Đề tài Một số giải pháp hoàn thiện hoạt động nhập khẩu và nâng cao sức cạnh tranh hàng hoá tại công ty Thanh Bình HTC

doc 60 trang nguyendu 3930
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đề tài Một số giải pháp hoàn thiện hoạt động nhập khẩu và nâng cao sức cạnh tranh hàng hoá tại công ty Thanh Bình HTC", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • docde_tai_mot_so_giai_phap_hoan_thien_hoat_dong_nhap_khau_va_na.doc

Nội dung text: Đề tài Một số giải pháp hoàn thiện hoạt động nhập khẩu và nâng cao sức cạnh tranh hàng hoá tại công ty Thanh Bình HTC

  1. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT Danh môc b¶ng biÓu - S¬ ®å 1: Bé m¸y tæ chøc cña c«ng ty Thanh B×nh HTC. - B¶ng 1: Kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty( 2001- 2003). - B¶ng 2: C¬ cÊu c¸c mÆt hµng nhËp khÈu. - B¶ng 3: ThÞ tr­êng nhËp khÈu cña c«ng ty. - B¶ng 4: ThÞ phÇn cña c«ng ty theo miÒn ë ViÖt Nam. - B¶ng 5: Doanh thu cña Hai c«ng ty. 1
  2. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT lêi nãi ®Çu. Trong xu thÕ héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay, n­íc ta ®· cã chñ tr­¬ng më cöa kinh tÕ víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. C¸c lo¹i hµng hãa ®· ®­îc xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu nhiÒu h¬n ( kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu lu«n t¨ng theo c¸c n¨m). N­íc ta lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn nªn thÕ m¹nh xuÊt khÈu chñ yÕu lµ c¸c mÆt hµng n«ng nghiÖp, c¸c s¶n phÈm cña ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ nh­ hµng dÖt may, giÇy dÐp Vµ nhËp khÈu c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp nÆng, c¸c mÆt hµng kü thuËt cao nh­ m¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ míi ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt, cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc. Vµ nhµ n­íc ta cã chñ tr­¬ng ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh héi nhËp víi nÒ kinh tÕ thÕ giíi, th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu th× chung ta sÏ hiÓu biÕt h¬n vÒ c¸c n­íc mµ chung ta giao dÞch. Trong c¸c mÆt hµng nhËp khÈu hiÖn nay cña n­íc ta cã mét sè mÆt hµng chóng ta phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Nh­ mÆt hµng s¾t thÐp nhËp khÈu võa qua ®· t¨ng lªn gÊp 1,5 lÇn, tr­íc ®ã kho¶ng mét n¨m chóng ta vÉn cßn ®ang ø ®äng rÊt nhiÒu thÐp trong c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt thÐp. Víi lý do nµy em ®· quyÕt ®Þnh chän c«ng ty Thanh B×nh HTC ®Ó viÕt chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp. C«ng ty Thanh B×nh HTC lµ chuyªn nhËp khÈu c¸c mÆt hµng thÐp c«ng nghiÖp vÒ ®Ó ph©n phèi vµ chÕ biÕn cho thÞ tr­êng trong n­íc. Nh­ vËy c«ng ty võa ho¹t ®éng trong lÜnh vùc th­¬ng m¹i võa ho¹t ®éng s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Do ®ã em ®· chän ®Ò tµi thùc tËp tèt nghiÖp lµ: “mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ n©ng cao søc c¹nh tranh hµng ho¸ t¹i c«ng ty thanh b×nh htc.” 2
  3. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n c¸c c« chó, anh chÞ trong c«ng ty Thanh B×nh HTC vµ thÇy gi¸o Th.s Bïi Huy Nh­îng ®· h­íng dÉn vµ gióp ®ì em hoµn thµnh bµi viÕt nµy. Sinh viªn: Mai Hoµng Tïng. 3
  4. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nhËp khÈu hµng ho¸. 1.1. Kh¸i niÖm, chøc n¨ng vµ vai trß cña nhËp khÈu hµng ho¸. 1.1.1. Kh¸i niÖm nhËp khÈu. * Kh¸i niÖm: NhËp khÈu lµ viÖc mua b¸n vµ trao ®æi hµng ho¸ dÞch vô cña n­íc nµy víi n­íc kh¸c, trong giao dÞch dïng ngo¹i tÖ cña mét n­íc hay mét ngo¹i tÖ m¹nh trªn thÕ giíi ®Ó trao ®æi. * §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng nhËp khÈu: - Ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng mua b¸n quèc tÕ, nã lµ mét hÖ thèng c¸c quan hÖ mua b¸n rÊt phøc t¹p vµ cã tæ chøc tõ bªn trong ra bªn ngoµi. V× thÕ ho¹t ®éng nhËp khÈu ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, nh­ng nã còng cã thÓ g©y nh÷ng hËu qu¶ do t¸c ®éng víi c¶ hÖ thèng kinh tÕ bªn ngoµi, mµ mét quèc gia tham gia nhËp khÈu kh«ng thÓ khèng chÕ ®­îc. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu ®­îc tæ chøc, thùc hiÖn nhiÒu nhiÖm vô, nhiÒu kh©u kh¸c nhau. Tõ ®iÒu tra thÞ tr­êng n­íc ngoµi, lùa chän hµng ho¸ nhËp khÈu, giao dÞch, tiÕn hµnh ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång, tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång cho ®Õn khi nhËn hµng ho¸ vµ thanh to¸n. C¸c kh©u, c¸c nhiÖm vô ph¶i ®­îc nghiªn cøu vµ ph©n tÝch kü l­ìng ®Ó n¾m b¾t ®­îc nh÷ng lîi thÕ vµ ®¹t ®­îc kÕt qu¶ mµ m×nh mong muèn. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng giao dÞch bu«n b¸n gi÷a nh÷ng ng­êi cã quèc tÞch kh¸c nhau. Víi ®Æc ®iÓm thÞ tr­êng réng lín, khã kiÓm so¸t, ®ång tiÒn thanh to¸n lµ ngo¹i tÖ ®èi víi mét n­íc hoÆc c¶ hai,vµ c¸c quèc gia kh¸c nhau khi tham gia vµo ho¹t ®éng nhËp khÈu ph¶i tu©n theo nh÷ng phong tôc tËp qu¸n cña ®Þa ph­¬ng, vµ c¸c th«ng lÖ quèc tÕ. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu diÔn ra trªn phËm vi rÊt réng c¶ vÒ kh«ng gian vµ thêi gian. Nã cã thÓ ®­îc tiÕn hµnh trªn ph¹m vi l·nh thæ cña mét quèc gia hoÆc trªn nhiÒu quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi, vµ cã thÓ chØ diÔn ra trong mét thêi gian ng¾n hoÆc cã thÓ kÐo dµi hµng n¨m. 4
  5. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT - Ho¹t ®éng nhËp khÈu diÔn ra trªn moi lÜnh vùc, cã thÓ hµng ho¸ nhËp khÈu lµ hµng tiªu dïng hay lµ c¸c t­ liÖu s¶n xuÊt, c¸c m¸y mãc thiÕt bÞvµ c¶ c«ng nghÖ kü thuËt cao. Nh»m mang l¹i lîi Ých cho c¸c quèc gia nhËp khÈu. 1.1.2. Chøc n¨ng cña nhËp khÈu: - Ho¹t ®éng nhËp khÈu gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ nÒn kinh tÕ quèc d©n th«ng qua viÖc trao ®æi hµng ho¸ vµ dÞch vô trªn c¬ së sö dông nh÷ng kh¶ n¨ngvµ lîi thÕ so s¸nh cña ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, n¨ng lùc cña c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu khai th¸c n¨ng lùc vµ thÕ m¹nh vÒ hµng ho¸, c«ng nghÖ, vèn, lao ®éng cña c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi nh»m thóc ®Èy qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu dïng trong n­íc ph¸t triÓn. Trªn c¬ së ®ã nÒn s¶n xuÊt trong n­íc tiÕp thu ®­îc tiÕn bé vÒ khoa häc c«ng nghÖ cña thÕ giíi, vµ ®­îc sö dông nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô võa tèt võa rÎ. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu lµm biÕn ®æi c¬ cÊu gi¸ trÞ sö dông cña tæng s¶n phÈm x· héi vµ thu nhËp quèc d©n theo h­íng cã lîi cho viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ n©ng cao ®êi sèng cho nh©n d©n. Ho¹t ®éng nhËp khÈu gãp phÇn lµm cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn mét c¸ch nhÞp nhµnh, c©n ®èi vµ ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng cao. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu gióp cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®¶y nhanh qu¸ tr×nh liªn kÕt kinh tÕ, më réng thÞ tr­êng vµ b¹n hµng. Gãp phÇn vµo sù æn ®Þnh nÒn kinh tÕ vµ chÝnh trÞ trong n­íc. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu ph¸t triÓn sÏ gióp cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i kh¸c nh­: th«ng tin liªn l¹c quèc tÕ, tµi chÝnh tÝn dông quèc tÕ, du lÞch ®­îc më réng, c¸c chÝnh s¸ch hîp t¸c vµ ®Çu t­ quèc tÕ còng ph¸t triÓn. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹o ®iÒu kiÖn c¸c n­íc kh¸c sÏ chó ý ®Õn lµm cho nÒn s¶n xuÊt ph¸t triÓn, thu hót ®Çu t­ cã ®iÒu kiÖn c©n ®èi xuÊt nhËp khÈu, tiÕn tíi xuÊt siªu. 5
  6. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT 1.1.3. Vai trß cña nhËp khÈu hµng ho¸. NhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng quan träng trong th­¬ng m¹i quèc tÕ, nã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn t×nh h×nh s¶n xuÊt, vµ ®êi sèng nh©n d©n( th«ng qua tiªu dïng hµng nhËp khÈu). Th«ng qua nhËp khÈu sÏ t¨ng c­êng ®­îc c¬ së vËt chÊt kü thuËt, c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, vµ ng­êi d©n ®­îc tiªu dïng c¸c s¶n phÈm mµ trong n­íc kh«ng s¶n xuÊt ®­îc hoÆc s¶n xuÊt ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu. Ho¹t ®éng nhËp khÈu cã nh÷ng vai trß chñ yÕu sau ®©y: + §èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi: - Th«ng qua ho¹t ®éng nhËp khÈu c¸c quèc gia trªn thÕ giíi cã ®iÒu kiÖn hiÓu râ vÒ phong tôc tËp qu¸n, v¨n ho¸ chÝnh trÞ vÒ nhau h¬n. Qua ®ã sÏ gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp ho¸ nÒn kinh tÕ gi÷a c¸c n­íc, khai th¸c triÖt ®Ó vÒ lîi thÕ so s¸nh cña n­íc m×nh vµ sö dông c¸c nguån lùc, tµi nguyªn thiªn mét c¸ch hîp lý h¬n. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu sÏ kÝch thÝch viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong mçi n­íc ph¸t triÓn h¬n. Lµm cho khèi l­îng hµng ho¸ vµ nhu cÇu trong nÒ kinh tÕ thÕ giíi t¨ng lªn, tõ ®ã møc s«ng cña ng­êi d©n ®­îc n©ng cao. - Tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu sÏ gióp cho c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn hoÆc ®ang ph¸t triÓn cã c¬ héi häc hái ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm trong qu¶n lý, tiÕp thu ®­îc c¸c thµnh tùa khoa häc kü thuËt. Phôc vô cho c«ng cuéc hiÖn ®¹i ho¸, c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu sÏ gióp cho qu¸ tr×nh liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c¸c quèc gia, c¸c khu vùc ®­îc ®Èy m¹nh h¬n. Lµm cho qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ diÔm ra trªn toµn thÕ giíi. Tao uy tÝn cho mçi quèc gia thµnh viªn ®­îc n©ng cao. C¸c ho¹t ®éng ®èi ngo¹i kh¸c nh­ b¶o hiÓm, du lÞch, dÞch vô th­¬ng m¹i còng ph¸t triÓn nhanh chãng. + §èi víi nÒn kinh tÕ VIÖt Nam: N­íc ta lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn do ®ã nhËp khÈu hnµg ho¸ lµ mét tÊt yÕu ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, vµ ®Èy nhanh c«ng 6
  7. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Nh­ vËy ho¹t ®éng nhËp khÈu cã mét vai trß rÊt to lín ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam: - NhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ x©y dùng sÏ gióp cho qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®­îc rót ng¾n thêi gian vµ c«ng søc. T¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ víi c¸c d©y truyÒn trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, th«ng qua nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i sÏ lµm cho ®éi ngò lao ®éng cña n­íc ta n©ng cao tay nghÒ vµ kiÕn thøc, c¸c nhµ quÈn lý cã ®iÒu kiÖn trao dåi nh÷ng kiÕn thøc vÒ tr×nh ®é vµ c«ng t¸c qu¶n lý. - NhËp khÈu hµng ho¸ sÏ lµm ®a d¹ng c¸c mÆt hµng vµ chñng lo¹i hµng ho¸, ng­êi tiªu dïng sÏ lùa chän ®­îc nh÷ng hµng ho¸ phï hîp víi thu nhËp cña m×nh. Qua ®ã sÏ gãp phÇn c¶i thiÖn vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Th«ng qua ho¹t ®éng nhËp khÈu sÏ bæ xung kÞp thêi nh÷ng hµng ho¸ thiÕu hôt trong n­íc do s¶n xuÊt trong n­íc kh«ng ®¸p øng ®ñ hoÆc ch­a s¶n xuÊt ®­îc. - Nhê nhËp khÈu mµ ngµnh s¶n xuÊt trong n­íc sÏ ®µo th¶i ®­îc c¸c ®¬n vÞ cã n¨ng lùc s¶n xuÊt yÕu kÐm kh«ng cã søc c¹nh tranh. Th«ng qua ho¹t ®éng nhËp khÈu sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ph¶i ®æi míi c¶ c«ng nghÖ vµ c¸ch qu¶n lý ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ s¶n xuÊt ra. T¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong n­íc vµ dÇn dÇn tiÕn tíi xuÊt khÈu. - NhËp khÈu sÏ tao c¬ héi cho n­íc ta më réng ®­îc quan hÖ ngo¹i giao víi c¸c n­íc kh¸c. tõ ®ã tranh thñ sù ñng hé cña hä ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ cña m×nh. + §èi víi c¸c doanh nghiÖp: - Th«ng qua ho¹t ®éng nhËp khÈu c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®æi míi c¶i tiÕn c«ng nghÖ chÊt l­îng, dÞch vô s¶n phÈm ®Ó t¨ng søc canh tranh cña s¶n phÈm néi ®Þa. Qua ®ã hiÖu qu¶ s¶n xuÊt ®­îc n©ng cao, ng­êi lao ®éng t×m ®­íc viÖc lµm, ®êi s«ng c¸n bé c«ng nh©n ®­îc n©ng cao. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng trªn ph¹m vi qu«c tÕ rÊt phøc t¹p v× cã sù giao l­u cña nhiÒu nÒn kinh tÕ kh¸c nhau vÒ v¨n ho¸, chÝnh trÞ, tËp qu¸n, 7
  8. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT ng«n ng÷ V× vËy, buéc c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu ph¶i lu«n hoµn thiÖn vµ ®æi míi c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh doanh, c¸c c¸n bé, c¸c c¸ nh©n lu«n ph¶i häc hái kinh nghiÖm, n©ng cao nghiÖp vô §iÒu ®ã lam,f n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n cña c¸c thµnh viªn trong doanh nghiÖp. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ cã vai trß lµm t¨ng thÕ lùc vµ uy tÝn cña c«ng ty c¶ ë thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ. Lîi nhuËn do kinh doanh ®em l¹i cho phÐp c«ng ty x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, më réng c¸c lÜnh vùc kinh doanh c¶ vÒ chiÒu s©u lÉn chiÒu réng, gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, n©ng cao ®ßi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn, gãp phÇn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò bøc xóc cña x· héi, c¶i thiÖn vµ ph¸t triÓn mèi quan hÖ trong kinh doanh. - Ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp liªn kÕt gi÷a c¸c chñ thÓ trong vµ ngoµi n­íc mét c¸ch tù gi¸c, xuaq¸t ph¸t tõ lîi Ých cu¶e c¶ hai bªn, t¹o ra søc m¹nh chñ thÓ trong doanh nghiÖp mét c¸ch thiÕt thùc. Nh­ vËy nhËp khÈu cã ý nghi· quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña mét quèc gia, nã tån t¹i nh­ lµ mét nhu cÇu cÇn thiÕt 1.2. C¸c h×nh thøc cña ho¹t ®éng nhËp khÈu. 1.2.1. NhËp khÈu th«ng th­êng(nhËp khÈu trùc tiÕp). Kh¸i niÖm: Ho¹t ®éng nhËp khÈu trùc tiÕp lµ h×nh thøc nhËp khÈu ®éc lËp cña mét doanh nghiÖp thùc hiÖn nhËp khÈu trùc tiÕp c¸c hµng ho¸ dÞch vô mµ kh«ng qua tæ chøc trung giam nµo. §Æc ®iÓm: - Doanh nghiÖp ph¶i chÞu mäi chi phÝ vµ rñi ro, tr¸ch nhiÖm ph¸p lý vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ ®ã. - doanh nghiÖp ph¶i chÞu mäi nghÜa vô vÒ thuÕ liªn quan ®Õn hµng ho¸ nhËp khÈu vÒ. - H×nh thøc nµy cã ­u ®iÓm lµ lîi nhuËn thu d­îc cao h¬n nhiÒu so víi c¸c h×nh thøc nhËp khÈu kh¸c. doanh nghiÖp nhËp khÈu lµ ng­êi b¸n hµng 8
