao trong các Tổng công ty, trong các công ty sản xuất thép và xây dung đang có vị thế tại Việt Nam cho ta thấy đây là một lỗ lực trong kinh doanh của Công ty Tại thị trường nước ta hiện nay có khoảng 200 công ty nhập khẩu và kinh doanh các mặt hàng thuộc lĩnh vực của Công ty thiết bị - Machinco, nhưng qua so sánh với một số đối thủ cạnh tranh và tỷ trọng cung ứng tại cho các công ty sản xuất thép và các công ty xây dựng cho thấy khả năng cạnh tranh của Công ty là tương đối tốt, có cơ cấu mặt hàng tưng đối đa dạng. b. Tỷ lệ chi phí maketing/ tổng doanh thu Các doanh nghiệp bỏ ra chi phí marketing nhăm kết nối các hoạt động sản xuất của doanh nghiệp với thị trường, đảm bảo cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp hướng theo thị trường, lấy thị trường- nhu cầu và ước muốn của khách hàng làm chỗ dưa vững chắc cho công việc kinh doanh. Tỷ lệ chi phí marketing/ tổng doanh thu phản ánh việc sử dụng chi phí này có hiệu quả hay không, và từng loại thị trường thì tỉ lệ này thay đổi như thế nào. 40
41. So sánh việc sử dụng chi phí này qua các năm ta có thể thấy rõ được doanh nghiệp nào có công tác tốt trong việc marketing, và đáp ứng được nhu cầu của khách hàng trên cơ sở cho phép. Bảng 4 : Chi phí marketing của một số đối thủ cạnh tranh với Công ty thiết bị- Machinco s Tên công ty Tổng doanh thu Tổng chi phí Tổng chi phí tt (tỷ VND) marketing marketing/tổng doanh thu (triệu VND) Năm Năm Năm Năm Năm Năm Năm Năm Năm 2001 2002 2003 2001 2002 2003 2001 2002 2003 1 2 3 4 5 6 7= 4:1 8=5:2 9=6:3 1 Công ty thiết bị và 215,72 479 426 50 70 60 0,231 0,146 0,140 phụ tùng Machinco 2 Công ty vật tư tổng 378,2 681,3 701,2 90 100 100 0,238 0,1467 0,1426 hợp Hà Tây 3 Công ty XNK 180,4 279,5 350 45 40 60 0,249 0,143 0,171 Tocontap Qua bảng 4 : Ta thấy việc sử dụng chi phí marketing của Công ty thiết bi - Machinco so với các đối thủ cạnh tranh là tương đối hiệu quả hơn. Trong các năm 2001- 2003 doanh thu của Công ty không cao bằng công ty vật tư tổng hợp Hà Tây nhưng tỉ lệ chi phí marketing/ tổng doanh thu thì nhỏ nhơn. Cụ thể từ năm 2001- 2003 tỷ lệ chi phí marketing/ tổng doanh thu của Công ty là 0,231< 0,238, 0,146< 0,1467, 0,14< 0,1426. So với công ty xuất nhập khẩu Tocontap thì Công ty vượt trội hơn cả về doanh thu cũng như khả năng sử dụng nguồn chi phí marketing. Nếu đem so sánh với hai đối thủ cạnh tranh này thì có thể nói răng đối thủ đáng ngại nhất của Công ty là công ty vật tư tổng hợp Hà Tây, cùng kinh doanh các sản phẩm cùng loại nhưng công ty này đã cho thấy khả năng vượt trội thông qua việc đạt được doanh thu rất cao qua các năm, năm 2003 tổng doanh thu của công ty vật tư tổng hợp Hà Tây là 701,2 tỷ đồng, trong khi đó Công ty thiết bị - Machinco chỉ đạt có 426 tỷ đồng, và Công ty xuất nhập khẩu 41
42. Tocontap đạt 350 tỷ đồng, trong khi đó chi phí cho marketing của Công ty vật tư tổng hợp Hà Tây cũng không cao hơn Công ty thiết bị - Machinco là mấy. c. Tỷ suất lợi nhuận: Trong việc kinh doanh và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp không thể thiếu được việc xác đinh tỷ suất lợi nhuận, đó là việc xem xét xem một đồng chi phí của doanh nghiệp bỏ ra thu được bao nhiêu đồng lợi nhuận, và từ đó có thể xác định được mức lợi nhuận tối đa mà doanh nghiệp đạt được thông qua so sánh giữa các năm và so sánh với các đối thủ cạnh tranh. Bảng 5 : Chi phi kinh doanh của Công ty qua các năm (2001- 2003) Chi phí Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 Doanh thu (tỷ đồng) 215,72 479 426 Chi phí (tỷ đồng) 202,22 438 382 - Chi phí quản lý 2,337 2,722 3,075 - Chi phí mua hàng 199,883 435,278 378,925 - Chi phí/ doanh thu(%) 93,74 91,44 89,67 Qua bảng 5: Ta thấy qua các năm tỷ suất lợi nhuận của Công ty luôn có sự thay đôi tích cực, năm 2001 là 93,74%, năm 2002 là 91,44% và năm 2003 là 89,67%, nếu chỉ tính trong 3 năm này thì năm 2003 công ty đạt được lợi nhuận tối đa, hiệu quả sử dụng chi phí là tốt nhất, Đây có thể phản ánh Công ty đang từng bước cải tổ bộ máy và hợp lý hoá trong kinh doanh. 