Đề tài Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội

doc 84 trang nguyendu 3350
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đề tài Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • docde_tai_hoan_thien_cong_tac_ke_toan_nguyen_vat_lieu_tai_cong.doc

Nội dung text: Đề tài Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội

  1. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Lời nói đầu Trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp sản xuất muốn tồn tại và phát triển nhất định phải có phương án sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả kinh tế. Một quy luật tất yếu trong nền kinh tế thị trường là cạnh tranh, doanh nghiệp phải tìm mọi biện pháp để đứng vững và phát triển trên thương trường, đáp ứng đựơc nhu cầu của người tiêu dùng với sản phẩm chất lượng cao và giá thành hạ. Chính vì vậy, các doanh nghiệp sản xuất phải giám sát từ khâu đầu tới khâu cuối của quá trình sản xuất kinh doanh. Tức là từ khâu thu mua nguyên vật liệu đến khâu tiêu thụ sản phẩm và thu được tiền về nhằm đảm bảo việc bảo toàn và tăng nhanh tốc độ chu chuyển vốn, người lao động và doanh nghiệp có lợi nhuận để tích lũy và mở rộng sản xuất. Để thực hiện được điều đó thì doanh nghiệp phải tiến hành đồng bộ các biện pháp quản lý mọi yếu tố có liên quan tới hoạt động sản xuất kinh doanh công tác kế toán là một bộ phận cấu thành của hệ thống công cụ để quản lý các hoạt động kinh tế, kiểm tra việc sử dụng tài sản, vật tư, tiền vốn nhằm đảm bảo tính năng động, sáng tạo, tự chủ trong sản xuất kinh doanh, tính toán và xác định hiệu quả kinh tế. Nguyên vật liệu là một yếu tố rất quan trọng trong quá trình sản xuất của doanh nghiệp, thường chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành sản phẩm. Vì vậy, việc kế toán nguyên vật liệu là không thể thiếu và phải đảm bảo 3 yêu cầu của công tác kế toán đó là: chính xác, kịp thời và toàn diện. Kế toán nguyên vật liệu có đảm bảo được 3 yêu cầu trên mới đảm bảo cho việc cung cấp nguyên vật liệu kịp thời và đồng bộ cho nhu cầu sản xuất, kiểm tra và giám sát chặt chẽ chấp hành các định mức tiêu hao, dự trữ, nhờ đó góp phần giảm bớt chi phí, dẫn đến hạ giá thành sản phẩm, nâng cao lợi nhuận, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 1 Chuyên đề tốt nghiệp
  2. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Kế toán nguyên vật liệu là một khâu quan trọng trong công tác hạch toán kế toán. Tổ chức kế toán nguyên vật liệu tốt sẽ cung cấp thông tin kịp thời và chính xác các thành phần kế toán khác trong công tác kế toán ở doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nền kinh tế thị trường mở với sự hòa nhập với nền kinh tế thế giới, rất nhiều các nhà đầu tư nước ngoài đã vào Việt Nam, từ đó đòi hỏi chế độ hạch toán kế toán nói chung và kế toán nguyên vật liệu nói riêng phải có những đòi hỏi cho phù hợp và ngang bằng với các nước khác trên thế giới. Do đó, hiện nay, chế độ hạch toán kế toán chung và kế toán nguyên vật liệu nói riêng đã được ban hành trên nguyên tắc thỏa mãn các yêu cầu và năng lực quản lý kinh tế thị trường, tôn trọng và vận dụng có chọn lọc các chuẩn mực và thông lệ kế toán quốc tế phổ biến. Thực tế tại Công ty TNHH sản xuất Bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội. Công ty là người quản lý tài sản sản xuất, hàng năm công ty giao kế hoạch một số chỉ tiêu, chủ yếu là doanh thu nghĩa vụ nộp công ty gồm có: khấu hao tài sản cố định, thuế, vốn, lãi. Vật tư dùng đến đâu thì nhận của công ty đến đó và nộp lại cho công ty khi thu được tiền bán hàng. Ngoài ra công ty mua thêm vật tư từ bên ngoài nếu công ty không cung cấp được đầy đủ để phục vụ nhu cầu sản xuất. Bởi vậy, công tác kế toán nguyên vật liệu để cung cấp kịp thời, chính xác số liệu phục vụ cho khâu tính giá thành sản phẩm, nhận vật tư của công ty và thu mua vật tư từ bên ngoài tại công ty là một khâu quan trọng. Kế toán chính xác chi phí nguyên vật liệu giúp công ty tiết kiệm được tiền vật tư tiền vốn làm giá thành sản phẩm hạ sẽ thu hút được khách hàng, tạo thế mạnh cạnh tranh trên thị trường. Như vậy vòng quay của vốn lưu động tăng nhanh từ đó nâng cao được lợi nhuận giúp công ty hoàn thành mức chỉ tiêu công ty giao cho để có điều kiện cải thiện đời sống cán bộ công nhân viên, đầu tư thêm cho dây chuyền sản xuất, mở rộng mặt hàng. Sau một thời gian thực tập tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội, đi sâu vào nghiên cứu thực tế em mạnh dạn nghiên cứu đề Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 2 Chuyên đề tốt nghiệp
  3. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế tài: "Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu" tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội. Nội dung đề tài, ngoài phần mở đầu và kết luận, chuyên đề thực tập tốt nghiệp của em gồm 3 phần: Phần 1: Những lí luận chung về kế toán nguyên vật liệu trong các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh. Phần 2: Thực trạng hạch toán nguyên vật liệu tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội. Phần 3: Những ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện hạch toán nguyên vật liệu tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội. Chuyên đề này được hoàn thành với sự nỗ lực của bản thân và sự giúp đỡ tận tình của Thạc sĩ Nguyễn Thị Hồng Nga và anh chị kế toán của Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội. Nhân đây em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và lòng kính trọng đối với các thầy cô giáo và bạn bè đã giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề này. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 3 Chuyên đề tốt nghiệp
  4. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Chương 1 Những lý luận chung về kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp sản xuất kinh doanh 1.1. Vai trò của nguyên vật liệu trong sản xuất và sự cần thiết của tổ chức hạch toán nguyên vật liệu trong các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh. 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của nguyên vật liệu 1.1.1.1. Khái niệm về nguyên vật liệu Là những đối tượng lao động chỉ tham gia vào một chu kỳ sản xuất nhất định bị tiêu hao toàn bộ giá trị hoặc bị thay đổi hình thái biến dạng để có thành thực thể sản xuất của sản phẩm 1.1.1.2. Đặc điểm của nguyên vật liệu Trong các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thì chi phí về NVL chiêm một tỉ lệ khá lớn và là một bộ phận dự trữ sản xuất quan trọng nhất của doanh nghiệp. Nguyên vật liệu có đặc điểm chỉ tham gia vào một chu kì sản xuất kinh doanh nhất định và toàn bộ giá trị NVL được chuyển hết một lần vào sản xuất kinh doanh trong kì. Trong quá trình tham gia vào sản xuất dưới tác động của lao động, NVL bị tiêu hao toàn bộ và thay đổi hình thái vật chất ban đầu để cấu thành thực thể của sản phẩm dịch vụ. 1.1.2. Vai trò của NVL và yêu cầu quản lý của NVL 1.1.2.1. Vai trò của NVL Chính từ những đặc điểm vừa nêu của NVL chúng ta thấy NVL có một vai trò rất quan trọng đối với quá trình sản xuất kinh doanh. Trên thực tế, để sản xuất ra bất kì một sản phẩm nào thì doanh nghiệp cũng phải cần đến NVL tức là phải có đầu vào hợp lí. Nhưng chất lượng sản phẩm sản xuất ra còn phụ thuộc vào chất lượng của NVL làm ra nó. Điều này là tất yếu vì với chất lượng sản phẩm không tốt sẽ ảnh hưởng tới quá trình tiêu thụ, dẫn đến thu nhập của doanh nghiệp không ổn định và sự tồn tại của doanh nghiệp Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 4 Chuyên đề tốt nghiệp
  5. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế không chắc chắn. Vì vậy, việc phấn đấu hạ giá thành sản phẩm đồng nghĩa với việc giảm chi phí NVL một cách hợp lý. Mặt khác, xét về mặt vốn thì NVL là một thành phần quan trọng của vốn lưu động trong các doanh nghiệp, đặc biệt là vốn dự trữ. Để nâng cao được hiệu quả sử dụng vốn sản xuất kinh doanh cần phải tăng tốc luân chuyển vốn lưu động và không thể tách rời việc dự trữ và sử dụng NVL một cách hợp lí và tiết kiệm. Như vậy, NVL có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự sống còn của doanh nghiệp. 1.1.2.2. yêu cầu quản lý của NVL Quản lý chặt chẽ và sử dụng tiết kiệm từ khâu thu mua đến khâu bảo toàn sử dụng, dự trữ chính là yêu cầu đặt ra đối với việc quản lý NVL. Khâu thu mua phát sinh ngoài quá trình sản xuất song nó liên quan trực tiếp đến sản xuất. Thực hiện tốt khâu thu mua không những đảm bảo nguồn cung cấp thường xuyên liên tục mà còn đảm bảo được số lượng, quy cách giá cả của NVL giúp cho sản xuất hoàn thành kế hoạch đặt ra và ngược lại nó sẽ gây khó khăn đến sản xuất. Khâu bảo quản, dự trữ NVL cũng luôn phải quan tâm chú ý, phải xác định mức dự trữ tối đa, tối thiểu cho từng loại NVL đảm bảo không thiếu hụt và tránh ứ đọng. Góp phần hạ thấp chi phí tồn kho, làm tăng vòng quay của vốn nâng cao doanh lợi cho doanh nghiệp. Khâu sử dụng NVL phải quản lý chặt chẽ sao cho sử dụng tiết kiệm trên cơ sở xác định các định mức dự toán có như vậy mới hạ thấp được chi phí, từ đó hạ thấp được giá thành làm tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. Quán triệt những yêu cầu quản lý NVL trên doanh nghiệp sẽ thực hiện tốt công tác kế toán NVL. 1.1.3. Khái niệm nội dung, ý nghĩa, nhiệm vụ và nguyên tắc hạch toán kế toán nguyên vật liệu. 1.1.3.1. Khái niệm, nội dung của hạch toán NVL Hạch toán NVL một cách khoa học hợp lý có ý nghĩa thiết thực và hiệu quả trong quản lý, kiểm soát tài sản doanh nghiệp, thúc đẩy việc cung cấp kịp Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 5 Chuyên đề tốt nghiệp
  6. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế thời, đồng bộ những NVL cần thiết cho sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp theo từng đối tượng sử dụng, ngăn ngừa các hiện tượng hư hỏng mất mát, lãng phí và có thể tránh được tình trạng ứ đọng hay khan hiếm vật tư ảnh hưởng đến tiến độ sản xuất kinh doanh. Mặt khác, hạch toán NVL là công cụ giúp cho lãnh đạo doanh nghiệp nắm được tình hình và chỉ đạo sản xuất kinh doanh. Hạch toán NVL có chính xác, hợp lí, kịp thời, đầy đủ thì lãnh đạo mới nắm bắt được chính xác tình hình thu mua, dự trữ xuất dùng, thực hiện kế hoạch nhập - xuất - tồn kho, giá cả thu mua và tổng giá trị từ đó đề ra biện pháp quản lý thích hợp. 1.1.3.2. ý nghĩa của hạch toán NVL Kế toán NVL cần phải thực hiện đầy đủ, nghiêm chỉnh các yêu cầu đặt ra có như vậy mới ngày càng hoàn thiện công tác kế toán NVL ở doanh nghiệp. 1.1.3.3. Nhiệm vụ của hạch toán NVL Để thực hiện chức năng giám đốc và là công cụ quản lý kinh tế, xuất phát từ vị trí yêu cầu quản lí: Vị trí của kế toán trong quản lý kinh tế, quản lý doanh nghiệp, Nhà nước đã xác định nhiệm vụ của kế toán nguyên vật liệu trong các doanh nghiệp sản xuất như sau: - Tổ chức phân loại NVL theo yêu cầu quản lý của doanh nghiệp, sắp xếp và tạo thành danh mục NVL đảm bảo tính thống nhất giữa các bộ phận. - Tổ chức chứng từ, tài khoản, sổ kế toán phù hợp với phương pháp kế toán hàng tồn kho của doanh nghiệp để ghi chép, phân loại, tổng hợp số liệu về tình hình hiện có và sự biến động tăng giảm của nguyên vật liệu trong quá trình sản xuất kinh doanh, cung cấp số liệu kịp thời để tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. - Thực hiện việc phân tích đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch mua, tình hình sử dụng nguyên vật liệu trong quá trình sản xuất kinh doanh. 1.2. Phân loại và đánh giá NVL 1.2.1.Đánh giá NVL Trong các doanh nghiệp sản xuất nguyên vật liệu bao gồm rất nhiều thứ, loại khác nhau với nội dung kinh tế, công cụ và tính năng lí hoá khác Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 6 Chuyên đề tốt nghiệp
  7. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế nhau. Để có thể quản lý một cách chặt chẽ và tổ chức hạch toán chi tiết với từng loại nguyên vật liệu phục vụ cho kế toán quản trị và cần thiết phải phân loại nguyên vật liệu. * Căn cứ vào nội dung kinh tế, vai trò của chúng trong quản lý sản xuất kinh doanh, yêu cầu quản lý của doanh nghiệp nguyên vật liệu được chia thành các loại sau: Nguyên vật liệu chính: Là những NVL sau quá trình chế biến sẽ là cơ sở vật chất chủ yếu cấu thành nên thực thể chính của sản phẩm. Nguyên vật liệu phụ: là những loại nguyên vật liệu chỉ có tác dụng phụ trợ trong sản xuất, được sử dụng kết hợp với nguyên vật liệu chính để làm thay đổi màu sắc, hình dáng, mùi vị hoặc dùng để bảo quản, phục vụ hoạt động của các tư liệu lao động hay phục vụ cho lao động của công nhân viên chức. Nhiên liệu: là những thứ dùng để cung cấp nhiệt lượng trong quá trình sản xuất kinh doanh như: than, củi, xăng, dầu Phụ tùng thay thế: là các chi tiết, phụ tùng dùng để sửa chữa và thay thế cho máy móc thiết bị. Nguyên vật liệu và thiết bị xây dựng cơ bản: bao gồm các nguyên vật liệu và thiết bị mà doanh nghiệp mua vào nhằm mục đích đầu tư cho xây dựng cơ bản. Phế liệu: là các nguyên vật liệu thu trong quá trình sản xuất hay thanh lí tài sản, có thể sử dụng hay bán ra ngoài. Nguyên vật liệu khác: bao gồm các loại nguyên vật liệu còn lại ngoài các thứ chưa kể trên. * Căn cứ vào mục đích công dụng của nguyên vật liệu, chia thành: - Nguyên vật liệu dùng trực tiếp cho sản xuất chế tạo sản phẩm - Nguyên vật liệu dùng cho nhu cầu quản lý * Căn cứ vào nguồn hình thành, nguyên vật liệu được chia thành: - Nguyên vật liệu tự sản xuất, gia công, chế biến - Nguyên vật liệu mua ngoài - Nguyên vật liệu do nhận vốn góp Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 7 Chuyên đề tốt nghiệp