  9. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT trùc tiÕp cho kh¸ch hµng trong n­íc, v× vËy hµng ho¸ nhËp khÈu vÒ ph¶i cã chÊt l­îng tèt, mÉu m· ®Ñp, gi¸ c¶ phï hîp th× doanh nghiÖp míi cã thu ®­îc l·i cao. 1.2.2. NhËp khÈu uû th¸c. Kh¸i niÖm: nhËp khÈu uû th¸c lµ h¹ot ®éng h×nh thµnh gi÷a mét doanh nghiÖp cã vèn vµ cã nhu cÇu nhËp khÈu mét sè lo¹i hµng ho¸ nh­ng l¹i kh«ng cã quyÒn tham gia nhËp khÈu trùc tiÕp, nªn ph¶i uû th¸c cho mét doanh nghiÖp cã chøc n¨ng trùc tiÕp giao dÞch tiÕn hµnh nhËp khÈu theo yªu cËu cña m×nh. Bªn uû th¸c sÏ tiÕn hµnh ®µm ph¸n víi ®èi t¸c n­íc ngoµi ®Ó nhËp khÈu hµng ho¸ theo yªu cÇu cña bªn ®i uû th¸c vµ nhËn ®­îc nhËn mét kho¶n thu lao gäi lµ phÝ uû th¸c.( Nãi c¸ch kh¸c nhËp khÈu uû th¸c lµ doanh nghiÖp nhËp khÈu ®ãng vai trß trung gian nhËp khÈu ). §Æc ®iÓm cña nhËp khÈu uû th¸c: - Trong ho¹t ®éng nhËp khÈu nµy doanh nghiÖp nhËn uû th¸c kh«ng ph¶i bá vèn, nghiªn cøu thÞ tr­êng cña hµng ho¸ nhËp khÈu mµ chØ ®ãng vai trß lµm ®¹i diÖn bªn uû th¸c giao dÞch víi n­íc ngoµi, ký kÕt hîp ®ång vµ lµm thñ tôc nhËp khÈu hµng. Vµ ph¶i thay mÆt bªn uû th¸c khiÕu n¹i( nÕu cã), ®ßi båi th­êng nÕu bÞ tæn thÊt. - Bªn uû th¸c ph¶i tù nghiªn cøu thÞ tr­êng, lùa chon mÆt hµng, ®èi t­îng giao dÞch vµ chÞu mäi chi phÝ liªn quan. - Khi tiÕn hµnh nhËp khÈu uû th¸c th× doanh nghiÖp chØ ®­îc tÝnh phÝ uû th¸c chø kh«ng ®­îc tÝnh doanh thu vµ kh«ng ph¶i chÞu thuÕ doanh thu. - Khi nhËp khÈu uû t¸c thÞ doanh nghiÖp nhËn uû th¸c ph¶i lËp hai hîp ®ång lµ hîp ®ång ngo¹i th­¬ng gi÷a doanh nghiÖp víi ®èi n­íc ngoµi vµ mét hîp ®ång gi÷a doanh nghiÖp víi doanh nghiÖp uû th¸c. - H×nh thøc nhËp khÈu uû th¸c cã ­u ®iÓm lµ møc ®é rñi ro thÊ, tr¸ch nhiÖm Ýt, ng­êi ®øng ra nhËp khÈu ph¶i chÞu tr¸nh nhiÖm cuèi cïng, kh«ng cÇn bá vèn, nhËn tiÒn phÝ uû th¸c nhanh vµ Ýt thñ tôc. Nh­ng phÝ uû th¸c kh«ng cao. Quy ®Þnh cña chÝnh phñ ViÖt Nam vÒ nhËp khÈu uû th¸c: 9
  10. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT - Doanh nghiÖp cã giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh hoÆc m· sè doanh nghiÖp nhËp khÈu ®­îc uû th¸c nhËp khÈu hµng ho¸ phï hîp víi néi dung cña giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh. - viÖc uû th¸c nhËp khÈu vµ viÖc nhËn uû th¸c nhËp khÈu c¸c mÆt hµng nhËp khÈu ph¶i cã ®iÒu kiÖn do bé th­¬ng m¹i h­íng dÉn cô thÓ. - NghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn uû th¸c nhËp khÈu vµ bªn nhËn uû th¸c nhËp khÈu do c¸c bªn tham gia kÝ kÕt tho¶ thuËn. 1.2.3. NhËp khÈu liªn doanh. Kh¸i niÖm: nhËp khÈu liªn doanh lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ trªn c¬ së liªn kÕt kinh tÕ mét c¸ch tù nguyÖn gi÷a c¸c doanh nghiÖp nh»m phèi hîp kü n¨ng ®Ó giao dÞch vµ ®Ò ra chñ tr­¬ng, biÖn ph¸p cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu,thóc ®Èy ho¹t ®éng nµy ph¸t triÓn theo h­íng cã lîi nhÊt cho hai bªn theo nguyªn t¾c l·i cung chia lç cïng chÞu. §Æc ®iÓm: - So víi nhËp khÈu th«ng th­êng th× nhËp khÈu liªn doanh gióp cho doanh nghiÖp chÞu Ýt rñi ro h¬n v× mçi doanh nghiÖp nhËp khÈu chØ ph¶i gãp mét phÇn vèn nhÊt ®Þnh, quyÒn h¹n vµ nghÜa vô cña mçi bªn còng t¨ng lªn theovèn gãp. ViÖc ph©n chi chi phÝ c¸c lo¹i thuÕ theo tû lÖ gãp vèn, lç l·i tuú theo hai bªn ph©n chia. - Trong nhËp khÈu liªn doanh th× doanh nghiÖp ®øng ra nhËp hµng vÒ sÏ ®­îc tÝnh kim ngh¹ch nhËp khÈu nh­ng hki d­a hµng vÒ tiªu thô th× chØ tÝnh doanh sè trªn sè hµng tÝnh theo tû lÖ gãp vèn µ chÞu thuÕ doanh thu trªn sè hµng ®ã. - Doanh nghiÖp nhËp khÈu trùc tiÕp ph¶i thùc hiÖn hai hîp ®ång mét lµ hîp ®ång mua hµng víi n­íc ngoµi mét lµ hîp ®ång liªn doanh víi doanh nghiÖp kh¸c. 1.2.4. NhËp khÈu ®æi hµng. Kh¸i niÖm: nhËp khÈu ®æi hµng lµ mét ph­¬ng ph¸p trao ®æi hµng ho¸, trong ®ã nhËp khÈu kÕt hîp chÆt chÏ víi xuÊt khÈu, ng­êi b¸n còng ®ång thêi lµ ng­êi mua,l­îng hµng trao ®i vµ l­îng hµng nhËn vÒ cã gi¸ trÞ 10
  11. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT t­¬ng ®­¬ng nhau. Môc ®Ých cña ho¹t ®éng nhËp khÈu ®æi hµng lµ kh«ng chØ cã lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu mµ cßn ®Ó xuÊt khÈu hµng cã l·i. §Æc ®iÓm: - Hµng nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu cã sù c©n b»ng vÒ gi¸ trÞ hµng giao dÞch vµ c©n b»ng vÒ ®iÒu kiÖn giao hµng. - Doanh nghiÖp nhËp khÈu ®æi hµng ®­îc tÝnh c¶ kim ng¹ch nhËp khÈu vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu, doanh sè c¶ trªn hµng xuÊt nhËp khÈu. - H×nh thøc cña hîp ®ång nhËp khÈu ®æi hµng lµ cã thÓ chØ lËp b»ng mét hîp ®ång víi hai danh môc hµng hãa hoÆc hai hîp ®ång mµ mçi hîp ®ång mét danh môc hµng hãa. - Trong tr­êng hîp nhËp khÈu ®æihµng th­êng cã ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o ®èi l­u. Sù ®¶m b¶o nµy cã thÓ ®­îc thùc hiÖn bëi mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p: dïng th­ tÝn dông, dïng mét tµi kho¶n ®Æc biÖt t¹i ng©n hµng, dïng ng­êi thø ba . 1.2.5. NhËp khÈu t¸i xuÊt. Kh¸i niÖm: nhËp khÈu t¸i xuÊt lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu vµo trong n­íc nh­ng kh«ng ph¶ ®Ó tiªu thô trong n­íc mµ ®Ó xuÊt sang mét n­íc kh¸c nh»m thu ®­îc lîi nhuËn cao h¬n, nh÷ng hµng nhËp khÈu nµy kh«ng qua chÕ biÕn ë n­íc t¸i xuÊt. Nh­vËy nhËp khÈu t¸i xuÊt lu«n thu hót ba n­íc tham gia ®ã lµ n­íc xuÊt khÈu, n­íc nhËp khÈu vµ n­íc t¸i xuÊt. §Æc ®iÓm: - Doanh nghiÖp t¸i xuÊt ph¶i thùc hiÖn hai hîp ®ång lµ mmät hîp ®ång nhËp khÈu vµ mét hîp ®ång xuÊt khÈu. - Doanh nghiÖp nhËp khÈu t¸i xuÊt ®­îc tÝnh kim ng¹nh xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu doanh sè b¸n tÝnhtrªn gi¸ trÞ hµng xuÊt khÈu vµ ph¶i chÞu tuÕ doanh thu. - Hµng hãa nhËp khÈu kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i qua n­íc t¸i xuÊt mµ cã thÓ chuyÓnth¼ng sang n­íc thø ba nh­ng tr¶ tiÒn ph¶i lu«n lµ n­íc t¸i xuÊt thu tiÒn tõ n­íc nhËp khÈu vµ tr¶ cho n­íc xuÊt khÈu. NhiÒu khi ng­êi t¸i xuÊt cßn thu ®­îc lîi nhuËn tõ viÖc tiÒn hµngthu nhanh tr¶ chËm. 11
  12. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT 1.2.6. NhËp khÈu theo ®¬n nhËp hµng Kh¸i niÖm: nhËp khÈu theo ®¬n ®Æt hµng lµ h×nh thøc ®¬n vÞ ngo¹i th­¬ng chÞu mäi chi phÝ vµ rñi ro ®Ó nhËp khÈu hµng hãa cho ®¬n vÞ ®Æt hµng trªn c¬ së ®¬n ®Æt hµng cña ®¬n vÞ ®Æt hµng cã nghÜa vô nhËn hµng vµ tr¶ tiÒn. §Æc ®iÓm: - §¬n vÞ ngo¹i th­¬ng ph¶i kÝ kÕt hîp ®ång víi ®èi t¸c n­íc ngoµi theo ®óng ®¬n ®Æt hµng vÒ tªn hµng, sè l­îng,quy c¸ch, chÊt l­îng vµ ®iÒu kiÖn, thêi gian giao hµng. - §èi víi h×nh thøc nµy ph­¬ng thøc thanh to¸n th­êng ¸p dông lµ: nhê thu cã chÊp nhËn, cã c¶i tiÕn. Víi c¸c h×nh thøc nhËp khÈu ®a d¹ng nh­ trªn viÖc p¸ dôn h×nh thøc nµo cho hîp lý cßn phô thuéc vµo b¶n th©n doanh nghiÖp nhËp khÈu, nhu cÇu trong n­í vµ phï hîp víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 1.3. Kh¸i niÖm, vai trß vµ c¸c h×nh thøc c¹nh tranh: -Kh¸i niÖm: Ngµy nay c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®Òu thõa nhËn c¹nh tranh vÇ coi c¹nh tranh kh«ng nh÷ng lµ m«i tr­êng vµ ®éng lùc cña sÑ ph¸t triÓn mµ cån lµ mét yÕu tè quan träng lµm lµnh m¹nh hãa c¸c quan hÖ x· héi, t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn. Do ®ã quan ®iÓm c¹nh tranh nh­ sau: c¹nh tranh lµ cuéc ®Êu gay g¾t, quyÕt liÖt gi÷a c¸c nhµ s¶n xuÊt, kinh doanh víi nhau dùa trªn chÕ ®é së h÷u kh¸c nhau vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt vµ tiªu thô cã lîi nhÊt, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. C¹nh tranh diÔn ra ë mäi n¬i vµ ë mçi n¬i mét h×nh th¸i c¹nh tranh l¹i cã ®Æc ®iÓm riªng vµ ph¹m vi riªng. §Ó hiÓu ®­îc c¹nh tranh chóng ta cã thÓ t×m hiÓu vÒ kh¸i niÖm lîi thÕ c¹nh tranh vµ m«i tr­êng c¹nh tranh: Lîi thÕ c¹nh tranh : lµ mét kh¸i niÖm c¬ b¶n cña qu¶n lý chiÕn l­îc, viÖc t¹o ra vµ gi÷ ®­îc nã lµ tÊt c¶ nh÷ng g× qu¶n lý chiÕn l­îc quan t©m. Lîi thÕ c¹nh tranh lµ c¸i lµm cho doanh nghiÖp kh¸c biÖt so víi c¸c ®èi thñ 12
  13. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT c¹nh tranh. C¸c doanh nghiÖp cè g¾ng ph¸t triÓn lîi thÕ c¹nh tranh nh­ vËy ®Ó thu hót kh¸ch hµng. Lîi thÕ c¹nh tranh cña doanh nghiÖp dÔ bÞ soi mãi bëi nh÷ng hµnh ®éng b¾t chiÕc cña ®èi thñ. Bëi v× lîi thÕ c¹nh tranh cã nghÜa tån t¹i nh÷ng ®èi thñ c¹nh tranh, do vËy chóng ta cÇn xem xÕt ®Õn m«i tr­êng c¹nh tranh ®Ó c¶m nhËn ®­îc lîi thÕ c¹nh tranh ®­îc ph¸t huy. M«i tr­êng c¹nh tranh: cã rÊt Ýt ngµnh trªn lÜnh vùc hoÆc doanh nghiÖp kh«ng ph¶i ®­¬ng ®Çu víi mét h×nh thøc vµ møc ®é c¹nh tranh nµo ®ã. Thùc tÕ theo mét sè nhµ nghiªn cøu qu¶n lý chiÕn l­îc ®· m« t¶ m«i tr­êng c¹nh tranh hiÖn nay lµ mét m«i tr­êng siªu c¹nh tranh,®è lµ mét møc ®é c¹nh tranh rÊt khèc liÖt vµ liªn tôc gia t¨ng. - Ph©n lo¹i c¹nh tranh. + C¨n cø vµo møc ®é tÝnh chÊt c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng: C¹nh tranh hoµn h¶o: lµ cã nhiÒu ng­êi mua ng­¬× b¸n ®éc lËp víi nhau s¶n phÈm lµ ®ång nhÊt. Doanh nghiÖp ®Þnh gi¸ cao h¬n th× kh«ng b¸n ®­îc bÊt cø thø g× v× ng­êi mua sÏ mua cña ng­êi kh¸c. V× thÕ doanh nghiÖp c¹nh tranh hoµn háa kh«ng cã søc m¹nh thÞ tr­êng, tøc lµ kh«ng cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t thÞ tr­êng ®èi víi s¶n phÈm cña m×nh b¸n ra. S¶n l­îng cña doanh nghiÖp lµ nhá so víi cung cña thÞ tr­êng v× thÕ doanh nghiÖp kh«ng cã ¶nh h­ëng ®¸ng kÓ ®Õn tæng s¶n l­îng, gi¸ trªn thÞ tr­êng trong c¹nhtûanh hoµn h¶o kh«ng cã c¹nh tranh gi¸ c¶. C¹nh tranh ®éc quyÒn chØ cã mét ng­êi mua vµ mét ng­êi b¸n duy nhÊt, s¶n phÈm lµ ®éc nhÊt, chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp trong c¹nh tranh ®éc quyÒn vµ ®Þnh gi¸ cao lµ s¶n l­îng s¶n xuÊt ra Ýt. Tuy nhiªn, kh«ng cã nghÜa lµ nhµ ®éc quyÒn cã thÓ­ ®Þnh gi¸ bao nhiªu còng ®­îc. Tuy nhiªn, tïy theo ®Æc ®iÓm tiªu dïng cña s¶n phÈm vµ c¬ chÕ qu¶n lý cña nhµ n­íc mµ ®éc quyÒn cã thÓ ®Þnh gi¸ cao hay thÊp ®Ó cuèi cïng cã thÓ thu ®­îc lîi nhuËn tèi ®a. C¸c nhµ ®éc quyÒn còng dïng h×nh thøc c¹nh tranh phi gi¸ ®Ó thu hót kh¸ch hµng. §éc quyÒn tËp ®oµn: S¶n phÈm cã thÓ gièng hoÆc kh¸c nhau vµ chØ cã mét sè doanh nghiÖp s¶n xuÊt toµn bé hoÆc hÇu hÕt s¶n l­îng. TÝnh phô 13
  14. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT thuéc gi÷a c¸c doanh nghiÖp lµ lín, hµnh vi cña doanh nghiÖp nµy ¶nh h­ëng ®Õn hµnh vi cña doanh nghiÖp kh¸c. Nõu mét doanh nghiÖp gi¶m gi¸ sÏ dÉn tíi t×nh tr¹ng ph¸ gi¸, do ®ã c¸c doanh nghiÖp dÔ cÊu kÕt víi nhau. V× c¹nh tranh b»ng gi¸ kh«ng cã lîi nªn ng­êi ta chuyÓn sang c¹nh tranh b»ng chÊt l­îng s¶n phÈm, ®a d¹ng hãa s¶n phÈm. + C¨n cø vµo ph¹m vi nÒn kinh tÕ C¹nh tranh trong néi bé ngµnh: Lµ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp cïng s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét lo¹i hµng hãa vµ dÞch vô nµo ®ã. Trong cuéc c¹nh tranh nµy c¸c doanh nghiÖp t×m mäi c¸ch th«n tÝnh lÉn nhau, dµnh kh¸ch hµng vÒ m×nh. BiÖn ph¸p canh tranh chñ yÕu lµ c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt nh»m lµm cho gi¸ trÞ c¸ biÖt cña hµng hãa do doanh nghiÖp s¶n xuÊt thÊp h¬n gi¸ trÞ x· héi ®Ó thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn siªu ng¹ch. KÕt qu¶ cña c¹nh tranh lµ kü thuËt s¶n xuÊt ph¸t triÓn, ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt trong mét ngµnh thay ®æi, gi¸ trÞ x· héi cña hµng hãa ®­îc x¸c ®Þnh l¹i. C¹nh tranh gi÷a c¸c ngµnh: C¹nh tranh gi÷a c¸c ngµnh kinh tÕ víi nhau nh»m thu ®­îc lùo nhuËn vµ cã tû suÊt lîi nhuËn cao h¬n so víi vèn ®Çu t­ nÕu bá vµo ngµnh kh¸c. Sù c¹nh tranh nµy dÉn ®Õn doanh nghiÖp ®ang kinh doanh tõ ngµnh cã tû suÊt lîi nhuËn cao h¬n h×nh thµnh nªn tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n gi÷a c¸c ngµnh + C¨n cø vµo ®èi t­îng kinh tÕ tham gia vµo thÞ tr­êng C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng­êi b¸n víi nhau lµ lo¹i c¹nh tr¸nh quyÕt liÖt nhÊt trªn thÞ tr­êng. C¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh víi nhau thñ tiªu tranh dµnh kh¸ch hµng vµ thÞ tr­êng, khi Êy gi¸ c¶ sÏ gi¶m xuèng vµ ng­êi mua ®­îc lîi. §©y lµ cuéc c¹nh tranh cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi sù sèng cßn cña doanh nghiÖp. C¹nh tranh gi÷a ng­êi b¸n víi ng­êi mua: ng­êi b¸n vµ ng­êi mua c¹nh tranh nhau theo quy luËt mua rÎ b¸n ®¾t trªn thÞ tr­êng. Ng­êi b¸n muèn b¸n s¶n phÈm cña m×nh v¬Ý gi¸ cao ng­êi mua muèn mua víi gi¸ 14
  15. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT thÊp. Gi¸ cuèi cïng chÊp nhËp ®­îc lµ gi¸ th«ng nhÊt gi÷a ng­êi b¸n vµ ng­êi mua sau qu¸ tr×nh mÆc c¶ víi nhau. C¹nh tranh gi÷a ng­êi mua víi nhau: C¹nh tranh x¶y ra trªn c¬ së tranh mua khi cung nhá h¬n cÇu. Do hµng hãa trªn thÞ tr­êng khan hiÕm nªn ng­êi mua s½n sµng chÊp nhËn gi¸ cao ®Ó mua ®­îc hµng hãa mµ hä cÇn. - Vai trß cña c¹nh tranh. Mçi mét doanh nghiÖp kh«ng thÓ lÈn tr¸nh ®­îc c¹nh tranh v× nh­ vËy lµ cÇm ch¾c ph¸ s¶n, ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh, ®ãn tr­íc c¹nh tranh vµ s½n sµng linh ho¹t sö dông c¸c c«ng cô c¹nh tranh h÷u hiÖu cña m×nh. C¹nh tranh buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i: Tèi ­u hãa c¸c yÕu tè ®Çu vµo c¶u s¶n xuÊt kinh doanh. Kh«ng ngõng ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Nhanh chãng tiÕp cËn víi c¬ héi kinh doanh míi Kh«ng ngõng phôc vô tèt h¬n nhu cÇu cña ng­i¬ï tiªu dïng cuèi cïng. C¹nh tranh lµm cho gi¸ c¶ phôc vô gi¶m xuèng nh­ng chÊt l­îng l¹i ®­îc n©ng cao nªn kÝch thÝch søc mua, lµm t¨ng tèc ®é t¨ng tr­eëng cña nÒn kinh tÕ. Tßm l¹i, c¹nh tranh lµ sù v­¬n lªn m¹nh m,Ï cña nhµ s¶n xuÊt ®Ó s¶n xuÊt mét c¸ch dÔ dµng c¸c lo¹i s¶n phÈm hµng hãa, chiÕm lÜnh máe réng thÞ tr­êng vµ thu ®­îc lîi nhuËn cao. C¹nh tranh lµm cho nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt ph¸t triÓn, lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt tiÕn bé khoa häc kü thu©t, gi¸o dôc tÝnh n¨ng ®éngth¸o v¸t cho c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh. C¹nh tranh lµ cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ ngµy cµng c¶i tiÕn c¸ch thøc s¶n xuÊt ®Ó ®em l¹i lîi nhuËn tèi ®a nh­ng bªn c¹nh ®ã vÉn cßn cã nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh­ mét sè nh­îc ®iÓm cña c¹nh tranh ®éc quyÒn dÉn ®Õn 15