2.3 Đánh giá chung về khả năng cạnh tranh của Công ty thiết bị - Machinco Bất kỳ một doanh nghiệp nào trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh cũng đều có những thuận lợi và gặp phải không ít những khó khăn. Vấn đề tìm hiểu thực tế để phát huy những lợi thế đồng thời tìm ra những nguyên nhân từ đó tìm ra giải pháp khắc phục khó khăn luôn là vấn đề đặt ra cho tất cả các doanh nghiệp. 42
43. 2.3.1 Những thành tựu đã đạt được Hơn 40 năm qua trải qua biết bao khó khăn, thăng trầm Công ty thiết bị - Machinco đã không ngừng lỗ lực, luôn luôn cố gắng hoàn thiện phương thức sản xuất kinh doanh dần dần từng bước đi lên tạo được uy tín cao trong mối quan hệ với Tổng công ty và các bạn hàng trong và ngoài nước. Trong những năm gần đây doanh thu của Công ty đã không ngừng tăng lên, năm 2003 tổng doanh thu thực hiện của Công ty đạt 426,41 tỷ đồng đạt 133,25% kế hoạch và lợi nhuận thực hiện là 560 triệu đồng tăng 12% so với thực hiện năm 2002. Đạt được kết quả như vậy trước hết là do: - Sự đoàn kết nhất trí cao từ cấp lãnh đạo đến từng cán bộ công nhân viên, tạo tinh thần, lòng nhiệt tình trong công việc lỗ lực phấn đấu vì sự phát triển của Công ty. - Công ty đã duy trì và phát triển mạnh những mặt hàng sở trường của Công ty là phôi thép, phương tiện vận tải, máy móc xây dựng, ngoài ra Công ty còn tìm kiếm và đẩy mạnh những mặt hàng khác, liên kết, liên doanh đẩy mạnh việc tiêu thụ hàng hoá kết hợp hài hoà giữa xuất khẩu và nhập khẩu giữa nội thương và ngoại thương để tăng kim ngạch doanh số, một số mặt hàng đã có uy tín và khả năng duy trì để trở thành những mặt hàng chủ lực của Công ty. Trong năm 2003 này các phòng ban đã cố gắng nhiều trong việc bám sát tình hình trong và ngoài nước, duy trì được giao dịch với khách hàng nên đã giữ vững được thị trường cũ, khách hàng ổn định, đồng thời tìm kiếm được những khách hàng mới. Mặc dù gặp nhiều khó khăn trong việc xuất khẩu nhưng Công ty đã mạnh dạn xâm nhập vào một số thị trường mới tìm kiếm khách hàng và bước đầu đã đạt được một số kết quả khả quan ( một số thị trường xuất khẩu như: Lào, Camphuchia ) - Các hoạt động với mục đích mở rộng kinh doanh, đa dạng các loại sản phẩm như cung cấp tất cả các loại thép phục vụ cho xây dựng và sản xuất, cung cấp và kinh doanh sản phẩm giấy các loại, mở rộng công tác dịch vụ như bảo hành và sửa chữa các loại máy móc xây dựng, phương tiện vận tải, ngoài ra 43
44. Công ty còn liên doanh sản xuất với Đài Loan sản xuất giầy da xuất khẩu sang thị trường Châu Âu. 2.3.2 Những hạn chế và tồn tại. Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, vẫn còn một số những hạn chế mà Công ty cần phải khắc phục đó là. - Giá thành sản phẩm của Công ty tuy đã có nhiều cải thiện so với các đối thủ cạnh tranh, nhưng điều đó là chưa đủ bởi vì trong một số khâu quản lý và xây dựng cơ bản chưa hợp lý, điều này làm cho giá thành còn cao, do vậy hiên tại và trong thời gian tới Công ty cần phải xúc tiến đầu tư các hạng mục cơ bản, cũng cố, kiểm tra kiểm soát lại hệ thống cơ cấu quản lý sao cho phu hợp với điều kiện kinh doanh trong giai đoạn mới. - Việc kinh doanh của Công ty hiện giờ vẫn còn ở mức chuyên sâu, do đó sẽ không thể tránh khỏi rủi ro khi các mặt hàng này có sự biến động, do đó Công ty cần phải triển khải, từng bước xây dựng chiến lược kinh doanh, đa dạng hoá sản phẩm, tận dụng những kinh nghiệm kinh doanh của đội ngũ công nhân viên sẵn có, và những lợi thế của công ty trong việc hiểu biết về xuất nhập khẩu, về thị trường và khách hàng. - Hệ thống kênh phân phối của Công ty còn nhiều trồng chéo, chưa tỏ ra được sự năng động khi có sự đòi hỏi của thị trường, do