  8. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế 1.2.2. Đánh giá nguyên vật liệu 1.2.2.1. Nguyên tắc đánh giá vật tư Vật tư được đánh giá theo giá thực tế Ngoài việc đánh giá thực tế, các doanh nghiệp còn sử dụng giá hạch toán. 1.2.2.2. Tính giá NVL: Là việc xác định giá trị ghi sổ của NVL. Đây là một công việc rất quan trọng trong tổ chức hạch toán kế toán nguyên vật liệu giúp cho việc tập hợp phản ánh đầy đủ chính xác giá trị nguyên vật liệu thu mua và xuất kho, từ đó xác định được giá trị tồn kho nguyên vật liệu giúp cho công tác kiểm tra việc sử dụng, chấp hành định mức dự trữ. * Đánh giá nguyên vật liệu theo giá thực tế Toàn bộ nguyên vật liệu biến động trong kì được tính theo giá hạch toán. Cuối kì kế toán sẽ tiến hành điều chỉnh từ giá hạch toán sang giá thực tế theo công thức: Giá thực tế vật liệu ; xuất dùng (tồn kho cuối k ì ) = Giá hạch toán vật; liệu xuất dùng x Hệ số giá; nguyên vật liệu Trong đó: Hệ số giá; nguyên vật liệu= Error! Hệ số giá có thể tính cho từng loại, từng nhóm hoặc từng thứ nguyên vật liệu chủ yếu tuỳ thuộc vào yêu cầu và trình độ quản lý. Giá thực tế của NVL nhập kho: Tuỳ theo doanh nghiệp tính VAT theo phương pháp trực tiếp hay khấu trừ mà trong giá thực tế có thể có VAT hoặc không có VAT. - Với nguyên vật liệu mua ngoài: giá thực tế gồm giá mua ghi trên hoá đơn người bán (+) thuế nhập khẩu (nếu có) và các khoản chi phí mua thực tế (-) các khoản giảm giá hàng mua được hưởng. - Với nguyên vật liệu tự sản xuất: Tính theo giá thành sản xuất thực tế. - Với nguyên vật liệu thuê ngoài gia công chế biến: Giá thực tế gồm giá trị nguyên vật liệu chế biến cùng các chi phí liên quan. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 8 Chuyên đề tốt nghiệp
  9. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế - Với NVL nhận đóng góp từ các đơn vị tổ chức tham gia đóng góp vốn liên doanh: Giá thực tế là giá thoả thuận do cá bên xác định (+) chi phí tiếp nhận (nếu có). - Với phế liệu: Giá ước tính thực tế có thể sử dụng được hay giá trị thu hồi tối thiểu. - Với NVL được tăng thưởng: Tính theo giá thị trường tương đương (+) chi chí tiếp nhận (nếu có). Khi sử dụng giá hạch toán thì trên các phiếu nhập kho, xuất kho và các sổ sách kế toán về nguyên vật liệu được phản ánh theo giá hạch toán. Cuối tháng, sau khi xác định được mức giá thực tế sẽ tiến hành điều chỉnh giá trị nguyên vật liệu, công cụ từ giá hạch toán sang giá thực tế. Giá thực tế xuất kho: Phải hạch toán theo giá thực tế. Trên thực tế, giá thực tế của NVL xuất kho được tính theo các phương pháp sau: * Các phương pháp khác: - Phương pháp giá thực tế bình quân gia quyền (giá thực tế bình quân của số tồn đầu kì và nhập trong kì). Theo phương pháp này, giá thực tế nguyên vật liệu xuất kho cũng được căn cứ vào số lượng xuất kho trong kì và đơn giá bình quân để tính như sau: - Phương pháp nhập trước, xuất trước (FIFO) Theo phương pháp này, số nguyên vật liệu nào nhập trước thì xuất trước, xuất hết số nhập trước thì mới đến số nhập sau theo giá thực tế của từng số hàng xuất. Do vậy, giá trị nguyên vật liệu tồn kho cuối kỳ sẽ là giá thực tế của số nguyên vật liệu mua vào sau cùng. Phương pháp này thích hợp trong trường hợp giá cả ổn định. - Phương pháp trực tiếp Nguyên vật liệu được xác định theo đơn chiếc hay từng lô và giữ nguyên từ lúc nhập vào cho đến lúc xuất hàng. Khi xuất nguyên vật liệu nào sẽ tính theo giá thực tế của nguyên vật liệu đó. phương pháp này còn có tên Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 9 Chuyên đề tốt nghiệp
  10. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế gọi là phương pháp giá thực tế đích danh và thường sử dụng với các nguyên vật liệu có giá trị cao và tính tách biệt. - Phương pháp nhập sau xuất trước (LIFO) Phương pháp này giả định những nguyên vật liệu mua sau sẽ được xuất trước tiên, ngược lại với phương pháp nhập trước xuất trước, thích hợp trong trường hợp lạm phát. 1.3. Kế toán NVL trong các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh 1.3.1. Phương pháp kế toán chi tiết NVL Là công việc hạch toán kết hợp giữa kho và phòng kế toán nhằm mục đích theo dõi chặt chẽ tình hình nhập - xuất - tồn cho từng loại cả về số lượng, chất lượng và chủng loại. 1.3.1.1. Phương pháp ghi thẻ song song Nguyên tắc: ghi theo chỉ tiêu hiện vật và giá trị Trình tự ghi chép + ở kho: dùng thẻ kho để phản ánh tình hình nhập - xuất - tồn về mặt số lượng Bước 1: Căn cứ vào chứng từ (phiếu nhập và phiếu xuất nguyên vật liệu) thủ kho thực hiện việc nhập - xuất nguyên vật liệu về hiện vật. Sau đó vào thẻ kho ở cột nhập và xuất tương ứng Bước 2: Thủ kho thường xuyên đối chiếu giữa số tồn thực tế với số tồn trên thẻ kho. Bước 3: Cuối tháng thủ kho tính ra số tồn về mặt hiện vật cho từng loại nguyên vật liệu trên thẻ kho. Bước 4: Hàng ngày hoặc định kỳ sau ki ghi xong thẻ kho thì người thủ kho chuyển chứng từ phiếu nhập - phiếu xuất cho kế toán nguyên vật liệu thông qua biên bản bàn giao (bản giao nhận chứng từ). + ở phòng kế toán: hạch toán chi tiết nguyên vật liệu theo phương pháp thẻ song song Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 10 Chuyên đề tốt nghiệp
  11. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bước 1: Hàng ngày hoặc định kỳ sau khi nhận được chứng từ do thủ kho chuyển đến kế toán nguyên vật liệu ghi đơn giá, sau đó tính thành tiền cho từng phiếu nhập hoặc phiếu xuất. Bước 2: Kế toán nguyên vật liệu vào sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu cho từng loại nguyên vật liệu cả về hiện vật và giá trị. Bước 3: cuối tháng kế toán nguyên vật liệu tính ra số tồn cả về hiện vật và giá trị cho từng loại nguyên vật liệu trên sổ chi tiết. Lập kế hoạch đối chiếu với thủ kho về hiện vật, nếu có chênh lệch phải tìm nguyên nhân và điều chỉnh. Kế toán nguyên vật liệu đối chiếu với kế toán tổng hợp về giá trị, sau đó lập bảng tổng hợp nhập xuất tồn trên cơ sở số liệu của sổ chi tiết. Ưu điểm: ghi chép đơn giản, dễ kiểm tra, đối chiếu Nhược điểm: Việc ghi chép còn trùng lặp về chỉ tiêu số lượng. Hạn chế chức năng kiểm tra của kế toán do cuối tháng mới tiến hành kiểm tra, đối chiếu. Phạm vi áp dụng: thích hợp trong các doanh nghiệp có ít chủng loại nguyên vật liệu, khối lượng các nghiệp vụ nhập - xuất ít, không thường xuyên và trình độ chuyên môn của cán bộ kế toán còn hạn chế. Sơ đồ 1:Theo phương pháp thẻ song song. Thẻ kho Chứng từ nhập Chứng từ xuất Sổ chi tiết nguyên vật liệu Bảng kê tổng hợp Nhập - xuất - tồn Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 11 Chuyên đề tốt nghiệp
  12. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Ghi chú: - Ghi hàng ngày: - Ghi cuối tháng: - Ghi đối chiếu: 1.3.1.2. Phương pháp sổ đối chiếu luân chuyển Nguyên tắc: ghi theo chỉ tiêu số lượng và giá trị Trình tự ghi chép: + ở kho: giống phương pháp thẻ song song ở trên + ở phòng kế toán: hạch toán chi tiết nguyên vật liệu theo phương pháp sổ đối chiếu luân chuyển. Bước 1: Hàng ngày hoặc định kỳ sau khi nhận được chứng từ thủ kho chuyển đến kế toán nguyên vật liệu ghi đơn giá tính thành tiền. Bước 2: Kế toán nguyên vật liệu phân loại chứng từ phiếu nhập nguyên vật liệu và phiếu xuất nguyên vật liệu. Dựa trên cơ sở phiếu nhập nguyên vật liệu lập bảng kê nhập nguyên vật liệu cả về hiện vật lẫn giá trị. Dựa trên cơ sở phiếu xuất nguyên vật liệu lập bảng kê xuất nguyên vật liệu cả về hiện vật lẫn giá trị. Bước 3: Cuối tháng kế toán nguyên vật liệu lấy số liệu trên bảng kê nhập và bảng kê xuất vào bảng đối chiếu luân chuyển, vào cột nhập cột xuất cho từng loại nguyên vật liệu tương ứng. Cuối tháng kế toán nguyên vật liệu tính ra số tồn cả về hiện vật và giá trị cho từng loại nguyên vật liệu trên sổ đối chiếu luân chuyển. Số tồn cuối tháng này là số tồn của đầu tháng tiếp theo. Cuối tháng kế toán nguyên vật liệu lập kế hoạch đối chiếu với thủ kho về hiện vật. Nếu có chênh lệch phải tìm nguyên nhân để điều chỉnh. Ưu điểm: khối lượng ghi chép của kế toán được giảm do chỉ ghi một lần vào cuối tháng Nhược điểm: công việc của kế toán vật tư thường dồn vào cuối tháng làm cho các báo cáo kế toán thường không kịp thời Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 12 Chuyên đề tốt nghiệp
  13. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Phạm vi áp dụng: thích hợp với các doanh nghiệp có khối lượng nghiệp vụ nhập - xuất không nhiều, không bố trí riêng nhân viên kế toán chi tiết nguyên vật liệu, do vậy không có điều kiện theo dõi tình hình nhập - xuất hàng ngày. Sơ đồ 2: Phương pháp sổ đối chiếu luân chuyển. Thẻ kho Chứng từ nhập Chứng từ xuất Bảng kê nhập Bảng kê xuất Sổ đối chiếu Luân chuyển Ghi chú: - Ghi hàng ngày: - Ghi cuối tháng: - Ghi đối chiếu: 1.3.1.3. Phương pháp ghi sổ số dư: Nguyên tắc: tại kho ghi chép theo chỉ tiêu số lượng, còn tại phòng kế toán theo chỉ tiêu giá trị + ở kho: Thủ kho ghi chép sự biến động nhập - xuất - tồn của từng loại hiện vật trên thẻ kho giống như phương pháp thẻ song song nhưng cuối tháng thủ kho lập sổ số dư trên cơ sở số liệu số tồn nguyên vật liệu trên thẻ kho, sau đó chuyển số này cho kế toán nguyên vật liệu. + ở phòng kế toán: hạch toán chi tiết nguyên vật liệu theo phương pháp sổ số dư. Bước 1: Hàng ngày hoặc định kỳ sau khi nhận được chứng từ do thủ kho đem đến ghi đơn giá tình thành tiền. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 13 Chuyên đề tốt nghiệp
  14. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bước 2: Định kỳ 5 hoặc 10 ngày kế toán nguyên vật liệu tổng hợp giá trị nguyên vật liệu nhập và xuất vào bảng kê luỹ kế nhập xuất tồn. Bước 3: Cuối tháng kế toán nguyên vật liệu tính ra số tồn về giá trị cho từng loại nguyên vật liệu trên bảng kê luỹ kế nhập - xuất - tồn. Bước 4: Cuối tháng sau khi nhận được sổ số dư do thủ kho chuyển đến kế toán tính thành tiền cho từng loại nguyên vật liệu tồn kho và ghi vào sổ số dư cột giá trị. Bước 5: Cuối tháng kế toán nguyên vật liệu tự tiến hành đối chiếu số liệu về giá trị sổ số dư và bảng kê luỹ kế nhập xuất tồn, nếu có chênh lệch phải tìm nguyên nhân và điều chỉnh. Bước 6: Cuối tháng kế toán nguyên vật liệu đối chiếu với kế toán tổng hợp về tổng giá trị nhập xuất tồn, nếu có chênh lệch phải tìm nguyên nhân và điều chỉnh. Ưu điểm: giảm được khối lượng ghi chép hàng ngày. Nhược điểm: khó kiểm tra khi sai sót vì phòng kế toán chỉ theo dõi về mặt giá trị từng nhóm nguyên vật liệu. Phạm vi áp dụng: phù hợp trong các doanh nghiệp có khối lượng các nghiệp vụ kinh tế về nhập - xuất diễn ra thường xuyên, nhiều chủng loại và xây dựng được hệ thống danh điểm nguyên vật liệu, dùng giá hạch toán để hạch toán hàng ngày tình hình nhập - xuất - tồn, yêu cầu về trình độ cán bộ kế toán của doanh nghiệp tương đối cao. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 14 Chuyên đề tốt nghiệp
  15. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Sơ đồ 3: Kế toán chi tiết nguyên vật liệu theo phương pháp sổ số dư. Thẻ kho Chứng từ nhập Chứng từ xuất Sổ số dư Phiếu giao nhận Phiếu giao nhận chứng từ nhập chứng từ xuất Bảng kê nhập Bảng luỹ kế xuất Bảng luỹ kế Nhập - xuất - tồn Ghi chú: - Ghi hàng ngày: - Ghi cuối tháng: - Ghi đối chiếu: 1.3.2. Chứng từ kế toán sử dụng TK 152 - Nguyên liêu, nguyên vật liệu Kết cấu: * Bên nợ: + Trị giá vốn thực tế NVL nhập kho + Số tiền điều chỉnh tăng giá NVL khi đánh giá lại + Trị giá NVL thừa phát hiện khi kiểm kê * Bên có: + Trị giá vốn thực tế NVL suất kho +Số tiền giảm giá chiết khấu thương mại hàng mua + Trị giá NVL thiếu phát hiện khi kiểm kê. * Số dư nợ: phản ánh trị giá vốn thực tế NVL tồn kho cuối kỳ kế toán TK 151 - Hàng mua đang đi đường - Bên nợ: +Phản ánh giá trị hàng mua đang đi đường Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 15 Chuyên đề tốt nghiệp
  16. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế - Bên có: + Phản ánh trị giá hàng mua đang đi đường tháng trước, tháng này đã về nhập kho hàng đưa vào sử dụng ngay. TK 6111 - Mua hàng Bên nợ: - Giá trị thực tế vật tư tồn đầu kỳ theo kiểm kê. - Giá trị thực tế của vật tư mua vào trong kỳ Bên có: - Giá thực tế vật tư tồn cuối kỳ theo kiểm kê - Giá trị thực tế của vật tư trả lại người bán hoặc được người bán giảm giá - Giá trị thực tế vật tư xuất trong kỳ (ghi một lần vào cuối kỳ) Cuối kỳ: Không có số dư Tài khoản này được chi tiết thành 2 tài khoản cấp 2 - Tài khoản 6111 - Mua NVLtheo dõi giá trị NVL - Tài khoản 6112 - Mua hàng hoá dùng để phản ánh giá trị hàng hoá 1.3.3. Phương pháp kế toán tổng hợp NVL 1.3.3.1. Kế toán tổng hợp NVL theo phương pháp kê khai thường xuyên - Phương pháp kê khai thường xuyên là cách phương pháp theo dõi và phản ánh tình hình hiện có, biến động tăng, giảm hàng TK nói chung và nguyên vật liệu nói riêng một cách thường xuyên, liên tục tên các TK phản ánh từng loại phương pháp này được sử dụng phổ biến vì có được chính xác cao và cung cấp thông tin một cách kịp thời, cập nhật. Tại bất kỳ thời điểm nào kế toán cũng có thể xác định được nhập - xuất - tồn kho từng loại hàng tồn kho nói chung và nguyên vật liệu nói riêng nhưng bên cạnh đó phương pháp này còn một số hạn chế đố là tốn nhiều thời gian và công sức. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 16 Chuyên đề tốt nghiệp