  16. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT thiÖt h¹i cho c¶ ng­êi s¶n xuÊt lÉn ng­êi tiªu dïng, nh÷ng thñ ®o¹n lõa bÞp, hµng gi¶, hµng lËu. Doanh nghiÖp muèn c¹nh tranh ®­îc th× bªn c¹nh viÖc t×m hiÓu thùc tÕ thÞ tr­êng vµ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®ªn ®èi thñ c¹nh tranh, ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ s¶n xuÊt kinh doanh ®ã lµ nghiªn cøu vµ øng dôngc¸c lý luËn vÒ c¹nh tranh mét c¸ch s¸ng t¹o vµ phï hîp. - C¸c c«ng cô c¹nh tranh. + Gi¸ c¶: lµ mét trong nh÷ng c«ng cô c¹nh tranh quan träng nhÊt cña bÊt cø mét doanh nghiÖp nµo khi ®· tham gia vµo thÞ tr­êng. Theo lý thuyÕt kinh tÕ gi¸ c¶ ®­îc x¸c ®Þnh cña sù giao nhau cña cung vµ cÇu, nh­ng thùc tÕ doanh nghiÖp hoµn toµn cã thÓ ®Þnh gi¸ cho s¶n phÈm cña m×nh tïy theo môc ®Ých kinh doanh cô thÓ, chØ cÇn møc gi¸ ®ã bï ®¾p ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph¶i cã l·i. Do vËy doanh nghiÖp cã thÓ chän gi¸ c¶ lµm c«ng cô c¹nh tranh cña m×nh. Trong th­¬ng m¹i ®Ó dµnh ®­îc phÇn th¾ng trong cuéc ch¹y ®uakinh tÕ th× c¸c doanh nghiÖp th­êng ®­a ra mét møc gi¸ thÊp h¬n cña ®èi thñ c¹nh tranh nh»m l«i cuèn kh¸ch hµng, tiªu thô nhiÒu h¬n hµng hãa vµ dÞch vô cña m×nh. C¸c ®èi thñ cã thÓ ph¶n øng l¹i b»ng c¸ch h¹ gi¸ thÊp h¬n. C«ng cô c¹nh tranh nµy khi ®· trë nªn gay g¾t th× sÏ biÕn thµnh cuéc chiÕn tranh vÒ gi¸ c¶ gi÷a c¸c doanh nghiÖp. Gi¸ c¶ ®­îc thÓ hiÖn nh­ mét vò khÝ ®Ó c¹nh tranh th«ng qua viÖc ®Þnh gi¸ cña s¶n phÈm: ®Þnh gi¸ s¶n phÈm thÊp, ®Þnh gi¸ ngang thÞ tr­êng, chÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ cao. Víi mét møc gi¸ ngang thÞ tr­êng gióp doanh nghiÖp gi÷ ®­îc kh¸ch hµng, nªu doanh nghiÖp t×m ra ®­îc biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ th× lîi nhuËn thu ®­îc sÏ t¨ng. Ng­îc l¹i víi mét møc gi¸ thÊp h¬n thÞ tr­êng sÏ thu hót ®­îc nhiÒu kh¸c hµng vµ t¨ng s¶n l­îng tiªu thô, doanh nghiÖp sÏ cã c¬ héi th©m nhËp thÞ tr­êng vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng míi. Møc gi¸ doanh nghiÖp ¸p ®Æt cao h¬n møc gi¸ thÞ tr­êng chØ sö dông ®­îc khi c¸c 16
  17. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT doanh nghiÖp cã tÝnh ®éc quyÒn, ®iÒu nµy sÏ gióp doanh nghiÖp thu ®­îc lîi nhuËn siªu ng¹ch. §Ó chiÕm lÜnh ®­îc ­u thÕ trong c¹nh tranh doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã sù lùa chän c¸c chÝnh s¸ch gi¸ thÝch hîp cho tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng thêi kú trong chu kú s¶n phÈm hay tïy thuéc ®Æc ®iÓm cña thÞ tr­êng + ChÊt l­îng s¶n phÈm: Khi thu nhËp trong ®êi sèng d©n c­ ngµy cµng cao th× c¹nh tranh b»ng gi¸ xem nh­ kh«ng hiÖu qu¶. ChÊt l­îng cña s¶n phÈm vµ dÞch vô sÏ lµ mèi quan t©m, cña kh¸ch hµng nªn nÕu nh­ hµng hãa cã chÊt l­îng thÊp th× dï cã b¸n rÎ còng kh«ng thÓ tiªu thô ®­îc. §Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng hãa vµ dÞch vô doanh nghiÖp kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô. ChÊt l­îng ®­îc thÓ hiÖn qua nhiÒu yÕu tè, nÕu doanh nghiÖp kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn mäi yÕu tè chÊt l­îng th× vÉn cã thÓ ®i s©u khai th¸c thÕ m¹nh mét hoÆc mét sè yÕu tè nµo ®ã. Ngµy nay víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña kh¸ch hµng vµ kü thuËt cóng nh­ sù bµnh ch­íng cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia th× vÊn ®Ò canþh tranh b»ng chÊt l­îng cµng trë nªn gay g¾t, Khi c¸c s¶n phÈm ®­a ra thÞ tr­êng ®Òu ®¶m b¶o chÊt l­îng cao. ChÝnh v× vËy, ®èi víi c¸c quèc gia cã tr×nh ®é s¶n xuÊt cßn nhiÒu h¹n chÕ sÏ rÊt khã cã kh¶ n¨ng canh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. + DÞch vô kh¸ch hµng: Ngoµi c¹nh tranh b»ng gi¸ c¶, chÊt l­îng th× trªn thùc tÕ doanh cßn ph¶i c¹nh tranh víi nhau b»ng dÞch vô. §©y lµ c«ng cô c¹nh tranh hÕt søc phæ biÕn, ®ã cã thÓ lµ: DÞch vô tr­îc khi b¸n hµng: bao gåm c¸c ho¹t ®éng chµo hµng, c¸c th«ng tin vÒ mÆt hµng, tr­ng bµy hµng DÞch vô trong khi b¸n hµng: lµ nh÷ng ho¹t ®éng phôc vô qu¸ tr×nh lùa chän xem xÐt quyÕt ®Þnh mua hµng cña kh¸ch hµng. Hµng hãa ph¶i ®­îc tr­ng bµy ®Ñp, hÊp dÉn, b¸n ®óng gi¸ liªm yÕt, gióp ®ì vµ t­ vÊn cho kh¸ch hµng vÒ c¸ch sö dông, cung cÊp ®Çy ®ñ hãa ®¬n chøng tõ, tµi liÖu cÇn thiÕt, giÊy b¶o hµnh vµ c¸c dÞch vô bæ sung. 17
  18. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT DÞch vô sau b¸n hµng: dÞch vô th«ng tin kü thuËt, ®­a hµng ®Õn nhµ cho kh¸ch hµng, h­íng dÉn sö dông, l¾p ®Æt, b¶o hµnh C¹nh tranh b»ng dÞch vô kh¸ch hµng ngµy cµng ®­îc sö dông réng r·i vµ ®a d¹ng h¬n nhÊt lµ khi lÜnh vùc dÞch vô ®ang t¨ng dÇn tû träng vµ c¬ cÊu cña nÒn kinh tÕ. C¹nh tranh b»ng dÞch vô cã hiÖu qu¶ rÊt cao v× khi ®ã kh¸ch hµng c¶m thÊy m×nh ®­îc t«n träng vµ khi ®ã sÏ cã c¶m t×nh víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. + C¹nh tranh b»ng nghÖ thuËt ph©n phèi tiªu thô s¶n phÈm: Tiªu thô s¶n phÈm lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ¶n xuÊt kinh doanh. §©y lµ giai ®o¹n thùc hiÖn bï ®¾p chi phÝ vµ thu lîi nhuËn. ViÖc ®Çu tiªn cña viÖc tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm lµ ph¶i lùa chän c¸c kªnh ph©n phèi s¶n phÈm mét c¸ch hîp lý, cã hiÖu qu¶ nh»m môc ®Ých ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt c¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó nhanh chãng gi¶i phãng nguån hµng ®Ó bï ®¾p chi phÝ vµ thu håi vèn. Kªnh ph©n phèi ph¶i t¹o ®­îc sù phèi hîp ¨n ý gi÷a c¸c rthµnh viªnkh«ng v× quyÒn lîi cña thµnh viªn nµy mµ lµm tæn h¹i ®Õn toµn bé hÖ thèng kªnh ph©n phèi. Kªnh dµi hay ng¾n lµ phô thuéc vµo môc tiªu ph©n phèi cña doanh nghiÖp. Th«ng th­êng cã 3 kªnh ph©n phèi sau: Kªnh trùc tiÕp: ng­êi s¶n xuÊt – ng­êi tiªu dïng cuèi cïng Kªnh gi¸n tiÕp: ng­êi s¶n xuÊt- ng­êi b¸n lÎ- ng­êi tiªu dïng cuèi cïng. Kªnh gi¸n tiÕp dµi: ng­êi s¶n xuÊt- ng­êi b¸n bu«n- ng­êi b¸n lÎ- ng­êi tiªu dïng cuèi cïng. ViÖc lùa chän kªnh ph©n phèi ph¶i dùa vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp còng nh­ ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuÊt cña s¶n phÈm cÇn tiªu thô, ®Æc ®iÓm vÒ kho¶ng c¸ch víi thÞ tr­êng, ®Þa h×nh, hÖ thèng th«ng tin cña thÞ tr­êng vµ kh¶ n¨ng tiªu thô cña thÞ tr­êng. Tõ viÖc ph©n tÝch c¸c ®Æc ®iÓm trªn doanh nghiÖp sÏ lùa chän cho m×nh mét hÖ thèng kªnh ph©n phèi hîp lý ®¹t hiÖu qu¶ cao. - C¸c ®èi thñ c¹nh tranh. 18
  19. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT §Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc trªn th­¬ng tr­êng th× c¸c doanh nghiÖp buéc ph¶i nghiªn c­u ®èi thñ c¹nh tranh cña m×nh ®Ó tõ ®ã t×m ra ®­îc ®iÓm m¹n ®iÓm yÕu vµ t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc nh­îc ®iÓm cña m×nh. Nghiªn cøu ®èi thñ c¹nh tranh d­íi 2 gãc ®é: + Nghiªn cøu ®èi thñ c¹nh tranh d­íi gãc ®é ngµnh kinh doanh: §èi thñ c¹nh tranh ®­îc x¸c ®Þnh lµ nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt cïng mét lo¹i s¶n phÈm gièng nhau hoÆc cung cÊp cïng mét lo¹i dÞch vô gièng nhau. Nh÷ng ®èi thñ c¹nh tranh trong mét ngµnh s¶n xuÊt hoÆc cung cÊp hµng hãa, dÞch vô gièng nhau hoÆc rÊt gièng nhau. H¬n thÕ n÷a nh÷ng ngµnh nµy hoÆc ngµnh kh¸c cã thÓ ®­îc m« t¶ theo sè ng­êi b¸n vµ tiªu chuÈn s¶n phÈm. L­îng ng­êi b¸n vµ møc ®é kh¸c biÖt cña s¶n phÈm, dich vô sÏ ¶nh h­ëng ®Õn c­êng ®é c¹nh tranh cña ngµnh. + Nghiªn cøu ®èi thñ c¹nh tranh d­íi gãc ®é nhãm chiÕn l­îc: Trong mét ngµnh cã thÓ thÊy Ýt nhÊt hoÆc mét sè nhãm chiÕn l­îc phô thuéc vµ nh÷ng yÕu tè chiÕn l­îc nµo lµ quan träng ®èi víi nh÷ng nhãm kh¸ch hµng kh¸c nhau. VÝ dô hai nhãm yªu tè chiÕn l­îc th­êng ®­îc dïng ®Ó ph©n nhãm c¸c ®èi thñ c¹nh tranh lµ gi¸ c¶ vµ chÊt l­îng bëi v× chóng rÊt quan träng ®èi víi kh¸ch hµng. C¸c ®èi thñ c¹nh tranh cã thÓ ®­îc ph©n nhãm theo nh÷ng chiÕn l­îc gi¸ c¶, chÊt l­îng cña hä cïng víi nh÷ng ai tu©n thñ nh÷ng ph­¬ng ph¸p gièng nhau hoÆc t­¬ng tù nh­ trong mét nhãm chiÕn l­îc gièng nhau. Nh÷ng yÕu tè chiÕn l­îc quan träng sö dông ®Ó x¸c ®Þnh c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp lµ rÊt kh¸c nhau ®èi víi mçi ngµnh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, kh¸i niÖn nhãm chiÕn l­îc lµ quan trong ®Ó hiÓu ®­îc ai lµ ®èi thñ c¹nh tranh vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh gÇn nhÊt cña doanh nghiÖp lµ nh÷ng ai ë trong nhãm chiÕn l­îc cña doanh nghiÖp ®ã. MÆc dï c¹nh tranh cã thÓ xuÊt ph¸t tõ nh÷ng doanh nghiÖp cïng ë trong nhãm chiÕn l­îc, nh­ng møc ®é c¹nh tranh tõ gãc ®é nµy phô thuéc vµo viÖc mçi ®èi thñ c¹nh tranh cã thÓ x©y dùng lîi thÕ canh tranh bªn v÷ng mét c¸ch hiÖu qu¶ nh­ thÕ nµo vµo chiÕn l­îc. 19
  20. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT Cho dï chóng ta cã thÓ ®Þnh nghÜa ®èi thñ c¹nh tranh nh­ thÕ nµo, sù thùc lµ cã c¸c doanh nghiÖp kh¸c ®ang ho¹t ®éng tÝch cùc ®Ó giµnh lÊy kh¸ch hµng, tµi nguyªn vµ nh÷ng kÕt qu¶ kh¸c. Mçi doanh nghiÖp nµy ®Òu cã nh÷ng nguån lùc vµ kh¶ n¨ng cè g¾ng khai th¸c. 1.4. Søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ vµ sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸. 1.4.1. Søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ -Kh¸i niÖm. Søc c¹nh tranh cña hµng hãa ®­îc hiÓu lµ tÊt c¶ c¸c ®Æc ®iÓm, yÕu tè,tiÒm n¨ng mµ s¶n phÈm ®ã cã thÓ duy tr× vµ ph¸t triÓn vÞ trÝ cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng c¹nh tranh mét c¸ch l©u dµi vµ cã ý nghÜa. Søc c¹nh tranh cña hµng hãa ®­îc x¸c ®Þnh dùa vµo c¸c ­u thÕ cña nã. ¦u thÕ c¹nh tranh ®­îc hiÓu nh­ lµ nh÷ng ®Æc tÝnh hoÆc nh÷ng th«ng sè cña s¶n phÈm nhê ®ã mµ s¶n phÈm cã ®­îc sù ­u viÖt, sù v­ît tréi h¬n so víi s¶n phÈm cña ®èi thñ c¹nh tranh trùc tiÕp. ¦u thÕ c¹nh tranh cña hµng hãa thÓ hiÖn ë sù ph©n biÖt hãa s¶n phÈm. §Ó ®¸nh gi¸ ®­îc mét s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh m¹nh hay kh«ng th× cÇn ph¶i dùa vµo mét sè c«ng cô sau: ` Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ lîi thÕ vÒ chi phÝ. ` ChÊt l­îng s¶n phÈm vµ kh¶ n¨ng ®¶m b¶o n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. ` C¸c dÞch vô ®i kÌm theo s¶n phÈm. - C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ søc c¹nh tranh. + C¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh: ` S¶n phÈm vµ c¬ cÊu s¶n phÈm: S¶n phÈm cña c«ng ty thÓ hiÖn søc c¹nh tranh ë chç nã ®­îc kh¸ch hµng ®¸nh gi¸ nh­ thÕ nµo trªn thÞ tr­êng, tèt hay xÊu, xu h­íng tiªu dïng ®èi víi s¶n phÈm ®ã dµi l©u hay kh«ng. Nõu kh¸ch hµng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm 20
  21. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT ®ã lµ tèt vµ cã nhu cÇu tiªu dïng trong thêi gian dµi th× chøng tá søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm ®ã lµ tèt. C¬ cÊu s¶n phÈm cña c«ng ty thÓ hiÖn søc c¹nh tranh ë chç s¶n phÈm cã ®a d¹ng, phong phó vÒ chñng ko¹i hay kh«ng? NÕu s¶n phÈm phong phó vµ ®a d¹ng th× kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao h¬n nu÷ng s¶n phÈm yÕu kÐm h¬n vÒ c¬ cÊu. Nh­ vËy, dùa vµo s¶n phÈm vµ c¬ cÊu cña s¶n phÈm cña c«ng ty chóng ta biÕt ®­îc phÇn nµo t×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty vµ biÕt ®­îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ s¶n phÈm cña c«ng ty ë møc ®é nµo. V× vËy, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i thay ®æi s¶n phÈm vµ c¬ cÊu s¶n phÈm cña m×nh mét c¸ch thÝch hîp theo nhu cÇu thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng ®Ó n¨ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm ®ã. Kh«ng mét doanh nghiÖp nµo ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng mµ l¹i kh«ng cã s¶n phÈm kinh doanh cho dï lµ h÷u h×nh hay v« h×nh. VÊn ®Ò ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp lµ ph¶i lµm cho sn¶ phÈm cña m×nh thÝch øng ®­îc víi thÞ tr­êng mét c¸ch nhanh chãng th× míi cã thÓ tiªu thô hÕt trªn thÞ tr­êng, më réng thÞ tr­êng ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghÞªp. §Ó cã thÓ c¹nh tranh víi ®èi thñ trªn thÞ tr­êng, doanh nghiÖp ph¶i lu«n thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¬ cÊu s¶n phÈm. S¶n phÈm cña doanh nghiÖp ph¶i lu«n ®­îc hoµn thiÖn kh«ng ngõng ®Ó cã thÓ theo kÞp nhu cÇu thÞ tr­êng b»ng c¸ch c¶i tiÕn c¸c th«ng sè chÊt l­îng, mÉu m·, bao b× ®ång thêi tiÕp tôcc duy tr× c¸c lo¹i s¶n phÈm hiÖn ®ang lµ thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra, doanh nghiÖp còng cÇn nghiªn cøu c¸c s¶n phÈm míi nh»m ph¸t triÓn vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸. §a d¹ng hoÝa s¶n phÈm kh«ng chØ ®Ó ®¶m b¶o ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng, thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn mµ cßn lµ mét biÖn ph¸p ph©n t¸n rñi ro trong kinh daonh khi mµ cuéc c¹nh tranh cµng trë nªn gay g¾t vµ quyÕt liÖt. §i ®«i víi viÖc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, ®Ó ®¶m b¶o ®øng v÷ng trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t, doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn träng t©m ho¸ s¶n phÈm vµo mét sè lo¹i s¶n phÈm nh»m cung cÊp cho mét nhãm ng­êi 21
  22. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT hoÆc mét vïng thÞ tr­êng nhÊt ®Þnh cña m×nh. Trong ph¹m vi nµy, doanh nghiÖp cã thÓ phôc vô mét c¸ch tèt h¬n, cã hiÖu qu¶ h¬n so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh vµ nh­ vËy, doanh nghiÖp ®· t¹o ®­îc mét b­íc rµo ch¾n, ®¶m b¶o gi÷ ®­îc thÞ phÇn cña m×nh trªn thÞ tr­êng. Ngoµi ra, doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i thùc hiÖn chiÕn l­îc kh¸c biÖt ho¸ s¶n phÈm, t¹o ra nÐt ®éc ®¸o riªng cho m×nh ®Ó thu hót, t¹o sù hÊp hÉn cho kh¸ch hµng vµo c¸c s¶n phÈm cña m×nh, n©ng cao uy tÝn doang nghiÖp. Nh­ vËy, s¶n phÈm vµ x¸c ®Þnh c¬ cÊu s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. ` ChÊt l­îng cña s¶n phÈm: ChÊt l­îng cña s¶n phÈm còng lµ mét chØ tiªu ®Þnh tÝnh ph¶n ¸nh søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm. NÕu chÊt l­îng cña s¶n phÈm lµ tèt chøng tá søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm lµ cao vµ ng­îc l¹i, chÊt l­îng cña sn¶ phÈm xÊu th× søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm thÊp. Nh­ vËy, viÖc doanh nghiÖp n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm ®ång nghÜa víi viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm. ChÊt l­îng s¶n phÈm lµ hÖ thèng néi t¹i cña s¶n phÈm ®­îc x¸c dÞnh b¾ng c¸c th«ng sè cã thÓ ®o ®­îc hoÆc so s¸nh ®­îc tho¶ m·n c¸c diÒu kiÖn kü thuËt vµ c¸c yªu cÇu nhÊt ®Þnh cña ng­êi tiªu dïng vµ x· héi. ChÊt l­îng s¶n phÈm ®­îc h×nh thµnh tõ kh©u thiÕt kÕ tíi tæ chøc s¶n xuÊt vµ ngay c¶ sau khi tiªu thô hµng ho¸ vµ chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè: c«ng nghÖ, d©y chuyÒn s¶n xuÊt, nguyªn vËt liÖu, tr×nh ®ä tay nghÒ lao ®éng, tr×nh ®é qu¶n lý. ChÊt l­îng s¶n phÈm lµ mét vÊn ®Ò sèng cßn ®èi víi mét doanh nghiÖp. Mét khi chÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng ®­îc ®¶m b¶o th× còng cã nghÜa lµ doanh nghiÖp bÞ m©t kh¸ch hµng, mÊt thÞ tr­êng vµ nhanh chãng ®i ®Õn chç suy yÕu vµ bÞ ph¸ s¶n. HiÖn nay, nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, mét quan niÖm míi vÒ chÊt l­îng ®· xuÊt hiÖn: ChÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng chØ lµ tèt, bÒn, ®Ñp mµ nã ccßn do kh¸ch hµng quyÕt ®Þnh. Qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm lµ yÕu tè 22