đó Công ty cần phải có biện pháp bổ sung hoặc thiết lập lại hệ thống này để có thể tạo ra sự hợp lý khi cần thiết, và có thể nâng cao được khả năng cạnh tranh. - Với chính sách giá linh hoạt có nhiều ưu đãi, một phần thu hút và kính thích được khách hàng, nhưng để tạo ra ưu thế thì chưa đủ. Trong thị trường càng xuất hiện nhiều đối thủ cạnh tranh như hiện nay thì Công ty cần phải tăng cường công tác này hơn nữa nhằm tiết kiệm cho khách hàng về mặt thời gian và làm lợi cho khách hàng. - Nguồn cung cấp là vấn đề quyết định đến việc kinh doanh của Công ty, tìm kiếm được nguồn cung cấp ổn định sẽ giúp Công ty yên tâm phát triển công tác kinh doanh và hòan thiện các công tác khác. 44
45. Việc tìm kiếm được nhiều nhà cung cấp sẽ giúp Công ty có thể tích kiệm được chi phí, có thể xuất khẩu trực tiếp mà không phải chịu sự uỷ thác hoặc qua một trung gian thứ ba - Con người là vấn đề cốt lõi trong mọi công việc, trong các công ty yếu tố thành công luôn luôn xuất phát từ con người. Là một doanh nghiệp nhà nước, có tới 70% các cán bộ công nhân viên từ thời bao cấp, họ đã gắn bó với Công ty qua nhiều năm, nhưng những ảnh hưởng của nền kinh tế tập trung không rễ xoá bỏ trong tư tưởng một số người, khả năng cập nhật thông tin, rèn luyên và tự rèn luyện còn nhiều hạn chế, do đó hiện tại và trong thời gian tới Công ty cần phải có các biện pháp đào tạo và nâng chuyên môn đội ngũ công nhân viên, kết hợp với lực lượng trẻ tạo thành những ê kíp làm ăn có hiệu quả. 2.3.3 Một số nguyên nhân ảnh hưởng tới khả năng cạnh tranh của Công ty. Là một doanh nghiệp nhà nước đang trong quá trinh hoàn thiện để phù hợp với cơ chế thị trường, hoạt động kinh doanh của Công ty đều do Tổng công ty uỷ thác và giao trách nhiêm, do đó việc ảnh hưởng tới việc nâng cao khả năng cạnh tranh và kinh doanh của Công ty là vấn đề tất yếu. Tuy có cơ chế khoán, nhưng việc phải chịu áp lực của Tổng công ty là việc không thể tránh khỏi, việc giải quyết các công việc kinh doanh đôi khi còn nhiều thủ tục rườm rà, Công ty chưa có toàn quyền để tự thiết lập các phương thức kinh doanh hoặc thay đổi các ngành nghề kinh doanh. Vấn đề nhân sự là vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cạnh tranh của Công ty, do còn cơ chế nhà nước, nên còn một số cán bộ còn tồn tại trong thời bao cấp chưa thích ứng với cơ chế làm ăn mới, chưa có sự chủ động cao trong công việc, trình độ của đội ngũ nhân viên còn chưa đồng đều, Công ty đang phải trải qua giai đoạn trẻ hoá đội ngũ lao động nên sự kết hợp để trở thành những ê kíp làm việc tốt còn rất khó khăn. 45
46. - Chương III - Một số biện pháp nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của Công ty thiết bị - Machinco 3.1 Phương hướng nhiệm vụ kinh doanh năm 2004, mục tiêu đến năm 2010 3.1.1 Định hướng phát triển Trong nền kinh tế thị trường thì phát triển là dấu hiệu của sự thành công. Muốn tồn tại thì phải phát triển. Không pháp triển thì không đủ khả năng cạnh tranh, không thể cung cấp được cho khách hàng các sản phẩm hàng hoá và dịch vụ và vì vậy cũng không thể thu được lợi nhuận. Thế giới ngày nay là một thể thống nhất, trong đó các quốc gia là những đơn vị độc lập, tự chủ, nhưng phụ thuộc nhau về kinh tế và khoa học- công nghệ. Do vậy đối với một doanh nghiệp không những cần phải lắm bắt được xu hướng phát triển của thị trường trong nước, mà cần phải biết về sự biến động cũng như thay đổi của nền kinh tế thế giới, mục đích chính là tìm ra được những thị trường mới, những rào cản và khó khăn khi phát triển và tiến hành công việc kinh doanh. Đối với Công ty thiết bị - Machinco hiện nay thì cần phải tận dụng những thuận lợi do chính sách mở cửa của Chinh Phủ, trên cơ sở phát triển nến kinh tế như hiện nay thì cần phải. - Tranh thủ nhu cầu đang tăng lên của thị trường đối với một số mặt hàng : thiết bị máy móc, thép xây dung, phôi thép của Công ty để đẩy nhanh việc nhập khẩu và tiêu thụ, đồng thời đẩy mạnh việc đưa các mặt hàng này kinh doanh ở những thị trường mới, tìm mọi biện pháp để ổn định về giá cả cũng như việc cung cấp các loại mặt hàng này để có thể tăng sức cạnh tranh ở các thị trường trong trong nước cũng như trong khu vực. - Xây dựng chiến lược kinh doanh thương mại để hội nhập với khu vực và quốc tế. - Tăng cường đầu tư cho xúc tiến thương mại, kinh doanh trên mạng. 46