  17. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Sơ đồ 4: Hạch toán tổng hợp nguyên vật liệu theo phương pháp khấu trừ thường xuyên (thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ) TK 151 TK 152 TK 621 Nguyên vật liệu đi đường kỳ Xuất để chế tạo sản phẩm trước kỳ này đã về nhập kho TK 331, 111, 112, TK 627, 641,642 141, 331 Xuất cho sản xuất chung Tăng do mua ngoài bán hàng, QLDN (phương pháp khấu trừ VAT) TK 133 TK 632 (157) Thuế VAT được khấu trừ Xuất gửi bán TK 333 Thuế nhập khẩu TK 128, 222 Xuất góp vốn liên doanh TK 411 Nhập cấp phát, khong thưởng TK 1381, 642 Thiếu phát hiện khi kiểm kê TK 642,3381 Thừa phát hiện khi kiểm kê TK 154 TK 128, 222 Xuất thuê ngoài gia công Nhập lại vốn góp TK 412 liên doanh Đánh giá giảm Đánh giá tăng Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 17 Chuyên đề tốt nghiệp
  18. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế * Đặc điểm của phương pháp kê khai thường xuyên Là phương pháp theo dõi và phản ánh tình hình hiện có, biến động tăng, giảm hàng tồn kho nói chung và nguyên vật liệu nói riêng một cách thường xuyên liên tục trên các tài khoản phản ánh từng loại hàng tồn kho. Phương pháp này được sử dụng phổ biến vì có độ chính xác cao và cung cấp thông tin về hàng tồn kho một cách kịp thời, cập nhật. Tại bất kì thời điểm nào cũng có thể xác định được lượng nhập- xuất- tồn nguyên vật liệu. Tuy nhiên phương pháp này không nên áp dụng đối với những doanh nghiệp có giá trị đơn vị hàng tồn kho nhỏ, thường xuyên xuất dùng, xuất bán. Kế toán sử dụng các tài khoản sau: - TK 152- nguyên liệu, nguyên vật liệu: theo dõi giá thực tế của toàn bộ NVL hiện có, tăng giảm qua kho doanh nghiệp. - TK 151- Hàng mua đi đường: dùng theo dõi giá trị NVL mà doanh nghiệp đã mua hay chấp nhận mua nhưng chưa về nhập kho. Ngoài ra, trong quá trình hạch toán, kế toán còn sử dụng một số tài khoản liên quan khác như 113, 112, 111, 331 Trình tự hạch toán: kế toán tổng hợp NVL theo phương pháp kê khai thường xuyên. * Phương pháp kế toán nhập, xuất NVL + Phương pháp kế toán nhập nguyên vật liệu - Khi mua nguyên vật liệu, nguyên vật liệu về có chứng từ kèm theo: Nợ TK 152 Nợ TK 133 Có TK 111,112.331 - Nguyên vật liệu về chưa có chứng từ kèm theo: vẫn làm thủ tục nhập kho nguyên vật liệu về hiện vật nhưng chưa ghi sổ kế toán ngay mà đợi đến cuối tháng nếu hóa đơn về thì ghi sổ giống trường hợp trên. Nếu cuối tháng chứng từ vẫn chưa về thì ghi sổ theo tỷ giá tạm tính. Sang tháng sau nếu chứng từ về, so sánh giá thực tế với giá tạm tính để ghi sổ. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 18 Chuyên đề tốt nghiệp
  19. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế - Trường hợp hoá đơn về nhưng hàng chưa về, kế toán chưa ghi sổ ngay mà lưu hoá đơn vào tập hồ sơ riêng. Nếu trong tháng hàng về nhập kho, kế toán ghi sổ giống trường hợp cả hàng và hoá đơn cùng về. Nếu cuối tháng hàng vẫn chưa về, kế toán ghi sổ: Nợ TK 151 Nợ TK 133 Có TK 111,112,331 Sang đầu tháng sau, khi hàng về nhập kho, kế toán ghi: Nợ TK 152 Có TK 151 - Trường hợp DN mua hàng được hưởng chiết khấu thanh toán: Nợ TK 111,112,331 Có TK 515 - Trường hợp hàng thừa hoặc thiếu so với hoá đơn: + Trường hợp hàng thừa so với hoá đơn: Nếu nhập kho toàn bộ (kể cả hàng thừa) Nợ TK 152 Nợ TK 133 Có Tk 111, 112, 331 Có TK 338(1) Khi xử lý giá trị hàng thừa Nợ TK 338(1) Có Tk 642 Có TK 711 Có TK 331 Có TK 152 + Trường hợp hàng thiếu so với hoá đơn: Nợ TK 152 Nợ TK 138(1) Nợ TK 133 Có TK 331,111,112 Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 19 Chuyên đề tốt nghiệp
  20. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Khi xử lý giá trị hàng thừa: Nợ TK 642 Nợ TK 1388,334 Nợ TK 415,821,411 Có TK 1381 * Nguyên vật liệu do nhà nước cấp hoặc cấp trên cấp hoặc của các cá nhân, cổ đông góp, các bên góp vốn liên doanh hoặc được tổng thưởng. Nợ TK 152 Có TK 411 - Nhận lại vốn góp liên doanh trước đây bằng NVL Nợ TK 152 Có TK 222,128,228 - Nhập kho nguyên vật liệu chế biến hoặc thuê ngoài chế biến Nợ TK 152 Có TK 154 + Phương pháp xuất NVL - Căn cứ vào bảng phân bổ nguyên vật liệu để phân bổ nguyên vật liệu vào TK chi phí phù hợp Nợ TK 621 Nợ TK 627 Nợ TK 641 Nợ TK 642 Có TK 152 - Xuất nguyên vật liệu để gia công chế biến Nợ TK 154 Có TK 152 - Xuất nguyên vật liệu để góp vốn liên doanh: khi góp vốn phải tính lại giá nguyên vật liệu + Số vốn góp LD là nguyên vật liệu bằng giá trị nguyên vật liệu ghi trên sổ kế toán Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 20 Chuyên đề tốt nghiệp
  21. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Nợ TK 222,128,228 Có TK 152 +Số vốn góp LD là nguyên vật liệu lớn hơn giá trị nguyên vật liệu ghi trên sổ kế toán Nợ TK 222,128,228 Có TK 152 Có TK 412 + Số vốn góp LD là nguyên vật liệu nhỏ hơn giá trị nguyên vật liệu ghi trên sổ kế toán Nợ TK 222,128,228 Nợ TK 412 Có TK 152 - Bán nguyên vật liệu thừa, ứ đọng, chậm luân chuyển + Thu tiền bán nguyên vật liệu: Nợ TK 111,112 Có TK 511 Có TK 3331 + Kết chuyển giá vốn của nguyên vật liệu đã tiêu thụ: Nợ TK 632 Có TK 152 * Kiểm kê các nghiệp vụ liên quan đến kiểm kê NVL + Trường hợp kiểm nhận NVL: Nhập toàn bộ hàng thì căn cứ vào chứng từ Nợ TK 152, 1331 Có TK 3381 - Căn cứ vào các qui định xử lý: + Trả lại Nợ TK 3381 Có TK 152 Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 21 Chuyên đề tốt nghiệp
  22. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế + Nếu doanh nghiệp đồng ý mua tiếp số hàng thừa khi đơn vị bán phải viết hoá đơn bổ sung: Nợ TK 338 (1), 133 (1) Có TK 331 - Nếu thừa không xác định được nguyên nhân thì ghi tăng thu nhập khác Nợ TK 3381 Có TK 711, 632 - Kế toán căn cứ vào hoá đơn: Nợ TK 152 Có TK 133, 331 - Số hàng thừa coi như giữ hộ đơn vị bán: * Ghi đơn: Nợ TK 002 * Ghi đơn: Có TK 002 + Trường hợp kiểm nhận khi phát hiện thiếu - Khi nhập kho, căn cứ vào các chứng từ, kế toán ghi: Nợ TK 152, 331, 138 Có TK 331 - Khi xác nhận nguyên nhân, căn cứ vào các qui định xử lý, kế toán ghi theo từng trường hợp: - Nếu do đơn vị bàn giao thiếu và phải giao tiếp số hàng thiếu, khi đơn vị bán đã giao hàng, căn cứ vào các chứng từ. Nợ TK 152 Có TK 1381 + Trường hợp kiểm kê kho NVL: - Trường hợp kiểm kê phát ihện thừa chưa rõ nguyên nhân - Căn cứ vào biên bản kiểm kê, kê toán ghi: Nợ TK 152 Có TK 3381 - Khi có quyết định xử lý, kế toán ghi: Nợ TK 3381 Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 22 Chuyên đề tốt nghiệp
  23. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Có TK 711, 632 - Trường hợp kiểm kê phát hiện thiếu chưa rõ nguyên nhân - Căn cứ vào biên bản kiểm kê Nợ TK 1381 Có TK 152 - Khi có quá trình xử lý Nếu hàng thiếu hụt trong định mức cho phép Nợ TK 632 Có TK 1381 Nếu người chịu trách nhiệm phải bồi thường Nợ TK 111, 1388, 334 Có TK 1381 - Giá trị hàng thiếu hụt còn lại sau khi trừ đi phần đã được bồi thường được phản ánh giá vốn hàng bán. Nợ TK 632 Có TK 138 (1) 1.3.3.2. Kế toán tổng hợp NVL theo phương pháp kiểm kê định kỳ Theo phương thức này, giá trị vật tư xuất dùng được tính theo công thức Giá trị xuất kho = Giá trị tồn; đầu kỳ - Giá trị nhập; trong kỳ - Giá trị tồn; cuối kỳ Các TK 151, 152 chỉ phản ánh kết chuyển giá trị nguyên vật liệu tồn đầu kỳ và cuối kỳ chứ không phản ánh biến động tăng, giảm nguyên vật liệu nên ở phương pháp này kế toán sử dụng TK 611 Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 23 Chuyên đề tốt nghiệp
  24. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Sơ đồ 5: Kế toán tổng hợp NVL theo phương pháp kiểm kê định kỳ TK 151, 152 TK 611 TK 151,152 Kết chuyển giá trị NVL Kết chuyển giá trị NVL tồn đầu kỳ cuối kỳ TK 111,331,141 TK 331 Giá trị NVL mua vào (phương pháp trực tiếp) Giá trị hàng mua trả lại Giá trị NVL mua vào (phương pháp khấu trừ) TK 1331 TK 1331 Thuế VAT không được Thuế VAT khấu trừ của hàng trả lại được khấu trừ TK 632 TK 333 Giá trị nguyên vật liệu xuất dùng Thuế nhập khẩu TK 821,138,334 TK 411 Giá trị thiếu hụt mất mát Nhập vốn liên doanh cấp phát, tặng thưởng TK 412 TK 412 Đánh giá giảm nguyên Đánh giá tăng nguyên vật liệu vật liệu Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 24 Chuyên đề tốt nghiệp
  25. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế * Đặc điểm của phương pháp kiểm kê định kỳ Là phương pháp không theo dõi một cách thường xuyên, liên tục về tình hình biến động của các loại vật tư hàng hoá trên các tài khoản không phản ánh từng loại hàng tồn kho mà chỉ phản ánh giá trị tồn kho đầu kì và cuối kì của chúng trên cơ sở kiểm kê cuối kì, xác định lượng tồn kho thực tế và lượng xuất dùng cho sản xuất kinh doanh và các mục đích khác. Độ chính xác không cao, tiết kiệm được công việc ghi chép, thích hợp với các đơn vị kinh doanh chủng loại vật tư khác nhau, giá trị thấp, thường xuyên xuất dùng, xuất bán. Kế toán sử dụng các tài khoản sau: - TK 611: Mua hàng (tiểu khoản 6111- mua NVL): dùng theo dõi tình hình thu mua, tăng, giảm NVL theo giá thực tế, từ đó xác định giá trị vật tư xuất dùng. - TK 152- Nguyên liệu: giá trị thực tế tồn kho của NVL. - TK 151- Hàng mua đi đường: dùng để phản ánh giá trị số hàng mua nhưng đang đi đường hay gửi tại kho người bán. Ngoài ra còn sử dụng các tài khoản khác như 133, 331, 111, 112 có nội dung và kết cấu như phương pháp kê khai thường xuyên. * Phương pháp kế toán các nghiệp vụ chủ yếu Trình tự hạch toán: * Kết chuyển tồn đầu kỳ - Kết chuyển giá thực tế nguyên vật liệu tồn kho đầu kỳ Nợ TK 611 Có TK 152, 151 Đối với nguyên vật liệu nhập trong kỳ: -Tăng do mua: Nợ TK 611 Nợ TK 133 Có TK 111,112,331 - Do nhà nước cấp, cấp trên cấp, các cá nhân cổ đông góp vốn, được biếu tổng bằng nguyên vật liệu Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 25 Chuyên đề tốt nghiệp
  26. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Nợ TK 611 Có TK 411 - Kiểm kê nguyên vật liệu phát hiện thừa Nợ TK 611 Có TK 3381 - Tính giá lại nguyên vật liệu nếu tăng giá: Nợ TK 611 Có TK 412 Cuối kỳ kế toán - Xác định nguyên vật liệu đã có hoá đơn nhưng cuối tháng chưa về kho Nợ TK 151 Có TK 611 - Kiểm kê kho nguyên vật liệu, sau đó xác định giá trị nguyên vật liệu tồn kho theo giá mua thực tế lần cuối cùng. Nợ TK 152 Có TK 611 - Trong kỳ nếu được hưởng giảm giá khi mua nguyên vật liệu: Nợ TK 111, 112 Có TK 611 - Nếu trả lại nguyên vật liệu cho nhà cung cấp Nợ TK 111,112 Có TK 611 Có TK 133 Tính giá trị nguyên vật liệu xuất sử dụng trong kỳ: Giá trị VL xuất sử dụng trong kỳ= Giá trị VL nhập trong kỳ + giá trị VL tồn ĐK- giá trị VL tồn CK- Giảm giá VL khi mua- giá trị VL mua trả lại người bán Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 26 Chuyên đề tốt nghiệp
  27. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Nợ TK 621 Nợ TK 627 Nợ TK 641 Nợ TK 642 Có TK 611 Nếu nguyên vật liệu sử dụng cho nhiều mục đích phải áp dụng phương pháp phân bổ phù hợp để tính giá nguyên vật liệu cho từng mục đích sử dụng 1.3.3.3. Đánh giá lại và kế toán các nghiệp vụ kế toán nguyên vật liệu - Khi đánh giá lại NVL, doanh nghiệp phải thành lập hội đồng hoặc ban đánh giá sau khi đánh giá phải lập đánh giá NVL. Chênh lệch đánh giá, đánh giá ghi trên sổ kế toán được phản ánh vào TK 412 - chênh lệch đánh giá lại tài sản. Căn cứ vào chứng từ kế toán ghi: - Nếu đánh giá tăng: Nợ TK 152 Có TK 412 - Nếu đánh giá giảm: Nợ TK 412 Có TK 152 - Căn cứ vào các quy định của cơ quan có thẩm quyền xử lý khoản chênh lệch giữa đánh giá lại - Chênh lệch tăng do đánh giá lại được ghi tăng nguồn vốn kinh doanh Nợ TK 412 Có TK 411 - Chênh lệch đánh giá giảm do đánh giá được ghi giảm nguồn vốn kinh doanh Nợ TK 411 Có TK 412 Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 27 Chuyên đề tốt nghiệp