  23. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT chñ quan cßn sù ®¸nh gi¸ cña kh¸chhµng mang tÝnh kh¸ch quan. §©y lµ mét quan niÖm míi xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ lµ møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ngµy cµng trë nªn quyÕt liÖt h¬n. ChÊt l­îng s¶n phÈm thÓ hiÖn tÝnh quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng c¹nh chÊt tranh cña doanh nghiÖp ë chç: oN©ng cao l­îng s¶n phÈm sÏ lµm t¨ng tèc ®é tiªu thô s¶n phÈm, t¨ng khèi l­îng hµng ho¸ b¸n ra, kÐo dµi chu kú sèng cña s¶n phÈm. oS¶n phÈm chÊt l­îng cao sÏ lµm t¨ng uy tÝn cña doanh nghiÖp, kÝch thÝch kh¸ch mua hµng vµ më réng thÞ tr­êng o ChÊt l­îng s¶n phÈm cao lµm t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi, c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Thùc tÕ cho thÊy tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp thµnh ®¹t trong kinh doanh ®Òu cã th¸i ®é tÝch cùc trong qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm. Nguyªn t¾c chung cña hä la ®¶m b¶o chÊt l­îng tuyÖt ®èi víi ®é tin cËy cao khi sö dông vµ lßng trung thµnh trong quan hÖ bu«n b¸n. §Ó tån t¹i vµ chiÕn th¾ng trong c¹nh ranh, doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm. ` DÞch vô kh¸ch hµng: Bao gåm dich vô tr­íc, trong vµ sau khi b¸n s¶n phÈm cho kh¸ch hµng. doanh nghiÖp cÇn ph¶i thøc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c dÞch vô nµy ngµy cµng tèt h¬n th× sÏ t¹o ®­îc lßng tin vµ uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng vµ ngµy cµng nhiÒukh¸ch hµng trung thµnh víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp h¬n. Cã nh­ thÕ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. ` H×nh ¶nh cña doanh nghiÖp: §­îc x¸c ®Þnh dùa trªn uy tÝn cña doanh nghiÖp ®èi víi kh¸ch hµng. NÕu uy tÝn cña doanh nghiÖp ®¶m b¶o chÊt l­îng hang ho¸ vµ c¸c dÞch vô kh¸c tèt, kh¸ch hµng sÏ tin t­ëng chän mua phÈm cña doanh nghiÖp. Nh­ vËy doanh nghiÖp cã lîi thÕ trong c¹nh tranh, c¸c ®èi thñ kh¸c muèn l«i kÐo c¸c kh¸ch hµng nµy cña hä cÇn cã thêi gian, chi phÝ. H×nh ¶nh cña doanh nghiÖp rÊtquan träng trong c¹nh tranh, nã gióp doanh nghiÖp duy tr× vµ gi÷ v÷ng thÞ tr­êng, chèng sù l«i kÐo kh¸ch hµng cña ®èi thñ c¹nh tranh, 23
  24. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT vµ h×nh ¶nh cña doanh nghiÖp lµ mét chØ tiªu quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ søc c¹nh tranh cña sÈnhÈm doanh nghiÖp. H×nh ¶nh cña doanh nghiÖp tèt sÏ ®ång nghÜa víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp cã chÊt l­îng tèt vµ gi¸ c¶ võa ph¶i, tho¶ m·n tèt nhu cÇu cña kh¸ch hµng. + ChØ tiªu ®Þnh l­îng: ` ThÞ phÇn cña doanh nghiÖp: *ThÞ tr­êng cña c«ng ty so víi toµn bé thÞ tr­êng C«ng thøc tÝnh: ThÞ phÇn cña c«ng ty Doanh thu cña c«ng ty .100% = So víi toµn bé thÞ tr­êng Doanh thu toµn bé thÞ tr­êng ý nghÜa kinh tÕ: ThÞ phÇn nµy cho ta biÕt kh¶ n¨ng chÊp nhËn cña thÞ tr­êng víi mÆt hµng doanh nghiÖp ®ang s¶n suÊt kinh doanh nh­ thÕ nµo? ThÞ phÇn lín h¬n chøng tá nã ®­îc kh¸ch hµng ­a chuéng vµ ®¸ng gi¸ cao h¬n so víi ®èi thñ c¹nh tranh. Nh÷ng doanh nghiÖp cã thÞ phÇn lín ë mÆt hµng nµo ®ã lµ nh÷ng doanh nghiÖp cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®Ó s¶n xuÊt mÆt hµng ®ã nh»m ®¶m b¶o s¶n phÈm cã chÊt l­îng tèt, gi¸ c¶ phï hîp, ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái cña kh¸ch hµng. ThÞ tr­êng cña doanh nghiÖp so víi toµn bé thÞ tr­êng mµ lín chøng tá doanh nghiÖp cã søc c¹nh tranh lín, cã kh¶ n¨ng ®¸nh b¹i ®èi thñ c¹nh tranh vµ phôc vô tèt nhu cÇu cña kh¸ch hµng. *ThÞ phÇn cña c«ng ty so víi phÇn khóc mµ nã phôc vô C«ng thøc tÝnh: ThÞ phÇn cña c«ng ty so Doanh thu cña c«ng ty .100% = Víi phÇn mµ nã phôcvô Doanh thu cña toµn khóc thi tr­êng ý nghÜa kinh tÕ: XuÊt ph¸t tõ nguån lùc lµ cã h¹n vµ nhu cÇu cña kh¸ch hµng th× ®a d¹ng, nhu cÇu cña ng­êi nµy kh«ng gièng nhu cÇu cña ng­êi kia vµ nhu cÇu cña nhãm kh¸ch hµng ë c¸c quèc gia kh¸c nhau còng 24
  25. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT th­êng kh«ng gièng nhau do c¸c ®Æc ®iÓm vÒ v¨n ho¸, thãi quen tiªu dïng. Nªn ®Ó cã thÓ c¹nh tranh thµnh c«ng doanh nghiÖp kh«ng thÓ phôc vô tÊt c¶ ng­êi tiªu dïng ë mäi n¬i mµ doanh nghiÖp th­êng ph¶i x¸c ®Þnh cho m×nh mét thÞ tr­êng môc tiªu phï hîp víi tiÒm lùc ccña chÝnh m×nh. Trªn thÞ tr­êng môctiªu cña doanh nghiÖp ®«i khi còng cã rÊt nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh, thÞ phÇn cña c«ng ty do víi phÇn khóc mµ nã phôc vô còng ph¶n ¸nh søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm c«ng ty so víi ®èi thñ c¹nh tranh. NÕu thÞ phÇn cña cong ty lín h¬n chøng tá s¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc kh¸ch hµng chÊp nhËn, ®­îc ­a thÝch h¬n so víi ®èi thñ c¹nh tranh. Bªn c¹nh ®ã tèc ®é t¨ng c¸c n¨m còng cho thÊy kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm cña c«ng ty. NÕu tèc ®é cao chøng tá s¶n phÈm cña c«ng ty ngµy cµng ®­îc chÊp nhËn, cã kh¶ n¨ng ®¸nh b¹i ®èi thñ c¹nh tranh. * ThÞ phÇn t­¬ng ®èi: C«ng thøc tÝnh : ThÞ phÇn t­¬ng ®èi Doanh sè cña c«ng ty .100% = Doanh sè cña ®èi thñ m¹nh nhÊt ý nghÜa kinh tÕ: Nã cho biÕt vÞ thÕ cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng nh­ thÕ nµo. ` Gi¸ thµnh vµ gi¸ c¶ cña s¶n phÈm §©y còng lµ mét chØ tiªu ®Þnh l­îng cho biÕt sø c¹nh tranh cña s¶n phÈm. NÕu gi¸ thµnh vµ gi¸ c¶ s¶n phÈm cña c«ng ty mµ nhá h¬n nhiÒu so víi ®èi thñ c¹nh tranh kh¸c th× s¶n phÈm cña c«ng ty cã søc c¹nh tranh cao h¬n s¶n phÈm cña ®èi thñ c¹nh tranh vµ ng­îc l¹i. ` Tû lÖ doanh thu cña c«ng ty so víi ®èi thñ m¹nh nhÊt Qua chØ tiªu nµy cho biÕt vÞ thÕ vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng. ThÓ hiÖn ë møc ®é c¹nh tranh cña c«n ty ®Õn ®©u, c«ng ty cã thÓ v­ît qua ®­îc ®èi thñ c¹nh tranh nµo vµ kh¶ n¨ng trong t­¬ng lai t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty sÏ cã xu h­íng nh­ thÕ nµo. 25
  26. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT - C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn søc c¹nh tranh hµng ho¸. §iÓm cèt yÕu cña viÖc x©y dùng chiÕn l­îc c¹nh tranh lµ liªn hÖ c«ng ty víi m«i tr­êng cña nã. mÆc dï m«i tr­êng liªn quan lµ rÊt réng, bao gåm c¶ c¸c lùc l­îng kinh tÕ lÉn x· héi th× m¶ng quan träng nhÊt cña m«i tr­êng ®ã lµ ngµnh kinh tÕ n¬i mµ c¸c ho¹t ®éng c¹nh tranh cña c«ng ty ®ang diÔn ra. CÊu tróc ngµnh cã mét ¶nh h­ëng lín sù viÖc x¸c ®Þnh nh÷ng ®iÒu luËt cña cuéc ch¬i còng nh­ c¸c chiÕn l­îc cã kh¶ n¨ng cã ®­îc ®èi víi c«ng ty. C¸c lùc l­îng bªn ngoµi nganh cÇn ®­îc kÓ ®Õn tr­íc hÕt la ë c¸c mèi quan hÖ, bëi v× c¸c lùc l­îng ®ã th­êng ¶nh h­ëng ®Õn toµn bé c¸c h·ng ë trong ngµnh. Ch×a kho¸ thµnh c«ng n»m ë kh¶ n¨ng kh¸c biÖt cña h·ng trong viÖc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a c¸c lùc ­îng ®ã. D­íi ®©y ta xem xÐt c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Ðn søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ qua m« h×nh cña Michael. E. Porter. Porter ®· ®­a ra kh¸i niÖm c¹nh tranh më réng, theo ®ã c¹nh tranh trong mét ngµnh phô thuéc vµo 5 lùc l­îng: c¸c ®èi thñ tiÒm n¨ng, s¶n phÈm thay thÕ, ng­êi cung øng, kh¸ch hµng vµ nh÷ng ®èi thñ c¹nh tranh hiÖn t¹i trong ngµnh. Bèn lùc l­îng ®Çu ®­îc xem nh­ lµ lùc l­îng bªn ngoµi vµ cuéc c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trong mét ngµnh ®­îc xem lµ cuéc c¹nh tranh quyÕt liÖt nhÊt. N¨m lùc l­îng c¹nh tranh- nguy c¬ nhËp cuéc ®èi thñ c¹nh tranh míi, mèi ®e do¹ tõ s¶n phÈm thay thÕ, quyÒn lùc cña ng­êi mua, quyÒn lùc cña ng­êi cung øng vµ cuéc c¹nh tranh gi÷a c¸c ®èi thñ hiÖn thêi- ph¶n ¸nh thùc tÕ lµ c¹nh tranh rong mét ngµnh liªn quan kh«ng chØ c¸c bªn ®· x¸c ®Þnh. Kh¸ch hµng, ng­êi cung øng, ng­êi thay thÕ, c¸c ®èi thñ míi tÊt c¶ ®Òu lµ ®èi thñ c¹nh tranh ®èi víi c¸c h·ng trong ngµnh vµ tuú thuéc vµo hoµn c¶nh cô thÓ cã thÓ næi tréi h¬n mét chót hoÆc kÐm h¬n mét chót so víi c¸c ®èi thñ kh¸c. Cuéc c¹nh tranh víi nghÜa réng nµy cã thÓ ®­îc gäi lµ c¹nh tranh më réng. + Nguy c¬ nhËp cuéc: Nguy c¬ nhËp cuéc vµo mét ngµnh phô thuéc vµo nh÷ng nhËp cuéc thÓ hiÖn qua c¸c ph¶n øng cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh hiÖn thêi mµ c¸c ®èi 26
  27. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT thñ míi cã thÓ dù ®o¸n ®­îc. nÕu tÊt c¶ barie cao hoÆc nÕu ®èi thñ míi cã thÎ dù ®o¸n sù suy tÝnh tr¶ ®òa quyÕt liÖt cña c¸c ®èi thñ hiÖn thêi ®ang quyÕt t©n phßng thñ th× nguy c¬ nhËp cuéc sÏ thÊp. Cã 6 nguån barie nhËp cuéc chñ yÕu sau: *TÝnh kinh tÕ nhê quy m«: TÝnh kinh tÕ nhê quy m« s¶n xuÊt coi sù gi¶m xuèng vÒ chi phÝ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lµ do sù t¨ng lªn tuþªt ®èi trong mét thêi kú vÒ khèi l­îng s¶n phÈm. TÝnh kinh tÕ nhê quy m« ng¨n c¶n sù nhËp cuéc do b¾t nh÷ng ®èi thñ míi vµo cuéc víi quy m« lín vµ ph¶i m¹o hiÓm víi nh÷ng ph¶n øng m¹nh mÏ tõ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh hiÖn ®ang tån t¹i hoÆc vµo cuéc víi quy m« nhá vµ chÊp nhËn sù bÊt lîi vÒ chi phi, c¶ hai ®Òu lµ sù lùa chän kh«ng monh muèn. *TÝnh dÞ biÖt cña s¶n phÈm: chØ r»ng c¸c h·ng tån t¹i ®· cã danh tiÕng vµ sù tin cËy cña kh¸ch hµng, c«ng t¸c qu¶ng c¸o trong qu¸ khø, ho½ d¬n gi¶n v× nã lµ h·ng ®Çu tiªn cña ngµnh. TÝnh dÞ biÖt t¹o nªn barie nhËp cuéc v× nã b¾t buéc c¸c ®ãi thñ míi ph¶i lµm nhiÒu ®Ó v­ît qua sù trunh thµnh hiÖn t¹i cña kh¸ch hµng. Nh÷ng nç lùc nµy th­êng kÐo theo nh÷ng kho¶n lç cho viÖc khëi ®Çu v× ph¶i kÐo dµi thêi gian. Nh÷ng ®Çu t­ nh»m x©y dùng tiÕng t¨m cho h·ng lµ rÊt m¹o hiÓm v× sÏ kh«ng cã mét chót gi¸ trÞ ®Òn bï nµo nÕu viªvj nhËp cuéc thÊt b¹i. *Nh÷ng ®ßi hái vÒ vèn: Sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t­ nh÷ng nguån lùc tµi chÝnh lín ®Ó c¹nh tranh còng t¹o lªn mét barie nhËp cuéc, ®Æc biÖt trong tr­êng hîp vèn ®ã kh«ng giµnh cho sù m¹o hiÓm, hoÆc cho nh÷ng chi phÝ qu¶ng c¸o trø¬c kh«ng bï ®¾p ®­îc, hoÆc cho viÖc nghiªn cøu vµ t¹o s¶n phÈm míi. *Chi phÝ chuyÓn mèi: C¸c chi phÝ ®æi mèi t¹o nªn barie nhËp cuéc, cã nghÜa lµ chi phÝ mµ ng­êi mua ph¶i tr¶ mét lÇn cho viÖc thay ®æi tõ viÖc mua s¶n phÈm cña ng­êi cung øng nµy sang s¶n phÈm cña ng­êi kh¸c. Chi phÝ ®æi mèi cã thÓ bao gåm c¸c chi phÝ ®µo t¹o nh©n viªn, gi¸ cña c¸c thiÕt bÞ míi kÌm theo, chi phÝ vµ thêi gian ®Ó kiÓm tra vµ c ng vÞ trÝ thuËn lîi, trî cÊp cña chÝnh phñ, biÓu ®å kinh nghiÖm vµ häc hái. 27
  28. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT + C­êng ®é c¹nh tranh gi÷a c¸c ®èi thñ hiÖn t¹i: Mét sè h×nh thøc c¹nh tranh, râ nhÊt lµ c¹nh tranh vÌ gi¸, rÊt kh«ng æn ®Þnh vµ cã kh¶t n¨ng lµm gi¶m lîi nhuËn cña toµn ngµnh. C¸c ®èi thñ c¹nh tranh rÊt nhanh chãng vµ dÔ dµng b¾t chíc c¸c hµnh ®éng gi¶m gi¸, vµ mét khi b¾t ch­íc theo nh­ vËy. chóng ®· h¹ doanh thu cña tÊt c¶ c¸c h·ng trõ khi ®é co gi·n cña cÇu lµ ®ñ lín. ng­îc l¹i c¸c cuéc chiÐn tranh vÌ qu¶ng c¸o cã thÓ lµm t¨ng nhu cÇu vµ lµm t¨ng møc ®é dÞ biÖt cña s¶n phÈm trong ngµnh cã lîi Ých cho tÊt c¶ c¸c h·ng. Cuéc tranh ®ua trong mét ssè ngµnh ®­îc ®Æc tr­ng qua mét sè giai ®o¹n nh­ “ S½n sµng nghªnh chiÕn”, “chiÕn ®Êu”, “tiªu diÖt” trong khi ë mét sè ngµnh kh¸c nã ®­îc gäi lµ “lÞch sù” hoÆc “qu©n tö”. C¹nh tranh khèc liÖt lµ kÕt qu¶ cña mét lo¹t c¸c yÕu tè t¸c ®éng lÉn nhau *C¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®«ng ®¶o hoÆc b»ng vai ph¶i løa: Khi sè h·ng d«ng ®¶o, kh¶ n¨ng cã sù lén xén lµ lên vµ mät ssè h·ng cã thÓ tin t­ëng theo thãi quen lµ hä cã thÓ dich chuyÓn mµ kh«ng bi nhËn thÊy. ThËm chÝ khi cã mét sè h·ng, nÕu chung kh¸ lµ c©n b»ng víi nhau xÐt vÒ quy m« vµ thùc lùc th× vÉn cã sù kh«ng æn ®Þnh bëi v× chóng cã lÏ lµ thiªn h­íng ®èi chäi vãi nhau vµ cã c¸c nguån lùc ®Ó chèng ®ì vµ tr¶ ®òa kÞch liÖt. ng­îc l¹i khi ngµnh cã møc tËp trung ho¸ cao, hay bÞ ®iÒu khiÓn bëi mét hoÆc mét sè Ýt hµng th× cã Ýt sù nhÇm t­ëng vÌ søc m¹nh, vµ h·ng hoÆc nh÷ng h·ng dÉn ®Çu cã thÓ Ên ®Þnh trËt tù còng nh­ cã thÓ ®¶m tr¸ch vai trß s¾p sÕp phèi hîp trong ngµnh quÊcc c«ng cô nh­ vai trß dÉn ®Çu vÒ gi¸. *Tèc ®é t¨ng tr­ëng chËm cña ngµnh: Tèc ®é t¨ng tr­ëng chËm biÕn cña c¹nh tranh cña c¸c h·ng ®ang muèn më réng thµnh mét cuéc ph©n chia thÞ tr­êng. Cuéc c¹nh tranh vÒ thÞ tr­êng sÏ s«i ®éng h¬n rÊt nhiÒu so víi tr­êng hîp khi tèc ®é t¨ng tr­ëng cña ngµnh ®¶m b¶o nh÷ng kÕt qu¶ cao h¬n trong khi chØ cÇn theo kÞp tèc ®é t¨ng tr­ëng cña ngµnh, mµ khi c¸c nguån lùc vÒ qu¶n lý vµ tµi chÝnh sÏ ®­îc dïng vµo viÖc më mang ph¸t triÓn cïng víi toµn ngµnh. 28
  29. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT *Chi phÝ cè ®Þnh vµ chi phÝ l­u kho: Chi phÝ cè ®Þnh cao g©y ¸p lùc lín buéc c¸c h·ng ph¶i khai th¸c hÕt n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ khi n¨ng lùc s¶n xuÊt d­ thõa th× ®iÒu ®ã th­êng dÉn ®Õn viÖc gi¶m gi¸ mét c¸ch m¹nh mÏ. Chi phÝ c« ®Þnh ®­îc coi lµ cao trong tr­êng hîp mµ s¶n phÈm nÕu ®· s¶n xuÊt ra sÏ rÊt khã hoÆc rÊt tèn kÐm ®Ó l­u kho. Khi ®ã c¸c h·ng rÊt dÏ bÞ cuèn vµo trµo l­u gi¶m gi¸ nh»m t¨ng l­îng b¸n. *Sù thiÕu v¾ng vÒ tÝnh kh¸c biÖt cña s¶n phÈm vµ c¸c chi phÝ chuyÓn mèi: Khi mét s¶n phÈn hoÆc mét dÞch vô nµo ®ã ®­îc chÊp nhËn trªn thÞ tr­êng nh­ mét hangf ho¸ hoÆc gÇn nh­ mét lo¹i hµng ho¸ th× viÖc lùa chän cña ng­êi mua chñ yÕu dùa vµo gi¸ c¶ vµ c¸ch thøc phôc vô, kÕt qu¶ lµ g©y ra mét cuéc c¹nh tranh sèng cßn vÒ gi¸ c¶ còng nh­ lµ cung c¸ch phôc vô. *N¨ng lùc s¶n xuÊt t¨ng thªm víi møc vèn: Khi tÝnh hiÖu qu¶ nhê quy m« ®ßi hái ph¶i t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt víi møc lín th× phÇn n¨ng lùc s¶n xuÊt ®Ót¨ng thªm cã thÓ ®ång thêi ph¸ huû sù c©n b»ng cung cÇu, ®Æc biÖt khi cã nguy c¬ co côm cña c¸c n¨ng lùc s¶n xuÊt bæ sung nµy. *C¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®a d¹ng: C¸c ®æi thñ c¹nh tranh ®a d¹ng vÒ chiÕn l­îc, vÒ nguån vèn, vÒ con ng­êi. C¸c mçi quan hÖ v¬i c«ng ty mÑ cña hä cã nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau vµ chiÕn l­îc c¹nh tranh kh¸c nhau. *§Æt c­îc chiÕn l­îc cao: Cuéc c¹nh tranh trong ngµnh cµnh trë nªn s«i ®éng h¬n nÕu mét lo¹t c¸c h·ng ®Æt c­îc nh÷ng ®Þnhk møc gi¸ cao v¸o sù thµnh c«ng trong cuéc c¹nh tranh nµy. C¸c Barie bá cuéc cao: C¸c Barie bá cuéc lµ c¸c yÕu tè kinh tÕ , chiÕn l­îc vµ tinh thÇn cã t¸c dông gi÷ c¸c c«ng ty ë l¹i c¹nh tranh trong ngµnh cho dï hä cã thÓ kiÕm ®­îc rÊt Ýt lîi nhuËn hoÆc thËm chÝ cã thÓ lç. + ¸p lùc tõ s¶n phÈm thay thÕ XÐt theo nghÜa réng th× c¸c h·ng trong mét ngµnh ph¶i c¹nh tranh víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm thay thÕ. C¸c s¶n phÈm thay thÕ h¹n chÕ møc lîi nhuËn tiÒm n¨ng cña mét ngµnh b»ng c¸ch ®Æt ng­ìng tèi ®a cho møc gi¸ mµ c¸c h·ng trong ngµnh kinh doanh cã l·i. Kh¶ n¨ng lùa 29