47. - Đẩy mạnh kinh doanh trong nước, coi đây là một lợi thế, trên cơ sở mở rộng mạng lưới bán buôn, bán lẻ 3.1.2 Một số chỉ tiêu chủ yếu Công ty phấn đấu đạt vào năm 2004. 3.1.2.1 Kim ngạch xuất nhập khẩu Kế hoạch năm 2004 đạt 30 triệu USD tăng 34% so với thực hiện năm 2003 - Xuất khẩu: 7 triệu USD tăng 34,6% so với thực hiện năm 2003 - Nhập khẩu: 23 triệu USD tăng 33,3% so với thực hiện năm 2003 3.1.2.2 Tổng doanh thu: 500 tỷ đồng tăng 17,2% so với thực hiện năm 2003 3.1.2.3 Các khoản nộp ngân sách: 50 tỷ đồng tăng 16,68% so với thực hiện năm 2003 3.1.2.4 Lợi nhuận: 700 triệu đồng tăng 25% so với năm 2003 3.1.2.5 Thu nhập bình quân một người tháng: 2.000.000 đồng tăng 15,8% so với năm 2003 3.1.3 Mục tiêu của cơ quan văn phòng Công ty đến năm 2010 Chỉ tiêu kim ngạch và doanh số. - Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu: 55 triệu USD Trong đó: + Xuất khẩu: 15 triệu USD + Nhập khẩu 40 triệu USD - Doanh số: 1065 tỷ đồng - Lợi nhuận thực hiện: 1400 triệu đồng - Đời sống: Thu nhập bình quân một người/ tháng tăng 30% Bảng 5 : Các chỉ tiêu kim ngạch XNK và doanh số Tổng kim Xuất Nhập Doanh Lợi Stt Đơn vị ngạch khẩu khẩu số nhuận (USD) (USD) (USD) ( 1.000đ) (1.000đ) 1 Phòng kinh doanh 1 15 15 250 350 2 Phòng kinh doanh 2 25 25 550 600 3 Xi nghiệp giầy Phú Hà 15 15 265 450 Tổng cộng 55 1065 1400 47
48. 3.2 Các giải pháp nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của Công ty thiết bi - Machinco. Theo em để có thể có được kết quả kinh doanh tốt hơn thì trong thời điểm hiện nay, và trong thời gian tới Công ty cần thiết phải thực hiện và hoàn thiện một số các công tác sau: 3.2.1 Hạ thấp giá thành sản phẩm Giá cả luôn luôn hấp dẫn và thu hút người mua, do vậy việc làm thế nào để cùng kinh doanh một mặt hàng nhưng lại có giá cả rẻ hơn đối thủ cạnh tranh luôn là vấn đề quan tâm của các doanh nghiệp. Hạ giá thành không có nghĩa là mua được của rẻ và lại bán với giá rẻ, giá cả khi đến được tay người tiêu dùng nó không trần trụi như lúc doanh nghiệp mua và hoặc sản xuất ra nữa, bởi vì hàng hoá còn chịu rất nhiều tác động từ phía thị trường, từ phía các đối thủ cạnh tranh, từng khu vực, địa lý, công tác quản lý và lưu chuyển của doanh nghiệp và một tác động không nhỏ với hàng hoá nữa đó là các quy định, hình thức của khung pháp chế Vậy muốn có được giá thành có ưu thế hơn các đối thủ cạnh tranh Công ty cần phải có được các cách quản lý, lưu chuyển, bảo quản hợp lý. Việc giảm được các chi phí này đóng góp vào việc giảm giá thành. Việc giảm giá thành hàng hoá cũng phụ thuộc rất nhiều vào nhà lãnh đạo doanh nghiệp, việc tiên đoán và dự báo về thị trường, về sự nên xuống của hàng hoá sẽ giúp công ty điều tiết được lượng mua vào một cách hợp lý và từ đó đẩy nhanh tốc độ lưu thông của đồng vốn. Việc giảm giá thành cũng dựa vào việc thanh toán, ta có thể hạ giá thành nhưng lợi nhuận không giảm bằng việc tăng khối lượng hàng hoá bán ra. Hiện nay Công ty đang dùng chính sách giá linh hoạt, khách hàng thanh toán tiền ngay sẽ được giảm giá theo số lượng sản phẩm mà khách hàng mua, công cụ này tỏ ra rất hiệu quả vì nó có thể tăng tốc độ của đồng vốn trong lưu thông, giúp Công ty có thể đầu tư vào các lĩnh vực khác, hoặc thuận lợi cho việc tăng khối lượng hàng hoá bán ra. Nhưng nếu chỉ như vậy là chưa đủ, Công ty cần phải giảm chi phí ở tất cả các khâu nếu có thể, và điều đó không ảnh hưởng đến công việc kinh doanh. 48