  28. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế 1.3.3.4. Kế toán dự phòng giảm giá nguyên vật liệu tồn kho * Mục đích lập phòng: Dự phòng giảm giá NVL thực chất là việc ghi nhận trước một khoản chi phí chưa thực chi vào chi phí kinh doanh của niên độ để có nguồn tài chính bù đắp những thiệt hại có thể xảy ra trong niên độ liền sau đó các yếu tố khách quan làm giảm giá vật tư. Mục đích của lập dự phòng giảm giá NVL đề phòng sự giảm giữa giá thị trường với giá gốc trên sổ sách. Đặc biệt khi chuyển nhượng, cho vay, thanh lý. Bên cạnh đó, kế toán cũng có thể xác định giá trị thực tế của NVL trên hệ thống báo cáo tài chính. * Nguyên tắc xác định: - Số dự phòng cần phải lập cũng dựa trên số lượng của mỗi loại NVL theo kiểm kê thực tiễn diễn biến giá trong năm có kết hợp với dự báo giá sẽ diễn biến trong niên độ tiếp theo. Ta có: Mức dự phòng cần phải lập ; trong niên độ sau = Số lượng NVL mỗi loại x Mức chênh lệch; giảm giá của mỗi loại - Theo quy định chỉ lập dự phòng giảm giá của những NVL thuộc quyền sở hữu doanh nghiệp, có những chứng từ kế toán hợp lệ, hợp pháp, chứng minh giá gốc của chúng. - Như vậy, về mặt kinh tế cũng như tài chính, hành vi dự phòng cho phép doanh nghiệp luôn thực hiện được những nguyên tắc xác định tài sản theo giá phí gốc, lại vừa có thể ghi nhận trên các báo cáo tài chính của mình giá trị thực tế của tài sản, mặt khác dự phòng tạo lập cho mỗi doanh nghiệp mọt quỹ tiền tệ đủ sức khắc phục trước mắt những thiệt hại có thể xảy ra trong kinh doanh. * Phương pháp kế toán - TK sử dụng dùng để theo dõi tình hình trích lập và hoàn nhập dự phòng giảm giá NVL và các loại hàng tồn kho khác là TK 159 - dự phòng giảm giá hàng tồn kho. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 28 Chuyên đề tốt nghiệp
  29. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Kết cấu của TK 159: - Bên nợ: Hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho - Bên có: trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho trích vào chi phí - Số dư có: Phản ánh số trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho hiện có. - Cuối niên độ kế toán căn cứ vào số lượng hàng hoá, vật tư, hàng tồn kho và khả năng giảm giá từng thứ của vật tư hàng hoá để xác định trích lập dự phòng tính vào chi phí: Nợ TK 632 Có TK 159 - ở cuối niên độ kế toán sau tiếp tục tính toán mức cần lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho cho năm tiếp theo. Sau đó sẽ so sánh số dự phòng đã lập cuối kỳ kế toán của năm trước. - Nếu số dự phòng phải nộp năm nay, số dự phòng đã lập ở năm trước thì số chênh lệch lớn hơn được trích lập bổ sung: Nợ TK 632 Có TK 159 - Số dự phòng của năm nay nhỏ hơn số dự phòng đã lập năm trước thì số chênh lệch nhỏ hơn năm trước. Nợ TK 159 Có TK 632 1.3.4.Hệ thống sổ sách kế toán sử dụng trong hạch toán NVL ở các doanh nghiệp việc sử dụng loại sổ nào trong hạch toán nguyên vật liệu là tuỳ thuộc vào hình thức kế toán mà doanh nghiệp đang áp dụng. Theo chế độ kế toán hiện hành có thể sử dụng một trong các hình thức sổ kế toán sau: - Nhật ký chung - Nhật ký - chứng từ - Chứng từ ghi sổ - Nhật ký sổ cái Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 29 Chuyên đề tốt nghiệp
  30. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Mỗi một hình thức sổ kế toán sẽ có một hệ thống sổ và có quy định ghi sổ riêng. Sơ đồ 6: Sơ đồ trình tự kế toán của Nhật ký chung Chứng từ gốc Sổ nhật ký Sổ nhập ký chung Thẻ sổ kế toán đặc biệt chi tiết Sổ cái Bảng khong hợp chi tiết Bảng CĐ số phát sinh Báo cáo tài chính Ghi chú: Ghi hàng ngày : Ghi cuối tháng, định kỳ : Quan hệ đối chiếu : Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 30 Chuyên đề tốt nghiệp
  31. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Sơ đồ 7: Trình tự kế toán theo hình thức chứng từ ghi sổ Chứng từ gốc Sổ quỹ Bảng tổng hợp Thẻ sổ kế toán chứng từ gốc chi tiết Sổ đăng ký Chứng từ ghi sổ chứng từ ghi sổ Bảng khong hợp Sổ cái chi tiết Bảng CĐ số PS Báo cáo tài chính Sơ đồ 8: Trình tự kế toán theo hình thức nhật ký - chứng từ Chứng từ gốc và các bảng phân bổ Thẻ, sổ kế toán Bảng kê Nhật ký chứng từ chi tiết Sổ cái Bảng tổng hợp chi tiết Báo cáo tài chính Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 31 Chuyên đề tốt nghiệp
  32. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Sơ đồ 9: Sơ đồ kế toán hình thức nhật ký sổ cái Chứng từ gốc Bảng tổng hợp Thẻ, sổ kế toán Sổ quỹ Chứng từ gốc chi tiết Nhật ký - sổ cái Bảng tổng hợp chi tiết Báo cáo tài chính Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 32 Chuyên đề tốt nghiệp
  33. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Chương 2: Thực trạng công tác hạch toán nguyên vật liệu tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội 2.1. Khái quát chung về Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội 2.1.1. Quá trình hình thành về Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội có trụ sở đặt tại Tổ 1 phường Vĩnh Hưng - quận Hoàng Mai - Hà Nội Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội là doanh nghiệp tư nhân thuộc sự quản lý về mặt Nhà nước của các Sở, Ban, Ngành thuộc thành phố Hà Nội. Công ty được thành lập ngày 5/1/2004. Số vốn kinh doanh đầu tiên của công ty là 255.725 triệu đồng + Vốn cố định: 102.025 triệu đồng + Vốn lưu động: 53.700 triệu đồng Công ty có tư cách pháp nhân, hạch toán kế toán độc lập, có con dấu và tài khoản riêng. Tự chịu trách nhiệm trước Pháp luật và bình đẳng trước pháp luật. 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của công ty Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội được thành lập với chức năng chính là sản xuất kinh doanh mặt hàng bao bì và các phụ liệu theo các đơn đặt hàng Công ty có trách nhiệm - sản xuất kinh doanh đúng ngành nghề đã đăng ký và mục đích thành lập - Bảo toàn và phát triển vốn được giao - Thực hiện đầy đủ nhiệm vụ và nghĩa vụ đối với Nhà nước Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 33 Chuyên đề tốt nghiệp
  34. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế - Thực hiện phân phối theo lao động và không ngừng chăm lo cải thiện đời sống vật chất và tinh thần, bồi dưỡng và nâng cao trình độ văn hoá, khoa học kỹ thuật và chuyên môn cho CBCNV. - Bảo vệ doanh nghiệp, bảo vệ sản xuất, bảo vệ môi trường, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, làm tròn nghĩa vụ quốc phòng 2.1.3. Những thuận lợi và khó khăn ảnh hưởng đến công tác hạch toán của Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội * Thuận lợi: Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội có những thuận lợi nhất định đó là sự nỗ lực đồng lòng của toàn thể CBCNV trong công ty. Nắm bắt thị trường một cách nhanh nhạy để mua được nguyên vật liệu với giá rẻ, chất lượng tốt để cho ra đời những sản phẩm tốt nhất. * Khó khăn: Bên cạnh đó, công ty cũng gặp phải những khó khăn rất lớn. Là một doanh nghiệp tư nhân trong nền kinh tế thị trường hiện nay với tốc độ cạnh tranh khốc liệt cũng gây những ảnh hưởng đối với công ty. 2.1.4. Tổ chức bộ máy quản lý và cơ cấu sản xuất kinh doanh của công ty 2.1.4.1. Tổ chức bộ máy quản lý Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội là doanh nghiệp tư nhân. Bộ máy quản lý, điều hành của công ty được tổ chức kết hợp 2 hình thức trực tuyến và chức năng. Hình thức này phù hợp với công ty để quản lý và điều hành tốt quá trình sản xuất trong công ty để quản lý và điều hành tốt quá trình sản xuất trong cơ cấu trực tuyến và chức năng, quyền lực của doanh nghiệp tập trung vào giám đốc công ty. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 34 Chuyên đề tốt nghiệp
  35. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Sơ đồ 10: Tổ chức bộ máy của công ty Giám đốc Phó giám đốc Phòng Phòng Phòng Phòng Phòng Phòng Phòng Phòng kế kỹ tổ kế hành cơ bảo chất hoạch thuật chức toán chính điện vệ lao tài vụ lượng động Tổ cắt Tổ phức Tổ gấp Tổ in dán hợp lưng 2.1.4.2. Chức năng nhiệm vụ của các bộ phận, các phòng ban * Giám đốc công ty Giám đốc công ty là đại diện pháp nhân của Công ty chịu trách nhiệm trước pháp luật. Giám đốc là người thực hiện lãnh đạo và điều hành trực tiếp các phòng ban và phân xưởng. Đồng thời giám đốc cũng chính là người chịu trách nhiệm ký xác nhận vào các loại phiếu thu, phiếu chi, các bản hợp đồng . và các báo cáo tài chính (bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ). * Phó giám đốc Là người dưới quyền giám đốc điều hành một hoặc một số lĩnh vực hoạt động của công ty theo phân công của giám đốc Đồng thời phó giám đốc là người thay mặt giám đốc ký vào các hợp đồng giấy tờ lưu thông và một số giấy tờ khác và chịu trách nhiệm trước giám đốc và pháp luật về nhiệm vụ được phân công. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 35 Chuyên đề tốt nghiệp
  36. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế * Kế toán trưởng công ty Là người đứng dầu bộ máy tài chính kế toán giúp giám đốc công ty chỉ đạo, tổ chức, thực hiện công tác tài chính kế toán thống kê của công ty theo đúng pháp lệnh kế toán thống kê. Kế toán công ty có quyền và nhiệm vụ theo điều lệnh kế toán trưởng. * Phòng kế hoạch: ( gồm 5 người) Chức năng: Tham mưu cho giám đốc về công tác kế hoạch hoá và điều độ sản xuất, tìm người và thị trường mua các yếu tố đầu vào và các yếu tố đầu ra. Nhiệm vụ - Trên cơ sở mục tiêu trên, chiến lược và thị trường xây dựng các kế hoạch ngắn hạn, trung hạn, dài hạn phù hợp với nguồn lực của doanh nghiệp. - Phân bổ kế hoạch tháng, quý cho các đơn vị. - Điều độ sản xuất, phối hợp hoạt động của các đơn vị thực hiện kế hoạch đạt hiệu quả cao nhất. - Khai thác, tiếp nhận, quản lý, cấp phát vật tư nguyên phụ liệu chính xác, kịp thời phục vụ sản xuất. - Thanh quyết toán hợp đồng vật tư, nguyên phụ liệu với các khách hàng và các đơn vị nội bộ. - Tổ chức tốt việc tiêu thụ: giao hàng gia công, bán hàng sản xuất và các dịch vụ khác. - Lập báo cáo thống kê kế hoạch quy định * Phòng kỹ thuật: (gồm 6 người) Chức năng: Tham mưu cho giám đốc trong công tác quản lý kỹ thuật và công nghệ sản xuất Nhiệm vụ: - Xây dựng và quản lý các quy trình công nghệ sản xuất các loại sản phẩm, đề xuất phương hướng phát triển cơ cấu mặt hàng, nghiên cứu đề xuất các loại sản phẩm mới. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 36 Chuyên đề tốt nghiệp
  37. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế - Xây dựng và chỉ đạo thực hiện chương trình công nghệ sản xuất các loại sản phẩm đề xuất phương hướng phát triển cơ cấu mặt hàng, nghiên cứu đề xuất các loại sản phẩm mới. - Xây dựng và chỉ đạo thực hiện chương trình nghiên cứu sáng kiến cải tiến kỹ thuật, hợp lý hoá sản xuất phát triển khoa học công nghệ. - Xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật, chất lượng, sản phẩm, xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật - tổ chức hướng dẫn kiểm tra và quản lý chất lượng sản phẩm. - Tổ chức làm thử mẫu sản phẩm, chế thử, giác thử - Quản lý kỹ thuật và tình trạng thiết bị, máy móc, hệ thống điện trong công ty * Phòng tổ chức cán bộ, lao động, tiền lương Phòng Tổ chức - CBLĐTL có 6 nhân viên có nhiệm vụ quản lý chung công tác về nhân lực. Đó là việc sắp xếp, điều động nhân lực hợp lý theo yêu cầu của sản xuất kinh doanh. Đó cũng là việc tuyển dụng, sa thải cán bộ công nhân viên. Bên cạnh đó phòng cũng có một người chuyên ký xác nhận vào bảng thanh toán lương và tính các định mức lương cho từng kỳ. * Phòng chất lượng Phòng chất lượng bao gồm 2 nhân viên có nhiệm vụ kiểm định và theo dõi chất lượng sản phẩm, đảm bảo đúng yêu cầu chất lượng kỹ thuật sản xuất. * Phòng Hành chính Phòng hành chính bao gồm 5 nhân viên đảm bảo về các điều kiện làm việc cho công ty như: hệ thống kho tàng, nhà xưởng, phương tiện đi lại quản lý điều hành công tác văn thư, bảo vệ, công tác nhà kho . Đây cũng là phòng hình thành và chịu trách nhiệm về các chứng từ chi mua, chi phục vụ các hoạt động tiếp khách, hội họp * Phòng kế toán tài chính Phòng kế toán tài chính bao gồm 6 người. Đây là cơ quan tham mưu và tổ chức thực hiện các nghiệp vụ kế toán tài chính cho giám đốc, kiểm soát và chịu trách nhiệm về toàn bộ những hoạt động của công ty có liên quan đến Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 37 Chuyên đề tốt nghiệp
  38. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế lĩnh vực tài chính chịu trách nhiệm trong việc tạo nguồn và sử dụng có hiệu quả phục vụ cho nhu cầu về vốn của hoạt động sản xuất kinh doanh. Phòng chịu trách nhiệm về phân tích tài chính cho giám đốc để nắm tình hình của toàn công ty. Cùng với các bộ phận chức năng và phân xưởng, phòng kế toán tài chính lập ra các định mức vật tư kỹ thuật, xây dựng đơn giá tiền lương, đơn giá sản phẩm Ngoài ra phòng còn phải căn cứ vào số liệu báo lên từ phân xưởng và phòng kế hoạch để tính ra giá thành công xưởng và giá thành đầy đủ làm căn cứ cho phòng kế hoạch. 2.1.4.3. Khái quát về quá trình sản xuất bao bì Xuất phát từ những đặc điểm trong sản xuất bao bì để đảm bảo sản xuất liên tục, năng suất và chất lượng cao, quá trình sản xuất bao bì được chia làm 2 quá trình: + Quá trình chuẩn bị sản xuất + Quá trình sản xuất chính * Quá trình chuẩn bị sản xuất là nhiệm vụ tính toán cân đối chuẩn bị tất cả các điều kiện về vật tư; chuẩn bị về kỹ thuật (thiết kế các loại mẫu theo đơn đặt hàng và lập quy trình công nghệ) làm cơ sở cho quá trình sản xuất chính. * Quá trình sản xuất là sự tổ chức thực hiện, bám sát tiêu chuẩn kỹ thuật, các chỉ tiêu định mức kinh tế - xã hội, xây dựng các phương pháp để tổ chức sản xuất ở các công đoạn nhằm tăng. Quá trình sản xuất bao bì được chia thành cá công đoạn: + Đối với sản phẩm ghép: gồm 4 công đoạn - Nhập màng Trung Quốc, in - Công đoạn ghép (phức hợp) - Công đoạn gấp lưng - Công đoạn cắt dán. + Đối với sản phẩm không ghép: Gồm 5 công đoạn - Công đoạn thổi từ hạt nhựa. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 38 Chuyên đề tốt nghiệp