  30. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT chän vÒ gi¸ c¶ cña c¸c s¶n phÈm thay thÕ cµng hÊp hÉn th× ng­ìng chÆn trªn ®èi víi lîi nhuËn cña ngµnh cµng v÷ng ch¾c h¬n. Trong mét chõng mùc nhÊt ®Þnh, sù xuÊt hiÖn cña c¸c s¶n phÈm thay thÕ lµm gi¶m ®i søc c¹nh tranh cña hµnh ho¸ do tÝnh n¨ng vµ c«ng dông cña nã. Cã thÓ trong mét thêi gian sö dông, ng­êi tiªu dïng nhËn biÕt n®­îc nã kh«ng “thay thÕ” ®­îc s¶n phÈm truyÒn thèng th× søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm tr­íc l¹i sÏ cao h¬n søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm thay thÕ. S¶n phÈm tthay thÕ còng lµ mét nh©n tè ®e do¹ ®Õn søcc¹nh tranh hµng ho¸ cña doanh nghiÖp. Sù ra ®êi cña s¶n phÈm thay thÕ lµ tÊt yÕu nh»m ®¸p øng ®­îc sù thay ®æi cña thÞ tr­êng theo ®óng h­íng ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó vµ ngµy cµng cao cÊp h¬n. S¶n phÈm thay tthÕ lu«n ®­îc s¶n xuÊt trªn nh÷ng d©y chuyÒ c«ng nghÖ tiªn tiÕn h¬n vµ râ r·ng nã cã nhiÒu ­u ®iÓm h¬n vµ do ®ã nã sÏ dÇn thu hÑp thÞ tr­êng cña c¸c s¶n phÈm thay thÕ. Do vËy chÝnh nã sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm bÞ thay thÕ. C¸ch kh¾c phôc cña c¸c doanh nghiÖp lµ h­íng tíi s¶n phÈm míi hay h­íng c¸c kh¸ch hµng t×m kiÕm ®é tho¶ dông míi. + QuyÒn lùc cña ng­êi mua Sù khã tÝnh cña ng­êi mua trong tiªu dïng s¶n phÈm nh­ ®ßi hái kiÓu c¸ch, mÉu m·, chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ cña s¶n phÈm buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m mäi c¸ch ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®ã. Tuy nhiªn khi thùc hiÖn nhu cÇu nµy th× søc c¹nh tranh hµng ho¸ cña doanh nghiÖp nµy cã thÓ cao h¬n, trong khi ®ã søc c¹nh tranh hµng hoa cña doanh nghiÖp kh¸c l¹i thÊp. §ã còng lµ do quy luËt c¹nh tranh, sù ®µo th¶i cña c¸i kh«ng ph¸t triÓn còng chÝnh lµ sù sinh s«i cña c¸i míi, ph¸t triÓn h¬n. Ng­êi mua c¹nh tranh víi ngµ b¾ng c¸ch Ðp gi¶m gi¸ xuèng, mÆc c¶ ®Ó cã chÊt l­îng tèt h¬n vµ ®­îc phôc vô nhiÒu h¬n ®ång thêi lµm cho ®èi thñ chèng l¹i nhau. TÊt c¶ ®Òu lµm tæn hao møc lîi nhuËn cña ngµh nãi chung vµ cña doanh nghiÖp nãi riªng. QuyÒn lùc cña mçi nhãm kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp phô thuéc vµo mét lo¹t c¸c ®Æc ®iÓm vÒ t×nh h×nh thÞ 30
  31. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT tr­êng cña nhãm vµ vµo tÇm quan träng cña hµng ho¸ mµ kh¸ch hµng mua cña doanh nghiÖp. Nhãm kh¸ch hµng lµ m¹nh nÕu hä cã c¸c ®iÒu kiÖn sau: o Nhãm tËp trung hoÆc mua víi khoãi l­îng lín so víi khèi l­îng b¸n ra cña ng­êi b¸n. o ChiÕm mét tû lÖ ®¸ng kÓ trong c¸c chi phÝ hoÆc trong c¸c hµng ho¸ ph¶i mua cña nhãm. Kh¸ch hµng sÏ cã xu h­íng chi tiªu hùp lý c¸c Nh÷ng hµng ho¸ mµ trong nhãm mua cña ngµnh nguån lùc dïng ®Ó mua hµng cña m×nh, ®Æc biÖt cã lý do gi¸ c¶ vµ mua mét c¸ch cã chän läc. o Nh÷ng s¶n phÈm mµ nhãm mua cña doanh nghiÖp lµ theo ®óng tiªu chuÈn phæ biÕn vµ kh«ng cã g× kh¸c biÖt. Ng­êi mua ch¾c ch¾n cã thÓ t×m thÊy nh÷ng ng­ê cung cÊp kh¸c vµ sÏ cã kh¶ n¨ng ®Èy doanh nghiÖp nµy chèng l¹i doanh nghiÖp kh¸c. Nhãm chØ kiÕm ®­îc møc lîi nhuËn thÊp, lîi nhuËn thóc ®Èy h¹ thÊp chi phÝ mua hµng. Cßn ®èi víi nhãm kh¸ch hµng cã møc lîi nhuËn cao nh×n chung Ýt ®Ó ý gi¸ c¶ h¬n. + QuyÒn lùc cña ng­êi cung cÊp Søc Ðp cña ng­êi cung øng mµ lên th× buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i lùa chän c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp nhÊt ®Ó gi¶i quýªt. VÝ dô ng­êi cung cÊp Ðp gi¸ nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cao, lµm cho c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÞu mét chi phÝ lín h¬n ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm vµ do ®ã gi¸ b¸n cã thÓ cao h¬n ®èi thñ c¹nh tranh kh¸c. V× vËy, lµm gi¶m ®i søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ cña doanh nghiÖp xuèng lµ rÊt cÇn thiÕt. Víi vai trß lµ ng­êi cung cÊp c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, quyÒn kùc cña nhµ cung øng ®­îc kh¼ng ®Þnh th«ng qua søc Ðp vÒ gi¸ c¸c yÕu tè ®Çu vµo. Nh÷ng ®Æc ®iÓm sau cña ng­êi cung øng ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn søc canh tranh trong ngµnh: Sè l­îng ng­êi cung øng: ThÓ hiÖn møc cung øng c¸c yÕu tè ®Çu vµo quan träng vµ møc lùa chän nhµ cung øng cña c¸c doanh nghiÖp cao hay thÊp. NhiÒu nµh cung cÊp t¹o ra sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng nguyªn vËt liÖu, nã cã t¸c dông lµm gi¶m chi phÝ ®Çu vµo cña c¸c nhµ s¶n xuÊt. 31
  32. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT TÝnh ®éc quyÒn cña nhµ cung øng t¹o ra cho hä nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸ gi¸ c¸c nhµ s¶n xuÊt, g©y ra nh÷ng khã kh¨n cho viÖc thùc hiÖn c¹nh tranh b»ng gi¸ c¶. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhµ cung øng vµ nhµ s¶n xuÊt: Khi nhµ cung øng ®ång thêi lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh trong cïng mét tæ chøc s¶n xuÊt th× tÝnh liªn kÕt néi bé ®­îc ph¸t huy t¹o cho nhµ s¶n xuÊt cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¹nh tranh b»ng gi¸ c¶. §Ó gi¶m bít ¶nh h­ëng xÊu tõ phÝa c¸c nhµ cung øng doanh nghiÖp cÇn x©y dùng mèi quan hÖ tèt víi hä, mua cña nhiÒu ng­êi trong ®ã chän ra mét nhµ cung øng chÝnh ®ång thêi tÝch cùc nghiªn cøu t×m ra nguyªn vËt liÖu thay thÕ. 1.4.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸. - Do xu h­íng toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸. Ngµy nay trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi, c¸c hµng rµo mËu dÞch ®­îc dì dÇn, thay vµo ®ã lµ chÕ ®é tù do mËu dÞch. Khi ®ã, quèc gia nµo, doanh nghiÖp nµo cã hµng ho¸ cã chÊt l­îng cao h¬n, gi¸ rÎ h¬n sÏ ®­îc kh¸ch hµng chÊp nhËn, nhøng hµng ho¸ chÊt l­îng th¸p trong khi gi¸ c¶ cai sÏ bÞ th¶i lo¹i dÇn. Nh­ vËy c«ng cô ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay cña c¸c doanh nghiÖp chÝnh lµ søc c¹nh tranh cña hµng ho¸, lµ kh¶ n¨ng doanh nghiÖp cã thÓ ®¸p øng ®­îc kh¸ch hµng tèt h¬n c¸c ®èi thñ c¹nh tranh nh­ thÕ nµo. Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, c¸c quèc gia sÏ nhËn biÕt ®­îc lîi thÕ so s¸nh cña m×nh so víi c¸c n­íc kh¸c, vµ hä sÏ tËp trung vµo nh÷ng lÜnh vùc thuéc lîi thÕ cña hä ®Ó tèi ®a ho¸ lîi Ých thu ®­îc. V× vËy, khi tham gia xuÊt khÈu hµng ho¸, c¸c quèc gia sÏ ph¸t huy tèi ®a lîi thÐ cña m×nh ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt. ViÖc më réng thÞ tr­êng ra n­íc ngoµi cßn gióp ®a d¹nh ho¸ ngµnh nghÒ ë c¸c n­íc xuÊt khÈu, tõ ®ã nhiÒu c«ng viÖc ®­îc t¹o ra, thu nhËp cña ng­êi d©n t¨ng vµ ®êi sèng nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn. §iÒu nµy cµng kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng cña hoËt ®éng xuÊt khÈu, 32
  33. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT mµ muèn ho¹t ®éng xuÊt khÈu ph¸t triÓn tøc lµ cã thÓ b¸n ®­îc nhiÒu hµnh ho¸ cho n­íc ngoµi ®iÒu ®ã ®ång nghÜa víi viÖc ta sÏ phôc vô kh¸ch hµng tèt h¬n ®èi thñ c¹nh tranh, cã nghÜa lµ søc c¹nh tranh s¶n phÈm cña ta cao h¬n, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng. - Quy luËt c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Quy luËt c¹nh tranh lµ mét quy luËt kinh tÕ, quy luËt c¹nh tranh cña nÒn kinh tª thÞ tr­êng buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n ®æi míi, v­¬n lªn ®Ó cã thÓ trô v÷ng trong c¹nh tranh. Theo quy luËt, khi tham gia thÞ tr­êng, gi¸ c¶ ng­êi b¸n vµ ng­êi mua ®Òu muèn tèi da ho¸ lîi Ých cña m×nh. Ng­êi mua th× lu«n muèn nhËn ®­îc hµng ho¸ cã chÊt l­îng tèt nhÊt víi gi¸ c¶ tèt nhÊt, trong khi ng­êi b¸n l¹i lu«n muèn ®Þnh gi¸ ë møc ®é cao nhÊt ®Ó cã thÓ nh»m tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Do ®ã trªn thÞ tr­êng, ng­êi th¾ng cuéc sÏ lµ ng­êi cung cÊp hµng ho¸ mµ ng­êi mua thÝch nhÊt, cã nghÜa lµ nhµ s¶n xuÊt ph¶i cho nh÷ng s¶n phÈm ®­îc coi lµ cã chÊt l­îng cao nhÊt, song gi¸ thµnh ph¶i thÊp h¬n so víi ®èi thñ c¹nh tranh, ®iÒu ®ã ®ång nghÜa víi viÖc gia t¨ng søc c¹nh tranh cña hµng ho¸. - Do sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt. Ngµy nay, cïng víi dù ph¸t triÓn nh­ vò b·o cña khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ, chÊt l­îng s¶n phÈm khong ngõng ®­îc n©ng cao trong khi gi¸ thµnh s¶n xuÊt ngµy cµng gi¶m . §iÒu nµy sÏ lµm cho ai n¾m ®­îc c«ng nghÖ tiªn tiÕn trong tay sÏ tån t¹i vµ t¨ng tr­ëng tèt. Ng­îc l¹i, víi nh÷ng c«ng nghÖ l¹c hËu, s¶n xuÊt ra sn¶ phÈm cã chÊt l­îng thÊp vµ gi¸ thµnh cao, nhµ s¶n xuÊt sÏ bÞ thua cuéc, bÞ pha s¶n vµ sÏ bÞ lo¹i khái thÞ tr­êng. V× vËy, ®Ó tån t¹i vµ phÊt triÓn doanh nghiÖp ph¶i tho¶ m·n tèt nhu cÇu cña kh¸ch hµng, tøc lµ s¶n xuÊt ra s¶nphÈm cã ch©t l­îng ngµy cµng cao vµ gi¸ c¶ ngµy cµng h¹ hay nãi c¸ch kh¸c søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ph¶i ®­îc n©ng cao cïng víi yªu cÇu ngµy cµng cao cña ng­êi tiªu dïng. - §¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. ViÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng hãa lµ rÊt quan träng. §iÒu nµy thÓ hiÖn qua viÖc t×m hiÓu vÒ kh¸i niÖm, chØ tiªu vµ c¸c nh©n tè ¶nh 33
  34. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT h­ëng ®Õn søc c¹nh tranh cña hµng hãa. Nh­ vËy, ®©y lµ nh÷ng lý luËn hÕt søc c¬ b¶n mµ bÊt kú doanh nghiÖp nµo khi tham gia vµo thÞ tr­êng ®Òu ph¶i nghiªn cø­ vµ øng dông vµo thùc tiÔn kinh doanh cña m×nh. Sù tr×nh bµy trªn thÓ hiÖn tÝnh chÊt phøc t¹p cña c¹nh tranh nãi chung vµ c¹nh tranh hµng hãa nãi riªng. §ßi hái doanh nghiÖp ph¶i n¾m v÷ng ®­îc lý luËn nµy th× míi cã thÓ ®¸p øng ®­îc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh. 34
  35. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu vµ søc c¹nh tranh vÒ hµng ho¸ cña c«ng ty. 2.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. 2.1.1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. - C«ng ty Thanh B×nh HTC ®­îc thµnh lËp Ngµy 2 th¸ng 5 n¨m 1998. - Theo quyÕt ®Þnh sè 3506 /Q§/KH§T. - §Þa chØ giao dÞch: www. thanh binhhtc. com. vn. - Tªn giao dÞch lµ THABICO. - §iÖn tho¹i: (04) 8771883- 8772790. - Fax: (04) 8771883- 8773995. - Tµi kho¶n: 43222-00- 20117 mëi t¹i chi nh¸nh techcombank Hoµn KiÕm – Hµ Néi. - M· sè thuÕ: 01 00595569- 01. - Ngµnh nghÒ kinh doanh lµ: vËt t­ kim khÝ. C«ng ty lóc ban ®Çu chØ lµ c«ng ty th­¬ng m¹i víi nhiÖm vô chñ yÕu lµ nhËp c¸c mÆt hµng vÒ thÐp sau ®ã b¸n cho kh¸ch hµng. Th× hiÖn nay c«ng ty ®· ph¸t triÓn ®­îc c¸c ngµnh nghÒ kinh doanh nh­ th­¬ng m¹i vµ s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng vÒ thÐp c«ng nghiÖp theo c¸c ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng. - Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c«ng ty lµ kinh doanh c¸c mÆt hµng thÐp c«ng nghiÖp: + ThÐp tÊm, thÐp l¸ c¸n nãng, c¸n nguén d¹ng cuén vµ kiÖn. + ThÐp c¸c bon, thÐp hîp kim d¹ng tÊm vµ thanh trßn. + ThÐp h×nh c¸c lo¹i: U –I V –L + Cïng víi kinh doanh c«ng ty cßn cã mét bé phËn s¶n xuÊt, chuyªn phôc vô theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ c¸c lo¹i s¶n phÈm sau thÐp ®ã lµ: thÐp h×nh U- C- Z , thÐp tÊm, l¸ theo yªu cÇu vÒ kÝch th­íc, kiÓu d¸nh chÊt l­îng cña kh¸ch hµng. - ThÞ tr­êng ®Çu vµo cña c«ng ty chñ yÕu lµ Nga vµ NhËt B¶n, ngoµi ra cßn c¸c c«ng ty cña c¸c n­íc Dµi Loan, Canada, Hµn Quèc 35
  36. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT - ThÞ tr­êng ®Çu ra cña c«ng ty chñ yÕu lµ thÞ tr­êng miÒn B¾c, Trung tõ §µ N½ng trë ra. - Qui m« , bé m¸y tæ chøc lóc thµnh lËp: chØ cã 12 c¸n bé c«ng nh©n viªn, qui m« nhá, ch­a ph©n thµnh c¬ cÊu râ rµng. 2.1.2. Bé m¸y tæ chøc cña c«ng ty. Víi sè l­îng ban ®Çu míi chØ lµ 12 c¸n bé c«ng nh©n viªn hiÖn nay c«ng ty ®· cã sè c«ng nh©n viªn lµ gÇn 60 ng­êi. Tõ chç ch­a cã bé m¸y tæ chøc ®· cã c¬ cÊu tæ chøc râ rµng víi c¸c phßng kinh doanh, phßng xuÊt nhËp khÈu, phßng kÕ to¸n tµi chÝnh, phßng hµnh chÝnh, phßng tæ chøc nh©n sù Qua 7 n¨m ph¸t triÓn c«ng ty ®· cã c¬ cÊu bé m¸y râ rµng víi c¸c bé phËn chøc n¨ng sau: o S¬ ®å bé m¸y tæ chøc cña c«ng ty. S¬ ®å 1: Bé m¸y tæ chøc cña c«ng ty Thanh B×nh HTC Phã gi¸m ®èc Gi¸m ®èc phã gi¸m ®èc phßng trung phßng p.tµi phßng phßng kÕ t©m XNK chÝnh ban tæ ho¹ch sx-kd kÕ kh¸c chøc sx-kd to¸n Cöa cöa x sx x sx tæ tæ tæ kÕ tæ lao tæ hµng hµng sè 1 sè 2 kho nghiÖp to¸n kinh ®éng chøc kd kd sè vËn vô kÕ tµi doanh tiÒn hµnh sè 1 2 to¸n chÝnh tæng l­¬ng chÝnh hîp - Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña tõng bé phËn trong bé m¸y tæ chøc: 36