49. Ví dụ: Công ty có thể tiến hành cung cấp hàng hoá chọn gói và thu hút khách hàng bằng cách: suất phát từ công việc kinh doanh các sản phẩm đặc thù, công ty cần phải tạo ra được những ưu thế của riêng mình, điều này sẽ tạo ra được một công cụ cạnh tranh sắc bén. Thứ nhất, bắt nguồn từ hệ thống kho bãi, cần phải có các cuộc khảo sát xem tại các đơn vị thường xuyên lấy hàng của Công ty, vị trí địa lý của các đơn vị này như thế nào, từ đó xây dựng các kho bãi gần ở đó, công việc này đầu tư ít nhưng rất hiệu quả, có thể giảm được giá thành sản phẩm do ít phải lưu chuyển các sản phẩm, mặt khác chất lượng sản phẩm cũng được đảm bảo, tạo yếu tố làm ăn lâu dài, có thể cung cấp đáp ứng được nhu cầu nhanh chóng về sản xuất của đơn vị bạn, và từ đó tạo được uy tín Thứ hai, do sự đòi hỏi ở khâu vận chuyển sản phẩm, Công ty cần đào tạo và đầu tư các phương tiện vận tải, nhưng ở mức độ chuyên sâu cho việc vận tải các hàng hoá cồng kềnh có khối lượng lớn, hiện nay việc vận chuyển này vẫn phụ thuộc vào bên trung gian, đôi khi không tránh khỏi được sự phức tạp, hơn nữa giá thành sản phẩm sẽ phải đội nên do một phần chi phí phải trả cho bên vận tải. Công việc đầu tư này có rất nhiều thuận lợi, có thể thu hút được khách hàng khi muốn cung cấp một cách chọn gói Việc kinh doanh vận tải còn là một lợi thế mà công ty sẵn có bởi Công ty có kinh nghiệm trong mua bán các loại máy, công cụ dụng cụ Ngoài việc trở hàng cho Công ty, khi cần thiết có thể ký các hợp đồng về vận chuyển, việc này nhằm mục đích đa dạng hoá kinh doanh, mặt khác tạo thêm được công ăn việc làm cho mọi người. 3.2.2 Đa dạng hoá sản phẩm Xuất phát từ yêu cầu nâng cao khả năng cạnh tranh, hiệu quả kinh doanh và đáp ứng được nhu cầu ngày càng lớn và thay đổi của thị trường. Vì vậy da dạng hoá sản phẩm là cần thiết, là quan trọng đối với bất kỳ một doanh nghiệp nào. Đối với các mặt hàng kinh doanh của Công ty hiện nay chưa có đáp ứng được nhu cầu đòi hỏi của thị trường, Công ty cần phải tăng các mặt hàng trong danh mục kinh doanh của mình. Ngoài các mặt hàng phục vụ cho việc sản xuất thép, cho xây dựng, giao thông vận tải, Công ty có thể sử dụng những kinh 49
50. nghiệm kinh doanh trong lĩnh vực này mở rộng sang kinh doanh các nguyên liệu như: dùng làm phân bón, làm xi măng, các kim loại quý dung cho việc đúc các chi tiết máy Để có thể tối đa hoá lợi nhuận Công ty cần phải có được nhiều các hình thức kinh doanh, bên cạnh đó là việc đa dạng hoá sản phẩm, ngoài các mặt hàng kinh doanh chủ yếu của Công ty, nếu có thể Công ty mạnh dạn bước vào các mặt hàng mang tính chất tiêu dùng, do nhu cầu về các mặt hàng này phong phú hơn, điều này rất thuận lợi do Công ty đang có được đội ngũ lao động có kinh nghiệm trong vấn đề xuất nhập khẩu, mặt khác kinh doanh mặt hàng này có điều kiện để tiếp xúc thị trường nhiều hơn, giảm bớt được rủi ro khi có tác động không tốt từ phía thị trường vào các mặt hàng kinh doanh chủ yếu. 3.2.3 Hoàn thiện hệ thống kênh phân phối Xuất phát từ những đòi hỏi của thị trường, có thể đáp ứng khách hàng bằng nhiều hình thức, điều đó có thể xuất phát từ hệ thống kênh phân phối. Hiện tại Công ty đang sử dụng 3 kênh phân phối ( sơ đồ 3 ), ở sơ đồ này ta thấy nó rất gọn nhẹ, nhưng để có khả năng cung cấp và phục vụ tốt thì theo em sơ đồ này còn nhiều hạn chế. Qua đây là sơ đồ hệ thống kênh phân phối có thể thích hợp với việc kinh doanh hàng hoá và dịch vụ công nghiệp, có thể đáp ứng được những đòi hỏi từ phía thị trường và giúp Công ty một phần nào giảm bớt những khó khăn trong vấn đề này. Người Người phân Người phối CN cung sử dụng cấp Đại lý hàng hàng công công Đại lý Người phân nghiệp nghiệp phối CN Sơ đồ 4: Hệ thống kênh phân phối 50