  39. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế - Công đoạn màng ống. - Công đoạn in - Công đoạn gối hông - Công đoạn cắt dán Các công đoạn này liên kết chặt chẽ với nhau, năng suất chất lượng của mỗi công đoạn đều có ảnh hưởng trực tiếp đến nhau. Quá trình sản xuất bao bì có ý nghĩa rất quan trọng. Quá trình này bao quát toàn bộ các công việc cơ bản từ khi nguyên liệu nhập kho đến khi sản phẩm xuất xưởng. Nó thể hiện được mối quan hệ mật thiết giữa các bước công việc với nhau, với quá trình sản xuất. Qua quá trình sản xuất thì họ có thể biết được vị trí và ảnh hưởng của nó đối với năng suất, chất lượng sản phẩm của toàn đơn vị mà từ đó phấn đấu vươn lên để hoàn thành được giao. 2.1.5. Đặc điểm tổ chức bộ máy của công ty 2.1.5.1. Tổ chức bộ máy kế toán Phòng kế toán gồm có 6 người hình thành nên bộ máy kế toán của công ty. Bộ máy kế toán sở hữu một phòng kế toán tài chính riêng và chịu sự chỉ đạo trực tiếp của giám đốc. Ta có: Sơ đồ 11: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán Kế toán trưởng Kế toán Kế toán Kế toán Kế toán chi phí, giá doanh thu, tiền gửi tiền mặt Thủ thành và tồn thuế và tồn ngân và thanh quỹ kho NVL kho thành hàng toán phẩm lương * Chức năng và nhiệm vụ của từng người trong bộ máy kế toán Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 39 Chuyên đề tốt nghiệp
  40. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế - Kế toán trưởng chịu trách nhiệm tổ chức bộ máy kế toán phù hợp với tổ chức sản xuất và yêu cầu quản lý của công ty. Là người điều hành công việc chung bộ máy kế toán đồng thời kiểm kê kế toán theo dõi tình hình tăng, giảm, trích khấu hao tài sản cố định và tình hình tăng, giảm giá trị công cụ dụng cụ, phân bổ giá trị công cụ dụng cụ xuất dùng vào chi phí. Kế toán trưởng là người lập các chứng từ ghi sổ vào cuối mỗi quý thông qua các bảng tổng hợp và chi tiết các thành viên trong bộ máy kế toán, chịu trách nhiệm về các báo cáo kế toán đã lập. Đồng thời kế toán trưởng phải là người phổ biến các chế độ, thể lệ tài chính mới cho các kế toán viên trong bộ máy kế toán chịu trách nhiệm kiểm tra kiểm soát việc chấp hành chế độ, bảo vệ tài sản, vật tư, tiền vốn cho công ty. - Kế toán tổng hợp Là người có nhiệm vụ theo dõi, quản lý và xây dựng các báo cáo tổng hợp như: Báo cáo tổng hợp nhập - xuất - tồn kho NVL, báo cáo Thu chi tiền mặt Đồng thời kế toán tổng hợp kiêm luôn phần kế toán tiền gửi ngân hàng, chịu trách nhiệm giao dịch, ký các hợp đồng vay mượn và theo dõi tình hình tăng, giảm chi phí của tài khoản tiền gửi ngân hàng, chịu trách nhiệm về vay ngân hàng và thanh toán với ngân hàng. - Kế toán doanh thu và thuế Có nhiệm vụ theo dõi các khoản phải thu, phải trả khách hàng về hàng hoá và NVL, các dịch vụ đã được phục vụ cùng với các khoản ứng trước và trả trước cho khách hàng. Đồng thời theo dõi các khoản thuế phải nộp cho Nhà nước, theo dõi, quản lý và phản ánh kịp thời và đầy đủ tình hình nhập xuất tồn kho thành phẩm. - Kế toán thanh toán tiền mặt và tạm ứng Là người chịu trách nhiệm thanh toán bằng tiền mặt cho các nhu cầu về thanh toán của công ty, có nhiệm vụ đối chiếu, theo dõi tiền lương phải trả căn cứ vào bảng tiền lương do phòng tổ chức lao động và tiền lương tính ra dựa trên các bảng chấm công của quản đốc phân xưởng. Đồng thời với việc theo Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 40 Chuyên đề tốt nghiệp
  41. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế dõi các khoản thanh toán bằng tiền mặt, kế toán còn theo dõi các khoản tạm ứng và thanh toán tạm ứng. - Kế toán tập hợp chi phí, tính giá thành và tồn kho NVL Là người có nhiệm vụ theo dõi và hạch toán tổng hợp các khoản chi phí để tính giá thành sản phẩm. Cụ thể kế toán tổng hợp các khoản chi phí sản xuất, xác định đối tượng tập hợp chi phí và đối tượng tính giá thành, hướng dẫn các bộ phận có liên quan lập và luân chuyển các chứng từ chi phí cho phù hợp với các đối tượng hạch toán. Xác định tiêu thức phân bổ để phân bổ chi phí tính giá thành sản phẩm. Đồng thời hạch toán tổng hợp và chi tiết tình hình nhập - xuất - tồn kho NVL - Thủ quỹ Thuỷ quỹ là người chịu trách nhiệm quản lý và giữ tiền mặt, thu chi tiền sau khi đã kiểm tra và thấy rõ các chứng từ đã có đầy đủ điều kiện để thanh toán. Thủ quỹ là người có liên quan chặt chẽ với kế toán tiền mặt. Hàng ngày, thủ quỹ vào sổ quỹ các nghiệp vụ kinh tế đã phát sinh có liên quan đến tài khoản tiền mặt và đối chiếu số liệu với kế toán tiền mặt. Mặc dù chia bộ máy kế toán theo các phần hành riêng nhưng giữa các phần hành đều có liên quan chặt chẽ và có tác động qua lại với nhau. Đến cuối kỳ các kế toán viên đều phải có các số liệu báo cáo về phần hành kế toán của mình phụ trách cho kế toán trưởng lập các báo cáo kế toán 2.1.5.2. Tổ chức vận dụng hệ thống chứng từ Hệ thống chứng từ của Công ty được phân thành 2 loại: - Các chứng từ gốc - Các chứng từ kế toán Trong đó, các chứng từ gốc là các minh chứng hợp pháp cho các nghiệp vụ kế toán phát sinh trong công ty. Ngoài phòng tài chính - kế toán, các chứng từ này còn có thể được hình thành từ các phòng ban khác nhau như phòng hành chính, phòng cung ứng vật tư (phòng kế hoạch) các chứng từ gốc này là các hoá đơn của nhà cung cấp, các phiếu nhập kho, xuất kho NVL của phòng kế hoạch, các loại hoá đơn thanh toán dịch vụ như dịch vụ Taxi, điện Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 41 Chuyên đề tốt nghiệp
  42. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế nước, điện thoại, các loại vé máy bay, tàu hoả đã được mua phục vụ cho các chuyến công tác của công ty, hoá đơn bán hàng của công ty . ngoài ra chứng từ gốc của công ty còn có thể là các giấy đề nghị tạm ứng, giấy đề nghị thanh toán hay các hợp đồng mua bán, vay mượn tài sản, vốn Các chứng từ gốc này chính là cơ sở đầu tiên để hình thành nên các chứng từ kế toán. Các chứng từ kế toán của công ty chính là phiếu thu, chi tiền mặt, các chứng từ ghi sổ được kế toán trưởng lập vào cuối mỗi tháng. Số liệu của chứng từ kế toán được lấy từ số liệu của các chứng từ gốc. Do vậy, các chứng từ kế toán thường có các chứng từ gốc đính kèm. Ví dụ: 1 phiếu chi tiền mặt thường được đính kèm - 1 giấy đề nghị thanh toán - 1 hoá đơn mua bán vật tư - phiếu nhập kho, xuất kho vật tư, hàng hoá Sau khi các chứng từ kế toán được hình thành, chúng sẽ là căn cứ để ghi chép các loại sổ chi tiết và tổng hợp khác. Đồng thời, các chứng từ gốc đôi khi cũng là cơ sở trực tiếp hình thành nên các bảng biểu phục vụ công tác hạch toán tổng hợp. 2.1.5.3. Tổ chức vận dụng hệ thống tài khoản kế toán Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội sử dụng hầu hết các tài khoản có trong hệ thống tài khoản kế toán do Bộ tài chính ban hành. Trừ một số tài khoản dự phòng và TK 139, TK 229, TK 159, TK 6111. Hệ thống tài khoản của công ty cũng bao gồm các tài khoản có kết cấu dạng tài sản, các tài khoản có kết cấu dạng nguồn vốn và các tài khoản thanh toán. Ngoài các tài khoản cấp 2, công ty còn có 1 hệ thống các doanh thu tài khoản chi tiết phục vụ mục đích quản lý của giám đốc như: TK 6271 "chi phí sản xuất chung" được chi tiết thành các tiểu khoản: - TK 62710001: Chi phí tại kho Công ty - TK 62710002: Chi phí tại tổ cắt dán - TK 6271003: Chi phí tổ phức hợp Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 42 Chuyên đề tốt nghiệp
  43. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế 2.1.5.4. Hình thức sổ kế toán và tổ chức vận dụng hệ thống sổ sách Với tư cách là một đơn vị hạch toán độc lập của Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội, đã lựa chọn cho mình một hình thức kế toán để áp dụng, đó là hình thức kế toán "chứng từ ghi sổ". Hình thức này được áp dụng từ khi công ty hạch toán kế toán thủ công, khi chuyển sang hạch toán trên máy vi tính vẫn giữ nguyên hình thức này. Định kỳ lập chứng từ ghi sổ của công ty là 1 tháng. Hệ thống sổ chi tiết đựơc sử dụng tại công ty gồm: - Sổ chi tiết các tài khoản thanh toán (TK 131, TK 331, TK 138, TK 338 ) - Sổ chi tiết các tài khoản tập hợp chi phí (TK 621, TK 622, TK 627 ) Các sổ chi tiết này được lập theo định kỳ là 1 tháng. Hệ thống sổ tổng hợp bao gồm: - Nhật ký tài khoản: các TK có trong hệ thống TK của công ty Ví dụ: Nhật ký TK 11110000, Nhật ký TK 15210001, Nhật ký TK 15210002 - Báo cáo tổng hợp nhập - xuất - tồn NVL 2.1.5.5. Tổ chức vận dụng hệ thống báo cáo kế toán Các báo cáo kế toán tổng hợp định kỳ vẫn được lập đó là: Bảng cân đối tài khoản, báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, bảng cân đối kế toán Các báo cáo này được lập định kỳ hàng tháng theo yêu cầu của giám đốc nhằm phục vụ cho nhu cầu quản lý toàn diện của giám đốc về công ty Cuối quý IV, các báo cáo kế toán được lập nhằm 2 mục đích. - Báo cáo kết qủa hoạt động của tháng 8 cho ban quản trị của công ty. - Kiểm toán các bảng khai tài chính phục vụ cho nhu cầu công khai tài chính cho các đối tượng khác. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 43 Chuyên đề tốt nghiệp
  44. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế 2.2. Thực trạng NVL và nhiệm vụ của hạch toán NVL tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội 2.2.1. Đặc điểm của Nguyên vật liệu Nguyên vật liệu sử dụng dùng cho sản xuất bao bì có vị trí rất quan trọng trong quá trình sản xuất bao bì của Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội . Nhất là trong điều kiện hiện nay, yêu cầu của thị trường rất cao đối với chất lượng và mẫu mã, vì mẫu mã bao bì có đẹp thì mới hấp dẫn người tiêu dùng, chất lượng bao bì phải tốt và giá thành hạ thì các doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng mới đặt hàng. Nguyên liệu túi dùng cho sản xuất bao bì có tính chất cơ lí không ổn định, nhất là với điều kiện khí hậu ở nước ta, đòi hỏi Công ty phải có hệ thống nhà kho bảo quản, có máy điều hoà nhiệt độ để đảm bảo tính cơ lí của túi, không bị co giãn, vì nếu không thì khi in sản phẩm sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng sản phẩm, cụ thể là hình ảnh hoặc mẫu mã bị nhoè. Mặt khác, túi dùng cho sản xuất bao bì toàn là túi nhập khẩu, do vậy giá trị của túi tương đối lớn. Vì vậy, đòi hỏi Công ty phải quản lí tốt việc thu mua bảo quản túi nhằm đạt hiệu quả cao nhất, tránh lãng phí, từ đó tiết kiệm được chi phí nguyên vật liệu trong quá trình sản xuất , làm cơ sở cho việc hạ giá thành sản phẩm để có thể cạnh tranh, đứng vững trên thị trường. 2.2.2. Phân loại và đánh giá NVL * Phân loại NVL Nguyên liệu dùng trong sản xuất bao gồm rất nhiều loại túi, nhiều loại mức khác nhau, nhập của nhiều nước khác nhau. Để giúp cho công tác hạch toán chính xác với từng nguyên vật liệu thì kế toán Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội phải phân loại nguyên vật liệu theo từng loại của từng nước riêng để nhằm quản lí tốt tình hình kho và sự biến động của từng thứ nguyên vật liệu. Nhờ có sự phân loại này mà kế toán nguyên vật liệu có thể theo dõi tình hình biến động của từng thứ nguyên vật liệu, do đó có thể cung cấp các thông tin chính xác và kịp thời cho việc lập kế hoạch thu mua và Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 44 Chuyên đề tốt nghiệp
  45. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế dự trữ nguyên vật liệu. Căn cứ vào công dụng kế toán của nguyên vật liệu, Công ty đã phân loại nguyên vật liệu thành các loại chủ yếu như sau: Nguyên vật liệu chính: là đối tượng lao động chủ yếu, là cơ sở vật chất cấu thành nên thực thể của sản phẩm màng Trung Quốc, thổi từ hạt nhựa. Nguyên vật liệu phụ: gồm rất nhiều loại, tuy không cấu thành nên thực thể của sản phẩm nhưng nó đóng vai trò rất quan trọng trong việc tạo nên mẫu mã của bao bì tăng chất lượng sản phẩm như: Các loại mực: trong các loại mực được chia thành từng nhóm do các nước sản xuất khác nhau và trong mỗi nhóm lại được chia thành các nhóm khác nhau: Nhóm mực Nhật: mực xanh, mực đỏ cờ, mực đỏ sen, mực vàng, mực đen. Nhóm mực Đức: các màu xanh, đỏ, vàng, đen. * Tính giá NVL tại công ty Tính giá NVL phục vụ cho việc mở sổ sách kế toán chi tiét nhằm kiểm tra, theo dõi, giám sát tình hình nhập xuất tồn kho NVL về mặt giá trị. Tuỳ theo đặc điểm cụ thể của NVL tại công ty mà mỗi đơn vị lựa chọn một phương pháp tính giá riêng như phần lý luận chung đã trình bày Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội tuân thủ quy định của Bộ Tài chính về thuế giá trị gia tăng, áp dụng phương pháp tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ. Tức là thuế GTGT mà doanh nghiệp phải nộp được tính bằng công thức: Thuế GTGT; phải nộp = Thuế GTGT; đầu ra - Thuế GTGT; đầu vào Trong đó: = Giá bán NVL; TP x Thuế GTGT ;đầu ra hàng hoá Tỷ suất thuế; thuế GTGT và: Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 45 Chuyên đề tốt nghiệp