  37. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT + Gi¸m ®èc: lµ ng­êi quyÕt ®Þnh thùc thi kÕ ho¹ch, chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña c«ng ty. Th«ng qua sù tÝch hîp nh÷ng ý kiÕn, ®¸nh gi¸ cã ®­îc tõ hÖ thèng c¸c phßng ban trùc thuéc sù qu¶n lý cña gi¸m ®èc nh­ c¸c phã gi¸m ®èc, phßng xuÊt nhËp khÈu, phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. Gi¸m ®èc cã nhiÖm vô chñ yÕu lµ: * Theo dâi t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. * Ký c¸c hîp ®ång lao ®éng hay tho¶ ­íc lao ®éng víi c«ng nh©n. * Thay mÆt doanh nghiÖp ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. * Bæ nhiÖm miÔn nhiÖm c¸c chøc vô l·nh ®¹o trong tõng bé phËn cña c«ng ty. * §¹i diÖn cho c«ng ty ®Ó giao dÞch víi c¬ quan nhµ n­íc , c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ víi tµo ¸n vÒ mäi vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña c«ng ty. + C¸c phã gi¸m ®èc: lµ bé phËn tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ c¸c kÕ ho¹ch, chiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng ty. Phã gi¸m ®èc tæ chøc vµ triÓn khai c¸c quyÕt ®Þnh cña gi¸m ®èc tíi c¸c phßng ban trùc thuéc do m×nh qu¶n lý theo sù ph©n c«ng cña gi¸m ®èc. Nh­ c¸c phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, trung t©m s¶n xuÊt kinh doanh, phßng tæ chøc vµ c¸c phßng ban kh¸c cña c«ng ty. + Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh: cã nhiÖm vô tham m­u cho gi¸m ®èc tæ chøc thùc hiÖn, chØ ®¹o h­íng dÉn c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trªn c¬ së môc tiªu chung cña toµn c«ng ty vµ yªu cÇu cña cña c¸c bé phËn kh¸c ®Ò ra yªu cÇu cho bé phËn m×nh. * Xö lý c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh vÒ tµi chÝnh tiÒn tÖ, x¸c ®Þnh nh÷ng thÕ m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña c«ng ty ®Ó huy ®éng vèn cho c¸c ho¹t ®«ng cña doanh nghiÖp. * B¶o toµn vµ ph¸t triÓn nguån vèn kinh doanh. * X©y dùng kÕ to¸n tµi chÝnh vµ thèng kª theo ph¸p lªnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc. 37
  38. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT * Qu¶n lý sö dông tµi s¶n, vËt t­, hµng ho¸, quü khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó mua s¾m, x©y dùng tranh thiÕt bÞ míi, c¸c nguån vèn dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. * Më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng. * Ho¹ch to¸n gi¸, thµnh lËp vµ ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh nh­ : bo¸ c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n + Phßng tæ chøc:lµ phßng cã chøc n¨ng tham m­u gióp gi¸m ®èc vµ phã gi¸m ®èc phô tr¸ch cña c«ng ty tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c, x©y dùng vµ lùa chän m« h×nh tæ chøc lao ®éng sao cho phï hîp víi nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh. Vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ®¬n vÞ, c¬ cÊu bé m¸y ph¶i gän nhÑ, hiÖu qu¶ vµ khoa häc, chñ ®éng lËp kÕ ho¹ch chi tiÕt vµ ph©n c«ng lao ®éng hîp lý. NhiÖm vô cña phßng tæ chøc: * Thùc hiÖn tuyÓn dông lao ®éng, ®µo t¹o båi d­ìng c¸n bé. Sö dông c¸n bé ®óng n¨ng lùc chuyªn m«n. * Thùc hiÖn chÕ ®é khen th­ëng ®óng møc, x©y dùng kÕ ho¹ch tiÒn l­¬ng, lùa chän ph­¬ng thøc tr¶ l­¬ng. *Thùc hiÖn ph©n phãi thu nhËp cho lao ®éng vµ c«ng t¸c chÝnh s¸ch x· héi b¶o hé an toµn lao ®éng. * Tæ chøc thi ®ua khen th­ëng vµ kØ luËt, gi¶i quyÕt c¸c ®¬n th­ khiÕu n¹i, thanh tra kiÓm tra ®¶m b¶o an toµn trËt tù, c«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y cho c«ng ty. * Tæ chøc c¸c c«ng t¸c hµnh chÝnh qu¶n trÞ, mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ v¨n phßng, bè trÝ n¬i lµm viÖc, ®iÖn n­íc, tæ chøc c«ng t¸c dÞch vô v¨n phßng. + Phßng xuÊt nhËp khÈu: cã chøc n¨ng lµ tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ c¸c nghiÖp vô kinh doanh quèc tÕ. Chøc n¨ng cña phßng xuÊt nhËp khÈu lµ thu thËp th«ng tin vÒ c¸c mÆt hµng mµ c«ng ty ®ang kinh doanh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, ®Ó t×m ra c¸c 38
  39. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT kh¸ch hµng tiÒm n¨ng cho c«ng ty. Vµ chuÈn bÞ c¸c c«ng t¸c cho viÖc kÝ kÕt h¬p ®ång kinh doanh quèc tÕ. + Phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh: cã nhiÖm vô vµ chøc n¨ng lËp kÕt ho¹ch kinh doanh, c¸c chØ tiªu cho phã gi¸m ®èc tham kh¶o tr×nh lªn gi¸m ®èc vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c cöa hµnh kinh doanh lªn phã gi¸m ®èc phô tr¸ch. Vµ nhËn nhiÖm vô cña m×nh theo quyÕt ®Þnh cña phã gi¸m ®èc phô tr¸ch. + Trung t©m s¶n xuÊt kinh doanh: cã chøc n¨ng gi¸m s¸t c¸c x­ëng s¶n xuÊt , tæ kho v©n, tæ nghiÖp vô kü thuËt ®Ó b¸o c¸o lªn phã gi¸m ®èc phô tr¸ch. NhiÖm vô cña trung t©m s¶n xuÊt kinh doanh lµ tæ chøc cho c¸c x­ëng s¶n xuÊt cña c«ng ty, s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm theo chØ thÞ ¬ trªn. vµ tæ chøc kho vËn ®Ó nhËp hµng ho¸ vÒ b¶o qu¶n hoÆc s¶n xuÊt. Vµ giao nhiÖm vô cho tæ nghiÖp vô kÜ thuËt kiÓm tra c¸c s¶n phÈm tr­íc khi xuÊt x­ëng, còng nh­ kiÓn tra chÊt l­îng s¶n phÈm mua vÒ nhËp kho. o Mèi quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn trong bé m¸y tæ chøc: Do c«ng ty Thanh B×nh HTC lµ mét c«ng ty t­ nh©n, nªn trong bé m¸y tæ chøc gi¸m ®èc lµ ng­êi cã quyÒn cao nhÊt vµ quyÕt ®Þnh c¸c vÊn ®Ò quan träng cña c«ng ty. Gi¸m ®èc thu thËp th«ng tin tõ c¸c phßng c¸c phã gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban trong c«ng ty, tõ ®ã ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Ó c¸c phßng ban thùc hiÖn nhiÖm vô. Cßn c¸c phã gi¸m ®èc tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn c«ng ty, vµ ®iÒu hµnh c¸c phßng ban trùc thuéc m×nh qu¶n lý. Thu thËp c¸c th«ng tin tõ c¸c phßng ban ®ã ®Ó hç trî cho gi¸m ®èc trong viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh. C¸c phßng ban: phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, trung t©m s¶n xuÊt kinh doanh, phßng xuÊt nhËp khÈu, phßng tµi chÝnh kÕ to¸n, phßng tæ chøc, vµ c¸c phßng ban kh¸c sÏ nh¹n c¸c nhiÖm vô cña m×nh tõ cÊp trªn ®Ó chØ ®¹o cÊp d­íi cña m×nh thùc hiÖn nhiÖm vô. Vµ thu thËp th«ng tin tõ c¸c ®¬n vÞ thuéc m×nh qu¶n lý ®Ó b¸o c¸o lªn cÊp trªn. 39
  40. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT Nh­ Phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt thu thËp th«ng tin tõ c¸c cöa hµng kinh doanh sau ®ã lËp kÕ hoach kinh doanh b¸o c¸o cho phã gi¸m ®èc phô tr¸ch. Trung t©m s¶n xuÊt kinh doanh th× nhËn c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt tõ phã gi¸m ®èc phô tr¸ch, sau ®ã giao kÕ ho¹ch cho tõng x­ëng s¶n xuÊt. Ph©n viÖc cho tæ kho vËn giao vµ chuyÓn hµng, tæ nghiÖp vô kü thuËt kiÓm tra c¸c s¶n phÈm. Phßng xuÊt nhËp khÈu th× t×m kiÕm th«ng tin thÞ tr­êng vµ t×m c¸c nhµ cung cÊp tiÒm n¨ng b¸o c¸o cho gi¸m ®èc. Vµ chuÈn bÞ c¸c c«ng t¸c ®µm ph¸n, dao dÞch vµ so¹n th¶o hîp ®ång cho gi¸m ®èc ký kÕt víi bªn n­íc ngoµi. Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n tæng hîp c¸c sè liÖu thèng kª vÒ mua b¸n c¸c mÆt hµng qua ®ã b¸o c¸o cho gi¸m ®èc biÕt ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. 2.1.3. Nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña c«ng ty. - LÜnh vùc kinh doanh cña c«ng ty. Sè lÜnh vùc kinh doanh qua c¸c n¨m: khi míi thµnh lËp th× lÜnh vùc kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty chØ lµ th­¬ng m¹i( nhËp c¸c s¶n phÈm thÐp c«ng nghiÖp vÒ ph©n phèi cho c¸c c«ng ty trong n­íc). §Õn n¨m 2000 th× c«ng ty ®· cã nhµ m¸y s¶n xuÊt thÐp, vµ ®· s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. Nh­ vËy tõ n¨m 2000 ®Õn nay c«ng ty ®· më réng lÜnh vùc kinh doanh vÒ c¶ th­¬ng m¹i vµ s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng thÐp c«ng nghiÖp. C¬ cÊu cña sè lÜnh vùc kinh doanh: HiÖn nay c«ng ty kinh doanh c¸c mÆt hµng nhËp khÈu kho¶ng 80% lµ th­¬ng m¹i. Cßn 20% lµ dïng cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm phôc vô theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. - Danh môc c¸c mÆt hµng mµ c«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh. + ThÐp tÊm, thÐp l¸ c¸n nãng, c¸n nguén d¹ng cuén vµ kiÖn. + ThÐp c¸c bon, thÐp hîp kim d¹ng tÊm vµ thanh trßn. + ThÐp h×nh c¸c lo¹i: U –I V –L 40
  41. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT + Cïng víi kinh doanh c«ng ty cßn cã mét bé phËn s¶n xuÊt, chuyªn phôc vô theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ c¸c lo¹i s¶n phÈm sau thÐp ®ã lµ: thÐp h×nh U- C- Z , thÐp tÊm, l¸ theo yªu cÇu vÒ kÝch th­íc, kiÓu d¸nh chÊt l­îng cña kh¸ch hµng. - Nguån cung cÊp c¸c mÆt hµng cho c«ng ty: chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp cña Nga vµ NhËt B¶n, ngoµi ra cßn c¸c c«ng ty cña c¸c n­íc Dµi Loan, Canada, Hµn Quèc - Nh÷ng ®Æc tÝnh cña nguyªn vËt liÖu ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm cña c«ng ty: Do ®Æc tÝnh cña c¸c mÆt hµng thÐp c«ng nghiÖp nhÊt lµ c¸c hµng c¸n nguéi rÊt khã b¶o qu¶n ( rÊt dÔ bÞ rØ ). Mµ khÝ hËu cña n­íc ta lµ khÝ hËu Èm nªn c«ng viÖc b¶o qu¶n rÊt kho kh¨n vµ tèn kÐm. MÆt kh¸c c¸c mÆt hµng vÒ s¾t thÐp nµy th­êng cã trong l­îng lín nªn viÖc vËn chuyÓn còng g©y rÊt nhiÒu khã kh¨n vµ c­íc phÝ vËn chuyÓn g©y tèn kÐm. - ThÞ tr­êng mua b¸n chñ yÕu cña c«ng ty: ThÞ tr­êng ®Çu vµo cña c«ng ty chñ yÕu lµ Nga vµ NhËt B¶n, ngoµi ra cßn c¸c c«ng ty cña c¸c n­íc §µi Loan, Canada, Hµn Quèc §©y lµ c¸c n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nªn c¸c mÆt hµng nhËp vÒ rÊt cã chÊt l­îng. ThÞ tr­êng ®Çu ra cña c«ng ty chñ yÕu lµ thÞ tr­êng miÒn B¾c, Trung tõ §µ N½ng trë ra. V× c«ng ty cã nhµ m¸y vµ x­ëgn s¶n xuÊt ë Hµ Néi nªn c¸c kh¸ch hµng cña c«ng ty ®a sè ë miÒn b¾c. - C«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ cña c«ng ty. C«ng nghÖ vµ c¸c lo¹i thiÕt bÞ hiÖn t¹i cña c«ng ty: c«ng ty ®· ®Çu t­ ®­îc c¸c lo¹i m¸y mãc nhµ x­ëng kho¶ng 3,5- 4 tû ®ång ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §ã lµ c¸c m¸y mãc c«ng nghÖ nhËp cña NhËt B¶n t­¬ng ®èi hiÖn ®¹i so víi c«ng nghÖ trong n­íc,nh­ng so víi c«ng nghÖ cña thÕ giíi th× c«ng nghÖ nay còng ®· lçi thêi. Do ®ã, c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ cña c«ng ty võa thÕ m¹nh võa lµ khã kh¨n cña c«ng ty so víi thÞ tr­êng trong n­íc. - C¬ cÊu lao ®éng cña c«ng ty: 41
  42. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT §éi ngò lao ®éng cña c«ng ty gÇn 60 ng­êi hÇu hÕt lµ trÎ, vµ trong c«ng ty c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn chñ yÕu lµ nam víi nghÒ qu¶n trÞ kinh doanh vµ c«ng nh©n s¶n xuÊt. Trong sè ®ã th× c¸n bé cã tr×nh ®é ®· qua ®¹i häc, cßn c«ng nh©n lµ ®éng trong nhµ m¸y cã tr×nh ®é tõ phæ th«ng ®Õn cao ®¼ng. - C¸c nguån vèn vµ c¬ cÊu theo nguån, theo lo¹i vèn qua c¸c n¨m: Nguån vèn cña c«ng ty hÇu hÕt lµ vèn cña chñ së h÷u vµ vèn vay. Mét sè lµ tõ lîi nhuËn kh«ng chia cña c«ng ty. Do c«ng ty kinh doanh lu«n cã l·i qua c¸c n¨m nªn t¹o ®­îc uy tÝn víi c¸c ng©n hµng vµ c¸c chñ nî. 2.2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty. - Kim ng¹ch nhËp khÈu. B¶ng 1: Kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty( 2001- 2003) (§¬n vÞ: triÖu ®ång) ChØ tiªu/ N¨m 2001 2002 2003 Kim nh¹ch nhËp 85784 100375 121728 khÈu Nguån: phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. Nh­ vËy kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty t¨ng lªn theo tõng n¨m. §iÒu ®ã chøng tá c«ng ty ®ang cã chiÕn l­îc kinh doanh hîp lý mang l¹i nhiÒu ®¬n ®Æt hµng. Kim ng¹ch nhËp khÈu n¨m 2003 t¨ng h¬n so víi n¨m 2002 lµ 21353 triÖu ®ång (tøc lµ t¨ng 21,27% kim ng¹ch nhËp khÈu ), n¨m 2002 h¬n so víi n¨m 2001 lµ 14591 triÖu ®ång ( t¨ng 17,01% kim ng¹ch nhËp khÈu ). VËy kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty t¨ng lòy tiÕn theo tõng n¨m. - C¬ cÊu c¸c mÆt hµng nhËp khÈu. B¶ng 2: C¬ cÊu c¸c mÆt hµng nhËp khÈu. §¬n vÞ:ngh×n ®ång. 42
  43. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT MÆt hµng 2001 2002 2003 Ph«i thÐp 2838756 3247854 3935147 ThÐp tÊm 892685 1058726 1428790 ThÐp l¸ 901347 1167239 1486924 ThÐp chÕ t¹o 756934 856240 1252975 C¸c lo¹i thÐp kh¸c 199800 331741 158659 Nguån: Phßng xuÊt nhËp khÈu. Nh­ vËy mÆt hµng chñ yÕu mµ c«ng ty nhËp khÈu vÒ lµ ph«i thÐp. V× nã lu«n chiÕm trªn 50% gi¸ trÞ c¸c mÆt hµng nhËp khÈu vÒ, do c«ng ty kinh doanh th­¬ng m¹i lµ 80% nªn gi¸ trÞ mÆt hµng ph«i thÕp nhËp khÈu lín ®Ó phôc vô cho c¸c ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng. Cßn c¸c mÆt hµng nh­ ThÐp tÊm, thÐp l¸ c¸n nãng, c¸n nguén d¹ng cuén vµ kiÖn, ThÐp c¸c bon, thÐp hîp kim d¹ng tÊm vµ thanh trßn, ThÐp h×nh c¸c lo¹i: U –I V –L chñ yÕu dµnh cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nªn gi¸ trÞ nhËp khÈu vÒ cßn Ýt. Qua b¶ng sè 2 ta thÊy c¸c mÆt hµng nhËp khÈu vÒ cã gi¸ trÞ t¨ng theo tõng n¨m, nh­ n¨m 2003 so víi n¨m 2002 th× ph«i thÐp t¨ng 687293 ngh×n ®ång; thÐp tÊm t¨ng 370064 ngh×n ®ång; thÐp l¸ t¨ng 319685 ngh×n ®ång n¨m 2002 so víi n¨m 2001 th× ph«i thÐp t¨ng 409098 ngh×n ®ång; thÐp tÊm t¨ng 166041 ngh×n ®ång; thÐp l¸ t¨ng 265892 ngh×n ®ång - C¬ cÊu thÞ tr­êng nhËp khÈu. B¶ng sè 3: ThÞ tr­êng nhËp khÈu cña c«ng ty §¬n vÞ: triÖu ®ång. ThÞ tr­êng 2001 2002 2003 NhËt B¶n 22870 28956 32869 Nga 20022 21231 27995 Hµn Quèc 15347 18584 23500 Canada 12089 15208 18972 §µi Loan 15456 15840 18419 Tæng kim ng¹ch 85784 100375 121728 Nguån: phßng xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty. 43
  44. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT ThÞ tr­êng ®Çu vµo cña c«ng ty chñ yÕu lµ Nga vµ NhËt B¶n chiÕm h¬n nöa gi¸ trÞ nhËp khÈu cña c«ng ty, ngoµi ra cßn c¸c c«ng ty cña c¸c n­íc §µi Loan, Canada, Hµn Quèc §©y lµ c¸c n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nªn c¸c mÆt hµng nhËp vÒ rÊt cã chÊt l­îng. - C¸c h×nh thøc nhËp khÈu. C«ng ty míi chØ cã 2 h×nh thøc nhËp khÈu lµ nhËp khÈu trùc tiÕp vµ nhËp khÈu theo ®¬n ®Æt hµng. Bëi v× c«ng ty thùc hiÖn nhiÖm vô inh doanh cña m×nh chñ yÕu lµ th­¬ng m¹i, do ®ã c«ng ty chØ nhËp khÈu c¸c mÆt hµng mµ kh¸ch hµng yªu cÇu. Vµ mét phÇn sè Ýt c¸c mÆt hµng ®ã nhËp khÈu trùc tiÕp vÒ ®Ó s¶n xuÊt. 2.3. Thùc tr¹ng vÒ søc c¹nh tranh hµng ho¸ cña c«ng ty. - Møc ®é c¹nh tranh cña mÆt hµng thÐp ë thÞ tr­êng ViÖt Nam. Do ViÖt Nam ch­a tù cung øng ®ñ l­îng thÐp phôc vô cho qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng phôc vô cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa. Nªn n­íc ta cÇn ph¶i nhËp khÈu c¸c mÆt hµng thÐp th× míi ®¸p øng ®ñ ®­îc cho qu¸ tr×nh x©y dùng. ChÝnh v× lÏ ®ã mµ møc ®é c¹nh tranh trong ngµnh thÐp ch­a gay g¾t. Nh­ng do chóng ta phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo thÞ tr­êng n­íc ngoµi nªn thÞ tr­êng thÐp cña ViÖt Nam rÊt mÊt æn ®Þnh. - C¸c ®èi thñ c¹nh tranh chÝnh trong mÆt hµng thÐp. Trong mÆt hµng thÐp th× c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trong n­íc th× chØ cã mét sè c¸c c«ng ty lín thuéc quyÒn së h÷u cña nhµ n­íc ®ang n¾m gi÷ nhiÒu thÞ phÇn nhÊt lµ: Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam, c«ng ty thÐp Th¸i Nguyªn, thÐp miÒn Nam . Cßn thÞ phÇn cña c¸c c«ng ty t­ nh©n cßn Ýt ch­a ®¸ng kÓ. Cßn c¸c ®èi thñ c¹nh tranh tõ n­íc ngoµi lµ c¸c c«ng ty liªn doanh cña NhËt, Italia, Ph¸p c¸c c«ng ty nµy cã c¸c s¶n phÈm víi chÊt l­îng rÊt cao nªn søc c¹nh tranh cña hä lµ rÊt lín. - C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng søc c¹nh tranh mÆt hµng thÐp cña c«ng ty. + C¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh: 44