51. Hệ thống kênh phân phối này giảm được sự trồng chéo trong việc phân phối hàng hóa, mặt khác rất năng động do mọi bộ phận đều có thể trực tiếp tiếp xúc với khách hàng. 3.2.4 Nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng Một doanh nghiệp muốn lâng cao chất lượng phục vụ khách hàng nhằm thu hút khách hàng, thì doanh nghiệp phải dựa vào chính khách hàng để trả lời “ anh có vừa lòng không? ” . Cái khó lớn nhất đối với doanh nghiệp nằm trong một điều duy nhất là: Khách hàng luôn đúng, và nếu khách hàng có sai thì xem lại điều một. Đây là cái luôn mâu thuẫn giữa khách hàng và doanh nghiệp, nếu doanh nghiệp nào giải quyết được mâu thuẫn này thì doanh nghiệp đó một phần đã chinh phục được khách hàng. Nâng cao chất lượng phục vụ chỉ trở nên có hiệu quả khi khách hàng thấy nó có lợi cho mình. Với Công ty thiết bị - Machinco trong những năm qua luôn luôn quan tâm đến vấn đề này, nhưng có lẽ sẽ không bao giờ là đủ cả, do đó hiện tại và trong thời gian tới Công ty cần phải thúc đẩy công việc này hơn nữa, và cũng chỉ với mục đích duy nhất là thu hút được khách hàng về phía mình, và từ đó có thể tối đa hoá lợi nhuận. Ví dụ: Công ty có thể thu hút khách hàng bằng các chất lượng phụ vụ như: - Tích kiệm cho khách hàng về mặt thời gian trong qua trình mua hàng, thanh toán tiền hàng - Sẵn sàng thoả hiệp về giá cả hàng hoá nếu khách hàng yêu cầu - Cập nhật thông tin, đưa ra cho khách hàng những lời khuyên về hàng hoá, và cho khách hàng những thông tin về tình hình hàng hoá trong thời gian tới 3.2.5 Tổ chức tốt nguồn cung cấp Đất nước ta đang trên con đường phát triển công nghiệp hoá, hiện đại hoá, công việc xây dựng các cơ sở hạ tầng đang phát triển nhanh ở nước ta, do vậy để có thể đáp ứng được nhu cầu phát triển này ngoài các bạn hàng truyền 51
52. thống Công ty cần nghiên cứu và khai thác các nhà cung ứng mới, ngoài việc để công việc kinh doanh được diễn ra liên tục, Công ty còn có khả năng cung ứng một cách ổn định cho các nhà máy sản xuất, cho các dự án xây dựng. Việc tìm các nhà cung ứng mới còn có thể giảm được giá thành sản phẩm do tiếp kiệm được chi phí vận chuyển, có thể mở rộng thị trường kinh doanh xuất khẩu trực tiếp mà không phải qua một nước thứ 3. Tránh tình trạng bị ép giá khi thị trường bất ổn, tạo ra các lợi thế thương mại ở các thị trường khác nhau. 3.2.6 Chú trọng tới công tác đào tạo và phát triển nhân sự Vấn đề con người luôn là vấn đề cốt lõi trong mọi lĩnh vực, hiện nay trình độ của các cán bộ, công nhân viên trong công ty là không đồng đều, một doanh nghiệp không thể phát triển tốt được nếu không có được một đội ngũ nhân viên tốt, sự học hỏi, sự kế thừa là yếu tố không thể thiếu được nếu muốn có được một thế hệ giỏi, những điều đó khác hoàn toàn với việc chênh lệch. Do đó Công ty cần phải có các biện pháp thu hút được các nhân tài về làm việc cho mình, bên cạnh đó cần có các biện pháp đào tạo, đào tạo chuyên sâu những cán bộ để có thể trở thành lòng cốt của Công ty 3.2.7 Đẩy mạnh công tác nghiên cứu thị trường và xây dựng chiến lược kinh doanh Trong nền kinh tế thị trường đầy cạnh tranh thì việc tìm kiếm thị trường và tiêu thụ được sản phẩm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp, nó là điều kiện để mỗi doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển đồng thời tạo ra cho mình một chỗ đứng vững chắc. Với các mặt hàng kinh doanh như cua Công ty thì công việc kinh doanh nó hoàn toàn khác với việc kinh doanh các mặt hàng tiêu dùng, bởi vì mặt hàng tiêu dùng thì khách hàng là đa số người dân. Còn đối với Công ty thì khác hàng nằm trong phạm vi rất hẹp, khách hàng đồng thời cũng là bạn hàng, một sự bất ổn trong số các bạn hàng này cũng ảnh hưởng rất lớn tới việc kinh doanh của công ty. Do đó việc kinh doanh của Công ty, và nâng cao khả năng cạnh tranh của Công ty phụ thuộc rất lớn vào việc nghiên cứu, dự báo về thị trường, từ đó có các biện pháp, phương hướng để xây dựng chiến lược kinh 52