  46. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế = Giá mua NVL; TP x Thuế GTGT ;đầu ra hàng hoá Tỷ suất thuế; thuế GTGT Do vậy giá trị NVL mà công ty theo dõi, vào sổ là giá không có thuế. - Tính giá nhập kho NVL NVL của công ty chủ yếu nhập kho từ hoạt động mua ngoài nên giá nhập kho NVL được tính bằng công thức. Giá thực tế; nhập kho NVL = Giá mua NVL; ghi trên hoá đơn+ Chi phí thu mua; NVL- Giảm giá hàng bán; nếu có NVL của công ty có một số lớn được nhập ngoại thông qua hoạt động nhập khẩu uỷ thác song công ty thường không tách thuế nhập khẩu để theo dõi riêng mà hoàn toàn tính vào giá mua NVL, đưa vào tài khoản phải trả người bán để theo dõi chung. Do vậy giá mua NVL chính là giá bao gồm cả giá gốc và thuế nhập khẩu. Mặt khác, như phần trên đã trình bày, đơn vị tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ nên giá mua NVL là giá không bao gồm thuế GTGT. Trong chi phí thu mua thường bao gồm phí vận chuyển NVL từ nơi mua về kho công ty, phí nhập khẩu uỷ thác (đối với NVL nhập khẩu uỷ thác), chi phí bốc dỡ NVL - Tính giá xuất kho NVL Về mặt lý thuyết thì có rất nhiều phương pháp tính giá khác nhau để doanh nghiệp có thể lựa chọn. Trên thực tế, các doanh nghiệp thường dựa vào đặc trưng của doanh nghiệp mình mà sử dụng phương pháp tính giá nào cho phù hợp. Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội là một đơn vị sản xuất kinh doanh không lớn nhưng có số lượng các nghiệp vụ xuất kho, nhập kho tương đối lớn trong một kỳ kinh doanh. Do vậy việc lựa chọn phương pháp tính giá NVL xuất kho ảnh hưởng rất lớn đến tình hình chung về quản lý cũng như hạch toán NVL, từ đó ảnh hưởng rất lớn đến tình hình chung về quản lý cũng như hạch toán NVL đánh giá hoạt động của doanh nghiệp. Công ty đã lựa chọn phương pháp đơn giá NVL nói riêng cũng như các loại Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 46 Chuyên đề tốt nghiệp
  47. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế hàng tồn kho nói riêng. Có nghĩa là trong kỳ kế toán, các nghiệp vụ xuất kho NVL được kế toán vật tư ghi chép về mặt số lượng, đến cuối kỳ, sau khi tính ra đơn giá NVL thực tế xuất kho, kế toán mới tính ra giá trị NVL xuất kho. Ta có: Đơn giá; b ì nh quân NVL; xuất kho = Error! Sau đó: Giá trị thực tế; NVL xuất; trong kỳ = Số lượng; NVL xuất; trong kỳ x Đơn giá b ì nh; quân NVL; xuất kho 2.2.3. Thực trạng của hạch toán NVL tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội 2.2.3.1. Hạch toán ban đầu NVL Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội đã thiết lập và quy định thống nhất các thủ tục nhập, xuất kho NVL của đơn vị mình theo đúng mục đích nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình luân chuyển chứng từ như sau: - Thủ tục và các chứng từ sử dụng để nhập kho NVL NVL, của công ty chủ yếu được nhập kho từ 2 nguồn: mua ngoài và sử dụng không hết nhập lại kho (đối với NVL, đề xê và các sản phẩm hỏng). Ta có: Đối với NVL mua ngoài về nhập kho Căn cứ vào hoá đơn bán hàng của người bán, hoá đơn kiêm phiếu nhập kho, hợp đồng mua vật tư. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 47 Chuyên đề tốt nghiệp
  48. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bảng số 16: Mẫu hoá đơn GTGT Hoá đơn (GTGT) Mẫu số: 01 GTKT-3LL Liên 2: (Giao cho khách hàng) Số: N18471 Ngày 12 tháng 8 năm 2006 Đơn vị bán hàng:Công ty Thương mại sản xuất Minh Phương Địa chỉ: 78, Thanh Nhàn, Hà Nội Điện thoại: .MS Họ tên người mua hàng: Anh Hiếu Đơn vị: Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội Địa chỉ: Kho 1 phường Vĩnh Hưng - quận Hoàng Mai - Hà Nội Hình thức thanh toán: tiền mặt STT Tên sản phẩm Đơn vị tính Số lượng Đơn vị Thành tiền A B C 1 2 3 = 1 x 2 1 Mực 305 cam Kg 1,00 370.000 370.000 Cộng tiền hàng: 370.000 Thuế suất GTGT (10%) Tiền thuế GTGT: 18.500 Tổng cộng tiền thanh toán: 388.500 Số tiền viết bằng chữ: [Ba trăm tám tám ngàn năm trăm đồng] Người mua hàng Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) Ban kiểm nghiệm vật tư bao gồm: - 01 người ở bộ phận cung tiêu - 01 người ở phòng kỹ thuật - 01 thủ kho Sẽ tiến hành kiểm nghiệm NVL nhập kho. Nội dung của cuộc kiểm nghiệm được phản ánh lên "Biên bản kiểm nghiệm vật tư" (theo mẫu) Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 48 Chuyên đề tốt nghiệp
  49. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bảng 17: Biên bản kiểm nghiệm vật tư, hàng hoá trước khi nhập kho KH/BM 12.01 STT Danh mục kiểm tra ĐVT Số lượng Ngày nhập 1 Mực 305 cam Kg 1.00 15/08/2006 . Chất lượng vật tư, hàng hoá theo thực tế kiểm tra Mực 305 cam, chất lượng đảm bảo, số lượng đúng như trong hợp đồng, không có gì sai sót sau khi đã viết thử Phương hướng xử lý: Ngày 15 tháng 8 năm 2006 Phòng kế hoạch Thủ kho Người giao hàng Biên bản này được phòng kế hoạch lập làm 03 liên: - 01 liên giao cho người bán - 01 liên giao cho thủ kho để tiến hành nhập kho, sau đó chuyển cùng phiếu nhập kho do phòng kế hoạch lập lên phòng kế toán - 01 liên phòng kế hoạch giữ Sau khi tất cả các thủ tục kiểm tra đã hoàn tất, nếu chất lượng hàng nhập đảm bảo đúng yêu cầu như trong hợp đồng mua bán, thủ kho tiến hành các thủ tục nhập kho và ghi phiếu nhập Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 49 Chuyên đề tốt nghiệp
  50. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bảng 18: Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội Phiếu nhập kho Số: N497/VT Nợ: 152 Ngày 15 tháng 8 năm 2006 Có: 111 Người nhập: Công ty thương mại Minh Phương Lý do nhập: Nhập vật tư sản xuất mực 305 cam Nhập tại kho: Chị Thuý Theo hoá đơn số: 018471 ngày 12/8/2006 Mã số thuế: 01008917761 Thành STT Mã HH Tên sản phẩm ĐVT Số lượng Đơn giá tiền 1 KH0053 Mực 305 cam Kg 1,00 370000 370000 Cộng 370.000 Số tiền ghi bằng chữ: (Ba trăm bảy mươi nghìn đồng) Người giao hàng Thủ kho Phòng TCKT Giám đốc Phiếu nhập kho được lập làm 04 liên: - 01 liên phòng kế hoạch giữ - 01 liên thủ kho giữ để chi thẻ kho trong công tác hạch toán chi tiết - 01 liên được giao lên phòng tài chính kế toán để kế toán vật tư hạch toán chi tiết. - 01 liên được giao cho người cung cấp để làm thủ tục thanh toán sau này. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 50 Chuyên đề tốt nghiệp
  51. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Trong trường hợp có sai sót về số lượng thì ban kiểm nghiệm sẽ lập biên bản báo cáo cho bên bán biết để xử lý đúng như hợp đồng quy định. Nếu có sai sót về chất lượng, hàng giao không có đủ quy cách phẩm chất thì sẽ bị trả lại người bán mà không được làm thủ tục nhập kho (ngoại trừ trường hợp công ty chấp nhận với một mức giảm nào đó thì sẽ nhập kho bình thường). * Đối với đề xê, sản phẩm hỏng, NVL xuất dùng không hết nhập lại kho để tái sản xuất, thủ tục nhập kho chỉ khác là không tiến hành kiểm nghiệm vật tư bằng cách lập biên bản kiểm nghiệm đối với NVL mua ngoài, còn thì thủ kho vẫn viết phiếu nhập kho bình thường. Ngày 28 tháng 8 năm 2006, phân xưởng tổ in nhập lại kho số vật tư dùng không hết để tái sản xuất sản phẩm, thủ kho ghi phiếu nhập kho cho những vật tư này như sau: Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 51 Chuyên đề tốt nghiệp
  52. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bảng số 19 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội Phiếu nhập kho Số: N142/NL Nợ: 152 Ngày 28 tháng 8 năm 2006 Có: 111 Người nhập: Phân xưởng kho in Lý do nhập: Nhập vật tư tái sản xuất Nhập tại kho: Chị Thuý Theo hoá đơn số: ngày 28/8/2006 Mã số thuế: Thành STT Mã HH Tên sản phẩm ĐVT Số lượng Đơn giá tiền 1 NLM004 Mực 102 trắng Kg 136,00 29.000 3.944.000 2 MLM005 Mực 801 nhũ Kg 34,00 29.000 986.000 Cộng: 4.930.000 Số tiền ghi bằng chữ: (Bốn triệu chín trăm ba mươi nghìn đồng) Người giao hàng Thủ kho Phòng TCKT Giám đốc - Thủ tục và chứng từ xuất kho NVL Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội thường xuất kho NVL cho 2 mục đích: phục vụ cho hoạt động sản xuất và phục vụ cho hoạt động kinh doanh. Song về cơ bản phục vụ cho hoạt động sản xuất. Khi xuất kho NVL cho sản xuất, căn cứ vào phiếu báo về xuất vật tư theo định mức của phòng kế hoạch đã có chữ ký của phòng TCKT, thủ kho tiến hành xuất kho NVL và lập phiếu xuất kho. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 52 Chuyên đề tốt nghiệp
  53. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Ví dụ: Bảng số 20: Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội Phiếu xuất kho Số: N461/VT Nợ: 621 Ngày 28 tháng 8 năm 2006 Có: 15210003 Người nhập: Phân xưởng kho in Lý do nhập: Xuất vật tư phục vụ sản xuất mực Nhập tại kho: Chị Thuý Theo hoá đơn số: ngày 28/8/2006 Mã số thuế: ĐV Đơn STT Mã HH Tên sản phẩm Số lượng Thành tiền T giá 1 VTM004a Mực 302 màu đỏ cờ Kg 170,00 46.000 7.820.000 2 KH0053 Mực 305 cam Kg 153,00 44.000 6.732.000 Cộng: 14.552.000 Số tiền ghi bằng chữ: (Mười bốn triệu năm trăm năm hai nghìn đồng) Người giao hàng Thủ kho Phòng TCKT Giám đốc Phiếu xuất kho được phòng kế hoạch lập thành 04 liên: - 01 liên do thủ kho giữ để ghi thẻ kho - 01 liên chuyển lên phòng kế toán để kế toán vật tư ghi sổ, thẻ chi tiết NVL, cuối kỳ đối chiếu với kế toán tổng hợp. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 53 Chuyên đề tốt nghiệp
  54. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế - 01 liên giao cho người lĩnh (thường là quản đốc các phân xưởng) giữ để cuối kỳ giao cho kế toán theo dõi tình hình nhập xuất đối với từng phân xưởng làm căn cứ để tính chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm - 01 liên phòng kế hoạch giữ. Đối với NVL xuất kho cho hoạt động kinh doanh (để bán) Thủ kho căn cứ vào hoá đơn kiêm phiếu xuất kho đã có chữ ký của phòng kế toán và phòng kế hạch để xuất kho NVL như đã quy định Hoá đơn kiêm phiếu xuất kho được lập thành 03 liên:: - 01 liên giao cho người mua để làm căn cứ thanh toán tại cơ quan người mua. - 01 liên thủ kho giữ để ghi thẻ kho, sau đó chuyển cho phòng kế toán ghi sổ, thẻ chi tiết NVL - 01 liên gốc do phòng kế hoạch giữ 2.2.3.2. Hạch toán NVL tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội * Tài khoản kế toán sử dụng trong hạch toán NVL tại công ty Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên để hạch toán, theo dõi hàng tồn kho nói chung và NVL nói riêng, do đó các tài khoản mà công ty sử dụng để hạch toán NVL chính là các tài khoản như trong quy định của Bộ tài chính, bao gồm: TK 152 "Nguyên liệu, nguyên vật liệu" Trong đó, TK này đựơc chi tiết thành 2 TK cấp hai: - TK 1521: theo dõi nguyên giá NVL - TK 1522: theo dõi chi phí nhập khẩu uỷ thác tính vào nguyên giá NVL TK 1521 lại được chi tiết theo kho thành 5 tiểu khoản: + TK 15210001: NVL kho công ty + TK 15210002: NVL tại tổ cắt mainsán + TK 15210003: NVL tại tổ phức hợp + TK 15210004: NVL tại tổ gấp lưng Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 54 Chuyên đề tốt nghiệp
  55. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế TK 1421 "Chi phi chờ kết chuyển" Các loại sổ sách mà công ty sử dụng để hạch toán NVL bao gồm: - Thẻ kho: dùng để theo dõi từng danh điểm NVL trong hạch toán chi tiết. - Sổ kho: dùng để ghi chép các thẻ kho - Thể kế toán chi tiết - Bảng kê chi tiết nhập NVL. - Bảng kê chi tiết xuất NVL - Bảng kê chi tiết thanh toán với người bán - Báo cáo nhập xuất tồn kho NVL - Nhật ký của các TK 152 (chi tiết cho TK 1521, 1522 và chi tiết cho TK 15210001, 15210002 ) - Và một số các sổ phụ khác. 2.2.3.3. Hạch toán chi tiết NVL tại công ty Do đặc điểm về NVL của doanh nghiệp là có nhiều loại khác nhau, thường xuyên phải dự trữ trong kho một lượng vừa đủ theo định mức tính toán của phòng kế hạch nên NVL được theo dõi, quản lý rất chặt chẽ, Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội áp dụng hạch toán chi tiết NVL theo phương pháp thẻ song song Nguyên tắc hạch toán là: - ở kho: Chỉ theo dõi tình hình nhập - xuất - tồn kho NVL về mặt số lượng - ở phòng kế toán: theo dõi tình hình nhập - xuất - tồn kho NVL cả về mặt số lượng và giá trị. Ưu điểm của phương pháp này là đơn giản, dễ làm, không đòi hỏi cao về trình độ hạch toán ban đầu. Song cũng phải kể đến nhược điểm của nó là ghi trùng lặp (cả kho và phòng kế toán đều theo dõi về mặt lượng). Thêm vào đó, công ty có nhiều chủng loại vật tư, chi tiết về mặt hiện vật trùng lặp làm khối lượng công việc của phòng kế toán phát sinh nhiều thêm. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 55 Chuyên đề tốt nghiệp
  56. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Trình tự ghi chép - ở kho: thủ kho mở thẻ kho để ghi chép tình hình nhập - xuất tồn kho của từng danh điểm NVL về mặt khối lượng. Số liệu để ghi vào thẻ kho là các phiếu nhập kho và phiếu xuất kho, hoá đơn kiêm phiếu xuất kho mỗi chứng từ chỉ ghi một dòng trên thẻ kho. Sau mỗi nghiệp vụ nhập - xuất kho NVL, thủ kho thực hiện việc ghi thẻ kho theo đúng trình tự thời gian. Cuối quý, căn cứ vào số lượng nhập xuất kho trong quý, thủ kho tính ra số tồn kho NVL cuối quý. Và theo định kỳ, hàng quý, thủ kho đối tình hình nhập - xuất - tồn kho NVL với phòng kế toán. Ví dụ: Căn cứ vào phiếu nhập kho, phiếu xuất kho quý IV năm 2006 như: Phiếu xuất kho số 215, phiếu nhập kho số 135 và một số chứng từ khác có liên quan như: Phiếu chi, Phiếu thu, giấy báo nợ của ngân hàng, hoá đơn bán hàng của người bán Bảng số 21 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội Phiếu xuất kho Số: X215/NL Nợ: 621 Ngày 06 tháng 8 năm 2006 Có: 15210002 Người nhập: Phân xưởng cắt dán, in. Lý do nhập: Xuất vật tư phục vụ sản xuất phân xưởng cắt dán, in Nhập tại kho: Chị Thuý ĐV Đơn STT Mã HH Tên sản phẩm Số lượng Thành tiền T giá 1 NLN003 Mực xanh Kg 40,00 44.000 1.760.000 2 NLN037c Mực vàng Kg 61,00 47.000 2.867.000 3 NLN039 Mực đen Kg 110,8 80.000 8.800.000 Cộng: 13.427.000 Số tiền ghi bằng chữ: (Mười ba triệu bốn trăm hai bảy nghìn đồng) Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 56 Chuyên đề tốt nghiệp