  45. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT ` S¶n phÈm vµ c¬ cÊu s¶n phÈm: HiÖn nay trªn thÞ tr­êng thÐp ViÖt Nam th× c¸c mÆt hµng thÐp cña c«ng ty nhËp vÒ cã søc c¹nh tranh cao, v× c¸c s¶n phÈm nhËp vÒ hoÆc lµ nhËp khÈu ñy th¸c cho c«ng ty kh¸c, hoÆc lµ ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng theo c¸c ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng. Do ®è, c¸c s¶n phÈm cña c«ng rÊt ®a d¹ng vµ phong phó ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu kh¸ch hµng. ` ChÊt l­îng cña s¶n phÈm: Do nguån cung cÊp c¸c mÆt hµng cho c«ng ty lµ c¸c n­íc ph¸t triÓn nªn chÊt l­îng cña c¸c s¶n phÈm nµy lµ rÊt cao. §©y lµ mét thÕ m¹nh cña c«ng ty ®Ó c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong n­íc. ` DÞch vô kh¸ch hµng: Do c«ng ty míi ®­îc thµnh lËp nªn m¹ng l­íi b¸n hµng vµ kªnh ph©n phèi cña c«ng ty cßn máng vµ yÕu. Nªn c«ng ty kh«ng n¾m bÊt ®­îc c«ng t¸c dÞch vô kh¸ch hµng mét c¸ch chÝnh x¸c. §©y lµ vÊn ®Ò mµ c«ng ty cÇn gi¶i quyÕt sím ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ lín. `H×nh ¶nh cña c«ng ty: C«ng ty Thanh B×nh HTC tuy míi thµnh lËp ®­îc 7 n¨m nh­ng c«ng ty lu«n thùc hiÖn tèt c¸c hîp ®ång nhËp khÈu ñy th¸c cho kh¸ch hµng, vµ c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cña c«ng ty lu«n cã chÊt l­îng tèt ®· mang l¹i uy tÝn cho c«ng ty tõ ®ã n©ng cao ®­îc h×nh ¶nh cña c«ng ty. + ChØ tiªu ®Þnh l­îng: ` ThÞ phÇn: B¶ng sè 4: ThÞ phÇn cña c«ng ty theo miÒn ë ViÖt Nam. §¬n vÞ: % ThÞ phÇn 2001 2002 2003 MiÒn B¾c 75 71 68 Trung 25 29 32 Nam 0 0 0 Nguån: B¸o c¸o phßng kÕ ho¹ch. 45
  46. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT Qua b¶ng sè 4 ta thÊy ®­îc thÞ phÇn mµ c«ng ty tËp trung chñ yÕu lµ miÒn B¾c víi thÞ phÇn chiÕn trªn d­íi 70%, c«ng ty ®ang ®Èy m¹nh viÖc th©m nhËp thÞ tr­êng miÒn trung. C«ng ty kh«ng cã thÞ phÇn t¹i miÒn Nam v× thÞ tr­êng ®Çu ra cña c«ng ty chØ ®Õn §µ N½ng. Do c«ng ty Thanh B×nh HTC lµ mét c«ng ty t­ nh©n vµ míi thµnh lËp nªn thÞ phÇn cña c«ng ty ë thÞ tr­êng ViÖt Nam lµ rÊt nhá, nh­ng c«ng ty ®· vµ ®ang lµm ¨n cã l·i nªn thÞ phÇn cña c«ng ty sÏ t¨ng lªn theo tõng n¨m. ` Tû lÖ doanh thu cña c«ng ty so víi ®èi thñ m¹nh nhÊt: §èi thñ c¹nh tranh m¹nh nhÊt hiÖn nay cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam lµ Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam. B¶ng sè 5: Doanh thu cña Hai c«ng ty. §¬n vÞ: triÖu ®ång. Tªn c«ng ty 2001 2002 2003 C«ng ty Thanh B×nh HTC 86843 104427 129890 Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam 7245250 6961801 5647391 C«ng ty Thanh B×nh HTC/ tæng 1,2 1,5 2,3 c«ng ty thÐp ViÖt Nam (%) Nguån: B¸o c¸o tæng hîp qua c¸c n¨m. Qua b¼ng sè 5 ta thÊy thÞ phÇn cña c«ng ty lµ rÊt nhá bÐ so víi ®èi thñ c¹nh tranh m¹nh nhÊt. Nh­ng ta còng thÊy ®­îc thÞ phÇn cña c«ng ty n¨m nay lu«n t¨ng h¬n so víi n¨m tr­íc ®©y lµ mét minh chøng cho thÊy r»ng søc c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty ®ang t¨ng lªn theo tõng n¨m. - C¸c c«ng cô c¹nh tranh mµ c«ng ty sö dông trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam. Nh×n chung mçi c«ng ty cã mét lîi thÕ riªng vµ c¸c doanh nghiÖp c¨n cø vµo c¸c lîi thÕ ®ã ®Ó x©y dùng c¸c chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ c¹nh tranh cho phï hîp. Bªn c¹nh ®ã th× doanh nghiÖp ph¶i sö dông kÕt hîp hai c«ng cô lµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §©y lµ hai c«ng 46
  47. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT cô c¹nh tranh quan träng nhÊt cña mét s¶n phÈm, mÆt hµng thÐp c«ng nghiÖp dïng ®Ó x©y dùng vµ chÕ t¹o m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn cã chÊt l­îng cao ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho c¸c c«ng tr×nh vµ c¸c thiÕt bÞ ®­îc s¶n xuÊt ra. V× vËy n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm lµ viÖc c«ng ty cÇn ®Çu t­ vµo ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. C«ng ty ®ang ®Èy m¹nh c«ng t¸c dÞch vô kh¸ch hµng tõ kh©u giíi thiÖu s¶n phÈm ®Õn dÞch vô sau b¸n hµng. V× muèn gi÷ ®­îc kh¸ch hµng vµ n©ng cao h×nh ¶nh c«ng ty, uy tÝn cña c«ng ty th× viÖc phÊt triÓn c«ng t¸c dÞch vô kh¸ch hµng lµ tÊt yÕu mµ c«ng ty ph¶i lµm. 2.4. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu vµ søc c¹nh tranh hµng ho¸ cña c«ng ty. - Nh÷ng mÆt ®¹t ®­îc. + Cña ho¹t ®éng nhËp khÈu: Kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m vµ doanh thu tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña tõ ®ã t¨ng lªn qua c¸c n¨m. C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt c¸c hîp ®ång víi kh¸ch hµng nªn hÇu nh­ kh«ng cã hîp ®ång nµo bÞ khiÕu n¹i. Qua ®ã uy tÝn cña c«ng ty víi c¸c kh¸ch hµng vµ b¹n hµng ngµy cµng ®­îc n©ng cao. C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng ®· vµ ®ang ®­îc quan t©m h¬n, qua ®ã viÖc nhËp khÈu sÏ cã lîi h¬n v× c«ng ty sÏ hiÓu râ h¬n vÒ thÞ tr­êng nhËp khÈu còng nh­ yªu cÇu cña kh¸ch hµng. C«ng ty ngµy cµng më réng ®­îc thÞ tr­êng t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ®µm ph¸n vµ ký kÕt c¸c hîp ®ång thuËn lîi h¬n. C«ng ty ®ang chuyÓn ®æi c¬ cÊu c¸c mÆt hµng nhËp khÈu víi su thÕ gia t¨ng c¸c mÆt hµng nhËp khÈu vÒ ®Ó s¶n xuÊt thay thÕ c¸c mÆt hµng nhËp khÈu, ®©y lµ xu thÕ phï hîp víi chñ tr­¬ng cña nhµ n­íc ta. + Cña viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh hµng hãa: C«ng ty ngµy cµng cã thÞ phÇn t¨ng lªn so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. §iÒu nµy chøng tá chiÕn l­îc c¹nh tranh vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña c«ng ty ®ang ®i ®óng h­íng. 47
  48. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT H×nh ¶nh cña c«ng ty cµng ngµy cnµg g©y ®­îc Ên t­îng tèt víi víi kh¸ch hµng vµ c¸c nhµ ®Çu t­. qua ®ã sÏ gióp cho c«ng ty thu hót ®­îc nhiÒu vèn h¬n nh»m ph¸t triÓn vµ më réng quy m« cña c«ng ty. C¸c c«ng cô vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ ®­îc c«ng ty thùc hiÖn tèt, ®©y lµ yÕu tè quan trong ®Ó c«ng ty gi÷ ®­îc c¸c kh¸ch hµng truyÒn th«ng vµ thu hót ®­îc c¸c kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. C«ng ty ®· x©y dùng ®­îc c¬ së vËt chÊt vµ kü thuËt ®¶m b¶o cho yªu cÇu ph¸t triÓn vµ më réng qui m« s¶n xuÊt cña c«ng ty vÒ sau nµy. Qua ®ã n©ng cao ®­îc søc c¹nh tranh c¸c mÆt hµng mµ c«ng ty s¶n xuÊt víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh( tõ viÖc ®¸p øng ®­îc ngµy cµng nhiÒu yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ quy m« më réng sÏ lµm cho gi¸ thµnh c¸c mÆt hµng gi¶m xuèng). Vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty më réng thÞ tr­êng, n©ng cao thÞ phÇn trong n­íc. - Nh÷ng mÆt h¹n chÕ. + VÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu: C«ng ty míi chØ cã hai h×nh thøc nhËp khÈu lµ nhËp khÈu trùc tiÕp vµ nhËp khÈu ñy th¸c theo ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng, ®èi víi mét c«ng ty chñ yÕu lµ bu«n b¸n th­¬ng m¹i th× chØ cã hai h×nh thøc nhËp khÈu lµ qu¸ Ýt. C«ng ty nhËp khÈu c¸c mÆt hµng chñ yÕu lµ c¸c n­íc ph¸t triÓn víi vÞ trÝ ®Þa lý rÊt xa chóng ta do ®ã thêi gian tõ khi ký hîp ®ång ®Õn khi hµng vÒ lµ rÊt l©u, cã thÓ ®Ó mÊt c¸c c¬ héi kinh doanh tèt. C¸c kh©u giao dÞch, ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång c«ng ty ch­a cã sù ®Çu t­ ®óng møc. Chi phÝ cho c«ng t¸c hç trî vµ b¶o qu¶n c¸c mÆt hµng nhËp khÈu vÒ cßn qu¸ cao sÏ lµ gi¶m lîi nhuËn cña c«ng. + VÒ søc c¹nh tranh hµng hãa: §iÓm yÕu nhÊt cña c«ng ty ®ã lµ ch­a thùc hiÖn tèt c«ng cô c¹nh tranh b»ng dÞch vô kh¸ch hµng. §Æc biÖt lµ ch­a chó träng ®Õn dÞch vô tr­íc khi b¸n hµng nh­ qu¶ng c¸o, c¸c th«ng tin vÒ c¸c mÆt hµng cña c«ng ty ch­a ®­îc c«ng bè réng r·i. 48
  49. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT C¸c lo¹i c«ng nghÖ vµ m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty so víi thÕ giíi cßn l¹c hËu, lçi thêi nªn søc c¹nh tranh vÒ chÊt l­îng so víi hµng ngo¹i nhËp cßn kÐm. Do ®ã søc c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm mµ c«ng ty s¶n xuÊt ra sÏ kÐm h¬n nhiÒu so víi c¸c hµng ngo¹i nhËp. - Nguyªn nh©n cña c¸c mÆt tån t¹i. + Kh¸ch quan: do thÞ tr­êng c¸c mÆt hµng thÐp c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam so víi thÕ giíi lµ rÊt nhá nªn thÞ tr­êng vÒ mÆt hµng nay lu«n biÕn ®éng. Vµ nguån cung cÊp cña c¸c c«ng ty thÐp ViÖt Nam cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc chiÕm thÞ phÇn qu¸ Ýt. Mµ ®Êt n­íc ®ang trong thêi kú x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, thùc hiÖn c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®ang cÇn sö dông rÊt nhiÒu c¸c s¶n phÈm vÒ thÐp c«ng nghiÖp. ThÞ tr­êng mÆt hµng thÐp c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam kh«ng æn ®Þnh trong mét n¨m. Vµo mïa kh« lµ mua x©y dùng th× thÞ tr­êng cÇn rÊt mét khèi l­îng lín thÐp phôc vô cho x©y dùng, mua m­a th× hÇu nh­ kh«ng cã nhu cÇu. MÆt kh¸c, trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o nguån nh©n lùc cña ViÖt Nam cßn vÊn ®Ò bÊt cËp. Trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o chung ta míi chØ chuyªn s©u vÒ lý thuyÕt mµ ch­a chó träng nhiÒu ®Õn thùc tÕ . + Chñ quan: MÆt h¹n chÕ lín nhÊt cña c«ng ty lµ nguån vèn ch­a nhiÒu ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh n©ng cÊp c¸c lo¹i c«ng nghÖ thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty. Vµ c«ng nh©n viªn cña c«ng ty ch­a ®­îc chuyªn m«n ho¸ cao. Do ®ã c«ng ty kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng cung cÊp c¸c s¶n phÈm víi khèi l­îng lín trong thêi gian ng¾n. Vµ ®éi ngò c«ng nh©n ch­a ®¸p øng ®­îc viÖc lµm ra c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, viÖc nay cã thÓ g©y l·ng phi khi cã nhiÒu s¶n phÈm háng. 49
  50. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ n©ng cao søc c¹nh tranh hµng hãa t¹i c«ng ty thanh b×nh htc. 3.1. Ph­¬ng h­íng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty. - Ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ c¹nh tranh ë ViÖt Nam . §Ó t¹o ®iÒu kiÖn vÒ vËt chÊt triÓn khai thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi trong 10 n¨m (2001- 2010). ChÝnh phñ ta ®ang cã chñ tr­¬ng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, nh­ng ®ång thêi còng khuyÕn khÝch nhËp khÈu c¸c mÆt hµng phôc vô cho viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô cho s¶n xuÊt. Vµ ®Ó tiÕn tíi ra nhËp c¸c tæ chøc kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc th× ViÖt Nam, ®ang cã xu h­íng gi¶m thiÓu c¸c lo¹i thuÕ ®èi víi c¸c mÆt hµng nhËp khÈu ë c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Do ®ã c¸c s¶n phÈm trong n­íc ph¶i ®æi míi ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm ngo¹i nhËp.ChÝnh phñ chØ b¹o hé mét sè ngµnh mang tÝnh chÊt ¶nh h­ëng ®Õn an ninh quèc gia. - Ph­¬ng h­íng nhËp khÈu vµ c¹nh tranh cña c«ng ty. Do chñ tr­¬ng cña §¶ng trong thêi ®iÓm hiÖn nay lµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng tiªu dïng trong n­íc, vµ chØ khuyÕn khÝch nhËp khÈu c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ chuyÓn giao c«ng nghÖ, vËt t­ phôc vô cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. ChÝnh nh÷ng chñ tr­¬ng nµy sÏ t¹o c¬ héi cho viÖc héi nhËp quèc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, nh­ng nã còng tao ra mét m«i tr­êng c¹nh tranh quyÕt liÖt h¬n. ThÊy râ ®­îc thêi c¬ vµ nh÷ng th¸ch thøc nµy c«ng ty ®· ®Ò ra nh÷ng ph­¬ng h­íng cô thÓ ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty nh­ sau: TiÕp tôc duy tr× vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu. Bëi v× ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng chñ ®¹o ®em l¹i doanh thu vµ lîi nhuËn cho c«ng ty. Ph­¬ng h­íng cña c«ng ty lµ cñng cè c¸c b¹n hµng cung cÊp vµ t×m kiÕm c¸c nhµ cung cÊp tiÒm n¨ng: V× hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ 50
  51. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT quan sÏ ®­îc rì bá, nªn viÖc cñng cè c¸c b¹n hµng truyÒn thèng sÏ cã ®­îc nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong giao dÞch vµ ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång nhÊt lµ nhËn ®­îc c¸c ­­ ®·i ®Æc biÖt do b¹n hµng danh cho. Nh­ng còng cÇn t×m c¸c nhµ cung cÊp tiÒm n¨ng nh»m rót ng¾n thêi gian giao nhËn hµng ®Ó tranh thñ c¸c c¬ héi kinh doanh. Cñng cè vµ duy tr× c¸c mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng: Do teong ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty lµ b¸n hµng nhËp khÈu chiÕm 80% nªn viÖc cñng cè vµ duy tr× víi nh÷ng kh¸hc hµng sÏ t¹o cho c«ng ty lu«n cã mèi quan hÖ æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng, ®«ng thêi nhê nh÷ng mèi quan hÖ nµy c«ng ty sÏ cã nh÷ng kh¸ch hµng míi. C«ng ty sÏ ph¶i ®µu t­ vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt, chÕ biÕn nh÷ng mÆt hµng tõ nguyªn vËt liÖu nhËp khÈu vÒ nh»m thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn h¬n vµ kh«ng qu¸ phô thuéc vµ nhËp khÈu. §ång thêi c«ng ty ph¶i lµm tèt c«ng t¸c c¸n bé tøc lµ tiÕn hµnh ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i nh÷ng c¸n bé kinh daonh cho phï hîp víi chuyªn m«n vµ nghiÖp vô. TiÕp tôc tuyÖn dông c¸c nh©n viªn cã n¨ng lùc vµo c«ng ty. C«ng ty sÏ tõng b­íc ®¶m b¶o cung øng ®ñ sè l­îng vµ chÊt l­îng cho kh¸ch hµng mét c¸ch kÞp thêi vµ nhanh chãng. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra chÊt l­îng c¸c mÆt hµng nhËp khÈu vÒ, cã b¶ng b¸ogi¸ chi tiÕt c¸c mÆt hµng, hoµn thiªn c¸c dÞch vô b¸n hµng vµ sau b¸n hµng nh»m n¨ng cao søc c¹nh tranh cña hµng hãa. 3.2. Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ n©ng cao søc c¹nh tranh hµng ho¸ cña c«ng ty. - Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty: + §Çu t­ nghiªn cøu thÞ tr­êng. Nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ mét trong nh÷ng c«ng t¸c ®ãng vai trß quan träng quyÕt ®Þnh tíi sù thµnh c«ng còng nh­ thÊt b¹i trong ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng. Môc ®Ých cña nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ n¨m b¾t ®­îc th«ng tin vÒ s¶n phÈm, vÒ dung l­îng thÞ 51