53. doanh. Để có thể đạt kết quả tốt trong công việc này Công ty cần phải đào tạo và nâng cao đội ngũ cán bộ và nhân viên, phải có các phòng chuyên nghiên cứu và xử lý các thông tin tác động và phản hồi lại từ phía thị trường, đồng thời đối với thị trường nước ngoài thì cần phải có đội ngũ nhân viên am hiểu về kinh doanh quốc tế, tránh tình trạnh bị thua thiệt do không hiểu biết về luật phất cũng như để ra những sơ hở trong công việc kinh doanh 3.2.8 Đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, công tác tiếp thị Việc nắm bắt thông tin nhanh nhậy, chính xác là yếu tố rất quan trọng trong kinh doanh. Đối với Công ty cần phải có các biện pháp tăng cường công tác tiếp thị, công việc này sẽ giúp Công ty có thể nắm bắt được các thông tin từ các bạn hàng, các đơn vị sản xuất, do đó nếu có sự thay đổi nào trong cơ cấu kinh doanh các mặt hàng này Công ty có thế nắm bắt được, và có biện pháp mở rông haygiảm bớt kinh doanh các mặt hàng cụ thể. Công ty nên cố găng tham gia các hội chợ triển lãm, ngoài việc có thể đánh giá được thị trường mặt hàng một các tổng quát, Công ty còn có thể đánh giá được năng lực của mình cũng như có khả năng tìm ra các thị trường mới, ký kết được các hợp đồng nếu như các mặt hàng của Công ty có ưu thế hoặc vượt trội đối thủ cạnh tranh. 3.3 Một số giải pháp khác Việc kinh doanh của Công ty luôn luôn cần phải diễn ra liên tục, công việc này đòi hỏi ban lãnh đạo Công ty phải có một chiến lược, một kế hoạch phát triển cho Công ty theo từng quí, từng năm. Trong những năm qua đội ngũ lãnh đạo và các công nhân viên đã không ngừng phấn đấu để có thể đạt được kết quả như ngày hôm nay, nhưng song song bên cạnh đó, trong từng các khâu công tác vẫn còn nhiều hạn chế, điều này ảnh hưởng không nhỏ tới công việc kinh doanh của Công ty. Do đó theo em hiện nay và trong thời gian tới Công ty cần đẩy mạnh và thực hiện tốt các công tác sau: 3.3.1 Đẩy mạnh công tác kinh doanh xuất nhập khẩu Là một doanh nghiệp nhà nước, công tác này càng trở lên quan trọng hơn hết bởi lẽ, đây có thể khảng định được đường lối chính sách của Đảng và nhà Nước là đúng đắn, xuất khẩu được nhiều tức là doanh nghiệp có khả năng 53
54. cạnh tranh với thị trường quốc tế, đồng thời khẳng đinh được mình trên thị trường quốc tế. - Từng bước xây dựng chiến lược thị trường, chiến lược sản phẩm chủng loại cho các mặt hàng giầy da xuất khẩu, coi trọng thị trường truyền thống ( Châu Âu, SNG ) mở rộng ra thị trường Mỹ, Trung Quốc, nâng cao tỷ trọng mặt hàng giầy da, giấy xuất khẩu trong tổng kim ngạch. Cụ thể: +Đối với thị trường Mỹ : Đây là thị trường mới và hứa hẹn một tiềm năng lớn, cần phải xây dựng một kế hoạch cụ thể về số lượng sản phẩm với phương án giá cả cụ thể phù hợp với lộ trình thực hiện hiệp định thương mại Việt – Mỹ. Đồng thời chủ động giao dịch, đầu tư máy móc, nhà xưởng để sản xuất. + Đối với thị trường Trung Quốc: Lấy trung tâm thương mại Đồng đăng – Lạng Sơn làm điểm chốt cho kế hoạch triển khai xuất khẩu mậu biên mặt hàng giầy da, giấy. - Củng cố và cải thiện mối quan hệ với những bạn hàng truyền thống như Nga, Trung Quốc, là cơ sở vững chắc để có được nguồn hàng ổn định. - Nắm chắc bám sát khách hàng, các kế hoạch sản xuất và mở rộng hoạt động của các nhà máy sản xuất thép, các dự án xây dựng để có thể đáp ứng cũng như đưa ra chiến lược nhập khẩu. - Các phòng ngay từ đầu năm phải xây dựng kế hoạch kinh doanh, mở rộng thị trường trong nước, xúc tiến mạng lưới bán buôn, bán lẻ, chuyển giao công nghệ. - Đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại: Trên cơ sở định hướng thị trường để xây dựng kế hoạch xúc tiến thương mại có mục tiêu, nâng cao năng lực kinh doanh và xúc tiến thương mại qua mạng Internet( bố trí cán bộ có năng lực, trang bị đầy đủ phương tiện ). - Thực hiện liên doanh liên kết trong và ngoài nước để đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm 54