  57. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Người giao hàng Thủ kho Phòng TCKT Giám đốc Bảng số 22 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội Phiếu nhập kho Số: N135/NL Nợ: 152 Ngày 31 tháng 8 năm 2006 Có: 111 Người nhập: Phân xưởng mực Lý do nhập: Nhập vật tư phục vụ sản xuất Nhập tại kho: Chị Thuý ĐV Số STT Mã HH Tên sản phẩm Đơn giá Thành tiền T lượng A B C D 1 2 3 = 1 x 2 1 NLN003 Mực ánh tím Kg 1000,00 9.500,00 9.500.000 Cộng: 9.500.000 Số tiền ghi bằng chữ: (Chín triệu năm trăm nghìn đồng) Người giao hàng Thủ kho Phòng TCKT Giám đốc Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 57 Chuyên đề tốt nghiệp
  58. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bảng số 23 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội Thẻ kho Mẫu số: 06 - VT Ngày lập thẻ: 31 tháng 8 năm 2006 Tờ số: 03 Tên vật tư, hàng hoá: Mực Mã số: NLN003 Đơn vị tính: Kg Chứng từ Ngày Số lượng Xác nhận STT Diễn giải nhập của kế SH NT Nhập Xuất Tồn xuất toán A B C D E 1 2 3 4 1 X215/NL 06/8/06 Xuất cho PX cắt, dán 06/8 40 2 X221/NL 28/8/06 Xuất cho PX cắt, dán,in 28/8 136 12 N135/NL 31/8/06 Nhập cho phân xưởng in 31/8 1.000 15.200 - ở phòng kế toán Kế toán vật tư ghi thẻ kho thay cho sổ chi tiết NVL. Do số liệu được vào bằng máy nên khi thủ kho chuyển thẻ kho lên phòng kế toán, kế toán vật tư phải căn cứ vào tên vật tư đã ghi trong thẻ kho để đối chiếu với danh mục vật tư của phòng kế toán, tìm ra mã của chính NVL đó của phòng kế toán rồi mới nhập số liệu vào máy tính. Đây là một hạn chế của hệ thống danh điểm nguyên vật liệu không đồng nhất trong công ty Số liệu được kế toán vật tư sử dụng để đối chiếu với thủ kho và cuối quý sau khi khớp số liệu, kế toán tổng hợp sẽ tính ra giá xuất của từng danh điểm nguyên vật liệu và tiến hành lập bảng tổng hợp nhập xuất tồn kho NVL. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 58 Chuyên đề tốt nghiệp
  59. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bảng số 24 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội sổ chi tiết vật tư Tên vật liệu: Mực Tháng 8 (trích) Ngày Chứng từ TK Nhập Xuất Tồn Diễn giải tháng SH NT ĐƯ SL ĐG TT SL ĐG TT SL ĐG TT 06/8 X215/NL 06/8 Xuất cho PX 152 40,00 44.000 1.760.000 cắt dán . . . . . 28/8 X142/NL 28/8 Xuất cho PX 152 136,00 29.000 9.944.000 in . . . . . 31/8 X135/NL 31/8 Nhập cho 152 1000,00 9.500 9.500.000 PX in Cộng 9.500.000 11.704.000 Thủ kho Kế toán trưởng Giám đốc Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 59 Chuyên đề tốt nghiệp
  60. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bảng số 25 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội bảng tổng hợp nhập - xuất - tồn kho vật tư Trích Tháng 8 (trích) Đơn vị tính: đồng Tồn đầu kỳ Nhập Xuất Tồn Tên vật tư ĐVT SL TT SL TT SL TT SL TT Dư đầu kỳ 35.000.000 Mực 305 cam Kg 1,00 370.000 . . . . . . . Mực 102 trắng Kg 136,00 3.944.000 . . . . . . . Mực 302 màu Kg 170,00 7.820.000 đỏ cờ . . . . . . . Mực xanh Kg 40,00 1.760.000 Cộng 35.000.000 4.314.000 9.580.000 Thủ kho Kế toán trưởng Giám đốc 2.2.3.4.Kế toán tổng hợp NVL tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội - NVL của công ty được nhập vào chủ yếu do mua ngoài một phần được nhập kho từ các phân xưởng đối với những vật tư không dùng hết hoặc phế liệu, sản phẩm hỏng thu hồi. * Hàng ngày, khi nhận được đầy đủ các chứng từ của NVL mua ngoài đã được nhập kho do phòng kế hoạch chuyển đến và các hoá đơn thanh toán của kế toán thanh toán, kế toán vật tư sẽ nhập số liệu bằng máy qua các chứng từ nhập, xuất NVL do phần mềm kế toán mặc định. Sau khi số liệu được tự Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 60 Chuyên đề tốt nghiệp
  61. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế động chuyển vào Nhật ký tài khoản 15210001, 15210002, và một số tài khoản khác có liên quan. Cuối quý, căn cứ vào số liệu ở NKTK,kế toán tổng hợp tính ra tổng nhập, xuất tồn NVL ở các kho khác nhau và tiến hành ghi chứng từ ghi sổ. Sau đó, chứng từ ghi sổ lại được dùng để ghi chép vào NKTK ở dòng ngày 25/8/06. Ví dụ: Căn cứ vào bảng kê chi tiết nhập NVL của tháng 8, và các bảng khác có liên quan kế toán ghi chứng từ ghi sổ như sau: Bảng số 25 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội chứng từ ghi sổ Ngày 25 tháng 8 năm 2006 Số 59/H Tài khoản Số tiền Trích yếu Nợ Có Nợ Có NVL kho công ty 15210001 138.200.000 Phải trả người bán 331 57.000.000 Trả bằng tiền mặt 111 1.200.000 Tiền gửi ngân hàng 112 80.000.000 Cộng 138.200.200 138.200.000 Lượng chứng từ đính kèm theo: Đã ghi sổ kế toán: Kế toán trưởng Người lập chứng từ * Nếu các PX nhập phế liệu. Đề xê sản phẩm hỏng về kho công ty, căn cứ vào NKTK, cuối kỳ kế toán tổng hợp ghi sổ các định khoản căn cứ vào các TK đối ứng. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 61 Chuyên đề tốt nghiệp
  62. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bảng số 26 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội chứng từ ghi sổ Ngày 31 tháng 8 năm 2006 Số: 84/H Tài khoản Số tiền Trích yếu Nợ Có Nợ Có NVL kho công ty 15210001 5.840.400 NVL tại tổ phức hợp 15210003 5.840.400 Tại tổ phức hợp nhập phế liệu về kho công ty Cộng 5.840.400 Lượng chứng từ đính kèm theo: Đã ghi sổ kế toán: Kế toán trưởng Người lập chứng từ Hạch toán nghiệp vụ xuất NVL NVL ở kho công ty thường được xuất kho nhằm phục vụ cho 2 mục đích: sản xuất sản phẩm và xuất bán. - Khi xuất NVL từ kho công ty đến kho các phân xưởng, căn cứ vào bảng kê xuất đối với cột TK đối ứng TK 15210002, 15210003, . kế toán ghi chứng từ ghi sổ như sau: Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 62 Chuyên đề tốt nghiệp
  63. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bảng số 27 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội chứng từ ghi sổ Ngày 31 tháng 8 năm 2006 Số 60/H Tài khoản Số tiền Trích yếu Nợ Có Nợ Có NVL tại tổ cắt dán 15210002 1.200.000.000 NVL kho công ty 15210001 1.200.000.000 Cộng 1.200.000.000 1.200.000.000 Lượng chứng từ đính kèm theo: Đã ghi sổ kế toán: Kế toán trưởng Người lập chứng từ Đối với các nghiệp vụ xuất kho NVL, mỗi chứng từ ghi sổ được ghi cho 1 định khoản đơn: Ví dụ: Chứng từ ghi sổ số 49/H ghi định khoản: Nợ TK 15210003: 326.000.000 Có TK 15210001: 326.000 Chứng từ ghi sổ số 38/H ghi định khoản: Nợ TK 15210004: 542.000.000 Có TK 15210001: 542.000.000 Chứng từ ghi sổ số 70/H ghi định khoản: Nợ TK 15210005: 1.500.000 Có TK 15210001: 1.500.000 Các chứng từ này có cách ghi giống hệt như cách ghi chứng từ ghi sổ số 60/H. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 63 Chuyên đề tốt nghiệp
  64. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế - Khi xuất NVL từ các phân xưởng nhằm phục vụ cho hoạt động sản xuất, kế toán tổng hợp chi phí chứng từ ghi sổ cho các định khoản: Nợ TK 62110001: 326.000.000 (Chi phí NVL trực tiếp) Có TK 15210002: 326.000.000 Nợ TK 62110001: 524.000.000 Có TK 15210003: 524.000.000 Nợ TK 62110001: 1.500.000 Có TK 15210005: 1.500.000. Ví dụ: Bảng số 28 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội chứng từ ghi sổ Ngày 31 tháng 8 năm 2006 Số 61/H Tài khoản Số tiền Trích yếu Nợ Có Nợ Có NVL tại tổ cắt dán 62110001 1.200.000.000 NVL kho công ty 15210002 1.200.000.000 Cộng 1.200.000.000 1.200.000.000 Lượng chứng từ đính kèm theo: Đã ghi sổ kế toán: Kế toán trưởng Người lập chứng từ Do vậy mà cuối kỳ, thường không có số dư trong tài khoản NVL kho PX Toàn bộ chi phí sau khi được tập hợp để tính giá thành được kết chuyển theo số thành phẩm tạo ra, số chi phí còn lại được kết chuyển tiếp về NVL kho công ty chính vì vậy, công ty không có sản phẩm dở dang Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 64 Chuyên đề tốt nghiệp
  65. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế - Khi xuất bán NVL, căn cứ vào hoá đơn kiêm phiếu xuất kho, cuối quý, kế toán tổng hợp lập chứng từ ghi sổ cho định khoản. Nợ TK 63210000 : 75.600.000 Có TK 15210001: 75.600.000 Bảng số 28 Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội chứng từ ghi sổ Ngày 31 tháng 8 năm 2006 Số 80/H Tài khoản Số tiền Trích yếu Nợ Có Nợ Có Giá vốn hàng bán 6321 75.600.000 NVL kho công ty 15210001 75.600.000 Xuất bán NVL kho công ty Cộng 75.600.000 75.600.000 Lượng chứng từ đính kèm theo: Đã ghi sổ kế toán: Kế toán trưởng Người lập chứng từ * Hạch toán NVL thừa, thiếu khi kiểm kê Đối với việc hạch toán NVL thừa thiếu khi kiểm kê, doanh nghiệp có cách phản ánh rất khác biệt, đó là tạm thời ghi giảm hoặc ghi tăng tài sản mà chưa có tài khoản đối ứng. Chờ đến khi xác định được nguyên nhân cụ thể sẽ ghi theo đúng nguyên nhân gây thừa thiếu tài sản. Chính vì vậy mà bảng cân đối tài khoản của doanh nghiệp có những thời điểm không cân. Chủ yếu là do công ty không có tài khoản phản ánh tài sản thiếu, thừa chờ xử lý như chế độ quy định. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 65 Chuyên đề tốt nghiệp
  66. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Sơ đồ 29: Sơ đồ hạch toán nhập xuất NVL của công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội TK 15210002 TK 15210002 TK 15210002 TK 621, 627 NVL tổ cắt dán Xuất cho tổ cắt dán CF tổ cắt dán nhập kho Công ty TK 15210003 TK 15210003 Xuất cho tổ phức hợp CF tổ phức hợp NVL tổ phức hợp nhập kho Công ty TK 15210004 Xuất cho tổ gấp CF tổ gấp lưng, in TK 15210004 lưng,in NVL tổ gấp lưng TK 15210005 nhập kho Công ty Xuất cho tổ VPĐD Chi phí VPĐD Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 66 Chuyên đề tốt nghiệp
  67. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Sơ đồ 30: Sổ cái tài khoản 152 Tên tài khoản Trang: . Số hiệu: Ngày Chứng từ ghi sổ Số hiệu Số tiền Ghi tháng Ngày Diễn giải TK đối Số hiệu Nợ Có chú ghi sổ tháng ứng A B C D E 1 2 G 01/8 01/8 Dư đầu kỳ 06/8 01 06/8 Xuất vật tư phục vụ sản 621 1.760.000 xuất mực xanh Mực vàng 621 2.867.000 Mực đen 621 8.800.000 15/8 02 05/8 Nhập vật tư sản xuất 111 370.000 mực Mực 305 cam 28/8 03 28/8 Nhập vật tư tái sản xuất Mực 102 trắng 621 3.944.000 Mực 801 nhũ 621 986.000 28/8 04 28/8 Xuất VTSX mực Mực 302 màu đỏ cờ 621 3.404.000 Mực 305 cam 621 6.732.000 31/8 05 31/8 Nhập mực phục vụ sản 111 9.500.000 xuất. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 67 Chuyên đề tốt nghiệp
  68. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Bảng số 31: Nhật ký tài khoản Tài khoản 15210001 - nguyên liệu, nguyên vật liệu kho công ty Từ ngày 31/7 đến 30/9/2006 Ngày Số CT TK đối ứng Nợ Có Diễn giải 26/7 X376/NL 13111000 142.500 Xuất bán đề xê Cộng 4.035.000 06/7 X215 15210002 Xuất NVL cho kho cắt dán 31/8 59/H 152100002 35.000.000 Số dư đầu kỳ 31/8 60/H 152100002 1.200.000.000 Xuất NVL kho cắt dán 31/8 64/H 152100002 38.000.000 NVL PX cắt dán nhập lại kho Cộng 38.000.000 1.235.000.000 08/9 N123/NL 33111000 31.635.400 Nhập hàng của CTNTHH QQ Cộng 1.450.000.000 Tổng 1.870.000.000 2.816.666.000 cộng Số dư đầu kỳ: 3.357.570.000 Số phát sinh trong kỳ: 1.870.000.000 2.816.660.000 Số dư cuối kỳ: 2.410.910.000 Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 68 Chuyên đề tốt nghiệp
  69. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Chương 3 những ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện công tác hạch toán NVL tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội 3.1. Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác hạch toán tại công ty Cùng với sự đổi mới toàn diện nền kinh tế, hạch toán kế toán với tư cách là một bộ phận quan trọng trong hệ thống công cụ quản lí kinh tế tài chính đã không ngừng được hoàn thiện và phát triển. Hạch toán kế toán góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng quản lí tài chính quốc gia và quản trị doanh nghiệp. Qua nghiên cứu phần cơ sở lí luận chung về hạch toán nguyên vật liệu và áp dụng phần đó vào thực tế, kế toán nguyên vật liệu tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội, chúng ta càng thấy rõ được vai trò, vị trí của thông tin kế toán nguyên vật liệu trong việc đáp ứng yêu cầu của công tác quản lí kế toán và quản trị được của Công ty. Xuất phát từ yêu cầu trên, việc hoàn thiện tổ chức hạch toán kế toán nguyên vật liệu là vô cùng quan trọng. Hoàn thiện tổ chức hạch toán nguyên vật liệu sẽ giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí sản xuất, hạ thấp giá thành sản phẩm, nâng cao lợi nhuận. Bên cạnh đó, sự phát triển của nền kinh tế thị trường đòi hỏi hạch toán kế toán nói chung và hạch toán nguyên vật liệu nói riêng, một mặt phải thừa nhận các nguyên tắc kế toán, chuẩn mực quốc tế, đồng thời sớm hình thành một chuẩn mực kế toán theo thông lệ Việt Nam. Mục tiêu hội nhập vào nền kinh tế thế giới và khu vực bắt buộc chúng ta phải ngày càng hoàn thiện và xây dựng cho mình một mô hình hệ thống kế toán doanh nghiệp phù hợp, có khả năng hội nhập vào hệ thống kế toán thế giới và khu vực. Đối với các doanh nghiệp trước yêu cầu quản lí mới, đòi hỏi phải không ngừng hoàn thiện tổ chức hạch toán kế toán để nâng cao hiệu quả kinh tế. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 69 Chuyên đề tốt nghiệp