  52. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT tr­êng, vÒ gi¸ c¶ còng nh­ ®èi t¸c kinh doanh,®èi thñ c¹nh tranh trªn c¬ së th«ng tin thu ®­îc sÏ tiÕn hµnh chän läc, ph©n tÝch, rót ra nh÷ng nhËn xÐt, kÕt luËn ®Ó lµm c¬ së x©y dùng chiÕn l­îc, kÕ ho¹ch kinh doanh.Nh­ vËy muèn lµm tèt c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ ttr­êng th× ph¶i lµm tèt c¸c c«ng t¸c sau: N©ng cao kh¶ n¨ng tiÕp cËn vµ n¾m b¾t xö lý th«ng tin trªn thÞ tr­êng. §èi víi viÖc tiÕp cËn th«ng tin thø cÊp c«ng ty míi chØ thu thËp th«ng tin qua nghiªn cøu tµi liÖu nh­ s¸ch b¸o th­¬ng m¹i do c¸c tæ chøc, quèc gia , c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ vµ c¸ nh©n xuÊt b¶n. Trong thêi gian ®ã c«ng ty cã thÓ nghiªn cøu c¸c th«ng tin thø cÊp tõ c¸c nguån sau:th«ng tin cña c¸c tæ chøc quèc tÕ chuyªn ngµnh cña liªn hîp quèc, c¸c tæ chøc khu vùc Nguån th«ng tin tõ c¸c tæ chøc chuyªn tr¸ch cña chÝnh phñ n­íc ngoµi.§èi víi th«ng tin s¬ cÊp hiÖn nay c«ng ty chØ míi thu thËp chñ yÕu lµ pháng vÊn kh¸ch hµng. Do ®ã ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao cho c¸c mÆt hµng nhËp khÈu th× c«ng ty ph¶i ®Çu t­ vµ viÖc thu thËp th«ng tin s¬ cÊp nh­: thö nghiÖm thÞ tr­êng, quan s¸t vÒ hµnh vi vµ tËp tÝnh kh¸ch hµng tõ ®ã ®­a ra c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp cho c¸c cöa hµng kinh doanh. T¹i c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao th× c«ng t¸c thèng kª thÞ tr­êng tèt vµ thu nhËp b×nh qu©n cña d©n c­ kh¸ cao, th× c¸c sè liÖu thèng kª thÞ tr­êng ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi chÝnh x¸cvÒ nhu cÇu thÞ tr­êng. Cßn c¸c n­íckh¸c chØ ph¶n ¸nh ®­îc mét phÇn nhu cÇu thÞ tr­êng nªn ®é tin cËy kh«ng cao. C«ng ty ph¶i tiÕn hµnh ®µo t¹o c¸n bé chuyªn ngµnh trong viÖc thu thËp vµ xö lý th«ng tin ®Ó nh©n viªn ®ã cã ®ñ kh¶ n¨ng vµ kinh nghiÖm cÇn thiÕt xö lý c¸c th«ng tin mät c¸ch tèt nhÊt. Nh÷ng nh©n viªn kh«ng cãa ®ñ n¨ng lùc lµm viÖc cÇn ph¶i sa th¶i vµ tuyÓn chän c¸c nh©n viªn míi cã n¨ng lùc chuyªn m«m thùc sù. Ph©n ®Þnh l¹i râ chøc n¨ng gi÷a phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vµ phßng kÕ ho¹ch thÞ tr­êngcòng nh­ thµnh viªn trong phßng kÕ ho¹ch thÞ tr­êng. Vµ hai phßng nµy ph¶i trùc tiÕp liªn hÖ víi nhau trong c¸c th­¬ng 52
  53. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT vô kÕ ho¹ch nhËp khÈu ®Ó ®Ò ra c¸c chiÕn l­îc nhËp khÈu v¶t×nh lªn cho gi¸m ®èc phª duyÖt. + §a d¹ng ho¸ h×nh thøc nhËp khÈu. C«ng ty míi chØ cã 2 h×nh thøc nhËp khÈu lµ nhËp khÈu trùc tiÕp vµ nhËp khÈu theo ®¬n ®Æt hµng. Trong thêi gian tíi cã thÓ ph¶i ®a d¹ng hãa h×nh thøc nhËp khÈu ®Ó c«ng ty chñ ®éng vµ thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn h¬n vµ ph©n bè rñi ro trong nhËp khÈu tèt h¬n. + Hoµn thiÖn c«ng t¸c giao dÞch ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång. Trong ho¹t ®éng nhËp khÈu thÐp th× hîp ®ång nhËp khÈu cã nhiÒu ®iÒu kho¶n phøc t¹p, gi¸ trÞ hµng hãa línnªn c«ng t¸c giao dÞch, ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång nhËp khÈu lµ rÊt quan träng. §Ó cuéc ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång ®­îc thµnh c«ng cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao , th× c«ng ty nªn lùa chän ®éi ngò nh÷ng ng­êi tham gia ®µm ph¸n trªn c¬ së: cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷, cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh mét c¸ch nhanh nh¹y ®Ó cã thÓ giÈi quyÕt ®­îc c¸c khó m¾c trong ®µm ph¸n, kü thuËt chuyªn ngµnh vµ n¾m ch¾c c¸c quy t¾c trong ®µm ph¸n, n¾m râ c¸c ®iÒu luËt cã liªn quan ®Õn lô©t ph¸p ViÖt Nam vµ luËt ph¸p cña c¸c n­íc ®èi t¸c. + Hoµn thiÖn c«ng t¸c thùc hiÖn hîp ®ång. Do c«ng ty th­êng nhËp khÈu vÒ mét lóc nhiÒu lo¹i mÆt hµng nÒn trong kh©u giao nh©n hµng th­êng bÞ kÐo dµi. V× vËy ®Ó rót ng¾n thêi gian lµm thñ tôc h¶i quan, tr¸nh nh÷ng r¾c rèi cã thÓ x¶y ra th× hµng hãa cÇn ph¶i chuÈn bÞ c¸c giÊy tê hîp lÖ, x¾p xÕp hnµg hãa cã trËt tù, thuËn tiÖn cho viÖc kiÓm tra cña h¶i quan. MÆt kh¸c do c«ng ty cã khã kh¨n vÒ vèn nªn trong kh©u thanh to¸n còng cã nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh. C«ng ty cã thÓ giÈi quyÕt thiÕu vèn kinh doanh b»ng c¸ch: Huy ®éng vèn tõ lîi nhuËn ®Ó l¹i, c¸c kho¶n ch­a sñ dông nh­ quü khÊu hao, quü tiÒn l­¬ng ch­a ®Õn kú ph¶i thanh to¸n Huy ®éng vèn tõ c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty, h×nh thøc nµy võa t¹o vèn võa khuyÕn khÝch c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¸t huy hÕt n¨ng lùc cña 53
  54. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT m×nh. X©y dùng mèi quan hÖ víi c¸c ng©n hµng tèt h¬n, t¹o lËp niÒm tin vµ duy tri niÒm tin cña c¸c ng©n hµng víi c«ng ty b»ng c¸c ho¹t ®éng cô thÓ nh­ thùc hiÖn tr¶ l·i vay ®óng h¹n, cung cÊp nh÷ng th«ng tin lµnh m¹nh vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. - Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao søc c¹nh tranh hµng ho¸ cña c«ng ty. + §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm: §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña c«ng ty nh»m t¹o ra mét ®éi ngò lao ®éng lµnh nghÒ vµ cã chuyªn m«n ho¸ cao: Nh­ tuyÓn c¸c c«ng nh©n cã tay nghÒ vµ kinh nghiÖm vµo kÌm cÆp c¸c c«ng nh©n trÎ. Göi mét sè c«ng nh©n cã triÓn väng ®i häc ®Ó tiÕp thu c¸c m¸y mãc hiÖn ®¹i, hoÆc thuÕ c¸c chuyªn gia vÒ h­íng dÉn vËn hµnh c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Tæ chøc c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng kÜ l­ìng ®Ó tuyÓn chän ®­îc nh÷ng ng­êi thËt sù cã chuyªn m«m vµ n¨ng lùc vµo lµm viÖc cho c«ng ty. X©y dùng t¸c phong c«ng nghiÖp trong lao ®éng, b»ng c¸c h×nh thøc tuyªn truyÒn hoÆc c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh, kinh tÕ. SÏ gióp cho ng­êi lao ®éng cã ý thøc, tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng ty. Nh­ vËy th× c«ng ty míi cã ®­îc ®éi ngò c«ng nh©n cã tr×nh ®é tay nghÒ cao vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Tõ ®ã c«ng ty míi cã kh¶ n¨ng t¹o ra ®­îc c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao vµ cã søc c¹nh tranh cao trªn thÞ tr­êng. + Ph¶i ®¶m b¶o cung øng ®ñ sè l­îng, chÊt l­îng c¸c mÆt hµng cho kh¸ch hµng mét c¸ch kÞp thêi ®Ó n©ng cao h×nh ¶nh cña c«ng ty. Do ®Æc tr­ng cña thÐp c«ng nghiÖp lµ dïng ®Ó chÕ t¹o c¸c s¶n phÈm phôc vô cho x©y dùng vµ dïng cho x©y dùng. Nªn khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu th× c«ng ty ph¶i cã hµng ®Ó b¸n cho hä, v× vËy c«ng ty cÇn cã s½n c¸c lo¹i s¶n phÈm trong kho ®Ó kÞp thêi cung cÊp cho kh¸ch hµng khi hä cã nhu cÇu. 54
  55. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT + Hoµn thiÖn c¸c dÞch vô kh¸ch hµng ®Ó gi÷ kh¸ch hµng l©u dµi vµ t¨ng uy tÝn cña c«ng ty h¬n n÷a trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam. DÞch vô tr­íc khi b¸n hµng : c«ng ty nªn ®ãn tiÕp kh¸ch hµng vµ t×m hiÓu nhu cÇu cña hä, chµo hµng vµ giíi thiÖu c¸c lo¹i mÆt hµng. Gióp ®ì kh¸ch hµng b»ng c¸ch t­ vÊn c¸c c«ng dông tÝnh n¨ng cña c¸c mÆt hµng. DÞch vô sau b¸n hµng: Sau khi ®· b¸n hµng cho kh¸ch hµng c«ng ty nªn cã c¸c dÞch vô vËn chuyÓn hµng cho kh¸ch hµng, cã phiÕu b¶o hµnh vÒ c¸c s¶n phÈm mµ c«ng ty b¸n ra. + Thay ®æi c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ vµ Më réng qui m« s¶n xuÊt: §æi míi c«ng nghÖ vµ tranh thiÕt bÞ m¸y mãc cña c«ng ty ®ang lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch nh»m s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng cã chÊt l­îng, kiÓu d¸ng, mÉu m· tèt ®Ó phôc vô cho kh¸ch hµng trong n­íc vµ dÇn dÇn tiÕn tíi xuÊt khÈu. Më réng qui m« s¶n xuÊt ®Ó ph¸t triÓn c«ng ty trë thµnh nhµ th­¬ng m¹i lín trong n­íc vµ më r«ng thÞ tr­êng ®Çu ra c¶ toµn quèc :C«ng ty dµnh mét phÇn lîi nhuËn thu ®­îc ®Ó ®Çu t­ vµo më qui m« s¶n xuÊt, t¹o uy tÝn cho c¸c kh¸ch hµng. Tõ ®ã sÏ ph¸t triÓn thªm c¸c dÞch vô vËn chuyÓn c¸c mÆt hµng cho c¸c kh¸ch hµng ®Ó võa n©ng cao lîi nhuËn võa t¹o t©m lý yªn t©m cho kh¸ch hµng. 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc. - M«i tr­êng ph¸p lý vµ thñ tôc hµnh chÝnh vÒ hµng nhËp khÈu. Nhµ n­íc nªn cã nh÷ng ®iÒu chØnh vµ c¸c thñ tôc vÒ h¶i quan ®Ó rót ng¾n thêi giam nhËn hµng cña c¸c c«ng ty kinh doanh mÆt hµng thÐp. Vµ tr¸nh ®­îc c¸c rñi ro vÒ néi tú cña mÆt hµng nµy. HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp ®©ng gÆp lóng tóng trong viÖc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh do c¸c qui ®Þnh cña Nhµ n­íc tõ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh vµ néi dung cña luËt con nhiÒu m©u thuÉn. - §Çu t­ c¬ së h¹ tÇng. 55
  56. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT Nhµ n­íc cÇn ®Çu t­ vµo hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i, th«ng tin liªn l¹c, c¸c kho vËn, bÕn b·i chøa hµng §¹c biÖt lµ ®Çu t­ ph¸t triÓn hÖ thèng tµu biÓn, ph­¬ng tiÖn bèc dì. - Hç trî vÒ th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp. Nhµ n­íc cÇn hç trî cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc thu thËp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã ph­¬ng ¸n kinh doanh. Nhµ n­íc nªn cã c¸c Ên phÈm vÒ thÞ tr­êng hµng hãa thÕ giíi, nhu cÇu tiiªu thô, c¸c nhµ cung cÊp hµng cã tiÒm n¨ng Nhµ n­íc cÇn t¹o lËp c¸c kªnh th«ng tin th­¬ng m¹i tõ ViÖt Nam ra n­íc ngoµi, vµ më c¸c v¨n phßng t­ vÊn cho c¸c doanh nghiÖp. Qua ®ã sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc hiÓu râ h¬n vÒ c¸c ®èi t¸c lµm ¨n. MÆt kh¸c còng gióp cho c¸c doanh nghiÖp cã c¸c chiÕn l­îc kinh doanh phï hîp nh»m n©ng cao søc c¹nh tranh hµng hãa trong n­íc. - kiÓm tra vµ sö lý nghiªm minh c¸c vô vi ph¹m. Ho¹t ®éng bu«n lËu t¹i c¸c cöa khÈu cña ViÖt Nam ®ang diÔn ra m¹nh, do ®ã nhµ n­íc cÇn cã c¸c biÖn ph¸p sö lý thËt nghiªm minh. Nh»m t¹o ra mét m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh cho tÊt c¶ c¸c daonh nghiÖp trong n­íc. - X©y dùng c¸c nhµ m¸y t¹o nguån nguyªn liÖu: Nhµ n­íc ta cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c quÆng thÐp ®Ó lµm nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt thÐp c«ng nghiÖp thay thÕ hµng nhËp khÈu. Bëi v× gi¸ ph«i ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng vÒ thÐp ViÖt Nam rÊt cao vµ lu«n biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶. Gióp cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc cã ®­îc nguån nguyªn liÖu ®Çu vµo æn ®Þnh vµ cã ®iÒu kiÖn giÈm gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ c¸c s¶n phÈm nµy sÏ cã søc c¹nh tranh cao h¬n. 56
  57. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT KÕt luËn Khi ®Êt n­íc ch­a thÓ tù m×nh ph¸t minh ra c¸c thµnh tùu khoa häc kü thuËt th× viÖc nhËp khÈu lµ v« cïng quan träng. §èi víi ViÖt Nam còng vËy, th«ng qua viÖc nhËp khÈu c¸c mÆt hµng thÐp c«ng nghiÖp tõ c¸c n­íc tiªn tiÕn, ViÖt Nam míi cã thÓ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nhgiÖp hãa hiªn ®¹i hãa ®Êt n­íc. Vµ ®èi víi c¸c c«ng ty, viÖc nhËp khÈu ®ã sÏ gióp n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ ®ã, c¸c doanh nghiÖp míi cã thÓ tån t¹i, ®ñ søc c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn. Nh­ng nhµ n­íc ta ®ang cã nh÷ng ®Þnh h­íng lµ gi¶m nhËp khÈu vµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu c¸c lo¹i hµng hãa vµ dÞch vô. HiÖn nay ngµnh s¶n xuÊt thÐp cña n­íc ta cßn yÕu míi chØ cã mét sè Ýt c«ng ty tù s¶n xuÊt ra ph«i thÐp ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Cßn l¹i hÇu hÕt c¸c c«ng ty lµ nhËp khÈu c¸c mÆt hµng thÐp vÒ ph©n phèi cho thÞ tr­êng trong n­íc. MÆt kh¸c chung ta ®ang më cöa nÒn kinh tÕ nªn c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu ph¶i c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi tham gia vµo thÞ tr­êng ViÖt Nam. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, mÆc dï ®øng tr­íc nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc trong sù c¹nh tr¹nh gay g¾t cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, vµ sù kh«ng æn ®Þnh cña thÞ tr­êng thÐp. Nh­ng c«ng ty Thanh B×nh HTC vÉn ®øng v÷ng vµ ngµy cµng më réng ®­îc quy m«, ph¸t triÓn thªm nhiÒu mÆt hµng do c«ng ty s¶n xuÊt. Qua ®ã ta cã thÓ thÊy ®­îc c«ng ty ®ang cã chiÕn l­îc kinh doanh hîp lý lµ nhËp khÈu c¸c mÆt hµng thÐp vÒ võa b¸n trùc tiÕp võa s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng hãa. Mét lÇn n÷a, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Th.s Bïi Huy Nh­îng cïng c¸c c«, chó trong C«ng ty Thanh B×nh HTC ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. 57
  58. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. C¸c b¸o c¸o hµng n¨m cña c«ng ty. (Phßng kÕ ho¹ch tµi chÝnh cung cÊp) 2. Gi¸o tr×nh: Qu¶n trÞ dù ¸n FDI cña khoa kinh tÕ vµ kinh doanh quèc tÕ. 3. B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c n¨m 2003 cña C«ng ty. 4. Gi¸o tr×nh: Marketing quèc tÕ cña khoa khoa kinh tÕ vµ kinh doanh quèc tÕ. 5. Gi¸o tr×nh: kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng cña tr­êng Ngo¹i Th­¬ng. 6. Vµ c¸c tµi liÖu liªn quan kh¸c. 58
  59. Chuyªn ®Ò thùc tËp Khoa KT & KDQT MôC LôC tRANG lêi nãi ®Çu 2 Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nhËp KhÈu vµ søc c¹nh tranh hµng ho¸ 4 1.1. Kh¸i niÖm, chøc n¨ng vµ vai trß cña nhËp khÈu hµng ho¸ 4 1.1.1. Kh¸i niÖm nhËp khÈu 4 1.1.2. Chøc n¨ng cña nhËp khÈu 5 1.1.3. Vai trß cña nhËp khÈu hµng ho¸ 6 1.2. C¸c h×nh thøc cña ho¹t ®éng nhËp khÈu 8 1.2.1. NhËp khÈu th«ng th­êng(nhËp khÈu trùc tiÕp) 8 1.2.2. NhËp khÈu uû th¸c 9 1.2.3. NhËp khÈu liªn doanh 10 1.2.4. NhËp khÈu ®æi hµng 10 1.2.5. NhËp khÈu t¸i xuÊt 11 1.2.6. NhËp khÈu theo ®¬n nhËp hµng 12 1.3. Kh¸i niÖm, vai trß vµ c¸c h×nh thøc c¹nh tranh 12 1.4. Søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ vµ sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ 20 1.4.1. Søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ 20 1.4.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ 32 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu vµ søc c¹nh tranh vÒ hµng ho¸ cña c«ng ty 35 2.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty 35 2.2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty 42 2.3. Thùc tr¹ng vÒ søc c¹nh tranh hµng ho¸ cña c«ng ty 44 2.4. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu vµ søc c¹nh tranh hµng ho¸ cña c«ng ty 47 59