55. 3.3.2 Chú trọng tới công tác đầu tư xây dựng cơ bản Việc đầu tư xây dựng cơ bản đó chính là việc đầu tư cho một nguồn lực mới, đó là cơ sở cho vững chắc cho việc sản xuất kinh doanh và mở rộng phạm vi kinh doanh, do đó trong thời gian tới Công ty cần phải Tập trung xây dựng các dự án: - Xây dựng các nhà máy lắp giáp, gia công và sửa chữa các thiết bị máy móc - Xây dựng kho tàng, bến bãi để có thể bảo quản hàng hoá được tốt, thuận tiện cho việc lưu chuyển cũng như tiết kiệm chi phí vận chuyển. 3.3.3 Thực hiện tốt công tác tổ chức cán bộ Con người và vấn đề cốt lõi nhất cho mọi vấn đề, sự thành công hay thất bại trong kinh doanh cũng xuất phát từ những ham muốn và ý trí của con người, là một doanh nghiệp nhà nước, hiện tại và trong thời gian tới Công ty cần phải : - Tiếp tục thực hiện công tác đổi mới sắp xếp lại doanh nghiệp theo tinh thần nghị quyết trung ương III , đẩy nhanh công tác cổ phần hoá các đơn vị thành viên ( theo đúng phương án của Tổng công ty giao cho) - Xây dựng quy hoạch đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý các đơn vị trong Công ty. Sắp xếp luân chuyển cán bộ đáp ứng yêu cầu mới của Công ty. 3.3.4 Nâng cao công tác tài chính Với công tác tài chính của Công ty, nó luôn gắn liền trách nhiệm và nhiệm của Công ty đối với nhà nước, ngoài việc sử dụng trong sản xuất kinh doanh đảm bảo yếu tố sinh lợi, Công ty cũng phải bảo yếu tố an toàn, công khai và các cách quản lý rõ ràng. Do đó hiện tại và trong thời gian tới Công ty cần phải : - Củng cố công tác tài chính kế toán của các đơn vị, tăng cường công tác kiểm tra đồng thời tìm hiểu và chuẩn bị phương thức hoạt động tài chính khi Công ty chuyển sang hoạt động theo mô hình tổ chức mới. - Tập trung xin cấp bổ xung vốn lư động cho các đơn vị, nhất là đơn vị đầu tư mới, cân đối điều hoà vốn giữa các đơn vị. 55
56. - Xử lý công nợ tồn đọng kho đòi, tiến hành nhanh và đúng quy luật về hoàn thuế VAT, thuế nhập khẩu 3.3.5 Tăng cường công tác kiểm tra kiểm soát, pháp chế Công tác kiểm tra kiểm soát, phap chế là hết sức qua trong, yếu tố thành công của doanh nghiệp cũa bắt có thể bắt đầu từ công tác này, công tác này giúp các nhà lãnh đạo của doanh nghiệp biết được tình hình hiện tại của doanh nghiệp, biết được khả năng thực hiện công việc của doanh nghiệp, và từ đó có thể đánh giá được thế và lực của doanh nghiệp. Do vây có được sự điều chỉnh thích hợp trong kinh doanh, khả năng thích ứng với thị trường. Trong thời gian tới và hiện tại Công ty cần phải có các biện pháp tích cực trong công tác này, như : - Có kế hoạch kiểm tra, kiểm soát các đơn vị về việc thực hiện pháp luật, thực hiện các chế độ chính sách của nhà nước về quy chế tài chính và hạch toán kinh doanh, về quy chế dân chủ để có biện pháp chấn chỉnh kịp thời. - Công tác pháp chế tiếp tục giải quyết những vấn đề tồn đọng của năm trước. 3.3.6 Xúc tiến thực hiện công tác khoa học kỹ thuật, tiêu chuẩn chất lượng Bất cứ một doanh nghiệp nào muốn đạt được kết quả cao trong công việc kinh doanh đều phải quan tâm tới công tác này, có thể nói là một phần cốt lõi của các vấn đề trong kinh doanh, nó là một phần câu trả lời, trả lời các câu hỏi của thị trường. Do đó hiện tại và trong thời gian tới, Công ty cần phải: - Đẩy mạnh việc hợp tác với các Viện, trung tâm nghiên cứu trong ngành và quốc tế để giải quyết các vấn đề về khoa học kỹ thuật của Công ty theo hướng đặt hàng, mua bản quyền, đảm bảo có hiệu quả thiết thực. 3.3.7 Hiện đại hoá công tác quản lý và điều hành của cơ quan văn phòng Công tác quản lý và điều hành của cơ quan văn phòng là mấu trốt quyết định công việc kinh doanh có được thực hiện và được tiến hành hay không, cách thức và biện pháp tiến hành cũng bắt nguồn từ công tác này, do đó nó ảnh 56