  70. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Nhận biết được tầm quan trọng của việc hạch toán nguyên vật liệu trong quản trị doanh nghiệp, các nhà quản lí Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội đã cùng phòng nghiệp vụ nghiên cứu các phương pháp hạch toán, cách quản lí phù hợp với tình hình sản xuất của Công ty. Tuy nhiên, Công ty cũng đã gặp phải không ít khó khăn và tồn tại trong công tác quản lí và hạch toán nguyên vật liệu, cụ thể ở Công ty còn tồn tại một số ưu và nhược điểm sau: - Công tác quản lí nguyên vật liệu từ khâu thu mua đến dự trữ và sử dụng là tốt, bảo đảm tính kịp thời cho sản xuất và hiệu quả kinh tế, để tránh tình trạng gây ứ đọng vốn. - Thủ tục về nhập kho, xuất kho được thực hiện đầy đủ, các tài khoản và sổ sách được sử dụng theo đúng chế độ. - Tuy nhiên, việc dùng giá thực tế bình quân gia quyền để tính giá nguyên vật liệu xuất kho, trong kì kế toán không ghi sổ cái nghiệp vụ xuất kho mà đến cuối kì mới tiến hành mới tiến hành ghi sổ. Như vậy, công việc bị dồn lại cuối tháng. 3.2. Nguyên tắc trong việc hoàn thiện hạch toán nguyên vật liệu tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội Trong nền kinh tế thị trường nhiệm vụ của kế toán vượt ra khỏi việc ghi chép đơn thuần mà được nâng cao hơn là để cung cấp các thông tin kế toán để làm cơ sở cho nhà quản lý ra quyết định. Thị trường là cạnh tranh, ai nắm được các thông tin trước nhất về giá cả thì càng có nhiều cơ hội chiến thắng trong cạnh tranh. Để có các thông tin vừa chính xác vừa dễ xử lý đối vời người sử dụng thì các thông tin cần phải có những khuôn mẫu nhất định. Nói cách khác, cần phải xây dựng các mô hình chung áp dụng trong việc hạch toán kế toán cũng như cung cấp các thông tin kế toán nói chung và về phần hành kế toán NVL nói riêng. Trên thế giới các nước có nền kinh tế phát triển và Hiệp hội kế toán quốc tế đã xây dựng các chuẩn mực kế toán chung trong hạch toán và cung Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 70 Chuyên đề tốt nghiệp
  71. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế cấp các thông tin kế toán. Các chuẩn mực này được hướng dẫn áp dụng thống nhất cho tất cả các nước để tiện phục vụ cho các hoạt động kinh tế toàn cầu. Chế độ kế toán hiện hành của nước ta được chính thức áp dụng từ ngày 10/01/1996 nhìn chung cũng được xây dựng trên nguyên tắc trên. Tuy nhiên xét riêng về chuẩn mực hàng tồn kho (trong đó có NVL) thì kế toán Việt Nam còn có các điểm không chặt chẽ so với các quy định của chuẩn mực kế toán quốc tế, như các quy định về lập dự phòng, về các nguyên tắc tính giá hàng tồn kho và nguyên tắc hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ. Chính vì vậy, việc xây dựng các nguyên tắc hoàn thiện công tác hạch toán NVL, của công ty là không phải dựa trên hướng vừa đảm bảo phù hợp với chế độ kế toán Việt Nam, vừa hướng theo các chuẩn mực kế toán quốc tế để góp phần nhằm làm hoàn thiện thêm chế độ, trong đó quan trọng hơn cả là việc xây dựng các biện pháp hoàn thiện phải xuất phát từ đặc điểm sản xuất kinh doanh và yêu cầu quản lý của công ty. Cụ thể khi hoàn thiện cần phải tuân thủ theo các nguyên tắc sau: - Nắm vững chức năng, nhiệm vụ của kế toán các phần hành nói chung và phần hành kế toán NVL nói riêng. Cùng lúc phải đồng thời vừa phản ánh vừa giám đốc quá trình luân chuyển NVL. Phải hoàn thiện từ bộ máy kế toán đến công tác kế toán để góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty trong điều kiện kinh tế thị trường ngày càng cạnh tranh khốc liệt. - Đặc trưng của các doanh nghiệp nói chung và Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội nói riêng khi tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh đều vì mục tiêu lợi nhuận, vì mục tiêu tạo công ăn việc làm cho người lao động, qua đó tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. Do đó mục tiêu của kế toán là phục vụ cho các mục tiêu trên nên phải lấy lợi ích và hiệu quả kinh tế làm động lực cho hoàn thiện công tác kế toán. - Công tác hoàn thiện phải dựa trên mô hình chung trong hạch toán, những quy định về ghi chép và luân chuyển chứng từ để hoàn thiện. Bởi hoạt động kinh doanh nói chung rất đa dạng nên tuỳ từng doanh nghiệp cụ thể mà Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 71 Chuyên đề tốt nghiệp
  72. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế việc tổ chức hạch toán cũng có những điểm khác nhau giữa các đơn vị. Do đó, căn cứ nền tảng để hoàn thiện phải là các quy định chung của chế độ kế toán hiện hành. Như vậy, nguyên tắc hoàn thiện công tác hạch toán kế toán phần hành NVL là sửa chữa những sai sót, những yếu tố còn chưa khoa học, chưa hợp lý để đi đến những cái chung chính xác và được nhiều người chấp nhận, đó chính là những quy định đúng. Hoàn thiện là một quá trình nắm bắt lý thuyết để vận dụng vào thực tế rồi từ thực tế đa dạng và phong phú bổ sung cho lý thuyết. 3.3. Những nhận xét chung về kế toán nguyên vật liệu Trong vài năm gần đây nền kinh tế nước ta nói chung và nền kinh tế tại các tỉnh, thành phố nói riêng gặp khó khăn, diễn biến thị trường hết sức phức tạp, luôn biến động. Mặc dù môi trường kinh doanh có nhiều tiêu cực nhưng Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội với đội ngũ cán bộ CNV đồng lòng phát huy nội lực nhạy bén, tận dụng hợp lý mọi cơ hội nên vẫn giữ vững được tốc độ tăng trưởng ổn định. Trong quá trình sản xuất kinh doanh công ty đã có nhiều đổi mới trong công tác quản lý, đầu tư vào công nghệ sản xuất để doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Công ty đã đưa ra nhiều biện pháp nhằm tiết kiệm chi phí và hạ giá thành tăng hiệu quả vốn đầu tư. Cụ thể là khi sản xuất luôn lấy định mức để khống chế tính toán nguyên vật liệu sao cho vừa với tình hình sản xuất không lãng phí nguyên vật liệu khi nhập hoặc xuất đều có sự đối chiếu kiểm tra chặt chẽ giữa kế toán nguyên vật liệu thủ kho và bảo vệ tránh được tình trạng thất thoát nguyên vật liệu. Nhìn chung trong thời gian qua công ty đã tổ chức, sắp xếp lao động khá hợp lý, công tác đào tạo nhân sự tiến hành rất tốt, phù hợp với khả năng và trình độ của lao động. Thêm vào đó công ty luôn có chế độ thưởng phạt công minh và quan tâm đến đời sống vật chất, tinh thần của anh chị em rất đúng mực. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 72 Chuyên đề tốt nghiệp
  73. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Doanh thu thu của công ty ngày một tăng, thu nhập của cán bộ của công nhân viên cũng từng bước được cải thiện. Công ty luôn thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước, các chế độ phúc lợi xã hội. Cùng với sự phát triển của công ty, công tác kế toán của phòng kế toán không ngừng được hoàn thiện để đáp ứng với yêu cầu quản lý phù hợp với quy mô, đặc điểm sản xuất kinh doanh. Bộ máy kế toán của công ty được tổ chức theo hình thức kế toán tập trung, toàn bộ công việc kế toán tập trung tại phòng kế toán. Công tác kế toán luôn tuân theo quy định hạch toán kế toán tài chính của Nhà nước, vận dụng các TK kế toán cụ thể, chính xác và khoa học. Hệ thống chứng từ sổ sách tương đối đầy đủ, rõ ràng cung cấp thông tin kịp thời và chính xác giúp ban giám đốc nắm bắt được tình hình nguồn vốn, tài sản của công ty và chỉ đạo hoạt động sản xuất kinh doanh có hiệu quả nhất. Là một doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh, công ty luôn luôn nhận thức vai trò quan trọng của nguyên vật liệu là một trong những vấn đề luôn được ban lãnh đạo công ty chú trọng để góp phần tiết kiệm chi phí sản xuất và hạ giá thành sản phẩm vì mục đích cuối cùng của công ty là đạt lợi nhuận cao nhất. 3.3.1. Những ưu điểm - Qua thời gian thực tập ở công ty, vận dụng lý luận và thực tiễn hạch toán nguyên vật liệu tại công ty em thấy có những điểm sau * Hình thức hạch toán kế toán nên một phần lớn công việc kế toán đã được đảm nhiệm. Hình thức chứng từ ghi sổ mà doanh nghiệp đang sử dụng cũng khá phù hợp với công tác kế toán. Về kế toán chi tiết NVL công ty áp dụng phương pháp thẻ song song là tương đối thích hợp với công tác theo dõi từng danh điểm NVL bằng kế toán máy. Bởi số lượng và chủng loại NVL ở doanh nghiệp không thực sự quá nhiều. Các chứng từ ban đầu được công ty chức chi chép khá chặt chẽ, phù hợp với quy định của chế độ, tình hình đặc điểm của công ty và là cơ sở ban đầu trung thực để ghi chép các giấy tờ kế toán tiếp theo. Đối với kế toán tổng hợp NVL các loại sổ được mở về cơ bản là tuân theo chế độ quy định của Bộ Tài chính. áp dụng hệ thống tài khoản đã Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 73 Chuyên đề tốt nghiệp
  74. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế được ban hành, công ty cũng có những quy định riêng về các tài khoản chi tiết sử dụng tuỳ theo đặc điểm và nhu cầu ghi chép vật tư. * Về hình thức tổ chức bộ máy kế toán do Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội không có quy mô sản xuất không lớn nên bộ máy kế toán của công ty được tổ chức theo hình thức kế toán tập trung, quyền kiểm soát và điều hành do kế toán trưởng đảm trách. Bộ máy kế toán của công ty đã xây dựng chuyên môn hoá trong công việc một cách hợp lý có thể. Mỗi nhân viên kế toán trong công ty đều là những người có năng lực và chuyên môn hoá khá cao nên công tác kế toán thực hiện khá chính xác và bước đầu có hiệu quả. Đồng thời trong mối liên quan giữa các phòng ban, phòng kế toán tài chính cũng đã phối hợp chặt chẽ được với các phòng ban khác để thực hiện tốt nhiệm vụ mỗi phòng. Tuy nhiên, do các nghiệp vụ kinh tế trên thực tế diễn ra rất đa dạng và phức tạp ngày càng có nhiều nét mới. Do vậy, công việc kế toán cũng ngày càng đòi hỏi có nhiều kiến thức, năng lực và kinh nghiệm. Một bộ máy kế toán có tổ chức tốt đến đâu cũng khó có thể tránh khỏi những thiếu sót. 3.3.2. Những hạn chế Những hạn chế của công tác kế toán có thể ảnh hưởng ở các mức độ khác nhau tới công tác quản lý mà chúng ta phải đánh giá đúng và thường xuyên phân tích, tìm hiểu để có các biện pháp khắc phục. Từ đó nhằm ngày càng làm hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán nói chung và công tác của Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội nói riêng. Qua thời gian thực tập tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội em đã đi sâu vào tìm hiểu công tác kế toán NVL của công ty. Từ đó em thấy, bên cạnh những mặt công ty đã thực hiện rất tốt, vẫn còn một số hạn chế trong công tác kế toán NVL mà em xin được phép nêu ra để cùng tìm các giải pháp hoàn thiện. Qua đó em cũng bổ xung thêm được một số kiến thức cho mình cả trong lý thuyết và thực tiễn. Hạn chế trong công tác hạch toán NVL của công ty thể hiện ở một số vấn đề sau: Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 74 Chuyên đề tốt nghiệp
  75. Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Khoa: Kinh tế Việc đánh giá nguyên vật liệu xuất kho Việc hạch toán chi tiết nguyên vật liệu phụ Vấn đề ghi sổ tổng hợp ứng dụng công nghệ tiên tiến vào công tác kế toán 3.4. Những kiến nghị đóng góp hoàn thiện công tác hạch toán nguyên vật liệu tại Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội Quá trình hạch toán nguyên vật liệu ở Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội nhìn chung là đúng chế độ, đáp ứng nhiều thông tin cho yêu cầu quản lý. Tuy nhiên vẫn còn tồn tại một số điểm cần củng cố và sửa đổi. Sau đây là một số kiến nghị, rất mong muốn được góp phần hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán nguyên vật liệu ở Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội. 3.4.1. ý kiến thứ nhất: Hoàn thiện phương pháp đánh giá nguyên vật liệu xuất kho. Công ty TNHH sản xuất bao bì và dịch vụ thương mại Hà Nội sử dụng phương pháp kê khai thường xuyên để hạch toán hàng tồn kho, việc tính giá thành nguyên vật liệu nhập, xuất trong tháng ở công ty theo nguyên tắc: giá nguyên vật liệu nhập trong tháng là giá thực tế nhập kho của lô hàng đó, bao gồm giá mua trên hoá đơn và chi phí thu mua trong quá trình thu mua về nhập kho. Giá của nguyên vật liệu xuất trong kỳ là giá bình quân gia quyền của cả kì hạch toán. Trong kì, kế toán không ghi chép giá trị của nguyên vật liệu xuất trong kì mà đến cuối kỳ, căn cứ vào đơn giá bình quân gia quyền của từng loại nguyên vật liệu kế toán mới tiến hành ghi chép giá trị nguyên vật liệu xuất dùng. Điều này dẫn đến các thông tin kế toán không kịp thời với yêu cầu quản lí doanh nghiệp. Các thông tin về tình hình nhập, xuất, tồn nguyên vật liệu chỉ có được vào thời điểm cuối tháng. Hoàng Thị Tiếp KT3- Khoá 5 75 Chuyên đề tốt nghiệp